Noordwijkers zetten
de tuinhekken open
Geen paniekreactie op waterverontreiniging
Bedrijf op zoek naar
het beste bollengras
ZATERDAG 25 JUNI 1988
REGIO
PAGINA 13
Annie Bink (links) en Truusje van Wingerden
Noordwijk kin
worden bezocht.
Ware 'lusthofjes' dit weekeinde toegankeli jk voor publiek
NOORDWIJK In Noordwijk worden dit weekeinde weer de zogeheten open tuindagen
gehouden. Onder het motto 'Het tuinpad op' zet een aantal inwoners van de bloemenbad-
plaats op zaterdag en zondag de 'poorten' van de tuinen wijd open om belangstellenden de
kans te geven een kijkje te nemen.
NOORDWIJK/NOORDWIJKER-
HOUT - Het nieuws over de ver
ontreiniging van het Noordwijkse
en Noordwijkerhoutse drinkwater
met het onkruidbestrijdingsmid
del atrazin heeft tot nu toe niet voor
overtrokken paniek-reacties geleid
in de twee dorpen. Voor veel bewo
ners van de twee dorpen kwam het
nieuws als een volslagen verras
sing. Omdat er vooralsnog geen ge
vaar bestaat voor de volksgezond
heid, is er van overdreven bezorgd
heid geen sprake.
Het Noordwijkse grondwater
blijkt het onkruidbestrijdingsmid
del atrazine te bevatten. In een
monster van het grondwater uit de
Noordwijkse duinen is 0,14 micro
gram van deze stof aangetroffen
terwijl 0,1 microgram de maximaal
wettelijk toegestane hoeveelheid
is. Omdat het Noordwijks waterbe
drijf drinkwater maakt uit grond
water, moet volgens de hoofd tech
nische dienst van het Noordwijkse
waterbedrijf worden aangenomen
dat het drinkwater ook resten van
atrazin bevat.
Loco-burgemeester J. Bëdijn is
vooralsnog niet voornemens de
Noordwijkse bevolking voor te
lichten over de verontreiniging van
het grond- en drinkwater. "Er is
een diepgravend onderzoek gestart
naar de oorzaak van de verontreini
ging. We moeten de resultaten van
dat onderzoek eerst afwachten
voor we verdere acties kunnen on
dernemen", aldus Bedijn.
Hoewel hij benadrukt de kwestie
niet te willen bagatelliseren, acht
Bedijn elke paniek-reactie overbo
dig: "Het is een zeer ernstige kwes
tie. Nu blijkt dat er vooralsnog
■geen gevaar is voor de volksge
zondheid, moeten we waken voor
overtrokken reacties. De eisen die
aan drinkwater worden gesteld
zijn, terecht, heel streng. Een gerin
ge overschrijding van deze strenge
norm, betekent nog niet direct ge
vaar voor de gezondheid".
De directeur van het Noordwijk
se waterleidingbedrijf heeft al vrij
snel wethouder P. Heemskerk van
Noordwijkerhout van de verontrei
niging op de hoogte gesteld.
Noordwijkerhout koopt water in
bij de buurgemeente Noordwijk.
Heemskerk heeft de overige leden
van het college niet op de hoogte
gesteld van de aangetroffen over
schrijding van grenswaarden voor
bestrijdingsmiddelen. "Zodra het
gehalte aan atrazin nog hoger dan
0,14 microgram zou zijn geworden,
had ik wel alarm geslagen. Op dit
moment is er echter nog geen re
den tot paniek. De volkgezond
heid is absoluut niet in gevaar. Er
wordt nader onderzocht waar de
vervuiling vandaan komt en veel
meer valt er op dit moment niet te
doen".
Evenals zijn collega uit Noord
wijk denkt Heemskerk dat een
voorlichtignscampagne voor de
bevolking zeker op dit moment ab
soluut niet noodzakelijk is. "Er is
geen gevaar te duchten".
Bronwater
De bedrijfsleiders van de grote
supermarkten in de bloemenbad-
plaats wisten gistermiddag ook
nog van niets. Zowel de Digros als
de Albert Heijn besloten een aantal
extra pallets bronwater te laten ko
men voor het geval Noordwijk
massaal bronwater in zou kopen.
A. Vingerling, bedrijfsleider van de
AH uit de Hoofdstraat, houdt reke
ning met een extra verkoop van
'flessewater'.
Deze open tuindagen worden voor
de tweede keer gehouden. Ook vo
rig jaar stond een dergelijk evene
ment op het programma. Het eve
nement trok toen naar schatting
1000 bezoekers. De organisatie is in
handen van Annie Bink en Made
leine van Dijk. Zij maken deel uit
can het bestuur van de vereniging
De Oude Dorpskern in Noordwijk-
Binnen.
De vereniging de oude Dorps
kern werd drie jaar geleden opge
richt en zet zich vooral in om voor
het gebied rondom de Grote Kerk
de status van 'beschermd dorpsge
zicht' te verkrijgen. "We hebben
drie jaar geleden uit ongerustheid
de vereniging opgericht", vertelt
Annie Bink. "Er was al veel moois
in Noordwijk-Binnen gesloopt en
wat er nu nog staat willen wij be
houden voor het nageslacht".
door
Kees van Kuilenburg
Onder dat moois rekent Bink ook
de vele prachtige tuinen in de kust
plaats. "Trouwens, de Noordwijk
se tuinen worden al in oude ge
schriften van 1685 genoemd. De
schilder Cousijns kreeg toen van
stadhouder Willem de Derde de op
dracht aquarellen te maken van
boeketten in vazen. Deze aquarel
len zijn gemaakt op het landgoed
de Leeuwenhorst. Daar woonde in
die tijd raadspensionaris Gaspar
Fagel, die een uitzonderlijke col
lectie exotische planten in ver
warmde kassen", vertellen Bink en
Van Wingerden.
Volgens het tweetal is het idee
voor de tuindagen ontstaan tijdens
het uitzetten van een wandelroute
door het dorp. "Doordat je een be
paalde route door het dorp uitzet,
laat je de mensen kennismaken
met het oude Noordwijk en tevens
laat je ze zien wat voor prachtige
tuinen er in het dorp zijn. Mis
schien roept het de mensen op om
ook eens wat meer van de tuin te
maken. Dat is ook de achterliggen
de gedachte van de open tuinda
gen. Bovendien bevredigd het ook
een gezonde nieuwsgierigheid. Ve
len vragen zich af hoe het er toch
achter die prachtige soms eeuwen
oude huizen uitzien. De kans om
dat te zien krijgen ze nu", zegt
Bink.
Voor de open tuindagen van dit
jaar hebben zich 15 Noordwijkers
opgegeven. Vorig jaar waren dat er
20, maar door vakantie en andere
oorzaken hebben er nu vijf afge
haakt. "Al in januari worden de
mensen benaderd. Het is begrijpe
lijk dat er een paar tuinen zijn afge
vallen. Bovendien hebben we een
iets andere route dan vorig jaar,
ook daardoor vielen enkele tuinen
af', zegt Bink.
Volgens de organisatoren heb
ben de deelnemers er geen enkele
moeite mee gedurende die twee da
gen hun 'poorten' open te zetten.
Dat is soms een hele opgave om dat
bij sommige deelnemers de tuin al
leen via het huis bereikt kan wor
den.
Op de ongeveer zeven kilometer
lange route kunnen de deelnemers
kennismaken met een grote ver
scheidenheid aan tuinen. Zoals bij
de familie De Mooy in de Voor
straat, waar niet minder dan 150
bonsai's te bezichtigen zijn. Een
historische tuin is de 'Cruydthof
aan de Gooweg. Sinds 1760 was
daar een kruiden- en bollenkweker
gevestigd. Achter de tuin is nog de
oude schuur, waar vroeger de ge-
meeskrachtige kruiden werden ge
droogd. Kruiden waar Noordwijk
eeuwen lang beroemd om is ge-
Tachtig potten met niet minder
dan veertig soorten fuchsia's staan
er in de tuin van de familie Van der
Weijden in de Tramsteeg, terwijl
bij de familie Dieleman in het Wil
lem Alexanderpark kennis kan
worden gemaakt met een zoge
noemde ecologische tuin. Hier
staan alleen planten die in het
Noordwijkss klimaat kunnen
groeien. Er zijn uitsluitend wilde
planten in verschillende milieus te
zien. "Een juweel van een tuin", al
dus Annie Bink.
De deelnemers kunnen ook een
uitstapje maken naar Noordwijk
aan Zee. Bij de familie Scheltus
aan de Zeereep is een prachtige
rotstuin gemaakt. Normaal groeit
er in die omgeving door de zoute
zeewind bijna niets, maar dat is
hier niet het geval. Scheltus weet
met een vernuftig sproeisysteem
zijn bloemen en planten te be
schermen tegen de invloeden
vanuit zee.
De route met adressen en be
schrijving van de tuinen is op zater
dag en zondag verkrijgbaar op de
Voorstraat 107. Daar begint ook de
route door het historische dorps
centrum van Noordwijk-Binnen.
Voor de routebeschrijving betalen
de deelnemers vijf gulden. De tui
nen kunnen tussen 10.00 en 17.00
uur worden bezocht. Op zaterdag
wordt er er op het Lindenplein
door De Oude Dorpskern ook nog
een kunst- en antiekmarkt georga
niseerd. Daar is tevens een zoge
noemde 'groenhoek' opgenomen,
waar tuinliefhebbers informatie
over tuinen kunnen krijgen.
Medische Diensten
ARTSEN
Leiden
De weekenddienst begint zaterdag om 8 uur
en eindigt zondag om 24 uur.
Spreekuur van 12-12.30 uur (alleen voor
spoedeisende medische hulp).
Groep 1 - Tan, Zwijnenburg, Meyer, Van
Leeuwen, Verhage, Groeneveld, de Ruiter,
Janssen, Maris en Van Schie:
za 8 uur tot zo 8 uur: M./V. van Schie, tel:
177100, spreekuur: Rijnsburgerweg 163.
zo 8 uur tot 24 uur: M Zwijnenburg, tel:
412166, spreekuur: Rosmolen 2.
Groep 2 - Pieterse, Van Gent, Taytelbaum,
Van Luyk, Klaassen, Rus, Kruis, Bergmeijer-
,de Lange.
za 8 uur tot zo 8 uur J. Rus. tel: 132500,
spreekuur: Middelstegracht 129.
zo 8 uur tbt 24 uur: M.Th.J.M. Bergmeijer, tel:
226201, spreekuur- Oude Singel 76.
Groep 3 - Pleiter, Smit, Lely, W. de Bruyne, J.
de Bruyne, Stolk, Jurgens, Fogelberg en Van
den Muijsenbergh:
za 8 uur tot zo 8 uur J.H. Pleiter, tel: 131336,
spreekuur: Fruinlaan 11.
zo 8 uur tot 24 uur: J.W. Lely, tel: 120142,
spreekuur' Kernstraat 11.
Groep 4 - Van Wingerden, Lahr, Van Rijn, Be-
Zoeterwoude
via het antwoordapparaat van een
Zoeterwoudse huisarten, tel. 01715'
1614, verneemt u welke
dienst waarneemt.
APOTHEKEN
De avond-, nacht- en zondagsdienst van de
apotheken in de regio Leiden, wordt waarge-
26/6 t<
1/7 d
-:GJ.P. Benit, tel. 720404,
spreekuur: Kennedylaan 24.
zo 8 uur tot 24 uur: R.E.& J.G. Zaaijer, tel:
316008, spreekuur: R P. Geelingpad 11.
Groep 5 - Jasperse, Wiersma, Crul, Kooyman,
De Jong, Prince. Reinders, D. Hammerstein
en A. Hammerstein:
za 8 uur tot zo 8 uur: J. Reinders, tel' 760947.
spreekuur: G. Brandtstraat 29.
zo 8 uur tot 24 uur: G. Bloemen, tel: 311319.
Leiderdorp
za 8.00 uur tot zo 24 uur U. Arndt. tel: 220238.
beide dagen spreekuur van 12.30 tot 13.00
uur op Florijn 10, tel 891000.
Oegstgeest
van za 8 uur tot ma 7.30 uur: E.J. Roelants,
Frans Halslaan 10, tel: 153747. -
Voorschoten
za: C. Meijer, J.W. Frisolaan 13, tel: 3032; zo:
Tromp, Leidseweg, 328, tel: 762159.
Prof. Aalberselaan 2, Voorhout,
Apotheek Tot Hulp der Mensheid, Rosmolen
13, Leiden, tel: 071-211611;
Apotheek Stevenshof. Petr Moensweg 56,
Leiden, tel: 071-313234;
Apotheek Voorschoten, Leidseweg 66, Voor
schoten, tel: 01717-2525;
Apotheek Langstraat, Langstraat 156, Was
senaar. tel: 01715-11350,
DIERENARTSEN
Voor de praktijk van Muurling, Helder, Roest:
sr. Hermelijnvlinder 36, Leiden,
E.J.M. van der Wouw, Boshuiz
den, tel' 071-764058.
Voor de praktijk van Duijn, Brandt
R J.W Duijn, Pres. Kennedylaan 260, Oegst
geest, tel. 173266, of D.J. Brandt, Homans-
traat 1, Rijnsburg, tel. 173266.
Voorschoten
C. Westgeest, Leidseweg 560, Voorschoten,
tel: 071-768616.
Wassenaar
Alarm- en informatiekring dierenartsen Den
Haag, Voorburg, Rijswijk, Wassenaar en
Leidschendam: dokterstelefoon 070-455300,
TANDARTSEN
De weekenddienst voor Leiden, Leiderdorp,
'i Warmond wordt waargeno-
W.D.C. van der Velde, Lorentzkade 24, Lei
den, tel: 071-132828.
Voor patiënten van tandartsenpraktijk Haas-
wijk, Simon Vestdijklaan 28, Oegstgeest, is
tandarts G.J.H. de Minjer telefonisch bereik
baar onder nummer 071-155375; tevens
spreekuur van 11-12 uur.
Dienst in eigen praktijk'
S. Freeke, Laan van Meerburg 2, Zoeterwou-
i-Rijndijk, tel. 071-414547 of 410950.
11844. spreekuur
Wassenaar
R. da Silva,
14767.
i Duivenvoordelaan 36,
Niet zelden is de ontdekking en ontwikkeling van een
nieuwe machine of techniek de aanleiding voor een
reeks onderzoeken die op die nieuwe techniek betrek
king hebben. Zo ook bij de gras-onderplanter, een bol-
lenplantmachine die de bollen onder bestaand gras
plant.
Driejaar geleden werd de machi
ne door het Noordwijkerhoutse
bollenbedrijf Hogervorst ont
wikkeld. Op dit moment is het
Oosterhoutse graszaadbedrijf
Barenbrug naarstig op zoek naar
het beste grasras voor deze toe
passing. In Voorhout zijn op een
perceel grond tientallen proef-
veldjes ingezaaid met Italiaans,
Engels en Westerwolds raaigras,
rietzwenkgras, bromus en kro-
paar. De snelle uitbreiding van
het aantal hectares dat met de
nieuwe machine wordt ingeplant
(in 3 jaar tijd 700 hectare) recht
vaardigt voor het zaadbedrijf de
inspanning.
Omdat Hogervorst als ontwik
kelaar van de machine het beste
weet aan welke eisen het gras
moet voldoen, onderhoudt Ba
renbrug nauw contact met dit be
drijf. De nieuwe bollenplantma-
chine heeft als groot voordeel dat
er 400 tot 6000 gulden per hectare
kan worden bespaard.
Bollen worden tot op heden in
de wintermaanden afgedekt met
stro om te voorkomen dat ze be
vriezen en de grond verstuift.
Het aanbrengen en weer wegha
len van het strodek kost erg veel
tijd en ook het stro zelf is niet be
paald goedkoop. Hogervorst
heeft daarom naar een methode
gezocht die het gebruik van stro
overbodig maakt.
Het principe van de bollen-
plantmachine is eenvoudig: kort
na het rooien van de bollen (eind
juni, juli) wordt het gras inge
zaaid. In het najaar worden de
bollen onder het gras geplant en
worden door dit gewas geduren
de de wintermaanden be
schermd tegen de vorst. In het
voorjaar wordt het gras doodge
spoten voordat de bollen hun
neus boven de grond uitsteken.
Bij het planten van de bollen,
wordt het gras min of meer in zo
den losgesneden en even van de
grond getild. De machine plant
de bol, en het gras wordt weer op
zijn plaats gelegd. Het gebruikte
graszaadmengsel moet deze
'mishandeling' goed kunnen
doorstaan. Direct na het planten
van de bollen moet het gras de
groei weer oppakken. Voor de
winter begint moet een dicht en
gesloten grasdek zijn gevormd.
Ook aan de wortelontwikke
ling van het gebruikte grasras en
het doorgroeien van het gewas in
de wintermaanden worden hoge
eisen gesteld. In het voorjaar
wordt het gras met een 'sys-
temisch' middel doodgespoten.
Het, overigens volgens Baren
brug niet erg milieuonvriendelij
ke gif, wordt op het gras gespo
ten en via de wortels opgenomen
(vandaar de aanduiding sys-
temisch). De plant wordt als het
ware van binnenuit gedood. De
opname van stoffen uit de bo
dem is alleen goed als er nog
groei in het gewas zit. Een gras
soort die in de wintermaanden
niet groeit, is in het voorjaar ook
moeilijk dood te spuiten.
Een dichte wortelmassa heeft
bovendien als voordeel dat de
wortels nadat het bovengrondse
deel van het gewas is afgestor
ven, een goede groenbemester
Barenbrug levert graszaden
voor alle mogelijke toepassin
gen. Van golfveld tot koeievoer
en van gazonnetje tot groenbe
mester. Het Oosterhoutse bedrijf
heeft echter nog geen speciaal
mengsel voor de bollenteelt.
Twee maanden na het inzaaien
van de proefveldjes in Voorhout
gaf Barenbrug dinsdagmorgen
geïnteresseerden een kijkje in de
keuken. Niet alleen gebruikers
van de nieuwe bollenplantma-
chine, onder wie overigens Ho
gervorst zelf, ook het laboratori
um voor bloembollenonderzoek
in Lisse (LBO) was bij de demon
stratie aanwezig.
De proef in Voorhout behelst
niet alleen het uitzaaien van ver
schillende graszaadmengsel om
daarop vervolgens de 'machine
los te laten'. In de bollenteelt
moeten maatregelen worden ge
troffen om aantasting van aaltjes
(kleine wormpjes die in de grond
zitten en aan de wortels vreten)
te voorkomen. Door op een per
ceel slechts een keer in de vier
jaar hetzelfde bollengewas te te
len, kan schade worden voorko
men, maar behandeling met een
grondontsmettingsmiddel is ook
mogelijk.
Tijd is geld. Uitgaande van de
ze stelling heeft een Veendams
bedrijf een machine ontwikkeld
die in één gang door injectie met
een gif de grond ontsmet en gras
zaait. De toepassing van chemi
sche middelen is een volgende
variabele die in de Voorhoutse
proef is opgenomen. De proef
veldjes zijn ingezaaid met zes
verschillende grassoorten en el
ke soort heeft verschillende
grondontsmettingsbehandelin-
gen ondergaan. Zo kan worden
bekeken of het gras wel bestand
is tegen het gif. Barenbrug heeft
dit nog niet eerder onderzocht
omdat bijvoorbeeld in de vee
houderij, waar veel gebruik
wordt gemaakt van Italiaans
raaigras, grondontsmetting na
genoeg nooit wordt toegepast.
Met het beoordelen van de op
komst van het graszaad en de
groei ervan gedurende de eerste
twee maanden, is het onderzoek
nog lang niet afgelopen. De ko
mende maanden bekijken R. van
der Heide en A.J. Oudman van
Barenbrug de ontwikkeling van
het wortelgestel. De grasmat zal
herhaaldelijk worden opgetild
waarna de hergroei van het gras
wordt bestudeerd.
Het is volgens Van der Heide
nu nog te vroeg om een defintie-
ve uitspraak te doen over het
meeste geschikte grasras voor de
bollenteelt. "Duidelijk is wel dat
raaigrassoorten te verkiezen zijn
boven andere grassoorten. Raai
gras groeit snel, levert een dichte
grasmat op en is goed bestand te
gen betreden en berijden", aldus
Van der Heide. Het gebruik van
cnemische grondontsmettings-
middelen blijkt nauwelijks in
vloed te hebben op de groei van
het gras.
Eind dit jaar weet Barenbrug
iets meer. Komend jaar worden
er echter opnieuw proefveldjes
ingezaaid. Een proef heeft pas
waarde als deze enkele keren
wordt herhaald. Bovendien is dit
jaar nog niet in het onderzoek op
genomen hoeveel graszaad er per
hectare moet worden gebruikt.
C. Hogervorst juicht het onder
zoek toe, maar gaat ondanks het
ontbreken van onderzoeksresul
taten rustig door met het telen
van bollen onder gras. Er zijn tot
nu toe geen noemenswaardige
problemen opgetreden."Het is
toch wel de uitvinding van het
jaar geweest. Er worden nu acht
machines ingezet in Noord-Hol
land en in Zuid-Holland zes. Al
met al worden 700 hectares bol
len op deze manier geteeld. Ge
zien deze uitbreiding is het uiter
aard een goede zaak dat er wordt
gezocht naar de geschiktste
gras". MONICA WESSELING
ZATERDAG 25 JUNI
Leiden
finalisten Nationaal Orgelcon
cours, romantiek (13.00 tot 15.00
uur) en 20e eeuw (om 15.30 uur),
Hartebrugkerk.
optreden van Art-Bird Big
Band, om 14.00 uur; optreden van
de groep Sosoba. om'20.30 uur
op het waterpodiur
straatkelders
ging
jubileum
'Nacht van K&G'. van 20.00
03.00 uur, Stadsgehoorzaal.
finalisten en prijsuitreiking Na
tionaal Orgelconcours, aanvang
20.00 uur, Pieterskerk.
optreden 'Las Marcas', aan
vang 21.30 uur, Droomfabriek,
Oude Singel.
vlooienmarkt in de Groenoord-
hal, van 10.00 tot 16.00 uur.
film: 'Nightporter'. van Liliana
Cavani, 21.15 u., LVC, Breestraat.
gelegenheid met docenten en
cursisten te praten over creatieve
cursussen van KSO, tevens werk
te bezichtigen, tot 13.30 uur, KSO,
Oude Vest 45.
Noordwijkerhout
bos- en duinwandeltocht c
5, 10 of 15 km. start tot 14.00
bij De Duinpoort.
Rijnsburg
jeugd-disco
Waterbos, 14.0
leerlingenuitvoering muziek
school Otto Wolthaus, aanvang
19.30 uur, Cultureel Centrum,
Prinses Marijkelaan.
Warmond
creatieve zomermarkt, tot
17,00 uur op het pleintje bij de
Wassenaar
programma vol gevarieerde
ruitersport bij Landelijke Ruiter
sport Kringverband Rijnmond, tgv
40-jarig bestaan: demonstraties
vanaf 13.30 uur, manege Van
Santen, Papeweg 43.
open dag bij jongerensocieteit
Time Out, vanaf 11.00 uur kinder
activiteiten, informatiestands, om
14,00 uur poppentheater, boerde
rij Ter Weer, Deijlerweg.
ZONDAG 26 JUNI
Leiden
fietstocht, Plassenrit over 35 of
65 km, start tussen 8.30 en 9.30
uur bij clubhuis Swifttoer, Room-
burgerweg.
rondleiding in de Pii
aanvang 14.45 uur,
rondleiding in de. Heem
14.00 uur, Oegstgeesterweg.
horstkerk.
in kader van parkconcerten
optreden Matilo, aanvang 15.00
Lei-
i het L
fiets-puzzeltocht
den, Muziekvereniging De Burcht,
start tussen 10.30 en 11.0C
vanaf Aalmarkt 9, inschrijven
Burchtvesting.
optreden Gitaarduo Van
nen/Steenbergen, aanvang
uur op het waterpodium t
Hoogstraatkelders.
archeologisch spreekuur
Rijksmuseum van Oudheden, tus
sen 13.00 en 17.00 uur.
film:'Arts and Crafts of Mexico',
over Mexicaanse volkskunst, aan
vang 15.00 uur in het Rijksmuse-
Volkenkunde.
film: 'Nightporter'
Cavani, om 21.15 uu
Zoeterwoude
familie-toernooi h£
ging Fairplay,
uur, sportpak
concert door het k
to Rosso', aanvang
de Dorpskerk,
Lilia
9.00 t
MAANDAG 27 JUNI
Alphen
zwemvierdaagse in De Hoorn,
met demonstratie politiehonden,
aanvang 18.45 uur
Katwijk
strandloop atletiek vereniging
Rijnsoever, start 19.30 uur bij Pa
viljoen 't Centrum.
Leiderdorp
zwem-coopertest, om 18.00 en
19.30 uur in zwembad De Does,
Hoogmadeseweg
gezelschap van bollenkwekers
ibrug (rechts) lichten de grassenproef toe