Antillen krijgen 170 miljoen steun Deetman lijdt nederlaag met studiebeursvoorstel fiuksesOmtfé! Greenpeace-rapport: besmet voedsel naar Derde Wereld Ongelukken in geestelijke gezondheidszorg nemen toe Rel rond publicatie geheime notulen ministerraad in universiteitsblad K9KENNAARJMilMALE! (KiJbAo Ü4JLa1 i: PAGINA 3 Premier Liberia Peters teleurgesteld naar huis DEN HAAG (GPD/ANP) De Nederlandse regering zal de Antillen 170 miljoen gulden steun geven. Dit is gisteren overeengekomen met de Antilliaanse premier Liberia Peters, die aanvankelijk om 300 miljoen.gevraagd. Het bedrag is opgebouwd uit 150 miljoen be- grotingssteun (in de vorm van een lening) en 20 miljoen (als schenking). Minister De Koning (Antilliaanse zaken) wilde eerst niet verder gaan dan 125 miljoen. Tijdens een geza menlijke persconferentie verklaar de hij dat de Antilliaanse delegatie hem ervan heeft overtuigd dat de situatie op de Nederlandse Antil len noopte tot een hogere bijdrage van Nederland. Kringen rond de Antilliaanse de legatie verklaarden dat de Antilli aanse premier in de onderhande lingen heeft gedreigd met het aan vragen van de 'status aparte' voor Curagao. Dat zou voor minister De Koning de aanleiding zijn geweest joen steun, gespreid c zijn bod te verhogen. Van Neder- wat Nederland betreft 'het maxi- AMSTERDAM (GPD) - Zeker vijf niveau aan van meer dan 5000 maal is er vanuit Europa naar de bq/kg. Het betrof EG-voedselhulp. •oedsel gestuurd, Volgens de EG-ambassadeur in landse zijde is het bericht niet be vestigd. Liberia-Peters ging overigens niet akkoord met de regeling, die uitgaat van belangrijke bezuinigin gen door de Antilliaanse regering. Zij wenst het onderhandelingsre sultaat 'thuis nog eens te bespre ken'. De Antilliaanse premier toon de zich teleurgesteld over het be reikte resultaat. De Koning zei niet ontevreden te zijn over de uitkomst. Hij maakte meteen duidelijk dat de 170 mil- Derde Wereld dat door de kernramp in Tsjer- nobyl radioactief was besmet. Ver moedelijk is dat nog veel vaker ge beurd. Tot die conclusie komt Greenpeace in een rapport over de 'Reefer Rio-affaire', waarbij Vene zuela 6050 ton radioactief besmet rundvlees heeft geweigerd en te ruggezonden naar Europa. Het vrachtschip Reefer Rio heeft zijn lading inmiddels begin deze week in het Westduitse Wilhelms- hafen gelost. Greenpeace heeft er vergeefs bij de havenautoriteiten op aangedrongen om het vlees na der te onderzoeken om te voorko men dat het vlees alsnog langs duistere kanalen in de Derde We reld terecht komt. In het Greenpeace-rapport wor den nog vier zaken beschreven, waarbij vanuit Westeuropa radio actieve levensmiddelen naar ont wikkelingslanden zijn geëxpor teerd. In september 1986 hebben de Filippijnse autoriteiten een gro te partij Ierse melkpoeder met een te hoog stralingsniveau geweigerd. Omstreeks dezelfde'tijd conclu deerde de Braziliaanse overheid, dat 3150 ton boter en melkpoeder uit Westeuropa duizend maal zo veel straling bevatte als in dit Zuidamerikaanse land was toege staan. In oktober 1987 trof de Ghanese Atoomenergie Commissie in 750 ton melkprodukten een stralings- Kort geding tegen specialistenactie UTRECHT (ANP) - Het Landelijk Patiënten/Consumentenplatform (LPCP) heeft gisteren besloten een kort geding aan te spannen tegen de actievoerende specialisten. Het LPCP wil dat de rechter een stokje steekt voor de zondagsdiensten die de specialisten draaien uit protest tegen de dreigende verlaging van hun praktijkkostenvergoeding. De patiëntenvereniging vindt de ac- ties onrechtmatig. Ze meent dat de specialisten hun conflict met de overheid afwentelen op de patiën ten. Binnenland kort Omgekomen Een 28-jarige vrouw uit Haarlem en haar zoontje van anderhalfjaar zijn gisteren om het leven geko men door een verkeersongeval. De fiets van de moeder werd op een kruising overreden door een zand- auto. Beide slachtoffers waren op slag dood. Het ongeluk gebeurde toen de vrachtauto op een kruising rechtsaf wilde slaan en niet in de gaten had dat de vrouw naast de auto fietste. Ghana berustte een en ander op een 'vergissing'. In februari van dit jaar consu meerde de bevolking van het Mexi caanse Vera-Cruz en de Valley of Mexico uit Ierland afkomstige melk, die volgens deskundigen ra dio-actief was besmet. Ontkennin gen en tegenstrijdige berichten veroorzaakten een paniekstem ming en er werd geen enkel offi cieel onderzoek verricht. Het tragi sche van de zaak was dat de Mexi caanse regering lang vóór het spul werd geleverd, op de hoogte was geweest van het feit dat de melk was besmet. Greenpeace noemt het dumpen van verontreinigd voedsel in La tijns Amerika, Azië en Afrika im moreel en crimineel. "Als het Eu ropese publiek geen besmet voed sel wenst te accepteren, waarom moeten gemeenschappen die part noch deel hebben aan de produktie van dergelijke waren dat dan wel?" De organisatie verwerpt praktijken waarbij besmet en onbesmet voed sel worden gemengd om het stra lingsniveau terug te brengen tot aanvaarbare waarden. maal verantwoorde' is. De Neder landse regering heeft nooit gesug gereerd dat zij de zaak wel even zal oplossen, aldus de bewindsman. Voor de komende vier jaar dreigt een tekort op de Antilliaanse be groting van bijna 1,1 miljard gul den. De Antilliaanse regering denkt dat tekort terug te kunnen dringen tot ruim 530 miljoen in 1992. In het pakket dat Liberia-Pe ters nu mee naar huis neemt, ver plicht de Antilliaanse regering zich tot nog forsere bezuinigingen, die tot een lager tekort, 370 miljoen gulden, moeten leiden. Liberia-Peters verklaarde dat een gigantische operatie te vinden. "Zestig procent van het tekort moeten we nu zelf oplossen". De Koning zei dat de Nederlandse re gering niet van plan is garant te staan voor aanvullende leningen die de Nederlandse Antillen zou den willen sluiten op de kapitaal markt. Onderzoek naar schepen voor Iran DEN HAAG (ANP/GPD) - Staats secretaris Van Rooy (economische zaken) heeft de Tweede Kamer een onderzoek toegezegd naar de aard van de drie schepen die de scheepswerf Damen zal leveren aan Iran. Volgens de PvdA'er Van Traa gaat het om militaire vaartui gen in plaats van bevoorradings schepen. De staatssecretaris be streed die opvatting. Volgens haar is er geen sprake van een militair schip. Maar om aan de onzekerheid een eind te maken zegde zij een na der onderzoek ter plekke toe. Overigens levert de scheepswerf Damen geen drie maar tien sche pen aan Iran. Het gaat daarbij om bevoorradingsschepen en niet om patrouillevaartuigen. Opdrachtge ver is het Iraanse ministerie van de fensie, zo blijkt uit een verklaring die de werf gisteren heeft uitgege ven. In de verklaring zegt Damen dat de schepen geen voorzieningen hebben die ze geschikt maken voor militaire doeleinden. UTRECHT (ANP) - Het gaat mis met de geestelijke gezondheids zorg in Nederland. In de door be zuinigingen onderbemande alge mene psychiatrische ziekenhuizen en de zwakzinnigeninrichtingen neemt het aantal ongelukken en bijna-ongelukken hand over hand toe. Doordat de instellingen nood gedwongen met te weinig en min der gekwalificeerd personeel moe ten werken, is verwaarlozing van chronische patiënten aan de orde van de dag. Dit alarmerende beeld komt naar voren uit het gisteren gepubliceer de jaarverslag over 1987 van de Ge neeskundige Inspectie Geestelijke Volksgezondheid (GIGV). De pro blemen in de instellingen zijn gro tendeels terug te voeren op het feit dat wordt bezuinigd in situaties waarin toch al sprake is van achter stand. De inspectie ziet zich genood zaakt om instellingen adviezen te geven die regelrecht indruisen te gen een goede geestelijke gezond- heidszorg: afdelingen gen, tussenmuren verwijderen, va catures in de staf niet opvullen en hooggekwalificeerd personeel ver vangen door lager gekwalificeerde verpleegkundigen. Het aantal ongelukken (bij voor beeld het drinken van chemicaliën) en bijna-ongelukken neemt door het verminderde toezicht hand over hand toe, al kan de inspectie geen precieze cijfers geven. Hoe wel de inspectie de schuld voor de problemen niet bij de instellingen zoekt, wordt in het jaarverslag vastgesteld dat een aantal psychia trische ziekenhuizen nog steeds op een welhaast "negentiende eeuw- se" wijze gebruik maakt van vol strekt verouderde vertrekken. De inspectie heeft ook kritiek op het gebruik van "een verouderde en in beginsel gevaarlijke ingreep als het vastbinden van patiënten, terwijl bovendien geen permanent ver pleegkundig toezicht aanwezig is". Het verminderde toezicht heeft ook tot gevolg dat de inspectie steeds meer vragen krijgt over het afnemen van een aids-test bij pa tiënten uit risicogroepen. Bij som mige instellingen, waar gemengde verpleging eerder regel dan uitzon dering is. bestaat vanwege het risi co van aids grote onzekerheid en ongerustheid over de mate van seksuele tolerantie bij de omgang tussen patiënten. Daar tegenover staat dat in de geestelijke gezond- ADVERTENTIE UTRECHT (ANP) - Ongeveer dertig huisartsen in opleiding hebben gisteren enige tijd de toegangsdeur en hal van het gebouw van de artsenorganisatie KNMG in Utrecht bezet. De actievoerende artsen zijn boos over het feit dat ze voortaan moeten loten om na hun studie medicijnen de opleiding tot huisarts te kunnen volgen. Voorheen werd een wachtlijst gehanteerd. De Landelijke Vereniging voor Basisartsen (LBB) heeft inmiddels een kort ge ding aangespannen tegen de KNMG. Volgens de vereniging kost deelname aan de loting 300 gulden. Wordt een kandidaat afgewezen, dan krijgt hij het geld niet terug. (foto anpi ALLE MEDEWERKERS VAN GRONINGEN (ANP/GPD) - Stu denten die vorige week enige tijd het gebouw van de Directie Studie financiering in Groningen bezet hielden, blijken geheime notulen van een vergadering van de minis terraad te hebben ontvreemd. De Groninger Universiteitskrant (UK) publiceerde gisteren een deel van de geheime verslagen. De gestolen stukken zijn gister middag weer ingeleverd bij de dienst studiefinanciering. Desal niettemin heeft de dienst aangifte gedaan bij de politie, die een onder zoek zal instellen. Ook minister Deetman zou zich ongerust hebben uitgelaten over de publicatie van de vertrouwelijke stukken. Het gaat om rapportages van manager dr. R.J. in 't Veld van stu diefinanciering aan de minister en om de notulen van de ministerraad van 20 november 1987, waarin uit gebreid werd gesproken over de overschrijding van het onderwijs budget. Daaruit blijkt dat Deetman toen al zwaar onder druk stond in het kabinet om zijn begroting niet te overschrijden. Opmerkelijk daarbij is dat minis ter Ruding (financiën) zijn collega in bescherming neemt, maar dat de ministers de Korte (economische zaken). Brinkman (WVC) en Van Dijk (binnenlandse zaken) Deet man zwaar aanvallen. Bovendien laten de vertrouwelij ke stukken zien dat op het ministe rie van onderwijs en wetenschap pen een notitie heeft gecirculeerd waarin wordt voorgesteld de socia le uitkeringen en de studiefinan ciering voor jongeren tussen 16 en 25 jaar in hun huidige vorm volle dig af te schaffen. Ook het college geld zou volgens dit voorstel moe ten verdwijnen. Uit de notulen blijkt ook dat het kabinet, vooral minister van justi tie Korthals Altes, duidelijk het vermoeden uitspreekt dat veel stu denten frauderen. Volgens Kort hals Altes zou de overschrijding van het budget voor de studiefi nanciering vooral te maken heb ben met het feit dat veel studeren den zich onterecht als 'uitwonend' laten registeren om zo een hogere beurs te krijgen. Het betreft een ge neratie die in een wereld met wei nig normbesef wordt grootge bracht, aldus Korthals Altes in de notulen. Volgens de Groninger officier van justitie mr. M.H. Severein hoeft de universiteitskrant zich weinig zorgen te maken over de ge volgen van de publicatie. Alleen als de stukken het predikaat 'staatsge heim' hadden gehad, is degene die het publiceert strafbaar. Dat is hier niet het geval. UK-hoofdredacteur Luuk Haje- ma houdt het er op dat de stukken geen schokkend nieuws leveren, maar wel een onthullend beeld ge ven van de situatie bij studiefinan ciering en de manier waarop er in het kabinet over gepraat wordt. Hajema bracht de geheime stuk ken gistermiddag, onder zware druk van het bestuur van de Gro ninger universiteit (waarbij ge sproken werd van een inval bij de burelen van de Groninger UK), te rug naar de dienst studiefinancie ring. Rijbewijs Een 89-jarige automobilist heeft uit eigen beweging zijn rijbewijs ingeleverd na het veroorzaken van een botsing, waarbij een politieau to werd vernield. De bejaarde be stuurder sloeg plotseling linksaf en botste op een politieauto uit tegen overgestelde richting. Homo-boekenclub Uitgeverij De Woelrat in Amster dam heeft een boekenclub voor ho mo-literatuur opgericht. Deze Gay Book Ciub geeft een kwartaalkrant uit, waarop de leden zich moeten abonneren. In de krant worden boeken tegen sterk gereduceerde prijs aangeboden. Tegen inleve ring van daarin afgedrukte reduc tiebonnen kunnen deze per postor der worden besteld of bij de boek handel afgehaald. Leden van de Gay Book Club zijn niet verplicht tot afname van boeken, zoals bij andere boekenclubs het geval is. Drieling In het Westfries Gasthuis in Hoorn is gisteren weer een reageer buisdrieling geboren. Het is de vierde reageerbuisdrieling in Ne derland: twee van de vier kwamen in Hoorn ter wereld. Moeder en kinderen maken het goed. DEN HAAG Minister Deetman heeft deze week een gevoelige poli tieke nederlaag geleden tijdens.het debat over zijn nieuwe voorstellen op het gebied van studiefinancie ring. Ondanks fel verzet van de mi nister keerde een kamermeerder heid zich tegen zijn plan om de aan vullende studiebeurs, een gift voor studenten uit de laagste inkomens groepen, af te schaffen. door Henri Kruithof De minister wilde, om de finan ciële problemen op zijn departe ment in één klap de baas te wor den, de hele aanvullende studiefi nanciering afschaffen. Als studen ten meer geld nodig hebben naast de basisbeurs, dan moesten ze maar naar de bank gaan om te le- Dat ging een kamermeerderheid echter veel te ver. Of, zoals Deet- mans partijgenoot Ad Lansink het verwoordde, het gaat niet aan grote bezuinigingen op de studiefinan ciering door te voeren, om proble men op de rest van de onderwijsbe groting op te vangen. Nu was al snel nadat het kabinet met de voorstellen was gekomen, duidelijk dat de meerderheid van de Kamer daar niet mee akkoord zou gaan. Maar Deetman zou Deet man niet zijn als hij niet toch kop pig vasthield aan zijn plannen. De minister van onderwijs staat erom bekend maar moeilijk zijn neder laag te kunnen erkennen. Ook na afloop van het debat gis teravond wilde hij niet toegeven, ondanks het feit dat volstrekt hel der was dat de overgrote meerder heid van de Tweede Kamer zijn plannen falikant van de hand wees. De minister wilde niet meer kwijt dan dat de Kamer na de zomerva kantie, als hij zijn definitieve voor stellen zal indienen, wel zal zien wat hij met de wensen van het par lement heeft gedaan. Terecht nam de oppositie hiermee geen genoe gen. Consequentie van de handelwij ze van de minister is dat studenten en aankomende studenten nog ve le maanden in onzekerheid zullen zitten over hoe het nu verder zal gaan met de studiebeurs. De basis beurs zal wel blijven bestaan, maar onzeker is of die verlaagd zal wor den of niet. De aanvullende beurs, die vooral van belang is voor de laagste inkomensgroepen mag vol gens de meerderheid van het parle ment niet worden afgeschaft, maar of de minister zal toegeven is nog de vraag. Al die onduidelijkheid en het merkwaardig gemanoeuvreer met argumenten bracht PvdA- woordvoerder Wallage tot de ver zuchting: "Het stelsel van studiefi nanciering is ter ziele, nu de minis ter nog". Wallage had alle reden om wan hopig te worden. Toen het kabinet een maand geleden besloot de hele aanvullende studiefinanciering voortaan aan de banken over te la ten, betoogde premier Lubbers met veel aplomb dat hiermee de lang gekoesterde wens om studen ten onafhankelijk te maken van de ouders in vervulling was gegaan. Twee weken later moest hij ijlings op dat betoog terugkomen. De banken waren namelijk niet be reid alle studenten zomaar de mo gelijkheid te geven een lening af te sluiten. Als het kabinet dat wilde kon dat wel, maar dan moest daar een financiële vergoeding van de overheid tegenover staan om het ri sico niet al te groot te maken. Daar voelde minister Ruding niet veel voor. Juist het feit dat de forse bezuini ging op studiefinanciering nu hele maal op de laagste inkomens zou worden afgewenteld schoot behal ve de oppositie, ook Deetmans par tijgenoot Lansink in het verkeerde keelgat. Diens fractievoorzitter Bert de Vries waarschuwde Deet man in een interview in deze krant al aan het begin van de week niet op deze heilloze weg door te gaan. Die waarschuwing was echter aan dovemans oi*en gericht. Ondanks zijn verzet zal Deetman toch terug moeten. Koppig volhou den betekent vrijwel zeker het ein de van de politieke carrière van de ze veel geplaagde minister. Hij heeft door zijn gehannes op het ge bied van de studiefinanciering erg veel krediet verloren bij de rege ringspartijen, niet in de laatste plaats bij het CDA. Waarschijnlijk zal het niet zover komen. Premier Lubbers weet wanneer hij het politieke gevecht verloren heeft. De Tweede Kamer heeft deze week al geëist dat de mi nister-president, voordat de Kamer stemt over de door Lansink inge diende motie, zijn oordeel daarover komt geven. Minister Deetman wil de geen oordeel geven; dat laat hij graag aan de leider van het kabinet over. Deetman zal dus opnieuw aan het werk moeten om toch aan het hem opgelegde bezuinigingsbe- heidszorg het bevorderen van on derling contact tussen de patiënten een belangrijke rol vervult. Het aantal zwakzinnigen dat dringend moet worden opgeno men, is in 1987 gestegen tot ruim 1000. waardoor de gemiddelde wachttijd tot twee jaar oploopt. Het jaarverslag maakt melding van schrijnende gevallen van oudere zwakzinnigen, van wie de bejaarde ouders niet langer in staat zijn de verzorging op zich te nemen, maar voor wie geen plaats is in een in richting. De -inspectie laat zich ook kri tisch uit over burgemeesters die voorgetekende formulieren voor inbewaringstelling aan psychiaters verstrekken. "Mensen kunnen zo van in beginsel van hun vrijheid beroofd worden zonder wettelijk vereiste tussenkomst van rechter of burgemeester. Betrokken psy chiaters zouden zich moeten afvra gen of ze hun houding in deze niet eens nader zouden moeten bepa len", aldus de inspectie. Man uit Eininen pleegt ontucht met tientallen jonge kinderen ASSEN (ANP) Een 38-jarige man uit Emmen wordt verdacht van het plegen van ontucht met tenminste 28 kinderen, voorname lijk in de leeftijd van zeven tot elf jaar. Volgens officier van justitie mr. A. L. Poerink, die dit gisteren bekend maakte, gaat het om on tuchtige handelingen van een fors kaliber. De man werd op 6 juni door de politie in zijn woonplaats aange houden, naar aanleiding van een aangifte door een Emmenaar wiens twee dochtertjes al enige tijd gele den door de verdachte zouden zijn misbruikt. Na zijn aanhouding volgden veel meer aangiften. Vol gens mr. Poerink zijn de slachtof fers voor een groot deel nichtjes van de man en hun vriendinnetjes. Enkele kinderen waren jonger dan zeven jaar. De Emmenaar, die alle feiten heeft bekend, heeft ook on tucht met enkele jongetjes toege geven. Gezonken tanker in tweëen gezaagd IJMUIDEN (ANP) Smit Tak en Rijkswaterstaat hebben gisteren overeenstemming bereikt over een nieuwe aanpak van de berging van de gezonken chemicaliëntanker Anna Broere. Het schip zal in twee ën worden gezaagd en gelicht. De bergers voorzagen problemen bij een nieuwe bergingspoging, nadat de gelichte tanker door het knap pen van twee dikke staalkabels rond het schip op de zeebodem moest worden teruggezet. De bergers konden het inmid dels volledig onder water verdwe nen schip slechts opnieuw lichten met twee drijvende bokken, het geen met het oog op de levensge vaarlijke lading van de Anna Broe re niet verantwoord zou zijn. Rijkswaterstaat heeft ingestemd met het voorstel van Smit Tak om de tanker vlak voor de brug ter hoogte van twee lege ladingtanks door te zagen. Penningmeester speculeerde met schoolgelden BAhENDRECHT(GPD) - Het be- stuur van de Vereniging voor Pro testants-Christelijk Opderwijs in Barendrecht heeft een klacht inge diend bij de Vereniging van Effec tenhandelaren. De klacht is gericht tegen een commissionair (tussen persoon), die het mogelijk maakte dat de penningmeester van de on- derwijsvereniging .met aandelen speculeerde. De penningmeester verspeelde uiteindelijk zeven tot negen ton. Volgens voorzitter C. Silvis is de commissionair fout geweest. De 'vereniging is niet op de hoogte ge steld van de speculaties, hetgeen volgens de voorzitter wel hoort. "De penningmeester kon specule ren, zonder dat er zeventig percent dekking was. Verder was de pen ningmeester niet gemachtigd om met ons geld aandelen te kopen, en dat is nooit gecontroleerd". De penningmeester schreef voor zichzelf machtigingen uit, waar mee hij geld van de bankrekening van de vereniging haalde en zich zelf toestemming gaf om daarmee de aandelenmarkt op te gaan. Deels gebeurde dit met medewe ten van het bestuur dat in specule ren een mogelijkheid zag het kapi taal te vergroten. Na de beurskrach oktober vorig jaar informeerde het bestuur voor zichtig naar de stand van zaken en kreeg te horen dat de schade 'wel meeviel'. Niet veel later kwam aan het licht dat de penningmeester op veel grotere schaal had gespecu leerd en het spaargeld van de vere niging had verspeeld. Het onder wijs komt door de malversaties niet in gevaar, zo verzekert voorzit ter Silvis. Minister Deetman: koppig vol houden betekent het einde van zijn carrière als minister. (foto anp) drag van 750 miljoen gulden te ko men. Tweederde van het bedrag kan hij invullen door de leningen, die nu nog door de Staat worden verstrekt, over te hevelen naar de banken. Voor de rest van het be drag moet hij zijn begroting op nieuw gaan uitwringen. Tokiru nico van der horst

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 3