Mentor predikanten: praatpaal en vraagbaak
Toekomst
AktueeV
f fjfa I» f
'wi I fi
PAGINA 2
GEESTELIJK LEVEN
ZATERDAG 18 JUNI 1981
UTRECHT - De stad Utrecht inert
van nu tot en met november feest.
Nè twintig jaar van uitgebreide en
kostbare restauraties zijn alle vijf
middeleeuwse binnenstadskerken
weer uit de steigers. Het zijn de Ja-
cobikerk (hervormd), de Nicolai-
kerk (hervormd), de Janskerk (stu
dentengemeente), de Buurkerk (nu
museum) en de Domkerk (her
vormd en oecumenisch citypasto
raat). Samen met de andere oude
kerken (die ook zijn gerestaureerd)
getuigen zij van de bijzondere rijk
dom i>an Utrecht aan middeleeuw
se cultuur. De hele manifestatie
heet dan ook 'Utrecht Middeleeuw
se Kerkenstad
Utrecht en Monumentenzorg ko
zen destijds voor dit enorme res-
tauratieprojekt niet alleen omdat
alle historische kerken aan groot
onderhoud hard toe waren, maar
ook om door middel van een onon
derbroken restauratiestroom de
kosten zoveel mogelijk te drukken.
Het plan tot dan toe ongekend in
Nederland heeft vele tientallen
miljoenen gekost, maar ook be
spaard.
De kerken staan niet ver van el
kaar. Zodra steigers bij de één wa
ren weggehaald, werden ze bij de
ander opgetrokken. Ook de hele
voorbereiding en afwikkeling ble
ven op deze manier steeds bij de
zelfde mensen. Behalve kosten
heeft dit gezamenlijke plan ook tijd
bespaard. Zonder dat was het nooit
gelukt, de vijf kerken binnen
slechts twintig jaar te restaureren.
Elke restauratie vraagt nu eenmaal
jaren van voorbereiding en de
overheid moet haar altijd onvol
doende budget voor monumen
tenzorg zo billijk mogelijk over het
hel land verdelen.
'Hemel op aarde'
De afronding van deze unieke
onderneming wordt gevierd met
een scala aan activiteiten. Bij de ve
le tentoonstellingen neemt die in
het rijksmuseum 'Het Catha-
rijneconvent' (Nieuwegracht), geti
teld 'Utrecht, een hemel op aarde',
een bijzondere plaats in. Ze geeft
een beeld van de geschiedenis van
de Domstad en van negen eeuwen
middeleeuwe kunst in de Noorde
lijke Nederlanden.
Ook op het gebied van muziek en
theater is er van alles te doen, zoals
een internationaal Domkoren-fes
tival en orgelconcours en myste-
nepspelen. Vijfmaal herleven deze
zomer middeleeuwse markten op
historische plaatsen. Ook vermeldt
het programma een middeleeuws
eetfestijn op het Domplein, con
gressen en lezingen. Het congres
eind augustus onder de titel
'Utrecht kruispunt van de middel
eeuwse kerk' wordt georganiseerd
in samenwerking met de commis
sie 'Middeleeuwen' van de faculteit
der letteren aan de Utrechtse uni-
Een abonnee van het blad 'Het
Zoeklicht' (stichter de vroegere
evangelist Johannes de Heer)
heeft het drukken en verspreiden
gefinancierd van een krant, geti
teld 'Toekomst Aktueel'. De krant
(acht pagina's in weekend-for
maat) wordt deze maand in een
oplage van 1.250.000 exemplaren
in grote delen van het land ver
spreid door leden van plaatselij
ke kerken, kringen en bijbelstu
diegroepen.
A. J. van Bochove van de afde
ling Voorlichting van 'Het Zoek
licht' (correspondentie-adres
postbus 99, 3940 AB Doorn) deel
de ons in een begeleidende brief
mee, dat de geldgever een man is
"met een hart vol liefde voor het
Evangelie, die de overtuiging
heeft dat Jezus Christus, Zoon
van God, spoedig zal terugko
men op aarde".
De krant opent met een bijna
twee pagina's groot verhaal van
de gereformeerde predikant G.
M. A. Hendriksen uit Westbroek
(vroeger rk priester) over de
vraag hoe laat het is op de We-
reldklok. Alleen de Bijbel is een
voldoende basis voor een leven
en geloof in zekerheid en vrede,
is zijn boodschap. Daar kan geen
wetenschap, kerk of kerkelijke
traditie tegenop.
Evangelist G. van Viegen uit
Amerongen schrijft over een 'le
ven vóór de dood', H. H. Blok, re
dacteur van 'Het Zoeklicht', over
bekering en oorsprong, zin en
doel van het leven, ex-EO-direc-
teur L. P. Dorenbos over de ge
volgen van het loslaten van nor
men en waarden, Feike ter Velde
van de EO over 'God verandert
mensen' en de Nederlands gere
formeerde predikant L. W. G.
Blokhuis uit Wapenveld over
wat de Bijbel zegt over de toe
komst van Israël. Verder nog bij
dragen van de predikant Jac.
Schouten, medewerker van 'Het
Zoeklicht", de baptistenpredi
kant R. Reiling uit Amsterdam
en Hermien Timmerman van het
bekende duo.
De krant ziet er verzorgd uit en
laat zich door de duidelijke druk
en overzichtelijke indeling ge
makkelijk lezen.
versiteit. Deze commissie viert dit
jaar haar tienjarig bestaan.
De beeldhouwer en medailleur
Theo van de Vathorst ontwierp een
bronzen gedenkpenning, waarvan
een beperkte oplage werd gegoten.
Voor wie iets tastbaars wil over
houden aan de manifestatie ver
schijnt een 'Souvenirboek' met
achtergrondinformatie over
Utrecht en zijn kerken, een toelich
ting op belangrijke onderdelen van
het programma en foto's. Dit boek
(f8,50) is te koop bij de deelnemen
de kerken en musea en het centrale
informatiepunt. Bij de Walburg
Pers in Zutphen komt een foto
boek uit over de middeleeuwse
kerken in Utrecht.
Kerkepad
Bezoekers kunnen voor alle ge
wenste inlichtingen terecht bij de
VW en het gemeentelijk informa
tiecentrum, Vredenburg 90. De
VW is open maandag tot en met
zaterdag van 9 tot 6 uur. Er is een
kleurige folder van vier pagina's
gemaakt met uitvoerige informatie
over tijden en plaatsen van alle ac
tiviteiten.
Zoals wij op deze pagina al meld
den, gaat dit jaar ook NCRV's 'Ker
kepad' naar de Domstad. Op 3 en 10
september wordt het 'Kerkepad'-
seizoen 1988 daar besloten. Naar
verwachting zullen op beide zater
dagen ten minste 15.000 mensen de
open kerken bezoeken.
De Dom, middelpunt van Utrecht als middeleeuwse kerkenstad.
"De paus is veel op reis. Maar
het is niet waar dat hij voortdu
rend op weg zou zijn. Hij is nu ne
gen en een half jaar paus en in
die periode is hij in totaal onge
veer negen maanden in het bui
tenland geweest. Dat is maar on
geveer acht procent van zijn tijd.
Het lijkt alleen meer omdat de
reizen vaak zoveel publiciteit
krijgen".
Toch heeft ook Hans Bronk-
horst die hierover schrijft in
'Oecumenisch Bulletin' van de
Raad van Kerken geen enkele
twijfel dat Johannes Paulus II de
geschiedenis zal ingaan als 'de
reizende paus'. "Al spoedig na
zijn ambtsaanvaarding besloot
hij erop uit te gaan om de katho
lieken van de wereld in hun ei
gen omgeving te ontmoeten en
hen door zijn aanwezigheid en
woord te sterken in hun geloof'.
In mei maakte de paus zijn ne
gende reis naar Latijns-Amerika.
Het was de 37ste buitenlandse
reis sinds hij in januari 1979 voor
het eerst op weg ging. Bronk-
horst berekende, dat de paus in
70 landen is geweest. "Dat wil
zeggen ongeveer tweederde van
de landen in de wereld. In ver
scheidene al twee en in Polen en
Frankrijk zelfs drie keer. Hij be
zocht ruim 350 plaatsen en hield
meer dan 1300 toespraken. Ook
de veeltaligheid van de paus is
zonder precedent".
In heel veel landen maakt een
pausbezoek grote indruk. "Dat
geldt niet alleen voor overwe
gend katholieke landen zoals Ier
land, Spanje of Portugal, maar
vaak ook voor landen waar ka
tholieken in de minderheid zijn.
De paus van Rome heeft in de
wereld groot moreel gezag, als
bovennationaal geestelijk leider.
zonder politieke machtsambi
ties".
"In Nederland zijn wij weieens
geneigd zijn internationale pres
tige te onderschatten. Dan is het
nuttig kennis te nemen van bui
tenlandse reacties op pausbezoe
ken. Zelfs uitgesproken protes
tantse landen, zoals de Scandina
vische, schijnen een bezoek op
prijs te stellen. Volgend jaar zal
de paus zich inderdaad naar dat
overwegend lutherse gebied be
geven, maar eerst gaat hij deze
zomer nog naar Oostenrijk en
Midden-Afrika en vervolgens
naar Straatsburg, Metz en Nan
cy".
"Het fenomeen van de reizen
de paus is in deze vorm volstrekt
nieuw in de kerkgeschiedenis.
Zoals het vliegtuig een paus
overal snel naartoe kan brengen,
zo komen zijn stem en beeld door
radio en tv in alle woonvertrek
ken van de wereld. Die uitdagen
de aanwezigheid veroorzaakt
dan weer positieve en negatieve
reacties: een heilzame discussie
over kerk en geloof en over het
Petrusambt in deze tijd".
Mentor geaccepteerd
Ook kerkelijke molens malen
langzaam, maar soms is er reden
zich te verbazen als men ziet hoe
snel bepaalde dingen in de kerk
kunnen lopen. Dat is zeker het ge
val met de aanvaarding van het
mentoraat voor beginnende pre
dikanten in de Nederlandse Her
vormde Kerk. Coördinator van
dat mentoraat is dr. A. de Kuiper
te Voorschoten. Hij heeft zijn
kantoor in het Zendingshuis te
In 'Woord en Dienst' vertelt De
Kuiper, dat in het afgelopen jaar
ongeveer 100 hervormde predi
kanten voor de eerste keer wer
den bevestigd. "De noodzaak al
len aan een mentor te helpen
vraagt grote inspanning. Geluk
kig is het tot dusver niet echt
moeilijk gebleken, mensen te be
reid te vinden een ander te bege
leiden. 'Had ik zelf maar zo-ie
mand gehad', is vaak de motiva
tie om zich beschikbaar te stel
len".
'Praatpaal' en 'vraagbaak'
vindt dr. De Kuiper een goede
omschrijving van de mentor.
"Niet iemand die alles al weet en
dat wel even wil vertellen. Wél
een collega die in staat is de pas
tor zelf te helpen ontdekken
waar eventueel de schoen wringt
en wat een oplossing van proble
men zou kunnen zijn. De mentor
moet goed kunnen luisteren.
Voor professionele praters is dat
niet vanzelfsprekend. Maar ook
een persoon die eigen werk en er
varing ter discussie wil stellen".
Een gevoelige kwestie vormen
de verschillende richtingen in de
kerk. Daarvan zegt De Kuiper:
"Het is fair, de beginnende predi
kant niet op te zadelen met een
begeleider die geheel anders
denkt over theologie, ambt en'
gemeente. De mentor hoeft de
betrokken gemeente niet te ken
nen, maar wel het geloofstype
dat daar leeft en de verwachtin
gen die zij heeft. Er moet ten
minste de mogelijkheid zijn dat
er een vertrouwensrelatie
groeit". Overigens wil coördina
tor De Kuiper wel vermijden dat
iemand de exacte kopie van een
ander probeert te worden. "Er
valt meer van elkaar te leren bij
enige verscheidenheid".
Het mentoraat is in korte tijd
ook in kwaliteit gegroeid. De
mentoren krijgen 'een zekere
Dr. A. de Kuiper
...'grote inspanning'....
training' in tweedaagse bijeen
komsten enkele malen per jaar.
Van de 150 mentoren die er nu
zijn is ongeveer de helft getraind.
De eerste lichting 'koppels'
heeft de twee jaar die ervoor
staan volbracht. De Kuiper: "Uit
hun evaluatie blijkt, dat het voor
beiden een verrijkende ervaring
is geweest. De mentor moest zich
opnieuw verdiepen in de funda
mentele vragen van het predi
kantschap".
De behoudende christelijke
gereformeerde dominee J. P. Boi-
ten iiit Schiedam ondervindt in
zijn kerk weieens 'uitgesproken
vijandige reacties'. Dat ver
trouwde hij D. Koole toe in een in
terview voor het kerkblad 'De
Wekker'.
Boiten is een richting in zijn
kerk toegedaan die de wacht wil
houden bij de oude gereformeer
de beginselen. De organisatie
van deze richting presenteert
zich onder de naam 'Bewaar het
Pand'.
In plaatseljke kerken van die
geestelijke kleur mogen anders-
geaarde predikanten niet voor
gaan. Anderzijds gebeurt dat
blijkbaar wel, want Boiten ver
telde de interviewer dat hij in
middels in 140 van de ongeveer
188 gemeenten die zijn kerk telt
heeft gepreekt.
"Dat houdt dus in, dat ik ook
kom in wat u meer vooruitstre
vende gemeenten noemt. Waar
men mij uitnodigt, daar ga ik ook
heen. Dat is soms voor het eerst
en tegelijk voor het laatst. Er
mag soms bijval zijn, maar soms
vindt men het te ouderwets, te
somber, en er zijn wel eens uitge
sproken vijandige reacties".
Op de vraag van Koole of het
woord 'vijandig' wel op z'n plaats
was, antwoordde de Schiedamse
dominee (die ook wel preekt in
de streek rond Nieuwkoop):
"Nee, ik constateer soms duide
lijke vijandigheid met betrek
king tot de wezenlijke inhoud
van de prediking, en daarop gaan
we dan wel uit elkaar. Ik betreur
dat we steeds meer uit elkaar
groeien. Er worden wel pogingen
gedaan om tot een beter verstaan
van elkaar te komen, maar de re
sultaten zijn niet zo bemoedi
gend. We leven langs elkaar
heen, en dat zou anders moeten.
We moeten in elk geval alles in
het werk stellen om met elkaar in
gesprek te blijven".
Ladder. Dominee R. van 't
Lindenhout van de vrijzinnige
hervormden in Haren wil het
liefst met een glazenwasser wor
den vergeleken. In het blad
'Kerk en Wereld':
"Op een kerkelijke vergade
ring werd de vraag gesteld hoe je
in één woord het domineeswerk
zou kunnen samenvatten. Le
raar? Herder? Dwarsligger? Pad
vinder? Zelf voel ik me altijd een
soort glazenwasser. Als 't lukt,
valt er licht over uw leven. Iets
meer licht. Of ander licht, waarin
je je leven mag zien. Iets minder
duisternis. Een enkele keer val ik
met ladder en al om, dat wél".
Toekomst
Zal er toekomst zijn voor de
kerk? Vraag van ir. J. van der
Graaf in het blad 'De Waarheids
vriend' van de Gereformeerde
Bond in de Hervormde Kerk.
"Wij weten niet welke weg de
Heere met Zijn kerk in de we
reld, ook in West-Europa en in
ons eigen land, gaan zal. Maar er
mag grote zorg zijn om een jonge
generatie, dié de grote lijnen van
het heil in Christus niet meer
voorgesteld krijgt en opgroeit in
een sfeer van relativisme en ab
solutisme".
"Enerzijds een sfeer van 'het
kan zó, maar het kan ook anders'.
Een oeverloos relativisme dus.
Die 'geloven' het op een bepaald
moment wel. Anderzijds een
sfeer van 'het is zó en niet an
ders'. Jongeren worden dan ge
confronteerd met verabsolute
ringen van eigen inzichten, zon
der dat er nog enig zicht wordt
gelaten op het geheel van Chris
tus' kerk, waarin ook plaats is
voor verscheidenheid. Ook dan
kan men het voor 'gezien' hou
den". 1
"Als wij al onze verabsolute
ringen niet ondergeschikt ma
ken aan de absolute heerschap
pij van Christus in Zijn Woord en
nog heimelijk eigen (kerkelijke)
weggetjes blijven koesteren, ziet
het er voor een verdeelde, afkal
vende kerk niet best uit".
Onbekwaam
J. P. Feddema uit Woubrugge
reageert in 'Centraal Weekblad'
(gereformeerd) op een artikel
van de Kamper hoogleraar K.
Runia, waarin deze de mogelijke
persoonlijke gevolgen beschreef
van een geloof dat de mens onbe
kwaam acht tot ook maar iéts
goeds.
De schrijver van het ingezon
den stuk is het wel met Runia
eens, "maar de professor vergeet
de gevolgen op structureel ter
rein". "Als mensen steeds te ho
ren krijgen dat God alleen goed
en genadig is en zij daarentegen
klein en onbekwaam tot iets
goeds, dan ligt het voor de hand,
geen moeite te doen om het leven
voor mens en dier te verbeteren.
Dat laatste heeft dan niet zoveel
zin, want de wereld leeft immers
toch onder de zonde".
"Een begrijpelijke houding is
dan de vlucht in de persoonlijke
prestatie en arbeid voor zichzelf
om zo enige compensatie te vin
den voor de kleinheid van de
mens tegenover God. Aardse
welvaart voor zichzelf wordt
voor zulke christenen al gauw
een belangrijker streven dan het
navolgen van Jezus' evangelie
van het koninkrijk van gerech
tigheid en vrede in de wereld".
"Een meer evangelische mens
beschouwing is dan ook, dat de
mensf goed noch slecht is, maar
dat hij kan kiezen voor het goe
de, daartoe ook de opdracht
krijgt, en dat hij zo ethisch kan
groeien, steeds.meer keuzen ma
kend voor de verbetering van het
leven".
LEIDEN: Herv. Gem. Hoogl. kerk 10 mevr.
Chr. Duhoux-Rueb, Wassenaar, 11.45 stu-
dentenekklesia; Marekerk 10 dr. Meijers, 5 ds.
De Vreugd, Amersfoort: Maranathak. (L.
Morsweg) 10 ds. v.d. Velden; Oecumenische
geloofsgemeenschap De Regenboog (Me-
renwijk) 10 ds. Alblas; Bethlehemkerk (Drift-
str.) zie Pefrakerk; Bevrijdingsk. (Mont-
gomerystr.) 10 ds. Jansen, 5 ds. Hortensius;
Vredesk. (Burggravenl.) 10 ds. De Mey-Meu-
lendijk; Waalse kerk (Breestr.) 10.30 ds. Ribs.
Wijk 'Stevenshof' (geb. 'Dijkhof') 10 kand. C.
Blok. Acad. Ziekenhuis 9 rk. dienst, 10 15 Le
ger des Heils. Diakonessenhuis elke zat.
10.30 rk. dienst, morgen 10.30 ds. H. J. Visch
O.geest. Endegeest zie Oegstgeest. Geref.
Kerk Vredeskerk zie herv. gem.; Petrak. (Suri-
namestr.) 10 ds. Hortensius, ha, 10.30 in zij
zaal dovendienst, hr. B. R. Steenbergen; Ou
de Vest 10 mevr. R. Veenstra, Kampen; Mara
nathak. zie herv. gem.; Bevrijdingsk. zie herv.
gem.; bejaardenhuis Groenhoven 10 kand.
H. J. Buys; Merenwijk zie herv. ge-
n 5 ds. Den Hertog. Geref. Gem. (N. Rijn) 10
Geref. Gem. in Ned.
Driftstr.) 11.30 en 5.30.
Evang.-Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgr.) 10.15 ds.
Mostert. Doopsgez.-Remonstr. Gem. (Lok-
horstk. Pieterskerkstr.) 10 ds. A. J. Smit-Ma-
ris. Baptistengemeente (in Bethl.kerk Driftstr.)
9.30 ds. Agtereek. Evang. Gemeenschap
(Middelstegr. 3) 9 en 10.30 evang. A. Jansen.
Evangeliecentrum-Pinksterbew. (Bethle-
hemskerk Lammermarkt) zo. 10 en wo. 8
evang. Zijlstra. Pinkstergem. (O. Vest 13) 10
br. J. Eikerbout, ha. Leger des Heils (hoek
Vestestr./Groenesteeg) 10 en 7. Nieuw-
Apost. Kerk (H. Rijnd. 24): 9.30 en 4. wo. 8.
Zevendedag-adventisten ('De Ontmoeting'.
Noordhofland V.schoten)elke zat. 10 tot 11
bijbelstudie, 11 tot 12 predikatie. Christelijke
Wetenschap (Steensch. 6) 10,30. 'De Chris
tengemeenschap' zat. 25 juni 9.45 mensen-
wijdingsdienst in oud-kath. kerk Zoeterw.sin-
gel. Kerk van J. Chr. v.d. Heiligen der L. Da
gen (Brahmsl.) 9.30,10.30 en 11.20. Oud-Ka-
th. K. (Zoeterw.singel) zo. 10. Rooms-Kath. K.
Haagweg zat. 7, zo. 10.30; Herensingel zat. 7.
zo. 9.30 en 11Rijndijk (Leiden-Stevenshof)
zat. 7, zo. 9.30; Steenschuur zat. 7, zo. 8.30,
10, 11.30, 6 en 7 (lof); Boshuizerkade zat. 7,
zo. 9.30 en 11Lammenschansweg zat. 7, zo.
9 en 10.30; Haart.straat zat. 7. zo. 10.30 en
12.15; Merenwijk zie herv. gem.; H. Rijndijk
(zie Zoeterwoude).
AARLANDERVEEN: Herv. Gem. 9.30 ds. v.
Driel, 7 ds. Cats, Aalsmeer. Geref. Kerk 9.30
en 6.30 ds. v. Wijngaarden, ha. Chr. Geref.
Kerk 9 ds. J. Lof, 6.30 ds. T. Hofman. Rk Kerk
zat. 7, zo. 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN: Herv. Gem. Ad-
veptskerk 9,30 ds. Scholten, Woerden, ha, 5
ds. Wilschut, met gehandicapten; Kruiskerk
9.30 ds. Jonkman; Opstandingskerk 9.30 ds.
Ommering, ha, 6.30 ds. Ter Bals; G. Herder
kerk 10 ds. Taseiaar, os. Moll; De Bron 9.15
dr. C. Wigmans, 10.30 ds. Moll, 6.30 ds. Tase-
laar; Ashram (Marsdiep) 10 ds. Mulder; Drie-
hoorne 7 nam. rk viering; Oudshoornse kerk
10 ds. Ter Bals; Sionskerk (Meteoorlaan) 9.30
hr. G. v.d. Bos, Ede. 6.30 ds. Ouwendijk. Ge
ref. Kerk Mar.kerk 9.30 ds. Wilschut, 5 zie Ad-
ventskerk; Salv.kerk 9.30 ds. Baas, S.heim,
6.30 ds. Modderaar. Geref. K. Vrijg. (school
Bospark, Beatrixl. 4) 9.30 ds. Heida, 5 ds.
Room. Ned. Geref. Kerk (school Willemstr.)
9.30 ds. J. A. de Vries, Culemborg, 4.30 br. C.
Kleingeld. Chr. Geref. Kerk (Grijpensteinstr.)
30 en 4.30 ds. v.d. Meij. Oud-Geref. Gem.
Bapt.gem. Noord (school Kalk-
ovenw. 62) 10 hr. J. v. Barneveld, 6.30 ds. A.
v.d. Berg. Volle-evang.gem. ('De Ark', Pr.
Hendrikstr. 54) 10 hr. A. v.d. Hoorn. Pinkster
gem. 'Het Licht'(Morgenstersch. Briljantstr. 1)
zo. 10. Christengemeente 'De Hoeksteen'
(geb. 'Bethel', hoek Emmalaan) zo. 10. Leger
des H. (Zonneweg 3) 10 en 7. Remonstr.
Gem. (Van Mandersloostr. 36) 10 dr. Met
ering. Rk Kerk: Bonifaciusk. zat. 7, zo. 9.45 en
11.30; Piusk. zat. 7, zo. 9 en 10.30; De Bron
zat. 7. zo. 9 en 11
BENTHUIZEN- Herv. Gem. 9.30 ds. Baas.
Molenaarsgraaf, 6 ds. Boer. Geref./Herv.
Gem. (geb. 'De Hoeksteen', Schweitzerstr.-
Bemhardstr.) 10 hr. J. Bonnes. Geref. Gem.
9.30 en 6 ds. v. Aalst.
BODEGRAVEN: Herv. Gem. Dorpskerk 9.30
ds. v.d. Hoef, 6.30 ds. Wieman; Salv.kerk 9.30
ds. Terlouw. 6.30 ds. v.d. Hoef; Bethl.kerk
(Nieuwerbrug) 9.30 ds. Wieman, 6.30 ds. Eij-
senga. Zw.dam. Geref. Kerk 9.30 ds. Elder-
man, 6.30 ds. Brucks, Zaltbommel. Geref. K.
Vrijg. (Ichthusk.) 9.30 en 4.30 ds. Simpelaar.
Geref. Gem. (Stationsweg 17) 10 en 6.30
leesdienst. Evang.-Luth. Gem. 9 ds. v. Beek.
BOSKOOP: Hen/. Gem. Dorpskerk 9.30 ds.
v.d. Pol. ha, 6.30 zie geref. kerk; De Stek 9.30
ds. Stelwagen, Den Haag, ha. Geref. Kerk
9.30 ds. G. de Jong, 6.30 ds. Quarlel, Gouda,
ha. gez. dienst. Chr. Geref. Kerk 9.30 en 5 ds.
Buijs, Veenendaal, ha. Geref. Gem. 9.30 lees
dienst, 3.30 ds. Rietdijk, 22 juni 7.30 ds. Klep-
HAZERSWOUDE: Herv. Gem. 9.30 kand. M.
Paul, A.foort, 6.30 ds. Stam, Ter Aar. Geref.
Kerk 9.30 ds. Huisman, 5 ds. Plomp, Oegst-
HILLEGOM: Herv. Gem. 10 ds. Verbeek. Ge
ref. Kerk ('Hoeksteen') 10 ds. Hofland, 7 ds.
Verbeek, zangdienst; Parkwijk 7 ds. Hofland,
ha. Chr. Geref. Kerk 10 en 7 ds. v. Langevel-
de. Rk Kerk: Marl. zat. 7, zo. 9 en 11Jozefk.
I. 7, zo. 10 e
1.30.
Geref. Kerk 9.30 en 6.30 ds. v. Breevoort, ha.
Rk Kerk zat. 7, zo. 10. Vliegkamp Valkenburg
9.30 eucharistieviering.
KATWIJK AAN ZEE: Herv. Gem. N. Kerk 10
ds. C. v.d. Berg, 6 ds. Christ; O. Kerk 10 ds.
Schuurman, 6 ds. Vroegindeweij; Ichthusk. 10
ds. Bogaard, 5 ds. Hovius; Pnlëlk. 9.30 ds.
Vroegindeweij, 5.45 samenzang, 6 ds. v.
Roon, Zeist, jeugddienst; Maranathakerk
(Rijnsoever) 10 ds. Driebergen, 6 ds. Visser,
Overduin 2.15 ds. v.d. Beid. Herv. Gem. 'De
Rank' (aula P. Groen-college Pr. Frederik-
dreef 15) 10 ds. v. 't Hof, Voorhout. Geref.
Kerk Vr.kerk 9.30 en 5 ds. v.d. Horst, ha; Tri-
umfatork. 9.30 en 5 ds. Koster, ha. Geref. K.
Vrijg. 9.30 ds. Room, 4 ds. Heida. Ned. Geref.
K. (aula Bestevaer-mavo) 9.30 ds. Zwarts, 7
ds. J. Smit. Chr. Geref. K. 10 en 5 ds. Slag
boom. Vrije Chr. Geref. Gem. (Unizaal) 10 en
5 ds. v.d. Belt. Geref. Gem. (Remisestr.) 10 en
5 leesdienst. Geref. Gem. in Ned. (Louwestr.)
10 en 5. Volle-evang.gem. (Voorstr. 48) 9.45.
Onafh. baptistengem. (Ambachtsweg 2) 10
ds. J. A. Visser, ma. 8.15 bijbelstudie. Soefi
beweging Universal Murad Hassil (einde
Zuid-Boulevard) 4 nam. universele eredienst.
Hoofdstr. 10 ds. v.d. Born; Scheppingsk. 9 e
10.30 ds. Stegeman. Leythenrode 10 ds. J.
Sierat. Elis.-ziekenhuis 9.30 ds. E. Visser,
10,45 hoogmis. Bapt.gem. (wijkgeb. Zijlkw.)
10 hr. H. Jut, Voorschoten. Rk Kerk zat. 7. zo.
10 en 11.30.
LEIMUIDEN: Herv. Gem. 9.30 ds. Schilt. Ge
ref. Kerk 9.30 en 7 hr. J. Schoenmaker. Rk
Kerk zat. 7, zo. 9.30 en 11.15.
LISSE: Herv. Gem. Dorpskerk 10 en 7 ds. 't
Hooft, ha; Pauluskerk 10 ds. De Gelder, ge-
zinsdienst met doop. Geref, Kerk 10 hr. D.
Brouwer, Katwijk, 7 ds. Bras, S.heim. Geref.
K. Vrijg. (Prinsessestr. 1) 9.30 leesdienst, 3
ds. E. A. de Boer. Ned. Geref. Kerk (Salvatori)
10 ds. D. Brink (gecomb. met chr. geref. k.), 5
ds. Vos. Chr. Geref. Kerk 10 ds. D. Brink, 7 ds.
v. Dijken. Geref. Gem. 10 en 4 ds. Boogaard.
Evangeliegemeente (Heereweg 52a) 9.45 hr.
J. v.d. Berg. Rk Kerk: Agathakerk zat. 7, zo.
10 en 11.30; Poelpolder zat. 7. zo. 10.30; Ma-
riakerk zat. 7, zo. 9 en 10.30; Engelbew. zat.
7, zo. 10.
NIEUWKOOP: Herv. Gem. 9.30 ds. v. Doorn,
Hilversum, 6.30 ds. Pannekoek, Amerongen.
Geref. Kerk 9.30 hr. P. Rebel, Amstelveen. 5
avondgebed. Chr. Geref. Kerk 9.30 lees
dienst, 2.15 ds. v.d. Meij, Alphen. Remonstr.
Gem. 10 ds. Friederich. Evang. gem. (Kruis
punt, Kennedylaan 33) 9.30. Rk Kerk zat. 7,
zo. 9 en 10.45.
Christelijke ge
reformeerde kerk
in Alphen aan
den Rijn (Grij-
penstein straat)
(foto Wim Dljk-
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem. 9.30 en 7 ds.
Ten Voorde, ha. Geref. Kerk 9.30 en 6.30 ds.
Wijngaarden. Chr. Geref. Kerk 9.30 en 4.30
ds. v. Dijken, Lisse. Rk Kerk zat. 7, zo. 10.
NOORDEN: Herv. Gem. 9.30 en 7 ds. Geuze.
Geref. Kerk (W. Verlaat) 9.30 ds. Brederveld,
Soest, 7 hr. M. Schreuder.
NOORDWIJK: Herv. Gem. Grote of St. Jer-
oensk. (Binnen) 10 ds. v.d. Lee, ha, 5 ds. W.
Vroegindeweij, Voorthuizen, 7 ds. Kuiper;
Hoofdstr. (Zee) 10 en 7 ds. Ruitenburg, ha; De
Rank (Golfbaan) 10 ds. De Bie. Huizen. Zie
ook geref. kerk. Geref. Kerk Buurtkerk (Hoofd
str.) 10 ds. Kuiper, ha; Vinkenl. (Binnen) geen
dienst. Kapel W. v.d. Bergh-stlchting 11 ds.
Slofstra, tentdienst. 'Sole Mio' 9 ds. v.d. Lee.
Ned. Prot. Bond (aula O.Zeew.) 10.30 ds. J.
Spijker, Den Haag. Rk Kerk Zee zat. 7, zo.
10.30; Binnen zat. 7, zo. 9.30 en 11.
NOORDWIJKERHOUT: Dorpsk. 10 ds. Wa
genvoorde. Bennebroek; De Zilk 10 ds. A. v.d.
Mey. Rk Kerk Victork. zat. 7. zo. 9 en 11Jo
zefk. zat. 7, zo. 9 en 10.30; De Zilk zat. 7, zo.
10.30.
Costa, mmv Pauluskerk-orkest; Gemeente
centrum (Lijtw.) 10.30 dr. P. Dirksen, Leiden,
7 hr. W. Schot. Geref. Kerk 10 ds. Bovenberg
en pastor G. Kester, oécum.. dienst, mmv rk
dameskoor. Geref. Kerk Vrijg. (aula Dr. Schil
derschool) 9.30 leesdienst, 3 ds. Breen.
A.dam. Ned. Geref. Kerk (Gem.centrum) 8.45
ds. De Lange, 4 ds. Janse, Den Haag. Van
Wijckerslooth 4 drs. G. Schwencke. Ende
geest 10 dienst. Volle-evangeliegem. (Gem
.centrum) 4. Rk Kerk Will.kerk zat. 7, zo. 9 en
10.30.
OUD-ADE: Rk f^erk zat. 7, zo. 9.
OUDE EN NIEUWE WETERING: Herv. Gem.
9.30 kand. J. v. Noordenne, R.dam. Geref. K.
9.30 hr. W. Volkers, Amstelveen, 6.30 ds. T.
de Boer, Hoofddorp. Remonstr. Gem. 10 prof
dr. J. v. Goudoever, Amstelveen, Rk Kerk zal.
7, zo. 9.15 en 11.
ROELOFARENDSVEEN: Rk Kerk Mar. Pres.
zat. 7, zo. 10; Petrus-B. zat. 7, zo. 9.30 en
11.30.
RIJNSATERWOUDE: Herv. Gem. 9.30 drs.
S. Koopmans, Leiderdorp. 7 ds. Wegerif. Chr.
Geref. K. 9.30 leesdienst, 2.15 ds. Bouw;Urk.
RIJNSBURG: Herv. Gem. Laurentiuskerk
9.30 ds. Smahng, 5 ds. Wagter; Bethelkerk
9.30 ds. Wagter, ha. Geref. Kerk Petrakerk
9.30 ds. Cziria, 7 ds. Terpstra; Immanuelkerk
9 en 10.30 ds. J. v. Egmond, Emlichheim, 5
ds. Cziria; Maranathakerk 9.30 ds. Terpstra, 5
ds. Snel, Geref. Kerk Vrijg. 10 en 5.15 ds.
Grutter. Chr. Geref. K. 9 30 en 5 ds. v. Sorge.
Evang. Christengem. (aula mavo) 10 evang.
C Vork, Wapenveld. Rk Kerk zo. 10.30.
RIJPWETERING: Rk Kerk z
1 10.30.
SASSENHEIM: Herv. Gem. 10 ds. Schipper,
Driebergen, bevestiging ds. G. Th. Vollebregt,
3 intrede ds. Vollebregt in geref. kerk, gez.
dienst. Geref. Kerk 9.30 ds. Bras, 3 intrede ds.
G. Th. Vollebregt in herv. gemeente. Chr. Ge
ref. K. 10 en 7 ds. Aarnoudse. Ned. Prot. Bond
(Jul.laan 17) 10 drs. F. H. Sachs, Noordw-
.hout. Rk Kerk zat. 7, zo. 9.30 en 11.
TER AAR: Herv. Gem. 9.30 ds. Snoey, Scher-
penzeel, 6.30 ds. v. Andel. Bergschenhoek.
Geref. Kerk 9.30 ds. De Reus, 6.30 ds. Mon-
deel, Reeuwijk. Rk Kerk Aardam zat. 7, zo. 9
en 12; kerk Langeraar zat. 7, zo. 9.30 en
11.30.
VALKENBURG: Herv. Gem. 10 en 6.30 ds.
Vermeulen, ha. Geref. Kerk 9.30 ds. Kersten.
Scheveningen, 6.30 ds. Cziria. Geref. K. Vrijg.
9.30 leesdienst, 5.30 ds. Heida. Vliegkamp
Valkenburg zie Katwijk aan den Rijn.
VOORHOUT: Herv./Geref. Kerkgemeen
schap 10 ds. A. Brokerhof, Anna Paulowna.
Rk Kerk zat. 7, zo. 9 en 10.30.
Hulp en Heil-kerk (Schakenbosch)
10 ds. Honig. Herv. evang. op geref. grond
slag (kerkgeb. 'Rehoboth', A. van Leeuwen
hoekkade) 9.30 ds. G. H. v. Kooten, 4.30 ds.
P. Buitelaar, R.dam. Geref. Kerk 10 ds. De
Zwart, ha. Geref. K. Vrijg. (Bachlaan) 10 en 5
ds. M. J. Arntzen. Rk Kerk Laur.kerk zat. 7, zo.
11M. Godskerk. zat. 7, zo. 9.30. Kerk van
Engelahd (British school in The Netherlands,
J. v. Hooflaan 3) 10.15 anglicaanse dienst.
WADDINXVEEN: Herv. Gem. Brugk. 9.30 ds.
Kunz, 5 ds. Schipaanboord; Hoeksteen 9.30
ds. Schipaanboord, 3 aangepaste dienst.
6.30 ds. Goossen; Bethelk. 9.30 ds. Schaap.
Schoonhoven, 5 ds. v.d. Pol, Boskoop; Reho-
both-school 9.30 ds. Koele, Nijkerk; Imm.kerk
9.30 ds. Westerbeek-van Eerten, Reeuwijk, 5
ds. Den Boer, Moordrecht. Geref. Kerk Kruisk.
10.30 ds. Koole, Nootdorp, 5 ds. v. Wattum,
Rijswijk; Ontm.kerk 9.30 ds. Bongers. Geref.
K. Vrijg. (Kruiskerk) 8.30 ds. Feenstra, Berkel,
2.45 ds. Drost, R.dam. Chr. Afgesch. Gem.
9.30 en 5 ds. v.d. Want. Oud-Geref. Gem.
(Mercuriusweg 29) 10 en 6.30. Remonstr.
Gem. 10 ds. Laforet, R.dam.
WASSENAAR: Herv. Gem. Dorpsk. 10 ds.
Steenstra. 4.30 kand. v. Dis; Kievietk. ('Sa
men op weg') 10 ds. Janse de Jonge; Mes-
siask. 10 ds. v. Waasbergen, ha; Dorpscen
trum 9.30 ds. Wolters, Ameide. Geref. Kerk
Zijllaan 10 en 7 ds. v.d. Woude, ha. Ned. Prot.
Bond (Kerkdam) buitendienst op landgoed
'Zuydwijck', Rijksstraatweg 247, bij slecht
weer in kerk L, Kerkdam 46, ds. Fockema An-
WOUBRUGGE: Herv. Gem. 9.30 en 6.30 ds.
v. 't Hof, ha. Geref. Kerk 9.30 en 6.30 ds. Aal-
ders, ha. Rk Kerk zat. 7, zo. 10.
ZEVENHOVEN: Herv. Gem. 9.30 hr. J. de
Haan, 7 gez. zangdienst. Geref. Kerk 9.30 hr.
M. Schreuder, jeugddienst. 7 zie herv. ge
meente. Rk Kerk zat. 7, zo. 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE: Herv. Gem. 10 ds. Wolt-
haus en drs. Wijlhuizen, ha. Rk Kerk St. Jan
zo. 9.30 gezinsmis; Chr. Dienaark. zat. 7, zo.
10; Meerburgkerk H. Rijndijk zat, 7, zo. 9.30
ZWAMMERDAM: Herv. Gem. 9.30ds. Eijsen-
ga, 6.30 ds. Terlouw. Bodegraven. Geref.
Kerk 9.30 mevr. H. M. v.d. Meeberg, 6.30 ds.
v. 't Hoff, Boskoop. Remonstr. Gem. 10 hr. J.
v. Kaakerken, Soest.
Samenstelling
van deze pagina:
S.J. de Groot
