KLM wacht harde strijd
voor zelfstandig bestaan
Achtergrond
Europese luchtvaart moet zijn la-achten bundelen
Honger dreigt voor Afghaanse
vluchtelingen bij terugkeer
Leiderdorper Eenshuistra directeur hervormde raden
PAGINA 2
VRIJDAG 17 JUNI 1988
AMSTELVEEN - Bijna dagelijks is de luchtvaart in het
nieuws. De KLM koopt NetherLines en neemt een belang
in Transavia. Sabena, de KLM en Swissair onderzoeken
verregaande samenwerking. Schiphol breekt alle records
en investeert miljarden in uitbreidingen. Luchtvaartmaat
schappijen bestellen in een keer vijftig of meer nieuwe
vliegtuigen. Kortom, de luchtvaart maakt wereldwijd een
explosieve groei door.
De medaille heeft echter een keerzijde. Vliegen blijft on
danks alles relatief duur in Europa en door de plotselinge
groei dreigen de luchtwegen dicht te slibben. Verkeerslei
ders kunnen het werk niet aan. Het aantal vertragingen en
bijna-botsingen neemt toe. En het is nog niet eens 1993, het
jaar dat een nieuw tijdperk voor de Europese luchtvaart
moet inluiden - een tijdperk van volledige concurrentie.
door
Bill Meyer
Het vrije verkeer van personen,
goederen, diensten en kapitaal tus
sen EG-lidstaten moet in 1993 wer
kelijkheid zijn. Dan komt er een
einde aan luchtvaartverdragen,
waarin twee landen min of meer de
routes verdelen en onderling de ta
rieven afspreken. Andere lucht
vaartmaatschappijen dienen dan
vrij toegang tot de markt te krijgen.
De luchtvaartmaatschappijen zul
len meer dan voorheen om de gun
sten van de passagier moeten strij
den. Dat zal leiden tot meer en
goedkopere luchtverbindingen.
Maar zover is het nog niet. Euro
pa zal vermoedelijk niet in een keer
het huidige systeem overboord
gooien, zoals dat gebeurde in de
Verenigde Staten onder Jimmy
Carter. De gevolgen waren onvoor
stelbaar. Nieuwe maatschappijen
schoten als paddestoelen uit de
grond en verdwenen weer even
snel. Van de 234 luchtvaartmaat
schappijen in 1978 waren er in 1986
nog maar 78 over, waarvan acht
reuzen ('mega-cariers') zorgen voor
tachtig procent van het vervoer.
Het vliegen werd weliswaar goed
koper, maar de service aan boord
en op de grond nam af en door de
drukte werden vertragingen meer
regel dan uitzondering.
Europa wil lering trekken uit de
Amerikaanse ervaringen. De natio
nale luchtvaartmaatschappijen
willen wel - geleidelijk - worden
verlost van regels dien verdere
groei en concurrentie in de weg
staan, maar nieuwkomers moeten
nog even buiten de (Europese)
deur worden gehouden.
Voorlichter Nico Harmse van de
KLM benadrukt dat de kim een
groot voorstander is van liberalise
ring van de luchtvaart. "Dat zijn we
al zolang als we bestaan. De keuze
met welke luchtvaartmaatschappij
je vliegt, moet je overlaten aan de
klant en niet aan de overheid.
"Maar worden nieuwkomers toe
gelaten dan moet dat wel onder ge
lijke kansen gebeuren. Het moet
niet zo zijn dat een andere lucht
vaartmaatschappij elders lan
dingsrechten krijgt en de KLM ze
kwijt raakt".
Hij wijst er op dat de KLM ook
niet kan profiteren van de liberali
sering in de Verenigde Staten. "De
regulering in Amerika geldt alleen
voor de Amerikanen. Het gaat de
KLM in de toekomst niet zozeer
om het lijntje Amsterdam-Antwer-
pen. maar om het wereldomvat
tend netwerk dat we ondanks onze
relatief kleine achterland aardig
hebben weten uit te bouwen".
De KLM heeft voor een middel
grote luchtvaartmaatschappij een
relatief sterke positie op de Noord-
atlantische route. Met een markt
aandeel van 7,6 procent neemt de
Nederlandse maatschappij een
vijfde plaats in achter TWA, Pan
Am, Lufthansa en British Airways.
Ook op lijnen naar het Verre Oos
ten is de KLM sterk (6 procent) ver
tegenwoordigd.
Binnen Europa is de KLM met
2,9 procent van het vervoer echter
een kleintje. Het Spaanse Iberia
neemt met 14,4 procent het groot
ste deel van het vervoer voor haar
rekening, op de voet gevolgd door
Air France en British Airways. De
KLM maakt zich dan ook vooral
zorgen over de groeiende concur
rentie van jonge maatschappijen
uit het Verre Oosten (Singapore
Airlines. Cathay Pacific) en van de
grote Amerikaanse maatschappij
en die meer en meer hun vleugels
richting Europa uitslaan.
Beschikten tot voor kort alleen
TWA en Pan Am over een wereld
wijd netwerk, de zes andere grote
Amerikanen beginnen daar nu pas
mee.- Zo opende onlangs North
west Airlines een lijndienst tussen
Amsterdam en Boston. Maar, ge
steund door een sterke positie
thuis in de VS (waar de Europea
nen maar een over beperkt aantal
landingsrechten kunnen beschik
ken waar ze onderling om moeten
vechten) kan het kan snel gaan.
De Europese maatschappijen
hebben het voordeel dat ze al gerui
me tijd over solide wereldwijde
netwerken beschikken. Maar wil
de KLM zich met de Amerikanen
en de (goedkope) maatschappijen
uit het Verre Oosten op gelijke voet
meten, dan moet ze of zelf groeien
of met andere Europese en Ameri
kaanse maatschappijen de krach
ten bundelen. Dat is de enige ma
nier om de relatief hoge kosten te
drukken.
Inmiddels zijn in Nederland de
eerste schreden op het pad van sa
menwerking en groei gezet. Naast
het aloude belang in Martinair be
schikt de KLM sinds kort over de
aandelen van de regionale maat
schappij NetherLines. Ook 40 pro
cent van Transavia is inmiddels in
handen van de KLM, die ook vin
gers in de pap heeft bij Air UK, een
belangrijke leverancier van Britse
passagiers voor intercontinentale
vluchten, en wegvervoerder Frans
Maas.
Harmse: "Netwerken en om
vang, zowel op de grond als in de
lucht, daar gaat het in de toekomst
om. Daarom moeten we in een land
als Nederland, met een zeer be
perkte thuismarkt, versnippering
voorkomen. Beschuldigingen dat
de KLM monopolist is en de dienst
uitmaakt wil ik met klem tegen
spreken. Wij moeten tegen zeven
tig andere maatschappijen opbok
sen en dat lijken mij er ruim vol
doende".
Op Europese schaal moet er iets
soortgelijks gebeuren. President
directeur Carlzon van het Scan
dinavische SAS ziet in een gedere
guleerd Europa slechts plaats vooi
drie tot vijf grote luchtvaartmaat
schappijen. British Airways, Luft
hansa. Air France, die een grote
thuismarkt hebben, en misschier
nog de KLM en Swissair.
Harmse wil niet zo ver gaan in
zijn toekomstvoorspelling. "De
KLM oriënteert zich momenteel op
alle mogelijke vormen van samen
werking op alle mogelijke niveaus.
We praten bij wijze van spreken
met iedereen. We sluiten niets uit,
ook geen fusie, maar die is niet
voor de hand liggend. Zoals we het
nu kunnen bekijken zal het eerder
naar samenwerking neigen".
Namen wil hij niet noemen, al
Harmse verwacht nog dit jaar me
dedelingen te kunnen doen over
beperkte vormen van samenwer
king met andere maatschappijen.
De uitspraken van Sabena-direc-
teur Van Rafelghem over een op
handen zijnde samenvoeging van
de luchtvaartactiviteiten van Sabe
na, KLM, SAS, en Swissair laat
Harmse vooralsnog voor rekening
van dé Belg.
President-directeur De Soet
heeft de strategie van de KLM in
een interview in het personeels
blad 'De Wolkenridder' al eens uit
de doeken gedaan: de KLM zal via
samenwerking en overnames com
pensatie moeten zoeken voor haar
zwakke punten, zoals de kleine
thuismarkt, de relatief hoge ar
beidskosten en de lage opbreng
sten op intercontinentale routes.
"De uitdaging is de relatieve posi
tie in de wereldluchtvaart te be
houden, het hoofd bieden aan op
dringende mega-carriers en de
krachten te bundelen", aldus De
Soet.
Schiphol
Het is daarbij volgens Harmse
wel zaak dat Schiphol zijn aantrek
kingskracht behoudt. De KLM
hoopt- wat dat betreft op een over
heid die enerzijds de lasten voor de
luchthaven (en het vliegverkeer) zo
laag mogelijk en anderzijds wel
geld uittrekt voor het verbeteren
van aan- en afvoerwegen en voor
investeringen in moderne appara
tuur voor de verkeersleiders. "De
speerpuntfunctie van Schiphol
help je om zeep als de luchthaven
onbereikbaar dreigt te worden", zo
meent Harmse.
Maar hoeveel Nederland ook in
vesteert in Schiphol, als het nog
drukker wordt zullen de' 'filepro
blemen' toenemen, zeker in de
lucht. Of de passagiers ber eter
worden is nog maar de vraag, te
meer daar het gevaar bestaat dat
straks - naar Amerikaans voor
beeld - enkele zeer grote maat
schappijen de dienst gaan uitma
ken. Voor de KLM telt maar één
ding: erbij te zijn. Want het is of zelf
verslinden of verslonden worden
DEN HAAG (GPD/ANP) - Een
snelle en massale terugkeer van de
5,5 miljoen Afghaanse vluchtelin
gen uit Pakistan en Iran zal over-
mijdelijk tot hongersnood leiden.
De landbouwvoorzieningen zijn
dermate verwoest dat het zes tot
acht jaar zal duren voordat de
veestapel zich heeft hersteld en de
agrarische produktie toereikend is
om alle Afghanen te voorzien van
voedsel.
Dat zegt de gevluchte Afghaanse
landbouwdeskundige Azam Gul.
In samenwerking met het Zweedse
Comité voor Afghanistan maakte
de voormalig hoogleraar platte
landseconomie een uitgebreide
analyse van de huidige agrarische
produktie in Afghanistan. Uit het
onderzoek blijkt dat de voedsel-
produktie is teruggevallen tot 45 a
50 procent van het niveau van voor
de Russische invasie in december
1979.
Volgens Gul ligt dertig procent
van de landbouwgrond braak en is
de opbrengst van de nog wél be
werkte akkers drastisch teruggelo
pen. Vrijwel alle irrigatiesystemen
zijn vernield, de zaaizaden zijn van
erbarmelijk slechte kwaliteit, er is
gebrek aan kunstmest, boomgaar
den zijn platgebrand en de veesta
pel is tot de helft gereduceerd.
Vooral dat laatste is een groot pro
bleem omdat (trek)dieren in de tra
ditionele landbouw onmisbaar zijn
en het herstel van de veestapel een
tijdrovende zaak is.
Verwoesting
Met zijn onderzoek zegt Gul "de
nog grotendeels onbekende oorlog
tegen de landbouw in Afghanis
tan" bloot te willen leggen. Uit de
systematische wijze waarop de ver
woesting van de landbouwvoorzie
ningen heeft plaatsgevonden,
blijkt volgens hem zonneklaar dat
met een vooropgezet doel is gehan
deld om de landbouw te vernieti
gen.
Oogsten en boomgaarden wer
den in brand gestoken, waterpom
pen vernield en veestapels afge
maakt met machinegeweren. In to
taal zijn 1.300 plattelandsgemeen
schappen onderzocht, verspreid
over de door de islamitische vrij
heidsstrijders gecontroleerde ge
bieden, dat is circa 80 procent van
het grondgebied.
Het tijdschema dat de Verenigde
Naties hebben ontwikkeld voor de
terugkeer van de vluchtelingen
noemen de onderzoekers nogal aan
de optimistische kant. De VN
hoopt de repatriëring van de vluch
telingen over een periode van 18
maanden tot 3 jaar te spreiden. Dat
tijdschema treedt overigens pas in
werking als men zekerheid heeft
over de veiligheid van de burgerbe
volking in Afghanistan.
Van de vijf miljoen ontheemden
verblijven er drie miljoen in Pakis
tan en ongeveer twee miljoen in
Iran. Volgens de experts zal er ech-
voedselschaarste
Tom Morrisson, naaste mede
werker van Gul: "De VN moet kost
wat kost proberen de terugkeer ge
controleerd en gefaseerd te doen
plaatsvinden. Een massale en plot
selinge volksverhuizing staat ga
rant voor een ramp. Een ramp
waarbij voedseldistributie geen
soelaas kan bieden omdat grote de
len van Afghanistan moeilijk toe-
gangelijk zijn. Maar Afghanen la
ten zich moeilijk overtuigen. En
het merendeel wil naar huis zodra
het vrede is".
Noodhulp
De deskündigen schatten dat het
zeker acht jaar zal duren, vooraleer
de Afghaanse landbouw opnieuw
het peil zal hebben bereikt waarop
alle inwoners van voldoende voed
sel kunnen worden voorzien.
Noodhulp, in de vorm van groot
scheepse transporten zoals die in
landen van Afrika plaatsvinden,
biedt volgens hen voor Afghanis
tan geen soelaas.
Het woeste en op veel plaatsen
moeilijk toegankelijke landschap
maakt noodhulp in Afghanistan
slechts 'mondjesmaat' mogelijk, zo
menen Gul en Morisson. Zij wijzen
erop dat de VN, en in het kielzog
daarvan landen die politiek zijn be
trokken met de kwestie-Afghanis-
tan zoals Pakistan, Iran, de Sov
jetunie en de Verenigde Staten,
geen oplossing van het vraagstuk
moeten 'forceren'.
Het onderzoek naar de toestand
van de landbouw in Afghanistan is
financieel gesteund door onder
meer de Nederlandse ontwikke
lingsorganisatie NOVIB en de Am
sterdamse stichting voor medische
en humanitaire.hulp aan Afghanis
tan. Het 'veldwerk' voor het uitvoe
rige overzicht is verricht door 68
Afghaanse vrijwilligers, die in Af
ghanistan meer dan 10.000 boeren
hebben ondervraagd. Met Af
ghaanse vluchtelingen in Pakistan
zijn zo'n 5.000 vraaggesprekken ge
houden.
Gul en Morisson zeggen niet te
kunnen bewijzen dat de vernieti
ging van het Afghaanse platteland
het kernpunt vormde van de Sov-
jetrussisehe militaire strategie. Het
onderzoek toont volgens hen even
wel aan dat in bijna alle Afghaanse
provincies hetzelfde systematische
patroon terugkeert van verwoes
ting van irrigatie-werken, akkers
en veestapels.
Het onderzoek laat zien dat 30
procent van de landbouwgrond in
Afghanistan momenteel niet be
werkt kan worden. Het aantal run
deren is met meer dan de helft afge
nomen, het aantal schapen met 65
procent en het aantal paarden met
bijna 40 procent. Trek-ossen, van
vitaal belang voor het ploegen van
de akkers, zijn op enkele duizen
den na geheel verdwenen. "Zelfs
met grote bedragen contant geld",
zo meent Tom Morisson, "kun je op
korte termijn nergens aan de beno
digde 300.000 ossen komen."
Volgens de onderzoekers vormt
de vernietigde agrarische infra
structuur de dramatische kern van
de Afghaanse ellende, meer nog
dan de ongeveer één miljoen
slachtoffers die de oorlog heeft ge
ëist. Het overgrote deel van de Af
ghanen, ook de vluchtelingen in
het buitenland en de in eigen land
ontheemden, is landbouwer of vee
teler. "Op dit moment kan het land
een bevolkingsomvang als vóór
1979 eenvoudig niet aan", aldus de
Afghaan Gul.
Overigens menen de deskundi
gen dat op dit moment onder
vluchtelingen weinig animo tot te
rugkeer bestaat. "Zij wachten met
spanning op gunstige berichten,
maar veelal laden zij hun ezels even
vaak weer af als zij de dieren hoop
vol gepakt hebben." De oorlog is
nog niet voorbij, aldus Gul en Mo
risson. Ook dat feit, zo menen zij,
pleit tegen massale repatriëring.
Afghaanse vluchtelingen
De hervormde synode deze
dagen in Doorn bijeen be
noemde gisteren drs. P. D. Eens
huistra, wonend in Leiderdorp,
tot directeur van de raden voor
de predikantstraktementen, de
predikantspensioenen en de ker
kelijke medewerkers. Hij is de
opvolger van mr. J. Woutersen
en Th. van Vliet, respectievelijk
directeur en adjunct-directeur.
Van Vliet was ook directeur be
leggingen en administratie. Bei
den treden na de zomer ver
vroegd uit.
Eenshuistra (40) is van 1967 af
in dienst van de Hervormde
Kerk, laatstelijk als personeels
consulent.
De synode koos ds. L. Ko-
revaar uit Bussum tot voorzitter
van het college van visitatoren-
generaal (opzicht). Hij volgt ds.
W. E. Steenbeek op, die wegens
drukke werkzaamheden deze
functie wilde neerleggen. Ko-
revaar (42) was drie jaar leraar in
Spijkenisse en verleende bij
stand in het pastoraat in Oude
water. Daarna was hij predikant
achtereenvolgens in Tienhoven
(Utrecht) en Middelburg. Sinds
1985 in Bussum.
Bjj een discussie over de
rechtspositie van deeltijd predi
kanten maakte de theologe R.
Bons-Storm de synode duidelijk,
dat de deeltijdpredikant een
'blijvertje' is. "Hij is niet meer
weg te denken. Het arbeidsethos
is veranderd. Jongeren willen
niet meer al hun tijd besteden
aan geld verdienen. Bovendien
ziet het ernaar uit, dat er te veel
predikanten komen".
Mevrouw Bons namens de
raad voor kerk en theologie advi
seur voor de synode legde uit,
dat de rechtspositie van deeltijd
predikanten slechter is dan die
van predikanten met een volledi
ge baan. Die hebben een aanstel
ling voor onbepaalde tijd, terwijl
deeltijdpredikanten voor vijf
jaar worden aangesteld, met mo
gelijkheid van verlenging. Ver
der is het onmogelijk dat twee
predikanten samen een predi
kantsplaats vervullen en zijn er
geen goede financiële regelingen
als een deeltijdaanstelling af
loopt. Een tijdelijke commissie
heeft dan ook voorgesteld, hun
rechtspositie in de kerkorde ge
lijk te trekken.
>r kerkorde-
lijke aangelegenheden voelde
weinig voor een 'duo-baan'. "Het
ambt van predikant vraagt de in
zet en betrokkenheid van de hele
persoon". Maar dat was tegen het
zere been van veel synodeleden.
Alsof deeltijdpredikanten zich
niet volledig inzetten. De synode
moet zich in november over
eventuele wijziging van de
kerkorde uitspreken.
Staatssubsidie
Terwijl gisteren op het Bin
nenhof duizenden studenten de
monstreerden tegen het beleid
van minister Deetman, sleepte
deze bewindsman er in de verga
derzaal zijn voorstel door om een
wettelijke basis te geven aan de
rijksbijdragen voor opleidingen
van kerkelijke ambtsdragers. De
oude regeling van 1876 voldeed
niet meer.
De minister kwam uiteindelijk
met het voorstel om zowel diver
se protestantse hogescholen die
los staan van een universitaire
opleiding, als de drie rk theologi
sche hogescholen voor weten
schappelijk onderwijs bij de wet
subsidie toe te kennen. Boven
dien wordt de Stichting Hu
manistisch Instituut voor Weten
schappelijk Onderwijs en Onder
zoek in beginsel erkend als sub-
sidiegerechtigde, mits het met
een eigen opleidingsinstituut
komt op universitair niveau.
Deetman kreeg ook steun voor
zijn visie dat, als in de toekomst
andere, niet-christelijke gods
dienstige stromingen een eigen
opleiding voor ambtsdragers
wensen, daarvoor eveneens
rijkssubsidie moet komen. Dat
wordt dan wel in een aparte wet
geregeld.
Kamerlid Schutte van het
GPV toonde zich tegenstander
van staatssubsidie voor opleidin
gen tot een godsdienstig ambt.
Dat komt overeen met de hou
ding van de theologische hoge
school van de Gereformeerde
Kerken Vrijgemaakt in Kampen,
die subsidie weigert. De theolo
gische hogeschool van de Gere
formeerde Kerken, eveneens in
Kampen, neemt de subsidie wel
aan. Die van de Christelijke Ge
reformeerde Kerken in Apel
doorn wil ten hoogste 48 procent
van de subsidie aannemen, op
dat het personeel niet de status
van (semi)ambtenaar krijgt. Van
de SGP kwam het ernstige be
zwaar dat christelijke en hu
manistische opleidingen worden
gelijk getrokken. Leerling van de
RPF was tegen.
De minister komt nog met een
voorstel over de manier waarop
de subsidies over de verschillen
de opleidingen worden verdeeld.
(In de wet bleek nog een foutje
te zijn geslopen. Er stond 'techno
logische' hogeschool van de
Christelijke Gereformeerde Ker
ken. Of de kamerleden daar
maar 'theologische' hogeschool
voor wilden lezen, vroeg minister
Deetman deemoedig).
Hervormde Kerk: beroepen
te Emmen J. A. H. Timmers
Achlum-Hitzum Fr. (herv.-ge-
ref.), te Harderwijk H. J. Lam
Nieuwe Pekela.
Gereformeerde Kerken: aan
genomen naar Schermerhorn
voor deelwerk kandidaat me
vrouw A. G. Oosterhof Amster
dam.
Christelijke Gereformeerde
Kerken: beroepen te Leerdam D.
Slagboom Katwijk aan Zee.
Gereformeerde Gemeenten:
beroepbaar C. A. van Dieren,
Waddinxveen, en W. Harinck,
Dordrecht. (De eerste kreeg in
middels zes beroepen).
'Messiaarttjes'. "In de mor
gendienst zullen twee messiaan
tjes worden gedoopt, Wilhelmina
Johanna, dochter van Cees Jan
en Rita Besemer, en Tinka, doch
ter van Wim en Greetje Griffioen.
Wij hopen op een feestelijke
dienst". Zo kondigt de gerefor
meerde predikant N. de Reus
van Ter Aar in de Rijnlandse
Kerkbode van vandaag een
doopdienst aan komende zon
dagmorgen.
De synode van de Gerefor
meerde Gemeenten in Neder
land vindt echtscheiden en onge
huwd samenwonen 'ernstige
zonden tegen het zevende ge
bod'. Ze-erkent slechts één grond
voor echtscheiding, namelijk als
de ander overspel heeft ge
pleegd.
De regio West van dit streng-
orthodoxe kerkgenootschap had
de synode die in Barneveld
bijeen is een duidelijke uit
spraak gevraagd, gezien de
'doorwerking van dit kwaad in
onze gemeenten'. De uitspraak
moet dienen tot waarschuwing
en beteugeling.
De synode stelde vast, dat in
de tegenwoordige huwelijkswet
geving 'Gods Woord' geheel is
losgelaten. De burgerlijke over
heid heeft drempels weggeno
men en de echtscheidingsproce
dure vereenvoudigd. "Dat doet
het aantal echtscheidingen be
droevend toenemen. Daarmee
worden ook de kerkeraden ge
confronteerd".
Een commissie uit de synode
van de Gereformeerde Gemeen
ten in Nederland gaat nu een ge
dragslijn opstellen voor kerkera
den bij huri uitoefening van de
'kerkelijke tucht' in dit soort za
ken. Die lijn moet ook worden
gevolgd als personen "die zich
aan deze zonden schuldig heb
ben gemaakt", lid van dit kerkge
nootschap willen worden.
Toenadering. In Utrecht was
er gisteravond een derde en voor
lopig laatste gesprek tussen afge
vaardigden van de 'Acht Mei-be
weging' (kritische rooms-katho-
lieken) en de bisschoppen. Vol
gens voorzitter mevrouw Wies
Stael-Merkx van 'Acht Mei' is er
sprake van 'enige toenadering'.
Lefebvre. De paus deed gis
teren nogmaals een dringend be
roep op de geschorste conserva
tieve aartsbisschop Lefebvre om
het niet tot een breuk te laten ko
men. Die breuk ontstaat als Lefe
bvre op 30 juni toch eigen bis
schoppen zou wijden.
De voorzitters van de bis
schoppenconferenties in de
Duitse Bondsrepubliek, Frank
rijk en Zwitserland kwamen ook
met een oproep. "Het hele volk
Gods moet bidden om te voorko
men dat Lefebvre de kerkelijke
gemeenschap niet meer te her
stellen schade toebrengt", schrij
ven zij in een gemeenschappelij
ke verklaring.
Rome en Kremlin. Paus Jo
hannes Paulus II heeft partij-lei
der Gorbatsjov van de Sovjetu
nie gevraagd, een of andere vorm
"van 'periodiek contact' tussen de
'Heilige Stoel' en het Kremlin te
willen overwegen. Een Vaticaan
se diplomaat onthulde dat giste-
HHand
De gedeeltelijkeovername
moet de KLM sterker maken i
grenzen.
