Geldverkeer vrij
in 1990 binnen EG
OPEC verlengt akkoord
Daimler Benz koopt naziverleden
Indonesië drijft niet
meer op olie-export
'Oorzaken beursciisis
nog niet uit de wereld'
UlilltUAU 14 J UW 1UHÜ
ECONOMIE
PAGINA 7
Ook maatregelen tegen belastingontduildng
LUXEMBURG (GPD/ANP) Het geldverkeer in de Europese Gemeenschap wordt over
twee jaar volledig vrij. Europese burgers kunnen dan zonder belemmering rekeningen
openen bij buitenlandse banken en in andere EG-landen leningen sluiten en aandelen ko
pen of verkopen.
De ministers van financiën van de
twaalf landen werden het gisteren
in Luxemburg eens over deze 'libe
ralisatie van het kapitaalverkeer'.
Volgens minister Ruding is dit een
van de hoekstenen van de interne
Europese markt, het Europa zon
der grenzen, die in 1992 zijn beslag
moet krijgen.
Ruding vindt echter de vrijma
king van het kapitaalverkeer die
riu is afgesproken nog niet ver ge
noeg gaan. Hij sprak van een 'te
weinig progressief akkoord en zei
te betreuren dat de vrijmaking pas
over twee jaar van kracht wordt en
dat uitzonderingen mogelijk blij-
Over de hoofdlijnen van de vrij
making waren de lidstaten het al
eerder eens geworden, maar de be
krachtiging ervan werd belem
merd omdat Frankrijk en Dene
marken bleven dwarsliggen. Zij
vrezen een groot verlies aan in
komsten uit belasting op rente als
EG-burgers hun geld straks vrij
naar een ander land kunnen bren
gen.
Vooral de Fransen probeerden
gisteren hun instemming met de
andere punten van de liberalisatie
afhankelijk te maken van een EG-
regeling voor het voorkomen van
deze vorm van belastingontdui
king door kapitaalvlucht. Maar de
andere landen voelden er niet veel
voor om de Fransen tegemoet te
komen.
Er is nu afgesproken dat de Eu
ropese Commissie voor de zomer
van 1989 met voorstellen zal ko
men om de belastingheffing op
rente in de hele Europese Gemeen
schap te harmoniseren, of tenmin-
Evenhuis wil
proef met ruime
sluitingstijden
DEN HAAG (GPD) Staatssecre
taris Evenhuis (economische za
ken) is bereid tot experimenten
met ruimere winkelsluitingstijden.
Dit blijkt uit een brief die hij giste
ren aan de Kamer heeft gezonden.
De bewindsman wil provincies en
gemeenten de mogelijkheid geven
om winkels tussen 18.00 en 21.00
uur open te laten. Dit dan ten hoog
ste voor vier avonden per week en
met handhaving van de maximale
52 uur die winkels nu per week
open mogen zijn.
Evenhuis is tot zijn plan geko
men naar aanleiding van een motie
van het PvdA-kamerlid Schaefer.
Deze diende zijn motie verleden
week in tijdens een debat over rui
mere winkelsluitingstijden. De
motie wordt gesteund door GPV
en D66.
Evenhuis zelf heeft een wets
voorstel in voorbereiding waar
door er naast winkels die de tot nu
toe normale openingstijden hante
ren, ook winkels komen die pas om
12.00 uur 's middags open gaan.
Deze zaken zouden dan tot negen
uur 's avonds open kunnen blijven.
De WD steunt de plannen van
Evenhuis. De PvdA wil ook dat hij
het wetsvoorstel bij de Kamer in
dient. Het CDA is tegen elke wijzi
ging van de winkelslqitingstijden.
Journalisten
Dagbladjournalisten in ons land
hebben de cao-voorstellen afgewe
zen. Hun vakbond, de Nederlandse
Vereniging van Journalisten, gaat
nu onder de leden peilen of er be
reidheid bestaat tot het voeren van
acties. De Nederlandse Dagblad
Pers, waarin de werkgevers zijn
verenigd, wilde niet verder gaan
dan een eenjarige cao met een
loonsverhoging van 1 procent, in
gaande op 1 april.
Ontwikkelingslanden
American Express Bank wil nog
voor eind volgend jaar al haar kre
dieten aan ontwikkelingslanden
van de hand hebben gedaan. Vorig
jaar heeft de bank voor 900 miljoen
dollar aan dubieuze leningen op de
secundaire markt verkocht en in
het eerste kwartaal van dit jaar
voor 155 miljoen dollar. De lenin
gen werden tegen een korting van
gemiddeld 47 procent aangeboden.
Hoofddirectie ABP
ste om de risico's van kapitaal-
vlucht zo klein mogelijk te houden.
"Ik ben zeer verheugd over dit re
sultaat. Principiëel is dit een enor
me stap vooruit en een bijdrage aan
de totstandkoming van de interne
markt", aldus minister Ruding.
Bezwaren heeft hij nog tegen de
uitzonderingsregeling. Die geeft
landen het recht om het vrije kapi
taalverkeer voor maximaal een half
jaar op te schorten, als grote versto
ringen van de nationale economie
daarvan anders het gevolg zouden
zijn. De landen mogen die stap op
eigen houtje nemen en hoeven er
pas achteraf toestemming van de
EG voor te vragen.
Minister Ruding denkt dat er
volgend jaar als de raad van minis
ters zich moet uitspreken over de
voorstellen van de commissie be
paalde problemen nog wel terug
zullen komen. Dan moet eventueel
worden beslist of om belasting
ontduiking tegen te gaan de ban
ken zich moeten verplichten om in
lichtingen te verschaffen (een sys
teem waaraan Ruding de voorkeur
geeft) of dat er een andere oplos
sing wordt gekozen.
Niet alle EG-lidstaten gaan tege
lijkertijd over tot de liberalisering
van het kapitaalverkeer realiseren.
Vier landen krijgen een wat lange
re 'overgangstijd'. Spanje en Ier-
Winstherstel bij
Thomassen
RHEDEN (GPD) - Machinefa
briek Thomassen International in
Rheden (400 werknemers) heeft de
eerste maanden van dit jaar voor
het eerst sinds een reeks van jaren
een bescheiden winst gemaakt.
De producent van gasturbines en
compressoren, die vorig jaar nog
een verlies leed van 17 miljoen gul
den en ten dode leek opgeschre
ven, verdiende de eerste vier maan
den van dit jaar 300.000 gulden.
Volgens interim-directeur Herre-
ma komt deze verbetering door de
onverwacht snel groeiende op
drachten voor de service- en onder-
houdsafdeling.
De voormalig voorzitter van het
Nederlands Rode Kruis werd eind
vorig jaar door de raad van com
missarissen van de vroegere RSV-
dochter aangetrokken om orde op
zaken te stellen bij Thomassen, na
dat de directeur van het bedrijf we
gens interne problemen door de
commissarissen aan de kant was
gezet.
Dat gebeurde nadat er voor Tho
massen ondanks een ingrijpende
reorganisatie in de zomer van 1987.
waarbij ruim 270 banen werden ge-«
schrapt, aan het eind van dat jaar
nog geen enkel zicht was op ver
mindering van de zwaar oplopende
verliezen. Herrema voerde begin
dit jaar een reorganisatie door,
waarbij opnieuw 140 arbeidsplaat
sen kwamen te vervallen.
land hoeven pas tot vrijmaking van
het kapitaalverkeer over te gaan op
het einde van 1992 en Griekenland
en Portugal krijgen nog een jaar
langer de tijd.
Door het akkoord over de vrij
making van het kapitaalverkeer
hebben de regeringsleiders van de
Europese Gemeenschap op hun
halfjaarlijkse topconferentie, eind
deze maand in het Duitse Han
nover, een belangrijk probleem
minder op te lossen.
AMSTERDAM (ANP) - Als de
olie-opbrengsten niet worden mee
gerekend is de export van Indone
sië vorig jaar met 43 procent geste
gen. Voor het eerst sinds 1973 werd
de 'gewone' export belangrijker
dan de olie-inkomsten uit het bui
tenland. Met dit beeld illustreerde
de Indonesische minister van han
del. dr. Arifin M. Siregar. gisteren
in Amsterdam de belangrijke ver
anderingen die de laatste jaren in
zijn land hebben plaatsgevonden.
De Indonesische bewindsman
sprak aan de vooravond van de IG-
GI-conferentie (14 en 15 juni in Den
Haag), een conferentie van landen
die Indonesië steunen in zijn ont
wikkeling.
Indonesië ontwikkelt zich steeds
grondstoffen tot een op export ge
richt industrieland, maar wordt
daarbij ernstig belemmerd door de
sterke vermindering van de inkom
sten uit de olie-export, daling van
de grondstofprijzen, de dure Ja
panse yen, die de schuldenlast van
het land sterk verzwaart, en een
minder sterke economische groei
in de landen waarop Indonesië zich
met de export richt.
De Wereldbank wil dat de 14 do
norlanden van Indonesië, waaron
der de VS, Japan, Nederland en an
dere Westeuropese landen, finan
ciële steun van 3,6 miljard dollar
toezeggen voor dit jaar. nadat vorig
jaar 3,1 miljard dollar beschikbaar
werd gesteld. Indonesië kampt met
een tekort op de betalingsbalans.
De export wordt vooral betaald in
dollars, waarvan de waarde steeds
is afgenomen, terwijl een belang
rijk deel van de schuldenlast be
staat uit de yen, die juist veel duur
der is geworden ten opzichte van
de dollar.
De Wereldbank voorspelt dat de
buitenlandse schuld van Indonesië
eind dit jaar kan toenemen tot 50
miljard dollar, van 47,3 miljard
eind vorig jaar en 32,1 miljard eind
1985. Bij deze torenhoge schulden
last ziet het land met 170 miljoen
inwoners jaarlijks 1,8 miljoen
nieuwkomers zich aandienen op de
arbeidsmarkt.
De Indonesische overheid ver
legde vijf jaar geleden het beleid
van het verminderen van de import
naar het vergroten van de export
en deed dat door in economie de
bemoeienis van de overheid te ver
minderen. Bureaucratie werd opzij
geschoven en het kapitaalverkeer
vrijgemaakt. Stabiliteit in de belas
tingheffing en een stabiele munt
moesten ook bijdragen tot een be
ter investeringsklimaat.
In het streven om te komen tot
een veelzijdiger economie en de
concurrentie met het buitenland
beter aan te kunnen zette Jakarta
ook het mes in de overheidsuitga
ven. Zo moest het overheidsperso
neel de afgelopen jaren de
buikriem aanhalen omdat prijsver
hogingen niet gepaard gingen met
loonsverhogingen.
Volgens de Indonesische han
delsminister worden daarvan nu
de vruchten geplukt. De 'niet-olie-
export' bedroeg vijf jaar geleden
ongeveer een derde van de totale
export, maar over het afgelopen
jaar steeg dat aandeel tot 51.4 pro
cent. De investeringen bevinden
zich op recordniveau. Indonesië
exporteert niet langer alleen rub
ber, maar ook banden, sportschoe
nen en tennisballen. Het land voert
niet alleen hardhout uit. maar in
middels ook bouwmaterialen en
meubels.
De export van kleding en textiel
is opgelopen tot meer dan een mil
jard dollar, tegenover slechts 2,7
miljoen dollar in 1975. Behalve leer
worden ook gebruiksartikelen als
tassen, handschoenen en schoenen
uitgevoerd. De voedingsindustrie
groeit snel, vooral dankzij de ex
port. Indonesië is inmiddels zover
dat het dit jaar een kantoor denkt te
openen in de Verenigde Staten om
daar Indonesische vliegtuigen van
het type CN-235 te verkopen. Ook
wordt een kleine bedrijfswagen ge
ëxporteerd die is ontworpen en ge
heel vervaardigd in Indonesië.
Minister Siregar benadrukte dat
Indonesië ook op andere markten
grote vooruitgang boekt en ging in
zijn toespraak niet nader in op de
financiële wensen die hij tijdens de
31-ste IGGI-conferentie op tafel zal
leggen. Wel zei hij dat de Indonesi
sche industrie zijn voordeel kan
doen met de hulp van derden bij
het aanboren van nieuwe markten
en het aan de man brengen van de
produkten.
DEN HAAG De Staatsprijs voor Fiscaal-wetenschappelijke Publikaties is gisteren uitgereikt aan mr. P. Wat-
tèl, die na dit heuglijke gebeuren werd gefeliciteerd door zijn in Zeeuwse klederdracht gestoken grootmoeder.
Wattèl, universitair hoofddocent aan de Universiteit van Amsterdam, ontving de tweejaarlijkse prijs in het ge
bouw van de Raad van State in Den Haag. Aan de stimuleringsprijs voor jonge auteurs is een bedrag van 5000
gulden verbonden. Rechts op de foto de moeder van de prijswinnaar. <f0to and
WENEN (AP/IPS) - Tijdens de leurgesteld op het nieuws van de
vergadering van de Organisatie waarschijnlijke verlenging gerea-
van Olie-Exporterende Landen geerd: de prijs zakte tot onder de 18
(OPEC) in Wenen is gisteren duide- dollar per vat. Deze prijs hadden de
lijk geworden dat de leden van het olielanden met het akkoord juist
kartel het eens zijn geworden o1
de verlenging van het akkoord v
december over toegestane produk-
tiehoeveelheden. Het meningsver
schil gaat er nu nog om of het ak
koord met drie of met zes maanden
wordt verlengd, zo blijkt uit mede
delingen van ingewijden bij het be
raad. Het akkoord is al een keer
eerder tot 30 juni verlengd.
Krachtens het huidige akkoord
hebben 12 leden zichzelf een pro-
duktieplafond van 15,06 miljoen
vaten per dag opgelegd. Iraq is niet
aan het akkoord gebonden. In wer
kelijkheid ligt de totale OPEC-pro-
duktie echter op 18,5 miljoen vaten
per dag. De oliemarkten hebben te-
willen waarborgen.
Venezuela
Het paradepaardje
de Vene
zolaanse olie-industrie, de brand
stof 'orimulsie', zit tijdens de
OPEC-vergadering in Wenen op
het beklaagdenbankje. Orimulsie
moet Venezuela over vijfjaar twee
miljard dollar aan deviezen opleve
ren, maar Arabische olie-expor
teurs dreigen daar een stokje voor
te steken. Kuwayt vindt dat Cara
cas het oliederivaat bij het jaarlijk
se produktiequotum moet tellen.
Zware olie vormt de grondstof
voor orimulsie. Het Venezolaanse
staatsolieconcern ontwikkelde een
chemisch proces waardoor kool
waterstoffen (waaruit olie bestaat)
worden opgelost. Na een bewer
king met onder meer water kan het
produkt door pijpleidingen wor
den vervoerd.
Dank zij de uitvinding kan Vene
zuela een enorm, tot nu 'slapend',
olieveld gebruiken langs de rivier
de Orinoco. Het veld beslaat 54.000
vierkante kilometer en bevat naar
schatting 1.2 biljard vaten zware
olie. Twintig procent daarvan kan
zonder problemen meteen worden
gewonnen, zodat er voor eeuwen
grondstof is voor orimulsie. Het
staatsbedrijf Lagoven, dat de pro-
duktie en verkoop ter hand neemt,
noemt het veld de 'goedkoopste
steenkoolmijn' ter wereld omdat
de delvingskosten vele malen lager
liggen dan bij de delving van steen
kool.
BAZEL (Rtr) Veel van de proble
men die bijdroegen tot de crisis op
de beurzen zijn nog steeds onopge
lost. De wereldeconomie heeft de
beurskrach van jaar oktober echter
verrassend goed doorstaan. Dit
zegt de Bank voor Internationale
Betalingen (BIB) in haar gisteren
gepubliceerde jaarverslag. De BIB
is een overkoepelend orgaan van
de centrale banken en staat sinds
begin dit jaar onder voorzitter
schap van president Duisenberg
van De Nederlandsche Bank.
Het grootste probleem is volgens
de BIB nog steeds de onevenwich
tigheid in het handelsverkeer tus
sen de belangrijkste industrielan
den, het grote tekort op de Ameri
kaanse betalingsbalans tegenover
de forse overschotten van Japan en
Westduitsland. Maar ook de infla
tie vormt nu weer een gevaar. Ver
der is er nog steeds geen antwoord
op het schuldenprobleem van de
ontwikkelingslanden, al is de vorig
jaar heersende vrees dat grote
schuldenlanden hun verplichtin
gen niet meer zullen erkennen ver
minderd.
De BIB stelt vast dat de centrale
banken van de industrielanden
snel en doelmatig hebben gerea
geerd op de beurscrisis en daarmee
een recessie hebben voorkomen.
De beurzen hebben zich nu in het
algemeen gestabiliseerd, maar vol
gens de bank heerst er op de finan
ciële markten nog steeds onzeker
heid, vooral wat betreft de ontwik
keling van de inflatie en de dollar
koers.
Het tekort op de lopende reke
ning van de Amerikaanse beta
lingsbalans is over het hoogtepunt
heen. evenals de overschotten van
Japan en de Bondsrepubliek. De
onevenwichtigheden zullen voor
lopig echter nog groot blijven, wat
in belangrijke mate bijdraagt tot de
onzekerheid op de financiële mark
ten. Wat betreft de schuldproble
men noemt de bank het bemoedi-
Mercedesfabiiek geeft 20 miljoen mark aan liefdadiglieidsinstellingen
STUTTGART - Het Westduitse
concern Daimler Benz heeft 20 mil
joen mark ter beschikking van ver
schillende humanitaire organisa
ties gesteld om de tienduizenden
dwangarbeiders die in de fabrie
ken van het Derde Rijk hebben ge
werkt schadeloos te stellen. Edzard
Reuter, president-directeur van
Daimler Benz AG in Stuttgart
(300.0000 werknemers, omzet 67
miljard mark, brutto-winst vorig
jaar 1,8 miljard) kwam gistermid
dag hoogstpersoonlijk toelichten
waarom zijn bedrijf dit geld heeft
uitgetrokken voor de dwangarbei
ders die in de Tweede Wereldoor
log met hun energie de grondslag
hebben gelegd voor het nu grootste
i de Bondsrepubliek.
door
Hans Hoogendijk
"Schuld kan slechts individueel
bestaan. Daarom kan Daimler
Prof. dr. J.H.W. Goslings wordt Benz, dat met de toenmalige
per 15 juni hoofddirecteur
ambtenarenpensioenfonds ABP.
Hij volgt G.W.D. Soeteman op, die
per 1 februari met vut is gegaan.
Goslings werkte bij Akzo, Elsevier
en Centraal Beheer en doceert be
legging en financiering aan de
Erasmus Universiteit in Rotter
dam.
Duphar
De winst van het farmaceutisch-
chemisch concern Duphar uit
Weesp is in 1987 met 35 procent ge
stegen tot 37 miljoen gulden. De
omzet nam toe met 9 procent tot
742,9 miljoen. De omzetstijging is
volgens de directie vooral te dan
ken aan de introducering van nieu
we produkten.
derneming niet veel meer dan de
naam gemeen heeft, nu slechts dit
doen: we willen nog schrijnende
pijn helpen verzachten, de slacht
offers of ze nog leven of niet, more
le genoegdoening schenken en
proberen een bijdrage te leveren
waardoor kan worden voorkomen
dat zich zo n gebeurtenis ooit nog
herhaalt".
Volgens de Mercedes-top gaat
het om een unieke daad, omdat
voor het eerst niet alleen geld voor
joodse slachtoffers van de nazi-ter-
reur ter beschikking wordt gesteld,
maar ook voor andere gedupeer
den. Reuter zei dat andere West
duitse bedrijven, die nog nooit een
cent schadeloosstelling hebben be
taald, op de hoogte zijn gesteld van
waarop Daimler een de
finitieve streep onder het verleden
wil zetten.
Van dje 20 miljoen gaat 10 mil
joen naar de Jewish Material
Claims Against Germany, een in
ternationale joodse organisatie in
New York die sinds de oorlog ijvert
voor herstelbetalingen aan joodse
slachtoffers van het nazisme. Vijf
miljoen mark gaat naar de nog tien
duizenden levende ex-dwangar
beiders in Polen en de rest komt
via het Westduitse Rode Kruis bij
zusterorganisaties in Nederland,
België en Frankrijk. Het geld is
voor overlevenden in verzorgings-
en bejaardentehuizen.
Al die ex-dwangarbeiders die
hadden gehoopt achterstallig loon
uitbetaald te krijgen, ontvangen
niets. Directeur Manfred Gentz:
"Voor ons stond vanaf het begin
vast dat het noch om materiele
schulderkenning noch om 'Wieder-
gutmachung' kon gaan. Wat is ge
beurd, kan niet worden goed ge
maakt".
Het concern erkent wel een mo
rele schuld. Reuter: "Doorslagge
vend voor onze stap is het opbren
gen van de moed tot waarachtig
heid en het respect voor de slacht
offers. Deze verantwoordelijkheid
aanvaarden wij, niet omdat de hui
dige generatie verantwoordelijk
kan zijn voor wat er toen is ge
beurd, maar omdat we er mede
verantwoordelijkheid voor dragen
wat er uit onze geschiedkundige
erfenis wordt".
Manfred Gentz kondigde verder
aan dat bij het Mercedes-hoofdkan-
toor in Stuttgart-Unterturkheim
een monument komt ter nagedach
tenis aan al diegenen die vaak hun
gezondheid en soms hun leven ga
ven voor het wel en wee van de ster
in oorlogstijd.
Individuele schadeloosstelling is
volgens Reuter wel overwogen,
maar bleek in de praktijk onmoge
lijk door het ontbreken van vele ar
chieven en door het feit dat er di
verse soorten dwangarbeiders wa
ren. Bij Daimler werkten in 1944
ongeveer 60.000 mensen, van wie
29.500 dwangarbeiders. Eind 1943
beulden 1800 Nederlanders zich af
in de fabrieken van Daimler Benz.
Het concern heeft lang gezwegen
over de bruine bladzijden uit het
verleden. Maar bij de aanloop van
de festiviteiten ter gelegenheid van
het feit dat het in januari 1986 hon
derd jaar geleden was dat Carl
Friedrich Benz octrooi kreeg op
een knetterende driewieler, wer
den op ondernemingsraadsverga
deringen steeds vaker vragen ge
steld over de donkere periode tus
sen 1933 en 1945. De enigszins on
gerust geworden top gaf daarop de
'Gesellschaft für Unternehmeri-
sche Geschichte' in Keulen op
dracht een studie te verrichten.
Het rapport werd in de herfst van
1986 gepubliceerd. Daarin werd
Mercedes behoorlijk bekritiseerd
en werd de vervlechting tussen na
zi-partij en concernleiding aan de
kaak gesteld. De omzet van het
voor de oorlog bijna failliete con
cern steeg dank zij deze verbinding
en de omschakeling op oorlogspro-
duktie tussen 1933 en 1944 van 64
tot 954 miljoen. De dwangarbei
ders kregen 40 pfennig per dag,
Daimler bracht 25 mark per dag in
rekening bij de nazi's. Het concern
verdiende goud.
De omvang, achtergronden en le
vensomstandigheden voor de tien
duizenden dwangarbeiders kon
den de historici niet volledig uit de
doeken doen. Dat probeerde de
Hamburgse Stichting voor Sociale
Geschiedenis wel. Vijf maanden na
het officiële Daimler geschiedenis
boek publiceerde deze stichting
een 800 pagina's tellend zwartboek.
Voornaamste conclusies: Daim
ler Benz was een soort industriefili-
aal van de machtige Deutsche
Bank. De financiers en managers
van Daimler waren toonaangevend
betrokken bij de opbouw van de
economisch-politieke vleugels van
de nazi-partij NSDAP en droegen
bij tot de overgave van de politieke
macht aan de nazi's.
Terwijl de bedrijfstop nazisti-
scher werd en de nazitop stelsel-
gend dat Brazilië een eind heeft ge
maakt aan het moratorium op ren
tebetalingen over bankschulden.
"Het klimaat van confrontatie tus
sen schuldenlanden en hun credi
teuren maakt plaats voor construc
tieve benaderingswijzen", aldus de
BIB.
Volgens de BIB moet er meer on
derzoek worden gedaan naar de
groeiende internationalisering van
de financiële markten en naar be
paalde financiële technieken."Uit
de fascinerende rapporten die hier
over zijn verschenen in de Verenig
de Staten kan in elk geval al wor
den geconcludeerd dat onze finan
ciële wereld veel te verfijnd en in
gewikkeld is geworden voor sim
plistische antwoorden", aldus de
bank.
Forse uitbreiding
Octrooibureau
RIJSWIJK (GPD) - De Neder
landse tak van het Europees Oc
trooibureau heeft zo veel werk dat
een uitbreiding noodzakelijk is.
Daarvoor gaat deze internationale
instelling vanaf 1990 voor ongeveer
een half miljard investeren in een
nieuwe vestiging. De overheid sub
sidieert enkele tientallen miljoe
nen in de grondkosten. Het ÉOB
(nu 1200 werknemers, straks 1700)
is nu al goed voor een jaarlijkse bij
drage aan de Nederlandse econo
mie van 200 miljoen gulden, wat
wordt uitgebreid tot 250 miljoen
Bij het octrooibureau zijn 13 lan
den aangesloten, van wie negen
ook lid van de Europese Gemeen
schap zijn. Met de octrooibureaus
van Japan en de VS behoort het
EOB tot de drie grootste ter wereld.
Bij de Nederlandse afdeling ko
men alle octrooiaanvragen uit de
aangesloten landen binnen.
Het nieuwe gebouwencomplex
zal zeer veel nieuwigheden op au
tomatiseringsgebied bevatten.
Naast een traditionele bibliotheek
komt er een bibliotheek met op
tisch leesbare gegevens, die op
schijven zijn opgeslagen.
matig omkocht, werd het
in 1933-1934 gesaneerd en omge
bouwd tot de belangrijkste leve
rancier van motoren en voertuigen
voor Hitiers strijdkrachten in op
bouw. Deze onderzoekers beschul
digen Daimler Benz er ook van al in
1938-1939 voorbereidingen te heb
ben getroffen voor de uitbuiting
van dwangarbeiders. Dat ging de
huidige Daimler top veel te ver.
Het concern gaf de onderzoekers
uit Keulen de opdracht hun huis
werk beter te maken.
Op het resultaat daarvan wilde
president-directeur Edzard Reuter
niet wachten. Het bedrag van 20
miljoen is volgens hem tot stand
gekomen na overleg met diverse
instellingen, ook in Nederland.
Reuter wil er een punt achter zet
ten. Daarbij speelt het feit dat
Daimler Benz de laatse tijd ook
door haar Zuidafrika-beleid en de
problemen met de altijd zo ge
roemde auto's, veel negatieve pu
bliciteit heeft gekregen mogelijk
een rol.
De ex-dwangarbeiders weten nu
dat voor de firma met de ster de
materiele kant van de zaak hiermee
is afgedaan. Hun Westduitse
woordvoerder Alfred Hausser was
er niet van onder de indruk: "Het is
een morele Wiedergutmachung en
ik ben er zeker van dat dit besluit
een signaalwerking zal hebben
voor de andere bedrijven. Maar het
is maar een schamel bedrag gezien
de verloren gegane jaren, de schen
ding van de mensenrechten en de
schade aan onze gezondheid".
Macaber vond hij het dat uitgere
kend het Rode Kruis, dat zich tij
dens de oorlog niets deed voor de
mensonterende omstandigheden
waaronder de arbeiders hun werk
deden, nu dit geld moet verdelen.
Nederlanders:
uitkering is
een lachtertje
WINTERSWIJK (GPD) - Aart
Bontier, voorzitter van de in
Winterswijk gevestigde Vereni
ging Dwangarbeiders Neder
land Tweede Wereldoorlog,
toonde zich vanmorgen teleur
gesteld over de hoogte van de
Daimler-uitkering aan ex-sla
ven. "Als je ziet hoeveel voor
malige dwangarbeiders nog in
leven zijn, is dit bedrag natuur
lijk een lachertje. Het gebaar op
zich vinden wij echter wel be
langrijk. Er kan een signaalwer
king van uitgaan voor andere
bedrijven".
Bontier wil nog informeren
of ook voormalige dwangarbei
ders die thuis worden verzorgd
in aanmerking komen voor een
kleine ondersteuning. Daimler
heeft namelijk besloten dat het
geld moet worden gebruikt
voor voorzieningen in bejaar
den- of verpleegtehuizen waar
overlevenden wonen.
Hij herhaalde dat het doel
van zijn instelling blijft het krij
gen van een vergoeding voor de
materiele en immateriële scha
de die is geleden door de ge
dwongen tewerkstelling in Hit-
ler-Duitsland. Bontier sloot
zich aan bij de reactie van zijn
Westduitse collega, die het ma
caber vindt dat uitgerekend het
Rode Kruis met de verdeling
van de Mercedes-miljoenen is
belast. Het Rode Kruis heeft
zich in de Tweede Wereldoor
log vrijwel niets gelegen laten
liggen aan het lot van de meer
dan tien miljoen dwangarbei
ders die Hitiers oorlogsmachi
ne draaiende moesten houden.