Gekissebis rond landhuis op
eeuwenoud landgoed Berbice
Vernielers aangehouden in Haaswijk
X
'Je leunt ook spreken van een slangenkuil*
Nieuw
raadhuis
alweer
te klein
Man gewond
in Warmond
Prins slaat
eerste paal
uitbreiding
Centrum '45
TROUWPLANNEN? VUL IN!
PAGINA 14
DINSDAG 14 JUNI 1988
VOORSCHOTEN - De
Voorschotense buiten
plaats Berbice, rond de
voormalige Zilverfabriek,
moet nog even wachten op
een nieuw landhuis. Plaat
selijke politieke partijen
willen zich pas over bouw
plannen uitspreken wan
neer de verschillende eige
naren van stukken land
goed het niet eens kunnen
worden over een variant die
het oude bos spaart. Dit
bleek gisteravond tijdens
een vergadering van de
raadscommissie voor finan
ciën en ruimtelijke orde
ning.
In de bedoelde variant komen huis,
bijhuis en bijbouwsels zoveel mo
gelijk op de plek van de vijver, niet
ver van de Van Beethovenlaan. De
mensen die aantasting van de 17e-
eeuwse buitenplaats vreesden, be
dachten de optie eind vorig jaar en
lieten haar sindsdien niet meer los.
Mevrouw K.V. Antal-Begeer was
furieus en zwaaide met een zogehe
ten servituut van uitzicht.
Vanuit haar huis in haar zuidelij
ke deel van Berbice moet ze vrij
uitzicht hebben in de richting van
de vijver en dus kan de nieuwe
buurman daar niet zomaar een 37
meter breed, 27 meter diep en 11
meter hoog huis neerzetten. In een
gesprek met die man, Advaney van
Mexx Nederland, liet ze weten dat
de hoogte van de afkoopsom van
drie dingen afhangt. Het verschil in
waarde tussen bouw- en bosgrond,
een vergoeding voor het feit dat
bouwen buiten het bos mooier is
dan in het bos en een compensatie
voor het verlies aan uitzicht.
Een vertegenwoordiger van de
architect Hugh Newell Jacobson,
die januari vorig jaar voor het eerst
met een volkomen wit huis op de
proppen kwam, verbaasde ziel
over dié eisen. Door de aanplant
van bomen zou mevrouw Antal al
jaren geen uitzicht meer hebben en
het bouwen buiten het bos is hele
maal niet mooier dan het bouwen
binnen het bos. Zijn opdrachtgever
zag bovendien op tegen de ton ex
tra kosten voor het dempen van de
vijver. Hij week alleen maar uit om
tegemoet te komen aan de bezwa
ren van de Stichting het Zuidhol
lands Landschap, het ministerie
van landbouw en visserij, de vere
niging tot Behoud van Natuurmo
numenten in Nederland én me
vrouw R. Begeer.
Drama
Deze mevrouw Begeer bewoont
landhuis Berbice naast de Zilverfa
briek en bezit het grootste deel van
de gelijknamige buitenplaats, een
van de laatst bewaarde langs de
Vliet. Terwijl zij Advaney het bos
uitjaagde, jaagde een andere Be-
geer-nazaat Advaney het bos in. De
voormalige eigenaar van Adva-
ney's stukje, S.A.C. Begeer, maak
te het klassieke drama compleet
door bij de overdracht niet te rege
len dat het verkochte stukje Berbi
ce automatisch onder de natuur-
schoonwet blijft vallen.
Nu moet Advaney dat aanvragen
en schatten deskundigen zijn kan
sen verschillend in. Het gevolg
daarvan kan weer zijn dat de ande
re twee delen van de buitenplaats,
die elkaar maar op één punt raken,
ook hun aanspraak op die wet ver
liezen. Op die manier zadelt de ver
trokken Begeer zijn familie op met
fiscale tegenvallers en de vrees dat
behoud van het natuurschoon niet
langer voorop staat in de héle bui
tenplaats.
"Het lijken verhalen van Kafka,
je kunt ook spreken van een slan
genkuil", aldus een vertegenwoor
diger van de Amerikaanse archi
tect. Volgens hem pakt Advaney
alles professioneel aan. Hij heeft
adviezen ingewonnen van verschil
lende landschapsarchitecten en is
er nauw overleg geweest met ge
meente en Heidemij. Het achter
stallige onderhoud van Berbice wil
de nieuwe eigenaar snel aanpak
ken en verbeteringen zullen niet
lang uitblijven: "Hij koopt niet
voor een vermogen een bos om het
tot een Sahara te transformeren".
Over de hei-methode, aanleg van
riolering en de precieze uitvoering
van het huis, praat hij graag elders -
met deskundigen. Dergelijke des
kundigen zitten in de welstands
commissie en zijn al akkoord met
het bouwplan.
In het ontwerp-bestemmings-
plan van 1978 wil Voorschoten de
buitenplaats beschermen, maar ge
accepteerd is dit plan nooit. "Dat is
de gemeente te verwijten, maar
ook de bewoners van Berbice treft
blaam", oordeelde Aikens, die het
er in maart vorig jaar niet mee eens
was dat B en W de zaak verder zou
den afhandelen via een zogeheten
wijzigingsprocedure. Het bouw
plan was veel te massaal om dat via
die 'achterdeur te doen'. "Advaney
tenslotte is er wel erg gemakkelijk
vanuit gegaan dat hij mocht bou
wen volgens het oude bestem
mingsplan", besloot de oppositie
leider.
Portemonnee
Naast al deze zorg voor de na
tuur, toonden de raadsleden een
grote afkeer van een andere Be-
geer-nazaat, mevrouw Antal. Vol
gens Van de Poel (WD) "wekt zij
sterk de indruk dat het haar alleen
om de portemonnee gaat en niet
om het landschap". Het uitzicht
servituut omschreef hij als een
"stuk dat op een achternamiddag
op een rommelzolder is gevon
den". De gemeente moet goed on
derzoeken of zij, door op dat servi
tuut terug te vallen, geen misbruik
maakt van een recht. Het CDA was
het daarmee eens, maar volgens de
partij wordt het er daardoor niet
simpeler op; ontstaat er juist een
dilemma voor de gemeente.
Als Voorschoten het bouwplan
in het bos goedkeurt, is er voor ei
genaar Advaney geen prikkel om
over een alternatief te onderhande
len. Als de gemeente het plan af
keurt, bezorgt ze mevrouw Antal
een machtspositie. Uiteindelijk ko
zen de christen-democraten voor
het eerste kwaad, met de opmer
king dat er eerst onderhandeld
wordt over het servituut. D66, die
hetzelfde dilemma schetste, koos
juist uit het andere kwaad.
De Antallen voelden zich door de
betogen aangevallen en mijnheer
Antal benadrukte nog eens dat er
helemaal niet onderhandeld is met
de nieuwe buren. Het echtpaar
Graafmachines in buitenplaats Berbice markeren de plaats waar een bugalow stond en een omstreden landhuis
is gedacht. Rechts een klein stukje van de vijverdie mogelijk wordt opgeofferd voor de bouw. (foto Holvast)
heeft nooit over een gulden gespro
ken en zou dat ook niet willen: "We
willen iets dat geen kwaad doet,
géén foeilelijk pakhuis". Dat zij er
door het vele groen niets van kun
nen zien, ontkennen zij: "Bomen
hebben heus niet het hele jaar door
blad, hoor".
Hoe het in de praktijk uitpakt,
zal snel blijken. Na de gemeente
raadsvergadering, eind deze
maand, komen de partijen even bij
elkaar en na de vakantie wacht een
nieuwe behandeling in een raads
commissie.
Bezwaren
De raadsleden leken het vooral
eens te zijn met de argumenten van
nazaat R. Begeer, die nagenoeg
worden overgenomen door het mi
nisterie van landbouw en visserij,
de vereniging tot behoud van na
tuurmonumenten in Nederland en
de stichting Zuidhollands Land
schap. De bezwaarmakers vrezen
dat er meer bomen zullen sneuve
len dan de twee eiken en een abeel(
waar de gemeente het over heeft.
De schade zou tijdens maar ook
na de bouw ontstaan: bewoners
zullen meer groen en doorzicht ver
langen en minder bladval. En als
een bomenrand eenmaal wordt
aangetast, zijn de bomen daarach
ter extra kwetsbaar voor weersin
vloeden. De 'populiertjes' langs de
Van Beethovenlaan veranderen
daar niets aan, sneerde mevrouw
Begeer. Bijplanten kan moeilijk en
zal weinig resultaat sorteren, denkt
de Voorschotense.
Het gevolg van dit alles? Een uit
holling van de "welzijns- en milieu
functie" van het "cultuur-histori
sche monument" met zijn 300 jaar
oude eiken. Ook vreest ze schade
aan haar huis. de Oranjerie, de Cor-
neliahoeve en de oude tuinmuur.
Immers: "Er moet geheid worden
voor een pand dat 2,5 maal zo groot
als Berbice wordt en waar 26 eens
gezinswoningen in kunnen".
Het ministerie vreest dat de sa
menhang in het bos verdwijnt en
acht de plannen in strijd met struc
tuurschema en provinciaal streek
plan, waarin schade aan het 'na-
tuurgebied-landgoedbos' wordt
uitgesloten. "Wat er komt, een
groot wit huis, staat in geen enkele
verhouding tot het landgoed", al
dus een woordvoerder gister
avond.
Prins Bernhard slaat de eerste baal voor de Centrum '45-nieuwbouw. Directeur J.NSchreuder kijkt toe.
(Foto Holvast)
Leidseweg 29 en 31, met links een stukje gemeentehuis en rechts het terrein van de voormalige jongensschool.
Voor dit stukje Voorschoten zijn plannen in de maak. (foto Holvast)
OEGSTGEEST Het slaan van de
eerste paal door prins Bernhard
voor de nieuwbouw van het Oegst
geester Centrum '45, gisteren,
vormde in feite de voorbode van
uitbreiding van de activiteiten. Dat
viel af te leiden uit de woorden van
directeur drs. J.N. Schreuder. Bij
de aan de Rijnzichtweg gelegen kli
niek voor medische en psychologi
sche behandeling van verzets- en
oorlogsslachtoffers wordt daarbij
gedacht aan "slachtoffers van ge
weld bij gijzelingen, in het verkeer,
kortom bij alles wat mensen aan
geweld kan overkomen", aldus
Schreuder.
Volgens Schreuder gaat het om
slachtoffers vanuit de hele wereld
Om zoiets van de grond te krijgen
wordt op dit moment overleg ge-
WARMOND Een 33-jarige inwo
ner van Utrecht heeft gistermiddag
een flinke verwonding aan zijn vin
ger opgelopen bij het ophalen van
een anker op de Kagerplas in War
mond. De man kwam met zijn vin
ger tussen de schakels van de ket
ting waardoor hij de top van zijn
vinger dreigde te verliezen. De
rijkspolitie te water heeft de man
overgebracht naar het Academisch
Ziekenhuis in Leiden.
voerd met de Verenigde Staten en
het Verenigd Koninkrijk. Een pro
jectgroep 'behandeling oorlogs- en
geweldsgetroffenen" en een com
missie zijn in het leven geroepen.
De "methode Bastiaanse" zal in
het nieuwe gebouw worden voort
gezet. Bij die methode, die omstre
den is, wordt gebruik gemaakt van
LSD om slachtoffers van geweld
het leed te doen verwerken.
De nieuwbouw is onder meer
mogelijk geworden omdat diezelf
de Leidse psychiater prof. J. Basti
aanse met pensioen is gegaan. Zijn
patiënten moeten voor hulp kun
nen terugvallen op de kliniek in
Oegstgeest.
Met het nieuwbouwproject is
een bedrag van zes miljoen gulden
gemoeid. Volgend jaar moet het
werk zijn afgerond.
Door de uitbreiding kunnen
straks patiënten dag en nacht wor
den behandeld en ontstaan er mo
gelijkheden tot klinische en po
liklinische behandeling. Thans is
er 'slechts' een dagkliniek.
De organisatiestructuur zal zoda
nig worden dat patiënten "therapie
op maat kunnen krijgen". Ook
wordt de behoefte aan hulp voor de
zogeheten "tweede generatie" van
slachtoffers steeds groter, alsmede
die van slachtoffers van recentere
oorlogs- en geweldsituaties.
OEGSTGEEST - De Oegst
geester politie heeft gister
avond twee Oegstgeester jon
gemannen van 16 en 19 jaar
aangehouden die lantaarnpa
len op de brug over het Oegst
geester kanaal naar Haaswijk
aan het vernielen waren. De
twee maakten deel uit van een
groepje van vier. De andere
twee wisten ondanks de po
ging tot insluiten van de poli
tie te ontkomen. De 19-jarige
zit in militaire dienst.
Zijn 'zaak' wordt daarom verder
afgehandeld door de Koninklijke
Marechaussee. De andere jonge
man kreeg een proces-verbaal. Een
woordvoerder van de politie geeft
VOORSCHOTEN - Een week na
dat Voorschoten zijn aangepaste
gemeentehuis opende, praten B en
W al voorzichtig over een uitbrei
ding. Op de plek van twee aangren
zende panden (Leidseweg 29 en 31)
en het gesloopte Rode Kruisge-
bouw, moet een gebouw komen
waar vijf luxe appartementen maar
ook gemeentelijke diensten in kun
nen komen.
Een architect lichtte de plannen
gisteravond toe tijdens een verga
dering van de raadscommissie
voor financiën en ruimtelijke orde
ning. De partijen reageerden hier
zeer voorzichtig. De PvdA/PPR-
fractie noemde het, gesteund door
D66, een kneuterig plan en vroeg
zich af of de lijnen van het gemeen
tehuis wel zo stringent gevolgd
moesten worden. Dat zou het al
leen maar duurder maken.
Het CDA miste een financiële
onderbouwing van het drie bouw
lagen tellende plan en heeft niet
voldoende aan de verwachting dat
"het redelijk rendabel moet zijn,
maar geen winstobject zal wor
den". De partij vreest veel extra en
ongedekte kosten. Alternatieven
zouden haar zeer welkom zijn.
Volgens wethouder J.J.D. van
toe dat het jagen op lantaarnpaal
trappers deel uitmaakt van het ver
scherpte optreden van de politie te
gen overlast bezorgende jongelui
in Haaswijk.
De vandalen behoren namelijk
tot een groep jongeren die de
laatste tijd voor veel overlast voor
omwonenden verantwoordelijk
zou zijn. De jongeren houden zich
soms wel met zijn twintigen op in
de buurt van het winkelplein. Ze
vallen de bejaarden die vlak in de
buurt wonen lastig, drinken bier en
slaan dan aan het 'lallen", zoals de
politiezegsman dat noemt. Andere
keren scheuren ze met hun brom
fiets over het plein en maken daar
bij veel lawaai.
Verscherping
De politie kan maar weinig uit-
Dalen zijn er maar twee alternatie
ven: het terrein braak laten liggen
of de twee panden verkopen als
kantoorruimte. De WD was het
daar niet mee eens en voerde aan
dat braak geen braak hoeft te zijn:
het stukje langs de Leidseweg kan
als overgang worden beschouwd
richting park. De mogelijkheid om
het pand eerst als woonruimte te
verhuren en daarna tot kantoor
ruimte, mag ruimtelijk gezien mo
gelijk zijn, de huurwet heeft ook zo
zijn eisen: "Krijg je huurders er zo
maar uit?"
richten tegen dergelijke overlast.
Vandaar dat burgemeester
Scheenstra samen met de politie
heeft gezocht naar mogelijkheden
om de apv, de algemene plaatselij
ke (vroeger: politie-) verordening
aan te passen. Dat leidde tot een in
middels door de gemeenteraad
aanvaard voorstel om een artikel
op te nemen dat het nuttigen van
alcoholhoudende dranken op de
openbare weg in Oegstgeest ver
biedt. Ook mogen Oegstgeestena-
ren niet meer zonder redelijk doel
hinderlijk zijn. Het leunen tegen
deuren van portieken is er niet
meer bij. Met een verscherping van
de apv kan verder het aan de water
kant zitten met bier en radio met de
volumeknop wagenwijd open,
worden tegengegaan.
De politie, zo zegt de woordvoer-
Monumenten
De wethouder bleef weerstand
voelen tegen de alternatieven. Wat
kan de gemeente doen wanneer fir
ma's lelijke reclame bevestigen aan
de panden, die toch al niet harmo
niëren met het gemeentehuis? Ook
wanneer de panden bewoond gaan
worden, blijft dat lelijk en is dat
voor bewoners weinig -aantrekke
lijk: de bouwkundige staat laat te
wensen over, geluidsoverlast is
groot, de woningen zijn slecht geï
soleerd en hebben erg hoge ver
trekken. Een klein pandje ernaast
der, is nu in afwachting van de pro
vinciale goedkeuring van het
raadsbesluit dat voorziet in die ver
scherping van de apv. Is die goed
keuring eenmaal een feit dan is" de
politie bevoegd op te treden.
Volgens de politie hoeven bij
voorbeeld "stratenmakers die even
pauzeren voor een biertje" nu niet
bang te zijn voor de manschappen
van groepscommandant Gelder
blom. De apv is eigenlijk alleen
maar aangescherpt om de talrijke
Haaswijkse klachten uit de wereld
te helpen. Een bierdrinkende jon
geman of jongedame op of in de
buurt van het Haaswijkse Boer-
haaveplein kan in zijn of haar ver
dediging weliswaar de bierdrin
kende stratenmaker die niet wordt
zou bovendien weinig economisch
zijn.
Enige irritatie ontstond er toen
verschillende raadsleden over de
monumentale waarde van Leidse
weg 29 en 31 ter sprake kwam. F.
ten Have yroeg zich af of de huizen
uit het begin van de eeuw "toeval
lig met op de gemeentelijke monu
mentenlijst stonden?" Aikens zei:
"Laat dat toevallig maar weg" Vol
gens Van Dalen heeft de monu
mentencommissie een onafhanke
lijk advies uitgebracht en is iedere
iedere, insinuatie buiten de orde.
gepakt ten tonele voeren maar de
politie zal dan zo ongeveer reage
ren met: "We kunnen niet overal
opletten, jou zagen we toevallig
bier drinken op de openbare weg"
Dezelfde woordvoerder van de
politie geeft toe dat veel van de pro
blemen in Haaswijk in de hand zijn
gewerkt door de planologie. Zo zijn
er bejaardenflats vlakbij het jonge
rencentrum van de SJJO verrezen
en zijn er woningen voor op stilte
gestelde vijftigplussers gebouwd
aan de rand van het winkelplein
"Verkeerd gepland", luidt het oor
deel. In de opvatting dat met een
dergelijke planologie de "integra
tie van bejaarden en jongeren
wordt bevorderd", gelooft de poli
tie niet zo.
Verscherpt optreden Oegstgeester politie tegen jongeren die overlast bezorgen
Als je van plan bent om te gaan trou
wen. of je kent iemand die binnenkort
ook de grote stap waagt, dan moet je
beslist de bon hiernaast invullen, uit
knippen en opsturen. Want daarmee
bezorg je jezelf of degene die je opgeeft
een gratis Felicitatiepakket namens het
Leidsch en Alphens Dagblad. Maar ook
namens een groot aantal andere, voor- Vul daarom snel de bon in en stuur hem
aanstaande nationale bedrijven. Ge- in een open enveloppe naar het
presenteerd door een hostess van de
Felicitatiediefist.
Je ontvangt niet alleen cadeau's, maar
ook een flink aantal waarde- en reduc
tiebonnen, die je veel, heel veel voor
deel opleveren. En dat is nooit weg met
een dure trouwerij voor de deur
Leidsch/AJphens Dagblad
T.a.v. Els Rietveld
Postbus 54,
2300 AB Leiden
Inleveren aan de balie van het Leidsch
Dagblad, Witte Singel 1 in Leiden of het
Alphens Dagblad, Julianastraat 19 in
Alphen a.d. Rijn mag natuurlijk ook. Als
de bon maar tijdig, vóór de huwelijksda
tum, in ons bezit is. Hoe eerder, hoe
beter!
Graag ontvangen wjj/zij nog vóór de huwelijksdag bezoek
van de hostess van de Felicitatiedienst.
Naam bruidegom
Woonplaats:
Plaats van ondertrouw
Datum wettig huwelijk:
mtt
