De lijdensweg van de student en zijn beurs Achtergrond Aa twee jaar chaos lijkt alleen Deetman uit de zorgen Vakantie eindigt nog vaak in vreemde cel Boesak ziet weinig in gesprekken met blanke kerk PAGINA 2 MAANDAG 13 JUNI 1988 Protestacties in alle soorten en maten passeerden de afgelopen twee jaar de revue. Ze hadden eén ding gemeen: op Deetman maakten ze weinig indruk. (foto ANF) DEN HAAG Voor een aanvulling op de basisbeurs moe ten studenten voortaan naar de bank. Daarmee maakt het kabinet in één klap een eind aan een stelsel dat rekening hield met de persoonlijke omstandigheden van studenten zoals woonsituatie, partner, eigen inkomsten en het inko men van de ouders. In noodgevallen kon een beroep ge daan worden op de zogenoemde hardheidsclausule. Dit om te voorkomen dat studenten tussen de wal en het schip vielen en uit geldgebrek niet konden studeren. Deetman zag zijn beurzenstelsel als een produktiebedrijf voor maatpakken. Dat wordt nu een fabriek voor confectie in een beperkt aantal maten. Het kabinetsbesluit zet een punt achter een periode waarin studenten de ene keer zon der geld zaten en de andere keer juist een enorm bedrag in eens kregen om daarvan vervolgens weer een deel te moe ten terugbetalen. Een overzicht van de lijdensweg. Het eerste probleem dat zich voor doet na invoering van het nieuwe beurzenstelsel op 1 oktober 1986 wordt nagenoeg geruisloos ver werkt. Het treft de eerstejaars stu denten aan universiteiten en hoge scholen. Zij beginnen in september aan hun studie, hebben keurig een beurs aangevraagd, maar zitten zonder geld omdat het stelsel pas in oktober in gaat. Daar hebben de studenten niet bij stil gestaan. Er komt snel een oplossing: iedereen kan op het nippertje nog een twee de beurs aanvragen. Die geldt al leen voor september en wordt be rekend volgens het oude systeem. door Theo Haerkens Vervelender wordt het als blijkt dat de computers van de directie studiefinanciering in Groningen nog niet zijn ingesteld op het nieu we beurzenstelsel. Geleidelijk van het oude op het nieuwe overscha kelen kan niet, dat zou oneerlijk zijn. Daarom krijgt iedereen twee keer een voorschot voor een perio de van drie maanden. Die voor schotten worden ruim bemeten omdat minister Deetman niet wil dat studenten zonder geld komen zitten. Wie te veel krijgt, moet dat wel later terugbetalen. In oktober zijn er nog heel wat vragen over het stelsel. Om aan de groeiende behoefte aan informatie te voldoen worden in Groningen 130 extra telefoonlijnen geïnstal leerd. Op verschillende plaatsen in het land worden vragen-uren geor» ganiseerd. Brieven In de loop van de maand vindt een gestage stroom brieven zijn weg naar Groningen. Bijstands moeders met een thuiswonend stu derend kind maken zich zorgen over de woningdelerskorting. Stu denten die al jaren geen contact meer hebben met hun gescheiden vader, beklagen zich massaal om dat ze plotseling weer afhankelijk zijn van zijn inkomen. Dat geldt ook voor gehuwde studenten. Ook zij doen massaal een beroep op de zogenoemde hardheidsclausule, een vangnet voor onvoorziene ge vallen. De eerste twee weken van janua ri 1987 moeten de studenten teren op het kerstdiner. Het voorschot voor oktober tot en met december kwam aan het begin van de maand oktober. Het geld over januari, fe bruari en maart komt pas half janu ari. En daar heeft studerend Neder land niet op gerekend. Deetman vindt dat studenten er maar aan moeten wennen dat ze hun geld aan het eind van de maand krijgen, net als iedere werknemer. In april wordt de beurs nog wat later, na melijk in de derde week uitbetaald. Enkele studenten spannen met steun van de Landelijke Studen tenvakbond een kort geding aan. De kamerhuur moet aan het begin van de maand voldaan worden en het budget van een student is niet ruim genoeg om dergelijke ver schuivingen op te vangen, betogen de studenten. De president van de rechtbank in Den Haag toont be grip, maar concludeert dat Deet man niets onwettigs doet. Nieuwe problemen doemen op als in juni uiteindelijk berekend is hoeveel beurs iedereen krijgt. Wie te veel ontvangen heeft, krijgt min der dan hij of zij gewend is en moet daarvan ook nog eens het te veel ontvangen geld terugbetalen. Dat is een hard gelag voor degenen die zich rijk rekenden. Studiefinancie ring krijgt opdracht het teveel be taalde in maandelijkse termijnen van 203 gulden in te houden. Deurwaarder De studenten zijn woedend en wijzen erop dat ze eenvoudig geen boodschappen meer kunnen doen. Uit protest laten ze in de Tweede Kamer een regen van namaak-giro- afschriften neerdalen op het hoofd van de bewindsman. Op aandrang van de Tweede Kamer gunt die de studenten meer tijd het teveel ont vangen geld terug te betalen. Het termijnbedrag wordt verlaagd tot 76,44 gulden, wat meer overeen stemt met het budget van de ge middelde student. De minister re kent erop binnen een jaar het leeu- wedeel terug te ontvangen van de teveel uitgekeerde 230 miljoen. Inmiddels blijkt dat de (ex-)stu- denten minder snel betalen dan verwacht. Op dit moment is onge veer een derde van dat bedrag te rugbetaald. Het ministerie dreigt onwilligen met de deurwaarder en wie wel wil, maar niet kan betalen, moet zijn goede wil maar tonen door vast te betalen wat hij of zij missen kan. In juni 1987 is na eindeloos touw trekken een oplossing gevonden voor de kinderen van gescheiden ouders. Wie niet weet waar zijn ge scheiden vader is, of niet bij hem wil aankloppen na incest of mis handeling, hoeft daar niet onder te lijden. De minister zoekt zelf de spoorloze ouder en presenteert hem de rekening. Dan duikt ook het bericht op dat er 100 miljoen gulden meer nodig is Minister Wim Deetman (foto anpi dan voor de beurzen is begroot. Omdat meer dan verwacht is uitge geven aan basisbeurzen en minder aan aanvullende beurzen en lenin gen, wordt geopperd dat studenten massaal frauderen. Zelfstandig wo nende studenten krijgen immers ruim 600 gulden basisbeurs, terwijl thuiswonenden maar ongeveer 265 gulden krijgen. Een half jaar later zullen maatre gelen getroffen worden om gerom mel tegen te gaan en fraudeurs aan te pakken. Ouders van uitwonende studenten moeten voortaan verkla ren dat hun kind zelfstandig woont. Steekproefsgewijs wordt dat gecontroleerd. Fraudeurs wor den nauwelijks gevonden, toch zal minister Ruding in februari nog de suggestie doen om alle studenten een gelijke basisbeurs te geven. Dan kan er zeker niet meer gefrau deerd worden, redeneert hij. De onduidelijkheid over het stel sel is nog steeds groot, net als het aantal problemen. De vestiging van het ministerie in Groningen raakt verstopt door circa 40.000 brieven van studenten die informa tie willen of wijzigingen willen doorgeven. De minister stelt infor matie-steunpunten in om een eind te maken aan de overbelasting van de telefoonlijnen naar Groningen. Eind juni wordt duidelijk dat de invoering van het stelsel zelf ook fi nancieel uit de hand is gelopen. De hele operatie is drie keer zo duur geworden als geraamd. Deetman komt niet uit met de geraamde 130 miljoen gulden, maar blijkt 380 miljoen nodig te hebben. Deet-flop Het zijn niet alleen grote dingen die mis gaan. Er is ook klein leed voor Deetman en de zijnen: in au gustus blijkt dat de Deet-flop niet goed is. Alle dekanen hebben van het ministerie een floppy-disc ge kregen om studenten te helpen bij het berekenen van hun beurs. De flop zit vol fouten en blijkt ronduit onbetrouwbaar. De Delftse student Robbie Koe nen heeft in zijn eentje ook een floppy gemaakt, de Poen-flop, en die heeft zijn bruikbaarheid ruim schoots bewezen. Het ministerie sleutelt nog een paar maanden aan de Deet-flop, maar kiest uiteinde lijk eieren voor zijn geld. Deetman sluit een contract met Koenen en stapt over op de Poen-flop. Begin september is de brieven- berg in Groningen nog steeds niet weggewerkt. De minister van on derwijs wijt dat deze keer aan het nieuwe studiejaar. De omstandig heden van veel studenten wijzigen zich en die veranderingen moeten allemaal doorgegeven en verwerkt worden. Ook de telefoonlijnen met Gro ningen zijn nog steeds permanent bezet zodat de vestiging in feite niet bereikbaar is. Studenten die helemaal op zwart zaad zitten, le nen geld voor de trein en melden zich massaal bij studiefinancie ring. De steunpunten kunnen de toeloop ook niet meer aan en stop pen met het maken van afspraken. Halverwege de maand blijkt plotseling dat Deetman drie jaar geleden al is gewaarschuwd voor invoeringsproblemen. Technisch zou de invoering van de nieuwe' wet pas in januari '88 mogelijk ge weest zijn, oktober '86 was veel te vroeg. Een medewerker van het Rijkscomputercentrum die nauw betrokken is bij het installeren van de computers voor studiefinancie ring schreef dat in het personeels blad. PvdA en CDA in de Tweede Kamer eisen binnen 14 dagen dui delijkheid van de minister. In oktober komen er standaard formulieren waarmee studenten wijzigingen moeten melden. De brievenberg die de Groningse ves tiging van het ministerie verstopt, gaat de prullenbak in en de studen ten worden opgeroepen de infor matie uit hun brieven nogmaals, maar dan met behulp van een for mulier door te geven. Terwijl hij links en rechts nood verbanden blijft aanleggen, houdt de minister vol dat het beurzenstel sel op zich goed is. De kritiek groeit echter met de dag. Om daaraan te gemoet te komen, laat Deetman een onafhankelijk onderzoek in- DEN HAAG Een Nederlander bracht zijn vakantie in Marokko door. Zijn auto baarde enig op zien bij de plaatselijke bevol king. Eén van de dorpsbewoners vertelde een vriend in Nederland te hebben, die de auto, een Ren ault 4, graag en voor een hoge prijs zou willen kopen. Alleen de motor moest worden gerevi seerd. door Bart Jochems De Nederlander stemde toe en de auto werd naar een garage ge reden. De rit terug, op weg naar de koper in Nederland, verliep aanvankelijk voorspoedig. Maar in Frankrijk pikte de politie zijn Renaultje uit de file. In de auto werd twintig kilo hasj gevonden. De Nederlander mocht zes jaar 'brommen' in het Franse cachot. Frans Steenbrink van het mi nisterie van buitenlandse zaken in Den Haag wordt er langzamer hand wat moedeloos van. Ieder jaar worden Nederlanders, die hun vakantie in het buitenland willen doorbrengen, gemaand 'wijs op reis' te gaan. Maar ieder jaar neemt het aantal Nederland se gedetineerden in het buiten land toe. "Ik weet niet of deze jongeman tot de categorie 'naïe velingen' moet worden gere kend. Die categorie is volgens mij klein, zeker waar het drugs bezit betreft. We waarschuwen stellen naar opzet en uitvoering van het stelsel. De onderzoekscom missie wordt geleid door C. de Hart. De commissie vindt de organisa tie van het ministerie ongeschikt om grootscheepse operaties als de ze te behappen. Ze formuleert en twintigtal aanbevelingen om de or ganisatie aan te passen en stelt en kele wetswijzigingen voor. Deet man reageert onmiddellijk en be noemt een van zijn top-ambtena- ren uit Zoetermeer boven directeur Van Schoten in Groningen om or de op zaken te stellen. Pas aan het eind van de maand gebeurt waar iedereen in het hoger onderwijs en de politiek uiterst on geduldig op zat wachten: Deetman zet een punt achter zijn struisvo gelpolitiek en bekent schuld. Hij geeft toe dat er van alles schort aan het systeem en belooft beterschap. De minister is van plan het meren deel van de aanbevelingen van de commissie-De Hart op te volgen. De PvdA in de Tweede Kamer vindt dat wel heel pover. De fractie meent dat de minister de ellende zelfheeft veroorzaakt door het stel sel overhaast in te voeren. Het be sluit zou gevallen zijn in januari 1985 toen nog absoluut niet zeker was dat invoering technisch haal baar was. Deetman houdt vol dat toen alleen maar besloten is om te stréven naar snelle invoering. Pas op 23 juni 1986 viel de definitieve beslissing en was er geen weg meer terug, verklaart Deetman. In de Tweede Kamer worden harde noten gekraakt. Niét alleen de oppositie legt de minister van steeds dat in het buitenland fors wordt opgetreden tegen het bezit van drugs. Een onderscheid tus sen soft- en harddrugs wordt niet gemaakt". Steenbrink vraagt zich hardop af of de jaarlijkse waarschuwin gen die het ministerie verstrekt wel enig effect sorteren. "Aan de andere kant: hoe veel Nederlan ders zouden vandaag in een bui tenlandse cel zitten, als de waar schuwing vorig jaar was uitge bleven?" De statistieken laten ook dit jaar zien dat het aantal Nederlan ders in buitenlandse gevangenis sen weer is toegenomen. Op dit moment verblijven 579 Neder landers tussen de gevangenis muren in het buitenland. 452 van hen vanwege drugsbezit. Nog geen jaar geleden ging het om ongeveer 500 Nederlanders in een buitenlandse cel, 385 daar van vanwege drugs. Jantje van Leiden De Nederlandse vertegen woordigingen in het buitenland hebben eigenlijk vrij weinig te stellen met landgenoten die met onderwijs het vuur na aan de sche nen. Ook CDA en WD tonen zich uiterst kritisch. Maar uiteindelijk krijgt de motie van afkeuring van de PvdA geen steun van de rege ringspartijen. De minister krijgt van hen de kans "het vertrouwen van de Kamer terug te winnen". Verantwoordelijk Deetman verklaart zich niet al leen als minister, maar ook per soonlijk verantwoordelijk te voé len voor de gang van zaken. De kans die de Kamer hem geeft grijpt hij met twee handen aan. Begin ja nuari stuurt hij zijn vertrouweling, de bestuurskundige In 't Veld, aan het hoofd van een team van twaalf deskundigen naar Groningen om de dienst studiefinanciering te re organiseren. In 't Veld krijgt nog meer bevoegdheden dan J. van Deursen die een maand eerder bo ven directeur Van Schoten ge plaatst werd. De hoogste ambtenaar op het mi nisterie, secretaris-generaal Schol ten moet wegens zijn rol bij invoe ring van het nieuwe beurzenstelsel het veld ruimen. Officieel gaat Scholten met vut. Ook zijn plaats vervanger, Van Boven staat onder hoge druk om het veld te ruimen, maar biedt nog geruime tijd weer stand. Uiteindelijk besluit ook hij met vut te gaan. Niet minder dan 60.000 studen ten meer dan verwacht hebben een basisbeurs aangevraagd, zo blijkt in maart van dit jaar. Als er niets veranderd komt de minister de ko mende jaren een half miljard tekort op deze begrotingspost. Om dat te drugs worden gegrepen. Steen brink: "Het publiek verwacht dat een consul veel kan doen voor de Nederlander in de cel. Maar vaak kan hij de familie al leen informeren over de gang van zaken bij de arrestatie en de procesgang. Wij kunnen nooit in de rechtspraak van een souve- rein land treden. En over de schuldvraag laten we ons niet uit". De ongeveer 500 Nederlandse posten in 140 landen kunnen méér doen als landgenoten het slachtoffer worden van een mis drijf. "Aan hen willen we meer bijstand verlenen. Het gaat dan vooral om de bescherming van de rechten van het slachtoffer". In het buitenland bestaat de neiging het verhaal van een slachtoffer te aanhoren en niets te ondernemen. Meestal krijgt zo'n landgenoot het advies 'pak zo snel mogelijk je koffer en maak dat je wegkomt'. Vooral in Midden- en Zuid-Amerika komt dat voor. Men maakt zich er met een Jantje van Leiden van af'. Ongerust is Steènbrink over de voorkomen presenteert Deetman zijn plan alle studenten gratis openbaar vervoer aan te bieden. De basisbeurs gaat dan naar beneden voor thuiswonende studenten veertig gulden en voor zelfstandig wonende studerenden zestig gul den. Op 18 mei van dit jaar moet Deet man de Kamer nog het antwoord schuldig blijven op de vraag hoe hij het resterende tekort van 200 mil joen gulden wil opvangen. De mi nister garandeert de Kamer niet dat de problemen op 1 januari tot het verleden behoren. Basisbeurs Tien dagen later hakt het kabinet de knoop door voor de minister van onderwijs. Studenten krijgen alleen nog een basisbeurs. Daar wordt geen aanvulling meer op ge geven. Studerenden moeten maar bij de bank lenen wat ze nog meer nodig hebben. Daarmee is in één klap een eind gemaakt aan de fi nanciële problemen van minister Deetman. Tegelijkertijd is dan een punt ge zet achter de pogingen om van het beurzenstelsel een fabriek van maatpakken te maken. Al het werk om te komen tot een systeem dat rekening houdt met persoonlijke omstandigheden, blijkt vergeefs. De kinderen van mensen met wei nig inkomen zijn de dupe. Als zij niet naar de bank gaan voor een rentedragende lening, wordt er niet gestudeerd. Deetman heeft zijn lijdensweg achter de rug, dat kunnen de studenten nog lang niet zeggen. inkrimping van het personeels bestand bij de vertegenwoordi gingen in het buitenland. "We worden uitgekleed tot op het bot, terwijl de werklast alleen maar toeneemt". Landstaal Hij is blij met Nederlandse vrijwilligers, die gedetineerden opzoeken in het gevang. "In Groot-Brittannie bestaat een groep Nederlandse vrouwen die zich bijzonder voor landgenoten in de cel inzet. Voordeel is dat zij Nederlands spreken. Nederland se gevangenen weten vaak niet overweg met de landstaal. En als de honorair-concul spreekt komt de communicatie zeer moeizaam op gang". Bij voorbeeld in Frankrijk hebben de Nederlandse verte genwoordigingen heel wat te stellen met taalproblemen. En dat terwijl daar maar liefst 122 landgenoten in de cel verkeren. De toenemende werkdruk nood zaakt ook tot schifting. Zij die onvoorbereid op reis gaan en geen financién bezitten om de te rugreis naar Nederland te beta len hoeven niet op veel onder steuning van de consulaire verte genwoordiging te rekenen. Stéenbrink haalt een voor beeld aan: "Als een Nederlander naar zijn vakantiebestemming gaat liften en hij klopt vervol gens bij de consul aan om finan ciële bijstand, kan het advies al leen maar luiden: zorg maar dat je liftend thuis komt". "De Gereformeerde Kerken in Nederland moeten op heel korte termijn duidelijk maken dat ze vasthouden aan hun opvattingen over homofilie". "Er bestaat", volgens drs. J. Bosman, lid van het moderamen (bestuur) van de Gereformeerde Kerken, "geen enkele urgentie om gevolg te ge ven aan de oproep vorige week van de Gereformeerde Oecume nische Synode tot herziening van het standpunt over homo seksualiteit". Belangrijk is, zijns inziens, wél dat de kerk homoseksuelen niet in de kou laat staan. Bosman (predikant in Laren): "Ik ben al een paar keer gebeld door homo fiele mensen die zeiden: zie je wel dat het gereformeerde libera le standpunt schijn was". Het breed moderamen (uitgebreid bestuur) zou nog vóór de zomer moeten zeggen, dat de Gerefor meerde Kerken vasthouden aan het rapport 'In liefde trouw' van 1980, waarin homoseksualiteit wordt geaccepteerd. "Het doet de zaak te veel schade als we wachten tot de synodevergade ring van oktober". Over de Gereformeerde Oecu menische Synode in Harare is Bosman zeker niet tevreden. "De Nederlandse gereformeerden zijn in de beklaagdenbank geble ven en de discussie over apart heid is van de agenda afge voerd". Dominee Allan Boesak heeft er niet veel vertrouwen in, dat ge sprekken tussen de blanke en niet-blanke kerken in Zuidafrika over beëindiging van de apart heid veel zullen uithalen. De Ge reformeerde Oecumenische Sy node in Harare sprak uit, dat er zo spoedig mogelijk gesprekken moeten komen tussen de blanke Nederduits Gereformeerde Kerk, die het apartheidsbewind steunt, en kerken die de apart heid bestrijden. Hij gaf desge vraagd commentaar op de be sluiten van de Synode nadat hij zaterdag in Amsterdam op een anti-apartheidsdemonstratie de politiek van het kabinet-Lubbers had gehekeld, "dat niet bereid is economische druk op Zuidafrika uit te oefenen". "Het voorstel voor onderlinge besprekingen is niet origineel", zei Boesak. "We hebben al jaren lang geprobeerd de blanke kerk aan onze kant te krijgen, maar dat heeft niets uitgehaald". Hij vroeg zich af, of de Nederduits Gereformeerde Kerk in 1988 werkelijk anders is dan in 1986, toen ze apartheid alleen in theo rie veroordeelde en zweeg over de praktijk, zoals thuislanden, gescheiden woongebieden en ge scheiden onderwijs. De voorzitter van de blanke sy node, dr. J. Heyns, is als een ge lukkig mens uit Harare naar huis gegaan, meende Boesak. "Het zou pas goed zijn geweest als hij doodongelukkig de Synode had verlaten. In plaats van deze kerk ertoe te dwingen zich krachtiger en effectief tegen apartheid uit te spreken, is de Synode niet ver der gekomen dan de voorberei ding van een gesprek. De blanke kerk zal eerst de ernstige be schuldigingen aan het adres van Tutu en mijzelf moeten terugne men voordat mijn kerk bereid is aan gesprekken deel te nemen". Dit voorjaar zei voorzitter Heyns over de zwarte voorman nen in de strijd tegen apartheid, dat zij niet het evangelie maar het marxisme dienen. Boesak: "Onder de dekmantel van de Ge reformeerde Oecumenische Sy node probeert men nu die be schuldigingen te omzeilen". Minister Deetman van on derwijs heeft de vierjarige partti me-opleiding van het Interker kelijk Instituut voor Theologi sche Studie en Vorming in Bosch en Duin erkend als twee degraads-opleiding. Hij maakte dat zaterdag bekend bij de vie ring van het 40-jarig bestaan van het Nederlands Bijbel-Instituut aldaar. Het NBI ontvangt geen subsi die en wordt draaiende gehou den door cursusgelden en giften. Het kent nu een parttime-oplei ding theologie, cursussen voor gemeenteleden die geïnteres seerd zijn in theologie, vervolg cursussen voor pastorale zorg en een oriëntatiejaar voor jongeren. Beroepen. Hervormde Kerk beroepen te Barneveld A. A. Floor Uddel; aangenomen naar Apeldoorn (voor vrijzinnige her vormden) G. H. Baudet Norg, naar Scheveningen H. G. de Graaff Loenen aan de Vecht; be- danktvoor Emmeloord W. J. Go- rissen Voorthuizen. Gereformeerde Kerken: aan genomen naar Gorredijk L. Ade- ma Noordbergum-Eestrum, naar Leeuwarden-Huizum H. A. Klijn van evangelische streekgemeen- te 'Maas en Waal', naar Winters wijk A. van 't Zand Westterschel- ling-Midsland, naar Koudekerke (Z.) E. Wijnands Lemele-Leme- lerveld. Christelijke Gereformeerde Kerken: beroepen te Apeldoorn A. Wagenaar Mussel, te Veenen- daal (Bethelkerk) R. van de Kamp Leeuwarden; bedankt voor Zaamslag M. Vlietstra Zeist. Doopsgezinde Broederschap' aangenomen de benoeming tot pastoraal medewerker te Am sterdam (werkgebied Zuidoost en Amstelveen) proponent me vrouw Chr. Schlette aldaar. Leiden. Donderdagavond 16 juni van 6 tot 9 uur is de Harte- brugkerk aan de Haarlemmer straat open voor oecumenisch avondgebed: 'kerken tegen apartheid'. Mensen kunnen deze koopavond de kerk inlopen om een ogenblik mee te doen met dit avondgebed. Ieder kwartier wordt de 'nood klok' geluid en laat een parochie of gemeente uit de Leidse regio horen dat kerken vanuit hun ge loven tegen apartheid zijn, daar en hier. Dat doen zij met een ge bed, lied, overweging, gedicht of solidariteitsverklaring. (Voor na dere inlichtingen: rk Jongeren pastoraat Leiden (Jan Jetse Bol), Lorentzkade 16a, 071-120070). Moskou Met een langdurige open luchtmis op het terrein van een klooster in Moskou is gisteren.de officiële viering van het 1000-ja- rig bestaan van het christendom in de Sovjetunie afgesloten. De feestelijkheden worden de ko mende weken wel voortgezet in Kiev, Leningrad en Vladimir. Kerkelijke vertegenwoordigers uit de hele wereld namen deel aan de mis. Duizenden gelovigen probeerden, ondanks het natte koude weer, ook buiten het kloosterterrein iets van de vie ring te volgen. Ter gelegenheid 1000 jaar christendom ontving Sovjet-pre sident Andrej Gromyko zaterdag in het Kremlin vele kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders, on der wie de rooms-katholieke kar dinaal-staatssecretaris Agostino Casaroli en kardinaal J. Wille- brands, voorzitter van het Vati caanse secretariaat voor de een heid der christenen. Ook de Amerikaanse evangelist Billy Graham was onder de aanwezi gen. Gromyko onderstreepte tij dens de ontmoeting het belang van de hervormingspolitiek voor de kerk. Vele problemen van de kerk zijn, volgens hem, nu ge makkelijker op te lossen. Casaro li vroeg hem, of bij de voorberei ding van de nieuwe wet voor ge wetensvrijheid ook religieuze groeperingen worden gehoord, zodat de wet straks ook meer ef fect heeft. De president verzeker de, dat de kerken worden ge raadpleegd en dat de nieuwe wet bijna klaar is. Moskous burgemeester Valeri Sajkin deelde gisteren mee, dat de Russisch-Orthodoxe Kerk van de autoriteiten in de hoofd stad een nieuwe kathedraal krijgt. Billy Graham hield zaterdag in een Moskouse kerk een toe spraak tot Russisch-orthodoxe gelovigen. Zijn gehoor reageerde slechts lauwtjes op zijn preek. Toen hij de kerk verliet, kreeg hy een beleefd applaus.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 2