NAVO-miiiisters sluiten de rijen Het gist en borrelt in de CDU van Kohl Cbqdo® Hoe onschuldig is gebruik traangas? Noodtoestand treft pers 'Niet te optimistisch over perestrojka' Plan voor minder troepen Rode Kruis hervat werk in Etiopië ZATERDAG 11 JUNI 1 MADRID (GPD) Het westen moet op zijn hoede blijven, alle hoopgevende geluiden vanuit het Kremlin ten spijt. Perestro jka of glasnost en de toeschie telijkheid van Mikhail Gor- batsjov kunnen niet verhullen dat de Sovjetunie blijft door gaan met het in straf tempo versterken van haar strijd krachten. door Hans de Bruijn Die waarschuwing lieten de minis ters van buitenlandse zaken van de NAVO gisteren horen na afloop van hun voorjaarsbijeenkomst in Madrid. "De Russische tanks, ka nonnen en vliegtuigen rollen nog steeds in grote aantallen van de lo pende banden. Er is wel verminde ring van spanning, maar niet van wapens", zei de vertrekkende NAVO-secretaris-generaal Carri- ngtort. Geen enkele reden dus om nu te vreden achterover te leunen. Inte gendeel, we moeten allemaal meer doen, zo luidde de boodschap. Met de nadruk op 'allemaal'. Of, zoals de Amerikaanse minister George Shultz zei: „We moeten elkaar blij ven opjutten". Want ook in de Spaanse hoofdstad vormde de kwestie van de lastenverdeling tus sen de bondgenoten een belangrijk onderwerp van gesprek. Die discussie is aangezwengeld door de veelgehoorde kritiek van Amerikaanse politici, dat de Eu ropese NAVO-landen te weinig doen voor hun eigen defensie. Na dat de ministers van defensie drie weken geleden olie op de golven van dit sluimerende conflict had den gegooid, deden hun collega's van buitenlandse zaken een poging de discussie voorlopig te sluiten. 'We zijn het allemaal eens en de ze zaak kan nu even in de ijskast', is hun opvatting. De lastenverdeling komt begin volgend jaar wel weer terug, wanneer een rapport op tafel moet liggen over alle defensieve behoeften van de NAVO op lange re termijn, zowel op het punt van de kernwapens als de conventione le. Minister Hans van den Broek be nadrukte dat er geen sprake is van een transatlantisch conflict. "We hebben een gezamenlijke op dracht", zei hij en verwees daarbij naar de voortdurende opbouw van de Sovjet-strijdkrachten waarop een adequaat antwoord nodig is. POTSDAM (AP) Een Sovjet- beide partijen hun strijdkrac functionaris heeft gisteren bij dè in Europa elk met 500.000 man veiligheidsconferentie in het Oost- minderen. De derde etappe behelst Aardbeving Los AllgeleS Het terugdringen van tionele overwicht van het War- schau-pact wordt nu, na het INF- succes, dan ook het hoofdpunt in de oost-west-discussie. "We moeten meer doen, maar al le landen kampen nu eenmaal met financiële zorgen", zei Van den Broek er wel bij. Maar de recente discussie heeft volgens hem de eensgezindheid in de NAVO niet aangetast. In tegenstelling tot veel Congres-leden ziet de Amerikaan se regering immers best in dat het bij een evenwichtige lastenverde ling in de NAVO niet alleen gaat om de centen die elk land aan de fensie uitgeeft. Zo heeft Shultz nadrukkelijk de landen van de Westeuropese Unie - waaronder Nederland - bedankt die een bijdrage leveren aan de mij- nenjócht in de Perzische Golf. Ne derland kreeg zelfs een extra pluim van de Amerikaan, omdat het geld heeft uitgetrokken waarmee de ar mere bondgenoten (Portugal, Tur kije en Griekenland) een handje worden geholpen bij het in stand houden van een effectieve krijgs macht. Van den Broek sprak op zijn beurt erkentelijkheid uit aan het adres van Shultz en de Amerikaan se defensieminister Carlucci, om dat zij -herhaaldelijk het Congres hebben voorgehouden dat de kri tiek op de Europese defensie-in spanning niet terecht is. TEL AVIV - Het ideale middel voor wat in militair jargon 'het be strijden van woelingen' heet moet nog worden uitgevonden. Scherpe munitie en zelfs rubber kogels zor gen onvermijdelijk voor doden en gewonden. Daarbij vergeleken is het wereldwijd gebruikte traangas een onschuldig wapen, als het ten minste wordt toegepast volgens de instructies. door Ad Bloemendaal Het lijkt erop dat zulks niet altijd het geval is in de door Israël bezette gebieden. Als we Palestijnse in stanties mogen geloven zijn al meer dan vijftig mensen overleden aan overdoses traangas. En hon derden vrouwen zouden een mis kraam hebben gekregen door de zelfde oorzaak. Het Israëlische leger daarente gen houdt vol dat het gas volgens de gebruiksaanwijzing wordt aan- gewend en dat nog niemand blij vend letstel heeft ondervonden. Volgens een militaire woordvoer der zijn de Palestijnse beschuldi gingen niet meer dan een onder deel van de psychologische oor logsvoering en is traangas veilig voor moeder en kind. Maar de Palestijnen staan niet al leen in hun aantijgingen. Deze week trok het parlementslid Dedi Zucker (Beweging voor Burge rechten) aan de bel. Hij schrijft on der meer dat de medische leiding van een ziekenhuis in Gaza-stad in de periode tussen december 1987 en maart 1988 in totaal 478 miskra men heeft gemeld. In 116 van die gevallen verklaarden de vrouwen dat ze korte tijd tevoren in direct contact waren geweest met traan gas. Volgens Zucker heeft het leger toegeven dat er in dertig gevallen sprake was van een direct verband tussen het contact met traangas en de abortus. Een legerwoordvoer- der ontkent dat laatste ten stellig ste. „Schrijf maar op dat we ieder verband tussen het gebruik van traangas en miskramen ontken nen", dicteert hij. De brief van het linkse parle mentslid ging vergezeld van een rapport van zes Israëlische artsen. Dat rapport, opgesteld in uiterst voorzichtige bewoordingen, komt tot de conclusie dat een waarschu wing op zijn plaats is tegen het ge bruik van traangas in besloten ruimten. Dr. Eliyahu Richter, een van de ondertekenaars, durft geen cijfers te geven. De art sen waren niet in de gelegenheid, zegt hij, om zelfstandig onderzoek te verrich ten. Jane Aboe Shakra, van het Pa lestijns Informatiecentrum voor de Mensenrechten in Oost-Jeruzalem. geeft wel cijfers. Ze spreekt van 53 mensen, die in de Gazastrook en op de Westoever om het leven zouden zijn gekomen door contact met traangas. Het aantal miskramen is volgens haar niet precies bekend. „De meeste gevallen zijn bevestigd door een arts of een ziekenhus. Maar niet altijd durven de medi sche instanties daar openlijk voor uit te komen," zegt ze. duitse Potsdam bijzonderheden onthuld overeen Russisch voorstel de conventionele strijdkrach- het afstoten van de 'offensieve kern' van ae arsenalen van beide bondgenootschappen. Abojmov ten in Europa te verminderen.. De doelde daarmee op tanks, aanvals- Russische onderminister Abojmov vertelde dat het eerste stadium van het plan voorzag in opheffing van de onevenwichtigheden in de troe pensterkte van beide partijen. De NAVO beklaagt zich al jaren over het overwicht van het Warschau pact op het gebied van de conven tionele strijdkrachten. Onder de tweede fase zouden Zijn Amerikaanse ambtgenoot, John Whitehead, vond dat het War- schau-pact zijn overwicht aan con ventionele strijdkrachten eenzijdig moest opheffen. „Daar is geen overeenkomst tussen oost en west voor nodig", zei hij. LOS ANGELES (Rtr/UPI) - In het zuiden van de Amerikaanse staat California heeft zich vrijdagmid dag in de buurt van Los Angeles een aardbeving voorgedaan. De schok had een kracht van 5.2 op de schaal van Richter. In sommige gebieden werd de elektriciteit afgesneden. Een aan tal mensen liep lichte verwondin gen op. Er waren geen meldingen van grote schade. 'Alternatieve' media Zuidafrika aan banden JOHANNESBURG (GPD) - De verlenging van de noodtoestand in Zuidafrika met twaalf maanden lijkt er vooral op gericht te zijn de zogenaamde 'alternatieve' media in Zuidafrika in het land verder aan banden te leggen. Aldus kan wor- Onderlinge strijd van Palestijnen BAYRUT (AP) In de twee Pales tijnse vluchtelingenkampen van Bayrut hebben rivaliserende Pa lestijnse partijen elkaar gisteren voor de derde achtereenvolgende dag met mortieren en machinege weren bestookt. De politie zei dat daarbij acht doden en vijftig ge wonden zijn gevallen. In het kamp Chatilla kwam een verdwaalde gra naat terecht op de drukke groente- mark. Daarbij werden twee men sen gedood en 31 gewond. Willebrands Kardinaal Willebrands en kardi naal Casaroli, de minister van bui tenlandse zaken van het Vaticaan, hebben gisteren in de Sovjetunie een ontmoeting gehad met verte genwoordigers van de verdrukte katholieke kerk in dat land. Het was voor het eerst dal vertegen woordigers van het Vaticaan ka tholieken in de Sovjetunie ont moetten sinds Josef Stalin de kerk meer dan 40 jaar geleden ontbond. Tarradellas In een ziekenhuis in Barcelona is gisteren op 89-jarige leeftijd de Spaanse politicus Josep Tarradel las overleden. Tarradellas was een van de laatste nog levende leiders van de Tweede Republiek, die in 1939 eindigde in de Spaanse Burge roorlog. Tarradellas was tevens de leider van de Catalaanse regering in ballingschap. Brunner In Parijs gisteren een bevel tot in hechtenisneming uitgevaardigd te gen Alois Brunner. Deze voormali ge oorlogsmisdadiger woont sinds 1959, zo wordt althans vermoed in Syrië. De in 1912 in Oostenrijk geboren Brunner was in het Derde Rijk me dewerker van de met de "Endlös ung der Judenfrage*" belaste Adolf Eichmann. Brunner wordt de ge vangenneming en het vermoorden van minderjarige joden als com mandant van het doorgangskamp van Drancy bij Parijs ten laste ge legd. Jungle-commando Het gevecht afgelopen donder dag in het oosten van Suriname is volgens regeringskringen in Para maribo begonnen met een aanval van het jungle-commando van Ronnie Brunswijk op een genie eenheid van het Surinaamse leger. Deze was bezig de Javabrug in de buurt van het dorp Carolina te her stellen. Bij de tegenactie van het le ger zijn twee leden van het jungle commando om het leven gekomen. Dit heeft de commandant van de militaire politie in Suriname giste ren verklaard. TOURS Bewoners van het Franse plaatsje Tours halen emmers drinkwater bij een geïmproviseerde water tank. De Loire is dusdanig vervuild na een brand bij de chemische fabriek Protex dat water uit de kraan on drinkbaar is. (foto ANP) den opgemaakt uit de tekst over de noodstand die gisteren in de staatscourant verscheen. door Ruud de Wit Gisterochtend reeds had presi dent P. W. Botha gezegd dat hij het 'vanwege de staatsveiligheid en openbare orde' noodzakelijk acht te de noodtoestand in het land met twaalf maanden te verlengen. In grote lijnen zijn de maatregelen de zelfde die de afgelopen twee jaar van kracht waren. Het leger en de politie hebben nog steeds een na genoeg onbeperkte bevoegdheid om personen zonder aanklacht te arresteren en vast te houden. En Niet bang voor Iran-schandaal WASHINGTON (UPI) - De Ame rikaanse vice-president, George Bush denkt dat het Iran-con- traschandaal geen 'overheersend onderwerp' zal zijn tijdens de pre sidentsverkiezingen in november. Bush, die werd geïnterviewd door de ABC, herhaalde zijn stand punt dat de verkoop van Ameri kaanse wapens aan Iran aanvanke lijk niet werd beschouwd als een handeltje in wapens in ruil voor gij zelaars. "Wat George Bush wist van Iran is geen overheersend on derwerp", aldus de vice-president. wat de media betreft is het voor te levisieteams en fotografen zo goed als onmogelijk geworden om opna men te maken van wat hier onlust situaties heet. Het verbod op 16 apartheidsor ganisaties waaronder het UDF is ook nu weer terug te vinden in de nieuwe tekst. Ernstiger is de verde re afkalving van de persvrijheid, vooral voor de binnenlandse me dia. Zo zullen vanaf morgen slechts 13 erkende persagentschappen (waaronder de Gemeenschappelij ke Pers Dienst, waarbij deze krant is aangesloten) nog langer berich ten over de Zuidafrikaanse situatie in Zuidafrika en daarbuiten mogen verspreiden. De niet in de staatscourant ge noemde persagentschappen moe ten vóór 1 juli een verzoek bij de minister van binnenlandse zaken indienen om geregistreerd te wor den. Als dat geweigerd wordt houdt het in dat deze over het alge meen kleine en lokale agentschap pen niet meer zullen kunnen ope- De regering-Botha heeft ten slot te ook haar bevoegdheid uitge breid om publicaties waarvan zij meent dat deze 'het revolutionaire klimaat' in het land bevorderen, voor zes maanden in plaats van drie maanden te verbieden. Inmiddels hebben veel organisa ties in Zuidafrika en daarbuiten ge protesteerd tegen de nieuwe nood toestandsregulaties. Maar het is uitgesloten dat de regering-Botha daarvan erg onder de indruk zal ra ken. BONN - Maandag begint in Wies- baden het 36-ste partijcongres van de Westduitse christen-democrati sche CDU. Het zal geen rustig con gres worden voor kanselier en par tijvoorzitter Helmut Kohl. De libe raal-conservatieve coalitie heeft grote problemen, maar erger voor Kohl is nog dat er binnen zijn eigen partij een richtingenstrijd woedt. door Hans Hoogendijk Er wordt geruzied over het bui tenlands beleid, de belastingher vorming, over de sanering van de gezondheidszorg, de abortuswet geving en de noodzakelijke herzie ning van de aow. Morgenavond, tij dens een persgesprek in de indruk wekkende gewelven van het eeu wenoude klooster Eberbach, zal hij, onder het genot van een edel glas wijn uit de Rheingau, onge twijfeld proberen de problemen te bagatelliseren. Vólgens de kanse lier zijn alle irritaties volstrekt overbodig. Hij blijft optimistisch, omdat er geen alternatief voor deze coalitie is. Maar het voortdurende gehakketak gaat ook hem niet in de koude kleren zitten. Woensdag bij voorbeeld ergerde Kohl zich zo over een discussie in zijn fractie, dat hij zeer boos uitviel: "We zijn hier met volwassen mensen onder elkaar. Wat hier gebeurt is belache lijk. Wat heb ik al allemaal moeten slikken om de eenheid van de Unie te bewaren. Ik heb nu geen tijd meer, de Indische premier Radjiv Ghandi wacht op mij". En weg was Kohl. Zo eenvoudig zal het op het dert en Geiszler vreest dat de Unie net als 20, 30 jaar geleden weer een dinosaurus wordt. Nog in staat om diep sporen achter te laten, maar niet meer voorbereid op de uitda gingen van de moderne tijd en dan komt volgens zijn theorie automa tisch de oppositiebank. "Wij zijn niet de regeringspartij voor de ja ren '80 geworden, omdat we terug keken naar de vijftiger jaren, maar omdat we vooruit keken naar de ja- pulariteit voorbij gestreefd. Dat weten de christen-democraten bui ten Bonn. Woestijn Helmuth Kohl congres niet gaan. De morrende partij basis vreest een verkie zingsnederlaag in 1990 en dus het verlies van de macht. De politieke barometer staat op storm. Voor het eerst sinds de alge mene verkiezingen heeft de coali tie in de peilingen geen meerder heid meer. Binnen het liberale kamp gaan al weer stemmen op om in de toekomst opnieuw de over stap naar de SPD te maken. De CDU dreigt zijn identiteit te verlie zen, maar Kohl roept slechts dat de partij een middenkoers zal blijven varen en dat er niets aan de hand is. De partijstrateeg Heiner Geiszler weet wel beter. Geiszler, secretaris generaal van de CDU en zoals hij zich zelf graag laat noemen "uit voerend voorzitter", zoekt naar nieuwe kiezers, die hij vooral bij de SPD wil weghalen. De partij verou- Op dit partijcongres zou de mens centraal staan: sociale, hervormin gen, het recht op zelfbestemming, het gezin van de toekomst. De par tijcentrale heeft er indrukwekken de studies over laten verrichten. Onder het motto "CDU-de toe komst" zouden de gedelegeerden zich er drie dagen mee bezig hou den. Maar Heiner Geiszler is bijna een roepende in de woestijn. Buiten Bonn, "drauszen im Lan de" zoals men hier zegt, wordt niet geluisterd. De christen-democra ten vrezen machtsverlies en dat komt vooral door het warrige be leid in Bonn, stelt de basis. Niet zelfbewustzijn, maar onzekerheid en ergernis bepalen het klimaat. De met veel poeha aangekondigde belastinghervorming, die de bur gers 50 miljard zou moeten opleve ren, wordt steeds meer uitgehold door alle mogelijke onaangekon digde belastingverhongingen. Met de beloofde besparingen op het ge bied van de gezondsheidszorg gaat het dezelfde kant op en de sanering van de pensioenen zal hoogstwaar schijnlijk tot een premieverhoging leiden. De SPD is de regering in po- Wie in de deelstaten of in steden en dorpen wil winnen probeert dat niet meer met behulp van Bonn, maar juist door zich af te zetten te gen de regering. Kohls plaatsver vanger, Lothar Spath, behield zijn absolute meerderheid in Baden- Wui;ttemberg, alleen omdat hij zich tegen Kohl afzette en Ernst Al- brecht, minister-president in Ne- dersaksen, schrikt zelfs niet terug voor een tegen Bonn gerichte coali tie met de SPD in de Bondsdag. De christen-democratische "landvor- sten" in de deelstaten dreigen een soort vierde, zeer lastige, coalitie partner te worden voor Kohl. Dat is nog niet alles. Binnen de fractie timmert de conservatieve economische vleugel steeds meer aan de weg. De sociale toekomst plannen van Heiner Geiszler en zijn geestverwanten Norbert Blum (sociale zaken) en Rita Sussmuth (gezin en gezondheid) zien zij nu niet zitten. Pogingen van de linker vleugel om de partij in de toekomst aantrekkelijk te maken voor jonge ren en vrouwen wordt door de con servatieven hardhandig afgeblokt. Het duidelijkst is dat te zien bij de discusies rond de abortuswetge ving. Terwijl de hervormers het aantal abortussen wil verminderen door gezinsvriendelijke vooral so ciaal gerichte hulpprogramma's, wil rechts het ongeboren kind prin cipieel voorrang geven boven het zelfbestemmingsrecht van de En Helmut Kohl? De kanselier zwijgt of spreekt een machtswoord dat eigenlijk meer van onmacht ge tuigt, omdat de discussies gewoon doorgaan. Heiner Geiszler ver zucht soms: "Hij kan het niet" en dat slaat dan op het leiding geven. Nog blijft de roep "Kohl moet weg" uit, maar binnen de partij cir culeren de draaiboeken voor het geval het zo ver komt. Maar wie geeft de dolksteek? Dat kan alleen een politicus die zich opoffert. Gei szler zelf kan en wil het niet. In de eerste plaats heeft hij daarvoor te weinig macht, in de tweede plaats wil hij nog niet met pensioen. Lo thar Spath uit Baden-Wurttemberg zou Kohl wel willen opvolgen, maar leent zich niet voor de rol van scherprechter. De meeste potentië le concurrenten heeft de macht mens Kohl al lang buiten spel ge zet. Rest mogelijk de oude houw degen Alfred Dregger, fractieleider en bepaald geen vriend van Kohl. Mogelijk dat hij voor zijn vertrek nog een keer een hoofdrol in dit po litieke theater zou kunnen en wil len spelen. Nog is het niet zo ver en Kohl wil zijn partij de komende dagen dui delijk maken wie de baas is. Kohls conservatief-liberale schip van staat verkeert in zwaar weer. De be manning is nog aan boord, maar bemoeit zich niet met de koers. Vanaf de kant kijken steeds meer mensen waar en wanneer de kanse lier strandt. Verdachte van moordaanslag aangehouden TEL AVIV (GPD) Het Israëli sche leger heeft gisteren een Pales tijn aangehouden, die wordt van de moordaanslag op burgemeester Hassan Tawil van El Bireh. Het is een 26-jarige man uit het vluchte lingenkamp Jalazoun, die volgens de militairen al een paar maal eer der is opgepakt bij ordeverstorin gen. Hij zou hebben bekend. On middellijk na de arrestatie heeft het leger als strafmaatregel het huis van de verdachte opgeblazen. De twee jaar geleden door Israel aangestelde burgemeester Tawil kreeg dinsdag voor het gemeente huis van El Bireh een mes tussen maag- en borststreek Zijn toe stand was aanvankelijk kritiek, maar is in de loop van de week wat verbeterd. De commandant van het Israëli sche leger op de Westelijke Jor- daanoever zei gisteravond dat de aanhouding van de verdachte van de aanslag op Tawil voor Palestij nen in Israëlische overheidsdienst een teken moet zijn dat het leger hen beschermt. GENEVE (RTR/AFP) De rege ring van Etiopie heeft besloten dat het Rode Kruis de voedseldistribu tie in het door droogte bedreigde noorden van het land kan hervat ten. Dit is gisteren gemeld in Gene- Het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) in Genève maakte een ween geleden bekend dat het op last van de regering in Adis Abeba gedwongen was zijn hulpwerk in de noordelijke provin cies Tigray, Eritrea en Gondar stop te zetten. Het Etiopische Rode Kruis, een onderafdeling van het internationale Rode Kruis neemt het hulpwerk over. Enkele mede werkers van het ICRC blijven ter plaatse toezicht houden op het hulpverleningswerk. „We zijn blij dat er een oplossing is gevonden om de hulp van het Rode Kruis aan de mensen in het noorden voort te zetten", zei woordvoerster Ann Naef in Genève. De Etiopische regering droeg in april alle buitenlandse hulporgani saties op het noorden.te verlaten in verband met hun eigen veiligheid. Zij vroeg het ICRC zijn activiteit over te dragen aan het Etiopische Rode Kruis. Het ICRC wilde hierin alleen toestemmen als medewer kers van het ICRC toezicht zouden blijven houden om onpartijdige verdeling van het voedsel te garan deren. ADVERTENTIE VAAG VAN PLAN EEN HUIS TE KOPEN? Het kopen van een huis is vaak een zaak van lange adem. Niet onbegrijpelijk overigens: een snelle of geforceerde aanschaf leidt achteraf niet zelden tot spijt. Wanneer u vage koopplannen heeft, is het zeker zinvol om hierover met mij eens van gedachten te wisselen. Het is niet onwaarschijnlijk, dat ik dan op een gegeven moment precies die ene woning vind die geheel naar wens en op maat voor u is. Een huis waar ik als makelaar volledig achter sta, ook na de aanschaf. Deze extra zekerheid moet ongetwijfeld een plezierig idee voor u zijn. M Teleloon 071-412411 Aletta Jacobslaan 94.2314 GB Leiden (Waardeiland) OPENT DE JUISTE DEUREN VOORU

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 5