Topoverleg luidt tijdperk in' Er is zoveel moois te zien... nieuw WIEL Frankrijk wacht gelaten parlementsverkiezingen af Sacharov: Gorbatsjov verdient vertrouwen Joodse kolonist schiet Palestijnse jongen dood Sjiitisclie Amal-militie ontmanteld C7D crxD OO van der BUITENLAND PAGINA 5 Reagan tijdens bezoek aan Thatcher LONDEN (GPD/AP) Volgens de Amerikaanse presi dent Reagan heeft de topconferentie in Moskou de weg vrijgemaakt voor een nieuw tijdperk in de Oost/West-ver- GoVbatsjov^dag houdingen. Ook heeft de top een verdrag over de halvering van het aantal strategische kernwapens binnen handbe reik gebracht. Tevens bezwoer hij dat de Verenigde Staten alert en krachtig zullen blijven streven naar veranderingen in het politieke beleid van de Sovjetunie. In een toespraak in de Guild Hall in Londen zei Reagan Gorbatsjov te beschouwen als een serieus man die echte hervormingen wil en van oordeel te zijn dat de supermach ten een nieuw tijdperk in de ge schiedenis kunnen binnentreden. Hoewel Gorbatsjov zich duide lijk teleurgesteld heeft getoond over de weinig opzienbarende re sultaten van de top met Reagan liet deze weten dat tastbare vooruit- Russen tonen vernietiging kernraketten MOSKOU (AP) Russische solda ten hebben gisteren op een militai re basis in de Oekraïne aan buiten landse verslaggevers laten zien hoe de transport- en lanceerinstallaties van de SS-20-raketten worden ont manteld. Deze worden verwijderd volgens het INF-akkoord, dat de Sovjetunie en de Verenigde Staten hebben bekrachtigd. De documenten voor het INF- verdrag voor verwijdering van alle op land gestationeerde middellan- ge-afstandsraketten werden woensdag in Moskou uitgewisseld tussen president Ronald Reagan en partijleider Michail Gorbatsjov. Onder het verdrag vallen ook de Russische RSD40 raketten, die drie kernkoppen kunnen vervoe ren en die in het westen bekend staan onder de Amerikaanse code naam SS-20. De komende drie jaar worden meer dan 600 lanceer- en transport- installaties vernietigd. Amerikaan se deskundigen gaan begin juli op de basis controleren of de vernieti ging daadwerkelijk plaatsvindt. Voor de Amerikanen zijn speciale appartementen gebouwd en is een recreatie-complex neergezet aan een meer in de buurt. Buitenland kort Golfoorlog De Belgische regering heeft be sloten het commando- en bevoor radingsschip Zinnia, één van haar twee marineschepen in de Perzi sche Golf, terug te halen. Belgie stuurde in september drie schepen naar de Golf om te helpen met het schoonmaken van de vaarwegen in het gebied. Eén van de drie sche pen werd in januari teruggeroepen. gang is geboekt in de richting van een START-akkoord over de halve ring van het aantal strategische kernwapens. Hij zei dat hij zou doorgaan met ageren tegen schen ding van de mensenrechten in de Sovjetunie. "In staatszaken houdt de waarheid op te bestaan, tenzij ze wordt uitgesproken", zo stelde hij. Reagan betuigde zich vol lof over Gorbatsjovs initiatieven op het ge bied van glasnost en perestrojka en zei deze ontwikkelingen te steu nen. "Laten wij oprechte verande ringen omhelzen als die zich voor doen, maar tevens op onze hoede zijn. Wij moeten krachtig blijven", zei hij. Na afloop van Reagans rede prees premier Thatcher de presi dent en Gorbatsjov voor een top die de loop van de geschiedenis nog jarenlang zal beïnvloeden. "De top heeft ons dichter gebracht bij de meer stabiele en vreedzame be trekkingen tussen Oost en West waar wij allen naar streven. Ik ge loof dat er meer hoop is tussen Oost en West dan ooit tevrfren". Ronduit vol lof was de ijzeren da me over de nadrukkelijke wijze waarop de president heeft ge meend tijdens de top de mensen rechten aan de orde te moeten stel len. Ook zijn persoonlijke ontmoe tingen met dissidenten en refuse- niks zjjn bij haar in goede aarde ge vallen. "Uw woorden zullen als een baken van hoop hebben opgelicht voor al diegenen wier vrijheden worden ontkend". Reagan heeft Thatcher uitgenodigd voor een be zoek aan het Witte Huis in novem ber, waar zij dan kennis zal kunnen maken met de nieuwe Amerikaan se president. Buiten voor de deur van de Guild Hall betoogden beroemdheden te gen het Amerikaanse beleid in Ni caragua. Onder de demonstranten, die met spandoeken een stil pro test voerden, waren onder meer to neelschrijver Harold Pinter, acteur Jeremy Irons en filmactrice Julie Christie. In het oostblok is over het alge meen positief gereageerd op de af gelopen topontmoeting tussen Reagan en Gorbatsjov in Moskou, al klonk soms wat kritiek door op de Amerikaanse weigering vaart te zetten achter een START-overeen- komst. In Budapest bood de Hon gaarse minister van buitenlandse zaken Peter Varkonyi zijn land als lokatie aan voor een vijfde top, mochten de twee leiders daartoe besluiten voordat Reagan in janua ri aftreedt. MOSKOU (AP) Nobelprijswin naar Andrei Sacharov heeft giste ren gezegd de Russische partijlei der Gorbatsjov het voordeel van de twijfel te gunnen ten aanzien van diens streven naar hervormingen en verbetering van de situatie van de mensenrechten. Sacharov, ooit één van de bekendste dissidenten, sprak bijna twee uur lang met bui tenlandse verslaggevers tijdens een persconferentie in het perscen trum van het Sovjet-ministerie van buitenlandse zaken De dissidente Sovjet-geleerde zei zijn verschijning in het open baar "een verandering in de situa tie in dit land weergeeft en niet be tekent dat ik mijn houding heb ge wijzigd". Zijn vrouw, Jelena Bon ner, uitte bittere kritiek op de pers nadat één van de aanwezige jour nalisten aan Sacharov had ge vraagd of hij met de Sovjet-autori teiten had afgesproken om tijdens deze unieke bijeenkomst bepaalde onderwerpen te negeren. Zij zei dat haar man zich bereid had verklaard de persconferentie in het rege ringsperscentrum te houden om dat tijdens de top tussen T nacht gen de "Ik geloof dat er de laatste tijd aanzienlijke veranderingen heb ben plaats gevonden. Natuurlijk zijn die niet diepgaand genoeg om de mensenrechten volledig te ga- randeren", aldus Sacharov. Maar hij voegde er aan toe dat het pe- restrojka-beleid een behoorlijke mate van vertrouwen verdient. "Als nu vertrouwen wordt uitge sproken in de perestrojka dan zou het hervormingsproces worden aangemoedigd en de situatie van de mensenrechten verbeteren". De geleerde had lovende woor den voor de jongste top tussen Reagan en Gorbatsjov, maar teken de daarbij wel aan dat naar zijn oor deel te weinig vooruitgang is ge boekt op het gebied van het kern- wapenoverleg. "De resultaten wa ren lang niet zo imponerend als die van de top in Washington", zei hij. Tevens deed hij een dringend be roep op beide partijen om hard te werken aan een START-akkoord. "Ik ben ervan overtuigd dat over leg over halvering van de kernwa pens voor de lange afstand moge lijk is zonder daarbij het SDI-pro- gramma te betrekken", zei hij. Tijdens de persconferentie Sacharov dat hij verleden jaar president Goeri Martsjoek van de Russische Academie van Weten schappen te horen heeft gekregen dat hij het land niet uit mag omdat hij in het verleden kennis heeft ge nomen van vertrouwelijke infor matie. "Ik denk dat het er niet om gaat dat ik vroeger toegang had tot geheime informatie, maar dat het een kwestie van vertrouwen in mij betreft", stelde hij. Sacharov uitte scherpe kritiek op de handelwijze van de autoritei ten jegens dissident Sergei Kova- lov. De bioloog Kovalov was een van de tientallen dissidenten en re- fuseniks met wie Reagan tijdens zijn verblijf in Moskou een ont moeting had. Een dag na deze ont moeting kreeg Kovalov te horen dat de baan die hem bij een weten schappelijk instituut was toege zegd toch niet doorging. "Dat was een duidelijk voorbeeld van een te ruggrijpen naar de praktijken van het verleden", aldus Sacharov. Sacharov, die in de jaren vijftig betrokken was bij de ontwikkeling van de Russische waterstofbom, kreeg in 1975 de Nobelprijs voor de vrede wegens zijn verdiensten op het terrein van de mensenrechten. In januari 1980 werd hij naar Gorki verbannen omdat hij openlijk kri tiek had geleverd op de militaire in terventie in Afghanistan. In de cember 1986 werd hij uit deze bal lingschap ontslagen. Deens kabinet gepresenteerd KOPENHAGEN (AP) - De Deen se premier Poul Schluter heeft gis teren zijn nieuwe minderheidska binet voorgesteld aan koningin Margrethe. De coalitie, die volgens de oppositie geen lang leven be schoren is, kon worden gevormd nadat een oplossing was gevonden voor de kwestie rond de kernwa pens, die de aanleiding is geweest tot de val van het vorige kabinet Schlüter. Volgens de Deense radio is be sloten het 'Noorse model' na te vol gen. Dat betekent dat een verbod op de aanwezigheid van kernwa pens op Deens grondgebied tijde lijk wordt opgeheven tijdens diplo matieke contacten die voorafgaan aan een bezoek van een NAVO-oor- logsschip. Daarmee is het voorstel van de oppositie om de kapitein van zo'n schip bij binnenkomst in de haven van het verbod op de hoogte te stellen, van de baan. Het 21 leden tellende nieuwe ka binet is samengesteld uit Schlüters Conservatieve partij, de Liberalen en de Sociaal-Liberalen. Samen be zetten de drie partijen 67 van de 179 zetels in de Folketing, drie minder dan de vorige, vier partijen tellen de coalitie die sinds 1982 aan de macht was. SEOUL - Oproerpolitie in de Zuidkoreaanse hoofdstad Seoul zoekt dekking ach ter schilden, als zij met brand bommen en molotov-cocktails wordt bestookt door radicale studenten. De demonstratie van de studenten ont wrichtte het verkeer dat tijdens in het spitsuur een chaos veroorzaakte. <r0to aim ZELFVERBRANDING - Op het Rode Plein in Moskou heeft een vrouw zich gisteren in brand gesto ken. Dat heeft een medewerker van het internationale nieuwsagentschap Visnews ter Nu blijft alleen de mijnenveger plaatse geconstateerd. De politie weigerde op het incident commen taar te geven. Kort nadat de vrouw zichzelf in brand had gestoken, verschenen politieagenten, die haar in een deken wikkelden en De levenslange gevangenisstraf, wegvoerden. Over de huidige toe- 6 6. .6stand van het slachtoffer is niets Crocus nog achter. Barbie levenslang waartoe Klaus Barbie in 1987 oordeeld was, blijft van kracht. Het bekend Franse hof van cassatie heeft giste ren het beroep verworpen, dat de advocaat van de 'slachter van Lyon' tegen het vonnis had inge diend. De nu 74-jarige Barbie, die in de oorlog hoofd van de Gestapo in Lyon was, kreeg levenslang we gens misdaden tegen de menselijk heid. BAYRUT (AP/AFP/Rtr) - De Li banese minister van justitie Nabih Berri heeft gisteren zijn pro-Syri- sche sji'itische Amal-militie ont manteld, die werd verslagen tij dens de bloedige machtsstrijd van vorige maand tegen de radicale He zbollah in de zuidelijke sloppen wijken van Bayrut. "Wij zijn niet langer verantwoordelijk voor de veiligheid in Bayrut, de zuidelijke voorsteden en de Beka-vallei, nu deze gebieden onder Syrische be scherming staan", aldus Berri. De Libanese radio zei dat Bern zijn beslissing bekendmaakte op een persconferentie in zijn zwaar versterkte woning in West-Bayrut. De persconferentie werd alleen bij gewoond door plaatselijke media. De internationale pers werd niet toegelaten, omdat het alleen om een 'routine-ontmoeting' zou gaan. Tijdens de drie weken durende sloppenoorlog tegen de door Iran gesteunde Hezbollah (de Partij van God) leed Amal (Arabisch voor hoop) een vernietigende nederlaag. Het besluit de milities te ontbinden komt een week nadat Syrië in de zuidelijke voorsteden van Bayrut een einde maakte aan hevige ge vechten tussen Amal en de pro- Iraanse Hezbollah, waarbij min- Berri zei op de persconferentie dat hij Amal in heel Libanon had opgeheven, behalve in het zuiden van het land, waar de militie de al leenheerschappij heeft sinds Hez bollah er in april werd verslagen. Israël speelde daar belangrijke rol rut hebben opdracht gekregen zich alleen met politiek bezig te houden en zich niet gewapend in het open baar te vertonen. In Bayrut zullen alle kantoren van Amal worden ge sloten, op het hoodkwartier na. TEL AVIV (GPD/AP) - Bij een in cident in het dorp Esh-Shuyuch op de westelijke Jordaanoever is gis teren een 15-jarige Palestijn dood geschoten. Volgens dorpsbewo ners is de dader een joodse kolo nist. Het leger heeft laten weten dat tijdens de schietpartij geen militai ren aanwezig waren in het dorp, ten noordoosten van Hebron. Een militaire woordvoerder zei dat er een onderzoek wordt ingesteld. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Shultz is giste ren uit Londen naar Cairo gevlo gen om te beginnen aan een nieu we rondreis door het Middenoos ten. De minister begint aan een nieuwe ronde in wat moet leiden tot het begin van een vredesproces in het Middenoosten. Shultz zal Egypte, Jordanië, Is raël en Syrië bezoeken, maar het grootste deel van zijn tijd in Egypte doorbrengen. De kans op een door braak tijdens zijn vijfdaagse reis is zeer gering. Terwijl de Israëlische premier Shamir nog geen enkele bereidheid toont mee te werken aan een internationale vredescon ferentie, wantrouwen de Arabische landen Shultz' uitgesproken partij digheid ten gunste van Israël. Het openbare leven op de Weste lijke Jordaanoever en in de Gaza- strook is gisteren in verband met Shultz' bezoek vrijwel volledig lam gelegd door een algemene staking, die drie dagen moet duren. Deze actie moet worden gezien als een test waaruit moet blijken of de on dergrondse Palestijnse leiders de zes maanden oude opstand tegen de Israëlische bezetting kunnen volhouden. De Israëlische militaire autoritei ten hebben om ongeregeldheden te voorkomen in de Gazastrook bijna alle winkels gesloten en het open baar vervoer stilgelegd. Soortgelij ke berichten kwamen van andere plaatsen op de Westoever, waar in Bethlehem verboden Palestijnse vlaggen van elektriciteitsmasten wapperden. Volgens Arabische en Israëli sche berichten meldden maar wei nigen van de 110.000 Palestijnen die in Israel een baan hebben zich op hun werk. Dit in tegenstelling tot een staking afgelopen maan dag, toen duizenden Arabische ar beiders een oproep van het zoge naamde Verenigde Nationale Lei derschap van de Opstand om thuis te blijven negeerden. Stern aangeklaagd GENÈVE(AP) Het openbaar mi nisterie in Zwitserland heeft een aanklacht ingediend tegen twee verslaggevers van het Westduitse weekblad Stern, wegens huisvre debreuk en schending van de pri vacy van Uwe Barschel. De beide journalisten fotografeerden het lijk van Barschel toen zij dat vonden in een badkuip in een hotel in Gene- ADVERTENTIE De Amal-leden i De Amal-leider sprak de hoop uit dat de militie-leden zich zullen aan sluiten bij de troepenmacht van zijn beweging, die in zuidelijk Li- buiten Bay- banon strijd levert met Israël. Pravda belicht Azerbajdzjan MOSKOU (AP) Het Sovjetpartijdagblad Pravda heeft gisteren uitge breid en gedetailleerd bericht over de omstandigheden rond het ontslag van Boris Kevorkov als eerste secretaris van het regionale partijcomité voor Nagorno Karabach, de Armeense enclave in de Sovjet-republiek Azerbajdzjan. Kevorkov werd op 24 februari uit zijn functie gezet 'wegens ernstige po litieke fouten en ernstige vergrijpen op het terrein van personeelsbeleid', aldus het Pravda-artikel. Het afgelopen weekeinde werd hij tijdens een plenaire partijvergadering tevens uit de partij gestoten. Pravda meldde dat Kevorkov "met trillende stem had gesmeekt partijlid te mogen blij ven" maar dat het plenum niet voor diens smeekbede cloor de knieën was In februari van dit jaar braken massale Armeense protesten uit in Na- gorno-Karabach. De Armeniërs in deze regio zeiden zich door de Azerba- jdzjani gediscrimineerd te voelen en eisten aansluiting bij de republiek Armenië. CXD QO ANVC-CONTACTLENSSPECIALIST OPTOMETRIST OV Nieuwe Rijn 62, Leiden Tel 071-12 41 08 Teijlingerlaan 2, Sassenheim Tel. 02522-33.11.1 Sarney blijft Na lange en felle debatten heeft de grondwetgevende vergadering van Brazilië gisteren definitief be sloten de ambtstermijn van presi dent Sarney op vijf jaar te stellen. Als gevolg daarvan wordt pas in 1990 een nieuwe president geïn stalleerd. Dit betekent dat er vol gend jaar verkiezingen worden ge houden. Dat zullen de eerste recht streekse presidentsverkiezingen zijn sinds 1961. Wapens Iran en Iraq krijgen enorme hoe veelheden wapens uit Zuidafrika. Dit schrijft het maandblad de In ternational Defense Review onder aanhaling van naar eigen zeggen betrouwbare bronnen. Volgens het blad vinden Zuidafrikaanse mor tieren, machinegeweren, 155-mm Houwitzers en munitie in groten getale hun weg naar de twee oor logvoerende landen aan de Golf. De in geheimzinnigheid gehulde handel staat in schril contrast met de afkeuring door Iran en Iraq van het apartheidsbewind van Zuid afrika, aldus het maandblad. PARIJS De Franse kiezers heb ben geen belangstelling meer voor huh politici, die zich tegen heug en meug opmaken voor de parle mentsverkiezingen op 5 en 12 juni. Na de opwinding rond de presi dentsverkiezingen, die in een on verwacht grote overwinning van president Mitterrand eindigden, valt er niets nieuws meer te ont- door Rudolph Bakker Een ieder die niet uit de toon wil vallen, bewijst voortaan lippen dienst aan de door Mitterrand tij dens zijn verkiezingstournees ge propageerde 'opening'. Deze ope ning komt er op neer dat de oude politieke grenzen moeten wegval len en alle politici van goede wil moeten samenwerken op het poli tieke middenveld tot heil van een 'verenigd Frankrijk'. Om deze 'opening' te forceren had Mitterrand aangestuurd op een vernietiging van de bestaande par tijpolitieke verhoudingen. In dit streven is hij uitzonderlijk goed ge slaagd. Zoals de partijen op het ogenblik ter gelegenheid van de door Mitterrand uitgeschreven parlementsverkiezingen naar bui ten toe optreden, zijn ze niet meer dan door steunbalken overeind ge houden voorgevels zoals die in stu dio's worden gebruikt voor wild westfilms. Als de tweede ronde van de parlementsverkiezingen op 12 juni achter de rug is, storten deze gevels met veel gekraak in elkaar. Pas op dat moment zal Frankrijk met de volledige herstructurering van zijn politieke landschap kun nen beginnen. Dictatoriaal President Mitterrand heeft de ministers van zijn zuiver-socialisti- sche regering al gewaarschuwd dat ze niet te ingewikkelde staven moeten vormen, omdat er na 12 ju ni binnen de regering weer veran deringen zullen worden aange bracht. Want op deze dictatoriale manier kan een Franse president in de praktijk met regeringen uit ei gen kamp omspringen. Terwijl de regering-Rocard een zuivere af spiegeling is van alle stromingen binnen de socialisten-familie, weet zelfs de regeringspartij na 12 juni niet waar ze aan toe is, al voorspel len de opinie-onderzoeken haar een bijna even doorslaggevende overwinning als in '81. Raymond Barre. Wat de vroegere socialistische partijchef Mitterrand nastreeft is een 'centrum-bewind', waarin zijn oude aanhang de rol moet spelen van het soort sociaal-democraten, waaraan ze altijd een grondige he kel heeft gehad. De vraag doet zich echter steeds meer voor of Mitter rand nog in staat zal zijn om, naar zijn zin voldoende, invloed op zijn oude partij te blijven uitoefenen. De verkiezing van de pure socialist en oud-premier Mauroy tot voorzit ter van de partij geeft in dit ver band te denken. Het was zijn tegen kandidaat en die andere oud-pre mier Fabius die door Mitterrand was 'aangewezen' maar niet werd gekozen. Het is ook Fabius die met Mitterrand gokt op een politieke toekomst op het middenveld en daarmee op zijn eigen toekomstige presidentschap. Hoe groter de overwinning van de socialisten (of hoe ze voortaan ook mogen heten) op 12 juni in het parlement dan ook wordt, hoe meer moeite het president Mitter rand zal kosten zijn eigen 'perestro jka' door te voeren. Tenslotte is de groep der vernieuwers binnen de partij niet meer dan een verzame ling opportunisten die op de gol ven van Mitterrands overwinning voorlopig weer in de in '86 verloren gegane ministerszetels is teruggge- keerd. Vergaarbak In het traditioneel-conservatieve kamp is er niet veel traditie meer over. In de eerste plaats is er de de finitieve ondergang van het oude gaullisme na de opvallende manier waarop presidentskandidaat Chi rac het als gaullistenleider en eer ste minister tegen Mitterrand afleg de. Chirac probeert zijn aanhang te hergroeperen en te consolideren, zonder dat er van een duidelijk po litiek program sprake is. Een deel van zijn aanhang zou afhaken in de richting hetzij van het ultrarechtse Nationaal Front, zoals men tot voor kort nog meende, hetzij in die van het liberale middenveld. Op dit liberale middenveld pro beert oud-premier Barre, die ande re verslagen presidentskandidaat, het initiatief in handen te nemen. Hij denkt over een eigen groep in het nieuwe parlement, die tegelij kertijd een eind zou maken aan de oude UDF, dat is de vergaarbak van kleine liberale partijen, waar van de toenmalige president Gis- card d'Estaing de oprichter was. Mocht Barre in zijn opzet slagen dan neemt hij meteen de wind uit de zeilen van Giscard, die op de brokken van de conservatieve par tijen niet zonder succes zijn come back probeert te bouwen. In al deze berekeningen rond de samenstelling van het nieuwe par lement spelen de communisten en zelfs de ultra-rechtse Nationaal- fronters geen rol meer. Dat is het gevolg van het 'eenvoudige meer- derheidsstelsel', waarbij in verkie zingen kleinere groeperingen het kind van de rekening zijn. Natio naalfrontleider Le Pen voelt zich iedere dag meer dat kind, terwijl in zijn kiesdistrict in Marseille de bo dem onder hem weg zakt. De over weging dat hun voormannen in het parlement niet terugkeren inspi reert de aanhangers van Le Pen al lerminst. En nu de 'socialisten' toch eenmaal de sterksten blijken te zijn en bovendien nog een 'men selijk gezicht' opzetten, is de prog nose dat heel wat gematigde Natio- naalfronters in de kiesdistricten hun stem op de socialisten-kandi daat zullen uitbrengen, zodra die een redelijke kans op de overwin ning maakt. Of het Nationaalfront na deze duik in het ongewisse krachtig ge noeg zal blijken om straks bij de ge meenteraadsverkiezingen op nieuw de kop op te steken is de vraag die hier nu algemeen wordt gesteld. Het is een die vele ondui delijkheden die het politieke land schap in Frankrijk op het ogenblik symboliseren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 5