'Het zijn ideale opera-rollen
Off Holland als kweekvijver van talent
'Kunstvakken
niet
uitbesteden'
John Adams, componist van 'Nixon in China':
Kylian pakt verrassend uit
Leerlingen van 'Louise'
wagen zich aan 'Andorra'
DONDERDAG 2 JUNI 1988
PAGINA 23
AMSTERDAM (GPD) - 'Het Hol
land Festival brengt mensen die
hun sporen in de kunst reeds ver
diend hebben. Off Holland richt
zich op mensen die hun sporen aan
het verdienen zijn.'
door
Gerlof Leistra
Monica van Steen - één van de or
ganisatoren van Off Holland - glim
lacht fijntjes als haar wordt ge
vraagd naar het verschil tussen bei
de festivals. Deze week barst het
Holland Festival in volle omvang
los. De ene produktie is nog groter
en duurder dan de andere en het
programma telt vrijwel uitsluitend
gevestigde namen. Risico is ver te
zoeken.
Om het experiment en de klein
schalige producties niet helemaal
uit te sluiten, is voor dezelfde pe
riode een alternatief festival uit de
grond gestampt: Off Holland.
Van Steen: 'Officieel is het echter
een onderdeel van het Holland Fes
tival en het wordt ook uit dezelfde
pot gefinancierd.'
Hoeveel van de in totaal vieren
eenhalf miljoen gulden zij mocht
besteden, houdt Van Steen liever
voor zich. 'Een half miljoen? Nee
man, veel minder! Het zijn echt pe
anuts. Ik kan je wel zeggen dat het
voor ons van belang is om met de
artiesten hard te onderhandelen
over honderd gulden meer of min
der.' Overigens is men er wel in ge
slaagd enkele sponsors te vinden.
Zo stelt een bedrijf gratis een
maandlang een vleugel ter be
schikking en verleent Café Améri-
cain voor niets de nodige facilitei
ten. Verder stelt het gemeentelijk
vervoerbedrijf gratis twintig trams
beschikbaar voor het voeren van
een uitgekiende reclamecampagne
en is men in onderhandeling met
de taxicentrale om té bereiken dat
alle taxis met een grote Off Hol
land-sticker gaan rondrijden.
ring van Off Holland. Hij had op de
kop af drie maanden om een pro
gramma 'bij elkaar te vegen' waar
in het experiment en de onver
wachte invalshoek voorop staan.
In Café Américain worden dertig
concerten gehouden van ongeveer
een uur, die alle gratis toegankelijk
zijn. Wat thematiek betreft sluit
Hazendonk aan bij de programme
ring van het Holland Festival. 'Ik
borduur daar als het ware op voort.
Diep bepaalde onderdelen verder
uit.' De concerten zijn volgens Ha
zendonk bedoeld voor mensen die
toevallig in Américain zitten en het
wel eens leuk vinden voor niets een
mooi concert mee te maken. Daar
naast voor 'junkies' die na afloop
van een Holland-Festivalvoorstel
ling nog niet verzadigd zijn en zin
hebben om nog een extra portie
cultuur te verorberen. En ten slotte
voor mensen die speciaal op het
programma afkomen. Hazendonk
maakt het 'zijn' publiek niet moei
lijk. De stukken duren bijvoor
beeld niet lang. Bovendien wordt
er na elk onderdeel van bezetting
gewisseld. Levendig genoeg dus.
'Maar het blijft een concert. Zo
wordt de bediening tijdens het spe
len stil gelegd. Het is beslist niet
bedoeld als strijkje op de achter
grond. Het is natuurlijk nog maar
de vraag hoe het zal uitpakken,
maar ik heb goede hoop: het pro
gramma is veel te leuk om er door
heen te gaan zitten praten.'
Dans en theater
Monica van Steen tekent samen
met VPRO-man Rob Klaasman
voor de programmering van dans
en theater. Die optredens hebben
plaats in de Stadsschouwburg, het
Nieuwe de la Mar en Bellevue en
kosten 12,50 per voorstelling. 'Ook
bij ons staat het experiment voor
op. Wij hebben - op het Wiener
Burg Theater en Jan Fabre na - ge
zocht naar groepen waarvan we
verwachten dat ze over een paar
jaar rijp zijn voor het Holland Festi
val. Wat dat betreft kun je Off Hol
land zien als een kweekvijver van
talent. We hopen met Off Holland
ook een nieuw publiek te bereiken
dat als het ware met zo'n voorstel
ling meegroeit naar het Holland
Festival.'
Het ligt in de bedoeling om op
een groot doek tegen de zijkant van
de Stadsschouwburg films te ver
tonen en in De Balie staat elke don
derdag, vrijdag en zaterdag 'Nacht
schade', een produktie voor 'bet
weters en neusfluiters'. Verder
worden in De Balie reprises geor
ganiseerd van reeds eerder ver
toonde VPRO-televisieprogram-
ma's op het gebied van theater,
dans en muziek.
De VPRO-radio verzorgt elke
donderdagavond een live-uitzen
ding op locatie en de VPRO-televi-
sie zendt op de zondagavond een
zestig minuten durend verslag uit
van de optredens. Is men niet bang
dat het publiek daardoor thuis
blijft? Monica van Steen: 'Dat
speelt natuurlijk wel in je achter
hoofd. Wat dat betreft is die samen
werking met de VPRO heel grieze
lig. Aan de andere kant is het
uniek: ie bereikt immers het hele
land met "tamelijk experimentele
voorstellingen. Ik heb geen idee
hoe de respons zal zijn.'
De prijzen voor de dans- en thea
tervoorstellingen van Off Holland
zijn veel lager dan voor het Holland
Festival. Bijt dat elkaar niet? Van
Steen: 'Ach nee. De een spaart het
hele jaar voor een peperdure jurk
en de ander koopt liever drie vlotte
jurkjes op het Waterlooplein.'
Monica van Steen en Rob Klaasman van 'Off Holland'.
Raad voor de Kunst:
DEN HAAG (ANP) - Het onderwijs
mag de kunstvakken voor scholie
ren van twaalf tot achttien jaar niet
uitbesteden aan de centra voor
kunstzinnige vorming. Deze vak
ken moeten daarentegen een posi
tie krijgen die gelijkwaardig is aan
die van de andere vakken in het
voortgezet onderwijs. Zelfs is extra
stimulering gewenst in navolging
van de campagne "Kies exakt"
Dit heeft de Raad voor de Kunst
dinsdag minister Brinkman van
cultuur en staatssecretaris Ginjaar-
Maas van onderwijs geschreven,
De bewindslieden hadden om ad
vies gevraagd over de notitie
"Kunstzinnige Vorming van 12 tot
18" over de kunstvakken muziek,
tekenen en handvaardigheid in het
voortgezet onderwijs. Een werk
groep van de twee departementen
concludeerde eerder dat de kunst
vakken in een weinig rooskleurige
positie verkeren en dat versterking
van die positie nodig is.
Een van de hoogtepunten, zo niet
hét hoogtepunt van het dit jaar
wat mager ogende aanbod van het
Holland Festival, wordt de
Europese première van Nixon in
China op 2 juni in het
Muziektheater. De door John
Adams (muziek), Alice Goodman
(libretto) en Peter Sellars (regie)
vervaardigde opera betreft een
tragi-komische voorstelling van
een politieke gebeurtenis van de
eerste orde: het bezoek van Nixon
aan Mao Zedong.
Dirigent Edo de Waart werkt in
Amsterdam hard aan de
Nederlandse produktie met een
speciaal Holland Festival-orkest.
De Amerikaan John Adams
bevindt zich echter in het
gezelschap van andere
vooraanstaande hedendaagse
componisten (zoals John Cage) in
Leningrad. De glasnost in de
Sovjetunie is zover
voortgeschreden dat zelfs
burgerlijk-ongehoorzame kunst
wordt uitgevoerd.
Nixon in China beschrijft een
andere historische fase uit de
ontspanningspolitiek tussen
grote mogendheden: de
ontmoeting van twee staatslieden
in 1972 in de Grote Hal van het
Volk in Peking. Naast Nixon,
wiens rol wordt gezongen door de
formidabele James Maddalena,
en Mao spelen ook Mao's vrouw
Chiang Ch'ing, de Chinese
premier Zhou Enlai en Nixons
first lady Pat een rol van
betekenis. Nixon in China is een
verrassend toegankelijke opera
dankzij de dramatisch krachtige
muziek van Adams en de
humoristische teksten van Alice
Goodman. Zij laat de cultuur van
het land van de hamburger en de
cola frontaal botsen met de
cultuur van het rigide rode boekje
en desondanks een fijnbesnaard
gevoel van een vele duizenden
jaren oude beschaving.
door
John Oomkes
Leidseplein
Off Holland heeft plaats op en
rond het Amsterdamse Leidse
plein. Gedurende de maand juni je hem vraagt
worden daar elke avond vanaf de figuur
23.00 uur korte voorstellingen
concerten gegeven. Het aanbod
rieert van jazzvirtuoos Bruce
AMSTERDAM (GPD) -John
Adams zucht lichtelijk theatraal als
^t hem aansprak in
ixon. "Zijn kwets
baarheid, en vooral zijn onvermo
gen om zijn emoties in het open
baar te beheersen. Dat maakt hem
Johnson en een groep blazers uit "op een bepaalde manier heel men-
het beroemde Orkest van de XVI- selijk. Vooral in Amerika gedragen
lie eeuw tot de veelbelovende jon- de kopstukken uit het openbare le
ge Nederlandse componisten Rijn- ven zich zo gladjes en gaan ze zo'
vos, Termos en Verbeij. Van het gepolijst te werk hun image is zo'
Wiener Burg Theater en Buddy Bo- verzorgd dat het heel moeilijk is
dies, tot het Spaanse Teatro del om achter hun masker te kijken en
Norte en de Engelse 4D Perfor- er achter te komen hoe hun karak-
mance Group. ter werkelijk in elkaar steekt."
Roeland Hazendonk - in het da- "Nixons tragi-komische zwakhe-
gelijks leven muziekrecensent den schenen me heel goed materi
voor De Telegraaf - is verantwoor- aal te kunnen opleveren voor het
delijk voor de muziekprogramme- muziektheater, zowel vanuit een
dramatisch oogpunt als een muzi
kale inspiratie. In feite gold dat
trouwens voor alle figuren die een
rol speelden in Nixons leven. Het
zijn ideale opera-rollen."
- U had makkelijk andere.mo
menten uit Nixons openbare leven
kunnen kiezen als inspiratiebron
voor een opera.
Adams: "Ja. Uiteraard. De Wa-
tergate-affaire, bedoel je? Maar dit
proces van toenadering tussen
twee zo' verschillende staatslieden
en culturen was heel erg compact.
Het bezoek beslaat drie dagen. Het
was bovendien een historische ge
beurtenis die veel verschillende la
gen in zich draagt."
-- Alice Goodman spreekt over
een heroi"sche opera. Nixon als
held. Hoe zit dat?
Tijdens opening Holland Festival
Voorstelling: Kaguyahime, openingsvoor
stelling van het Holland Festival. Choreo
grafie: Jiri Kylian voor het Nederlands Dans
Theater. Muziek: Maki Ishii. Gezien op 1 ju
ni in het Danstheater aan 't Spui i
1 juni.
DEN HAAG Rem Koolhaas,
de architect van het Haagse
Danstheater, loopt glimlachend
door 'zijn' foyer. De gewoonlijk
prachtige no nonsense ruimte is
ter gelegenheid van de opening
van het Holland Festival opge
luisterd met 'sfeervolle' palmen
en campingtafeltjes en stoelen.
De heren hebben zich en masse
in jacquet gestoken en de dames
kijken hun ogen uit naar het toi
let van de ander. De V.I.P.'s wil
len gezien worden en de stem
ming wordt helemaal exclusief
wanneer de koningin de zaal bin
nentreedt om na een korte stilte
op een gul applaus getracteerd te
worden. Het staren en de voor
stelling kunnen beginnen.
De eer van de opening viel het
Haagse Nederlands Dans The
ater te beurt en Jiri Jylian heeft
zich niet laten kennen door groot
uit te pakken in Kaguyahime. Hij
baseerde zich op het Japanse
sprookje Kaguyahime dat voor
de Japanners, net als onze
sprookjes, heel symbolisch is.
Zonder die voor ons vaak niet te
begrijpen symbolen via een an
tropologische studie te ontrafe
len, heeft Kylian zich vooral door
de gelijknamige muziek van Ma
ki Ishii laten inspireren. Kylian
laat het verhaal over een maan-
prinses grotendeels los en kiest
voor eigen associaties. Dat levert
een voornamelijk overrompeld
theaterspektakel op. Geen tech
nisch voor onmogelijk gehouden
middel blijft onbenut: ballet-
vloeren worden binnen enkele
seconden opgehesen; drie echte
auto's rijden onbemand/onbe-
vrouwd over het toneel; gouden
achterdoeken wapperen in de
ruimte; via rijdende spiegels
wordt het licht de zaal in weer
kaatst zodat je als toeschouwer
verblind raakt; slagwerkers ren
nen over de vloer en het aantal
dansers is niet te tellen.
Kaguyahime is dus een dyna
misch schouwspel met opzwe
pend en hard percussiewerk en
de bewegingen die Kylian kiest
zijn al even energiek. Veel herin
nert aan Japanse vechtsporten of
aan ingetogener geishage
baartjes op de wat langgerektere
tonen, al blijft alles heel herken
baar de expressieve stijl van Ky
lian. Soms raken de bewegingen
een beetje ondergesneeuwd in
de heksenketel der effekten en
altijd kom je aandacht tekort het
allemaal te volgen. Het werkt.
Dat wel. Het is swingen gebla
zen. Maar in de afwisselend rusti
ge gedeelten van de muziek,
breekt dit op zich op. De solo's
van Kaguyahime zijn ongetwij
feld poëtisch en verinnerlijkt be
doeld maar, nog in het ritme,
krijgen ze iets hulpeloos in het
totaaltheater dat naar meer blijft
smaken. Het eindbeeld van de
eenzame prinses is dan ook een
anti-climax. Ik wil méér verras
singen, meer geweld, een toegift
als bij een popconcert.
Kaguyahime is wat je noemt
een 'lekkere' voorstelling al zul
len alle trucs en effecten op den
duur een kortere werking heb
ben omdat het teveel een vorm
blijft. De anders zo 'inhoudelijke'
Kylian kiest nu voor een werve
lende en rijke show, heerlijk,
maar meer dan een uitstekende
tentoonspreiding van middelen
zal het denk ik niet worden. Vak
manschap is meesterschap. Eén
nadeel: vakmanschap went.
INGRID
VAN FRANKENHUYZEN
ligny. Regie: Corrinne Zeevat, Jan Buysse
en Sjoerd Bronsgeest. Gezien op 1 juni in
de aula van de school. Kagerstraat. Aldaar
nog op 3 juni aanvang: 19.30 uur te zien
LEIDEN - De lijst met de rolver
deling vermeldt de namen van
maar liefst zestien spelers. Al
leen daarom al is deze repertoire
keuze voor de toneelspelenden
op het 'Louse' een ware kracht
toer. Van hoofd- en bijrollen is
nauwelijks sprake. Alle spelers
hebben een vrij groot aandeel in
dit uit twaalf scènes opgebouw
de stuk, dat zich ook nog eens op
een flink aantal verschillende
plaatsen afspeelt. Er wordt met
andere woorden dus een beroep
gedaan op de acteerprestaties
van een grote groep, de regie
moet een uitgebreid scala van
praktische problemen oplossen
en de decorbouwers moeten zich
vanwege de beperkte beschikba
re ruimte vindingrijk tonen. Dat
alles in aanmerking genomen,
mag je het bereikte resultaat be-
vredigend noemen. Toch zou
het, omdat het 'Louise' geen ja
renlange schooltoneeltraditie
kent, wellicht verstandiger zijn
geweest, wanneer voor een een
voudiger produktie was geko
zen. 'Andorra' van Frisch is
weliswaar schitterend, maar ook
erg moeilijk.
'Andorra' is een model aan de
hand waarvan de schrijver analy
seert, hoe een bepaald vooroor
deel binnen een gemeenschap
functioneert en waartoe dat kan
leiden. Van Andri wordt verteld,
dat hij als jood destijds door zijn
pleegvader uit de handen van het
naburige volk is gered. Zijn ver
onderstelde jood-zijn staat in alle
ontmoetingen centraal. Dit besef
van anders dan de anderen zijn
wordt hem door iedereen voort
durend opgedrongen. Zelfs als
de waarheid over hem aan het
licht komt, is het kwaad al ge
schied. Wanneer het vijandige
naburige volk Andorra binnen
valt, is een zondebok gauw ge
vonden.
In korte tussenscènes probeert
een ieder zich van schuld vrij te
pleiten. Bijzonder wrang zijn de
ze commentaren van de persona
ges die de handeling onderbre
ken en zich tegenover een denk
beeldige rechtbank verdedigen.
Dit niveau van het stuk komt in
deze voorstelling nauwelijks tot
zijn recht. De drie regisseurs
hadden de spelers hierbij met
een strakke tekstregie beter
moeten begeleiden. Het wordt
nu erg afgeraffeld. De belichting
had vooral ook hier veel zorgvul
diger kunnen zijn.
Hoewel het podiumgebruik
niet altijd even efficiënt te noe
men is en er nog wel eens onno
dig gesjouwd wordt, heeft men
één ding gelukkig toch bereikt:
de voorstelling heeft voldoende
vaart en zakt niet af en toe weg.
Jammer alleen dat het toneel
beeld tegen het einde rommelig,
en dus onduidelijk wordt. Waar
om men trouwens in dit ernstige
stuk cabaretachtige strohoedjes
draagt, is een raadsel. Zo is er
nog een probleem van een geheel
andere orde. Andri wordt geloof
waardig gespeeld door Shane
Williams, een acteur met een
donkere huidskleur. In de loop
van het stuk komen we te weten
(hetgeen voor het stuk hoogst re
levant is), wie de biologische va
der en moeder van Andri zijn.
Dan dien je dus bij de rolbezet
ting van zijn ouders er rekening
mee te houden, dat Andri's
huidskleur aan zijn vader en/of
moeder te zien moet zijn. Merk
waardigerwijs heeft men dat na
gelaten, en daarmee ernstig af
breuk gedaan aan het analyse
model van dit stuk.
WIJNAND ZEILSTRA
Adams: "Alice denkt daar nog zo
over. Ik moet toegeven dat ik deze
opera ook een tijdje zo heb bena
derd. Ik bedoelde dat niet zo' in de
zin van de Duitse operatraditie. We
wilden in elk geval de machtigen
der aarde op zo'n kritiek punt in
hun leven serieus benaderen. Uit
eindelijk komt Nixon er ook in de
ze opera niet als een held af, ook
niet in muzikaal opzicht."
"Anderzijds gebruik ik Nixon
ook niet als een anti-held. Hij is
geen mikpunt van hekel of ver
maak. Dat alleen al is veel progres
sief denkende mensen een doorn in
het oog. Die vinden allemaal dat
Nixon alles vertegenwoordigt wat
ze verafschuwen: oneerlijk, slecht,
doortrapt."
"Ik denk dat er nu veel publieke
figuren actief zijn die misschien
wel betere public relations er op
nahouden, maar die als het er op
aankomt geen haartje beter zijn.
We beginnen bijvoorbeeld te ont
dekken dat de arrogantie van John
F. Kennedy ons ook in gevaarlijke
situaties heeft gebracht. Zijn privé-
leven was ook niet van risico's ont
bloot, zijn Vietnam-politiek -en
houding ten opzichte van de Derde
Wereld was althans in potentie ge
vaarlijker dan alles wat Nixon op
zijn kerfstok heeft. Maar Kennedy
zag eruit als een held, gedroeg zich
aldus én het feit dat hij jong stierf,
dat alles maakt het moeilijk om
Kennedy in het juiste licht te zien."
John Adams: "Ik gebruik Nixon niet als anti-held".
"Nixons blunders speelden zich
in Amerika af, aan het thuisfront.
Kennedy's zwakke momenten be
stonden onder meer uit een moge
lijke affaire met Marilyn Monroe
nou, dat kun je eigenlijk amper be
lachelijk maken, want zoiets bezat
glamour. Terwijl die arme Richard
Nixon nooit een affaire met Mari
lyn Monroe zou ku'nnen hebben,
hahaha! Daarvoor zag hij er te ver
velend uit, en hij was bovendien
een duidelijk monogame man.
Geen romantische held, in welk op
zicht dan ook."
-- Misschien moet je de typering
heroi"sch dan opvatten in de zin
van: deel uitmakend van een histo
risch Groot Moment?
Adams: "Dat benadert wat ik be
doel. Er zijn verscheidene momen
ten in deze opera te vinden waaruit
blijkt wat voor tragiek er in Nixon
schuil ging. In de laatste van de
drie actes is hij bij voorbeeld niet in
staat om zijn liefde voor zijn vrouw
te tonen hij kan zich niet losma
ken. Hij kan zijn politieke ego niet
loskoppelen van zijn privéleven.
Dit zijn allemaal belangrijke type
ringen van het Amerikaanse poli
tieke leven. Zo is het beeld van de
Amerikaanse man en de Ameri
kaanse vrouw, en wij groeien alle
maal op in de veronderstelling dat
het zó hoort. Wij leren dat een ster
ke man niet huilt, en dat een goede
vrouw bij haar man blijft. Ten kos
te van alles. En zich koest houdt.
En altijd haar pocketboekje met
een kasteelroman paraat heeft.
Waar ze zich ook bevindt. Dit zijn
rolpatronen die zó ingeslepen zijn!
Dus zie je Pat nooit in de opera als
ze haar pocketboekje niet bij zich
heeft. Een burgerlijk huisvrouwtje.
Als je haar plaatst tegenover me
vrouw Mao, de Chinese versie van
de klein gehouden vrouw, krijg je
een interessant beeld."
"We hebben voor deze opera
meer dan twee jaar (vanaf 1985) een
uitgebreide studie gemaakt van al
le karakters die een rol spelen bij
deze ontmoeting. Chiang Ch'ing is
het slachtoffer van Chinees seksis
me. Ze heeft zich er uiteindelijk
niet bij neergelegd. Ze ontwikkel
de zichzelf, maakte gebruik van
haar aantrekkelijkheid, en eindig
de nog bijna als de machtigste per
soon in het land tijdens de Culture
le Revolutie. Toen heeft ze ook nog
met een portie verbittering terug
geslagen naar een ieder die haar
voor die tijd dwars had gezeten, dat
houd je niet voor mogelijk! Dat is
nog interessanter omdat haar wer
kelijke ambitie was actrice te wor
den. Ze was een gefrustreerde ar
tieste in zekere zin."
-- Je krijgt uit de opera de indruk
dat de Chinese premier Zou Enlai
de slimme politicus was die alles
achter de schermen regelde, en dat
Kissinger er eigenlijk allemaal
niets van snapte. Hij heeft een buf-
fo-rol gekregen.
Adams: "Ach, vlak Mao niet uit!
In de openingsacte, tijdens de gro
te confrontatie, maakt hij allemaal
grappen ten koste van Nixon. Heel
verfijnde humor die Nixons pet te
boven ging. Die vraagt dan telkens
aan Kissinger hoe het zit, en die
weet het ook niet. Mao Was on
danks zijn boerenafkomst een ka
mergeleerde. De Voorzitter las!
.Nixon klaagt daar in de opera ook
over als hij zich naar Zou Enlai
wendt en zegt: Mao leest te veel!"
"De humor in de opera heeft heel
erg ie maken met het blasé-gedrag
van Amerikanen. Die denken dat
ze alles altijd op een rijtje en onder
controle hebben. Zij dachten dat ze
Mao gebruikten om de Russen te
laten verbleken, maar in feite wer
den zij zonder het te beseffen door
Mao gebruikt."
"Kissinger hebben we misschien
wat tezeer als een buffo-rol aange
zet, maar als je de memoires van
die man leest, of hem z'n tv-praatje
hoort houden over de toestand in
de wereld, dan kun je ook die in
druk niet vermijden. Wat een ego,
wat een krankzinnige zelfover
schatting! Maar misschien wilden
we als oud-studenten die ouwe
prof terug pakken, hahaha! Zhou
Enlai was daarentegen een trieste
veteraan die China bijeen gehou
den heeft, maar zijn persoonlijke
tragiek niet kon vergeten. Hij was
de steunpilaar van de Napoleon
achtige figuur Mao. Zou raakte je:
kinderen willen, niet krijgen e
China zijn. De
in een kippen
de vaderfiguur
enige normale ma:
hok vol hysterici."
-- Houdt U wel van opera? Zo ja,
door welke componisten bent U dan
geïnspireerd?
Adams: "Mozart. Van de meeste
opera's houd ik niet. Waarom niet?
Ik vind ze te vroom, te serieus, zelfs
de opera's van Wagner, hoewel die
prachtige muziek maakte. Mozart
kon echter over de meest bepalen
de momenten in ons leven schrij
ven, maar daarbij altijd nog een ze
ker gevoel voor humor bewaren,
waardoor we indruk kregen dat we
leerden van het leven. Wij beleven
nu een tijdperk waarin regisseurs
gelukkig belangrijk zijn, maar heel
vaak wordt de psychologische be
tekenis van een opera niet goed
zichtbaar gemaakt. Met Peter Sel
lars zit ik goed. We lopen niet het ri
sico een karikatuur te maken. Mijn
eigen muziek, gebruik makend van
tonaliteit en lange spanningsbo
gen, kan daardoor een bepaalde al
lure ademen. Ik kan spelen en seri
eus zijn."
Recital afgelast
LEIDEN- Het optreden van de pia
nist Aldert Vermeulen op vrijdag
avond 3 juni in de Kapelzaal van K
&0 gaat niet door. Het recital is in
verband met ziekte van de pianist
afgelast.
