'Mijn muziek is vrij uitbundig, denk ik
Jazzmusicus en operacomponist Theo Loevendie:
Nauwkeurig 'Eindspel' theatergroep Den Haag
WOENSDAG 1 JUNI 1988
KUNST
PAGINA 23
Onlangs werd bekend dat aan
Theo Loevendie het
tweejaarlijkse 3M-stipendium'
toegekend is, een bedrag van
een ton. Het was de jury
opgevallen dat Loevendie
buitengewoon geschikt is voor
het 3M muziek-laureaat' omdat
hij talrijke terreinen in zich
verenigt: actief op het terrein
van de eigentijdse muziek én de
jazz, sterk beinvloed door de
zgn. niet-westerse muziek, en
wel als uitvoerend musicus, als
componist, als pedagoog, als
initiator en als bestuurder'.
Het juryrapport rept verder van
de aangename omstandigheid
dat Loevendie's oeuvre zich
onderscheidt van alles wat
ééndimensionaal, regulier,
doorsnee, onaangenaam
schokkend of dor
intellectualistisch is'.
Bovendien is er, sprake van het
ontwikkelen van een niet-
elitaire compositietechniek, die
communiceert met de
maatschappij zonder haar eigen
identiteit te verliezen'.
Amsterdammer Loevendie
bereikte een breder publiek met
zijn opera Naima (1985). In
onderstaand interview vertelt
hij onder meer over de opvolger
daarvan, Esmée; over een meisje
dat in de oorlog tussen wal en
schip valt. En al pratende komt
hij bovendien op het spoor van
talrijke verbindingslijnen
tussen zijn jazz- en zijn
klassieke' componeerpraktijk.
Theo Loevendie (1930) groeide
op in een arbeidersgezin in de
Amsterdamse Kinkerbuurt. Zijn
muzikaal talent werd al op de
lagere school herkend, maar
zelfs in zijn mulo-tijd bleef zijn
scholing nog beperkt tot
klarinet- en saxofoonles bij de
Postharmonie. Hij was onder
meer telegrafist bij de PTT
geweest, toen hij op 25-jarige
leeftijd op het conservatorium in
Amsterdam belandde. Als
vreemde eend in de bijt, door
zijn belangstelling voor jazz en
door zijn afkomst.
Na zijn afstuderen klarinet en
compositie ging hij als docent
werken en werd hij de motor van
diverse jazzformaties. Hij
speelde met zijn groepen op
talloze buitenlandse festivals. In
1979 kreeg hij de Wessel Ilcken-
prijs voor zijn verdiensten voor
de geimproviseerde muziek.
Sinds 1968 componeert
Loevendie ook concertmuziek.
Al snel trok zijn werk de
aandacht. Bekende stukken zijn
Incantations (1975). Six Turkish
Folkpoems (1977) en Flexio
(1979). Voor de opera Naima
(1985) kreeg hij de Matthijs
Vermeulenprijs. En in 1984
deelde hij met Pierre Boulez de
Amerikaanse Koussevitzky
International Record Award
voor Flexio. De nieuwe opera
Esmée gaat in juni 1991 in het
Amsterdamse Muziektheater in
première als Holland Festival-
produktie.
Theo Loevendie,
1 1)
2 7)
3 3)
9 9)
10 (11)
11 (15)
12 (18)
13 (24)
14 (19)
Nothing's gonna change
- Glenn Medeiros
Theme from s express - S
Express
Everywhere - Fleetwood
Mac
Ye ke ye ke - Mory Kante
One more try - George
Michael
Alphabet St - Prince
omorrow people - Ziggy
Marley
Prove yor love - Talor
Dayne
Bamboleo - Gipsy Kings
Fragile - Sting
Divine emotions - Nara-
da
Get lucky - Jermaine Ste
wart
Dirty Diana - Michael
Jackson
Get it - S. Wonder M.
Jackson
Stop loving you - Toto
1 want you back - M.
Jackson Jackson 5
Faith - Wee Papa Girl
Rappers
Made in Russia CCCP
A love supreme - Will
Downing
20 (35) I don't want to live - Fo
reigner
21 (13) Gimme hope Jo'anna -
Eddy Grant
22 Blue monday 1988 - New
Order
23
(16)
Beds are burning - Mid
night Oil
24
(17)
Stay on these roads - A
Ha
25
(25)
Pink cadillac - Nathalie
Cole
26
(23)
Rain - Terence Trent
d 'Arby
27
(33)
The valley road - Bruce
Hornsby the Range
28
(29)
One step up - Bruce
Springsteen
29
(26)
Simon Simon - Dale
30
Fast car - Tracy Chap-
31
Perfect - Fairground At
traction
32
(36)
Bedrock - Georgio
33
(20)
Shangri la - Gerard Jo-
ling
34
(22)
Can I play with madness
- Iron Maiden
35
(39)
Sweet lovin' - Rene Shu-
36
Im nin'alu - Ofra Haza
37
(34)
Vuile huichelaar - Rene
de Haan
38
(27)
I need you - B V S M P
39
Hold on to love - Jon An
derson
40
Ponte a cantar - Jose Fe-
liciano
AMSTERDAM (GPD) - Een prijs
van maar liefst honderdduizend-
gulden, daar valt wellicht iets mee
te doen? Theo Loevendie: Ik ben
niet zo gauw uit het lood geslagen,
maar het is wel een beetje een ver
warrende ervaring om plotseling te
horen dat je een ton krijgt. En dan
een ontzaglijke stroom felicitaties.
Ik weet niet of dat met de hoogte
van het bedrag te maken heeft. On
gelooflijk, het gaat maar door. Tele
grammen, bloemen, brieven, brief
kaarten. telefoontjes enzovoorts.
Over de besteding van het geld
kan ik nog niet iets definitiefs zeg
gen. Maar er liggen dingen voor de
hand. Geld maakt soms problemen
waar je mee worstelt wat gemakke
lijker. Bij gebrek aan een manager
trad ik met mijn kwintet niet meer
frequent op. Maar met geld in de
hand kun je toch wat makkelijker
een deur intrappen. Waar ik aan
denk is twee keer in het jaar een se
rie van acht concerten achter el
kaar. Dan ben je ingespeeld, maak
ik er wat meer repertoire voor en
dan heeft het weer levensvatbaar
heid. Het bloedde nu dood. Ik had
zelfs al besloten om te stoppen met
jazz. En verder kun je het geld ge
bruiken om bepaalde stukken uit
te geven. Als je dat dus niet bij Do-
nemus zou doen. Voor hedendaag
se muziek is Donemus eigenlijk de
monopolie-uitgever van Neder
land, maar er zijn problemen tus
sen de componisten en vooral de
directie. Als dat niet opgelost
wordt in een zin die acceptabel is
voor de componisten... Ik breng al
sinds twee jaar geen stukken meer
naar Donemus. Maar dan moet je
Het in eigen beheer brengen. Voor
een eigen uitgeverijtje is een ton
natuurlijk gauw weg. Maar tegen
woordig zijn met een beetje goed
kopieerapparaat allerlei dingen
mogelijk.'
Een paar prettige werkreisjes lig
gen ook voor de hand. 'Ik ga dat
geld niet alleen opmaken aan appa
ratuur of iets dergelijks. Dat is niet
leuk. Je moet er ook een beetje lol
van hebben, zeg maar. Ik denk dat
ik zeker één reisje maak naar stre
ken waar ik anders nooit zou ko
men. Bijvoorbeeld Afrika. Ik zou
het wel hoofdzakelijk om muzikale
redenen willen doen, dus ik zou
eerst moeten onderzoeken in welk
land in Afrika je nog het beste live
dingen zou kunnen horen. Maar ik
ben ook erg in Aziatische muziek
geïnteresseerd, Bali, Centraal-
Azië, Sovjetunie, Japan. De niet-
westerse cultuur heeft me altijd ge-
interesseerd. De sfeer waarin de
muziek zich afspeelt, de sociale
omstandigheden zou ik graag wil
len zien. Zeker als je met die men
sen kunt praten. Ik spreek Turks
en in een heel groot gedeelte van de
Sovjetunie spreken de mensen al
lemaal Turkse dialecten, tot zelfs in
West-China toe. Dus met die men
sen kan ik c
Buitenbeentje
- Na met Lodewijk de Boer de
opera Naima gemaakt te hebben,
werkt u nu met Jan Blokker aan
een nieuwe.
'Blokker schrijft uiteindelijk de
letterlijke tekst. Maar het onder
werp, het verhaal zeg maar, bespre
ken we steeds met z'n tweeën. Dat
verhaal is gebaseerd op iets wat
echt gebeurd is in de Tweede We
reldoorlog. De opera zal Esmée he
ten. Dat is de naam van een meisje
dat in de oorlog via haar vriendje
een medicus in het verzet terecht
komt in Friesland. Daar is zij een
buitenbeentje omdat zij van gegoe
de stand is en ook omdat zij nogal
vrijpostig is op seksueel gebied. Zij
krijgt een verhouding met een
Duitse officier en dat gaat enorme
strubbelingen geven. Want het ver
zet denkt: hoe zit dat, zij verraadt
ons misschien wel. Terwijl ze er ei
genlijk op afgestuurd was om in
lichtingen. Uit jaloezie wordt ze
door een andere vrouw bij de Duit
sers verraden. Niemand vertrouwt
haar meer en aan het eind van de
oorlog wordt ze inderdaad om het
leven gebracht, dotar waarschijn
lijk de Duitsers. Dat is niet eens he
lemaal zeker, want bij het verzet
heeft zich ook een enorme discus
sie afgespeeld of ze geliquideerd
moest worden. Maar dat ex-vriend-
je van haar, die man die leeft nog
trouwens, die heeft zich daar ont
zettend tegen verzet. Het gekke is
dat we ons voor de opera tamelijk
goed houden aan de feiten. Op het
podium krijgt het natuurlijk iets
gestileerds. Je moet niet proberen
de Tweede Wereldoorlog na te
doen in een opera, dat lukt toch
niet.'
- In Naima ging het om het indi
vidu tegen het instituut, kent Esmee
dezelfde thematiek?
'Het lijkt er een beetje op. Zij
wordt eigenlijk fijngemalen, om
dat ze zich niet conformeert aan zo
wel de ene als de andere groep. En
de argwaan die ze oproept met haar
vrijpostige gedrag. Ik weet niet of
dat duidelijk in de opera terecht
komt. maar het was bij de histori
sche Esmée het geval. Ze kwam in
een gereformeerd milieu van een
voudige mensen, daar was zij als
dame uit een vooraanstaande fami
lie uit het westen van het land heel
opvallend. Ook in normen. Maar in
vergelijking met Naima wordt het
minder abstract. Je krijgt met con
cretere mensen te maken, psycho
logisch meer uitgewerkt dan bij
Naima het geval was. Daar stond
de thematiek centraal en het was
eigenlijk niet te achterhalen wat
voor iemand zij was. Hier wordt,
vooral in de muziek hoop ik dat te
doen, veel meer een bepaalde ka
rakteristiek van iemand gegeven.'
Uitdieping
-- Is het niet moeilijk om zo'n ge
compliceerd karakter muzikaal te
vertalen?
K&O-concert
met pianist
Steven Mayer
LEIDEN-Ter gelegenheid van
het congres van de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten
dat op 1 juni in Leiden zal wor
den gehouden, organiseert K
&0 in samenwerking met de
gemeente Leiden een concert.
Dit concert wordt vanavond in
de Leidse Stadsgehoorzaal ge
geven door het Brabands Ka
merorkest onder leiding van
Daan Admiraal. Solistische me
dewerking verleent de Ameri
kaanse pianist Steven Mayer.
Behalve voor congresgangers
is dit concert ook toegankelijk
voor het publiek. Het program
ma bestaat uit het concerto nr. 4
van de 18e eeuwse Nederlandse
componist Wilhelm van Wasse
naar, Mozarts pianoconcert in
Es, KV 271, de serenade voor
strijkorkest van Edward Elgar
en de serenade opus 6 van Jozef
Suk.
Solist in het pianoconcert
van Mozart is de bekende Ame
rikaanse concertpianist Steven
Mayer, die werd opgeleid door
Leon Fleischer. Hij won tal van
beroemde internationale piano-
concoursen zoals het
Bachauer-concours en het
Busoni-concours. Hij trad met
alle grote orkesten in de Vere
nigde Staten en met veel voor
aanstaande orkesten in Europa
op. Hij heeft een groot aantal te
levisie-, plaat- en radiopna-
men op zijn naam staan.
In historische manége
'Eindspel' van Samuel Beckett door Thea
tergroep Den Haag. Regie: Arda Brok-
mann. Gezien op 31 mei in de 's-Graven-
haagsche Manége, Bibliotheekstraat 2
(hoek Kazernestraat), Den Haag. Aldaar
nog tot en met 9 juni (met uitzondering van
de maandag) te zien.
DEN HAAG Voor de produk-
tie van 'Eindspel' van Samuel
Beckett richtte regisseuse Arda
Brokmann de 'Theatergroep
Den Haag' op. Daarin werkt zij
samen met professionele acteurs
(in dit geval Wim van den Heuvel
en Rick Nicolet) en met amateurs
met, zoals het persbericht meldt
"een professionele instelling".
Als lokatie heeft Arda Brokmann
de 's-Gravenhaagsche Manége
gekozen, waar zij al eerder een
voorstelling situeerde. In die zin
is er dus eigenlijk geen sprake
van een echt lokatieprojekt: deze
speelruimte is niet speciaal voor
deze toneelproduktie uitgeko
zen.
De historische manege biedt
de onodige ruimte, waarvan de
regisseuse bij binnenkomst al
geraffineerd gebruik maakt. Als
toeschouwers worden we ge
dwongen achter langs het ronde
decor te lopen om onze plaatsen
te kunnen bereiken. Dat de afge
bakende speelruimte een cirkel
vormt, hebben we om zo te zeg
gen aan den lijve ondervonden.
Met het oog op het stuk is dat re
levant. In deze cirkel zitten vier
personages gevangen: de oude
blinde man Hamm, zijn knecht
Clov en zijn ouders. Hun gevan
genschap is geen opgesloten zijn.
Weggaan is echter zinloos, en
daarom blijft men. De handelin
gen, die Clov voortdurend in op
dracht van Hamm verricht, zijn
bijgevolg slechts rituelen om dc
tijd te doden. Absurd theater als
beeld voor de absurditeit van het
menselijk bestaan.
Op toneel staan twee vuilnis
bakken waarin Hamms ouders
voortvegeteren. Zelf zit hij in een
rolstoel, precies in het midden
van de cirkel. De mens waant
zich nu eenmaal middelpunt van
het bestaan. De speelruimte is
leeg. De hoge decorwand is opge
trokken uit een grote hoeveel
heid oude aftandse deuren. Stuk
voor stuk lijken al die dichte deu
ren vergeefse vluchtpogingen te
vertegenwoordigen. Dit laatste is
een toevoeging van de vormge
vers van deze produktie. De rest,
zoals de aankleding van de per
sonages, komt vrij nauwkeurig
overeen met Becketts aanwijzin
gen.
Eveneens heeft men zich
nauwgezet aan de veelvuldige re
gieaanwijzingen van Beckett ge
houden en voor een uiterst zorg
vuldige tekstbehandeling geko
zen. Goed merkbaar is dat er
door Jan van Dijck als Hamm en
Aad Schreuder als Clov veel aan
dacht wordt besteed aan de juis-
Aad Schreuder (links) en Jan
te timing van de tekst; Beckett
geeft niet voor niets talloze ma
len een 'pauze' aan. Zelfs bij de
kleinste handelingen volgen zij
de aanwijzingen in de tekst op de
voet. Ongetwijfeld heeft de regis
seuse deze keuze niet gemaakt
bij gebrek aan een zogenaamde
eigen opzienbarende regievisie
of uit angst voor een proces van
een boze Beckett (die onlangs
nog tevergeefs probeerde
om een door vrouwen gespeeld
'Wachten op Godot' te verbie
den). Regisseuse en spelers heb
ben zich hier duidelijk dienst
baar willen opstellen ten opzich
te van de toch al ingewikkelde
tekst. Deze produktie van de
Theatergroep Den Haag (met
prachtige bijrollen van Wim van
den Heuvel en Rick Nicolet als
de ouders van Hamm) bewijst,
dat dit artistiek gezien een legi
tieme keuze kan zijn.
WIJNAND ZEILSTRA
'Dat is heel moeilijk, ja. Maar ik
vind het aantrekkelijk om te doen.
Misschien is dat ook wel één van de
aantrekkelijkste kanten van opera.
Hoewel het een beetje uit is. Je ziet
in opera's eigenlijk nauwelijks
meer psychologische uitdieping.
Daar gaat het helemaal niet meer
om. Het lot speelt hier ook een rol.
Het voltrekt zich aan haar. En ie
mand maakt zichzelf natuurlijk
niet. Ik ben er nu een halfjaar mee
bezig en heb ongeveer een vijfde
van de opera af. Het zijn tien scènes
in totaal. Vijf scènes waarin zij
steeds een stijgende lijn vertoont,
haar opgang, het succes in het ver
zet. En dan na de pauze een dalen
de lijn. Ik heb nu ook sterk de nei
ging, dat is heel recent, om de mu
ziek zelf ook een soort commentaar
te laten geven tussen scènes door.
Om het idee: het móet eigenlijk zo
gebeuren, een beetje aan te geven.
Een beetje koraal-achtige muziek
die steeds terugkomt en daarbij
zich ook steeds verder ontwikkelt.'
'Beslissingen over regisseur, di
rigent en zangers moeten op dit
moment genomen worden. Ik heb
voor Esmée aan Teresa Stratas ge
dacht en ben ook naar Brussel ge
weest om die te horen in Lulu.
Maar ja, dat is toch problematisch.
Ze is daar een paar keer niet op we
zen dagen. En de opera is pas in
1991, dus op haar leeftijd... Die
hoofdrol is natuurlijk een vrij jon
ge meid. Roberta Alexander is nu
heel erg in de picture, maar die is
nog niet benaderd. Het is van be
lang dat ik zo snel mogelijk weet
wie het gaat worden en dan ga ik
daar op schrijven. Misschien de
tails veranderen, dat heb ik met
Naima ook gedaan. Toen ik wist
dat het Jard van Nes werd, heb ik
een bepaald gedeelte van de opera
ergens aan het begin getranspo
neerd. een maat of twintig of zoiets.
Omdat ze zei dat het voor haar stem
aan de hoge kant was. En in een an
der een gedeelte heb ik een nogal
hoge noot voor haar weggehaald.
En toen verder op de karakteris
tiek van haar stem geschreven, wat
in haar geval niet zo spectaculair is.
Want zij heeft een grote expressie:
als je haar één lange noot laat ziri-
gen, dat heeft al een bepaalde wer
king'.
'Zo werken is een benadering die
mij niet vreemd is, omdat die in de
jazz heel normaal is. Als je een vas
te groep hebt, weet je als je een
noot schrijft: dat klinkt zo-en-zo in
dat register. Dan weet je bijvoor
beeld van een bepaalde saxofonist
dat ie daarmee ontzettend hard kan
knallen. Dus de jazz en de rest heb
ben wel wat metelkaar te maken.
In het algemeen lijkt het alsof ik
met twee verschillende dingen te
maken heb, maar dat is niet hele
maal zo. Ik heb overigens weinig
de behoefte om syntheses te ma
ken. Dat zal wel iets met mijn ka
rakter te maken hebben: het gevoel
dat al die dingen een eigen waarde
hebben en naast elkaar kunnen
staan. Maar ik weet wel bijna zeker,
aangezien ik toch nergens probeer
iets te verbergen of te verdoezelen:
als ik tenminsté ets van een per
soonlijk element in mijn muziek
heb, dat het een herkenbaar Loe-
vendie-element is, nou ja, dan zal ik
dat in alle twee die genres wel heb
ben.'
Vitaliteit
'Daarbij ga je eigenlijk een beetje
af op wat andere mensen zeggen.
Harry Sparnaay noemde laatst nog
op de televisie het woord vitaliteit
voor mijn muziek. Dat vind ik ook,
ja. Nou kan het iets met mijn per
soon te maken hebben, dat is mo
gelijk, maar ik denk ook dat het te
maken heeft met de vitaliteit die
bijvoorbeeld in jazzmuziek heel
sterk aanwezig is. Dat is een hele
vitale muziek. En ik kan me voor
stellen dat ik dat meegenomen
heb, toen ik later met het zoge
naamde klassieke componeren be
gon'.
'Die vitaliteit is een psycholo
gisch begrip, er zijn natuurlijk ook
technische dingen. Ik houd erg van
ostinati, motieven die zichzelf
steeds herhalen. Wat ook trouwens
in de jazz heel veel voorkomt. En,
wat trouwens misschien óók met
die jazz te maken heeft: ik denk dat
ik een heel sterk ritmisch georiën
teerd componist ben. Daarin voel
ik me ook verwant met andere
componisten. Bijvoorbeeld met
Guillaume de Machault, een mid
deleeuws componist die ook met
ritmische procedé's bezig was.
sche compónisten waar ik me heel
sterk verwant mee voel'.
'Verder denk ik dat mijn muziek
vrij uitbundig is. Heel bont nogal
toch, als je het vergelijkt met de
meeste hedendaagse muziek. Met
bont bedoel ik dat er heterogene
elementen in voorkomen. In Nai
ma is een voorbeeld die bruilofts
muziek waar Handel-achtige ele
menten in voorkomen. Sommige
mensen zeggen: een beetje Kurt
Weill-achtige dingen. Zoiets pakt
natuurlijk negatief uit als je er niet
een eenheid van weet te maken.
Daar ben ik ook altijd mee bezig.
Wil ik bijvoorbeeld iets wat op een
populair deuntje lijkt in mijn mu
ziek verwerken, dan heb ik dat
deuntje zó gevonden'.
'Een normale hedendaagse com
ponist zou daar een studie voor
moeten maken waarschijnlijk,
maar ik heb in vijf minuten aan de
piano een typisch Amsterdamse
smartlap. Maar wat dan verschrik
kelijk veel energie en tijd kost, dus
veel werk, dat is: hoe kan ik het dan
integreren in een stuk? Als ik lees
dat Loevendie van heterogene ele
menten een eenheid kan smeden,
klopt dat met de energie die ik daar
in steek. Wat ik dikwijls een gebrek
vind aan muziek die iets citeert
buiten de hedendaagse muziek, dat
is dat het gewoon maar even geci
teerd wordt en dan gaat de muziek
weer verder. Het komt er voor mij
op neer dat je het tot iets eigens
maakt. Ik zal citaten niet gebrui
ken om te epateren, de schok-
werking.'
Opoffering
-- Er moet nog bijna drie jaar ge
componeerd worden aan Esmee.
Kunnen we behalve de opleving
van de jazzactiviteiten in die pe
riode nog meer activiteiten ver
wachten?
'Veel mensen vragen mij, maar
ik zit aan de opera vast. Dat is de
opoffering die je je moet getroos
ten. Tussendoor is er ruimte voor
wat kleinere dingen, die wat ge
makkelijker liggen. Ischa Meijer
wil een soloprogramma maken
waarbij Hans van Manen de cho
reografie doet en ik de muziek. Dat
is een ontzettende uitdaging. Met
Ischa ben ik bevriend, een bijzon
der iemand. Zingen kan ie niet of
nauwelijks en ik zie hem ook nog
niet dansen. En ik heb nog nooit
iets met Hans van Manen gedaan,
dat lijkt me fantastisch. Daar moet
iets leuks uit kunnen komen'.
'En dan is er nog een Lucebert-
project, met twee musici en mis
schien een theaterman, met objec
ten en teksten van Lucebert en mu
ziek van mij. Het is een gevolg van
mijn stuk O oor o hoor, dat het Re
sidentie-orkest met een spreker b(j
de opening van de Anton Philips-
zaal heeft gespeeld. De Lucebert-
gedichten die ik daarin heb ge
bruikt. komen ook weer in het pro
ject terecht. Allemaal dingen die
met theater te maken hebben'.
'Theater vind ik zó fascinerend.
Zo'n Naima ook. Want het is na
tuurlijk niet niks om drie jaar met
hetzelfde bezig te zijn: Ik denk ook
wel dat mijn talenten daar liggen.
Het is heel dankbaar. Je bereikt
een veel groter publiek.'
Geen weg terug
voor Globe
en Theater
DEN HAAG (ANP) - De ontwikke
lingen na ontmanteling van de to
neelgezelschappen Globe in Eind
hoven en Theater in Arnhem zijn te
waardevol om te worden geblok
keerd. Het zou jammer zijn als zij
op losse schroeven komen te staan.
Het artistieke beleid is al helemaal
op de nieuwe structuur gericht. Dit
heeft de Raad voor de Kunst aan
minister Brinkman van cultuur be
richt. De raad handhaaft zijn eerde
re advies over Globe en Theater: in
het Zuiden en Oosten van het land
dienen flexibele toneelvoorzienin
gen te worden doorgevoerd. Globe
en Theater stelden al jaren teleur
en daarom moesten er andere pro-
duktievormen worden gevonden.
De raad heeft de bewindsman
opnieuw benaderd, omdat de Raad
van State de beschikkingen van de
minister over het staken van de
subsidie aan Globe en Theater
heeft vernietigd. Dit gebeurde na
dat beide gezelschappen dit in een
zogenaamde AROB-procedure
hadden gevraagd.
Intussen werd in de twee regio's
overlegd over het opzetten van
nieuwe voorzieningen. In het Oos
ten heeft de Commissie Oostelijke
Toneelvoorvier.ing Agaath Witte-
man benoemd tot artistiek leider.
De laatste acteurs en dramaturgen
van Theater vertrekken over ruim
een jaar.
