'In Leiden meer dan honderd 'Ook in speciaal onderwijs slechts beperkte aandacht voor individu' Speciale werkgroep opgericht; onderzoek door universiteit Concordia omlijst Nederland- Rusland Biografie boekagent Marchand Leidenaar gedupeerd Wijkfeest clubhuis Matilo Raceblok van 10 mille gestolen Bezwaren tegen smallere P. Buysstraat verworpen Geuzentocht vanaf kelder Hoogstraat Vierdaagse begint op 6 juni TNO opent nieuw laboratorium actief in vrije tijd Begin herbestrating op de Oude Varkenmarkt WOENSDAG 25 MEI 1988 LEIDEN LEIDEN - De raadscommissie volkshuisvesting is akkoord gegaan met een bouwplan voor de Langebrug op de plaats van het voormalige politie bureau. Er komen totaal 24 woningen, tien op het binnenterrein en veer tien aan de Langebrugwaarvan drie bejaardenwoningen (zie tékening). Een deel van het binnenterrein wordt ingericht als parkje waaraan ook het gerestaureerde Van der Speckhofje en het pand van de Bank van Le ning liggen. Met de bouw wordt deze zomer begonnen. De commissie ging ook akkoord met het bouwplan voor 54 prem ie-koop woningen m de Stevenshof tussen de Margo Antinkstraat en de Rie Cra- merlaan. Het zijn alle vierkamerwoningen met een tuin die op de derde woonlaag bovendien de beschikking hebben over een studio met een dak terras. Probleem is nog dat zich in de geprojecteerde tuinen tussen het complex de houten onderkomens van de apotheek en de tandarts bevin denwaarvoor nog geen nieuwe huisvesting is gevonden. De gemeente is met beide in onderhandeling. Hygiënische wantoestanden komen in alle lagen van de bevolking voor. Zoals hier, enkele jaren geleden, in Leiden, waar menselijke uitwerpselen in (lekkende) blikken werden bewaard en urine in lege melkpakken, keurig opgestapeld op een boekenplank. (foto tod Leidse politie) LEIDEN - De Leidse muziek vereniging Concordia heeft, in verband met het veertigjarig bestaan, van de KNVB een uit nodiging gekregen om de voet balwedstrijd Nederland-Rus land muzikaal te omlijsten. Concordia verzorgt de show voor het begin van de wedstrijd en tijdens de pauze. De muziek vereniging speelt bovendien de volksliederen van beide lan den. De voetbalwedstrijd wordt 12 juni in Keulen ge speeld in het kader van het Eu ropees kampioenschap voor landenteams. LEIDEN - Dr. C. Berkens-Steve- linck heeft een biografie geschre ven van de Frans-Nederlandse boekagent Prosper Marchand, ooit een van de beste boekhandelaren van Parijs. Bovendien maakte de adjunct-conservator van de afde ling westerse handschriften van de Leidse universiteitsbibliotheek een beschrijving van de hand schriften van Marchand. Ter gele genheid hiervan is in de hal van de universiteitsbibliotheek een kleine tentoonstelling ingericht die tot 24 juni te bezichtigen is. Marchand moest als gevolg van het intolerante regime van Lode- wijk XIV rond 1709 naar Holland uitwijken. Bij zijn dood liet hij zijn hele bibliotheek, correspondentie en wetenschappelijke aantekenin gen na aan de Leidse universiteit. Hij gaf de universiteit zodoende voldoende materiaal in handen om de verlichting, waarvoor hij zich als literair agent had ingezet, te be studeren. De beide boeken worden vrijdag 27 mei om 15.15 uur gepre senteerd. LEIDEN Uit een woning aan de Arendshorst zijn eind april bij een inbraak een portemonnee met 75 gulden en vier giromaatpasjes met de bijbehorende enveloppen met de pincode-nummers gestolen. Van de girorekeningen van de eige naar werd enkele dagen na de in braak een bedrag van in totaal 1700 gulden afgeschreven. De gedu peerde heeft overigens pas giste ren, bijna een maand na de diefstal, aangifte gedaan. LEIDEN - Clubhuis Matilo aan de Zaanstraat houdt zaterdag 28 mei zijn traditionele wijkfeest. Het grasveld voor en naast het clubhuis wordt omgetoverd tot een feestte- rein met rommelmarkt en fancy fair. Het programma is als volgt: 10.00 uur: schminken van peu ters en kleuters; 10.30 uur: poppenkastvoorstel ling door poppentheater Gandalf; 11.00 uur: opening rommel markt; 11.30 uur: fancy fair; 13.00 uur: presentatie van de nieuwe huisstijl, tegelijkertijd een ballonenwedstrijd voor kinderen; 13.30 uur: voorstelling 'Pas op voor de oppas' door kindertheater Splinter; 13.30 uur: optreden van de coun try- en westerngroep 'The Contem porary Coyotes'. LEIDEN - Een raceblok van een motor, ter waarde van tienduizend gulden, is gisteravond gestolen uit de kelderbox van een flatgebouw aan het Jacques Urlusplantsoen. Ook de cilinderkop van de motor en een kist met onderdelen ontbre ken. LEIDEN "Een vangnet voor mensen die tussen wal en schip raken", zo noemt A. Kerkhoff, directeur van de Basis Gezondheids Dienst (BaGD) de grotere aandacht die aan sociaal- medische zorg wordt gege ven. Sinds begin dit jaar is de GG en GD omgezet in een Basis Gezondheids Dienst, er zijn twee algeme ne gezondheids-artsen (agz) bijgekomen en daardoor zit men 'ruimer in de jas'. door Annemiek Ruygrok Eén van de eerste misstanden die agz-arts Jan de Nooij samen met sociaal-verpleegkundige Hans van der Gijp structureel wil aanpak ken. zijn onhygiënische toestan den-bij meestal oudere mensen die niet meer in bestanden van huisart sen voorkomen, die tussen wal en schip zijn geraakt en nu in kom mervolle omstandigheden hun da gen slijten. Voorop staat het belang van de persoon die het betreft en tegelijkertijd de zorg voor de volks gezondheid. Nog onlangs stuitte men op de 'rat tenkoning', een man die tientallen ratten in zijn huis hield. De buren gingen klagen en uiteindelijk is men een kijkje gaan nemen. De to taal vervuilde toestand van zijn wo ning. de ratten die in groten getale rondsprongen, noopten tot maatre gelen. Een psychiater van de Riagg ging met de man praten, de ge meentelijke rattenvanger kwam er aan te pas, de politie ving de man tijdelijk op in het bureau. En ver volgens moest de man weer naar zijn woning terug, omdat hij niet urgent genoeg was om in een psy chiatrisch ziekenhuis te worden opgenomen. Inmiddels is er een re geling voor de man getroffen. Hij heeft een woonboot aan de rand van de'stad van de gemeente aan geboden gekregen, maar het pro bleem is nu dat hij daar niet in wil. Van der Gijp, als sociaal ver pleegkundige in veel vervuilde nesten beland, denkt dat dit geval het topje is van een ijsberg. "Vroe ger, als ambulance-verpleegkundi ge, kwam ik vaak in dit soort situa ties terecht. Dan rukte je uit, omdat iemand zijn been had gebroken en dan kwam je ergens terecht, dat je dacht 'hoe is dit mogelijk'. Maar je kon niet anders doen dan het zaak je afhandelen, de persoon met het gebroken been naar het ziekenhuis brengen en dat was dat. Ad hoc- werk dus". Men is op een gegeven moment dit soort uitwassen gaan rapporte ren. "Er gebeurde niets op dit ge bied. Door te rapporteren kun je in elk geval een beeld krijgen van de situatie. In de afgelopen paar jaar heb ik wel 15 van dit soort zaken gehad". Samenwerking Om tot een oplossing te komen is het van belang dat allerlei instan ties samenwerken: maatschappe lijk werk, politie, BaGD. Riagg. "Binnen de gemeente hadden de directies wel belangstelling voor dit soort zaken. Maar men ging af zonderlijk te werk, terwijl er samen iets moest worden geboden. Nu is er in elk geval een vaste samenwer king tussen die diensten". LEIDEN - Aan de Oude Varken markt is vandaag begonnen met herbestrating en herinrichting. Het is de bedoeling om zoveel mogelijk parkeerplaatsen aan te leggen. Op de hoeken van het Noordeinde zul len paaltjes worden geplaatst zodat de horeca daar een terras kan aan leggen. Daarbij verbetert ook het uitzicht voor het verkeer. De rij baan wordt herbestraat met zoge naamde Luikse keien. De uivoering valt in twee delen uiteen. Van vandaag tot en met vol gende week woendag 1 juni wordt DEN HAAG/LEIDEN - De bezwa ren tegen een versmalling van de Paulus Buysstraat in de Leidse Raadsherenbuurt zijn door de Kroon verworpen. Bewoners heb ben de bouw van woningen en kan toorruimte op de hoek van de Paulus Buysstraat en de Rijnsbur- gerweg bezwaar gemaakt. Dit bouwplan had de versmalling van de weg tot gevolg, evenals het ver lies van een aantal parkeerterrei- In de uitspraak overweegt de Kroon dat het aantal parkeerplaat sen wel vermindert, maar dat er in de buurt ruimte voldoende blijft om de auto's te stallen. Met de ver smalling op zich - de straat gaat van De Nooij: "Er is een werkgroep geformeerd, want we hebben er vaart achter gezet, omdat we het gevoel hebben dat het probleem toeneemt. Uit een voorzichtige schatting komen we op 100 tot mis schien wel 200 van dit soort pro bleemgevallen. Alleen al in Leiden. Het gaat vooral om oudere mensen, jongeren zijn toch wat mobieler. Oudere mensen, die buiten de soci ale controle vallen, komen weinig naar buiten, hebben haast geen contacten. Dat we geen exacte cij fers hebben, komt omdat juist die mensen buiten de bestaande hulp kanalen terechtkomen". Als oorzaak voor het probleem noemt hij de toenemende vergrij zing, de bezuinigingen en het afne men van sociale controle en buren hulp. "Toen de verplichte zieken fondsverzekering overging in een bejaardenverzekering, is waar schijnlijk een aantal mensen uit het bestand van de huisartsen ge raakt. Die oudere mensen hadden waarschijnlijk geen zin om moeilij ke formulieren in te vullen, zijn dus het deel vanaf de Groenhazen- gracht tot aan de nummers 22/24 gedaan. Dit deel wordt eerst uitge voerd in verband met de officiële opening van het Wagenmakersmu seum op donderdag 2 juni. Daarna wordt het resterende deel gedaan. Gedurende de werkzaamheden zal er op de Oude Varkenmarkt geen doorgaand verkeer mogelijk zijn. Naar het Doelenterrein kan gereden worden via het Rapen burg. Het terrein kan weer worden verlaten via de Arsenaalstraat en de Rembrandtstraat. zeventien naar twaalf meter, waar van zes meter rijbaan - heeft de Kroon geen enkel probleem. Er blijft een voldoende brede rijweg en de bereikbaarheid van de wo ningen blijft gewaarborgd. helemaal niet verzekerd en afge voerd van de patiëntenlijsten van hun huisarts die hen daardoor uit het oog is verloren". Omdat schattingen toch slechts 'natte vinger-werk' zijn, is er in sa menwerking met de Leidse univer siteit een onderzoek naar de oorza ken van 'hygiënische probleemge vallen' gehouden. Het is de bedoe ling om - eveneens in samenwer king met de universiteit - de gege vens nader te bekijken. "Boven dien zal er onderzoek komen naar de vraag hoe je erachter komt om hoeveel mensen het gaat. Dat wordt een nieuw soort onderzoek". 'Failliet' De Nooij noemt de situatie 'het failliet van de hulpverlening'. "Hulpverleners staan met lege han den, omdat ze niet exact weten om wie het gaat en om hoeveel men sen. Uit eigen ervaring weet ik dat het niet om één soort mensen gaat. Het probleem komt in alle lagen van de bevolking voor. Het is niet louter een geldkwestie". Dat iemand in zo'n situatie te rechtkomt, is volgens hem te wij ten aan zowel lichamelijke als gees telijke factoren: "Iemand is niet goed ter been, heeft weinig sociale contacten, komt nauwelijks bui ten. Dan kun je in een situatie van verwording terechtkomen. Wat het geestelijk aspect betreft, moet je je de vraag stellen 'wat is normaal?'. Wat jij en ik normaal vinden, hoeft niet als norm voor iedereen te gel den. In onze visie is iemand niet meer normaal als hij of zij een ge vaar is voor de eigen gezondheid of voor die van de omgeving. Ieder een heeft het recht om te leven zoals hij of zij zelf wil. Pas als het een 'zelfmoord op termijn' wordt, moeten we, denk ik, ingrijpen". Van der Gijp en De Nooij stellen- vast dat de buitenwereld die derge lijke probleemgevallen aan de kaak stelt in twee groepen valt on der te verdelen: "Je hebt de mel ders, mensen die bij de betreffende persoon nog enigszins betrokken zijn, die er nog contact mee heb ben. Dat zijn de positief ingestel- den. Via die mensen kunnen wij de persoon in kwestie zien te helpen. Klagers vormen de tweede catego rie. Mensen zien dat er onhygiëni sche toestanden zijn en willen dat daaraan een einde komt. Het geeft niet hoe, als het probleem maar wordt opgelost". Melding Twee maanden geleden kwam er bij de BaGD een melding van zo'n 'probleemgeval binnen. De eigena resse van een huis belde op, omdat er 'iets mis kon gaan' met de huur ster. Diezelfde dag belde ook de be nedenbuurvrouw dat er water naar LEIDEN "Ook in het speciaal onderwijs is maar in beperkte mate sprake van een op het individu toe gesneden onderwijsaanbod. Heel veel ligt al vast". Deze conclusie trekt S.J. Pijl in zijn proefschrift 'Het gebruik van diagnostische in formatie', waarop hij vandaag aan de Leidse universiteit is gepromo veerd. Leerlingen die vastlopen in het gewone onderwijs worden pas na een uitvoerig onderzoek naar de oorzaak toegelaten op een school voor speciaal onderwijs. Leer- beneden kwam en dat het enorm stonk. "Je eerste reactie is: er zou daar wel eens iemand dood kun nen liggen. Wij ernaar toe. Aange beld. Geen reactie. In zo'n geval neem je contact op met de politie, omdat die kan binnentreden. We kwamen binnen en je kon tegen de stank aanleunen. In een donkere kamer bij de kachel zat een ik noem het maar gedrochtje: 'Goede middag heren, ik hoor u al binnen komen'. Gelukkig, dachten wij, er is geen dode. Het vrouwtje bleek al twee jaar niet meer uit huis te zijn geweest. Haar zuster, met wie zij samen woonde, was inmiddels met een heupfractuur in het ziekenhuis be land. Het vrouwtje had in die twee jaar haar schoenen en kousen niet meer uitgehad, naar zij zei, 'omdat de burgemeester dat had verbo den'. Duidelijk een steekje los dus. Er bleek eens in de drie weken een familielid langs te komen, dat een paar blikken bonen en een lever worst naar binnen gooide en ver volgens weer snel wegging. Daar mee had zij zich twee jaar in leven gehouden. We hebben haar naar een zieken huis gebracht, omdat ze grote rotte plekken in haar benen had. Maar zie zo iemand maar eens in een zie kenhuis te krijgen. Dat lukt je bijna niet. Het is uiteindelijk toch gelukt en het vrouwtje is gewassen, haar wonden zijn verzorgd en toen wil de het ziekenhuis haar wegsturen. Er was immers geen medische in dicatie om haar nog te houden? Tot half acht 's avonds zijn we bezig ge weest om haar ergens in een ver pleeghuis onderdak te krijgen. Dat lukte nauwelijks. Eén verpleeg huis wilde zwart-op-wit een verkla ring dat de opname maar voor een paar dagen zou zijn. Uiteindelijk heeft de directeur van Leythenrode haar in zijn auto gezet en haar opgenomen. Nu is de vrouw inmiddels, samen met haar zuster, ergens in de procvincie in een verzorgingshuis onderge bracht". Netwerk Uiteindelijk is het dus toch goed gekomen, maar dit 'geval' was voor De Nooij en Van der Gijp de drup pel die de emmer deed overlopen. "Nu werd het toch echt tijd om dit soort zaken structureel aan te pak ken. We hebben nu voor elkaar ge kregen dat er een netwerk wordt opgezet. De werkgroep hygiëni sche probleemgevallen van de BaGD overlegt met het Diensten centrum Gecoördineerd Bejaar- denwerk, met de Gemeentelijke Sociale Dienst. Endegeest hoe we verder moeten. De werkgroep vormt het centrale punt, is een in termediair tussen medische en so- krachten krijgen een schat aan ge gevens, genoeg om het onderwijs op de nieuwe leerling af te stem men, maar gebruiken deze infor matie nauwelijks. Pijl heeft onder zocht waarom dat nauwelijks ge beurt. Ligt dat aan de kwaliteit van het onderzoek, of hebben leer krachten om wat voor reden dan ook geen behoefte aan de informa tie? In het experiment van Pijl werd een beschrijving van een verzon nen leerling voorgelegd aan 73 leer krachten van LOM-scholen. Iedere ciaal-maatschappelijke hulpverle ning. Hier is het meldpunt en er is een noodteam van hulpverleners". Contactpersonen van allerlei in stanties (politie, gemeentereini ging, maatschappelijk werk en In- terkruis om er enkele te noemen) werken mee. Met vier verzorgings tehuizen (Rijn en Vliet, Roomburg, Groenhoven en Haaghwijck) zijn afspraken gemaakt over het ter be schikking stellen van noodbedden. Ook de juridische afdeling van de gemeente Leiden springt zo nodig bij, want: "Als iemand een advo caat nodig heeft, is er binnen het half uur een pro deo-advocaat. Zorgvuldigheid in dit soort kwes ties is van het grootste belang. We zijn geen reinigende engelen. Het belang van de persoon in kwestie staat voorop". Het ziet er naar uit dat, behalve tijdelijke opvang, het schoonma ken van de boel en eventuele her huisvesting, er ook hulp achteraf kom, zodat dergelijke problemen zich niet opnieuw kunnen ontwik kelen. "Die nazorg is nog niet ge formaliseerd, maar moet er wel ko men. Het mooiste is natuurlijk om dit soort problemen te voorkomen, maar zover zijn we nog niet". Overigens is Leiden de enige ge meente in Nederland die voor deze aanpak kiest. In andere (grote) ste den worden slechts bouw- en wo ningtoezicht en de gemeentereini ging ingeschakeld. "We hopen hiermee een precedent te schep pen", aldus De Nooij en Van der Gijp hoopvol. Overigens moet deze vorm van hulpverlening zich in de toekomst uitbreiden tot de regio-gemeenten van Leiden. "Nu concentreren we ons nog op Leiden, maar de taak van de BaGD ligt natuurlijk ook in omliggende gemeenten". De Nooij en van der Gijp hopen niet dat mensen nu 'als wilden' naar het meldpunt (146341, tussen negen en tien uur 's ochtends) gaan bellen. "Aan de andere kant krij gen we zo een beeld van de situatie in Leiden. Ik denk dat 100 pro bleemgevallen echt geen overdre ven schatting is", aldus De Nooij. Op 21 juni wordt voor alle hulp verleners een studiemiddag geor ganiseerd, waarop men een hulp- protocol hoopt te kunnen opstel len. In september moet de bereid heid tot samenwerking van alle be trokken instanties definitief op pa pier staan, zodat het netwerk daad werkelijk van de grond komt. "Door de verzakelijking van het verzorgingsapparaat is dit hard no dig. Je zou het idealisme van ons kunnen noemen. Maar mensen die nergens terecht kunnen, moeten toch hier geholpen kunnen wor den. Daarvoor zijn we een Basis Gezondheids Dienst". leerkracht moest in een vragenlijst aangeven welke beslissingen over het onderwijs aan de beschreven leerling op basis van de beschikba re informatie werden genomen. Uit het experiment blijkt dat be tere diagnostiek er niet toe leidt dat leerkrachten de informatie inten siever gebruiken. Sommige leerkrachten zeggen geen behoefte aan de informatie te hebben. Zij vinden dat het verslag van het toelatingsonderzoek beter niet kan worden gelezen, omdat het de eigen oordeelsvorming te veel zou beïnvloeden. Voor die ei gen oordeelsvorming blijkt ook maar heel weinig informatie nodig te zijn. Beslissen zonder alle infor matie te kennen levert ook niet zo veel problemen op, aldus Pijl. Als na enige dagen of weken blijkt dat de aanpak van de leerling niet juist is, wordt dit eenvoudig bijgesteld. LEIDEN - Voor de kelder on der kledingzaak Beneton aan de Hoogstraat is een bestem ming gevonden. Het organisa tiebureau Fantasy Incentives uit Oegstgeest gaat vanuit de kelder De Leidse Geuzentoch- ten organiseren. Dat is een ar rangement dat is bedoeld voor groepen van ongeveer 25 perso nen. De eerste Geuzentocht wordt gehouden op maandag 30 mei. Fantasy Incentives organi seert voor bedrijven uit het hele land feesten, weekeinden en dagtochten. Bij de Leidse Geu zentocht worden de deelne mers eerst ontvangen in de kel der. Daarna gaan ze met de boot van eigenaar Parmentier een tocht maken langs de plaatsen die een rol speelden bij het Leids Ontzet. De boot die eerst Schuitje Vaar heette is nu om gedoopt in Burgemeester Van der Werf. Na terugkomst krijgt de groep een maaltijd die be staat uit hutspot met klapstuk. LEIDEN - Vanaf de voetbalkantine van VTL aan de Voorschoterweg vertrekt maandag 6 juni de avond vierdaagse in Leiden. De Leidse wandelvereniging Zuid-West en de Wandelkring Leiden en Omstre ken organiseren dit evenement dat op 6,7, 8 en 9 juni wordt gehouden. De afstanden die gelopen kunnen worden zijn 5, 10 en 15 kilometer per dag. Liefhebbers kunnen zich in schrijven bij K. van Diest, Sma ragdlaan 184, tel. 720807 of via tel. nr. 01726-13470. Het inschrijfgeld is 3,50 gulden bij voorinschrijving en na 1 juni kost het 5 gulden. Voor scholen en verenigingen met meer dan 10 personen bedraagt het voor- inschijfgeld 3 gulden. Tussen 18.00 en 19.00 uur kan vanaf de kantine van VTL worden gestart. Daar is te vens elke avond de finish. LEIDEN - Het TNO heeft in Leiden een nieuw laboratorium voor hou- dings- en bewegingsanalyse in ge bruik gesteld. Dit laboratorium is ondergebracht in het Nederlands Instituut voor Praeventieve Ge zondheidszorg aan de Wassenaar- seweg. Hier kunnen houdingen en bewegingen van de mens worden gemeten met behulp van speciale camera's waarmee een proefper soon tijdens zijn werk wordt beke ken. Daarna rekent de computer de snelheden, posities en versnellin gen van lichaamsdelen en gewrich ten uit. Op grond daarvan kan de belasting van spieren en gewrich ten worden geschat. De apparatuur zal worden gebruikt bij mensen die beroepsgebonden aandoeningen hebben aan rug, nek en schouder. Eén op de vijf ziektedagen en één op de drie wao-gevallen komen volgens het TNO voort uit het on juist tillen, duwen en trekken of het langdurig hebben van een ver keerde werkhouding. Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de lichamelijke problemen die door het werk worden veroorzaakt. Groepswonen De Stichting Dienstencentrum vcor Gecoördineerd Bejaardenwerk zoekt deelnemers voor het project 'Groeps wonen van ouderen'. Dit houdt in: een aantal zelfstandige woonruimten voor één of meer ouderen in één gebouw met gemeenschappelijke voorzienin gen. Voor informatie kunt u contact opnemen met de heer Van Sprundel van het DGB tel. 761196.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 15