'Waardevolle weiden
Warmond in gevaar'
'Bakker betaalt mee aan riolering rijke stinkerds
Kom eens naar de mooiste Antiek*
Interieurboerderij
van Nederland
Plaatselijk Statenlid laakt 'omspuiten'
ZATERDAG 21 MEI I
WARMOND - Het gevaar
heet "omspuiten" en het
rukt vanuit Sassenheim op
naar Warmond. De daders
zijn boeren die vanwege su
perheffingen en al dat 'ge-
quoteer' geen droog brood
meer kunnen verdienen
met hun koeien en over
stappen op de bloembol.
Het slachtoffer is voor wat
deze regio betreft het weide
landschap van de pittoreske
Klinkenbergerpolder.
door
Wim Koevoet
Aan de Sassenheimse kant van de
ze polder is het leed al geschied,
daar zijn weilanden al omgezet in
bollengrond. "Nog even en de kist
jes - en erger nog - de kassen vol
gen. In Warmond kan het morgen
gebeuren, er is immers niets gere
geld", trekt C.A.L. van der Zalm,
Statenlid namens de PvdA (met de
portefeuilles recreatie, agrarische
zaken en natuur) en oud-raadslid
en -wethouder van Warmond zoals
voor hem te doen gebruikelijk ui
terst fel van leer.
In Warmond is de discussie wel
al een beetje op gang gekomen
door voorzetjes van het CDA-
raadslid mevrouw van Schie en
PW'er Schavemaker. De burge
meester heeft een notitie beloofd.
Maar Van der Zalm, die op provin
ciaal niveau met succes ten strijde
is getrokken tegen omspuitingen,
maant tot grote spoed en stelt vast
dat Warmond "zoals gewoonlijk"
eigenlijk al te laat is.
Hij vindt het hoogst merkwaar
dig dat er niet al lang een "voorbe-
reidingsbesluit" voor het gebied is
genomen. Met zo'n besluit kan de
raad ongewenste ontwikkelingen
in de polder tegenhouden.
De provincie-bestuurder zegt dat
als hij nu zou roepen "dat in het
weiland van het ooievaarsnest
morgen bollen zullen worden ge
teeld" het dorp wel in rep en roer
zou zijn. "Maar ik zie het verschil
niet tussen dat weiland en dat
prachtige gebied achter de Oude
Toren". En: "Toen de Schiphol-
spoorlijn dwars door de Klinken
bergerpolder bleek te gaan lopen,
stond iedereen te janken. Ik hoor
nu niemand".
In Van der Zalms kritische be
schouwingen zit een stortvloed van
kritiek op het falende natuur- en
milieubeleid van de gemeente War
mond verpakt. Zo staat hij er ver
steld van dat de ontsluiting van de
nieuwbouw van de rooms-katho-
lieke school langs het kerkhof is
geprojecteerd. "Warmond ligt nog
net op de derde strandwal. Mariën-
haven en het kerkhof liggen in een
uniek gebied. Nu gaan ze daar een
weg maken en een verkeersdrukte
van jewelste oproepen. Dat getuigt
van een mathematische gemak
zucht waar je eng van wordt. Toen
ik nog in de raad zat, beschouwden
we dat gebied met Mariénhaven,
de oude toren en daarachter de
Klinkenbergerpolder als één ge
bied. We hebben daar nooit een
weg gewild anders hadden we die
wijk, Endepoel II natuurlijk wel
ontsloten". In het verlengde van
dit ongenoegen ligt de wrevel over
het bij B en W gerezen idee om de
sporthal achter 't Trefpunt, "de
mooiste plek van Warmond", te
bouwen.
Warmond, zo luidt zijn eindcon
clusie, offert steeds meer fraais op.
"Trouwens het milieubeleid in de
hele bolenstreek is één ramp. Zes,
ja, je hoort het goed, zes procent
van de agrarische bedrijven heeft
een hinderwetvergunning". Ter
herinnering: Van der Zalm was
ook die schreeuwlelijk toen War
mond de vogels van hun nesten
verdreef op de boezemkade van de
Zwanburgerpolder door midden in
het broedseizoen met werkzaam
heden te beginnen. "Ik ben een na-
tuurfreak".
Scheuren
De al flink grijzende politicus
ruimt eerst een groot misverstand,
dat ook in Warmond leeft, uit de
weg. "Iedereen heeft het over het
scheuren van land maar dat is iets
heel anders dan omspuiten. Bij
scheuren gaat alleen de plag eraf en
komt er bij voorbeeld bonenteelt
voor in de plaats. Daarvan hoeft
niemand in paniek te raken, je kunt
de koeien er weer laten lopen,
scheuren is omkeerbaar".
"Omspuiten, en daarover heb ik
het, is een heel ander verhaal. Om
spuiten is het bovenhalen van de
zandlaag. Dat gebeurt met zuiger-
tjes, die halen het van een diepte
van zes tot tien meter diepte boven.
Omspuiten is ook niet omkeerbaar,
de oorspronkelijke situatie kan
nooit meer worden hersteld want
je gaat zand niet meer twaalf meter
diep wegstoppen".
Van der Zalm en zijn collega's
van andere statenfracties hebben
hun werk al gedaan. In het streek
plan voor dit deel van de provincie
Zuid-Holland is precies aangewe
zen waar wel en waar niet mag wor
den omgespoten. "Ik hoor mensen
ongenuanceerd roepen dat om
spuiten helemaal niet meer mag en
dat er nu een areaal aan bollen
grond verloren gaat. Dat is dus niet
waar, het moet alleen afgelopen
zijn met omspuiten in waardevolle
gebieden".
Warmond ligt in een overgangs
gebied waarvan de "ecologische in
frastructuur" beschermd dient te
worden. Ook de landschappelijke
waarde moet intact worden gela
ten. "Bepaalde levensvormen en
de vegetatie zijn aan elkaar gerela
teerd. Als een weidevogel van a
naar b naar c vliegt en je haalt in
eens b weg door dat in één dag om
te spuiten, dan is de samenhang
verstoord en kun je gerust spreken
van een ecologische ramp. En ver
der is weilad mooier dan bollenvel
den. Daar is maar een paar weken
per jaar wat te zien. Bollenteelt is
ook intensiever. Er worden bestrij
dingsmiddelen gebruikt".
Op provinciaal niveau mogen
dan de nodige voorzetten zijn gege
ven, van belang is "wat gemeente
besturen in hun bestemmingsplan
nen hebben geregeld". De provin
cie heeft dan ook een toernee ge
maakt langs verschillende ge
meenten. "De beste weg is overleg,
in de ene gemeente moet meer ge
praat worden dan in de andere. In
de ene gemeente zijn de agrarische
belangen groter dan in de andere".
Buitengebieden
Van der Zalm hekelt het feit dat
Warmond in zijn bestemmings
plannen voor de "buitengebieden"
omspuiten niet onmogelijk heeft
gemaakt. "Omspuiten dateert ook
niet van vandaag of gisteren. In
mijn tijd als kind gebeurde het al".
Rent Van der Zalm met zijn
noodkreet niet aan zijn doel voor
bij? Warmond kan toch beter in al
le stilte tot een verbod overgaan.
Slapende honden worde nu wak
ker en kunnen zo lang er nog geen
verbod is omspuiten waar ze wil
len. Van der Zalm: "Mij wordt ver
weten dat ik juist aanzet tot, ja. Een
flauw argument. Je zegt toch ook
niet tegen mensen die zich tegen
lozingen op de Waddenzee keren
dat juist door hun optreden ieder
een effe gauw op zee zzal gaan lo-
Volgens Van der Zalm heeft War
mond zeker de laatste jaren, "met
die slappe gemeenteraad", weinig
tot geen oog voor zijn buitengebie
den. "In de bebouwde kom is alles
geregeld, in het buitengebied niets.
De Klinkenbergerpolder is altijd
gezien als een stukkie weiland bij
de dorpskern".
De Warmonder wil zeker niet
"boeronvriendelijk" overkomen
maar stelt vast dat in de afweging
"algemeen belang versus- privébe-
lang" het eerste zwaarder weegt.
"Natuurlijk moet je ook begrip
hebben voor het boerenprobleem.
Je moet de boeren tegemoet ko
men, hen erop wijzen dat ze een be
heersovereenkomst voor hun land
met het rijk kunnen afsluiten. Er
zijn ook Warmondse boeren die dat
kunnen. Als je wat minder maait of
op een ander tijdstip dan krijg je
een vergoeding. Boeren die willen
omspuiten maar dat niet mogen
moetje onder invloed brengen van
de 'relatienota'. Dat betekent dat ze
vergoedingen krijgen voor dingen
die ze doen of iuist nalaten. Maak
De voor een flink
deel al omgeslo
ten Klinkenber
gerpolder aan de
Sassenheimse
kant. Het weiland
verdwijnt, de bol
len komen. Op de
achtergrond War
mond dat nog
niets heeft gere
geld. Het omspui
ten kan daar elk
moment begin-
(foto Wim Dijkman)
duidelijk dat boeren in handicap-
polders financiële steun kunnen
krijgen. Aan Dekker en co met zijn
tennis en zijn hout is een hele pol
der opgeofferd. Maar gemeente
Warmond, wat doe je met je boe
ren", begint Van der Zalm zijn tira
de.
"Stimuleer de boeren om aan
weidevogelbeheer te doen. Help
boer Warmerdam in de Hemmeer-
polder. De raad heeft geroepen dat
die polder niet onder water mag
worden gezet. Terecht. Er zijn vol
doende mogelijkheden voor de wa
terrecreant. De watertoerist ligt bo
vendien alleen maar stil, die vaart
niet, die heeft dat extra water niet
nodig. Maar nu moet wél Warmer
dam geholpen worden bij het be
houd van de agrarische functie van
de polder.
Voor de Laeck, een gouden pol
der, geldt hetzelfde. Maar ik mis in
alle toonarden voorlichting die aan
boeren kan worden gegeven. War
mond springt heel slordig orn met
z'n buitengebieden. De raadsleden
kijken er pas weer naar als het om
gemeentelijke herindeling gaat, als
het van ze afgepakt dreigt te wor
den. Dan is het getoeter niet van de
lucht".
Van der Zalm kan zich zelfs voor
stellen dat de gemeente zelf een
stuk Klinkenberpolder koopt. Ge
meenten kopen ook grond om er
huizen te bouwen, waarom geen
stuk gekocht om het te bescher
men? "We zijn toch ook blij dat het
Bos van Krantz van de Stichting
Zuidhollands Landschap is en niet
van een of andere projectpontwik-
kelaar?". Dat er zelden in die rich
ting wordt gedacht komt "omdat
natur en landschap nooit het volle
pond krijgen in de afwegingen. Er
wordt altijd naar gekeken maar pas
op het laatst. Volgetjes en planten
moeten altijd wijken voor de mens.
Wat een pretenties".
Van der Zalm is ervan overtuigd
dat de Warmondse boer boer wil
blijven. "En zo lang er boeren zijn,
is er natuur". Volgens hem moet de
boer dan ook vooral "op een pretti
ge manier worden aangesproken".
Niet vanuit het vooroordeel "dat
een boer alleen maar winst wil ma
ken". "Je moet een boer aanspre
ken als beheerder van waardevolle
landschappen en daar op inspelen
met financiële middelen".
Volle pond
Van der Zalms betoog zal het
Landbouwschap bepaald niet als
muziek in de oren klinken. Vol
gens gemeentesecretaris C. Zoete
melk heeft deze organisatie al laten
horen dat ze tegen een verbod op
omspuiten is. Agrariërs moeten ge
heel vrij zijn in het gebruik van hun
grond heet het. "Ja, ja, het ik-maak-
zelf-wel-uit-wat-ik-teel-principe",
interpreteert Van der Zalm. "Onzin
natuurlijk. Ik mag toch ook niet zo
maar bouwen wat ik wil, ook al is
het op mijn eigen grond?". Volgens
Van der Zalm steekt het betoog
van het Landbouwschap bedrijfs
economisch doortimmerd in el
kaar, "maar optimale landbouw is
in de regel slecht voor de natuur".
En: "Het Landbouwschap kijkt te
veel naar de mechanische, grote
boeren".
Jeugd kleurt
raadhuis open
VOORSCHOTEN - De Voorscho-
tense jeugd kon tot vandaag gete
kende en gekleurde versies van het
nieuwe gemeentehuis inleveren.
De burgemeester en andere juryle
den kiezen volgende week de win
naars in de categorieën van 0 tot en
met 6 jaar, van 7 tot en met 9 jaar en
van 10 tot en met 12 jaar.
De kleurplaten werden op scho
len verspreid en konden bij biblio
theek en gemeentehuis worden op
gehaald. Op 3 juni, bij de opening
van het vernieuwde raadhuis, han
gen de winnende platen op publi-
catieborden in de centrale hal. De
commissaris der Koningin in Zuid-
Holland, S. Patijn, verricht om
kwart over vier de opening, na een
samenkomst in de Gereformeerde
Kerk.
Niet alle betrokkenen blij met rioleringsplan Wilgenlaan Voorschoten
VOORSCHOTEN - De huizen aan
de Voorschotense Wilgenlaan zul
len nog dit jaar worden voorzien
van riolering. Dat is ten minste de
bedoeling van de gemeente, die de
eigenaren van de vijftien woningen
heeft benaderd met het plan voor
de aanleg van een drukriolerings-
systeem. De totale kosten van dit
project zouden 345.000 gulden be
dragen.
door
Conny Smits
Verschillende malen eerder is al
geprobeerd de woningen aan de
Wilgenlaan aangesloten te krijgen
op het gemeentelijk rioleringsstel
sel. Telkens moesten de plannen
echter weer worden afgeblazen, bij
voorbeeld omdat de aanleg ge
paard zou moeten gaan met het
verlies van mooie beplantingen
aan het laantje tegenover de Gou
den Leeuw. Bewoners vreesden
bovendien voor verwoesting van
hun tuinen wanneer daar buizen
moesten komen.
Het plan zoals het er nu ligt, voor
ziet in de aanleg van een centrale
afvoerleiding in het weglichaam
van de Wilgenlaan van waaruit 'uit
leggers' de tuinen ingelegd zullen
worden tot aan de achtergevels van
de woningen. Volgens wethouder
J.D. van Dalen kan met deze oplos
sing het groen aan de Wilgenlaan
zoveel mogelijk worden gespaard.
"We ontkomen er natuurlijk niet
aan om buizen door de tuinen naar
de huizen te leggen. Nadeel van de
aanleg onder het wegdek is boven
dien dat de straat een een paar da
gen onbegaanbaar zal zijn. De be
woners zullen hun woningen dan
even wat moeilijker kunnen berei
ken".
Protest
De gemeente rekent voor het
karwei op een subsidie van het rijk
van 33.600 gulden. Er blijft dan nog
een bedrag van 311.400 gulden
over, dat gemeente en bewoners
gezamenlijk moeten opbrengen.
Voorschoten biedt de bewoners nu
De Voorschotense Wilgenlaan. In het nieuwe rioleringsplan blijven de bomen gespaard en hoeven bewoners niet
de volle mep te betaleti. Toch is niet iedereen gelukkig. (toto Henk Bouwman)
de keuze tussen een betaling van
tienduizend gulden in driejaarlijk
se termijnen óf een betaling ineens
van achtduizend gulden. De ge
meente betaalt de overige kosten,
wat neerkomt op ongeveer zestig
wensen we niet ineens duizenden
guldens te betalen voor de poep
van een ander".
Begrip
Wethouder Van Dalen kan wel
enig begrip opbrengen voor deze
redenering. "Natuurlijk is het niet
zo dat iedereen evenveel vuil loost.
De een heeft een zwembad, de an
der knutselt misschien veel, de an
der weer minder. Maar van de ge
meente kun je moeilijk verwachten
dat ze dat helemaal gaat uitzoeken.
Dan zou je jaren achtereen mon
sters moeten nemen om de vervui
ling per woning vast te stellen. Te
gen Blóte kan ik dus alleen maar
zeggen dat ik hem dankbaar ben
dat hij de afgelopen jaren zo weinig
niet nodig. En achtduizend gulden
op tafel leggen voor iets dat je niet
nodig hebt, dat vind ik veel te ver
*»aan".
Blóte vervolgt: "Mijn vader
woont al meer dan vijftig jaar in
een huis zonder riolering. Hij heeft
een septic-tank en bij een goed ge
bruik daarvan is er helemaal geen
overlast voor het milieu. "Het zijn
de fosfaten, de chemische stoffen,
die vrijkomen bij gebruik van een
wasmachine of het verschonen van
een zwembad, die het milieu aan
tasten. Wij weten precies hoe we
moeten omgaan met de septic-tank
zonder schade toe te brengen. Zo
gaat de was van mijn vader de deur
uit. Hij heeft jaren zo geleefd, en nu
procent van het totale bedrag.
Voorschoten heeft als voorwaar
de voor het doorgaan van de plan
nen gesteld dat alle bewoners moe
ten meedoen. Zoals het er nu naar
uitziet zal dat niet lukken. De Was
senaarder R. Blote heeft al laten
weten geen gelegenheid óf zin te
hebben om achtduizend gulden op
tafel te leggen voor een riolering.
De bejaarde vader van Blóte is
een van de bewoners van de Wil
genlaan. Na het overlijden van zijn
vrouw werd zoon R. Blóte, Wasse
naars kunstenaar en actievoerder,
executeur testamentair. Hij kreeg
daarmee voor de helft zeggenschap
over het huis. Tégen een riolering
is hij niet, vertelt hij. "Maar wij
hebben zo'n voorziening helemaal
heeft vervuild, maar dat de riole
ring voor iedereen evenveel geld
blijft kosten".
De bestuurder benadrukt dat
zijn gemeente de riolering niet
voor haar lol aanlegt. "We hebben
het woongenot van de bewoners
voor ogen", zegt hij. "De sloot
langs het Wilgenlaantje stinkt nu
vaak op ontstellende wijze. Vaak is
het slootwater éen melkachtige
drab. Dat is de laatste tijd alleen
maar erger geworden. We hebben
al jaren het plan eens een riolering
aan te leggen, maar het zou meege
nomen zijn als het nog dit jaar zou
gebeuren omdat we dan nog een
subsidie kunnen krijgen. Die rege
ling loopt in 1989 namelijk af'.
Of Blóte nu degene is die het hele
plan voor de aanleg van riolering
gaat tegenhouden, kan Van Dalen
niet zeggen. "Het lijkt me te gek dat
een bewoner zo'n heel plan kan te
genhouden. Maar als er meer vol
gen, wordt het voor de gemeente
wel erg duur. Zelfs als alle bewo
ners meebetalen, moet de gemeen
te er toch al zestig procent bijleg
gen".
Blóte ergert zich trouwens ook
aan deze gang van zaken. Wil hij de
achtduizend gulden niet eens beta
len, eigenlijk vindt- hij dat het be
drag nog te laag is. "Aan de Wilgen
laan wonen nou niet bepaald de
armste mensen. Het gaat hier om
villa's die door de aanleg van riole
ring waarschijnlijk meer in waarde
stijgen dan de achtduizend gulden
die de bewoners ervoor betalen. De
rest moet door de gemeenschap
worden opgebracht. Dus de bakker
en de kruidenier hier in Voorscho
ten, die betalen mee aan de aanleg
van riolering voor rijke stinkerds".
Van Dalen: "Hier geldt hetzelfde
verhaal als voor de mate van ver
vuiling. De gemeente kan moeilijk
gaan uitzoeken hoe rijk iedereen
precies is. Er wonen aan de Wilgen
laan nog steeds heel wat mensen
die helemaal niet zo goed in de
slappe was zitten. Mensen die er
tientallen jaren geleden kwamen
wonen toen de Wilgenlaan nog
slechts een stuk bollengrond was".
De wethouder betoogt dat achtdui
zend gulden toch al een flink be
drag is voor de bewoners om op ta
fel te leggen. "Bewoners laten op
draaien voor de totale kosten zou
voor haast iedereen onhaalbaar
worden. Vandaar dat de gemeente
ervoor heeft gekozen zelf een flink
deel bij te dragen".
Absurd
Of Blóte-het ooit nog eens wordt
met de gemeente Voorschoten lijkt
onwaarschijnlijk. Een voorstel van
de dwarsligger om grond die de ge
meente ooit heeft 'ingepikt' te be
schouwen als betaling, wordt door
de wethouder als 'volslagen ab
surd' van de hand gewezen. Blóte
beweert echter dat zijn voorstel
heel plausibel is. "De gemeente
heeft destijds een deel van onze
sloot gedempt. Vorig jaar is dat
stuk geasfalteerd om de hoek van
de weg minder scherp te maken
voor automobilisten".
"Dat stuk sloot, het gaat om on
geveer anderhalve vierkante me
ter, is'nooit van ons gekocht of
onteigend. De gemeente heeft het
eenvoudig genomen". Blóte heeft
de wethouder nu voorgesteld het
stuk voormalige sloot alsnog te ko
pen voor de somma van achtdui
zend gulden, precies het bedrag
dat de riolering kost. "De grond in
New York is duurder", aldus Blóte.
"Achtduizend gulden betaal je
nog niet eens voor grond in hartje
Den Haag", pareert Van Dalen on
middellijk. "En voor het soort
grond waar we het hier over heb
ben, betalen we hoogstens 250 gul
den. Bovendien vraag ik me af of
Blóte nog wel recht kan laten gel
den op zijn vierkante meter. Het
bijtrekken van grond voor de open
bare weg verjaart snel".
Blóte is echter niet van plan het
hier bij te laten zitten en heeft de
gemeente een brief gestuurd waar
in ze wordt verzocht "de asfaltweg
vóór september 1988 te verwijde
ren voor zover hij zich boven onze
sloot bevindt".
Van Dalen heeft de brief nog niet
gezien, maar lijkt er op het eerste
gehoor niet van ondersteboven.
"Als meneer Blóte wil dat we die
asfaltlaag weer weghalen, dan
doen we dat toch even".
VAN KLAVER WEIDE WEG 21 *7
HOOGMADE TEL. 01712-2576
m Antiek gecombineerd met modern ieder
Eerlijk geloogd grenen
m Warm antiek Engels eiken
m Rustieke boerenmeubelen
Sfeervolle verlichting
Exclusieve stoffen bankjes
Collectie Welbeckhouse zitmeubelen'
Collectie Chesterfields bankjes
Mui klasse
11oor klasse...