Leiden moet straks toch
in polders gaan bouwen
'Het is de bedoeling dat hun
eigenwaarde wordt vergroot'
Leidse Universiteit wil meer
reclame maken voor zichzelf
Opinie
Enthousiasme voor textieiproject buitenlandse meisjes
Bruidspaar
gestrand
Nieuwe zaak
Kooyker open
Inbreidingsnota is tekortgeschoten
Geldcassette
gestolen bij
roofoverval
Forse boete
voor atelier
VRIJDAG 20 MEI 1988
LEIDEN
LEIDEN Twee agenten zijn gis
termiddag om half vijf op de Bree-
straat een bruidspaar te hulp geko
men, dat niet meer in zijn trouw-
auto kon.
Nadat het paar elkaar op het
stadhuis het jawoord had gegeven
en in de auto wilde stappen, bleek
dat de bestuurster - waarschijnlijk
in de zenuwen vanwege de bruiloft
- het portier had dichtgegooid en
de sleutels erin had laten zitten.
Aanvankelijk konden ook de
agenten de deur niet openkrijgen,
maar nadat er op het bureau ge
reedschap was gehaald, konden zij
de auto openkrijgen. Het paartje
kon na dit oponthoud het feest op
gelucht voortzetten.
LEIDEN - Door een strik los te
trekken opende de schrijver W.F.
Hermans gisteren het nieuwe pand
van boekhandel Kooyker aan de
Breestraat. Daarvoor had de - spe
ciaal voor de gelegenheid uit Parijs
overgekomen - auteur in de Pie
terskerk tijdens een feesteljke
plechtigheid uit eigen werk voor
gelezen. Hij had daarvoor passages
uit 'De donkere kamer van Damo
cles' gekozen, omdat die zich in
Leiden afspeelden.
Tijdens de openingspechtigheid
bekende Hermans in het oor
logsjaar 1944 een boekje bij boek
handel Schroder te hebben gepikt.
Later had hij deze 'misdaad' goed
gemaakt door een in eigen beheer
uitgegeven werkje stiekem bij
Schroder te deponeren. Hij memo
reerde het feit dat twintig jaar later,
in 1964 diezelfde boekhandel van
zijn verzameling essays 'Mandarij
nen op zwavelzuur' een groot aan
tal exemplaren had afgenomen. Dit
in tegenstelling tot de firma Kooy
ker, die slechts één exemplaar had
ingekocht. Hermans meende dit
feit te moeten goedmaken door van
'Mandarijnen op zwavelzuur' een
exemplaar aan de directie te over
handigen met het verzoek dit in de
nieuwe zaak neer te leggen.
LEIDEN "Het is de bedoeling
de eigenwaarde van de buiten
landse meisjes te vergroten, te
zorgen dat ze niet de hele dag
thuis zitten. Omdat ze Neder
landse les krijgen, worden ook
de kansen op de arbeidsmarkt
vergroot". Dit zegt Simone Rob
bers, coördinatrice van het tex
tieiproject voor buitenlandse
meisje, dat in 1984 in het Vor
mingscentrum aan de Lammen-
schansweg is gestart.
door
Willem Spierdijk
De coördinatrice is enthou
siast over het verloop van het
project, dat voor het grootste ge
deelte door de gemeente Leiden
wordt betaald. Momenteel ne
men er 15 meisjes in de leeftijds
klasse van 16 tot 23 jaar deel aan
het 'Project Textiele Werkvor
men' en staan er drie meisjes op
de wachtlijst. "Vorig jaar dach
ten we dat er geen buitenlandse
meisjes meer zouden zijn die
aanmerking zouden komen,
maar nu zit de groep al weer vol",
stelt Robbers.
Het niveau van de deelneem
sters loopt sterk uiteen. Sommi
ge meisjes zijn net een paar
maanden in ons land en spreken
dus ook geen Nederlands. Twee
deelneemsters konden, toen ze
aan het project begonnen lezen
noch schrijven. Op het vorming
centrum wordt er daarom ook
Nederlandse les gegeven aan de
merendeels Marokkaanse meis
jes.
'Zolang wij niet goed Neder
lands spreken, hebben wij nau
welijks kans om aan een baan te
komen", zegt een van de deel
neemsters, die net als de meeste
anderen is ingeschreven bij het
arbeidsbureau. Ook Suzanne
Robbers is niet erg optimistisch
over de kansen op de arbeids
markt voor de buitenlandse
meisjes. "In de textiel is er hier in
de omgeving weinig werk. Som
migen komen wel aan de slag,
bijvoorbeeld in een wasserette of
in een hotel, maar dat is toch een
uitzondering".
Motivatie
De weinig rooskleurige voor
uitzichten op vast werk kunnen
het enthousiasme van de deel
neemsters niet verminderen. In
het vormingscentrum aan de
Lammenschansweg zijn de
meisjes bijna gedreven bezig met
het rnaken van rokken en jurken.
"De motivatie is zeer goed. Tien
deelneemsters hebben sinds ja
nuari nog geen les gemist", zegt
Suzanne Robbers, die samen
met Bregje Remmelts de lessen
verzorgt.
Bij de start van het project
moesten er eerst nog wat weer
standen uit de Marokkaanse ge
meenschap overwonnen wor
den. "De vaders van de meisjes
stonden er sceptisch tegenover.
Ze zeiden dat er hier ook 'gek
ken' les kregen, omdat er hier
ook mensen van de sociale werk
plaats komen", zegt de coördina
trice van het leerproject. Volgens
haar zijn die weerstanden intus
sen overwonnen. "Marokkaanse
vaders komen hun kinderen nu
zelf aanmelden", zegt Robbers.
Daaraan draagt bij dat de meisjes
op het vormingscentrum niet
met jongens in contact komen.
De meeste Marokkaanse ouders
willen dat liever niet zolang de
meisjes nog niet zijn verloofd of
getrouwd.
Patronen
Het textieiproject beslaat drie
dagdelen. In de eerste periode
De coördinatrice van het textieiproject voor buitenlandse meisjes, Simone Robbers, (rechts) instrueert een
van de deelneemsters. (foto Jan Holvast)
van de opleiding leren de .deel
neemsters om te gaan met patro
nen en het naaien van (kinder
kleding. Ook wordt er een dag
deel besteed aan breien en ha
ken. Aan het eind van het eerste
cursusjaar krijgen de meisjes de
gelegenheid om via een winkel
voor zelfgemaakte kinderkle
ding een aantal werkstukken te
koop aan te bieden. Het tweede
cursusjaar ligt de nadruk op het
aanleren van technieken als het
inzetten van een ritssluiting, het
naaien van zakken en het afwer
ken door middel van zomen.
Probleem bij het geven van de
lessen, is dat er voor deze doel
groep geen leerplan bestaat
waarin de technieken stap voor
stap worden uitgelegd. Door de
docenten van het project is dan
ook zelf een lesmethode ontwik
keld. Omdat de coördinatrice
naast het lesgeven ook organisa
torische taken verricht, wordt
gehoopt op verdubbeling van de
personele bezetting. Dan zou de
groep, die nu bestaat uit meisjes
met een bijna afgeronde school
opleiding en analfabeten, ook
naar niveau kunnen worden ge
splist.
Dat gebeurt overigens bij de
andere vakken die de buiten
landse meisjes op het vormings
centrum krijgen wel. Naast Ne
derlandse les wordt er ook reke
nen onderwezen en krijgen de
deelneemsters vakken als ver
keer, sport, koken en typen.
De wethouders Peters (ruimtelij
ke ordening) en Tesselaar (volks
huisvesting) hebben deze week
hun toernee door een deel van
stad, over de nota 'Bouwen in be
staande wijken', afgesloten. Van
af januari zijn zes bijeenkomsten
gehouden waarvoor een over
donderende belangstelling be
stond. Nooit eerder hebben ge
meentebestuurders met hun
plannen zoveel mensen op de
been gebracht, en tegen zich in
het harnas gejaagd, als met deze
'operatie ontgroening'.
door
Jan Rijsdam
Het feit dat de Leidenaren zo
fel hebben geageerd tegen het
bebouwen van groenplekjes in
hun directe woonomgeving mag
nauwelijks verbazing wekken.
Veel opmerkelijker is dat de wet
houders Tesselaar en Peters de
overtuigingskracht misten om
mensen duidelijk te maken
waarom deze operatie in hun
ogen noodzakelijk is.
Achteraf is het altijd gemakke
lijk praten, maar het was toch
min of meer voorspelbaar dat
anonieme cijfertjes over aantal
len woningzoekenden tekort
zouden schieten om voor de Lei-
denaar aanvaardbaar te maken
dat hem zijn uitzicht, plantsoen
tje, sportveldje en/of zijn volks
tuintje ontnomen moet worden.
Zeker als op voorhand daaraan
de conclusie wordt verbonden,
door de wethouders zelf, dat het
toch allemaal een druppel pp een
gloeiende plaat is.
Polder
De woningzoekenden kunnen
barsten, is de gemeentebestuur
ders in zekere zin te verstaan ge
geven. Maar temidden van veel
ongenuanceerde uitlatingen, die
veelal geen ander doel dienen
dan het eigen belang, is de wet
houders ook een alternatief voor
gehouden: Bouwen in de polder.
Voor Tesselaar en de zijnen,
van een generatie voor wie het
maatschappelijk verzet tegen het
bouwen in de Stevenshofpolder
lange tijd een onontkoombare re
aliteit is geweest, was dit mis
schien het meest ontnuchteren
de resultaat van de inspraak
avonden. "Ik ben met mijn beide
benen op de grond gezet", zegt
Tesselaar over de veranderde
tijdgeest. "Dat men zou zeggen:
bouwt u maar in de polder, dat
had ik niet verwacht".
Met ruim 2000 Leidenaren die
te hoop zijn gelopen en welge
teld 9000 woningzoekenden in
het achterhoofd gaat het college
van B en W zich nu beraden over
de in de nota geïnventariseerde
bouwlokaties. Wat haar te doen
staat is de inbreidingsgedachte,
het bouwen in de bestaande stad
van een kleine duizend wonin
gen, te toetsen aan de leefbaar
heid die volgens veel wijkbewo
ners op het spel staat.
Die vrees is niet uit de lucht ge
grepen maar vindt onder meer
rechtvaardiging in een onder
zoek van de historicus Blok, vol
gens wie de Leidse geschiedenis
heeft geleerd dat wanneer geen
duimbreed grond ongebruikt
blijft dit alleen maar kapitaal-
vlucht en dus verval tot gevolg
heeft.
Stommiteit
Na intern beraad zullen B en W
de gemeenteraad een voorstel
doen over welke plekken nu wel
en welke niet bebouwd zouden
moeten worden. Vervolgens is
het woord aan de politiek. Een
vragenrondje langs politieke
kopstukken leert dat men op dit
moment nog vele slagen om de
arm houdt waar het concrete
bouwlocaties betreft.
Maar dat de lokaties Leidse
Hout en Ons Buiten (het volks
tuinencomplex) de eindstreep
halen wordt praktisch uigeslo-
ten. In welingelichte kringen valt
wel te beluisteren dat er reke
ning mee wordt gehouden dat de
meeste van de ruim 40 lokaties al
zijn afgeschreven.
De vraag is gerechtvaardigd of
Peters en Tesselaar de politiek
niet om een algemeen oordeel
hadden moeten vragen alvorens
met het hele circus de stad in te
gaan. Als vooraf zou zijn geble
ken dat een aantal locaties de po
litieke eindstreep niet haalt had
dit veel emoties kunnen voorko-
Dit laatste zou ook het geval
zijn geweest als de wethouders
zich vooraf duidelijker hadden
uitgesproken over welke gedeel
ten van het volkstuinencomplex
in aanmerking komt voor bebou
wing. Door dit tot het laatst toe in
het midden te laten heeft men
onnodig onrust veroorzaakt on
der alle volkstuinders. Nakaar
tend verklaart Tesselaar ook van
mening te zijn dat dit "een stom
miteit" is geweest.
Overgangsperiode
Eind juni vergaderen de raads
commissies over de nota (23, 27
en 29 juni) waarna de gemeente
raad op 4 juli haar eindoordeel
geeft. Een eindoordeel, en ant
woord op de vraag welke locaties
nu wel en welke niet worden be
bouwd, dat van weinig betekenis
zal zijn voor de volkshuisves-
tingsproblematiek in z'n totali
teit.
Wethouder Tesselaar van volkshuisvesting. uoto Loek zuyderduin)
Op termijn zit er niets anders
op dan dat Leiden één van de
polders in de randgemeenten be
bouwd. De Broek- en Simontjes-
polder (gemeente Oegstgeest) en
de Veerpolder (gemeente War
mond) liggen het meest voor de
hand omdat beide polders gren
zen aan de Merenwijk. Later zou
de gemeente Leiden haar vleu
gels nog uit kunnen slaan naar
Voorhout.
De gemeente Leiden streeft er
niet naar deze gebieden te an
nexeren maar onderhandelt met
de omliggende gemeenten over
de mogelijkheid om op hun
grondgebied te bouwen voor
Leidse woningzoekenden. Het
op elkaar afstemmen van de ver
schillende woonruimte- en regi-
stratieregels is echter niet een
voudig en zal nog geruime tijd
duren.
Feitelijk bevindt Leiden zich,
nu de Stevenshofpolder bijna vol
is, in een overgangsperiode
waarin men zich voor de vraag
gesteld ziet waar jaarlijks nog
zo'n 750 woningen kunnen wor
den neergezet voordat de ge
meente zich aan een polder van
een buurgemeente vergrijpt.
Het schrappen van bouwloca
ties in de stad vergroot de kans
dat tussen nu en het moment dat
Leiden elders kan gaan bouwen,
een gat ontstaat in de bouwpro-
duktie, met alle gevolgen van
dien. De enige manier om dit te
voorkomen is door op te schieten
met het maken van afspraken
met de regiogemeenten.
De besluitvorming over de no
ta 'Bouwen in bestaande wijken'
kan niet los worden gezien van
dit toekomstperspectief. Wet
houder Tesselaar zegt met zijn
ambtenaren bezig te zijn de za
ken duidelijk op een rij te zetten.
Naast de vraag of en hoe Lei
den de komende jaren aan de wo
ningbehoefte kan voldoen zullen
zich in de discussies daarover
nog tal van andere zaken aandie
nen die om helderheid vragen.
Te constateren valt dat er be
hoefte bestaat aan een reële
schets van de woonwensen van
woningzoekenden, zowel in
kwantitatief als kwalitatief op
zicht. De nota 'Bouwen in be
staande wijken' is ook daarin
duidelijk tekort geschoten.
Bijna vier ton uitgetrokken voor wervingscampagne
LEIDEN Bij het filiaal van de
Nutsspaarbank aan de Opaalstraat
is rond tien uur vanmorgen door
een overvaller een geldcassette
buitgemaakt. Hoeveel geld de cas
sette bevatte is nog niet bekend.
De overvaller wachtte in het
voorportaal een geldloper op. On
der bedreiging van een pistool
dwong de dader een geldcassette af
te geven. De man vluchtte daarop
naar het Diamantplein en stapte
daar in een wachtende auto, een
blauwe Mazda. Hij reed vervolgens
weg in de richting van de Turkooi
slaan.
Het signalement van de dader
luidt: 25 tot 35 jaar, stevig postuur,
gekleed in spijkerbroek en -jack,
zwart lang haar, vermoedelijk een
pruik.
De politie verzoekt getuigen van
de overval zich te melden op tele
foonnummer 258655.
Bij de Nutsspaarbank aan de Opaalstraat is vanmorgen een geldcassette gestolen met nog onbekende inhoud.
LEIDEN - De Leidse universiteit
gaat meer reclame maken voor
zichzelf. Het college van bestuur
heeft daartoe voor dit jaar en het
komend studiejaar elk 380.000 gul
den uitgetrokken.
Het besluit is genomen op grond
van een onderzoek door een ad
viesbureau onder 40 adspirant stu
denten en tien decanen van mid
delbare scholen. Ook heeft het col
lege van bestuur de ervaringen en
aanbevelingen van de diensten in
terne en externe betrekkingen en
studentenzaken bij zijn besluit be
trokken.
Het universiteitsbestuur stelt
zich op het standpunt dat het niet
langer verantwoord is géén recla
me voor de eigen instelling te ma
ken, omdat de Nederlandse univer
siteiten steeds meer in een strijd
om de student verwikkeld raken.
Tot nu toe beperkte de 'reclame'
van de universiteit zich tot het be
geleiden van aankomende studen
ten in hun studiekeuze.
Overigens zal de wervingscam
pagne onder de aankomende stu
denten geen afbreuk mogen doen
aan de zorgvuldigheid van de voor
lichting, zo meent de universiteit.
Ook mag de werving onder studen
ten niet agressief van aard zijn. Hoe
de universiteit de wervingscam
pagne zal aanpakken, is nog niet
bekend.
Uit het onderzoek is trouwens
gebleken dat toekomstige studen
ten vaak op emotionele gronden
hun keuze voor een bepaalde uni
versiteit maken. Belangrijk criteri
um is onder meer de afstand tussen
universiteitsstad en woonplaats.
Ook gaan studenten in een bepaal
de stad studeren, omdat er ook
vrienden studeren of omdat er fa
milie woont. Tevens is het beeld
dat men van een universiteit heeft,
van belang: sommige studenten
zeiden tegen de onderzoekers niet
in Leiden te willen studeren, om
dat ze de universiteit en de stad te
elitair vinden.
DEN HAAG/LEIDEN- De Haagse
economische politierechter, mr J.
Overbeek, heeft vrijdaag een Leids
confectieatelier veroordeeld tot
een boete van 21.000 gulden waar
van 7000 gulden voorwaardelijk.
Bij het bedrijf hebben volgens het
openbaar ministerie zestien men
sen zonder werkvergunning ge
werkt. Overbeek achtte dat in veer
tien gevallen bewezen. Tegen het
bedrijf was een geheel onvoor
waardelijke boete van 24.000 gul
den geeist.
