Amerika ziet ze weer vliegen
UFO-fanaten in de ban van 'monsters met zwarte ogen'
ZATERDAG 14 MEI
EX T RA
^jj BIJUGEVAJUJEUFIDS^^
PAGINA 19
Er is geen land ter wereld
waar zo veel geloof wordt
gehecht aan UFO's, in de
volksmond vliegende
schotels, als de Verenigde
Staten. Het is opnieuw
zover. De UFO's zijn terug.
Maar het oude verhaal over
buitenaardse wezens heeft
in de nieuwe lezing een
bizarre draai gekregen. Wat
nu in het middelpunt van de
belangstelling staat zijn
ontvoeringen door
vreemdelingen van buiten
deze wereld. Boeken over
dit soort ontvoeringen
worden bij
honderdduizenden
verkocht, en ook kranten en
tv besteden aandacht aan
het verschijnsel. En dat
terwijl het natuurlijk allemaal
onzin is, op z'n best de
angstdromen van
overgevoelige en naïeve
fantasten. Of is er misschien
toch meer aan de hand?
door Henk Dam
Op kalme toon vertelt de man hoe
hij die avond ging slapen en dat
hij midden in de nacht wakker
werd. Dan is het ineens secon-
denlang stil. Zijn ademhaling
gaat sneller en sneller, "en hij be
gint te kreunen.
"O nee, o nee!", roept hij, met een
veel hogere stem dan daarvoor. "Nee,
niet nog eens. O, nee, niet nog een
keer. Ik wil niet meer. Nee! NEE!". En
hoorbaar benauwd, bang als een klein
kind, begint hij met gierende uithalen
te huilen.
Klik. Bruce Hopkins (56) zet de
bandrecorder stop. Hij kijkt het muis
stille zaaltje rond. Een toehoorder
vóór me schudt, naar de grond kij
kend, langzaam zijn hoofd. Pffft, doet
het meisje dat naast hem zit, terwijl ze
met de handen door de haren woelt.
De rustige stem van Hopkins klinkt
nu door de luidsprekers. "Het is nor
maal dat mensen, die onder hypnose
angstige gebeurtenissen opnieuw be
leven, weer panisch worden. De dok
ter slaagde er later in deze man te kal
meren en hem over zijn nieuwe ont
moeting met de ontvoerders te laten
vertellen".
Kidnaps
De tape met daarop de getuigenis
van een man die onder hypnose ver
telt hoe hij voor de zoveelste keer
door buitenaardse wezens werd ont
voerd, is het emotionele hoogtepunt
van de lezingen die Bruce Hopkins
door heel Amerika geeft.
Hopkins, in het dagelijks leven een
niet onverdienstelijk kunstenaar
(werken van hem zijn te vinden in het
prestigieuze Guggenheim museum in
New York), is Amerika's grootste ex
pert op het gebied van kidnaps door
ruimtevolk, marsmannetjes, E.T's,
wezens van buiten de aarde dus.
Dat lijkt een nogal curieus en bo
vendien klein terrein om je op te spe
cialiseren. Nou, dat laatste is in elk ge
val niet zo. Hopkins heeft de afgelo
pen jaren in en buiten Amerika met
zo'n 150 mensen gesproken die alle
maal één of meerdere keren door de
diep-traumatische ervaring van een
ontvoering zeggen te zijn gegaan.
Veruit de meeste gekidnapten wil
len niet over hun ervaringen praten.
Velen kunnen zich ook niets of haast
niets meer herinneren. "En dus", al
dus Hopkins, "vormen de slachtoffers
die ik heb gesproken niet meer dan
het topje van de ijsberg".
Wil Hopkins ons dus wijsmaken dat
er vele honderden, misschien zelfs
duizenden aardbewoners zijn die alle
maal gedurende enige tijd zijn ont
voerd door het soort mannetjes zoals
die aan het eind van Stephen Spiel
bergs film 'Close Encounters of the
Third Kind' te zien zijn?
Jazeker. En meer nog: Hopkins is
daarin geen eenzame zonderling.
Amerika neemt de verhalen over de
ontvoeringen uitermate serieus. Het
boek 'Intruders' van Hopkins bijvoor
beeld, dat over dit soort kidnaps gaat,
stond wekenlang op de bestsellerlijs
ten.
Niet uitgelachen
En dat is nog niets vergeleken bij
het ooggetuigeverslag van een van de
ontvoerden, Whitley Strieber. Die
schreef over zijn ervaringen het boek
'Communion' dat nu al een jaar lang
tot Amerika's best verkochte boeken
behoort. De paperback-uitgave staat
ook nu nog als nummer één op de
bestsellerlijst van The New York Ti-
Nög een teken des tijds: de sjieke
Washington Post wijdde enkele
maanden geleden het openingsver
haal van het zondag-magazine aan
een accountant die op de weg tussen
Baltimore en Washington door 'hen
-
V
,vi5 -r 'K-
In de jaren vijftig kwamen er nogal wat trucfoto's van UFO's in omloop, zoals deze van een 'vliegende schotel' boven San Francisco.
van boven' uit zijn auto was gelicht. In
praatshows vertellen slachtoffers op
de tv over hun hellevaart, en ze wor
den niet eens uitgelachen.
De verhalen over de ontvoeringen
hebben verder voor een grote ople
ving van de belangstelling voor
UFO's (Unidentified Flying Objects,
of in goed Nederlands: vliegende
schotels) gezorgd, voor het eerst sinds
tien jaar.
Verenigingen van UFO-fanaten als
het in Washington residerende Fund
for UFO Research hebben hun leden
tal het afgelopen jaar zo ongeveer ex
ponentieel zien toenemen. Het aantal
Amerikanen dat meldt 'rare lichten'
aan de nachtelijke hemel te hebben
gezien is scherp gestegen. E.T. is te
rug, en hij heeft z'n hele familie mee
genomen.
UFO-gekte is zoiets als de A-griep.
Zo hoor je er tijden niets over, en dan
blijkt iedereen er aan te lijden. In
Amerika zijn een paar duidelijke gol
ven te zien geweest. De eerste was aan
het eind van de vorige eeuw, toen dui
zenden 'luchtschepen' zagen. Vervol
gens werd het stil
totaan het eind van de Tweede We
reldoorlog, toen tal van militaire pilo
ten verhaalden over grote vuurballen
die een tijdje met hen meevlogen, om
daarna met enorme snelheid weer te
verdwijnen.
'Kosmisch Watergate'
Direct na de oorlog, in 1947, zag de
Amerikaanse zakenman Kenneth Ar
nold vanuit zijn privé-vliegtuig negen
vreemde vliegende voorwerpen: "een
groep van schotel-achtige dingen, zo
glimmend dat ze het licht als een spie
gel weerkaatsten". Die ontmoeting
betekende de geboorte van het woord
'vliegende schotel'.
In 1947 ook vond een van de nog
steeds grootste raadsels uit de UFO-
mythologie plaats. In de woestijn van
de staat New Mexico stortte toen 'iets'
neer. Onderzoekende militairen spra
ken eerst van een vliegende schotel,
maar stelden dat later bij. Het was een
weerballon, werd de officiële verkla
ring.
UFO-fanaten beweren sindsdien
dat wel degelijk een ruimteschip plus
de lijken van ruimtewezens waren ge
vonden, maar dat de autoriteiten be
sloten de sensationele vondst geheim
te houden. Dat geloof gaat zelfs zo ver
dat enkele jaren geleden een groep
UFO-logen via de rechter de relevante
documenten over het ongeluk opeis
te. De rechter stelde de groep (Citi
zens Against UFO Secrecy) in het on
gelijk, en men is nu een beroepszaak
aan het voorbereiden. De leider van
de Citizens, Larry Bryant: "Dit is
niets meer of minder dan een kos
misch Watergate".
Belangstelling voor UFO's was er
weer volop in de jaren '50 en beginja
ren '60. Er kwamen (veelal truc-)foto's
in omloop, en er liepen mensen naar
de plaatselijke kranten die zeiden dat
ze niet alleen ruimteschepen hadden
gezien, maar er zelfs tochtjes mee
hadden gemaakt. Onder hen was
vooral ene Buck Nelson onvergete
lijk. Hij verkocht in de jaren '50 pakjes
haren voor 5 dollar per stuk. Die ha
ren waren volgens hem afkomstig van
een 200 kilo wegende Sint Ber-
nardshond die hij op de planeet Ve
nus had gezien.
En er waren meer grappenmakers
en oplichters die van de naïviteit en
angst van hun mede-mensen volop
gebruik maakten door met valse ver
halen over ontmoetingen met Mars
mannetjes en dergelijke exotica aan
te komen, de 'Breng-Me-Naar-Uw-
Leider'-onzin van de stripboekjes.
Daaraan kwam een voorlopig einde in
1966.
Van het toneel
Onderzoekers van de universiteit
van Colorado brachten toen een gron
dige en wetenschappelijk verant
woorde studie over het UFO-feno-
meen uit. Hun conclusie: het is alle
maal onzin, boerenbedrog en bang
makerij. Alle sceptici zeiden tegelijk:
zie je wel, en de vliegende schotels
verdwenen andermaal voor een tijdje
van het toneel.
Tot halverwege de jaren '70, toen er
sprake was van een kleine opleving.
Films als 'Close Encounters of the
Third Kind' en ruimtevaartsuccessen
zoals de tocht van de Viking naar
Mars zullen daaraan niet vreemd zijn
geweest.
Maar ook dat duurde maar even, en
de UFO-manie verdween opnieuw
naar de rommelzolder van de firma
Nieuws Wetenschap. Er bleven
weliswaar elk jaar circa 1000 meldin
gen van mensen die vreemde dingen
in het zwerk meenden te hebben ge
zien, maar daar maakte niemand zich
druk over. Dromers en domoren houd
je nu eenmaal toch, zo werd algemeen
vastgesteld.
Het bovenstaande historische over
zicht heeft alleen betrekking op Ame
rika, waar het geloof in UFO's een om
vang heeft die men nergens elders op
de wereld vindt. Een Gallup-peiling
leerde in 1978 dat 57 procent van de
Amerikanen gelooft dat vliegende
schotels bestaan. Negen procent
dacht wel eens zelf een UFO te heb
ben gezien.
En een jaar geleden publiceerde de
eerbiedwaardige National Science
Foundation een studie waaruit bleek
Whitley Strieber beschreef een 'ruimte-ontvoering' in het boek Com
munion, dat in Amerika al een jaar op de bestsellerlijsten prijkt. Op
het omslag de afbeelding van een 'ontvoerder' zoals die er volgens de
verschillende getuigeverklaringen moet uitzien.
Ruimteschip
dat 43 procent van de Amerikaanse
volwassenen het eens is met de stel
ling: "Het is waarschijnlijk dat som
mige van de ongeïdentificeerde vlie
gende voorwerpen die zijn waargeno
men ruimtevaartuigen uit andere be
schavingen zijn".
UFO-geloof is er van hoog tot laag.
Oud-president Carter zei in 1973 wel
eens een UFO te hebben gezien. En
president Reagan had het nog deze
maand over de meningsverschillen
tussen de VS en de Sovjetunie die al
lemaal zouden verdwijnen "als we
door een buitenaardse mogendheid
zouden worden aangevallen".
Wetenschappers
Als zelfs Amerika's presidenten in
UFO's geloven, dan is het geen won
der dat van de kleine 300 wereldwijd
gerapporteerde gevallen van kosmi
sche ontvoering ruwweg de helft in de
Verenigde Staten plaatsvond. Het
blijkt uit een lijstje dat onlangs is op
gesteld door het bovengenoemde
Fund for UFO Research.
Dit is niet zo maar een wilde club
van gekken met sterren in hun ogen.
Het gaat om een organisatie met een
bestuur waarin louter wetenschap
pers zitten: fysici, psychologen, astro
nomen, geologen, dokters, radiolo
gen, dat soort afgestudeerd volk.
Toegegeven, dat zegt niet alles,
maar het Fund wil m elk geval op een
zo wetenschappelijk mogelijke ma
nier vliegende schotels en hun passa
giers bestuderen. Van tijd tot tijd
geeft het rapporten uit met veel kant
tekeningen en voetnoten waarin de
bevindingen staan.
Een zo'n rapport is een op stencil
uitgegeven bronnenonderzoek waar
in alle uit de literatuur (kranten, tijd
schriften, boeken) bekende ontvoe
ringen door buitenaardse wezens
keurig staan gecatalogiseerd, en de
verschillen en overeenkomsten tus
sen die ontvoeringen staan opge
somd.
Ervan uitgaande dat de studie seri
eus is (en de namen - en reputaties -
van de bestuursleden van het Fund
staan daar deels garant voor), zijn er
een paar opmerkelijke conclusies te
trekken.
Frappant aan het overzicht is dat de
verhalen van de ontvoerden zo op el
kaar lijken. De model-ontvoering gaat
als volgt: het slachtoffers ligt te sla
pen of rijdt auto of zit gewoon wat te
niksen als hij vreemde lichten ziet en
dito geluiden hoort. Dan ziet hij in
eens mannetjes om zich heen. Opval
lend is weer hoezeer in de verschillen
de verhalen de mannetjes op elkaar
'lijken. Het gaat bijna steeds om klei
ne, withuidige kereltjes met een groot
kaal hoofd waarin zich een paar uit
zonderlijk grote, donkere ogen bevin
den zonder duidelijke pupil en iris. In
de woorden van een vierjarig meisje,
dat ze ook zag: "De monsters met de
zwarte ogen".
als een uitermate onprettige ervaring:
er is bijvoorbeeld vaak sprake van
naalden die in neusgaten of oren wor
den gestoken, richting hersenen.
De wezens leggen verder een grote
belangstelling aan de dag voor de ge
slachtsdelen van de betrokkene.
Sperma wordt weggehaald, baarmoe
ders worden onderzocht, en in som
mige gevallen vindt kunstmatige be
vruchting plaats (waarna de foetus
steeds enkele maanden later bij een
nieuwe ontvoering wordt weggeno
men).
Na het onderzoek, dat volgens alle
verhalen kil en klinisch verloopt, is
het onvriendelijkste gedeelte van de
ontvoering afgelopen. Er wordt dan
soms nog wat gepraat; soms worden
ook gedeelten van het ruimteschip
getoond. Daarna wordt de ontvoerde
teruggebracht naar de plek waar hij
gekidnapt werd met de opdracht "al
les te vergeten".
Vaak weet het (kennelijk gehersen
spoelde) slachtoffer aanvankelijk ook
niets meer. Hij piekert zich alleen suf
over de vraag hoe het kan dat er in
eens een paar uur of zelfs een paar da
gen van zijn leven weg zijn. Herinne
ringen komen later pas boven of wor
den via hypnose opgewekt.
Het is, aldus nog steeds het bron
nenonderzoek, gebruikelijk dat
slachtoffers meer dan één keer wor
den ontvoerd. Het heeft er zelfs alle
schijn van dat de ontvoerders hun
proefkonijnen gedurende een groot
aantal jaren volgen. Hoe? Het lijkt
veel op de situatie waarbij biologen
zeldzame dieren met zendertjes uit
rusten, zodat die steeds weer kunnen
worden opgespoord.
Overeenkomsten
Belachelijke onzin? Dromen? Infa
me leugens? "Ja, dat dacht ik aanvan
kelijk allemaal ook", beaamt Budd
Hopkins. "Maar ik werd getroffen
door de overeenkomsten tussen de
verhalen die ik hoorde, en door het
feit dat de slachtoffers echt onder hun
ontvoering bleken te lijden".
Hopkins raakte geïnteresseerd in
het fenomeen toen hij een UFO meen
de te hebben gezien, daar een stuk
over schreef, en vervolgens brieven
kreeg van mensen die zeiden dat ze
ontvoerd waren geweest en nu hun
hart bij hem wilden uitstorten.
Hopkins heeft dagenlang met
slachtoffers gepraat, heeft ze laten
deelnemen aan psychologische on
derzoeken, aan leugendetectors ge
zet, op banken van psychiaters neer
gezet, ze hypnose laten ondergaan, en
zegt nu: "Ik ben ervan overtuigd dat
dit echt is. Dit zijn geen leugenaars en
fantasten of psychoten, want dat zou
uit de onderzoeken zijn gebleken. Het
enige dat je nog zou kunnen beden
ken is dat hier sprake is van een soort
collectief waandenkbeeld dat van tijd
tot tijd bij iemand bovenkomt. Maar
dat verklaart de enorme angst niet.
Het verklaart ook de littekens niet die
er bij veel van de gekidnapten te zien
zijn als gevolg van de medische on
derzoeken die ze moesten onder
gaan", aldus Hopkins.
Hij zegt zo voorzichtig mogelijk
met de gekidnapten om'te gaan. "Het
is natuurlijk verleidelijk om dit soort
mensen belachelijk te maken, maar
dan begrijp je niet hoe bang ze zijn.
Het zou hetzelfde zijn als tegen het
slachtoffer van een verkrachting zeg
gen: je zult het wel aan jezelf te wijten
hebben. Zoiets kün je niet doen".
Maar is hij er dan in zijn hart van
overtuigd dat de ontvoeringen echt
gebeuren? Wat voor doel zouden die
dan hebben? Hopkins: "Ja, dit is echt.
Waarom het gebeurt? Je merkt bij de
verhalen over de medische onderzoe
ken dat er veel belangstelling is voor
de voortplanting. Het zijn ook bijna
altijd jongeren die worden ontvoerd,
en die dan gedurende een aantal jaren
worden gevolgd. Misschien dat we
het daarin moeten zoeken. Dat er
sprake is van genetische interesse.
Dat ze werken aan een verbetering
van hun soort of zo".
Magie
De buitenaardse wezens voeren het
slachtoffer mee naar hun ruimteschip
waar deze een medisch onderzoek on
dergaat. Dat wordt steeds beschreven
Het is een theorie. Amerika weet
dat het hele verhaal van de UFO's, de
monsters met de zwarte ogen en de
ontvoeringen niet meer dan een theo
rie is, nooit echt bewezen is, maar
koopt toch massaal boeken als 'Com
munion'. Waarom? Om lekker te grie
zelen? Of door het knagende gevoel
dat Hopkins misschien gelijk heeft
als hij zegt: "De toenemende contac
ten tussen ruimtebewoners en ons,
dat is het belangrijkste verhaal van de
eeuw".
Of is het omdat de psycholoog Carl
Jung meer dan 30 jaar geleden, spre
kend over de toenmalige UFO-manie
zei: "De Middeleeuwen, de Oudheid
en de prehistorie zijn nog niet uitge
storven, maar leven in grote delen van
de bevolking voort. Mythologie en
magie bloeien nog als altijd. In dat
licht moeten al die verhalen over vlie
gende schotels worden gezien".
