D
Kathedralen bouwen in Hollywood
Alien in Manhattan
Vriendinnen ruilen vriendjes
VRIJDAG 6 MEI 1988
PAGINA 11
n Charles Dance: thea-
Wat hebben Gothische kathedra
len gemeen met moderne spekta
kelfilms? Het antwoord horen we
in 'Good Morning Babilonia' uit de
mond van Charles Dance. Hij
speelt hierin de rol van de legenda
rische Amerikaanse filmregisseur
D.W. Griffith, grondlegger van de
Hollywood-film.
In deze fantasie van de gebroe
ders Taviani trekken Nicola en An
drea. zoons van een Italiaanse
bouwmeester, in het begin van de
ze eeuw naar Amerika om hun ge
luk te beproeven. Ze stellen hun
vakmanschap in dienst van de
nieuwe filmdroom, en maken het
spektakel dat Griffith nodig heeft
voor zijn grootse meesterwerk, 'In
tolerance'.
'Good Morning Babilonia' is de
eerste film die de Taviani's (be
kend van 'La Notte di San Lorenzo'
en 'Kaos') buiten Italië maakten.
Het is een ode aan durf. fantasie en
vakmanschap; een ode aan mensen
die een droom waar maken. De
droom die de architecten uit het
verleden en de filmmakers van nu
met elkaar verbindt. De film is zo
wel letterlijk als figuurlijk een reis
van de oude naar de nieuwe we
reld. Een modern sprookje, vooral
interessant voor degenen die de
pioniersjaren van de film een warm
hart toedragen.
De film laat ook zien hoe veel Ita
lianen de armoede van hun vader
land ontvluchtten en in Amerika
een nieuw bestaan probeerden op
te bouwen. Ze brachten hun eigen
cultuur mee. en toen in 1914 het Ita
liaanse filmspektakel 'Cabiria' in
Amerika werd vertoond, bracht dat
een ware schok teweeg.
BIOSCOPEN
Vincent Spano en Joacquim de Almeida als de twee broers die in Hollywood gaan werken.
In 'Good Morning Babylonia'
moet de grootmeester Griffith na
het zien van deze film toegeven dat
de Italianen hem verslagen heb- voor 'Intolerance' is geboren. His-
ben. „Maar niet voor lang", voegt torisch gezien zat het wat ingewik-
hij er vastberaden aan toe. Het idee kelder in elkaar, maar dat deze
filmklassieker met zijn kolossale
decors en enorme massascènes
duidelijk door de Italianen was be
ïnvloed staat buiten kijf.
Een andere rode draad die door
de film loopt, is de merkwaardige
band tussen de broers Nicola en
Andrea. Hun kracht zit 'm in het
feit dat ze in alle opzichten eikaars
gelijken zijn. Alleen een noodlottig
toeval kan die magische band ver
breken. Hoewel de Taviani's zelf
ontkennen dat het verhaal autobio
grafisch is. is opvallend dat zij zelf
ook altijd als zo'n ondeelbare twee
eenheid optreden.
Intrigerende bouwstenen zijn
dus ruim genoeg voorhanden,
maar helaas zijn ze tamelijk onhan
dig op elkaar gestapeld. Het lijkt er
op dat de Taviani's. die op Italiaan
se bodem zulke schitterende film
drama's vol poëzie en meeslepende
lyriek maakten, in den vreemde
hun draai niet hebben kunnen vin
den. Aanvankelijk proberen ze nog
met theatrale beelden een soort
sprookjeswereld te scheppen,
maar eenmaal in Hollywood blijft
het steken in de gelukkige on
schuld van fleurig nagebouwde
filmdorpjes.
Charles Dance gedraagt zich
nogal houterig, en is zeker niet de
meest ideale persoon om op inspi
rerende wijze de rol van Griffith ge
stalte te geven. Iets dergelijks geldt
ook voor de rest van de film. De
ideeën zijn in orde, maar wat ont
breekt is een boeiende vorm die al
les samenbindtt. De Taviani's heb
ben mooiere kathedralen ge
bouwd.
LEO BANKERSEN
Michael is een eenvoudige jongen,
die net tot rechercheur bevorderd
is. Hij woont met zijn vrouw Ellie
en zoontje Tommie in Queens, een
buitenwijk van New York. Hij is
nauwelijks bijgekomen van het
promotiefeestje, of hij krijgt als op
dracht de getuige van een moord te
beschermen. Dit blijkt een steenrij
ke, mooie vrouw te zijn, die in Man
hattan, de sjieke wijk van New
York. woont.
Regisseur Ridley Scott is geen
moeite te veel, om het publiek het
verschil in afkomst en milieu van
beide hoofdpersonen duidelijk te
maken, alvorens aan te sturen op
de onvermijdelijke romance. De
film opent met het feestje ter ere
van Michael, waarbij duidelijk
wordt dat het hier gaat om
enigszins rauwe, maar echte men
sen. Daarna wordt de mooie Claire
geïntroduceerd door middel van
een glamourparty. waar veel leeg
hoofden gehuld in glitter rondlo
pen. Het leidt geen twijfel, deze
twee personen hebben niets met el
kaar gemeen, het zal nooit wat wor
den. Volledig ten overvloede gaat
de kennismaking van Mike met het
weelderige bestaan in Manhattan
gepaard met een overdosis aan
klassieke muziek. Van een intelli
gente regisseur als Ridley Scott
(o.a. 'Alien' en 'Blade runner') mag
je-in zo'n geval verwachten dat hij
alle overdrijving en het gebruik
van cliché's ironische bedoelt,
maar daarvan is helaas niets te be
speuren.
'Someone to watch over me' geeft
zich aanvankelijk volledig over aan
de filosofie van keukenmeiden-ro-
mantiek, namelijk dat het stadsver-
schil door de ware liefde overwon
nen kan worden. Mike en Claire
worden door het lot in eikaars ar
men gedreven. Claire prpbeert de
gewone jongen een beetje op te
voeden, zodat hij beter in haar we
reld past. Voordat hij het goed en
wel beseft spreekt Mike zijn vrouw
Ellie bestraffend toe omdat haar
vocabulaire zo vulgair is. Natuur
lijk is de uitkomst, dat Mike een
'alien' blijft in de High society van
Manhattan. Met veel tranen en
Amerikaanse sentimentaliteit
keert de man bij vrouw en kind te
rug.
Is deze romantische thriller span
nend? Geen moment. Heeft Ridley
Scott een stijlvolle politiefilm ge
maakt? Nee. Is de film misschien
intelligent gemaakt, heeft hij meer
Tom Berenger (links) speelt de waakhond in Someone to
die hij moet bewaken.
te zeggen dan op het eerste gezicht dingen? Niks, hoor. Is de film om
lijkt? Absoluut niet. Heeft het be- enig andere reden misschien de
kende gegeven verrassende wen- moeite waard? Ik kan niet verzin-
n, tenzij je de mooie Mimi Ro-
rs wilt bewonderen.
LEONARD ENGEL
'L'ami de mon amie'. regie: Eric Rohmer;
hoofdrollen: Emmanuelle Chalet en Sophie
Renoir; theater: Kijkhuis. Leiden
Het gezegde 'Les amis de mes amis
sont mes amis' is de ondertitel van
de nieuwste film van de Franse re
gisseur Eric Rohmer. 'L'ami de
mon amie' maakt deel uit van de se
rie 'Comédies et proverbes': kleine
verhalen over dagelijkse beslom
meringen van jonge, moderne
Emmanuelle Chalet en Sophie Renoir spelen de hoofdrollen
In 'L'ami de mon amie' draait het
om de liefdesperikelen van twee
Parijse meisjes. Blanche is een se
rieus en verlegen kantoormeisje,
Lea is een wat brutaler, avontuur
lijk type. Lea heeft een vriendje
maar is daar niet echt gelukkig
mee. Blanche is al twee jaar alleen.
De twee ontmoeten elkaar tijdens
een lunchpauze. Ze worden vrien
dinnen.
De meisjes praten voornamelijk
over hun liefdesproblemen. Lea
klaagt over haar Fabian en Blanche
mijmert over de door haar aanbe
den Alexander. In afwezigheid van
haar vriendin trekt Blanche veel
met Fabian om en natuurlijk wor-
gpd) den ze verliefd op elkaar. Lea, die
Burt Reynolds heeft de laatste ja
ren weinig succes gehad met zijn
films. Niet dat ze slechter zijn
dan wat hij zo'n tien jaar geleden
maakte, maar om een of andere
reden doen ze het in de biosco
pen minder goed. Zelfs 'City He
at' waarin hij toch Clint East
wood als tegenspeler had, was
geen kassucces. Bij die misère
komt nog eens de ellende op het
privévlak. Kaakoperaties en an
der ellende hielden hem thuis en
verhalen over aids namen toe.
Onzin, zei Reynolds, en zo
gauw hij op de been was, maakte
hij een stel films. Eén ervan is
'Malone', waarin hij, uitgerust
met veel, zwartgeverfd haar om
er een jaartje jonger uit te zien,
weer onvervaard ongerechtig
heid te lijf gaat.
Reynolds is dit keer een ex-
CIA-man die in een dorp te ma
ken krijgt met een miljonair die
grootheidswaan heeft. De miljo
nair, een gedegen rol van Cliff
Robertson, denkt het halve land
op te kunnen kopen. Een kleine
garagehouder, diens dochter en
natuurlijk Reynolds zien dat an
ders. Het verhaal lijkt op dat van
een doorsnee-aflevering van het
A-team, maar Reynolds maakt er
toch wel wat meer van en regis
seur Harley Cokliss heeft kans
gezien de spanning goed op te
voeren. Van RCA.
Een andere veteraan is Charles
Bronson, de laatste jaren vooral
in de weer als wreker. Vroeger
was dat anders, toen was hij ook
nog wel eens beschermer. Zoals
FILMS OP VIDEO
'Love and bullets' uit 1979,
hij het vriendinnetje van
gangster Rod Steiger moet arres
teren.
Hij wordt verliefd op de dame
(geen wonder, ze is zijn vrouw:
J ill Ireland) en neemt haar mee
op sleeptouw, half Zwitserland
door. De film zit vol actie, maar is
een beetje brokkelig. Dat is niet
verwonderlijks wanneer wordt
beseft dat regisseur John Huston
aan het karwei begon, maar door
een hartaanval de zaak moest
overgeven aan Stuart Rosen
berg. Van CBS/Fox.
Veel jonger dan Reynolds en
Bronson, maar minstens even
dapper is Sam Jones. Hij lijkt in
'Under the gun' een beetje op
het broertje van klerenkast Ar
nold Schwarzenegger: dezelfde
brutale blik, iets minder spier,
maar veel meer humor.
Samen met Vanessa Williams
vormt hij een duo-tegen-wil-en-
dank dat ook te maken krijgt met
een geschifte miljonair. Dit maal
zijn er drugs in het spel. Niet eer
der heb ik een film gezien waarin
zo'n merkwaardige tegenstelling
zit tussen hardheid en humor. De
bandieten schieten zonder een
spier te vertrekken iedereen neer
die hen in de weg loopt en het
duo Jones/Williams haalt de
meest onwaarschijnlijke toeren
uit met knipogen en aardige dia
logen. James Sbardellati regis
seerde 'Under the gun', een film
een paar verwoede pogingen doet
Alexander aan haar vriendin te
koppelen, valt uiteindelijk zelf
voor de charmes van deze jonge
man. Na zich eerst heel schuldig
gevoeld te hebben over het 'afpak
ken' van eikaars vriendje worden
beide meisjes toch nog gelukkig.
'L'ami de mon amie' is een soort
romantische komedie met een licht
ironische ondertoon. Wat Eric Roh
mer precies met deze film heeft ge
wild is echter onduidelijk. Voor
een komedie zit er veel te weinig
humor in het verhaal. Slechts hier
en daar een flauwe glimlach maar
echt lachen is er niet bij. De dosis
ironie is zo beperkt datje toch weer
geneigd bent om alles serieus te ne
men. Maar daar is het verhaal weer
veel te onbenullig voor.
Blijft over de romantiek. Die is
echter uiterst voorspelbaar. Wie
wie krijgt is al vrij snel duidelijk.
De manier waarop dat gebeurt is
ook verre van spannend. Het is een
aaneenschakeling van saaie scènes
die je steeds meer doen verlangen
naar de slotscène. Wachten op iets
of iemand is altijd vervelend. Wat
mij betreft duurt 'L'ami de mon
amie' daarom anderhalf uur te
lang.
ERNA STRAATSMA
die liefhebbers van actie niet
moeten laten lopen. RCA.
Mark Harmon en Gary Busey
behoren langzamerhand tot de
ervaren acteurs. Robert Duvall
moet zelf tot het groepje bijna-
supersterren worden gerekend.
Dat ze allen wilden meedoen aan
'Let's get Harry' van Alan
Smithee moet worden be
schouwd als een aardigheidje:
snel even wat geld verdienen in
een film waaraan je je geen buil
kunt vallen. Het gaat om het be
vrijden van een vriend die in
Zuid-Amerika is gekidnapt. De
film begint goed, maar loopt al
snel uit op het van vele werken
bekende modale schiet- en
schreeuwwerk. Van RCA.
PETER DE ZWAAN
(OP)NIEUW
Someone to watch over me' -
Luxor. Leiden
'Suspect' - Cher, de meest in het oog
springende actrice van dit moment,
speelt in deze thriller een advocate
die wordt geholpen door een jurylid,
Euro, Alphen
'Clockwork Orange' - Cineac (630637),
16 jr.
'Three men and a babv' - Cineac, al.
Dirty Dancing' - Cineac, al
'Cry Freedom' - Metropole (456756).
al.
BLIJVERS
Three men and a baby - succesvol
le komedie van Franse makelij ging
nog eens door de gehaktmolen
Hollywood en het resultaat
aardig, Lido, Leiden en Euro, Alphen
'Nuts' - Barbra Streisand komt in op
stand tegen haar jeugd, de maat
schappelijke verhoudingen en wat
dies meer zij, City, Katwijk
'Bestseller' - Brian Dennehv in een
niet geheel overtuigende thriler, City,
Katwijk
'De Aanslag' - Oscar-winnende film
van Fons Rademakers, gebaseerd op
gelijknamig boek van Harry Mulisch,
Greenway, Voorschoten
'La Famiglia' - Ettore Scola vertelt het
verhaal van een paar familiegenera-
ties, Greenway, Voorschoten
'No way out' - marinier belandt in ge
vaarlijk web vol intriges op het Pen
tagon. Luxor, Leiden
'Moonstruck' - Cher als spil in uitbun
dige klucht - Lido, Leiden
'Jungle Book' - Walt Disney-film vol
komische avonturen van het jongetje
Mowgli - Luxor. Leiden. Euro, Alp
hen, i I
l Attrai
die haar
één nacht' en zijn gezin te grazen
neemt - Lido, Leiden
'Dirty Dancing' - eenvoudige maar
charmante dansfilm - Trianon. Lei
den. Greenway. Voorschoten en City.
Katwijk
'The last emperor' - groots epos dat
wellicht niet helemaal oplevert wat
de Bertolucci-liefhebber verwacht -
Euro, Alphen
al.
'Once upon a time in America' - Me
tropole. 12 jr.
Babv boom' - Metropole. al
No way out' - Odeon (462400). 12 jr.
Death Wish 4' - Odeon. 16 jr.
Empire of the sun' - Odeon. al.
'Amsterdamned' - Odeon. 12 jr.
'Oei Ciornie' - Studio 656402). 16 jr.
'Good Morning Babilonia' - Studio, 16
ven Jr
best 'Hersenschimmen' - Studio, 16 jr.
AMSTERDAM
'Moonstruck' - Alfa (278806), al.
'Wall Street' - Alfa, al.
'Broadcast News' - Alfa, al.
Empire of the sun' - Alfa, al
'The last emperor' - Alhambra
(233192). al.
'Au r
r les e
DEN HAAG
'Less than z
i (463500), 12
'Wall Street - Asta. a I
'Moonstruck' - Asta, al.
'Fatal Attraction' - Babylon (471656).
12 jr.
'Someone to watch over me' - Baby-
'Broadcast News' - Babylon, al.
'Less than zero' - Cinerama. 12 jr.
'Someon e to watch over me' - Calyp
so (234876), 12 jr.
'Wall Street' - Calypso, al.
'The Dead' - Cinecenter (236615), 16 jr.
'Sofia' - Cinecenter, 16 jr.
Barfly' - Cinecenter. 12 jr.
'Une flamme dans mon coeur' - Cine-
16 jr.
al.
No way out' - Cinema Int.. 12 jr
The boss' wife' - City (234579). 16 jr
Amsterdamned' - City, 12 jr.
'No way out' - City. 12 jr.
Fatal beauty' - City, 16 jr.
Dragnet' - City, al.
'Death Wish 4' - City, al
Dirty Dancing' - City al
'Yeelen' - Knterion. (231708). 16 jr
I've heard the mermaids singing' -
Kriterion, 16 jr.
Play me again Vanessa' - Parisien
(246540). 18 jr
Seduction of Cindy' - Parisien. 18 jr.
'Oci Ciornie' - The Movies (245790). 16
jr-
'Good Morning Babilonia' - The Mo
vies. 16 jr.
'Der Himmel über Berlin' - The Mo
vies. 16 jr
'Cry Freedom' - Tuschinski (262633).
al.
Manon van de bronnen' - Tuschinski.
n and a babv' - Tuschinski,
al.
Jean de Florette' - Tuschinski Cineac
(243639). al.
'Slamdance' - De Uitkijk (237460), 16
TELEVISIE
Als regisseur van goedkoop ge
maakte science fiction-films
heeft Jack Arnold zich bekend
heid in kleine kring verworven.
Invasies van buitenaardse we
zens en monsterachtige spinnen
werden door hem tot spannende
en vooral griezelige films gego
ten.
Zijn bekendste werkstuk is on
getwijfeld 'The incredible
shrinking man'. Een jongeman
(Grant Williams als de all-Ameri-
can boy) wordt radio-actief be
smet en verschrompelt tot een
piepklein ventje. Zelfs een muis
levert in die situatie groot gevaar
op. Een film die uitblinkt door
inventiviteit. Duitsland 3 heeft
Arnold al eens eerder in het zon
netje gezet en doet dat nog eens
dunnetjes over (donderdag 20.00
uur).
Deze Hemelvaartsdag wordt
op Nederland 2 opgefleurd door
'Educating Rita'. Een variatie op
'My Fair Lady' en de verfilming
van een toneelstuk. Julie Walters
speelt een kapster die hogerop
wil in de wereld. Ze benadert een
drankzuchtige en teleurgestelde
hoogleraar (Michael Caine) die in
haar opleiding een mogelijkheid
ziet zichzelf te rehabiliteren.
Dank zij de twee hoofdrolspelers
leverde dat een alleraardigste
film op (20.10 uur).
Op dezelfde zender een dag
eerder 'Midnight Express', een
even aangrijpende als omstreden
film. Het verhaal van een Ameri
kaanse student die gepakt wordt
bij een poging tot drugssmokkel
en in een mensonwaardige ge
vangenis belandt. De manier
waarop de omstandigheden in
die gevangenis werden beschre
ven, riep weerstanden op bij Tur
ken (die gevangenis was dus in
Michael Caine. hoofdrolspeler
n 'Educating Rita'. «foto pr>
Turkije). Discriminerend, zo
luidde het oordeel. Om 22.05 uur
is dat oordeel nogmaals te vellen.
Mrinal Sen is dè belangrijkste
filmer van India en India is het
land met de grootste filmproduk-
tie ter wereld. Dus moet 'Gene
sis' (Duitsland 1, maandag, 23.00
uur) de moeite waard zijn. Sen
staat bekend om zijn maatschap
pij-kritische films en dat is 'Ge
nesis' ook. Twee paupers vesti
gen zich in 'Genesis' in een verla
ten woestijndorpje, waarvan ze
een persoonlijk paradijs maken.
De komst van een vrouw brengt
daarin verandering.
FILMHUIZEN
Op het Japanse eiland Kurage is
het leven nog primitief en door
spekt met oude naturwetten en
rituelen. Dat uitgangspunt nam
de bekende Japanse regisseur
Shohei Imamura voor zijn in-
midddels twintig jaar oude film
'The profound desires of the
Gods'.
Rentaro Mikuni speelt hierin
de rol van een ingenieur uit To
kio door wiens komst op het ei
land veel verandert. Een moder
nisering die het eiland op zijn
kop zet en dat wordt met veel ge
voel voor menselijke verhoudin
gen door Imamura vastgelegd.
Dinsdag te zien bij LAK-Cinema
(20.00 uur).
In het Kijkhuis twee premieres
die elders op deze pagina worden
besproken: 'Good Morning Ba
bilonia' (19.30 en 21.45 uur) en
TAmi de mon amie' (20.00 en
22.15 uur).
Fimhuis LVC vervolgt zijn cy
clus van 'schilderfilms'. Dit
weekeinde is nog 'Caravaggio'
te zien. Een opvallende film van
de eigenzinnige Engelsman De-
rek Jarman, waarin hij de Re-
naissance-schilder Caravaggio
portretteert (21.15 uur).
De raadselachtige schilder Pi-
rosmani staat centraal in de ge
lijknamige film van de Russische
regisseur G. Shengelaya. Vorige
week sprak zijn collega Paradzja-
nov in deze krant nog vol bewon
dering over het werkstuk van
Shengelaya. Van Paradzjanov
draait sinds een paar weken de
korte film 'Arabesken' in Neder
land, waarin Pirosmani even
eens uitgebreid aan de orde
komt. Shengelaya heeft aan de
hand van Pirosmani's schilderij
en een beeld opgeroepen van Ge-
orgie voor de Russische revolu
tie (woensdag 21.15 uur).
Van volgende week donder
dag tot en met zondag draait
'Frida' van Paul Leduc in het
Filmhuis. Ook deze film heeft de
naam van zijn hoofdpersoon als
titel. Frida Kahlo's leven werd
bepaald door een ongeluk waar
door zij nauwelijks in staat was
haar huis te verlaten. Al haar ver
wachtingen en teleurstellingen
gaf zij vorm op het doek en ze
verwierf daarmee de bewonde
ring van menig surrealist (21.15
uur).
