ALKENBURG
FABVL^T
Toen zij de voordeur opendenwas het opeens oorlog
DE TIJD,
VAN TOEN
Kleine gemeenten
wachten gevolgen
bibliotheekbeleid af
Oorlogsdagboek van Jac. van der Zwart
Het dorp Valkenburg met 1100 inwoners vormde aan het begin van de
Tweede-Wereldoorlog een waar strijdtoneel. Door de aanwezigheid
(sinds 1938) van een militair vliegveld, was het Rijndorp doelwit in de
aanvalsplannen van Adolf Hitler. De aanleg van het vliegveld was nog
niet helemaal gereed toen de Duitse troepen op 10 mei 1940 ons land
binnenvielen. Óm de Nederlanders snel tot overgave te dwingen, was
de aanval gericht op de vliegvelden Valkenburg, Ockenburg en
Ypenburg. Door deze vliegvelden uit te schakelen, verwachtten de
Duitsers Den Haag te kunnen innemen. In de residentie bevonden
zich tenslotte de koningin, de regering en het hoofdkwartier van de
strijdkrachten.
De aanval was voor de inwoners van Valkenburg een nachtmerrie.
Onder hen bevond zich de toen 44-jarige Jac. van der Zwart, die aan de
Middenweg woonde. Van der Zwart maakte deel uit van de
Luchtbeschermingsdienst. Over de aanval en de vlucht uit het dorp
hield hij een nauwkeurig dagboek bij. Na de oorlog werd dat
uitgetypt. Het kwam onder meer in handen van J.W. de Jong uit
Voorschoten, die als bouwkundig opzichter betrokken was bij de
wederopbouw van Valkenburg. Via hem kwamen wij aan het dagboek
van de inmiddels overleden Van der Zwart. Zijn relaas publiceren wij
deze week in vijf afleveringen. De redactie heeft het verhaal open
enkele details na intact gelaten: we hebben er geen 'moderne' versie
van gemaakt. Vandaag deel één: de luchtaanval op het vliegveld.
Het was vroeg in de morgen van
den lOden Mei 1940 omstreeks
3.30 uur, dat de inwoners van
Valkenburg door vliegmachine-
geronk opgeschrikt werden. Al
dadelijk greep er een hevig
luchtgevecht plaats. Dit deed ve
le inwoners uit het bed vluchten
naar buiten. Ook ik was met mijn
gezin bij die velen.
Op staat zagen we de vliegmachi
nes over het dorp en de polder
vliegen. Te ruim 4 uur kwamen 3
duitsche bommenwerpers uit de
richting van Rotterdam, naar het
vliegveld gevlogen. De eerste liet
in schuine richting naar de
hangars vliegende, 3 bommen
vallen, welke vlakbij en tegen de
hangars ontploften. Dat ging ge
paard met hevige knallen en
zware zwarte rookwolken.
Hierna volgde de tweede bom
menwerper, welke twee bom
men liet vallen, die iets verder
van de hangar af vielen, dit ging
met hetzelfde geweld gepaard en
gaf de zelfde dikke wolken te
zien. Kort daarop volgde num
mer 3, die 3 bommen liet vallen.
Daarna volgden een groot aan
tal vliegtuigen, die valscherm
springers uitlieten. De indruk
die ik op het eerste gezicht hier
van had, was dat ik dacht aan
groote pamfletten die naar om
laag geworpen werden. Maar dit
duurde maar een oogenblik,
want dat als pamflet was ge
dacht, ontvouwde zich weldra
als een parachute. Binnen enkele
minuten zag men een groot aan
tal van deze parachuten in de
lucht zweven, 't meest boven het
vliegveld, terwijl men tevens een
sterk mitrailleurvuur vernam,
komende van de hollandsche mi
litairen, die op het vliegveld la
gen. Daardoor werden vele para-
chutenspringers naar omlaag ge
schoten.
Vanaf het Haagsche Schouw tot
aan de Hangar zag men de para
chutisten dalen.
Hierna volgde een groot aantal
duitsche transportvliegtuigen,
die tevens door het mitrailleur-
vuur bestookt werden.
Er waren naar mijn schatting wel
40 zware vliegtuigen, die de duit-
schers naast elkander op het
vliegveld neerzetten. Daaruit
kwamen de zwaar gewapende
manschappen, die zich over de
gehele polder verspreidden en
ook op het dorp aandrongen. De
hollandsche soldaten waren al
spoedig overmeesterd, daar deze
ver in de minderheid waren.
Inmiddels was het tegen half zes
in de morgen geworden, toen ik
van een ordonnans van den
Luchtbeschermingsdienst een
boodschap ontving om mij op
het raadhuis te vervoegen. Daar
ontving ik opdracht de i
aan te zeggen om in hun huizen
te blijven. Met het kenteeken van
den Luchtbeschermingsdienst
om den arm reed ik per fiets door
het dorp, om aan mijn opdracht
te voldoen.
Toen ik achter de Nederlands
Hervormde Kerk kwam, zag ik
achter de kastanjeboomen 3 hol
landsche soldaten met geweer
achter die boomen geknield, hun
geweren richtende op het vlieg
veld. Ik vroeg mij af, of de duit-
schers reeds zoo dicht bij waren.
Omdat te kunnen weten, begaf ik
mij naar de woning van J. van
der Nagel, die op de hoek van de
Broekweg staat, die naar het
vliegveld loopt! Ik vroeg J. van
der Nagel of ik even op de
schuurzolder mocht, om door
het raampje te kunnen zien, of de
duitschers inderdaad zoo dicht
bij waren. Ik kreeg een toestem
mend antwoord en begaf mij
naar boven, 't geen mij niet best
bekomen is. Toen ik door het zol
derraampje keek, zag ik de duit
schers al dicht bij W. Slootweg
op de straat loopen. Ik keek
slechts een moment door het
raampje en onmiddellijk werd er
een schot gelost. De kogel ging
geen 10 cm van mij af door het
raam. Ik wist eigenlijk niet wat
oorlog was, daar ik dit nimmer
had meegemaakt, was ik eigen
lijk roekeloos met mijn leven ge
weest. Het schot was op mij ge
richt, dus ik moest handelend
optreden.
Ik besloot dadelijk naar beneden
te gaan, maar ik was nauwelijks
op de trap, of er stond reeds een
duitsch soldaat met geweer en
bajonet mij op te wachten. Iede
re trede die ik deed, maakte hij
met de bajonet de beweging me
de. Toen ik beneden kwam, en
recht voor hem stond, duwde hij
de bajonet zoo hard tegen mijn
borst, dat ik bijna achterover
viel. Met een schreeuwend ge
baar keek hij naar de zolder en
dan weer keek hij naar mij met
felle oogen.
Wat ik doormaakte, is niet te zeg
gen; ik dacht niet anders dan dat
mijn laatste uur geslagen was. Ik
verstond niet wat hij zeide en
ook hij verstond mij niet. Dui
zenden gedachten flitsten door
mijn hoofd. Ik maakte een ge
baar met mijn jas, om te laten
zien dat ik geen wapens bij mij
had, ook stond ik zenuwachtig
de schouders op te halen, terwijl
ik aldoor zei, dat ik hem niet ver
stond. Er stonden emmers met
bloemen (tulpen) in de schuur
van J. van der Nagel, die naar de
veiling gebracht moesten wor
den. En daar een leugen om best
wil de mensch eigen is, zei ik, dat
die bloemen van mij waren, om
aan te duiden, dat ik niets
kwaads in den zin had. Maar ook
dat verstond hij natuurlijk niet.
Opnieuw gaf hij een vreeselijke
schreeuw, 't geen mij zeer be
angst deed zijn. Zijwaarts ziende
zag ik, dat er nog 4 duitschers
binnen kwamen, die J. van der
Nagel en zijn gezin onder handen
namen. Deze stonden dadelijk
met de handen in de hoogte, het
teeken van overgave. Dit ziende,
dacht ik, dit kon mij wellicht ook
helpen en terstond stak ik mijn
handen in de hoogte. Op dat
oogenblik werd ik bevrijd van de
bajonet op mijn borst, 't geen een
groot gedeelte van mijn angst
wegnam. Het was zoo'n verwoe
de strijder, dat het schuim op zijn
mond zat.
Wij moesten allen met de handen
omhoog blijven staan, terwijl de
duitschers het huis doorzochten.
Toen zij den voordeur openden,
was het opeens oorlog. Vanuit
het huis beschoten zij de hol
landsche soldaten, die vlak bij
achter die boomen lagen. Hoe dit
afliep, konden wij niet zien, om
dat we stil moesten blijven staan.
Er ontstond een hevig vuren,
want ondertusschen waren er
veel meer duitsche soldaten uit
de polder gekomen. Het duurde
evenwel niet lang, of ze waren
het dorp binnengedrongen.
Geen kwartier later werden de
burgers klein en groot, jong en
oud naar het vliegveld gedreven.
Alles wat de duitschers in het
dorp ontmoetten, moest naar het
vliegveld met gewapende solda
ten er achter. En dat was een ge
vaarlijke tocht, want deze weg
naar het vliegveld lag onder het
vuur van de hollandsche solda
ten vanaf de Katwijkscheweg.
Geregeld moesten de burgers
dan ook in den slootkant gaan
liggen, vanwege de kogels die
om hun ooren floten.
Bij de schuur van J. van tier
Nagel was onze toestand gunsti
ger geworden, toen de duitsche
soldaten het huis hadden verla
ten om in het dorp te gaan vech
ten. Wij dachten niet anders, of
we zouden ook naar het vlieg
veld worden gedreven, tot onze
groote verwondering gebeurde
dit evenwel niet. Daarna ben ik
naar mijn eigen woning gegaan,
waar ik gelukkig mijn geheele
gezin nog bij elkander vond.
Om ongeveer 11 uur begon de
hollandsche artillerie vanaf de
Wassenaarsche duinen de vlieg
tuigen, die op het vliegveld ston
den te beschieten, hetgeen ik
vanuit mijn zolderraam prachtig
kon gadeslaan. Ze schoten zoo
fijn, dat elk schot precies onder
een vliegmachine terecht kwam.
Dit gaf eerst een stofwolk, daar
na een grote vlam, hetgeen ge
volgd werd door een rookzuil,
zoo stonden er in een oogenblik 9
vliegtuigen in brand. Naar mijn
schatting zijn er toen ongeveer
25 vernield.
Het was ongeveer 1 uur, toen
zouden we gaan eten. Op dat
oogenblik kwam de gemeente
veldwachter E. Rous zeggen, dat
alle mannelijke personen boven
de 15 jaar zich naar de garage van
S.M. Poot moesten begeven,
waarbij hij mij tevens verzocht
een gedeelte van het dorp voor
deze aanzegging voor mijn reke
ning te nemen. Hieraan heb ik
dadelijk gehoor gegeven.
Ik begon hierbij de Lange Com-
mandeurssteeg. en zoo verder
langs de straatweg. Toen ik bij de
laan van "Welgelegen" genaderd
was, mocht ik van twee duit
schers niet meer verder gaan,
ook werden alle mannelijke per
sonen die daar voorbij kwamen
opgehouden, tot dat zij van de bij
de "Punt" staande wacht toe
stemming hadden ontvangen de
menschen verder te laten gaan.
Zoo kwamen we eindelijk in de
garage van S.M. Poot. Daar kwa
men onder duitsche bewaking
190 burgers en 200 hollandsche
krijgsgevangenen.
In de garage was het verre van
veilig. De duitschers werden
daar geweldig bestookt door de
artillerie uit Oegstgeest. De duit
schers trokken langs de garage
naar den straatweg. Wij liepen er
gevaar en drongen ons zooveel
mogelijk in de hoeken. De nieu
we huizen, waar Krijn Postmus
woont, "werden deerlijk bescha
digd. We hoorden en zagen de
granaten overal uit elkander
spatten.
Omstreeks 4 uur in de namiddag
werden wij onder geleide naar de
zaal van den Heer D. Ramp ge
bracht. het 'Wapen van Valken
burg'. Hier was een levendig ge
vecht tusschen hollandsche en
duitsche soldaten, dat voort
duurde tot half acht in de avond.
Om dien tijd kwam het bericht,
dat wij allen op 15 man na, naar
huis mochten. Die personen wa
ren gijzelaars. Indien de volgen
de morgen niet allen weer in de
zaal verschenen, zouden de gijze
laars gestraft worden.
i LEIDSE
KRONIEK OVER
/MENSEN EN
GEDANE ZAKEN
De bestudering van de Oosterse
talen aan de Leidse universiteit
kreeg een krachtige impuls met
de benoeming in 1613 van Tho
mas Erpenius (1584-1624) tot
hoogleraar.
Erpenius was in 1608, na zijn met
lof volbrachte studie in Leiden,
op reis gegaan, aanvankelijk om
zich te bekwamen in de theolo
gie, maar vooral tijdens zijn ver
blijf in Frankrijk voelde hij zich
steeds meer aangetrokken tot de
Oosterse talen, nadat hij in Enge
land al enige lessen in het Ara
bisch had gehad van William Be-
dwell. In Frankrijk werd Isaac
Casaubon zijn leermeester en
kwam hij in contact met native
speakers, een Egyptenaar en een
Marokkaan. Na een reis naar Ve
netië, waar zich toen vele Ooster
lingen bevonden, keerde Erpeni
us over Milaan, Bazel en Heidel-
berg, waar hij de bibliotheken
bezocht, in 1612 terug naar Lei
den. Daar vernam hij dat Frans II
en Joost Raphelengius bezig wa
ren het Arabisch-Latijnse woor
denboek van hun vader te druk
ken.
Erpenius' aanvullingen konden
niet meer in de hoofdtekst wor
den opgenomen, zodat ze als een
soort aanhangsel bij dat boek in
1613 verschenen. In hetzelfde
jaar verschenen ook zijn Arabi
sche grammatica, een indruk
wekkende prestatie voor iemand
die de taal zelf pas vier jaar tevo
ren had geleerd, en zijn uitgave
van een stuk van het evangelie
van Mattheus in die taal, in 1614
gevolgd door een uitgave van
Arabische spreekwoorden. De
grammatica zou, met diverse
aanpassingen, tot het begin van
de negentiende eeuw in gebruik
blijven.
Verandering
Na 1614 trad er voor Erpenius
een grote verandering op.
De gebroeders Raphelengius
konden of wilden niet langer
voor hem de boeken drukken die
hij voor zijn onderwijs en studie
nodig had. Aangezien boeken in
het Arabisch toen schaars en
duur waren - een handschrift
kostte gauw 50 gulden en de prijs
van de enkele gedrukte boeken
in die taal was navenant - moest
Erpenius een andere oplossing
vinden om zijn studenten en an
dere belangstellenden hieraan te
helpen. Hij deed dat door zelf een
drukkerij te beginnen. De moei
lijkheden hierbij waren groot.
Het was niet mogelijk zo maar
Arabische en andere Oosterse
lettertypen te kopen. Het kwam
erop neer dat hij deze voor veel
geld moest laten maken: eerst
moesten de stempels gesneden
worden, waarmee de matrijzen
vervaardigd konden worden. Die
matrijzen werden in een giet
vorm gezet, waarmee elke losse
letter afzonderlijk gegoten werd.
De nodige investeringen werden
door Erpenius gedaan en zo be
schikte hij vanaf 1615 over zijn
eigen drukkerij. Deze zou ruim
tien jaar bestaan en er kwamen
zo'n twintig boeken van de pers,
waarvan het belang niet hoog ge
noeg aangeslagen kan worden.
Ik noem de uitgave van het Nieu
we (1616) en van de eerste vijf
boeken van het Oude Testament
(1622), alsmede de eerste uitgave
van een wat langer stuk uit de ko
ran in het Arabisch en de heruit
gave van twee Arabische gram
maticale teksten (beide in 1617).
handwerk van het zetten en het
afdrukken van het zetsel deed.
Weliswaar stond de pers samen
met de letterkasten en wat er ver
der bij een goed ingerichte druk
kerij komt kijken opgesteld in
zijn huis - aanvankelijk op het
Steenschuur en wel dat stuk dat
nu het Rapenburg tussen Klok-
steeg en Langebrug is, en later
Breestraat 25 - maar hij had een
ervaren ambachtsman in dienst,
Willem Christiaan van de Boxe,
die om de hoek, in het huidige ca
fé de Spijkerbak in de School
steeg, toen Verkenssteech gehe
ten, woonde.
Pest
Erpenius overleed o{j 13 no
vember 1624 aan de pest. De uni
versiteit was er zeer op gebrand
dat de drukkerij voor Leiden be
houden zou blijven. Na enige on
derhandelingen kwam de firma
Elzevier, sinds 1620 academie
drukkers, met de weduwe - die
met drie kinderen achterbleef
waarvan er een binnen een week
na de dood van Erpenius gebo
ren werd - overeen dat de druk
kerij min of meer geruild werd
voor het pand Breestraat 32, dat
een geschatte waarde van 8.000
gulden had. Zo kwam de be
roemde drukkerij in het bezit
van de Elzeviers en was voor de
universiteit het gewenste doel
bereikt. Eerst werden nog enige
uitgaven waaraan Erpenius al
begonnen was, de Historia Sara-
cenica (Saraceense geschiede
nis) van al-Makin en de psalmen
in het Syrisch afgemaakt en ver
scheen er nog een bundeltje met
de lijkrede van G.J. Vossius,
treurzangen van P. Scriverius en
een gedeeltelijke catalogus van
.0. cyJI (Jly' Jlul
LOCMANI SAPIENT IS
ET
SELECTA QVLDAM ARABVM
ADAGIA.
Cum interpretatieve Latino.
Notis Thomae Er.ee n ii.
LFI1) AE
In Typographia Erpeniana Lingua-
rum Oiientahum. 161 j.
breeuws werd benoemd, ging hij
tevens boeken in en over die taal
drukken. Zo verschenen in het
zelfde jaar zijn Hebreeuwse
grammatica en in 1622 een uitga
ve van de psalmen.
Vanaf 1621 heeft Erpenius de
verspreiding van zijn uitgaven in
de meer professionele handen
van de boekverkoper Joannes
Maire gelegd, nadat hij in 1619
zijn lettermateriaal nog had uit
gebreid door aankopen te doen
bij de Raphelengii die hun be
drijf voorzichtig aan het liquide-
We moeten ons niet voorstellen
dat professor Erpenius zelf het
Erpenius' bibliotheek (alle in
1625). De Elzeviers, die ook Van
de Boxe in dienst hadden geno
men, zoals blijkt uit een inschrij
ving van 1628 in het "Album stu-
diosorum" van de universiteit,
hebben zich altijd zeer op het be
zit van deze drukkerij beroemd
en vaak hebben ze dat bezit aan
gewend als pressiemiddel (om
geen zwaarder woord te gebrui
ken) wanneer ze iets van de uni
versiteit gedaan wilden krijgen.
Maar ze hebben er lang niet zo'n
goed gebruik van gemaakt als
Erpenius: hun uitgaven, waarin
het Oosterse lettermateriaal te
rug te vinden is, zijn op de vin
gers van één hand te tellen.
Het titelblad van de fabels van Lokman, door Erpenins gedrukt i
1615 en verluchtigd met zijn drukkersmerk, een palm voorzien van ee
lint met het latijnse opschrift Assurgo pressa (Hoewel onder zwaï
druk gezet, rijs ik (toch.) overeind).
De universiteit had ook belang
stelling voor de bibliotheek van
Erpenius, maar op dat punt was
ze minder gelukkig in de onder
handelingen. De handschriften
werden eind 1625 gekocht door
de graaf van Buckingham, die ze
aan de universiteit van Cambrid
ge schonk. De overige boeken
werden op 2 juni 1626 in de boek
winkel van de Elzeviers geveild.
Erpenius werd begraven in de
Pieterskerk, waar een rouwbord
met een Latijnse inscriptie in de
buurt van zijn graf werd opge
hangen. De grafsteen is nog in de
kerk bewaard, zij het dat er in de
achttiende eeuw een andere
naam in werd gebeiteld. (Zulk
"hergebruik" kwam vaker voor.)
Hij is te herkennen aan het diep
erin gehouwen symbool dat Er
penius ook als drukkersmerk ge
bruikte: een palm voorzien van
een lint met het latijnse opschrift
"Assurgo pressa" (Hoewel onder
zware druk gezet, rijs ik (toch)
overeind).
R. BREUGELMANS
TER AAR - De kleine gemeenten
die bang zijn voor de gevolgen van
het bibliotheekbeleid van de pro
vincie Zuid-Holland zullen voorlo
pig nog geen actie voeren. Dat is
gisteravond besloten tijdens een
door de gemeente Ter Aar georga
niseerde bijeenkomst. Aan het
overleg werd door twintig Zuidhol
landse gemeenten met minder dan
Dtjivenberiehten
Gelost in Strombeek:
L.P.V. "De Vriendenclub":
1F. Ladan, 2. Comb. Bodijn/Vinkensteyn, 3-
4. F.J. Compier, 5-9. W. Vijlbrief, 6-7-10.
Comb. v.d. Kooy/Werkhoven, 8. J.J. Degen.
P.V. Leiderdorp:
1-10. J.van Laar en Zn, 2-4-5-6. E.H. Broug, 3.
R. Kappelein, 7/9. D. van Seggelen, 8. R. van
de Nieuwendijk.
P.V. De Blauwkras:
1-6-10. F.v.d. Wetering. 2. R.v.d. Drift, 3-4-5.
Comb. Nieuwendijk, 7. Comb. v.d. Blom, 8. N.
Nievaart, 9. P. Landensbergen.
a Groot en Zn., 4-8. P.
Mooten, 5-6. W. Kop.
P.V. Het Oosten:
1. T.v. As, 2-3-7-8 W.v.d. Hoogt, 4. C.v.d.
Berg, 5. Comb. Putten/v. Weezen, 6. T.v. As,
9. P. Juffermans, 10. J. Verbaan.
P.V. de Rijnklievers:
1J. Kok, 2. H.v.d. Star, 3-9. J. van de Wal. 4-
5. J.C. Zevenhoven, 6-7-8- J. Kok, 10. A. Hon-
Gelost in St. Ghislain:
P.V. De Zwaluw:
1-8-9. Brouwer-de Best, 2-5-6-7. J.v.d. Kooy,
3. J. Hoogervorst, 4. K. Jansen, 10. H.v.d.
P.V. Steeds Sneller: 1. C. Haasnoot; 2. J.
Passchier; 3. A. Wijnands; 4. W. v.d. Burg; 5.
B. de Bruin; 6. W. Schelvis; 7. W. de Bruin; 8.
W. Vink; 9. R. de Jong; 10. B. ter Laak.
P.V De Voorhouter: 1.2.4. 6. P. Angevaare;
P.V. De Snelvlieger: 13. M. de Mooij; 2.5.6.
7. 9. B. Neuteboom; 4. Nijch; 8. combinatie
Van Delft; 10. D. van Delft.
dertigduizend inwoners deelgeno
men. De verontruste gemeenten
zullen de. problemen eerst nader
bestuderen en eventueel pas daar
na de krachten bundelen.
De verontrusting bij de kleine
gemeenten over het bibliotheekbe
leid is ontstaan door de provinciale
concept-nota 'Verder bouwen aan
bibliotheekbeleid'. Deze nota
schetst het bibliotheekbeleid van
de provincie in het kader van de
Wèlzijnswet die op 1 januari 1987
van kracht werd. De betrokken ge
meenten zijn bang dat.het nieuwe
beleid betekent dat ze meer geld
uit de gemeentekas voor biblio
theekvoorzieningen moeten aan
wenden.
Op de vergadering bleek dat er
nog veel onduidelijkheid bestaat
over de gevolgen van de uitvoering
van de nota. Daarom werd besloten
om, in afwachting van concrete
veranderingen voor het biliotheek-
werk, nog geen actie te onderne
men. Wel zal worden geprobeerd
een gezamenlijk standpunt in te
nemen, als dat nodig blijkt.
Een verslag van de vergadering
wordt met een begeleidende brief
naar de gedeputeerde staten van
Zuid-Holland en de Provinciale Bi
bliotheek Centrale (een uitvoerend
orgaan) gestuurd. De gemeente Ter
Aar organiseert bij nieuwe ontwik
kelingen een tweede bijeenkomst.
Kamercommissie
praat 19 mei over
gifaffaire Alphen
DEN HAAG/ALPHEN AAN DEN
RIJN - De Tweede Kamercom
missie voor milieubeheer praat op'
19 mei met minister E. Nijpels over
de vermeende stort van grote hoe
veelheden chemisch afval in Alp
hen aan den Rijn.
Gesproken wordt over een brief
van Nijpels, die de bewindsman
enkele weken terug aan de Kamer
zond. De vergadering van de Ka
mercommissie is openbaar en kan
worden bijgewoond. Zij begint om
13.00 uur.
DINSDAG 3 MEI
Alphen
schrijvers- en dichtersavond in
de bibliotheek, Thorbeckestraat,
aanvang 20.00 uur.
Katwijk
evangelisatiedienst met mede
werking van het Vredeskerkkoor,
kol. Boschard en ds. J. van Zeil,
aanvang 20.00 uur in de Vredes-
kerk, Voorstraat.
Leiden
i Oud-Katholieke kerk, Zoeter-
woudsesingel, van 19.00 tot 19.30
voorronde Leids Cabaret Festi
val, aanvang 20.15 uur, Leidse
Schouwburg.
Leiderdorp
kontaktavond met klaverjassen
en sjoelen, aanvang 19.00 uur bij
buurt- en speeltuinvereniging Zijl-
kwartier, Van der Marckstraat.
Warmond
avond van Kommissie Ontwik
kelingssamenwerking en ge
meente. met verslag reis Jan Tim-
vang 20.00 uur in aula Leerhoeve.
Endepoellaan.
Zoeterwoude
vertoning diaserie Oud Zoeter
woude, aanvang 20.00 uur in Ons
Huis, Kosterspad.
openbare politieke discussie
over thema 'vermaatschappelij
king van de ontwikkelingssamen
werking. organisatie: CDA, aan
vang 20.00 uur in Don Bosco,
Zuidbuurtseweg.
WOENSDAG 4 MEI
Leiden
graffiti-wedstrijd, op borden
ter, in buurthuis Op Eigen Wieken.
Merenwijk, aanvang 14.00 uur.
kindervoorstelling: Dans-mati-
nee door Scapino Ballet, aanvang
14.00 uurvoorrode Leids Caba
ret Festival om 20.15 uur in de
Leidse Schouwburg.
dodenherdenking in de Mare-
kerk, met medewerking van orga
nist Ben Fey, om 19.00 uur. aan
sluitend stille tocht om 19.45 uur.
Leiderdorp
activiteiten voor kinder
en 5 jaar, thema: water;
8-jarigen, vogels, nestjes e
dodenherdenkings-bijeen-
komst in de Dorpskerk, aanvang
19.00 uur, gevolgd door stille tocht
om 19.45 uur met kranslegging op
de Begraafplaats aan de Hoog-
madeseweg om 20.00 uur.
Oegstgeest
herdenking bij
Bos van Wijckerslooth,
Voorschoten
dodenherdenking, om 19.50
uur bij het monument bij het park.
Warmond
dodenherdenking om 20.00 uur
bij het monument nabij gemeente
huis, Herenweg.
Schouwweg, ter hoogte van
Nachtegaallaan, dodenherden
king om 20.00 uur bij het oorlogs
monument. om 20 00 uur.
Zoeterwoude
dodenherdenking in de her-
DONDERDAG 5 MEI
Alphen
optreden diverse bands in De
Nooduitgang, jongerencentrum
Madonna, Prins Hendrikstraat 1,
aanvang 16.00 uur.
afstanden t
tussen 9.00 en 11.00 uur bij 't Par
lement, Nieuwstraat-45.
bevrijdingsconcert Rijnlands
Christelijk Mannenkoor 'Vox Hu
mana' met medewerking van Mar
co Bakker en het koor De Lofstem,
aanvang 20.00 uur in de Pieters
kerk.
Leiderdorp
natuurfietstocht voor jong en
oud, inschrijving en start bij ge
bouw Irene, Hoofdstraat, om
