'Het gaat uiteindelijk om onze overleving'
'Ik viel met mijn
neus in de boter'
SpoorPtTV
Massa-hysterie rond Cubino
Meerburg-trainer Heenna van Voss
LEIDEN Met een kunstgrasveld dat aan alle eisen vol
doet en een trainer die luistert naar de naam Casper Heer-
ma van Voss, zou Meerburg kunnen worden verward met
een hockeyvereniging hier uit de buurt. Roomburg bij
voorbeeld. Maar iedereen die een beetje bekend is in het re
gionale voetbalwereldje weet dat aan de Laan de Goede
Herder achter de Zoeterwoudse Hoge Rijndijk een échte
voetbalvereniging huist die bovendien zéér succesvol is.
Na de promotie uit de Afdeling Lei
den twee jaar geleden, staat Meer
burg voor een historische gebeur
tenis in het bestaan van de club uit
Zoeterwoude Rijndijk. Morgen te
gen Van Nispen immers kan de
ploeg van oefenmeester Heerma
van Voss wéér kampioen worden.
door
Fred Segaar
Dan moet het elftal overigens win
nen van Van Nispen. Lukt dat niet,
dan krijgt Meerburg in de twee res
terende wedstrijden een herkan
sing. Want de voorsprong op naas
te concurrent WSB bedraagt di
punten, terwijl de R
wedstrijd minder
speeld.
Van den Berg
bondscoach
taekwondo-team
LEIDEN - Gerard van den Berg is
benoemd tot (tijdelijk) bondscoach
van de nationale vrouwenploeg
taekwondo. De Leidenaar, op
wiens sportschool Mandy de
Jongh uitgroeide tot wereldkam
pioene in deze tak van sport, zal het
vrouwenteam begeleiden op het
Europese kampioenschap dat eind
mei in Ankara wordt gehouden.
"Of er een vast dienstverband
met de Bond uit voort zal komen,
kan ik op dit moment nog niet zeg
gen", reageerde Van den Berg op
zijn benoeming. "Tot nu toe hield
één man zich bezig met alle selec
ties. Omdat Nederland met een
grote afvaardiging naar Turkije
gaat valt dat voor die ene coach niet
meer te volgen. De Bond heeft
daarop mij benaderd. De kans be
staat inderdaad dat ik in de toe
komst vast aan de vrouwenploeg
wordt gekoppeld. Ik zie dat wel zit
ten", aldus de Leidenaar.
"We mogen niet teveel op de za
ken vooruitlopen", tempert Heer-
ma van Voss het optimisme. "Maar
inderdaad, de kans is groot dat we
het redden". De inwoner van Bos
koop streek aan het begin van dit
seizoen neer bij Meerburg, "waar
ik eigenlijk een beetje met mijn
neus in de boter ben gevallen". De
37-jarige oefenmeester doelt daar
mee op de ideale werkomstandig
heden die bij de kandidaat-kam
pioen waren ontstaan. Zijn voor
ganger Matty Kantebeen klaagde
in het verleden steen en been. De
trainingsvelden lieten te wensen
over, terwijl de gemeente weigerde
geld te blijven pompen in de trai
ningsaccommodatie van de club.
Gezeur
In die situatie kwam verandering
toen de gemeente voor eens en
voor altijd afwilde van het gezeur
en de vereniging daarom een
kunstgrasveld liet aanleggen.
Heerma van Voss plukte er de
vruchten van, want hij werd in de
gelegenheid gesteld om in de win
termaanden door te voetballen. Op
de mat mogen volgens de regle
menten van de KNVB overigens al
leen de recreatieteams competitie
wedstrijden spelen. Maar het eer
ste elftal maakte er in de weekein
den natuurlijk druk gebruik van
voor het spelen van oefenduels en
bovendien speelde het hoogste elf
tal elke dinsdagavond een wed
strijd tegen een gerenommeerde
amateurclub uit de regio.
ADVERTENTIE
Casper Heerma Van Voss (links) poseert met een aantal van zijn spelers aan de vooravond van de belangrijke
■wedstrijd tegen Van Nispen.
Maandag 2 mei
promotie landelijke
competitie
van der Plas BMW -
Rovedo (Dordrecht)
Aanvang: 20.00 uur
Sporthal Cleyn Duin
"En dus zijn we goed in het ritme
gebleven", weet de trainer, die
spreekt van "een ideale situatie.
Daarbij hebben we een groep die
bestaat uit een mixture van jonge
spelers en routiniers".
Tot die laatste categorie behoren
doelman Peter van der Heyden
(ook nog actief geweest voor RCL)
en laatste man Ger Straathof. Bei
de voetballers dicht Heerma van
Voss een belangrijke rol toe in het
succes van Meerburg. "Vorig jaar
speelden ze in het tweede. Nu blij
ken ze goud waard in het eerste elf
tal. Achterin houden ze het goed
dicht en dat geeft vertrouwen. Ook
als we niet zo goed spelen, weten
de jongens dat dat niet direct te
gentreffers kost".
Bovendien heeft de ploeg in Piet
de Koning een aanvaller die een
neus heeft voor treffers en in 'han
gende spits' Hans Boom een voet
baller met ervaring op het hoogste
amateurniveau. De speler keerde
aan het begin van dit seizoen terug
van een avontuur bij zaterdageer
steklasser Noordwijk, waar hij ove
rigens geen vaste plaats veroverde.
"Een jongen als Rien van Veen
speelt eveneens een belangrijke
rol. Toen hij geblesseerd raakte,
had ik gelukkig wel de mogelijk
heid om een iemand als Martin van
Kins op zijn plaats te zetten. Ons
tweede is twee keer achter elkaar
gepromoveerd. De ploeg speelt in
de reserve derde klasse. Nu heb
ben ze het wel moeilijk. Dat kan na
tuurlijk bijna niet anders. Als er
blessures zijn gaat dat ten koste
van dat team. Want het betekent
dat zo'n tweede zijn beste spelers
verliest. Gelukkig is de samenwer
king met de leiders van de hoogste
elftallen zéér goed. Elke donder
dagavond hebben we goed overleg.
Ik voel me in de rug gesteund. Het
is hier "fijn werken".
Meningsverschil
Hij had alleen een meningsver
schil met de talentvolle Martin van
Zanen, die het niet eens was met
zijn rol in het elftal en prompt zijn
biezen pakte. De middenvelder
overweegt over te schrijven naar
RCL. "Ik heb lange gesprekken
met hem gehad, maar we konden
niet op één lijn komen. Op een ge
geven moment heb ik hem gewis
seld. Dat was voor hem de bekende
druppel".
Een conflict dat hem deed den
ken aan vorig jaar, toen Herema
van Voss (die als voetballer actief
was voor het Utrechtse Midlandia)
(foto H
de zondagtak van Floreant onder
zij hoede had. "Dat klikte dus niet
en ik ben daar op een bepaald mo
ment zelfs op non-actief gesteld. Ik
heb eerder zes jaar bij Waddinx-
veen gewerkt en ik ben ook nog
trainer geweest van de zaterdagaf
deling van Floreant", aldus Heer
ma van Voss, in het dagelijks leven
gymnastiekleraar.
"Wat mijn eigen bijdrage is aan
het succes? Ik denk datje op dit ni
veau de trainingen gevarieerd
moet houden en verstandige aan
wijzingen moet geven, je moet
geen lulkoek verkopen en bepaal
de spelerswisselingen kunnen mo
tiveren. Maar het belangrijke is na
tuurlijk dat de jongens het oppak
ken. En dat is het geval. Het klikt
gewoon tussen ons".
ZATERDAG
13.Ö0-16.35 Did 2: Die Sport-Reporlage:
rechtstreeks verslag van de Open Duitse
Tenniskampioenschappen voor mannen in
Hamburg.
13.30-18.05 BBC 1: Grandstand. Met rug
by: finale van de Challenge Cup. voetbal,
snooker, paarderennen: vanuit Haydock
en voetbaluitslagen.
14 25-14.30 SCH: Voetbaluitslagen.
15.30-16.30 SCH: Super Sport
16 23-17.30 Ned 1: Indoor Voetbal Toer
nooi: samenvattingen van de wedstrijd om
de derde en vierde plaats tussen Engeland
en All Stars en de finale tussen Nederland
en Duitsland.
16.30-17.30 SCH: Amerikaans College
Basketbal: derde kwartfinale NCAA-toer-
nooi Kansas-Kansas State.
16.30-17.30 SKY: International Motor
Sports: met o.m, een reportage van de
World Rally Championship in Portugal en
de World Sportscar Championship Series
in Spanje.
17.30-19.10 BBC 2: Snooker.
18.00-19.00 Did 1: Sportschau: met o.a.
Bundesliga voetbal.
18.10-19.00 BRT 1: Speel op Sport: tur-
18.15-18.20 BBC 1: Sport.
19.25-20.00 Ned 2: Veronica Sport: met
Sport Kort, rugby (Challenge Cup Final),
een onderwerp over snow-wandelen en ijs
hockey (Buffalo-Detroit).
19.30-20.00 Did 3: Sport im Westen.
20.30-21.00 BBC 2: Snooker
21.55-23.10 Did 2: Das Aktuelle Sport-Stu-
dio.
22.20-23.20 SKY: Transworldof Sport: his
torische. dramatische en humoristische
I de sportwereld.
22.35-00 00 BBC 2: Snooker
00.00-00.15 BBC 1: Sport
00.30-00.50 BRT 1 Sport op Zaterdag
01.30-01.40 BBC 2: Snooker
ZONDAG
13 15-16.30 Did 2. Die Sport-Reportage
rechtstreeks verslag van de finale van de
Open Duitse tenniskampioenschappen
voor mannen in Hamburg.
14 00-15.00 SKY: Transworld of Sport
14 15-18 00 BRT 2. Stadion, met o m For
mule I (Grote Prijs van San Marino uit Imo-
15.00-16.00 BBC 2. Rugby Special: ver
slag van de wedstrijd Bristol-Harlequins.
15.00-17.00 SCH: WK snooker voor pro
fessionals.
15.30-17.00 Did 3: Sport im Westen extra.
16.00-19.40 BBC 2: Sunday Grandstand:
met snooker, motorraces, cricket (Worces-
teshire-Notts), rugby en autosport: Formu
le-I Grand Prix van San Marino.
17.10-18.40 Did 1: Sportschau. Met auto
sport: De Grote prijs van San Marino voor
Formule l-wagens, motorsport: Grand Prix
van Portugal voor motoren in de 250 cc
klasse en wielrennen: Grote Prijs van
Frankfurt (Rund um den Henniger Turm).
17.30-19.00 SCH: WK snooker.
17.35-17.45 Ned 3: Sportuitslagen.
19.00-20.00 Ned 3: Studio Sport.
19.30-19.45 Did 3: Sport im Westen.
19.30-20.30 SCH: WK snooker
20.05-20.40 BRT 1: Sportweekend.
20.30-20.35 SCH: Voetbaluitslagen.
22.55-23.10 Did 2: Sport am Sonntag.
23 20-01.00 BBC 2: Snooker.
01.00-01.40 BBC 2: Grand Prix San Mari
no: samenvatting.
HOCKEY - Het Spaanse hoc
keyteam heeft zich gistergmiddag
in het Wagener-stadion van Am
stelveen gekwalificeerd voor het
Olympisch hockeytoernooi voor
mannen in Seoul. De Spanjaarden
wonnen ook de tweede plaatsings
wedstrijd tegen Polen. Na de zege
van woensdag met 3-1 werd het nu
2-1.
BEJAR (ANP) - Laudelino Cubino
bracht een massa-hysterie teweeg.
De jonge Spaanse coureur reed gis
teren in de gele trui van de Vuelta
d'Espagne zijn geboorte- en woon
plaats Bejar binnen. Tienduizen
den Spanjolen juichten hem harts
tochtelijk toe. Ze hadden nauwe
lijks oog voor Francisco Navarro,
die vijf minuten eerder een solo
van 216 kilometer met zijn eerste
overwinning bij de profs bekroon
de.
Navarro, een ongewoon uit de
kluiten gewassen Spanjaard van
1.87 meter bij 80 kilo, fietste na
achttien kilometer van de vijfde
etappe weg uit het peloton dat in
wandeltempo uit Badajoz was ver
trokken. Hij hield de traditie van
de Spaanse solorijders in staan.
Slechts één op tien boekt daadwer
kelijk succes. Navarro, die in drie
jaar bij de profs nog niets had ge
wonnen, dacht ook niet direct aan
de overwinning. Zelfs niet toen zijn
voorsprong na 125 kilometer tot
een kwartier was opgelopen.
Zonder het te weten kreeg de
vluchter de omstandigheden mee.
In het peloton ontstond onenig
heid. De ploeg van gele-truidrager
Cubino weigerde te achtervolgen.
Daarop weigerden de andere
Spaanse ploegen eveneens extra
inspanningen te doen. Navarro
kende geen inzinking en omdat er
ook in de slotfase met drie colletjes
geen jacht werd gemaakt, hield hij
bijna vijf minuten over. Hij was
sinds zijn overwinning in de Ronde
van Sebavi voor amateurs verleerd
hoe hij een boeket moest vasthou
den.
De vier Nederlanders bleven een
dag na de etappezege van Matthieu
Hermans buiten beeld. Luc Suy-
kerbuyk finishte in het eerste pelo
ton. Beuker en Nijboer hielpen
Hermans zo fris mogelijk over de
bergjes geen. Dat kostte een kwar
tiertje achterstand. Zaterdag in de
vlakke etappe over 202 kilometer
van Bejar naar Valladolid heeft
Hermans een nieuwe kans op suc-
TENNIS - Boris Becker heeft gis
teren slechts vijf kwartier nodig ge
had om de halve eindstrijd te berei
ken van het toernooi in Hamburg.
De Westduitser, die in de halve fi
nale de winnaar van het duel
Nyström-Leconte ontmoet, stond
de Argentijn Guillermo Perez-Rol-
dan slechts vier games toe.
BETAALD VOETBAL
Eerste divisie: NEC - RKC 0-3 (0-1). 20.
Brands 0-161Van de Wiel 0-2,82. Van de Wiel
(strafschop) 0-3. Scheidsrechter: Egbertzen, toe
schouwers: 3.000. Gele kaart: Bosz (RKC).
Ronde van Spanje, vijfde etappe: 1Navar
ro (Spa) 234 km in 6.13.13 (gem. 37,618 km/u), 2.
Cerin (Joe) op 4.23, 3. Ocana (Spa), 4. Ramirez
(Col) beiden zelfde t.jd als Cer.n, 5. Kelly (Ier) op
4.47,6. Da Silva (Por). 7. Chiapucci (Ha). 8. Do-
minguez (Spa). 9. Cubino (Spa), 10. Mujika (Spa),
11Van Brabant (Bel), 12. Gaston (Spa), 13. Pino
(Spa). 14. Fuerte (Spa). 15. Schepers (Bel), 16.
Lejarreta (Spa), 17. Aja (Spa), 18. Dietzen (WDI).
19. Echave (Spa), 20. Ruiz-Cabestany (Spa), 86.
Suykerbuyk (Ned) allen zelfde tijd als Kelly, klas
seringen overige Nederlanders: 164. Hermans op
13.55,168. Beuker, 175. Nijboer beiden zelfde tijd
als Hermans.
Algemeen klassement: 1. Cubino (Spa)
18.15.07, 2. Dietzen (WDI) en Pino (Spa) beiden
op 1.38, 4. Mujika (Spa) 1.50.
Palestijnse kwestie verscheurt Israëlische 'duiven'
TEL AVIV "Wat moeten we anders?". Geconfronteerd
met het optreden van hun leger in de bezette gebieden, ra
ken de Israëli's niet moe die vraag, soms provocerend,
soms berustend, te herhalen. Ook al zijn ze zeer kritisch
over de houding van de verantwoordelijke politici en ver
dragen ze de televisiebeelden van de 'intifada' (Arabisch
voor de Palestijnse opstand in de bezette gebieden) nauwe
lijks, een alternatief zien ze niet. Die inwendige ver
scheurdheid treedt ook op bij de verantwoordelijke politi
ci, binnen politieke partijen, in gezinnen en families.
door
Hans Goessens
Israël Gat, de internationaal secre
taris van de Arbeiderspartij, maakt
van zijn hart geen moordkuil: ook
hij voelt zich verscheurd. Hij is lid
van de Vrede Nu-beweging en een
erkende 'duif binnen zijn partij.
Maar hij staat achter de wijze waar
op het leger onder verantwoorde
lijkheid van partijgenoot Rabin de
orde tracht te herstellen. Gat: "Wij
besturen die gebieden. Wij bepalen
dus wat er wel of niet gebeurt. Zo
simpel is dat".
Optimistisch over het verloop
van het politieke proces dat uitein
delijk een oplossing moet brengen,
is Gat niet. Deels omdat volgens
hem de Palestijnse leiders altijd
hebben verzuimd hun kansen te
grijpen en deels omdat de Israëli
sche politiek op dit moment abso
luut machteloos is.
In zijn kantoor aan de drukke
kust-boulevard van Tel Aviv analy
seert Gat het vrijwel onontwarbare
conflict dat nu een nieuwe periode
van geweld doormaakt. "Het beste
wat je van de zogenaamde intifada
kunt zeggen, is dat het de status
quo heeft doorbroken. Er is weer
wat in beweging gebracht. Maar
het is al eerder vertoond dat de Pa
lestij nen hun kans lieten schieten
om een doorbraak te forceren'. Ze
moeten snel zijn, want politiek ge
sproken zijn we waarschijnlijk al
over het hoogtepunt heen".
Initiatieven
In Israël staan verkiezingen voor
de deur, voorlopig nog steeds ge
pland voor november. Alle aan
dacht en energie zullen in toene
mende mate in de campagnes gaan
zitten, doorgaans niet de periode
waarin moedige nieuwe initiatie
ven wordèn genomen. Gat maakt
duidelijk dat het voornamelijk in
terne politieke overwegingen zijn
i alle grote partijen, ook de
Arbeiderspartij, de PLO als ge
sprekspartner verwerpen.
"Dat zou politieke zelfmoord
zijn. De linkse groeperingen in de
Knesset (het Israëlisch parlement)
die voor rechtstreeks onbderhan-
delingen met Arafat zijn, hebben
maar vier of vijf zetels. Dat geeft
aan dat een overwegende meerder
heid van Israëli's niet wil dat we
met terroristen aan één tafel gaan.
Denk je eens in hoe Shamir (leider
van de Likoed, de grote politieke
tegenstrever van de Arbeiderspar
tij) er een slaatje uit zou kunnen
slaan als wij de PLO als gespreks
partner accepteren. Bovendien als
je dat doet, geef je de PLO de sleu
tel voor de verkiezingen in handen.
Een terroristische actie, kort voor
de verkiezingen, en je kunt het als
partij wel vergeten".
De Arbeiderspartij houdt dus
vast aan een gemengde Jordaans-
/Palestijnse delegatie in de onder
handelingen, zoals ook voorgesteld
in het Shulz-plan. Gat: "Er zijn eer
der namen genoemd, twee jaar ge
leden toen Peres (leider van de Ar
beiderspartij) nog premier was,
van voor ons acceptabele PLO-
mensen. Voor mijn part bestaat
hun hele delegatie louter uit Pales-
tijnen, dat maken ze zelf maar uit".
Shamir
De tweede op dit moment bijna
onneembare barrière om tot onder
handelingen te besluiten is Sha
mir. De premier weigert elke con
cessie, vermijdt iedere toenade
ring. Deze week werd bekend dat
Shamir een maand na Peres naar
Washington zal gaan, ongetwijfeld
om de liberalere gqluiden van zijn
vice-premier en grote opponent te
neutraliseren.
Gat: "De Likoed denkt dat de
status quo in het voordeel van Is
raël zal werken, of in elk geval in
het voordeel van de Likoed. Daar
over is geen discussie met ze moge
lijk. Bovendien hechten zij ook om
Protesterende Palestijnen in Nazareth. De haat tegen de arabieren is toegenomen, maar daardoor zijn ook
steeds meer Israeli bereid aan een aparte Palestijnse staat te denken.
ideologische redenen sterk aan het
behoud van Judea en Samaria, de
grond van de voorvaderen, het ge
bied bij uitstek van de joodse my
thes. Voor ons ook niet onbelang
rijk, maar kans op vrede moet
zwaarder wegen. Maar Shamir
speelt het handig, hij wacht eerst
tot koning Hussein van Jordanië
een positief signaal geeft naar
Shulz. En dan kan hij altijd nog
zien, hij heeft geen haast".
Volgens Gat wil de overgrote
meerderheid van de Israëli's van
het Palestijnse probleem af. Links-
of rechtsom. Maar dat is dan ook
het eind van de consensus. Want
over de weg waarlangs dat pro
bleem dient te worden opgelost lo
pen de meningen zeer uiteen. Van
deportatie van alie Palestijnen tot
Gat: "Er zijn de laatste maanden
een paar opiniepeilingen gehou
den en daaruit blijkt dat bij bijna
de helft van de ondervraagden de
haat tegen de Arabieren is toegeno
men, sinds de intifada begon. Maar
het geeft ook aan dat een meerder
heid is bereid aan scheiding te den
ken".
Toekomst
"Wat wij niet willen is een Pales
tijnse staat die louter bestaat uit de
thans bezette gebieden. Dat heeft
geen toekomst en bergt het gevaar
van een nieuwe oorlog in zich. Het
gaat uiteindelijk om onze veilig
heid. In de Gaza-strook zitten
(foto
650.000 mensen dicht op elkaar ge
pakt, zo'n 400.000 teveel. Die kun
nen er niet bij op de'Westelijke Jor-
daanoever, alleen in combinatie
met Jordanië valt er toe te werken
naar een sterke Palestijnse staat".
"Want dat is ons belang, een ster
ke staat als buur. Kijk naar onze re
latie met Syrië, ook sterk. We mo
gen elkaar niet, maar weten wat we
aan elkaar hebben. De Syrische
grens is al jaren de rustigste van al
lemaal. Dus een sterke, econo
misch gezonde Palestijnse staat is
de oplossing. En vergeet niet, niet
alleen wij willen geen klein Pales
tijns staatje op de Westelijke Jor-
daan-oever. Ook Syrië zegt daar
nee tegen, net zoals Jordanië en
Egypte".
Hoge verwachtingen van de snel
heid waarmee Shulz iets kan berei
ken. heeft Gat niet. Hij erkent dat
Moskou zich positief opstelt, maar
waarschuwt dat het te langzaam
gaat. Want zonder hulp van buiten
af - lees Amerika - komt er geen
doorbraak in de Israëlische ver
houdingen. En de kans is groot dat
de verkiezingen geen echte win
naar laten zien, hoewel Gat ervan
overtuigd is dat de bezette gebie
den ditmaal het belangrijkste on
derwerp zullen worden. De in
tifada heeft op z'n minst bereikt dat
de Israëlische politici daarvoor niet
meer weg kunnen lopen.
Gat: "Als we maar eenmaal met
elkaar in een internationale confe
rentie aan tafel zitten, dan komt het
proces vanzelf wel op gang. Want
het is nadrukkelijk de bedoeling
dat er dan bilateraal tussen de ver
schillende partijen onerhandeld
wordt. Israël met Syrië, Syrië met
Jordanië, enz. En de deelakkoor
den die tot stand komen zijn ak-
koorden. Ook al is niet iedereen het
Buitenwereld
Dat Israël in de ogen van de bui
tenwereld aan morele overtui
gingskracht verliest door het optre
den tegen de intifada neemt Gat
voor lief. "Beter vandaag iets min
der geliefd, dan morgen gehaat",
aldus Gat. "Vergeet niet, het zijn
niet de volgelingen van Martin Lu
ther King waarmee we te maken
hebben. Met een steen kan je ook
iemand doden. Het gaat uiteinde
lijk om onze overleving".
"Er is echt geen andere keus dan
wat we nu doen. Of je moet de op
lossing van Sharon (de vroegere
minister van defensie; die Israël in
het heilloze Libanon-avontuur
stortte) volgen. Deportatie en wel
onmiddellijk en op grote schaal. In
een keer duizend of vijftienhon
derd vaders van opstandige jonge
ren de grens over. Dan krijg je ze
wel kalm".
"Het is öf die manier, öf de veel
genuanceerdere, meer verfijnde
methode die Rabin toepast. Want
ik mag dan een 'duif zijn, ook mijn
dochter neemt elke week de bus uit
Jeruzalem die al enkele keren met
stenen is bekogeld. Ik heb in het
partijbestuur Rabin gevraagd of hij
die bus niet beter kon beveiligen.
En hij had gelijk ,toen hij wat
schamperde dat uitgerekend ik, de
duif, om meer militaire maatrege
len vroeg. En dus moet ik accepte
ren dat mijn dochter risico's loopt.
Dat is het dubbele".
Lezers schrijven
Geeuwen
In een verslag in het LD van 23
april jl. over een tentoonstelling
van gapers, de houten koppen die
vroeger als uithangtekens van apo
theken dienden, ontzegt Rob Bou-
ber die beelden het recht op hun
eeuwenoude benaming. "Gapers
zijn geen gapers", zegt hij. "De
roerloze gevelbeelden die voor ga
pers doorgaan, geeuwen niet". Dit
laatste is juist, maar daarom heten
ze met recht gapers en niet geeu-
wers. Blijkbaar heeft Rob Bouber
geen helder inzicht in de verschil
lende betekenenissen van gapen
en geeuwen en dat leidt hem tot
een onjuiste conclusie, die ik voor
al om de stelligheid waarmee ze ge
presenteerd wordt, niet on-
wersproken wil laten.
Geeuwen dan is diep in- en uitade
men onder invloed van een on
weerstaanbare of bijna
staanbare prikkel, als gevolg
slaap, ademnood, misselijkheid,
verveling e.d.: bij die ademhaling
gaat de mond wijd open. We kun
nen niet zo vaak achtereen geeu
wen als we willen en kunnen het
ook niet op commando; hoogstens
kunnen we proberen ons lichaam
in een zodanige conditie te bren
gen, dat ons zenuwstelsel de ge-
wenste prikkel geeft. Gapen daar
entegen is uit eigen beweging de
mond wijd open doen, zonder dat
er enig verband bestaat met de
ademhaling. We kunnen met wijd
open mond naar believen adem ha
len en de adem inhouden. Boven
dien kunnen we de beweging her
halen zo vaak als we willen, ook op j
commando. "Wijd gapen", zegt de
tandarts of de dokter die in ie
mands keel wil kijken. Nu lijkt het
uiterlijke effect van geeuwen erg
veel op dat van gapen, en dat is de
oorzaak, dat gapen ook wel wordt
gebruikt in de betekenis van geeu
wen. Gapen heeft trouwens nog
meer toepassingsmogelijkheden;
het kan van dingen worden gezegd,
bijv. een gapende vond; de kloof
gaapte voor onze voeten; een ga
ping tussen twee planken enz. De
betekenis van geeuwen is te be
perkt om dergelijke toepassingen
mogelijk te maken. Terug naar de
oude gapers. Zij deden hun mond
wijd open om de dokter of de chi
rurgijn of de apotheker hun ver en
breed uitgestoken tong te laten
zien. Ze gaapten dus en hebben
daarom wel degelijk recht op hun
oude benaming.
Prof. dr. B.C. Damsteegt.
Fagelstraat 44
Leiden
