De twee gezichten van Michael Jackson
Lang verwachte autobiografie blijkt bitter weinig om het lijf te hebben
'Er waren droevige momenten in mijn jeugd'
ZATERDAG 23 APRIL 1988
EXTRA
M A BIJLAGE VAN HET LEIDSCH/ALPHENS DAGBLAD
PAGINA 21
De autobiografie 'Moonwalk', die
afgelopen woensdag in New York
verscheen en vanaf vandaag ook
in Nederlandse vertaling ver
krijgbaar zal zijn, biedt zeker
geen antwoord op alle vragen
over de mens achter de artiest Mi
chael Jackson.
door Louis Dumoulin
i de pas 29-jarige su
perster, die werden geredigeerd door
Jacqueline Kennedy Onassis, bieden
wel een goed inzicht in zijn persoon
lijke belevingswereld. Niet in de
laatste plaats omdat 'MJ' heeft geko
zen voor de al gauw vertrouwelijke ik-
Dat de totstandkoming van dit 'eni
ge echte' levensverhaal een lange
voorgeschiedenis heeft gekend, valt
aan de stijl niet te merken. Simplisme
vóór alles, is in dit geval duidelijk Mi
chael Jacksons motto geweest. De
uitgebreide voorzorg (die meer dan
twee jaar heeft gevergd) zal ook eer
der te maken hebben met de eventue
le juridische consequenties van een
aantal uitspraken. Tal van advocaten
hebben zich eerst over het boek gebo
gen voordat het vorige maand werd
vrijgegeven.
Vader Joe
Bij dergelijke controles zijn waar
schijnlijk de laatste grove stekelighe
den uit 'Moonwalk' verwijderd. In elk
geval schopt 'Wacko Jacko' tijdens
deze 'Maanwandeling' niet echt wild
om zich heen. Behalve inzake een
naast familielid: zijn vader Joe, die
het meer dan eens moet ontgelden.
Aannemende dat deze autobiogra
fie de gepolijste versie van hun onder
linge verstandhouding weergeeft,
kan men er gerust van uitgaan dat Mi
chael een gloeiende hekel aan zqn pa
heeft. Aan de andere kant is zoonlief
niet te beroerd om ook uitgebreid een
vervelende gewoonte van zichzelf
naar voren te halen: het onverwacht
binnenhalen van horden meisjes in
zijn doorgaans met broer Jermaine
gedeelde hotelkamer.
Aan dit soort klein leed besteedt
Michael Jackson in 'Moonwalk' be
hoorlijk veel ruimte. Uitvoerig gaat
hij in op zijn moeilijke puberteit. Als
voornaamste oorzaken komen naar
voren z'n plotselinge slungelachtig
heid en z'n langdurige perikelen met
acne (jeugdpuistjes).
De mentale onzekerheid als gevolg
van die puistjesplaag heeft geleid tot
zijn overdreven aandacht voor zijn ui
terlijk in latere jaren. Michael Jack
son geeft in dit verband toe zijn neus
te hebben laten veranderen, maar ont
kent andere cosmetische ingrepen
zoals bijvoorbeeld het 'bleken' van
zijn huid. Zijn vermeende, opzienba
rende baden in Perrier-mineraalwater
of zijn 'leven-verlengende' verblijf in
een zuurstof-cel blijven geheel buiten
beschouwing.
Geen pretje
Hoewel Michael Jackson bij het
schrijven zijn Amerikaanse (zonne)-
bril heeft opgehouden, is 'Moonwalk'
wellicht interessanter voor het bui
tenland dan voor de thuismarkt. Want
juist elders in de wereld-is immers
veel minder bekend over zijn jonge ja-
Staat 'Moonwalk', de titel van Michael Jacksons
autobiografie, soms voor 'daarom ben ik zo'n rare'?
Niet meteen, want de zonderlinge popster verwijst
daarmee in eerste instantie naar een van zijn
onnavolgbare dansjes, als symbool voor zijn unieke
levenswandel. Niettemin kan het langverwachte eigen
verhaal van het Amerikaanse popfenomeen ook
worden beschouwd als een verzoek om begrip voor zijn
vaak buitenissige doen en laten.
ren, die naar eigen zeggen bepaald
geen pretje zijn geweest. Als wereld
ster telt het voormalige wonderkind
uit (oorspronkelijk) Gary, Indiana pas
echt mee sinds zijn voorlaatste solo
album 'Thriller' (1982). De lange aan
loop daartoe was altijd min of meer
een binnenlandse affaire gebleven.
Ter indicatie: in 1979 stonden The
Jackson Five niet eens in het Rotter
damse Ahoymaar in het veel kleinere
Carré in Amsterdam. In Michael
Jacksons bekentenissen speelt het
buitenland ook maar een geringe roL
Zijn jeugd was al geen lolletje om
dat zijn ouders het met negen kinde
ren allesbehalve breed hadden. Enig
vermaak binnen het gezin was de
hobby-band van vader Joe, van be
roep kraandrijver bij een ijzerfabriek.
Zijn grootste verdienste is geweest
dat hij zijn muzikale idealen heeft ver
wezenlijkt via zijn zoons, The Jack
son Five, later The Jacksons. Maar de
prijs die Michael daarvoor heeft moe
ten betalen is het gemis van een nor
male jeugd. Repeteren, reizen, optre
den, en dat alles in een ijzeren discipi-
ne, zo zagen vanaf zijn vijfde de kin
derjaren er uit.
De kleinste van het dartele vijftal
wist amper beter. Enerzijds genoot
Michael ervan, anderzijds was hij
vaak te moe om op school bij de les te
blijven en keek hij jaloers naar zijn
leeftijdgenootjes die wèl op straat
mochten spelen. Zijn huidige voor
liefde voor allerlei kinderlijk genot
kan worden uitgelegd als een poging
om de schade in te halen.
Voogdes
Pa vormde de lagere school van de
showbusiness, platenmaatschappij
Motown min of meer de middelbare.
Met Berry Gordy als profetisch hoofd
("jullie worden de grootste groep") en
Diana Ross als een soort voogdes.
Vooral van haar heeft Michael geleerd
dat hetleven meer te bieden heeft dan
alleen maar muziek. In Michaels ogen
is zq voor hem een soort ideale drie-
in-één vrouw: moeder, zus en ook zijn
grote liefde. In bedekte termen geeft
Michael ook toe dat hij weinig moest
hebben van haar onverwachte huwe
lijk 'met die onbekende man'.
Tatum O'Neal wordt bestempeld
als zijn eerste vlam. Op het moment
dat zij, inmiddels mevrouw McEnroe,
zijn hand pakte stond de wereld even
stil, maar geleidelijkaan ging deze ro
mance toch over in een goede vriend
schap. Met Brooke Shields gebeurde
later hetzelfde, en zo zijn er nog meer
vrouwen in zijn leven geweest. Deze
onbekende liefdes kunnen beter ook
anoniem blijven, meent Michael
Jackson.
In de toekomst hoopt de vrijwel on
benaderbare zanger zelf hoofd te wor
den van een groot gezin. Want kinde
ren zijn voor hem een permanent ver
maak en hij begrijpt ze vaak beter dan
volwassenen, die in zijn ogen meestal
verpest en onbetrouwbaar zijn. Het
wachten is nog even op de geschikte
moeder, iemand van wie hij zoveel
houdt dat hij graag zichzelf gedeelte
lijk opoffert. Op die manier zal einde
lijk ook de eenzaamheid voor hem
een enorm probleem worden ver
dreven.
Twee gezichten
In 'Moonwalk' presenteert Michael
Jackson zich als een zeer gevoelige
jongen, die geen faad weet met zijn
verlegenheid en grote mensen. Maar
anderzijds ook als een bikkelharde
doordouwer die allesbehalve vies is
van records. Voor die eerzuchtige,
soms meedogenloze kant schaamt hij
zich nergens. Met het accentueren er
van lijkt 'Moonwalk' soms zelfs be
doeld om van het imago van lief sulle
tje ('de schuld van de media') af te ko-
Opvallend is dat de terugblikkende
Michael Jackson bij alle grote conflic
ten (met zijn vader, zijn broers, diver
se producers, Berry Gordy) het gelijk
telkens aan zijn zijde weet. In die aan
matigende houding is hij natuurlijk
vooral gesterkt door het steeds grote
re succes, waarvoor hij overigens niet
alle eer zelf opstrijkt.
Quincy Jones bijvoorbeeld, de pro
ducer van zqn drie meest recente so
lo-albums, wordt zelfs een heel hoofd
stuk in het zonnetje gezet. Ook wor
den wijze (levens)lessen toegedicht
aan Elizabeth Taylor, Liza Minnelli,
Katherine Hepburn en Fred Astaire,
aan wie 'Moonwalk' is opgedragen.
De belangrijkste artistieke progno
se die Michael Jackson doet is dat hij
zich in de komende jaren meer met
film zal bezig houden. Voor hem is dat
de wereld der onbegrensde mogelijk
heden, weet hij sinds 'The Wiz' (1978).
Voor het theater daarentegen voelt hij
niets. Hij vindt het zonde dat de daar
geleverde prestaties maar 'vervlie
gen'.
Jacht op roem
'Wacko Jacko' bereikt met 'Moon
walk' dat je hem na een vogelvlucht
van bijna 250 pagina's (Amerikaanse
versie) veel beter begrijpt dan voor
heen. Dat zijn leven al bijna een kwart
eeuw een felle jacht op roem is (ge
weest?) en dat de tol die hij daarvoor
heeft moeten betalen en nog dage
lijks betaalt zeer hoog is. Michael
Jackson is zich daar volledig van be
wust, maar kent geen alternatief.
Want de showbusiness zit nu eenmaal
in zijn bloed.
k Overvloedig last van jeugdpuistjes leidde op latere leeftijd tot overdreven aandacht voor het uiterlijk.
(foto pr)
Op toernee door Japan (september 1987): voortdurend een
opgejaagd bestaan.
Michael Jackson danste, sprong en
zong al op een leeftijd waarop de
meeste kinderen nog met speelgoed
spelen. Hij was al miljonair voordat
hij volwassen was, maar zijn leven
blijft in raadselen gehuld.
De fans die hun hoop hadden ge
vestigd op de autobiografie van de
popster komen bedrogen uit. Op de
283 pagina's wordt slechts zijdelings
of geheel niet ingegaan op zijn lief
des, zijn voorliefde voor de Elephant
Man, plastische chirurgie, en de
zuurstofkamer waarmee hij zijn le
ven wilde verlengen.
'Moonwalk' is eerder een verhaal
over 24 jaar optreden. "Ik was geïn
teresseerd in de mogelijkheid te pra
ten over hoe ik me voel, in een boek
dat van mij zou zijn mijn woorden
en mijn stem", schrijft de 29-jarige
zanger. "Ik hoop dat het enkele mis
verstanden uit de weg zal ruimen".
En misverstanden zijn er te over
in het leven van Jackson, meer nog
dan de vele schreeuwende tieners
bq zijn concerten. De media, zo
wordt duidelijk, zijn niet vriendelijk
geweest voor hem. "Ik begrijp niet
waarom ze het nodig vinden dingen
over me te verzinnen. Ik schep er
enig genoegen in te denken dat ik er,
alles in beschouwing genomen, nog
vrij goed van af ben gekomen. Het is
een moeilqk leven, dat slechts wei-
Met Brooke Shields: een vc
vriendschap.
nig overeenkomsten kent met een
normale jeugd".
Hij geeft toe dat hij twee keer een
operatie heeft laten doen voor het
mooier maken van zijn neus en dat
hq ook aan zijn kin is geopereerd,
maar zegt dat er niets is gebeurd aan
zijn wangen en ogen, en dat hij geen
huidtransplantatie heeft ondergaan.
Het meeste dat we over zijn lief
desleven te weten komen is een pas
sage over een afspraak met Tatum
de romances die overgingen in
O'Neal. Ze gingen samen naar de
club 'On the Rox' in Los Angeles, en
de jonge actrice pakte zqn hand.
"Dit betekent voor veel mensen
waarschijnlijk niet veel, maar het
was voor mij heel serieus. Ze raakte
me aan". Jacksons eerlijkheid lijkt
buiten kijf als hij schrijft over zijn
eenzaamheid, zijn familie, over hoe
zijn carrière werd geregeld en hoe
hij een onbezorgde jeugd heeft ge
mist.
Zijn eerste optreden was toen hij 5
jaar oud was. Hij herinnert zich hoe
hij thuiskwam uit school, zijn boe
ken neergooide en naar de studio
ging, rond middernacht thuiskwam
en soms niet eens tijd had om te
eten. Er was een park tegenover de
Motown Studio waar hij andere kin
deren zag spelen: "Ik staarde alleen
maar naar hen met verbazing ik
kon me een dergelijke vrijheid niet
voorstellen, zo'n onbezorgd leven
en wenste meer dan iets anders dat
ik zo'n vrijheid had, dat ik weg kon
wandelen en zijn zoals zij. Dus er
waren droevige momenten in mijn
jeugd".
Michaels vader was streng voor
zijn optredende kinderen. "Wij tra
den voor hem op en hij bekritiseerde
ons. Als je er een rommeltje van
maakte werd je geslagen, soms met
een riem, soms met een zweep. Pa
maakte me zo kwaad en deed me
zo'n pijn dat ik probeerde hem terug
te pakken met als resultaat dat ik
nog harder werd geslagen". Toen hq
21 werd üep het contract met zijn va
der als manager af. Michael onte
vreden over zijn carrière en in het
bijzonder over de weigering van pla
tenmaatschappij Motown om The
Jacksons zelf te laten componeren
en produceren ontsloeg hem.
(AP)
