'Rood staan' bij banken vaak erg duur Grondrechten werknemers moeten wettelijk geregeld' Informatica-opleiding aan universiteit R'dam Loterij-lening: geen rente, wel kans op een miljoen GOED WEER Martinair: geen aanwijzingen voor een fusie met Transavia Binnenschippers roepen op tot boycot beurzen Olieprijs valt terug, benzine toch duurder WOENSDAG 20 APRIL 1988 ECONOMIE PAGINA 7 Onderzoek Consumentenbond: DEN HAAG (GPD) 'Hood staan' op een betaalrekening bij een bank kan soms schrikbarend duur zijn. De debe trente op jaarbasis loopt uiteen van twaalf procent bij een aantal kleinere spaarbanken tot 21 procent bij de Amro- bank. Dat blijkt uit een gisteren gepubliceerd onderzoek van de Consumentenbond. De NMB (19,6 procent) en ABN en de Rabobank (beide 18,8 procent) vragen volgens de Consumentenbond een vergoeding om 'rood van aan te lopen'. De Postbank neemt met 16 procent een middenpositie in. Tot 1 januari van dit jaar hanteer den de meeste banken voor de be taalrekening dezelfde rentevergoe ding, voorwaarden en tarieven. Een dreigend ingrijpen van de Eu ropese Commissie tegen het zoge heten bankkartel in ons land ver oorzaakte voor het eerst concur rentie. Een flink aantal banken laat de consument nu betalen voor diensten die vroeger gratis waren. Tevens werden bestaande tarieven verhoogd. Andere banken schaften de rentevergoeding over het reke ningstegoed af. Uit het onderzoek van de Consu mentenbond blijkt dat de rente die banken uitkeren voor het tegoed op een betaalrekening sterk ver schilt. De Postbank en veel bonds spaarbanken hebben de rente ge heel afgeschaft, terwijl de Verenig- ROTTERDAM - De Erasmus Uni versiteit in Rotterdam krijgt een in ternationale informatica-oplei ding. De MBI-studie (Master of Business Informaties) is samen met de universiteit van Michigan (VS) opgezet. De opleiding begint op 1 september. door Henk Drent Enkele banken zijn bereid ge vonden om studenten het uitzon derlijk hoge collegegeld van 45.000 gulden per student (voor de twee jaar die de studie duurt) plus hun kosten van levensonderhoud voor te schieten via bijzonder voordeli ge leningen. De nieuwe opleiding wordt financieel gesteund door de gemeente Rotterdam en een aantal bedrijven De deelnemende bedrijven heb ben al bij voorbaat hun belangstel ling uitgesproken om afgestudeer den in dienst te nemen. De hoog ge kwalificeerde studie is post-docto- raal, dus bedoeld voor studenten die al met hoge cijfers een uni versitaire studie hebben voltooid. Er wordt nauw samengewerkt met de Universiteit van Michigan (Ver enigde Staten), waar een van de vijf beste MBI-instituten ter wereld is gevestigd. Nederlandse studenten zullen hun opleiding gedeeltelijk in de Verenigde Staten krijgen, ter wijl Rotterdam gedeeltelijk gast- Economie kort Melk De Nederlandse veehouderij heeft in het per 2 april afgesloten melkjaar 1987/'88 7,2 procent min der gemolken dan in het voorgaan de melkjaar. De melkstroom moest met 6 procent worden beperkt en uitkomen op 11.260.000 ton. De Ne derlandse veehouderij bleef er in totaal 28.271 ton onder en is uitge komen op 11.231.729 ton. Internatio-Müller Internatio-Müller (techniek, han del en transport) heeft de netto winst vorig jaar zien toenemen van 35,3 miljoen tot 36,7 miljoen gulden in vergelijking met 1986. De winst- verbetering ging gepaard met een nagenoeg gelijk gebleven omzet van 2.441 miljoen gulden. De netto- investeringen bedroegen 80 mil joen gulden. Pompen Nederlandse benzinepomphou ders in het grensgebied met West- duitsland hebben vorig jaar hun .omzet met gemiddeld 19 procent zien dalen. Zelfs pomphouders op 30 kilometer van de grens hebben gemerkt dat de Nederlandse au- tombilist als het even kan de grens overgaat om daar te tanken. Bij hen is een omzetdaling van vijf procent geconstateerd. Een liter benzine kost in Westduitsland ongeveer 40 tot 45 cent minder. Dit blijkt uit een onderzoek van de Bovag en het mi nisterie van economische zaken. KLM Kleding KLM Kleding heeft haar netto winst met 7 procent vergroot, van 2,4 miljoen over 1986 tot 2,8 miljoen gulden over 1987. In de omzet kwam niet veel verandering; die ging van 55 miljoen naar 56 miljoen gulden. AMSTERDAM (ANP) - Onder het motto 'Geen miljonair, geld terug' gaat het Nederlands Kankerinsti tuut NKI een obligatielening plaat sen. De lening van 275 miljoen gul den draagt geen rente, maar beleg gers lopen de kans er een miljoen aan over te houden. Gedurende de looptijd van tien jaar zal elke maand een obligatie worden uitgeloot en afgelost tegen een koers van 100.000 procent ofte wel een miljöen gulden. De hou ders van de niet-uitgelote obliga ties krijgen aan het einde van de looptijd, in juni 1998, het oorspron kelijke bedrag van 1000 gulden te rugbetaald. Het Kankerinstituut viert dit jaar zijn 75-jarige bestaan. KTI is in 1913 opgericht met als doel de be strijding van kanker. Het laborato rium wordt voor tachtig procent de Spaarbank bij een saldo van 2000 gulden of meer op de zoge naamde Visa-Voordeelrekening 3 procent rente vergoedt. Ook de kosten voor het gebruik van cheques verschillen aanzien lijk. Een betaalpasje bijvoorbeeld kost bij de ene bank (Postbank) niets, terwijl de meeste andere ban ken vijftien gulden rekenen. Het gebruik van cheques kan de cliënt 50 cent tot 1,50 gulden kosten. Volgens de Consumentenbond moeten er betere wettelijke rege lingen komen. De bond wijst erop dat het 'rood staan' vaak sterke overeenkomsten met het zogehe ten doorlopend krediet. Wettelijk geldt voor dit soort 'consumptief krediet' een maximum rente 17,3 procent. bekostigd door de overheid en voor 20 procent door het Koningin Wilhelmina Fonds. Bezuinigingen van de overheid hebben tot tekor ten op de begroting geleid. Inmid dels is er een nieuwe korting van 1,3 miljoen per jaar op de over heidsgelden aangekondigd. Deze korting kan niet worden verwerkt zonder schade aan de kwaliteit van het onderzoek, zo zei de weten schappelijk directeur van het NKI, prof. dr. P. Borst, gisteren. Ook de mogelijkheden van het KWF raken uitgeput. De lening is dan ook uit nood geboren. Uit de opbrengst van de lening is het NKI is staat een vrij beschik baar vermogen te vormen van 24 miljoen gulden. Door dit kapitaal te beleggen komt jaarlijks onge veer 1,3 miljoen beschikbaar voor het reserachlaboratorium. Het idee voor de premielening is afkomstig van directeur J. Faberij de Jonge van het beleggeingsbu- reau ABC/Kooijman Capital Mar kets. Faberij is vol vertrouwen over LAGE MIERDEN Ook de boeren in Nederland zijn blij met het r is droog, dus kan de mest worden uitgereden. heer is voor Amerikaanse en ande re buitenlandse studenten. Het Rotterdamse initiatief is ge heel buiten minister Deetman (on derwijs) om en in recordtempo ver wezenlijkt: in nauwelijks drie we ken tijd werden meer dan vijftien bedrijven bereid gevonden om bij te springen. Wel is een aanvraag voor een startsubsidie van ruim drie miljoen gulden naar Deetman onderweg. Mocht die onverhoopt niet afkomen, dan staan de betrok kenen garant voor een andere op lossing. De Erasmus Universiteit besloot tot eigen stappen toen be gin dit jaar duidelijk werd dat de aanvankelijk in ons land gedachte informatica-universiteit niet door ging. prestigieuze, Ameri kaanse opleiding informatica- management aan de Erasmus Uni versiteit vergt volgens de voorlopi ge begroting ruwweg twee miljoen gulden per jaar. Daarvan neemt de gemeente Rotterdam eenmalig een kwart miljoen gulden voor haar re kening. De deelnemende bedrijven zijn de verzekeringsconcerns Aegon en Amev, de AMRO-bank, Bank Mees Hope, Centraal Beheer, Delta Lloyd, Internatio-Moller, Ned- lloyd, Nationale Nederlanden, Ne derlandse Middenstandsbank (NMB), Fokker, Van Ommeren Ce- teco, de PTT, de RABO-bank, Vol- mac en Wolters Kluwer. De studenten op wie deze post doctorale Engelstalige studie mikt, zijn volgens studieleider prof. Van Nunen: afgestudeerde ingenieurs, juristen met een wiskunde-basis en economen. Zij moeten eerst nog een zware test afleggen voor zij tot de studie worden toegelaten. Van daag en morgen zal de aandacht op de studie worden gevestigd via ad vertenties in een aantal bladen. Voor een eenzijdige invloed van de sponsors hoeft volgens prof. Van Nunen niet te worden ge vreesd. Er komt een Raad van Ad vies, waarin voor een evenwichtige vertegenwoordiging van belangen wordt gezorgd. Het hoge college geld van 45.000 gulden lijkt een drempel te kunnen vormen voor sommige studenten, maar de over eengekomen voordelige lenings voorwaarden bieden volgens Van Nunen voldoende mogelijkheden. Hij spreekt ronduit van 'een cultu rele doorbraak'. SCHIPHOL (ANP) - De voorzitter van de directie van Martinair Hol land, J.M. Schroder heeft geen en kele reden om aan te nemen dat wordt aangestuurd pp een fusie van zijn maatschappij met Transa via, die evenals Martinair vakantie bestemmingen in het zuiden van Europa aandoet. Hij zei dit gisteren toen hij een toelichting gaf op het jaarverslag. In de luchtvaartwereld bestaat een tendens tot schaalvergroting. De KLM heeft onlangs het belang in Transavia vergroot tot 40 pro cent en had al een belang van bijna dertig procent in Martinair. Boven dien hebben beide maatschappijen het transportconcern Nedlloyd als grootaandeelhouder. Schrörder zei dat er geen sprake van is dat zijn beleid wordt gedic teerd door de grootaandeelhou-, ders. Bovendien wees hij erop dat bij Transavia een geheel andere 'bedrijfscultuur' heerst dan bij Martinair. Ook zei hij dat er geen prijsafspraken worden gemaakt met wie dan ook en dus' ook niet met Transavia. Martinair heeft vorig jaar de pro- duktie, gerekend in capaciteit van de vliegtuigen en afgelegde af stand, met 15 procent uitgebreid tot net iets meer dan een miljard tonkilometer, nadat in februari 1987 een nieuwe Boeing 747 in ge bruik werd genomen. Vooral het passagiersvervoer nam toe en wel tot meer dan een derde van de pro- duktie. Het passagiersvervoer is te vens goed voor 55 procent van de omzet in geld, die in totaal met 5 procent steeg tot 537 miljoen gul den. Dat de nettowinst afnam van 33,2 miljoen tot 32,4 miljoen gulden moet worden toegeschreven aan de stijging van de kosten met 6 pro cent tot 481 miljoen. Tegenover la gere brandstofkosten, een daling van 4,5 miljoen gulden, en een ren telast die 4 miljoen gulden lager was, stonden stijgingen van perso neelskosten met 9 miljoen en van leasekosten met 14 miljoen gulden. De kosten van landings- en vlucht- begeleidingskosten namen toe van 37 miljoen tot bijna 42 miljoen gul den. Daarvan gaat 15 miljoen gul den naar Eurocontrol, welke vluchtbegeleidingsdienst door Schroder wordt beschouwd-als een extreem dure organisatie. De situatie is voor Martinair, al dus Schroder, door valutaschom melingen en olieprijzen erg onze ker. In het jaarverslag wordt met dat voorbehoud de voorspelling gedaan dat het exploitatieresultaat over dit jaar dat van vorig jaar zal benaderen. Niettemin lijkt de zon voor Martinair de komende Directie-voorzitter J. Schroder gaf gisteren op Schiphol op het jaarverslag van Martinair. AMSTERDAM - Mag de voorzitter van de NOS besluiten dat voortaan alle briefpost van de NOS-medewerkers door het cen traal archief wordt geopend, met 'uitzondering van die waarop 'per soonlijk' staat. Volgens prof. mr. P.F. van der Heijden moet de priva cy van de werknemers, zowel bij overheid als in het bedrijfsleven, worden beschermd door hun grondrechten in een wet op te ne- door Esther Keeler men. Van der Heijden is gisteren benoemd tot buitengewoon hoog leraar in het sociaal recht aan de Rijksuniversiteit van Groningen. "Er is op het moment een wet in behandeling die voor ambtenaren de grondrechten zoals de vrijheid van meningsuiting, van vereni ging, van geweten, van godsdienst en het recht op privacy verder uit werkt. In de particuliere sector is daarentegen nog niets geregeld", zegt Van der Heijden die tevens in Amsterdam als rechter werkzaam is. "De grondrechten die voor amb tenaren geregeld worden, moeten ook gelden voor werknemers. Iede re burger of die nu ambtenaar is' of in een fabriek werkt heeft toch be paalde grondrechten". Van der Heijden geeft als voor beeld een buitenlandse werkneem ster die op een voor haar belangrij ke godsdienstige feestdag geen snipperdag mocht nemen. Zij blééf die bewuste dag weg en werd op staande voet ontslagen. Vier jaar na haar ontslag besliste de Hoge Raad dat de vrouw in principe reëht op een vrije dag had. Van der Heijden noemt, om het belang van het onderwerp te on derstrepen, nog meer recente voor beelden, zoals het per videocamera bespieden van werknemers. De streepjescode op de produkten die bij de grote kruideniers gebruike lijk' is en die door de kassa wordt gelezen om de voorraadadmini stratie by te houden, leent zich ook voor prestatie-controle van de cas- sières. Werknemers die met tekst verwerkers werken, kunnen auto matisch gecontroleerd worden op het aantal aanslagen dat zij maken. "Het is belangrijk dat vastgesteld wordt of een werknemer op het werk ook recht heeft op privacy en dat dat in een wet wordt geregeld". Volgens Van der Heijden voert de Nederlandse wetgever een aar zelend en terughoudend beleid wat betreft grondrechten. "Er zijn op dit moment geen algemene regels, behalve die in de grondwet. De rechter stelt per geval vast of de grondrechten zijn miskend. Het kan vaak jaren duren voordat er uitspraak wordt gedaan. De wet, die er zou moeten komen, past ech ter niet in het straatje van de over heid om steeds minder régels te be denken. Er zijn genoeg argumen ten om voor de grondrechten voor werknemers in de particuliere sec tor wetgeving op gang te brengen. Als dit geen overheidstaak is dan vraag ik me af, wat dat dan wel is". De kersverse hoogleraar zou de het slagen van de emissie. De kans op een prijs van een miljoen is één op 275.000. Ter vergelijking noem de hij dat de kans op de hoofdprijs in de staatsloterij één op 2,5 mil joen is en bij de Duitse Klassenlot- terie één op 800.000. De premielening is niet helemaal een nieuw financieel instrument. In de jaren vijftig plaatsten diverse gemeenten dit soort leningen en ook het Rode Kruis gaf dergelijke stukken uit. In de jaren twintig kwam in Amsterdam de C en A-le ning op de markt, bestemd voor het Condertgebouw en Artis. Bij het vervangen van de Loterijwet door de huidige Wet op de Kans spelen werd het uitgeven van pre mieleningen nagenoeg onmoge lijk. Slechts voor leningen die een 'goed doel' dienen worden nog ver gunningen gegeven. Plan voor enorm cruiseschip BELFAST (DPA/UPI) - De Britse reder Ravi Tikkoo wil bij de staats- werf Harland and Wolff in Belfast het grootste en meest luxueuze cruiseschip ter wereld laten bou wen. Het schip gaat 240 miljoen pond sterling (ongeveer 850 mil joen gulden) kosten. Het schip wordt met een tonnage van 160.000 ton meer dan tweemaal zo groot als de grootste bestaande cruiseschepen, de 'Norway' en de 'Queen Elizabeth II', die respectie velijk 70.000 ton en 67.000 ton me ten. De 'Ultimate Dream', zoals het schip voorlopig is genoemd krijgt een lengte van 345 meter, een breedte van 63 meter en een hoogte van 48 meter. flink te rijzen. Nu al zijn meer vlieg- tuigstoelen besproken voor vakan tiereizen naar Zuid-Europa dan er vorig jaar werden bezet en Schro der houdt het erop dat dat aantal 'retourstoelen' zal stijgen van 380.000 vorig jaar tot 410.000 dit jaar. Het marktaandeel in deze sec tor was vorig jaar voor Martinair 39 procent. Op de Transatlantische routes (Europa - Noord Amerika) zijn nu al 121.000 stoelen bespro ken, nadat er vorig jaar 60.000 wer den bezet. ROTTERDAM (ANP) - Actievoe rende binnenschippers hebben vanochtend hun collega's opgeroe pen om geen vracht meer aan te ne men op de beurzen. De boycot is voorlopig voor onbepaalde tijd. Enkele tientallen binnenschip pers verhinderden vanochtend de afvaart van een konvooi van Gra- naria, de tweede poging tot trans port van de Rotterdamse graan handelaar nadat minister Smit- Kroes van verkeer en waterstaat Granaria vorige week donderdag vergunning gaf om met eigen duw bakken lading te Vervoeren. Zij bezetten twee geladen bak ken die bij het graanoverslagbe- drijf GEM in de Beneluxhaven la gen, in afwachting van de duw boot. Die kwam opdagen, maar maakte rechtsomkeert. Een som matie van de rivierpolitie om de ac tie te beëindigen, werd genegeerd. De politie greep verder niet in. Een woordvoerder van de Rotterdamse politie sprak van een gespannen si tuatie, met dreigementen over en weer. Een handgemeen bleef ech ter uit. Een soortgelijke actie had maan dagavond plaats. Toen blokkeer den de schippers met een boot ter hoogte van de Rozenburgsluis de verdere vaart van een Granaria- transport, bestaande uit een duw boot en twee geladen bakken. Ook hier was de rivierpolitie aanwezig, eveneens zonder verder in te grij pen. De ontwikkelingen rond de Gra- naria-transporten worden, voor zo ver die zich op Rotterdams gebied afspelen, nauwlettend gevolgd door burgemeester Peper van Rot terdam, zei zijn woordvoerder van morgen. "Het openbare-orde-as- pect is duidelijk: zodra de zaak es caleert, grijpt de politie in", aldus de woordvoerder. De Granaria-directie heeft nog geen officieel verzoek om bijstand neergelegd bij Peper. Wel heeft de directie Peper op de hoogte gesteld van het 'intimiderend gedrag' van de schippers. Vorig jaar is al eens overwogen marine-schepen in te zetten om een Granaria-transport te beschermen, juist omdat die transporten zich niet beperken tot het Rotterdams grondgebied. De schippersbonden ONS en ASV houden zich afzijdig van dit soort acties. Het werd de bonden enige tijd geleden door de Rotter damse rechter verboden acties te organiseren, op straffe van een for se dwangsom per overtreding. Om dat de actievoerende schippers wil len voorkomen persoonlijk aan sprakelijk te worden gesteld, noe men zij zich allen Jansen. De bonden hebben beroep aan getekend tegen de verlening van een vergunning aan Granaria. Dat beroep wordt naar verwachting volgende week behandeld door het College van Beroep voor het Be drijfsleven in Den Haag. De schippers die voor lading af hankelijk zijn van de beurzen, voe ren al maandenlang actie tegen verladers - met name Granaria - die met eigen duwbakken lading wil len vervoeren. Die lading wordt 'onttrokken' aan de beurzen. Dat is 'broodroof, vinden de schippers. LONDEN (Rtr/UPI) - De winst die de internationale prijzen voor ruwe olie maandag boekten onder in vloed van de gevechtshandelingen in de Perzische Golf is gisteren gro tendeels verloren gegaan. Het uit blijven van nieuwe confrontaties tussen de Verenigde Staten en Iran zorgde voor een vermindering van de vrees voor verstoring van de olie-aanvoer uit de Golf. Toch gaan de prijzen van benzi nes en diesel morgen omhoog, met respectievelijk 1 en 2 cent per liter. Dat komt neer op de volgende meest voorkomende literprijzen aan de zelftankpomp: super 159 cent, normaal 152 cent, euro onge lood 153 cept en diesel 86.8 cent. In Europa daalde gisteren de prijs van olie uit het Britse Noord- zee-veld Brent voor directe leve ring met 0,40 dollar tot 17,05 dollar per vat (van 159 liter). De prijsda ling zette zich voort op de markt in New York. De belangrijkste Ame rikaanse soort, West Texas Inter mediate, noteerde daar 18,15 dollar per vat, 0,75 dollar minder dan maandag. TRANSPORT - Minister Smit (verkeer) is bereid om Westduitse transportbedrijven zonder ritver- gunning voor Nederland toch toe te laten met hun lading. Zij heeft dat gisteren gezegd tijdens een be zoek aan de Kamer van Koophan del in de Beierse stad Augsburg. Overigens bestaat een dergelijke situatie al tussen Nederland en Frankrijk. Franse transportbedrij ven hebben sinds het begin van de jaren vijftig geen vergunning meer nodig om Nederland binnen te ko- regeling van deze wet graag gere geld zien in het Nieuwe Burgerlij ke Wetboek. In de komende jaren zal de regeling van de arbeidsover eenkomst in het NBW wórden op genomen. Dat moet en kan volgens Van der Heijden dan heel goéd aan gevuld worden met een overzicht van de grondrechten van werkne mers. Uitgangspunt daarbij moet zijn dat de vrijheid alleen beperkt mag worden als er schade aan het bedrijf wordt toegebracht. Vooral werknemers met gewe tensbezwaren zouden baat hebben bij een klachtenregeling. Als voor beelden noemt hij werknemers bij een omroep die weigerden een uit zending op te nemen, die krenkend was voor homofielen of werkne mers in de vervoersector die weige ren milieu-gevaarlijk materiaal te dumpen. "Het wordt tijd dat er iets ge beurd. Het probleem van werkne mers met gewetensbezwaren wordt al veel te lang heen en weer geschoven tussen het ministerie van sociale zaken, de Stichting van de Arbeid en de Sociaal-Economi sche Raad". Gisteren werd bekend dat Noor wegen een waarnemer zal sturen naar het overleg dat de Organisatie van Olie-Exporterende Landen (OPEC) volgende week dinsdag in Wenen houdt met een aantal onaf hankelijke producenten. Noorwe gen is niet uitgenodigd en zal ook niet deelnemen aan het groeps- overleg, maar er zullen wel contac ten zijn met afzonderlijke landen, aldus woordvoerder Egil Helle van het Noorse ministerie van olie. Hij zei dat zijn land niet zal meewerken aan enige vorm van georganiseerde samenwerking met andere olielan den. Mexico, dat wel is uitgenodigd, liet gisteren weten bereid te zijn tot een vermindering van zijn olie-ex port met vijf procent als ook ande re landen minder olie op de markt brengen. Bij het overleg in Wenen tussen de OPEC en de onafhanke lijke producenten gaat het erom maatregelen te nemen om de prij zen op een hoger niveau te bren gen. Als alle betrokken landen vijf procent inleveren zou het aanbod verminderen met ongeveer een miljoen vaten per dag. De OPEC fcoudt twee dagen na het overleg met de vrije producenten intern beraad. 'Lek rond wir zat niet bij accountants' HILVERSUM (ANP) - Scheidend voorzitter M. A. Clarijs van de Vere niging van Overheidsaccountants (VOA) meent dat het wir-lek ver moedelijk niet bij de accountants zit die de boeken van de departe menten controleren. Hij zei van daag in een toelichting op zijn jaar rede. "Helemaal zeker weet je dat na tuurlijk nooit, maar uit de signalen die mij hebben bereikt leid ik af dat het lek niet by de accountants zit", aldus Clarijs. De VOA-voorzitter heeft dit ook laten weten aan de rijksrecherche, die hem over het wir-lek heeft ondervraagd. De rijksrecherche verricht een oriën terend onderzoek naar voorweten schap bij ondernemers over de af schaffing van de wir. In het weekeinde van 27 en 28 fe bruari deden ondernemers nog voor een miljardenbedrag aan in vesteringen, nadat in de dagen daarvoor de slechts in zeer kleine kring (een paar ministers en top ambtenaren) bekende afschaffing van de investeringssubsidie voor het bedrijfsleven naar het bedrijfs leven was uitgelekt. Op maandag 29 februari maakte het kabinet dit besluit bekend.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 7