'Wat helpt een kaars en een
bril als de uil niet ziene wil'
'Mijn verzamelwoede is een ziekte'
van onbehoorlijk bestuur
Rijnsburg beticht ministerie
/GENOA
PAGINA 18
REGIO
DONDERDAG 14 APRIL 1988
Peter Koster organiseert mineralen- en edelstenenbeurs
Van Leeuwen tijdens een vergadering
van de commissie openbare werken op 5
september 1979 in een reactie op de on
duidelijkheid over wat wordt gedumpt
in de Coupépolder:
"We vragen bij elke aanvraag voor
storting die ons bereikt aan de provin
cie om een garantie dat geen calami
teiten kunnen optreden. Die verant
woordelijkheid ligt dus bij de provin-
Van Leeuwen tijdens de vergadering
van de gemeenteraad op 25 juni 1980
waar de eerste verhalen over illegale
stort ter discussie staan:
"Ik ben van oordeel dat de (eigen)
controle met die van elders voor de
volle honderd procent waterdicht is".
En:
"De heer Metaal heeft gevraagd of ik.
op de hoogte ben van de inhoud van ge
storte vaten, maar er zijn geen vaten
gestort. Wanneer er bij het vuil een vat
is, wordt het aan de kant gezet en te
ruggestuurd. De heer Metaal weet
hoe het in de bouwwereld gaat; er
wordt een container geplaatst en dan
wil het wel eens gebeuren dat er een
vat tussenkomt, maar dat gaat terug".
En over de betrouwbaarheid van de
vuiltransporteurs, eveneens tijdens de
bewuste raadsvergadering:
"De vervoerder die niet anders weet
dan dat hij uitsluitend bouwafval ver
voert en op de stortplaats tot de ont
dekking zou komen dat hij toch een vat
stort, wil dat zelf niet. Daarmee wordt
geen spelletje gespeeld. De mazen in
de wet zijn te klein om er door te glip
pen. En de vervoerders houden zich
aan de wet".
En ten slotte opnieuw uit de raadsver
gadering:
"Naar mijn oordeel vinden op de
vuilstort geen ongewenste stortingen
plaats en is de controle verantwoord
vanwege alle instanties die daar ope
reren en niet in het minst de gemeen
telijke".
D66-fractievoorzitter A. van Geest
over het beleid van wethouder Van
Leeuwen op 18 december 1981:
"Was het niet de asfaltfabriek of de
firma Van Schip, dan was het wel de
Coupépolder, illegale lozingen op het
riool of de oude vuilstort in Aarlander-
veen. Naaronze mening heeft het col
lege in deze zakèn niet krachtig genoeg
opgetreden. De wethouder belast met
milieuzaken (Van Leeuwen, red.) heeft
met zoveel woorden gezegd dat er geen
milieubeleid is en dat het wat hem be
treft, althans in controleerbare vorm,
ook niet zal komen. D66 noemt dat on
aanvaardbaar. Wederom moeten we
constateren dat het CDA zijn verant
woordelijkheid op dit punt ontloopt.
Hoe kan een partij in zijn programma
zulke fraaie woorden schrijven over
milieubeheer en tegelijkertijd zo'n
wethouder laten zitten?"
Over de vele bodemverontreinigingen
in Alphen uit het afscheidsinterview met
de wethouder op 24 april 1986:
Van Leeuwen wijst op provincie en
rijk, die als eerst verantwoordelijken
de bodemsanering bij de asfaltfabriek
ter hand moeten nemen. "Het rijk
moet de sanering betalen".
Jacqueline en Peter Koster tonen een ametist geode van 62 kilo. (foto Ben de Bruijn)
zou het ministerie zo spoedig mo
gelijk overmaken.
Het beloofde geld kwam echter
niet, terwijl toch jaarlijks de rente
en aflossingen moesten worden be
taald. In april 1987 was dat nog zes
ton. Komende vrijdag moet weer
zes ton worden betaald. Tot nu toe
kon de stichting het aandeel van
het rijk steeds voorschieten. Maar
de reserves van de stichting zijn in
middels op, zodat de gemeente
Rijnsburg ook enkele tonnen op ta
fel moet leggen.
Inclusief de komende betaling
deze week, heeft de stichting van
het ministerie maar liefst 1,2 mil
joen gulden tegoed. "Wanneer het
rijk dat geld alsnog betaalt, zit de
stichting toch nog met een rente
verlies van 250.000 gulden opge
scheept. Ook de gemeente zal
straks renteverlies lijden. Die ver
liezen zullen we ook bij het minis
terie op tafel leggen, maar de kans
dat we dat geld terug krijgen is
klein", schat Jonkman de situatie
Jonkman meent dat de ministe
ries steeds vaker uitbetalingen op
rekken, zodat de gemeenten het
geld moeten voorschieten en daar
door renteverlies lijden. "Het
wordt tijd dat hierover binnen de
Vereniging van Nederlandse Ge
meenten wordt gesproken en dat
deze misstanden vervolgens aan de
kaak worden gesteld bij de rege
ring", stelt Jonkman voor.
Overigens lijkt in de affaire tus
sen de Vlietstede en het ministerie
nu toch een oplossing in zicht te
zijn. De gemeente heeft eind maart
beklag gedaan bij de Hoofd Inge
nieur Directeur (HID) voor de
volkshuisvesting in de provincie
Zuid-Holland. De plaatsvervan
gend HID, L. van Dijken, heeft in
middels bij het ministerie aan de
bel getrokken. De schriftelijke toe
zeggingen uit 1981 en 1985 zijn na
jaren nu opeens boven water geko
men. De adviezen zijn gisteren ver
zonden naar de afdeling in Zwolle.
Er is een kans dat de 1,2 miljoen
gulden in de loop van de maand
mei worden overgemaakt.
De Alphense milieuwethouder
W. de Jong laat er ongevraagd
geen twijfel over bestaan: "Als
ik al wethouder was geweest in
1978 en '79. dan was ik nu opge
stapt". Burgemeester M. Paats
doet, eveneens ongevraagd, de
zelfde mededeling: "Als straks
blijkt dat ik indertijd niet
zorgvuldig en adequaat heb ge
handeld, verdwijn ik".
Maar desgevraagd weigert de
voormalige milieuwethouder
D. van Leeuwen antwoord te
geven op de vele vragen die er
zijn. Terwijl hij de man is die
helderheid kan verschaffen
over de vermeende stort van
honderdduizend vaten che
misch afval in de Coupépolder.
De CDA'er, die 26 jaar het ge
zicht van de Alphense politiek
voor een belangrijk deel be
paalde en van 1974 tot 1986 wet
houder was, geeft niet thuis als
hem vragen worden voorge
legd.
Daarom dit verhaal. Zonder
commentaar.
door
Rob van der Zanden
en Henny van Egmond
ALPHEN AAN DEN RIJN -
CDA-wethouder Dirk van Leeu
wen (63) verliet de Alphense ge
meentepolitiek in april 1986 en
stak daarbij zijn opvolger een
hart onder de riem. Hij wenste
PvdA-wethouder Wim de Jong
veel sterkte met zijn portefeuille.
Nu pas blijkt wat de erfenis in
houdt. Want behalve twee onder
geschikte projecten die Van
Leeuwen volgens eigen zeggen
niet had kunnen afmaken, telt de
nalatenschap inmiddels een der
de, onvoltooide zaak: een 'gif
puist' die de huidige gemeente
bestuurders mogen uitknijpen.
Dirk van Leeuwen was twaalf
jaar wethouder en tijdens de be
ruchte jaren waarin honderddui
zend vaten chemisch afval ille
gaal zouden zijn gedumpt, ver
antwoordelijk voor de vuilstort
plaats. Van Leeuwen, die bij de
laatste verkiezingen afscheid
nam van de politiek, werd in 1925
geboren op een boerderij aan het
ALPHEN AAN DEN RIJN -
Ruim twintig jaar is Alphenaar Pe
ter Koster al verwoed verzamelaar
van mineralen. Hele dagen, week
einden en vakanties besteedt hij
aan zijn hobby. "Het is allemaal be
gonnen toen ik tien of elf jaar was
en ik van mijn oom een stukje py
riet kreeg dat gevonden was in
Winterswijk, ik raakte zo geboeid
dat ik er mijn hobby van gemaakt
heb", zegt Koster die samen met
zijn vrouw Jacqueline jaarlijks een
mineralen- en edelsteenbeurs orga
niseert. Deze beurs wordt zaterdag
van 10.00 tot 17.00 uur gehouden in
gebouw Nabij op het Alphense
Lauraplein.
door
Constant Julien
Op deze beurs tonen 25 hobbyis
ten en amateur-mineralogen hun
collecties mineralen, fossielen,
edelstenen en schelpen en bieden
zij exemplaren te koop aan. Ook is
er van alles te zien op het gebied
van gereedschappen en andere op
mineralogie betrekking hebbende
artikelen. Tevens wordt aandacht
besteed aan de geneeskrachtige
werking van edel- en halfedelste-
De beurs werd tien jaar geleden
voor het eerst in Alphen gehouden.
Door een slechte organisatie werd
het succes steeds minder. Peter
Koster: "De vorige organisator liet
de boel versloffen. Hij dacht bij
voorbeeld dat één aankondiging in
een krantje genoeg was om vol
doende bezoekers te trekken". Tot
twee jaar geleden kwamen er
slechts honderd bezoekers. Vorig
jaar, toen het echtpaar Koster de
organisatie overnam, was het be
zoekersaantal gestegen tot vier
honderd
Boeken
Koster, die zaterdag zelf ook een
stand bemant, heeft zijn kennis
van mineralogie uit boeken en tijd
schriften, maar vooral ook van col
lega hobbyisten. Zij
klein clubje in Nederland en ko
men elkaar regelmatig tegen op
beurzen tentoonstellingen en bij
eenkomsten. "Zodoende is er gele
genheid genoeg om onderling in
formatie uit te wisselen".
Ondanks zijn behoorlijke kennis
op het gebied van mineralogie
noemt Koster zich geen expert. "Ik
ben een echte liefhebber. De
schoonheid van mineralen is voor
mij het enige belangrijke. Kleuren
en vormen zijn vaak ongelooflijk
mooi. Voor de experts zijn heel an
dere dingen van belang. Bijzonde
re stenen zijn in het algemeen de
moeite van het aanzien niet waard.
Van de drie a drieëneenhalfdui-
zend soorten mineralen die bekend
zijn, is maar een klein deel interes
sant. Tachtig procent van de ste
nen is te klein of niet perfect ont
wikkeld".
In zijn jeugd wilde Koster nog
van zijn hobby zijn beroep maken
door geologie te gaan studeren met
als specialisatie vanzelfsprekend
de mineralogie. "Dit is toen niet
doorgegaan omdat die studie niet
aansloot op mijn vooropleiding".
Om toch op de hoogte te blijven
van alle ontwikkelingen is Koster
lid geworden van alle verenigingen
in Nederland die zich met minera
logie bezig houden. Hoewel dat er
drie zijn, is Koster van mening dat
er in Nederland te weinig aandacht
is voor amateur-mineralogie: "Er
zijn niet veel mensen die zich hier
voor interesseren en we hebben in
Nederland natuurlijk weinig plaat
sen waar mineralen gevonden kun
nen worden".
Natuurwetten
Een van de redenen dat Koster
de beurs organiseert is dan ook dat
hij meer mensen enthousiast wil
maken voor mineralen. "Het boei
ende aan mineralen is de manier
waarop ze worden gevormd. Het is
fantastisch welke natuurwetten in
werking treden bij de ontstaans
processen. Ook het oneindig aantal
variaties in vorm en kleur die mine
ralen kunnen hebben, spreekt me
"Maar het is eigenlijk niet uit te
leggen wat nu zo bijzonder is, het is
denk ik gevoelsmatig. Het doet je
wel iets, of juist niet". De Kosters
behoren duidelijk tot de fanatieke
amateur-mineralogen. Gedreven
vertellen zij over het ontstaan van
'ametist geodes' door vulkanische
krachten. Zelf zijn ze in het bezit
van een half exemplaar dat 62 kilo
weegt. Het is afkomstig uitBrazilië
en de andere helft staat in een mu
seum in Leiden.
Koster noemt zijn verzamelwoe
de een ziekte: "Er zijn mensen die
heel enthousiast bijna al hun vrije
tijd in een verzameling steken.
Mijn vader had het bij voorbeeld
met zijn postzegelverzameling,
maar je kunt het ook hebben met
suikerzakjes of sigarenbandjes. Ik
heb het met mineralen en in min
dere mate met fossielen. Fossielen
raken mij ook wel, maar hebben
niet dié bekoring die mineralen
hebben. Voor veel anderen zijn het
gewoon stenen, maar voor mij le-
RIJNSBURG - De stichting be
jaardenwoningen De Vlietstede in
Rijnsburg heeft nog 1,2 miljoen
gulden tegoed van het ministerie
van volkshuisvesting (VROM). Dat
bedrag zou het ministerie de stich
ting betalen voor de bouw van 56
aanleunwoningen. Het ministerie
zou jaarlijks drie ton aan de stich
ting overmaken. Komende vrijdag
moet De Vlietstede zes ton op tafel
leggen voor de jaarlijkse rente en
aflossingen. Omdat ze dat geld niet
heeft, moet de gemeente Rijnsburg
bijspringen.
"Een zeer kwalijke zaak voor de
Vlietstede en de gemeente. Hier is
duidelijk sprake van onbehoorlijk
bestuur door het ministerie", stelt
burgemeester F. Jonkman. Gister
avond had Jonkman duidelijk
moeite om zijn woede in te houden.
Tijdens de vergadering van de
raadscommissie voor financiën
kondigde hij aan dat De Vlietstede
nu een beroep doet op de garantie
die de gemeente indertijd heeft af
gegeven voor de bouw van de aan
leunwoningen. Gevolg is dat de ge
meente voor het renteverlies op
draait.
Tegenover het bejaardenhuis De
Vlietstede werden in 1982 op de
hoek van de Smidstraat en de
Oegstgeesterweg 56 aanleunwo-*
ningen gebpouwd. De woningen
werden in verband met de renova
tie van het bejaardenhuis eerst
door de bewoners van het tehuis
gebruikt. lm 1984 konden de eigen
lijke bewoners de aanleunwonin
gen betrekken.
Al voor de bouw (in juni 1981)
was de stichting met het ministerie
van VROM overeengekomen dat
het rijk jaarlijks drie ton zou beta
len. Samen met de huuropbrengst
zou dan voldoende geld beschik
baar zijn om de rente en aflossin
gen van de afgesloten lening te
kunnen betalen. Het geld van het
rijk werd echter niet overgemaakt.
Na vele brieven en boze telefoon
tjes kwam in oktober 1985 een
voorschot binnen: 725.000 gulden.
Dat was genoeg voor tweeënhalf
jaar. Het restant, zo werd beloofd,
Oud-wethouder Van Leeuwen werd voorgelogen of wist van stort
Van Leeuwen geeft in 1984 de aanzet voor de 'actie tankslag'.
(archieffoto Wim Dijkman)
notitie is opgesteld door het duo
Scholten/De Back.
Afgezien van de vraag of in
grote hoeveelheden illegaal is ge
stort, staat vast dat in het verle
den afval is gedumpt in strijd
met de vergunningsvoorschrif
ten. En vaststaat verder dat de
controle bij lange na niet vol
deed.
Vaststaat dus ook dat Van
Leeuwen c.s. op het verkeerde
been zijn gezet. Of er vanaf wis
ten.
Want was het niet De Back zelf
die zei dat de controle sluitend
was? "Die mensen (de gemeente
ambtenaren, red.) hebben hun he
le leven al doorgebracht op een
vuilstort. Zij hebben wel zoveel
ervaring dat zij onmiddellijk een-
abnormale vracht van een nor
male vracht onderscheiden".
Maar wilde de gemeente wel
controleren? In overleg met de
provincie Zuid-Holland werden
regelmatig de voorschriften uit
de vergunning overtreden omdat
afval werd aangeboden dat ner
gens anders terecht kon. Het
milieu-aspect telde niet echt. Fi-
•nanciële aspecten wel, zo blijkt
uit een ambtelijk stuk uit 1984.
Er werd vlak voor de sluiting nog
besloten om tijdelijk twee vuil
transporteurs te laten storten.
Om een sluitende begroting te
krijgen. Er werd uiteindelijk
honderdduizend gulden aan de
dump verdiend.
De belezenheid van oud-wet
houder Van Leeuwen leidde tot
fraaie discussies en mooie uit
spraken. Maar over wie had hij
het toen hij tijdens zijn wethou
derschap de gedenkwaardige
woorden sprak: "Wat helpt een
kaars en een bril als de uil niet
ziene wil?".
Oud-wethouder Dirk van Leeuwen: "Je moet zeer paniekbestendig zijn".
(archieffoto Wim Dijkman)
Zuideinde in Aarlanderveen. De
boerenzoon, calvinistisch opge
voed, ging zelf op onderzoek uit.
Hij schildert zichzelf graag af als
een self-made man. "Ik gaf m'n
laatste cent uit aan boeken. Tot
twee, drie uur in de nacht lag ik
dan te lezen. Geen flutromanne
tjes, maar degelijke kost", zegt
hij in een van de vele interviews
uit het verleden, toen hij de pu
bliciteit nog wel nodig had.
Leek het er eerst op dat hij
door zijn belangstelling voor ge
wijde geschiedenis en geloofsbe
lijdenis een bestuursfunctie in
het kerkewerk zou krijgen, het
werd met enige aarzeling de poli
tiek.
De boerderij werd bij ge
brek aan een opvolger verkocht,
Van Leeuwen werd tankmana
ger bij een melkfabriek. In '74 be
gon na veertien jaar 'gewoon'
raadslidmaatschap zijn wethou
derscarrière.
"Je moet zeer paniekbestendig
zijn. Niet bij de eerste de beste
aanval omvallen. £ls je niet te
gen kritiek kunt, moet je deze
baan niet ambiëren. Je moet de
rust vinden om de zaken op de
juiste merites te beoordelen. Je
bouwt door de tijd heen weer
stand op".
Een opvallende uitspraak van
een man, die nu niet thuis geeft.
Vrijwel alle hoofdrolspelers van
de gifaffaire zijn de laatste we
ken in de openbaarheid geko
men. Er ontbreken slechts een
paar namen: mr. Robbert Marie
Gallas (64), de burgemeester die
begin 1979 vertrok naar Delft.
Het kost enige moeite, maar tus
sen enige reizen door is de ge
pensioneerde burgervader kort
te spreken. Hij weet van niets:
"Stel dat het zich zou hebben af
gespeeld, dacht u dan dat ik niet
zou hebben opgetreden?"
De tweede? Dirk van Leeu
wen, de man die niet vertrok in
het begin van '79 maar bleef en
alle onderzoeken en discussies
'meemaakte. Hij is tot in alle de
tails op de hoogte van de zaak,
maar is niet bereid te zeggen wat
Gallas, Paats of De Jong wel
ronduit willen verklaren. Paats
mag nu de kastanjes uit het vuur
halen en schietschijf zijn. Niet al
leen de omwonenden van de
voormalige belt liepen te hoop
tegen de burgemeester, maar
ook mensen als het raadslid Ge
rard Harmes van de Socialistiese
Partij. De manier waarop Paats
persoonlijk werd aangevallen
zou met name Van Leeuwen zich
moeten aantrekken. De burge
meester wordt zonder dat bewij
zen worden geleverd, beschul
digd en verdacht gemaakt. Al die
aantijgingen zouden eigenlijk
ook aan Van Leeuwen moeten
zijn gericht. Hij was immers de
verantwoordelijke man binnen
het college, al plaatste burge
meester Paats zich in het verle
den, evenals op dit moment zich
nadrukkelijk op de voorgrond.
Duidelijkheid
Toen Van Leeuwen in het be
gin van de jaren '80 verantwoor
delijk was, lieten zijn uitspraken
aan duidelijkheid niets te wen
sen over (zie kader). Van Leeu
wen, daarin gesteund door zijn
ambtenaren J. de Back (adjunct-
directeur openbare werken) en
G. Scholten (chef reiniging), ac
cepteerde van niemand de ver
wijten als zou er iets mis zijn met
de stortplaats en de gemeentelij
ke controle op de belt. Van Leeu
wen stond pal achter zijn ambte
naren die van alles en nog wat
werden beschuldigd. Maar nu,
nog geen acht jaar later als de
zelfde beschuldigingen opnieuw
en veel scherper worden geuit,
zwijgt Van Leeuwen, evenals De
Back.
Het vreemde aan de zaak is dat
Van Leéuwen, De Back en
Scholten hun stellige uitspraken
baseerden op onderzoek. "Mij
nerzijds bestaat - ook na uitge
breid onderzoek - het volste ver
trouwen in de integriteit van de
betrokken medewerkers", schrijft
directeur openbare werken A.
Bos in een notitie aan B en W. De
DONDERDAG 14 APRIL
Alphen
klavecymbel- en blokfluitcon-
concert Nederlands Studenten
Kamerorkest olv Daan Admiraal,
met Miranda van Kralingen en
Joung-Hee Kim, sopraan, werken
van Ravel, Berlioz, Schat en
Brahms, aanvang 20.15 uur in de
Stadsgehoorzaal.
schrijver en kinderboekenre-
cencent Rindert Kromhout zal ver-
literatuur kan zijn en over verha
len, thema's en ideeën in de
jeugdliteratuur, in literair caté van
9 studentenvereniging SSR, Ho-
gewoerd 108, aanvang 20.00 uur.
flamenco-concert, aanvang
20.15 uur in de Kapelzaal van
K&O, Oude Vest.
nieuw ballet van EdWubbe:'In-
trodans', aanvang 20.15 uur in de
Leidse Schouwburg.
voorstelling: 'De geparfumeer
de tuin', door het danserscollec
tief. aanvang 20.30 uur in het Lak-
theater.
film: The riverbed', van Rachel
Reichman, aanvang 21.15 uur in
het LVC.
Leiderdorp
klaverjassen bij buurtvereni
ging De Buitengewonen, aanvang
20.00 uur in de Muzenhof, Cor
Gordijnsingel.
klaverjassen en sjoelen bij Ta-
marco, aanvang 20.00 uur in het
clubgebouw aan de Splinlerlaan.
ar, Heemraadlaan.
voorlichtingsavond Vrouwen-
overleg Leiderdorp, aanvang
20.00 uur in het gemeentehuis.
VRIJDAG 15 APRIL
AJphen
concert Cresendo in De Bron,
Troubadourweg, aanvang 20.00
film: 'Radio Days' van Woody
A
Boskoop
vlooienmarkt in de Beurshal.
A.P. van Neslaan, van 17.00 tot
22.00 uur.
concert Scarlatti en Beethoven,
besproken en beluisterd, door
Toos Onderdenwijngaard, piano,
aanvang 20.15 uur in de Kapel
zaal van K&O.
in de serie lezingen: Toekomst
voorspellen. Zin of onzin? van
avond de laatste lezing met de titel
'De Supermens', door D. Steen
huis uit Nijverdal, aanvang 20.00
uur in de Lokhorstkerk aan de Pie
terskerkstraat.
optreden van The ordinary.
Schoppers'. met dixielandmuziek,
aanvang 21.30 uur in Droomfa-
briek, Oude Singel.
lm: 'Rue cases nègres', om
21.15 uur en optreden van 'Into
the flesh', in het LVC aan de Bree-
voorstelling 'De neef van Ra-
vang 20.30 uur in het Laktheater,
Cleveringaplaats.
Leiderdorp
volksdansinstuif, aanvang
20.15 uur in de Muzenhof, Cor
Gordijnsingel.
Oegstgeest
concert in de Concertserie
Oegstgeest door het Kodëly
Kwartet, met werk van Haydn,
Kodaly en Debussy, aanvang
20.15 uur in de Groene Kerk aan
de Haarlemmerstraatweg.
Voorschoten
rondleidingen in Kasteel Dui-
Warmond
dart-competitie Kommunikatie
Warmond, aanvang 20.15 uur in
het Meerpunt.
competitiewedstrijd volleybal
vereniging WVC-Leython 3, aan
vang 21.15 uur in sportzaal Klim
Op, Endepoellaan.
