George Michael: zanger van
twintigste-eeuwse ballades
Mooie melancholie uit Frankrijk
Schuinsmarcheerders en champagne
Arabesken en bisons
Bertolucci nationale held
Haitink krijgt Zilveren Fonograaf
WOENSDAG 13 APRIL 1988
KUNST
Popzanger met 'verzwikte' onderbuik in Ahoy
'Wiener Blut' in Leidse Schouwburg
•Wiener Bluf van Victor Léon en Leo Stein
met muziek van Johann Strauss door de
Hoofdstad Operette. Met: Antoni Wink, Ni
co Schaap, Germaine Compier, Karin Beu
gels, Jan Handerson, Anita Heins, Jan-Ate
Stobbe en vele anderen. Regie: Dick Top.
Muzikale leiding: Martin Maizer. Gezien op
12 april in de Leidse Schouwburg. Aldaar
nog vanavond te zien.
LEIDEN 'Wiener Blut, eigner
Saft, voller Kraft, voller Glut'
als dat eenmaal weerklinkt, moe
ten eigenlijk volop de kurken
van de champagneflessen knal
len. Dat hoort immers bij de
sprookjeswereld van de operet
te, ^vaar adellijke schuinsmar
cheerders slechts één zorg ken
nen: hoe het ene rendez-vous
met het andere stell-dich-ein te
combineren.
De Hoofdstad Operette is weer
twee dagen in Leiden neergestre
ken. Dat betekent een schouw
burg vol trouwe fans, die dit jaar
lijkse glitter en glamour feestje
niet willen missen. Er zyn er bij
die een paar maal naar dezelfde
produktie gaan kijken,- soms
zelfs wel een keer of zes. Deze
steun van de vaste aanhang en
beslist ook het bruisende en
thousiasme van de enige profes
sionele operettevereniging in
Nederland hebben de minister
van WVC vooralsnog van zijn
snode bezuinigingsmaatregelen
kunnen weerhouden.
In de loop der jaren heeft de
Hoofdstad Operette gelukkig
voor een steeds strakkere re
gie gekozen. Die lijn wordt voort
gezet door de Nederlander Dick
Top, die dit seizoen als regisseur
bij het gezelschap debuteert. Ou
bolligheden, waarvoor de operet
te toch al zo gevoelig blijkt te
zijn, worden terecht zo veel mo
gelijk vermeden. Top heeft zelfs
geprobeerd om op een speelse
manier iets van de historische
context (Het Weens Congres van
1814) in de voorstelling te ver
werken.
Inhoudelijk stellen operettes
vrijwel altijd niets voor. 'Wiener
Blut' is hierop allesbehalve een
uitzondering. Het is goed be
schouwd een flodderig, slechts
hoogst omstandig na te vertellen
gegeven, waarbij de regisseur
best eens het rode potlood had
kunnen hanteren. Hij heeft het
kennelijk niet, of in niet voldoen
de mate, gedaan. Daardoor zakt
het tempo van de voorstelling
nog wel eens weg.
Er blijft echter toch genoeg over
om van een geslaagde produktie
te kunnen spreken. De voorstel
ling verloopt gedisciplineerd, de
cors en kostuums zijn weer een
lust voor het oog. De drie vrou
wen, naar wier gunsten graaf
Zedlau dingt, zijn leuk gety
peerd. Karin Beugels een verras
send nieuw gezicht temidden
van vertrouwde Hoofdstad Ope
rette-sterren: Germaine Compier
charmant als altijd, Anita Heins
parmantig en kordaat. Laatstge
noemde speelt Pepi. Die Pepi is
mannequin, oftewel 'Probier-
mamsell'. Eine 'Probiermamsell:
da's nou typisch operette-Duits,
Bono burgemeester
PALM SPRINGS (AP) - De Ame
rikaanse zanger Sonny Bono, die in
de jaren zestig met zijn ex-vrouw
Cher een bekend popduo vormde,
is gisteren tot burgemeester geko
zen van het stadje Palm Springs in
Californie.
Bono kreeg ruim 4.800 stemmen.
Zijn naaste rivaal kwam niet ver
der dan 2.500 stemmen. Palm
Springs telt 38.000 inwoners.
De 53-jarige Bono, die tegen
woordig een restaurant exploiteert
in Palm Springs, scoorde in de ja
ren zestig een tophit met "I've got
you babe" dat hij samen zijn toen
malige vrouw Cher zong.
Compagnie J.F. Duroure opent 'Spring Dance'
Grotjohann en Heyster in
Denise Stephan
Expositie met werk van Berl Grotjohann en
Hetty Heyster, t/m"17 april. Galerie Denise
Stephan, Bakkersteeg 18-20, Leiden. Ge
opend vr. t/m zo. van 13.30-17.30 uur.
LEIDEN - Tot en met 17 april is
bij galerie Denise Stephan een
expositie te zien met schilderijen
en aquarellen van Bert Grotjo
hann en Hetty Heyster.
Bert Grotjohann verkiest
nummering van zijn composities
boven het geven van titels, om te
voorkomen dat bezoekers teveel
beïnvloed worden bij de inter
pretatie van het werk. Voor de
schilderijen gebruikt hij romein-
se cijfers. Kenmerkend voor de
ze stukken zijn de dunne, inge
kraste lijen, de reliëfwerking en
de tweedeling van het vlak. In
no. I bestaat het onderste deel uit
een abstract patroon van brede,
uitwaaierende banen in rode en
paarse tinten. De- andere partij,
uitgevoerd in blauw en groen,
roept door kleurgebruik en vorm
een beeld van de zee op. Bij dit
doek lijkt het of hele partijen uit
verborgen lagen tevoorschijn
zijn gebracht.
Naast de vaak fraaie kleurnu
ances van de schilderijen vallen
de nadrukkelijke, helder ge
kleurde aquarellen op. De inten
siteit van deze werken ontstaat
door een heel bewerkelijke tech
niek, waarbij verschillende
kleurlagen over elkaar gezet zijn.
Aquarel no. 7 laat een ingewik
keld patroon van doorlopende
arabesken zien die een decoratief
effect hebben. Grotjohann ge
bruikt ook in andere stukken
dergelijke blad -of plant motie
ven, zoals zonnebloem-achtige
vormen in de vlakvullende com
positie no. 5. De lichtheid en
speelsheid van de beeldelemen
ten doen hier, evenals bij no. 8,
even denken aan Paul Klee.
Naast dergelijke geslaagde stuk
ken is no. 11 een voorbeeld van
een aquarel waarin de neiging tot
wildgroei van vormen de over
hand krijgt. Doorgaans is Bert
Grotjohann consequent in zijn
benadering van kleur en vor
mentaal, waardoor hij tot aardige
resultaten komt.
Hetty Heyster legt zich al vele
jaren toe op het maken van klein
schalige dierplastiek, waarbij zjj
vooral het karakter van bepaalde
diersoorten wil uitdrukken. In
de uitgave 'Dieren ver-beeld' for
muleert zij het als volgt: "Het
dier ervaren in zijn eigen waar
de—in zijn zo-zijn en niet an
ders dan zichzelf'.
Na zorgvuldig observeren
wordt het uiteindelijke beeld de
weergave van een momentopna
me; het vertederende, onhandige
van een jonge nijlpaard of jonge
pantserneushoorn in brons vast
gelegd. De zware bouw van som
mige dieren als bison of oer-os,
geven de kleine pastieken iets
monumentaals. De nadruk op dit
aspect gaat soms ten koste van
de vrijheid, waardoor een stati
sche indruk ontstaat. De twee
beelden van drachtige geiten be
zitten meer spanning doordat de
gesloten vorm doorbroken
wordt door een van de poten.
'Dieren ver-beeld', waarin een
overzicht wordt gegeven van
twaalf jaar, besluit met kleine ob
jecten, die vrijer opgevat zijn.
Een combinatie van de robuuste
vorm met een minder statische
houding zou de beeldjes extra
'gewicht' kunnen geven.
NANCY STOOP
AMSTERDAM (ANP) - Bernard
Haitink, die deze week afscheid
neemt als chef-dirigent van het
Concertgebouworkest, is gisteren
onderscheiden met de Zilveren Fo
nograaf, de hoogste onderschei
ding van de platenwereld in ons
land. Algemeen-secretaris Leo
Boudewijns van de overkoepelen
de vereniging van grammofoonpla
tenmaatschappijen in Nederland
(NVPI) overhandigde de dirigent
de onderscheiding.
Haitink kreeg haar voor zijn gro
te bijdrage aan de fonografische in
dustrie en het volwassen worden
van de grammofoonplaat. Boude
wijns vertelde dat in de afgelopen
dertig jaar er 325 verschillende pla
ten zijn verschenen van concerten
onder leiding van Haitink. "Nie
mand in de wereld kan zich daar
mee meten. Zowel kalitatief als
kwantitatief scoort Haitink hoog",
aldus Boudewijns.
De onderscheiding wordt vol
gens Boudewijns slechts zelden
toegekend. Tot nu toe hebben
slechts vijf Nederlanders haar ge
kregen en Haitink is de eerste kun
stenaar. Haitink zei in een dank
woord dat hoewel de grammofoon
plaat de magie mist van de concert
zaal het medium hem steeds meer
is gaan fascineren en hij het niet
meer zou kunnen missen. "Ik ben
Spring Dance Festival Utrecht. Voorstelling
Compangie Jean Frangois Duroure (F) met
La Anqê. Choreografie Jean Frangois
Duroure. Muziekcollage Christophe
Sechet. Gezien op 12 april in de Blauwe
Zaal in Utrecht, alwaar nog vanavond.
Tournee tot en met 23 april.
OppePPer voor 'kwijnende' Italiaanse film
Thailand knipt in
'The Last Emperor'
BANGKOK (AP) - In Thailand
draait de met negen Oscars onder
scheiden film The Last Emperor
sinds enige tijd in gecensureerde
vorm. De Thaise regering heeft de
ingreep bevolen omdat men de
Chinese autoriteiten niet wil schof
feren, zo heet het.
Een week nadat de film op 16 fe
bruari in première besloot de Na
tionale Raad van Censuur in vijf
bioscopen coupures aan te bren
gen, aldus een Thaise distributeur.
De overheid ontkent echter de
film gecensureerd te hebben.
Volgens de distributeur zijn on
der andere de scènes uit de film ge
haald waarin ex-keizer Pu Yi nogal
hard wordt ondervraagd door fiinc-
tionarissen van het nieuwe be
wind. Ook de scène waarin de oud-
gevangenisdirecteur die Pu Yi be
geleidde in het heropvoedings
kamp, wordt meegeleid en ge
hoond in een mars tijdens de Cul
turele Revolutie is er uit gesneden.
ROTTERDAM - 'George Mi
chael in Ahoy' bleek gister
avond een sfeervol spektakel.
Of hetzelfde fenomeen op 15 ju
li de Kuip net zo gemakkelijk
kan bespelen is nog maar de
vraag. Het uitvergroten van
zijn geraffineerde show tot sta
dionformaat zou best wel eens
een flinke verslapping tot ge
volg kunnen hebben.
door
Louis du Moulin
Het effect kwam in een bij voor
baat al hysterisch sportpaleis voor
al van een imposante lichtshow en
van de schokkende heupbewegin
gen van de zo vrouwvriendelijke
Britse zanger. Niet de meest ge
schikte hulpmiddelen om een ko
los als de Feyenoordburcht klein te
krijgen. Daarvoor is muziek toch
het beste wapen, bij voorkeur ste
vige, rauwe rock a la Stones,
Springsteen, U2, en daarvan heeft
George Michael niet veel in huis.
Zijn grootste kracht ligt in de ge
zwollen ballad, in welk genre hij
twee
klassiekers heeft gecomponeerd
('Careless Whisper' en 'A Different
Corner') en nog een hele rits andere
sterke nummers, waaronder 'Last
Christmas' en 'Father Figure'. Zijn
snellere repertoire is aanmerkelijk
minder origineel, om nog maar te
zwijgen van invloeden als Motown
en Prince.
Dat ook die middelmatige kost
van hem wordt geslikt heeft voor
een belangrijk deel te maken met
de persoon. Het voormalige lelijke
eendje (dik, gebrild, puisterig)
geldt al enige jaren als een groot
sekssymbool. Dat imago, reeds tij
dens de Whaml-jaren gevormd,
werd keer op keer versterkt mid
dels pikante videoclips. En, zo
werd gisteravond duidelijk, op het
podium nog eens bevestigd. Geor
ge Michael speelde bijna twee uur
lang in op de via de beeldbuis ge
kweekte verwachtingspatronen.
Als de hapklare brok, die heel
Ahoy' (niet alleen jonge meisjes)
wel wilde verorberen.
Zijn stem was beter dan vooraf
werd aangenomen. Op zijn 'spel
vreugde' viel niets af te dingen. De
innemende zanger was ook telkens
zichtbaar verrast door het Olé-lied,
dat regelmatig spontaan werd inge
zet.
George Michael begon met het,
ooit controversiële ,'I Want Your
Sex' en eindigde daar een kleine
twee uur later eveneens mee, zij het
veel uitbundiger. Daar tussenin
greep hij ook enkele keren terug op
zijn Whaml-repertoire (onder meer
'I'm Your Man') en 'leende' hij van
favorieten als Stevie Wonder
('Love's In Need Of Love Today'),
Wild Cherry ('Play That Funky Mu
sic') en LaBelle ('Voulez-Vous Cou-
cher Avec Moi?'). Bij de uitvoering
van het laatstgenoemde nummer
(annex eerste toegift) moet George
Michael welhaast zijn onderbuik
hebben 'verzwikt', zo ging hij te
keer tegenover z'n als lustobject
dienende achtergrondzangeres.
Hoezo rugpijn?
Haitink met de Zilveren Fono
graaf. (foto ANP)
UTRECHT De samenwerking
tussen choreografen/dansers
Mathilde Monnier en Jean Fran
cois Duroure heeft slechts drie
produkties bestaan: na Pudique
Acide uit 1984 besloot het twee
tal onder de naam De Hexe voor
stellingen uit te brengen. 'Exta-
sis' uit 1985 en 'Mort de Rire' uit
1986 hadden groot succes. Toch
besloot Duroure vorig jaar De
Hexe te verlaten en zijn eigen
Compagnie op te richten.
Zowel hij als Monnier zijn op
het Utrechtse Spring Dance Fes
tival te zien en gisteravond beet
Duroure met 'La Anqa' het spits
af. Uitgangspunt van het jubile
rende festival (10 jaar) is dit jaar
de vraag, in hoeverre de dans
(nog) een autonome discipline is.
Is de huidige choreograaf niet te-
Fragment uit 'La Anqa'.
gelijkertijd schrijver, theaterma
ker, beeldend kunstenaar, musi
cus etcetera? Of is de dans alleen
de dans?
Duroure maakt in elk geval ge
bruik van veel theatrale en mimi
sche middelen. Als inspratie-
(foto pr)
bron koos hij Jean Genet's 'De
koorddansers' en als locatie, u
raadt het al, het circus. Twee
mannen en een vrouw bereiden
zich voor op hun komende act.
De koorddanseres concentreert
zich op bijna autistische wijze.
George Michael - 'hapklare brok' in Ahoy.
Tegelijk biografie verschenen
blij dat het fenomeen bestaat", al
dus Haitink. Hij zei in zijn schik te
zijn met de Zilveren Fonograaf,
vooral omdat zo weinig mensen
hem hebben.
De Zilveren Fonograaf is een re
plica van een van de fonografen, de
Opera Phonograph van Edison,
uitvinder en grondlegger van de
geluidsregistratie.
Voorafgaand aan de bekroning
in het Amsterdamse Concertge
bouw presenteerde uitgeverij Sijt-
hoff daar de biografie van de diri
gent Bernard Haitink, geschreven
door de Britse schrijver Simon
Mundy en eerder verschenen in de
Engelse taal.
Het boek brengt het leven van de
dirigent in beeld van zijn vroegste
kinderjaren tot de huidige tijd,
waarin Haitink triomfen viert als
een van de grote dirigenten van de
wereld. In het 243 pagina's tellende
werk zijn ook tal van foto's, diverse
recensies en interviews opgeno
men, alsook een complete disco
grafie.
Het eerste exemplaar werd door
concertmeester Jaap van Zweden
van het Concertgebouworkest aan
Haitink overhandigd. De dirigent
zei niet goed te weten wat hij er
mee aan moest. "Meestal wordt een
biografie uitgegeven van iemand
die al overleden is. Maar mijn leven
is nog niet voltooid", aldus Hai
tink.
Anita Heins als 'Pepi' en Jan-
Ate Stobbe als 'Josef in Wiener'
Blut. (foto Frits Gerritsen)
waar vele Nederlanders kenne
lijk gek op zijn.
WIJNAND ZEILSTRA
De ene man (Duroure zelf) lijkt
op de elegante en dansante Pier
rot, de andere man is de slungel
achtige, tragische (en dus lach
wekkende) clown. Deze clown
onderneemt allerlei vergeefse
pogingen tot contact maar alleen
het publiek reageert op zijn grol
len. En dat heeft effect. De over
bekende" clichés van de 'domme
August krijgen bij Duroure een
extra schrijnende lading in con
trast met de sereniteit en de een
zaamheid van de danseres. Rond
het circus hangt daardoor een
opgewekte 'loosers'-sfeer, ook al
in de hand gewerkt door de
prachtig melancholische mu
ziekcollage van Christophe
Sechet. De combinatie tussen
abstracte dans en banale grap
pen is haarscherp uitgewerkt.
Toch breekt de onderlinge
contactloosheid tussen de dan
sers de choreografie wel eens op
en zakt de spanning weg. Op dit
soort momenten lijkt de maker
zijn ejgen statement teveel te wil
len uitleggen met teveel verschil
lende theatrale middelen. Maar
de eenzaamheid komt zó ook wel
over. Gelukkig staan er meer dan
genoeg unieke beelden tegen
over. Duroure heeft een zeer uit
gesproken, persoonlijke stijl.
Een unieke stijl.
INGRID
VAN FRANKENHUYZEN
Chagall-collectie
naar Joods
Historisch Museum
AMSTERDAM (ANP) - Het Joods
Historisch Museum heeft sinds
maandag een collectie van vijftig
etsen en litho's van Marc Chagall in
huis. Het museum heeft de verza
meling in langdurige bruikleen ge
kregen van de Congregatie van
Missionarissen van de Heilige Fa
milie in Vught. Dit heeft museum
directeur Judith Belinfante giste
ren meegedeeld.
De vijftig etsen en litho's hebben
als onderwerp 'Chagall en de bij
bel'. Rond Kerstmis zal de verza
meling in het Joods Historisch Mu
seum worden tentoongesteld on
der hetzelfde motto.
Het opbouwen van de collectie
was een hobby van pater Revers,
die daarmee bijna dertig jaar bezig
is geweest in samenspraak met zijn
medebroeders van de congregatie.
Toen hij in de jaren zestig begon
met het verzamelen van werken
van Chagall waren deze nog te be
talen.
1(1) Gimme hope Jo'anna-
Eddey Grant
2(4) Stop loving you-Toto
3 (2) Tell it to my heart-
Taylor Dayne
4 7) Play it cool-Freiheit
5(6) Winter in America-Re
ne Froger
6(3) Get outta my dreams
get into my car-Billy
Ocean
'7 (12) Beds are burning-
Midnight Oil
8(5) Reckless-Afrika Bam-
baataa UB 40
9(9) Somewhere down the
crazy river-Robbie Ro
bertson
10 (11) She's like the wind-Pa
trick Swayze
11 (21) Don't turn around-As-
wad
12 (18) I need you-B VSMp
13 (13) Beat dis-Bomb the
Bass
14 8) The time of my life-B
Medley J Warnes
15 (15) The sun ain't gonna
shine anymore-Grant
Forsyth
16 (20) Hey mambo-B Ma-
nilow Kid Creole
17 Ye ke ye ke-Mory Kan
te
19 (30)- Everywhere-Fleet-
wood Mac
20 (22) Addicted to love-Tina
Turner
22 (14) Rise to the occasion-
Climie Fisher
23 (16) I should be so lucky-
Kylie Minogue
25 (24) Shake your love-Deb
bie Gibson
26 (28) Say it again-Jermaine
Stewart
28 (36) Shotgun-Selena
29 (19) Englishmen in New
York-Sting
30 (37) Heart of gold-Johnny
Hates Jazz
31 Song for Nadim-Yann
Anderson
32 (35) Maladie d'amour-Ro-
bert Strating
33 Stay on these roads-A
Ha
34 Love is stronger than
pride-Sade
35 Doctorin' the house-
Coldcut
36 (33) Amsterdamned-Lois
Lane
37 Tower of strenght-the
38 (25) Come into my life-Joy
ce Sims
39 (29) Senza una donna-Zuc-
chero Fornaciari
40 (23) Together forever-Rick
Astley
Bertolucci tijdens de opname van
ROME (AP) - Bernardo Bertolucci,
ooit nog vervolgd in eigen land we
gens zijn geruchtmakende Last
Tango in Paris, is dinsdag uitgeroe
pen tot een soort nationale held in
Italië.
Zelfs president Francesco Cossi-
ga stuurde de regisseur, die met
zijn film maar liefst negen Oscars
won een gelukstelegram. Ber
tolucci zelf zei in een vraaggesprek
met de Italiaanse televisie vanuit
Hollywood dat de Oscars een op
pepper betekenen voor de kwij
nende Italiaanse filmindustrie.
The Last Emperor is weliswaar
een internationale produktie maar
vijf van de negen Oscars gingen
naar Italianen. Cossiga schreef in
zijn gelukstelegram dat het succes
van "The Last Emperor de grote
e Last Emperor'. (foto AP)
verdienste onderstreept van de Ita
liaanse cinema ep haar auteurs".
De 48-jarige Bertolucci kreeg in
1972 grote problemen met de Itali
aanse justitie vanwege de "obscene
scenes" in Last Tango in Paris. De
regiseur werd aangeklaagd, even
als hoofdrolspelers Marlon Brando
en Maria Schneider, wegens obsce
niteit. De verdachten werden
weliswaar vrijgesproken maar de
film zelf werd pas vorig jaar in Ita
lië vrijgegeven.
Destijds besloot de rechter gedu
rende het proces dat alle kopieen
van de film moesten worden ver
nietigd. Pas nadat Bertolucci per
soonlijk om een genade-oordeel
had gevraagd bij de toenmalige
president Giovanni Leone verdwe
nen de kopieen in de Nationale Ci-
nematheek.
Chagall op 96-jarige -leeftijd, ter
wijl hij bekken trekt tegen zijn
kleinkinderen. (foto anp»