'Om een echte verteller te worden, zijn jaren nodig' 'Je moet het niet als een verplichting zien Lid 'college of storytellers' geeft cursus verhalen vertellen Vrijwel zeker tweede golfbaan Noordwijk ZATERDAG 9 APRIL 1988 Will PAGINA 11 "Eigenlijk is dat altijd het geval met vissersplaatsen. Vooral voor buitenstaanders is dat góed zichtbaar. In Katwijk zijn nog aparte gebruiken die de Katwij- kers zelf niet opvallen, maar waarvan je kunt zeggen: hé. dat is apart. Neem bij voorbeeld het trouwen in koetsjes, waar kom je dat nu nog tegen? Ook de viering van Koninginnedag is een voor beeld. Ik was indertijd waar schijnlijk de enige cultureel wer ker die twee maal per jaar Konin ginnedag vierde, omdat dat in Katwijk nu eenmaal gebruikelijk is", vertelt Swagerman vol vuur. Morgen is hij weer terug in Katwijk, maar dan voor zijn cur sus. "Ik maak altijd een duidelij ke scheiding tussen het vertellen met een therapeutische waarde en het vertellen als boeiende en ontspannende bezigheid. Wat betreft dat laatste, gaat het om een soort kunstzinnige vorming. Het ligt zo'n beetje tegen drama aan, want een verhaal vertel je niet eventjes. Er zijn voorwaar den aan verbonden, zoals het trekken van de aandacht van de toehoorders. Je gaat dan letter lijk en figuurlijk op de praatstoel zitten. De manier waarop men een verhaal vertelt is ook erg be langrijk. Zo moet er een bepaal de opbouw in zitten en moet het vooral duidelijk zijn. Daarnaast kun je van alles aanvoeren om over te vertellen, het maakt niet uit wat. Alles en iedereen heeft een geschiedenis", meent Swa german. "Bij dit alles speelt fantasie een uitermate belangrijke rol", vervolgt de Amsterdammer. "Verder maakt het in feite niet uit wat je vertelt. Je moet het zo brengen dat de verteller altijd ge lijk heeft, dat het verhaal waar is, ongeacht of het op feiten berus tende elementen bevat. De hele kunst is om je verhaal te laten spreken". Koffiekopje Wat Swagerman met zijn cur sus wil bereiken is dat aan het eind van de dag de mensen we ten hoe zij een verhaal moeten vertellen, hoe de opbouw is en dat alles een geschiedenis heeft. "Over een steen of een kof fiekopje lijkt in eerste instantie niets te vertellen, maar wanneer je er goed over nadenkt welk ver leden en welke toekomst die twee dingen hebben, dan kan je met fantasie en associaties een eindeloos verhaal over die steen en het koffiekopje vertellen. Daarbij moet je een zekere na tuurlijke schroom overwinnen". Een verhaal durven te vertel len. Swagerman tracht dit doel te bereiken door allerlei oefenin gen te doen met de cursisten. Zo vindt er training plaats door mid del van rollenspel, waarin associ aties, symbolen, lichaamstaal en denken in beelden aan de orde komen. Tevens wordt er aan dacht besteed aan technieken van mondelinge presentatie en worden creatieve opdrachten uitgevoerd. "Vertellen is het te voorschijn toveren van innerlijke beelden. Hoe vaker de beelden worden herhaald, hoe rijker ze worden. Een verhaal is dus als kaas of wijn: hoe ouder hoe beter. Juist deze eigenschappen dreigen in het informatietijdperk verloren te gaan. Voor het digitale denken van een computer zijn betekenis loze codes nodig. Beeldloos en zonder voorstelling of doorleef de ervaring". KATWIJK "Ieder mens heeft een schat aan verhalen in zich. Het leven is één groot verhaal. Het vertellen er van is een van de oudste kunstvormen die de mensheid heeft voortgebracht en de laatste tijd is er steeds meer belangstelling voor. Juist in het informatietijdperk blijkt steeds meer behoefte aan iemand van vlees en bloed, iemand die kan vertellen alsof hij het allemaal zelf heeft meegemaakt". door Adri van Beelen Aan het woord is drs. Jan Swar german, die vandaag in Katwijk een cursus geeft over 'verhalen vertellen'. Swagerman weet alles van taal en expressie. Hij stu deerde sociale wetenschappen en is erkend docent Taalexpres sie. Daarnaast heeft hij zich lang beziggehouden met creatieve therapie, zowel in drama-vorm als op het beeldende vlak. Hier voor onderging hij trainingen in Engeland, waar hij lid is van het 'college of storytellers'. Swagerman houdt zich al jaren bezig met de kunst van het ver tellen en wil zijn enthousiasme graag overbrengen op anderen. "Om een echte verteller te wor den heb je jaren nodig. Maar in één dag kunnen we toch al ont dekken dat de verhalen heel dichtbij zijn. We zijn zelf een ver haal". Wat hij tijdens de cursusdag in Katwijk aan de orde brengt heeft te maken met vele aspecten. "Verhalen vertellen is in de eer ste plaats iets wat we moeten durven. Daarnaast komen nog aspecten aan de orde als li chaamstaal (houding en stem), spontaan vertellen, associëren, symbolen, sprookjes en het den ken in beelden". In zijn huis aan de Amster damse Kuiperstraat heeft Swa german vele boeken en naslag werken die op hun beurt alle maal verhalen bevatten. "Ge schreven verhalen komen na tuurlijk anders tot uiting dan le vend vertelde verhalen. Maar ge schreven verhalen blijven in elk geval bewaard en gaan dus gene raties lang mee", geeft Swager man toe. Omdat Swagerman vijf jaar werkzaam was als cultureel wer ker bij de wijkvereniging Koestal/Overduin, kwam hij in contact met veel Katwijkers. Daardoor kwamen hem veel ver halen ter ore. Ook verhalen die nog nooit waren opgeschreven, maar toch leefden onder de Kat wijkers. Katwijkers Vooral in gesprekken met ou deren hoorde hij soms opmerke lijke verhalen uit vervlogen tij den. "Ik ben toen serieus een aantal romans gaan lezen waarin ook dergelijke verhalen stonden, zoals in de boeken van Mia de Bruyn-Ouwehand. Ik kwam in contact met de Katwijkse uitge verij Servire. Het idee ontstond om een boek te schrijven met Drs. J. Swagerman: 'Als je je fantasie laat spreken kun je een prima verhaal bedenken". w«m Dijkman) Katwijkse verhalen, dat later op de markt verscheen onder de ti tel 'Rijnmondingssagen'. Je zou het een alternatief geschiedenis boek kunnen noemen, want de eerste verhalen gaan terug tot de tijd van de Romeinen, toen de Bataven hier nog rondliepen". Jan Swagerman is van mening dat Katwijk nog steeds een spe ciale plaats inneemt binnen de geschiedenis van de Randstad. Anjerfonds geeft 12.000 gulden voor aanschaf tweestoomloc V Hooge Burch zoekt gastgezinnen voor gehandicapte bewoners Coördinator van de werkgroep gastgezinnen Corrie Hoogendoom: "Het samen mens zijn belangrijk vinden, zonder je door medelijden te laten leiden". (toto Ben de Bruijn) ALPHEN AAN DEN RIJN - Het Christelijk centrum voor geestelijk gehandicap ten Hooge Burch in Zwam- merdam is op zoek naar on geveer veertig vrijwilligers die voor een bewoner van het centrum bezoekvriend (in) willen zijn. Gezocht worden zowel gezinnen als alleenstaanden. door Constant Julien In de Hooge Burch wonen onge veer 600 geestelijk gehandicapten van alle leeftijden, die in meer of mindere mate achterstand hebben in de ontwikkeling van hun geeste lijke vermogens. Van de bewoners hebben 150 het contact met hun fa milie, door verschillende oorzaken, verloren. Voor 110 van hen heeft de werkgroep gastgezinnen inmid dels een bezoekvriend(in) of gast gezin gevonden. De Hooge Burch is een woonge meenschap waar wordt gepro beerd geestelijk gehandicapten een bestaan te geven dat zo min mogelijk afwijkt van het leven van de niet gehandicapte mens. Het centrum is dan ook ingericht als een dorp waar de bewoners afhan kelijk van hun handicap meer of minder zelfstandig kunnen leven. Het dorp bestaat uit vier woonwij ken die zijn gebouwd rond het dorpsplein. De wijken hebben de od de Katwijker ontwerpt protestmozaiek KATWIJK/DEN HAAG - De Kat wijkse kunstenaar Daniël Tavenier is de ontwerper van een groot bloe- menmozaiek dat donderdag 28 april wordt gelegd op het Binnen hof in Den Haag. Het leggen van het mozaïek is een onderdeel van een anti-abortusactie. Tegenstan ders van abortus lopen op 28 april van de abortuskliniek in Leiden naar het Binnenhof. Voor het 10 bij 15 meter grote bloemenschilderij worden meer dan 100.000 hyacinten gebruikt. Met de actie herdenkt de organise rende stichting 'Schreeuw om le ven' dat zeven jaar geleden het abortuswetsontwerp door de Eer ste Kamer werd aangenomen. windstreken geïnspireerde, namen noord-, oost-, zuid- en westein de. De indeling van de wijken is naar leeftijd van de bewoners: in het oosteinde wonen kinderen tot ongeveer 20 jaar, in het noord- en westeinde wonen volwassenen en in het zuideinde de 'ouder worden de en bejaarde mensen. De bewoners hebben een gewo ne dagindeling. Dat betekent dat aangepast werk kan worden ver richt en dat er allerlei mogelijkhe den tot ontspanning zijn. De bewo ners kunnen licht industrieel werk verrichten zoals inpakken en een voudige constructiewerkzaamhe den (bij voorbeeld het in elkaar zet ten van TL-buizen). Ter ontspan ning kunnen de bewoners knutse len, handwerken of samen actief zijn door te zingen of spelletjes te doen. Kortom, het leven van de be woners van de Hooge Burch wijkt, ondanks de nodige aanpassingen, niet wezenlijk af van dat van een niet-gehandicapte. Wat voor sommige bewoners nog ontbreekt, is het sociaal contact met familie of vrienden. Om in de ze behoefte te voorzien, is ruim tien jaar geleden de werkgroep gastge zinnen gevormd. Deze werkgroep probeert mensen te vinden die een vriend willen zijn voor een bewo ner van Hooge Burch. Of zoals Cor rie Hoogendoom (coordinator van het project gastgezinnen) het noemt: "Het samen mens zijn be langrijk vinden, zonder je door me delijden te laten leiden". Gastgezinnen/bezoekvrienden kunnen een belangrijke plaats in het leven van een gehandicapte in nemen door op bezoek te gaan bij de bewoner, belangstelling te to nen en samen activiteiten te onder nemen. Dat kan op het terrein van de Hooge Burch zelf zijn (koffie drinken, wandelen, winkelen) of el ders, bij voorbeeld in de vorm van dagjes uit of een dagje bij het gast- gezin/bezoekvriend(in) thuis. Het is de bedoeling dat een langdurige relatie wordt opgebouwd. Daar voor is het volgens Corrie Hoogen doom nodig dat minimaal eens per drie weken een bezoek wordt ge bracht. "Belangrijk is ook dat zowel de gastgezinnen als de bewoners ple zier beleven aan de relatie. Het moet niet zo zijn dat men het als een verplichting gaat zien. Voor veruit de meeste deelnemers aan het project is het een echt plezieri ge ervaring. Er is iemand die, kort nadat ze bezoekvriendin was ge worden, bij me kwam en vertelde dat ze het vervelend vond. Toen ik vroeg wat ze vervelend vond, zei ze: 'Ik vind het vervelend dat ik er niet eerder aan begonnen ben, ik vind het zo leuk'. Vooral ook de be woners van Hooge Burch vinden hel contact met de gastgezinnen erg leuk. Corrie Hoogendoom: "Er woont hier een jongen die regelma tig door zijn gastgezin wordt mee genomen naar de boerderij van de familie. Hij vermaakt zich daar uit stekend door een beetje mee te hel pen. Een wat oudere bewoonster helpt graag met het verzorgen van de kinderen in haar gastgezin". Zo beleeft iedereen op een eigen ma nier het omgaan met elkaar en dat is vrijwel altijd een positieve bele ving. Natuurlijk doen zich ook wel eens problemen voor. Dit zijn dan voornamelijk moeilijkheden bij de toenadering. Bezoekvrienden krij gen niet altijd gemakkelijk toena dering tot bewoners, die zich vaak wat moeilijker kunnen uiten. In veel gevallen zijn deze problemen in samenwerking met de verzor gers (die de bewoners in eerste in stantie natuurlijk beter kennen) op te lossen. "Slechts af en toe loopt een relatie tussen bewoner en be zoekvriend stuk en dat is niet altijd op initiatief van de bezoekvriend. Het fs ook wel eens zo dat een be woner het contact niet wil voortzet ten", aldus Corrie Hoogendoom. Om dit soort problemen te voor komen worden vrijwilligers altijd goed voorgelicht en voorbereid. De mensen die zich aanmelden voor het project gastgezinnen worden geïnformeerd door de werkgroep die bestaat uit een psycholoog, een maatschappelijk werker, een pavil- joenshoofd, een vertegenwoordi ger van de oudervereniging van de bewoners en een gastgezin. Vanaf een eerste gesprek, waarin algeme ne informatie wordt gegeven over de Hooge Burch en het project gastgezinnen, wordt toegewerkt naar een kennismaking met de be woner. Dat gebeurt tijdens het vierde en laatste gesprek met de werkgroep. In de tussenliggende bijeenkomsten worden alle aspec ten en eventuele problemen van gastgezinnén en bewoners behan deld. Als het contact is gelegd volgt na enige maanden een evaluatie. Iedereen die is geïnteresseerd in het project gastgezinnen, kan con tact opnemen met de werkgroep, telefoon 01726-19200 toestel 441. NOORDWIJK - De directie van het computer-toeleveringsbedrijf Dawidenko uit Noordwijk en bad plaatsbewoner K. Tio zijn overeen gekomen samen te werken bij de aanleg van een oefenterrein en wedstrijdbaan voor de golfsport in Noordwijk. Het is de bedoeling op korte ter mijn aan de Van Berckelweg een ARTSEN Leiden De weekenddienst begint zaterdag om 8 uur en eindigt zondag om 24 uur. Spreekuur van 12-12.30 uur (alleen voor spoedeisende medische hulp). Voor de patiënten van de artsen: Groep 1 - Tan, Zwanenburg, Meyer, Van Leeuwen, Verhage, Groeneveld, de Ruiter, Janssen, Maris en Van Schie: za 8 uur tot zo 8 uur: J. de Ruiter, tel 125096, spreekuur: Rosmolen 2. zo 8 uur tot 24 uur: J.A. Verhage/C.M. Maris, tel. 218661, spreekuur: Rosmolen 2. Groep 2 - Pieterse, Van Gent, Taytelbaum, Van Luyk, Klaassen, Rus, Kruis, Bergmeijer, de Lange: za 8 uur tot zo 8 uur: F. Kruis, tel. 126371, spreekuur: Minnebroersgracht 41. zo 8 uur tot 24 uur: J. Rus, Middelstegracht 129, tel: 132500. Groep 3 - Pleiter, Smit, Lely, W. de Bruyne, J. de Bruyne, Stolk, Jurgens, Fogelberg en Van den Muijsenbergh: za 8 uur tot zo 8 uur: J.W. Lely, Kernstraat 11 tel: 120412. zo 8 uur tot 24 uur: J. Stolk, Burggravenlaan 102, tel: 125820. Groep 4 - Van Wingerden. Lahr, Van Rijn, Bé- nit, Nieuwenhuis, Horn, Van der Waardt, J.G. Zaayer en R.E. Zaayer, de Kanter en Lodder: za 8 uur tot zo 8 uur: Dr. Zaaijer. tel: 316008, driving-range (afslagplaats) met een oefenveld aan te leggen. De zo geheten 9-holes baan (een kleine golfbaan) moet over enige tijd op de voormalige vuilnisbelt tussen Katwijk en Noordwijk worden aan gelegd. De juridische vorm van de sa menwerking is volgens Tio nog niet helemaal uitgewerkt. "We zijn in elk geval gelijkwaardige part spreekuur: R.P. Geerligspad 11. zo 8 uur tot 24 uur: D. van Wingerden. Boshui- zerkade 31. tel: 310047. Groep 5 - Jasperse, Wiersma, Crul. Kooyman. De Jong, Prince. Reinders, D. Hammerstein en A. Hammerstein- za 8 uur tot zo 8 uur: J. Reinders, G. Brandt- Straat 29, tel: 760947. zo 8 uur tot 24 uur: D. Hammerstein, tel 720936, spreekuur: Robijnstraat 2b. Leiderdorp za 8.00 uur tot zo 24 uur: J. v.d. Leden, en J. v.d. Beek, tel: 894539 spreekuur van 12,30 tot 13.00 uur Hoofdstraat 8, Leiderdorp. Oegstgeest van za 8 uur tot ma 7.30 uur J.B. Hugenholtz, Prins Hendriklaan 4, tel 155666. Voorschoten za A. Meiman, J.W. Frisolaan 13. tel 2118. zo S.M. Platteel, Diepenbrocklaan 6. tel: 5417 ners. De financiering van de pro jecten doen we op fifty-fifty-basis. Of dat nu via een stichting of de een of andere vennootschap wordt ge realiseerd, maakt op dit moment nog niet zo veel uit", aldus Tio. Omdat er nog onzekerheid be staat over de grondprijs, is het vol gens Tio moeilijk in te schatten wat de aanleg van een driving-range en oefenveld aan de Van Berckelweg Warmond A. de Gijzel, Dorpsstraal 35, Warmond, tel: 01711-10834. za. h. up net Lana. iei: uuoo, spreexuur- adres: Middelweg 21zo. M.H, van Tolingen jr. Tel: 15939. Hofcampweg 7. Zoeterwoude via het antwoordapparaat van een van de Zoeterwoudse huisarten, tel. 01715-1219 of 1614, verneemt u welke huisarts de weekend dienst waarneemt. APOTHEKEN De avond-, nacht- en zondagsdierfst van de apotheken in de regio Lelden, wordt waarge nomen van vr. 8 tot vr. 15 door: Apotheek Zuid-West, Brahmslaan 18-20, tel 763134, Apotheek Linnaeus, Kempenaerstraat 31, tel: 173330. DIERENARTSEN Voor de praktijk van Muurling, Helder, Roest: KATWIJK - De Nederlandse Smalspoorwegstichting (NSS) heeft van het Anjerfonds 12.500 gulden gekregen voor de aanschaf van twee stoomlocomotieven. Een daarvan had de stichting in Kat wijk al in bruikleen en de andere 'loc' is in Frankrijk van de schroot hoop gered. Penningmeester Pieter van der Ham van de NSS is zeer opgetogen over de subsidie van het Anjer fonds. Het fonds heeft al eerder gel den vrijgemaakt voor de smal spoorstichting die gebruikt maakt van een oude smalspoorbaan in de Katwijkse duinen. De vrijwilligers organisatie beschikt nu al over ze ven stoom-, 40 diesellocomotieven en tien rijtuigen. Op bruikleenba sis was al een ruim 50 jaar oude stoomlok van de steenfabriek IJs- seloord uit Arnhem naar Katwijk overgebracht. Samen met het geld van het Anjerfonds kan de stich ting de locomotief nu definitief overnemen. exact gaat kosten. "Het loopt ech ter al snel tegen de 800.000 gulden". Tio kwam anderhalf jaar geleden met het idee voor de aanleg van een openbare golfbaan. Omdat er niet zo snel een geschikte locatie kon worden gevonden voor de aanleg van een dergelijke accommodatie, werd de uitvoering van zijn plan tij delijk in de ijskast gezet. F. Muurling, Plantsoen 23, tel: 125057. Voor de praktjk van Vestjens, v.d. Wouw: E.J.M. v.d. Wouw, Boshuizerlaan 26, tel: 764058. Voor de praktijk van Duijn, Brandt. R.J.W. Duijn, Pres. Kennedylaan 260, Oegst geest, tel. 173266; of D J. Brandt, Homans- traat 1. Rijnsburg. tel. 173266. Voorschoten J. Frencken, J. Röntgenlaan 14, Leidschen- dam, tel' 070-271110. Wassenaar Alarm- en informatiekring dierenartsen Den Haag, Voorburg, Rijswijk. Wassenaar en Leidschendam. dokterstelefoon 070-455300. TANDARTSEN De weekenddienst voor Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest en Warmond wordt waargeno men door: M.G. Wieringa, Joseph Haydnlaan 8. Leiden, tel: 071-762925. Voor patiënten van tandartsenpraktijk Haas- wijk. Simon Vestdijklaan 28, Oegstgeest, is tandarts de Minjer telefonisch bereikbaar on der nummer 071-155375, tevens spreekuur van 11-12 uur. Dienst in eigen praktijk: S. Freeke, Laan van Meerburg 2. Zoeterwou- de-Rijndijk, tel. 071-414547 of 410950. Voorschoten/Wassenaar J. Ansion, Lange Kerklaan 63. tel: 14207. ZATERDAG 9 APRIL voorstelling 'Café 't Randje', door Per Express, aanvang 20.30 uur in het Hooftstraatheater. tot 15.00 uur, start bij de Spijker- boorsche Kade. Boskoop concert Golden Earring in de Leiden vlooienmarkt in de Groenoord- hallen, van 10.00 tot 16.00 uur. demonstratie origami (Japans papief vouwen), en grimeren, van rite Duras, aanvang 21.45 uur filmhuis LVC, Breestraat. buitlopen met Swift, start tus sen 10.30 en 10.45 uur bij Club huis Swift, Roomburgerweg. Tejater ter Weer, Deijlerweg 153, O 'Romeo, aanvang 20.00 J9 V"\ ZONDAG 10 APRIL door De Zwarte Hand, aanvang 15.00 uur in het Lak-theater, Cle- veringaplaats. demonstatie origami (Japans papier vouwen) en grimeren, van 15, Leiden. Leidse Werkgroep Homofilie houdt een Spaanse middag, De Kroon, Langegracht 65. ble Festoen', met 18e eeuwse muziek, aanvang 12.30 uur in de Muzenhof. Nieuwkoop kledinginzameling Scouting Nederland voor de Derde Wereld, info: 01720-44907. voorstelling Margreet Dolman Floridahal, vanaf 20.15 uur. Hillegom grote ruil- en verzamelbeurs in 14.00 tot 16.00 uur in het Rijksmu seum voor Volkenkunde, Steen straat. optreden van 'All Ears', vanaf disco Leidse Werkgroep Ho moseksualiteit, Langegracht 65, van 22.00 tot 02.00 uur. open soos NVSH-trefcentrum MS Alphen WA voorstelling 'Café 't Randje' MW door Per Express, aanvang 20.30 ök uur in het Hooftstraattheater. 14.00 tot 16.00 uur in het Rijksmu seum voor Volkenkunde, Steen straat, 14.00 tot 15.00 uur. Afro- Antilliaanse muziek door de Djem- volksdansgroep Tarantella houdt maandelijkse instuif onder leiding van Yvonne Kmjnenburg, Breestraat 66. aanvang 19.00 uur. optreden van het 'Busanstrijk- kwartet' in 't Reghthuys, Reght- huysplein, aanvang 16.00 uur. vang 20.15 uur. viswedstrijd om 7.30 uur. kop- pelklaverjassen om 20.00 uur in van 10.00 tol 16.30 uur. Koudekerk se in de Waag. bingo-avond in buurthuis Op Eigen Wieken aan het Valkenpad. Wassenaar concert Vaughn Schlepp en SM Leiden A fietstocht Voorjaarsrit over 25 of 55 km. start tussen 8.30 en 9.30 Danskampioenschappen in de Stadsgehoorzaal, van 10.00 tot Jan Schilt, tel. informatie, 133883. Huize Ursula, om 15.00 uur. vibrafoon-special in Jazzclub laan. natuurwerkdag IVN, van 9.00 werking van de All Stars, aanvang 20.30 uur in de Ridderhof. ronde 20.15 uur. film:'Les enfants', van Margue 20.15 uur, cultureel centrum Wa- renar, Kerkstraat. VflFNDA burgerweg. fr \A 1— 1 U kindervoorstelling 'Antigone' centrum ex '85. trance-dans- sessie met als doel persoonlijke koffieconcert door het Kamer muziekgezelschap 'Barokensem- The Swing Steps aanvang 14.00

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 11