Negen doden bij botsingen Jordaanoever Regering Nicaragua laat gevangenen vrij BEHANG STUNT Weer vredesmissie Shultz Verrassend grote zege van Jackson Stakingen Panama gaan door Kernfysicus Vanunu krijgt achttien jaar 3 rollen HALEN 2 rollen BETALEN! 6 rollen HALEN 4 rollen BETALEN! 9 rollen HALEN 6 rollen BETALEN! 'Onderzoek ruimteschild: hoop verloren tijd en geld 19ÖÖ PAGINA 5 TEL AVIV (GPD) Op de Westelijke Jordaanoever zijn in de afgelopen drie dagen negen doden gevallen bij talrijke botsingen tussen het Israëlische leger en Palestijnen. Min stens dertig mensen raakten gewond. zonsopgang Het jongste slachtoffer, een veer tienjarige jongen, viel gistermid dag in het dorp Salfit. Een Israëli sche toeristenbus was onbedoeld het dorp binnengereden en de chauffeur raakte in paniek, hoewel hij volgens militaire bronnen niet werd bedreigd. Hij alarmeerde het leger en militairen begeleidden de bus naar de hoofdweg. Toen de sol daten het dorp verlieten werden zij bekogeld met stenen en ijzeren sta ven. Ze openden het vuur. waarbij de veertienjarige jongen werd ge dood. Gisterochtend schoten Israëlische militairen drie inwoners dood van het dorp Meit- halun. ten zuiden van Jenin. Ze wa ren er binnengegaan om arrestaties te verrichten. Toen ze het dorp met de arrestanten verlieten werden ze bedreigd door een menigte, die met stenen en bijlen gooide. Twee dor pelingen zouden hebben gepro beerd met hun auto's op de solda ten in te rijden. Zaterdag vielen er twee doden bij ongeregeldheden in de buurt van Kalkiliya. Ook was er een felle confrontatie tussen het leger en met stenen gooiende betogers in de buurt van het Kribbeplein in Bethlehem. De overige drie Pales tijnse slachtoffers vielen op vrijdag bij rellen na de diensten in moskee ën in Hebron en Nablus. we reis „nuttig'' zou zijn, nadat hij vrijdagavond laat was ingelicht door de speciale Amerikaanse af gezant voor het Midden-Oosten, Philip Habib, die de afgelopen da gen in de regio is geweest. De reis komt op een moment dat de Israëlisch-Amerikaanse relatie onder spanning is komen te staan. Zo werd vorige week bekend dat de Amerikaanse regering zich zor gen maakt over een eventuele Is raëlische verrassingsaanval op nieuwe Saoedische raket-bases. Een tweede reden waarom de verhouding tussen Israël en de VS gespannen is. is dat juist het afgelo pen weekeinde Shultz gedurende anderhalf uur gesprekken heeft ge voerd met twee Amerikaanse leden van de Palestijnse Nationale Raad. De Raad wordt door in ieder ge val Israël als het wetgevende or gaan van de Palestijnse Bevrij- dings Organisatie (PLO) gezien, en Israël had tevoren krachtig, maar zonder succes bij de Amerikanen geprotesteerd. Amerika ziet de Palestijnse Na tionale Raad en de PLO niet als sy noniem. De twee Palestijnen had den ook geen boodschap van PLO- leider Arafat of iets dergelijks bij zich, aldus de woordvoerder over het controversiële bezoek. WASHINGTON (GPD) - Dominee Jesse Jackson heeft zaterdag een onverwacht grote overwinning ge boekt bij voorverkiezingen in de Amerikaanse staat Michigan. De grote psychologische verliezer was gouverneur Michael Dukakis. De overwinning was van groot belang voor Jackson's geloofwaardigheid als Democratische presidentskan didaat. Het was om te beginnen de eer ste keer dat hij een noordelijke in dustriële staat op zijn naam schreef. De manier waarop hij dat deed was bovendien uitermate overtuigend. Peilingen hadden een nek-aan-nek race tussen hem en Dukakis voorspeld. Maar toen zaterdagnacht de stemmen waren geteld, bleek Jack son 55 procent te hebben gehaald, tegen Dukakis 28 procent. De ge bruikelijke verklaring dat Jackson won dank zij zwarte stemmen, gaal in Michigan niet op. De staat telt slechts 12 procent zwarte kiezers, en is daarmee representatief voor de raciale verhouding in de Vere- nigde Staten als geheel. Wat Jackson hielp was een rela tief lage opkomst. Dat leidde ertoe dat vooral de enthousiaste kiezers naar de stembus gingen, en daar van heeft Jackson er veel meer ach ter zich staan dan welke andere De mocratische presidentskandidaat dan ook. De overwinning van Jackson komt op een psychologisch belang rijk moment. Toppolitici van de Democratische partij zeggen de laatste dagen steeds luider, dat de Democraten zich achter ëën kandi daat moeten opstellen, en dat die Net als het voorgaande weekein de was een groot deel van de bezet te gebieden de afgelopen dagen verboden terrein voor de pers. Dat gold met name voor de grotere ste den: Ramallah, Nablus en Hebron. In de Gazastrook heeft het leger de afgelopen dagen de druk op de bevolking vergroot. In een poging de nu al maanden durende winkel staking te breken dwongen de mili tairen winkeliers hun zaken de hele dag gesloten te houden. Tot nu toe waren ze steeds een paar uur per dag open, volgens orders van het ondergrondse actiecomité. Winke liers die toch openden werden ge arresteerd of kregen zware boetes De Israëlische minister van de fensie, Rabin, heeft gisteren ge zegd dat er in de bezette gebieden nu tussen de 3000 en 4000 mensen gevangen worden gehouden. De Amerikaanse minister Shultz (buitenlandse zaken) gaat opnieuw naar het Midden-Oosten in een po ging Israëlische en Arabische lei ders achter zijn vredesinitiatief te krijgen. De woordvoerder van Shultz, Charles Redman, zei het afgelopen weekeinde dat de minister op 3 april naar het Midden-Oosten zal reizen, en gedurende zes dagen wil praten in Israël, Jordanië, Egypte, Syrië en Saoedi-Arabië. De minister besloot dat een nieu- Buitenland kort China China heeft in zijn strijd tegen de bureaucratie een ingrijpende reor ganisatie aangekondigd van zijn re gering. Veertien ministeries zullen verdwijnen en worden vervangen door tien nieuwe departementen. Er komt een stroomlijning van de economische plancommissies. De bemoeienis van de staat in de parti culiere ondernemingen zal tot een minimum worden beperkt. Ten minste tienduizend stafleden op de ministeries zullen als gevolg van de reorganisatie worden ontslagen. Bomaanslag Een 81-jarige ex-generaal van de Spaanse luchtmacht is zondag in het dorp Salvatierra in Baskenland doodgeschoten. Volgens de autori teiten schoten twee jongemannen Luis Azcarraga Perez dood toen hij de kerk uitkwam. De politie ver moedt dat de daders in kringen van de Baskische afscheidingsbewe ging ETA moeten worden gevon den. Ongeveer twee uur later ont plofte in Madrid in de buurt van het voetbalstadion Bernabeu een bom. Daarbij raakten twee jonge vrou wen gewond. Vissterfte Ongeveer 100.000 ton vis. waar onder dieren van in totaal zo'n 400 verschillende soorten, zijn de afge lopen 45 dagen gestorven in de ri vier de Paraguay, die door de Bra ziliaanse staat Mato Grosso do Sul loopt, een gebied vlak bij de grens met Bolivia en Paraguay. De milieuramp is volgens deskundi gen het gevolg van rook, afkomstig van enorme vuren die worden aan gestoken voor de ontbossing van delen van het Amazone-gebied. In de dikke rookwolken bevond zich as met giftig kaliumoxyde. Militairen brengen gearresteerde arbeiders van ee de wens van de regering in waren de medewerkers i de hongerende bevolking. meelfabriek in Panama-stad naar het politiebureau. Tegen ■i de fabriek begonnen met het gratis uitdelen van meel aan MEXICO (GPD) - Het bewind van generaal Noriega in Panama staat voor een, mogelijk beslissende, krachtproef. De regering wil deze week. koste wat kost, de vorige week begonnen staking breken. Maar de politieke oppositie en het particuliere bedrijfsleven blijven zich met hand en tand verzetten. Interim-president Manuel Solis Palma heeft winkeliers, handela ren en bankiers bedreigd met ver regaande sancties. Maar de eigena ren van de belangrijkste super- markten hebben al laten weten dat ze geen gehoor zullen geven aan de bevelen van de regering. En het zelfde geldt voor de banken. De regering heeft beloofd om vandaag de meer dan 60.000 gepen sioneerden te betalen. De bejaar den zelf hebben een protestmars aangekondigd. Ook staat er van daag een demonstratie op het pro gramma van de Nationale Bur gerkruistocht, het verbond van on dernemers en oppositie-partijen. Noriega en de zijnen blijven on dertussen koorstachtig naar wegen zoeken om het nijpende geldtekorl op te lossen. Eind vorige week bleef een meerderheid van solda ten en politie-agenten zonder sala ris zitten. Deze week zullen ook de meer dan 140.000 ambtenaren moe ten worden betaald. Het bewind van Noriega wil de nood verlichten met de laatste fondsen van de banken. In totaal is er zo'n 20 miljoen dollar nodig, een bedrag dat de banken nog in hun kluizen zouden hebben. Maar de bankiers hebben geen zin om voor de loonverplichtingen van de rege ring op te draaien en beweren dat ze het geld zelf nodig hebben om een minimum van garanties te kunnen bieden aan hun klanten. Ook winkeliers en fabrikanten worden onder druk gezet. Soldaten begonnen dit weekeinde met het openen van stalen rolluiken in win kelstraten. Militairen legden be slag op de voorraden van de twee belangrijkste meelfabrieken, meel dat de fabrieken zelf eigenlijk al hadden geschonken aan de huma nitaire organisatie 'Caritas'. Generaal Noriega heeft inge stemd met het sturen van een ver tegenwoordiger naar een bijeen komst van Latijnsamerikaanse lei ders in Costa Rica. De bijeenkomst zou de voorwaarden voor het ver trek van Noriega dienen te bespre ken. Onenigheid in gelederen van de Contra's Verdachte van moord op Britse soldaten ontkent BELFAST (AP) - Voor de recht bank in het Noordierse Belfast zijn zaterdag twee mannen voorgeleid in verband met de moord vorig weekeinde op twee Britse soldaten tijdens de begrafenis van een IRA-lid. De verdachten zijn de 30-jarige Alexander Murphy en de 28-ja- rige Henry Maguire, beiden uit Belfast. Maguire zei onschuldig te zijn, maar Murphy wilde niet op de beschuldiging reageren. De rechter verlengde de hech tenis van de twee mannen tot hun volgende verschijning op 22 april. Gisteren werd een derde be trokkene voorgeleid en in staat van beschuldiging gesteld. De man, de 35-jarige winkelier Thomas Hawkins, zou informa tie over de moorden hebben achtergehouden en zou zijn pand ter beschikking van terro risten hebben gesteld. Hij werd voor 14 dagen in voorarrest ge- den verdacht van betrokken heid bij de zaak. Zij zijn nog niet in staat van beschuldiging gesteld. Een rechercheur vertelde de rechtbank dat op de kleding van de twee verdachten stukjes glas met bloedsporen waren aangetroffen. Bloedspatten op de broek van Maguire kwamen overeen met het bloed van de omgebrachte korporaal David Howes. Op het jasje van Murp hy werden vezels aangetroffen van de trui die korporaal Derek Wood droeg. De Londense krant de Times wist te melden dat de twee ver dachten in een zwarte taxi za ten die kort na de lynchpartij van vorige week zaterdag door soldaten en politiemensen in Andersonstown werd aange houden. kandidaat Dukakis zou moeten zijn. De algemeen aanvaarde wijsheid luidt nog steeds, dat een zwarte presidentskandidaat geen kans maakt. Dukakis zelf speelde daar op bij zijn campagne in Michigan ook in, door de „onvermijdelijk heid" van zijn uiteindelijke over winning te benadrukken. In gedelegeerden voor de natio nale conventie gerekend, houden de twee kandidaten elkaar onge veer in evenwicht. Dukakis heeft 596 gedelegeerden, tegen Jackson 584. Voor een andere Democratische presidentskandidaat, Richard Gephardt, zou de voorverkiezing in Michigan wel eens het eind van de race kunnen betekenen. Gephardt had zelf gezegd te moeten winnen om zijn campagne in leven te hou den. Maar hij eindigde met 13 pro cent van de stemmen op de derde plaats. Paul Simon en Albert Gore. die in Michigan nauwelijks cam pagne hadden gevoerd, kregen elk 2 procent van de stemmen. TEL AVIV (GPD/Rtr) - De Israëli sche kernfysicus Mordechai Vanunu is gisteren veroordeeld tot achttien jaar gevangenisstraf. Een rechtbank in Jeruzalem had hem afgelopen donderdag schuldig ver klaard aan verraad en spionage. Vanunu heeft in 1986 het Britse zondagsblad 'The Sunday Times' de informatie verstrekt voor een onthullend verhaal over de Israëli sche atoomwapenfabriek. Na de uitspraak van donderdag hadden voor- en tegenstanders van de 34-jarige Vanunu gerekend op levenslange gevangenisstraf voor de voormalige medewerker van het Israëlische reactorcentrum in Di- Maar de rechters zeiden gisteren dat ze m aanmerking wilden ne men dat Vanunu heeft meegewerkt aan het gerechtelijk onderzoek en dat hij zijn voorarrest in eenzame hechtenis had uitgezeten. Die iso latie zal trouwens de komende ja ren worden gehandhaafd. De rechtbank bleek niet vatbaar voor het argument van de verdedi ging dat Vanunu heeft gehandeld in gewetensnood en uit ideologi sche motieven. Volgens de rech ters rechtvaardigde geen enkele ideologie het gebruik van misdadi ge middelen. Vanunu verklaarde tegenov er de rechtbank dat het feit dat Israel gedurende een periode van twintig jaar ongeveer tweehon derd kenrbommen had geprodu ceerd niets nieuws was. Vanunu's advocaat. Feldman. voerde aan dat Vanunu de veilig heid van Israël niet in gevaar had willen brengen, maar de Israeli's wakker had willen schudden. Feld man wilde na afloop van de zitting van gisteren niet met de pers spre ken. Maar Mordechais broer Asher. zei dat de familie beroep zal aante kenen bij het Hooggerechtshof. Vanunu is in het najaar van 1986 door de Israëlische geheime dienst vanuit Londen naar Rome gelokt en vandaar naar Jeruzalem ont voerd. De Italiaanse autoriteiten hebben destijd een commissie van onderzoek benoemd, onder leiding van de jurist Sica. Deze heeft gezegd dat hij de zaak tot de bodem wil uitzoeken, maar actie is uitgebleven omdat de Itali anen eerst het vonnis wilden af wachten. Maar nu heeft Sica laten weten dat hij binnenkort naar Is raël wil komen om Vanunu in de gevangenis te ondervragen. 'The Sunday Times' citeerde gisteren de Italiaan. „Het interesseert mij niet of Vanunu schuldig is of niet. Wat nu duidelijk moet worden is hoe hij uiteindelijk in Israël is beland", al dus Sica. Het Britse zondagsblad zegt van een Israëlische functionaris te heb ben vernomen dat Sica Vanunu waarschijnlijk niet te spreken zal krijgen. De functionaris zou verder hebben laten weten dat de komst van Sica de Israëlische regering in grote verlegenheid zou brengen. Dehaene formateur BRUSSEL (AP) - Koning Boude- wijn heeft gisteren de Vlaamse christen-democraat Jean-Luc Dehaene gevraagd een nieuw kabi net te formeren. De afgelopen twee maanden heeft Dehaene al opge treden als informateur. Afgelopen week liet Dehaene weten dat er mogelijkheden zijn voor de vor ming van een rooms-rode coalitie inclusief de Vlaamse Volksunie. Volgens Dehaene bestaan er echter nogal wat meningsverschillen over de taalkwestie en de hervorming van Belgie tot een federale staat. ADVERTENTIE ENZ. ENZ. GROTE PARTIJ AANBIEDING O.A. VINYL EN DUPLEX IN DIV. MODERNE DESSINS, COLL. 1988 Deze aanbieding is geldig t/m 2 april '88 dèWANDENWINKEL Haarlemmerstraat 111 - Leiden - Tel. 123867 WASHINGTON (GPD) - Het Amerikaanse ministerie van defen sie heeft de ambitieuze plannen om een groot ruimteschild tegen bin nenkomende raketten te ontwik kelen, ernstig teruggeschroefd. Dat staat in de Washington Post van gisteren. Volgens de krant staat het voor het Pentagon nu vast dat Reagan's zogenaamde „Star Wars" plannen, ook wel bekend als Strategisch De fensie Initiatief (SDI), onhaalbaar zijn. Onoplosbare technische en fi nanciële problemen spelen daarbij rol. Het niddellijke doel i SDI MEXICO (GPD/AP) De San- dinistische regeerders van Nicara gua hebben een eerste groep van honderd politieke gevangenen vrij gelaten. Managua geeft daarmee gevolg aan de afspraken, die vorige week in het plaatsje Sapoa werden gemaakt met de contra-revolutio- De maatregel komt op een mo ment dat het nog niet duidelijk is in hoeverre de Contra's hun deel in de overeenkomst zullen nakomen. Verschillende commandanten van de rebellen op het slagveld hebben de wapenstilstand met de San dinisten bestempeld als "een over gave". Adolfo Calero, de politieke voor man van de rebellen, wordt be schuldigd van "verraad". Dit week einde hielden de Contra-leiders een topberaad in het Amerikaanse Miami. Of alle onderlinge geschil len tijdens die ontmoeting zijn overbrugd is vooralsnog onduide lijk. De pers werd zoveel mogelijk gemeden. Ook is nog onbekend wie er voor de Contra's vandaag naar Sapoa zal komen. In het plaatsje op de grens tussen Nicaragua en Costa Rica moeten nu gedetailleerde afspra ken worden gemaakt over de spe ciale zones, waarbinnen de strij dende rebellen zich de komende twee weken moeten terugtrekken. Daniel Ortega, de Sandinistische president, gelooft dat de onderlin ge ruzie binnen de Contra's een di rect gevolg is van Amerikaanse po gingen om de wapenstilstand te on dermijnen. Verwacht wordt, dat veel Contra's zich liever zullen te rugtrekken naar Honduras, dan naar de speciale zones in Nicaragua zelf. De Sandinisten vrezen dat der gelijke Contra's, mochten ze op nieuw Amerikaanse hulp krijgen, een bedreiging zullen vormen voor de in zicht zijnde vrede. Ortega heeft daarom dit weekeinde aange drongen op directe onderhandelin gen met Washington. Ook zou hij graag een een internationale vre- Met het vrijlaten van de eerste groep politieke gevangen willen de Sandinisten druk uitoefenen op de Contra's, opdat ook zij hun afspra ken nakomen. Tomas Borge, de mi nister van binnenlandse zaken, riep de rebellen op om nu ook te be ginnen met het vrijlaten van alle door hen ontvoerde personen, iets waarover in Sapoa niet is gespro ken. Het akkoord verplicht de San dinisten om de komende twee-en- een-halve week alle van contra-re volutionaire activiteiten beschul digde gevangenen vrij te laten, in totaal zo'n 1500. De dan nog 1800 achter de tralies zittende leden van de Nationale Garde van de vroege re Somoza-dictatuur zullen wor den vrijgelaten, zodra Contra's en Sandinisten het eens worden over een definitief vredes-akkoord. De ruim 3000 Amerikaanse troe pen die elf dagen geleden naar Honduras werden gestuurd zijn gisteren begonnen aan de terugreis naar de VS, "We hebben bereikt waarvoor we hier kwamen: de Ni- caraguanen terugwijzen naar hun plaats", betoogde een Amerikaan se officier. was: de bescherming van militaire en civiele doelen (zoals grote ste den) van de VS en eventueel zijn bondgenoten tegen een nucleaire aanval door de Sovjetunie. Dat blijkt veel te hoog gegrepen te zijn. Uit een geheim document dat vo rig jaar is opgesteld door de geza menlijke chefs van staven kan wor den opgemaakt, dat de Amerikaan se militaire top nu genoegen zou nemen met een SDI- systeem dat alleen militaire doelen zou be schermen. Volgens het document, waaruit door de Washington Post wordt ge citeerd, zou zo'n systeem in staat moeten worden geacht hooguit 30 procent van alle binnenkomende raketten tegen te houden. In het document wordt ervan uitgegaan, dat hiervan een afschrikwekkende werking zal uitgaan. Maar als dat niet het geval zou zijn en de Sovjetunie zou voor de totale nucleaire aanval kiezen, dan zou dat betekenen dat van de 5000 kernkoppen er 3500 doel zouden treffen. Dat zou voor vernietiging op een immense schaal zorgen. Als niettemin voor dit terugge schroefde systeem wordt gekozen, dan zou dat zeker 150 miljard dollar kosten. Dat is twee keer zoveel als eerder was geraamd. De statione ring van een beperkt SDI-systeem zou dan vanaf 1996 kunnen begin- Veel wetenschappers en militai re experts vragen zich evenwel af, of dat wel de moeite waard is, en of zelfs het teruggeschroefde SDI- systeem in staat zal zijn de dus toch al ernstig gedevalueerde verwach tingen waar te maken. Deze in de Washington Post aan gehaalde experts beschouwen de vijf jaar aan onderzoek en 12 mil jard dollar die tot dusver aan SDI zijn besteed, eigenlijk als verloren tijd en geld. Zij gaan ervan uit, dat met het naderende vertrek van Reagan ook het eind van SDI dichtbij is gekomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 5