Verontrusting over
alcohol tijdens werk
'Mij is de hel beloofd,
en die heb ik gezien'
OOK IN FILTER EN MENTHOL LIGHTS 25 BOX
'Laat jongeren maar
eens wat nuttigs doen'
Krakers slaags met politie tijdens rechtszaak
DINSDAG 22 MAART 1988
PAGINA 3
Bijna helft werknemers drinkt met pauzes en recepties
DEN HAAG (GPD) Ongeveer 300.000 werknemers drinken regelmatig alcohol op het
werk. Dat blijkt uit het rapport 'Alcoholgebruik onder de Nederlandse bevolking' dat het
Instituut voor Preventieve Gezondheidszorg TNO in opdracht van het ministerie van soci
ale zaken heeft gemaakt. Staatssecretaris De Graaf (sociale zaken), die het rapport gisteren
in ontvangst nam, vond de cijfers 'verontrustend'. Hij ziet voorlopig geen mogelijkheden
tot een wettelijk verbod op alcoholgebruik op het werk en wil daarom een beroep doen op
het bedrijfsleven.
Het onderzoeksinstituut consta
teerde dat ruim 40 procent van de
werknemers wel eens alcohol dr
inkt op het werk. Dat gebeurt in
pauzes en tijdens recepties. Onge
veer zes procent drinkt regelmatig
in werktijd. Van de ondervraagden
drinkt 2,3 procent (1 miljoen men
sen) wekelijks gemiddeld 20 glazen
alcohol, waarvan ongeveer 10 gla
zen op het werk.
Alcoholgebruik op het werk
komt volgens de onderzoekers
naar verhouding veel voor in de ho
reca, het bank- en verzekeringswe
zen, onder militairen en bij beleids
voerende en hogere leidinggeven
de functionarissen. Het komt wei
nig voor bij kleine ondernemers,
agrariërs en bij vrouwelijk huis
houdelijk en verzorgend perso
neel.
De Graaf zei dat het onderzoek
bijdraagt tot een beter inzicht in
het alcoholprobleem in onze sa
menleving. De resultaten veron
rusten hem, vooral het feit dat veel
verantwoordelijke werknemers
nogal wat alcohol nuttigen. Voor
alsnog ziet de staatssecretaris geen
mogelijkheden om een verbod op
basis van bijvoorbeeld de Arbeids
omstandighedenwet af te konid-
gen.
(Vervolg pagina 1)
DEN HAAG/RAALTE/
LEEUWARDEN/ZEEWOLDE
(GPD/ANP) - Premier Lubbers ver
dedigde in zijn toespraak in Raalte
de verlaging van het minimumloon
voor jongeren tussen de 23 en 27
jaar met hand en tand en sprak van
een 'kernpakket'. "We moeten de
Brokkenpiloot
De Voorburgse politie heeft de
auto in beslag genomen van een 84-
jarige inwoper van Voorburg. Na
dat zijn verzekering was beëindigd
omdat hij teveel brokken maakte,
richtte hij toch weer voor 20.000
gulden schade aan. De zoon van de
man sloopte de wielen onder va-
der's auto vandaan, maar moest ze
er weer onder zetten toen deze een
advocaat in de arm nam. Na een
vruchteloos gesprek legde de zoon
de auto aan de ketting, maar de be
jaarde maakte de auto los en ver
stopte hem op een parkeerterrein.
De zoon zag de auto daar en waar
schuwde de politie.
Fraude
Voor de Almelose rechtbank is
gisteren 12 maanden gevangenis
straf, waarvan vier voorwaardelijk,
geëist tegen de 51-jarige B. uit Beu-
ningen wegens fraude met dekbe-
wijzen en deknummers van de be
kende hengst Lucky Boy. Bloed
proeven hebben uitgewezen dat 72
nakomelingen niet van Lucky Boy
kunnen zijn. B. heeft toegegeven
dat hij sommige merries liet nadek-
ken, omdat Lucky Boy zijn werk
vaak .onvoldoende' had uitge
voerd.
Glazen globe
Het kinderboek „Leven in
Lapland" van de Zweedse schrijf
ster Bodil Hagbrink is bekroond
met de Glazen Globe 1988 van het
Koninklijk Nederlands Aardrijks
kundig Genootschap. Volgens de
jury geven het verhaal en de illu
straties een goed beeld van de tra
ditionele manier van leven in
Lapland.
Snelheidscontrole
De politie in Dordrecht heeft gis
teren bij een snelheidscontrole op
de A-16 tussen de Moerdijk en de
Drechttunnel 850 automobilisten
die te snel reden bekeurd. De
hoogst gemeten snelheid was 181
kilometer per uur, er werd pas van
af 130 bekeurd. Na het controlege-
bied werden de automobilisten
door een spandoek gewaarschuwd
dat ze gecontroleerd waren.
Croiset
Justitie begint in april een ge
rechtelijk vooronderzoek tegen de
acteur Jules Croiset. De Belgische
justitie heeft het Amsterdamse
Openbaar Ministerie gevraagd het
onderzoek over te nemen. Croiset
verklaarde eind vorig jaar in Belgie
dat fascisten hem ontvoerd hadden
en vernederd als jood. Begin janua
ri gaf hij toe de ontvoering te heb
ben verzonnen als protest tegen
het toneelstuk 'Het vuil, de stad en
de dood'.
Liever wil de bewindsman dat
werkgevers en werknemers zich
bewust worden van de grote geva
ren die hier schuilen. Het is bekend
dat probleemdrinkers een hoger
ziekteverzuim vertonen en vaker
betrokken zijn bij bedrijfsongeval
len. Volgend jaar krijgt het rapport
een vervolg via een onderzoek naar
de relaties tussen alcoholgebruik,
werk en werkomstandigheden.
Dan worden mogelijk suggesties
over nadere (preventieve) maatre
gelen gedaan.
Drie procent
Als de totale alcoholconsumptie
wordt bezien (ook buiten het werk)
blijkt dat ruim driekwart van de
beroepsbevolking tenminste één
maal per week drinkt. Ongeveer 16
procent van de mannen en vijf pro
cent van de vrouwen drinkt meer
dan 20 glazen alcohol per week.
Werknemers in de horeca, de
bouwnijverheid, de industrie en
het transportwezen drinken in het
'algemeen het meest.
Land- en tuinbouwers, werkne
mers in openbare nutsbedrijven en
wetenschappelijke vakspecialisten
(vooral technische en medische)
drinken het minst. In tegenstelling
moed hebben jongeren flink tege
moet te treden", aldus de premier.
Jongeren tot 21 jaar moeten vol
gens Lubbers of werken, studeren,
in militaire dienst gaan of "wat an
ders nuttigs doen", maar krijgen in
ieder geval geen uitkering. Hij
noemde het 'de wereld op zijn kop
zetten' om werkloze jongeren een
hogere uitkering te geven dan de
studiebeurs voor studenten.
De enige maatregel die volgens
Lubbers bespreekbaar is, betreft
de verlaging van de kinderbijslag
voor kinderen die in het buiten
land verblijven. Die maatregel
raakt vooral Marokkaanse en Turk
se kinderen.
Premier Lubbers vindt de voor
gestelde bezuinigingsmaatregelen
van 3,4 miljard gulden "sociaal ver
antwoord". De premier is het ook
niet eens met de kritiek dat de
voorgestelde belastingverlagingen
vooral ten goede komen aan de ho
gere inkomens. Volgens Lubbers
doen de meeste bezuinigingen in.
de sociale zekerheid 'geen pijn'.
Bovendien wordt de koopkracht
van de minimumuitkeringen in de
plannen niet verminderd. Lubbers
zei dan ook steun van de 'kennelijk
zeer gemotiveerde CDA-fractie' te
verwachten voor de besparingen
óp de ziektewet en de arbeidsonge
schiktheidsuitkeringen.
WD-fractieleider Voorhoeve
verwacht een buitengewoon span
nend debat. In zijn toespraak op
een WD-bijeenkomst in Zeewol-
de zei hij het een slechte zaak te
vinden voor het regeringsbeleid als
het pakket voorstellen zou worden
veranderd. Voorhoeve maande het
CDA tot voorzichtigheid. "Je moet
van goeden huize komen om alter
natieven voor het bezuinigings
pakket te verzinnen, die de doel
stellingen van het kabinet dichter
bij brengen. De oplossing van het
conflict ligt in handen van het
CDA".
Het CDA zal volgens fractielei
der De Vries het pakket beoorde
len vanuit zijn verkiezingspro
gramma en het regeerakkoord.
Vooral de sociale zekerheid en de
belastingverlaging voor hogere in
komens zullen zwaar wegen. De
aanpak van zijn fractie staat vol
gens De Vries garant voor een con
structieve benadering. Dat er nu
een sfeer van politieke spanning
ontstaat, betekent voor het CDA
zeker niet dat er gedreigd wordt
met een kabinetscrisis.
De Vries: "Er zit zoveel waarde
vols in het beleid van het kabinet,
dat wij niet op een crisis uit zijn.
Het gaat ons alleen om het verbete
ren van bepaalde punten van het
nu ter beoordeling aangeboden
pakket maatregelen".
De Vries werd in Leeuwarden
geconfronteerd met een delegatie
van zes zwaargewichten van het
CNV. De vakbondsleiders lieten
met een spandoek weten "op Bert
te rekenen". CNV-voorzitter Henk
Hofstede betrapte De Vries op een
iets voorzichtiger houding dan hij
de laatste dagen gewoon was. De
CNV-leider: "Ik wil graag de ha'rde
toezegging dat de plannen niet
worden doorgevoerd zoals ze er nu
liggen. Voor de uitkeringsgerech
tigden, de jongeren en de buiten
landse werknemers. Want in die
groepen is nu sprake van een ver
trouwenscrisis die moet worden
hersteld".
tot eerder onderzoek bleek dat art
sen, verkopers, werkers in de che
mische industrie en schilders niet
meer dan de gemiddelde hoeveel
heid alcohol drinken.
Het feit dat drie procent van het
totale verbruik op het werk plaats
vindt betekent dat een verbod
slechts een geringe invloed zal heb
ben, menen de onderzoekers. Wil
men echter het alcoholgebruik bij
de beroepsbevolking verminderen
dan zal ook aandacht moeten wor
den besteed aan het gebruik buiten
het werk.
Minder bijstand
voor thuis
wonende jeugd
DEN HAAG (ANP) - Jongeren van
18 tot en met 20 jaar krijgen
voortaan alleen nog maar een bij
standuitkering voor alleenstaan
den als zij niet bij hun ouders kun
nen wonen. In alle andere gevallen
krijgen ze per 1 juli 1988 de (veel la
gere) uitkering die geldt voor thuis
wonenden.
Deze maatregel, die gisteren
door staatssecretaris De Graaf (so
ciale zaken) is bekendgemaakt,
geldt alleen voor nieuwe gevallen.
Wie de hogere uitkering dus al
heeft, raakt hem niet kwijt. Het le
vert De Graaf 75 miljoen gulden op.
De ingreep betekent dat 18- en 19-
jarigen hun uitkering van 765 tot
380 gulden zien zakken en 20-jari-
gen van 775 tot 475 gulden.
De Graaf heeft de maatregel ge
nomen omdat de afstand tussen
het loon van jongeren die werken
en de bijstandsuitkering voor deze
leeftijd volgens hem te gering is.
Jongeren die niet thuis kunnen
wonen krijgen nog wel de uitke
ring voor alleenstaanden. Dit is het
geval als de ouders zijn overleden,
in het buitenland wonen of als de
jongere door de jeugdhulpverle
ning buiten het gezin is geplaatst
(jeugdinrichting, pleeggezin of be
geleide kamerbewoning).
GROEN PLATFORM (GPD) -
Het Eerste-Kamerlid voor de PPR,
Bas de Gaay Fortman, is samen
met drie anderen uit het Groene
Platform getreden. Aanleiding is
het kort geding dat een aantal le
den onder aanvoering van het Am
sterdamse raadslid Roel van Duijn
overweegt aan te spannen tegen
het bestuur van het Groen Plat
form aan te spannen wegens wan
beleid. Het bestuur zou niet correct
hebben gehandeld tijdens een re
cente bestuursverkiezing. Een deel
van de stemgerechtigden zou zich
pas kort voor de verkiezing als lid
hebben gemeld en nog niet stem-
gerechtgid zijn.
ENSCHEDE (GPD) - Geld is vol
gens de 32-jarige Roelof Luttje de
drijfveer geweest van de beestach
tige mishandeling die hij vorige
week dagenlang heeft ondergaan
in zijn kosthuis te Enschede.
Roelof werd door zijn 28-jarige
kostbaas B. en diens 21-jarige
vriendin W. in een flatwoning op
twee-hoog gevangen gehouden,
waarbij hij de vreselijkste dingen
meemaakte. Zo liet het tweetal
hem uitwerpselen eten en werd
drie keer een broek van hem in
brand gestoken. Het slachtoffer
vluchtte door via het balkon naar
beneden te klimmen.
"Beesten zijn het. Pure sadis
ten", vertelt Luttje op zijn schuil
adres. "Het was ze om geld te doen,
dat ik helemaal niet heb, want ik
leef van een uitkering van de socia
le dienst. Die man en vrouw waren
gokverslaafd. Hele avonden zaten
ze te kaarten, en of ik wilde of niet,
ik moest meedoen. Voor het trek
ken van een verkeerde kaart schre
ven ze dan 500 gulden boete op en
daar moest ik maar aan zien te ko-
ARNHEM (ANP/GPD) - Een kort
geding tegen Nijmeegse krakers
voor de rechtbank in Arnhem is
gistermiddag uitgelopen op een
massale vechtpartij tussen krakers
en politie. De vechtpartij in en bui
ten het paleis van justitie volgde na
de ontruiming van de publieke tri
bune. Bij de ongeregeldheden voor
en tijdens het kort geding werden
zes arrestaties verricht.
Gisterochtend moest de politie al
in actie komen toen een dertigtal
krakers vóór het paleis van justitie
een oorverdovend 'concert' op
tam-tams, metalen deksels en an
dere alternatieve slaginstrumenten
aanhief. Toen de krakers geen ge
hoor gaven aan het verzoek zich te
verwijderen, voerde de politie een
korte charge uit.
Tijdens de zitting verstoorden de
krakers het kort geding diverse
malen. Nadat ze ongevraagd het
woord hadden genomen gelastte
de vice-president van de recht
bank, mr. N. van Raalte, ontrui
ming van de zaal. Hierbij ontston
den ongeregeldheden. Drie man
nen en twee vrouwen werden aan
gehouden omdat ze geen gehoor
"Omdat ik het geld niet had, wer
den ze agressief. Ze hebben me
meermalen het mes op de keel ge
zet en met vleesvorken gestoken.
Ze sloegen en schopten me. Ik was
te bang ook maar iets terug te doen,
want ik kende inmiddels de repu
tatie van B: hij is een zware crimi
neel. Maar zijn vriendin was zo mo
gelijk nog een graadje erger. Dat
zijn geen mensen meer. Die moe
ten ze levenslang opsluiten, want
ze zijn een gevaar voor de maat
schappij".
Luttje, een werkloze opperman
uit de bouwvak, kwam zes weken
geleden bij het samenwonende
paar terecht. Zijn vorige kosthuis
moest hij verlaten omdat de moe
der van de man daar introk. "Ik had
helemaal geen argwaan", zegt hij.
gaven aan een bevel van de politie
zich te verwijderen. Eén vrouw
werd aangehouden omdat zê een
agent in zijn gezicht had gespuugd.
Van de arrestanten wilde alleen
een 29-jarige Nijmegenaar zijn
naam en leeftijd noemen. De arres
tanten zijn gisteravond na verhoor
vrijgelaten. Tegen hen is proces
verbaal opgemaakt.
Het kort geding was aangespan
nen door een Nijmeegs echtpaar.
Zij willen in het gekraakte pand De
"Dat leek ook niet nodig. Ze be
loofden me dat ik het heel goed zou
krijgen en ik had de eerste dagen
ook geen klagen. Ik kreeg zelfs een
jas en een paar schoenen en het
eten was prima".
"Maar gaandeweg werd het ver
schrikkelijk. Eerst moest er 170
gulden bij de afgesproken prijs van
500 gulden. Tussen de man en de
vrouw ontstonden steeds vaker ru
zies en dan werd de vrouw hyste
risch en gooide met huisraad.
Daarna werd het op mij afgerea
geerd. Toch was de verstandhou
ding niet slecht. Op een nacht werd
ik uitgenodigd seksueel contact
met haar te hebben waar B. bij was.
Op hun slaapkamer in hun bed.
Daar had ik nooit op in moeten
gaan, maar wie weet. anders had-
Arkstee in Nijmegen een hotel an
nex restaurant vestigen. In het acht
jaar geleden gekraakte pand is vol
gens de krakers een woon-werk-ge-
meenschap gevestigd. De krakers
willen het pand alleen verlaten, als
zij elders hun woon-wer-gemeen-
schap kunnen voortzetten. De vice-
president van de rechtbank wijst
29 maart vonnis. Mr. Van Raalte
kondigde aan dat hij bij een even
tueel ontruimingsvonnis geen
snelle ontruiming zal vorderen.
den ze het misschien toch wel ge-
eist".
"Ze hebben me ook tot diefstal
len aangezet. Ik moest op een pasje
elektronica bestellen en die ver
kochten ze dan voor een paar hon
derd gulden onder de prijs. Het
geld vergokten ze in cafetaria's".
"Nee, ik durfde niks te onderne
men. B. liep altijd met een groot
mes op zak. Als ik iets weigerde,
werd ik mishandeld. Ze hebben
een sigaret op mijn rug uitgedrukt,
me vastgebonden, drie broeken in
brand gestoken. Ik mocht ook niet
zitten. De avond dat ik vluchtte,
had B. mij meegedeeld dat ik de he
le avond moest staan en dat hij me
daarna zou vastbinden of in de kast
opsluiten. Toen ik moest afwassen,
zag ik dat ze vergeten hadden de
sleutel uit de balkondeur te halen.
Die kans heb ik benut. Ze zaten op
dat moment in de kamer te kaar
ten".
Luttje wil nu alleen maar rust en
liever niemand meer te woord
staan die met hem over de afgelo
pen weken wil praten. "Die twee
hebben me een hel beloofd en die
heb ik gezien".
DES-dochters
stellen bedrijven
verantwoordelij k
voor kanker
DEN HAAG (GPD) - Zes dochters
van vrouwen die tijdens hun zwan
gerschap het hormoonpreparaat
DES hebben gebruikt, hebben bij
de Amsterdamse rechtbank een ci
viele procedure aangespannen te
gen farmaceutische bedrijven. Vol
gende week dinsdag houden beide
partijen voor de Amsterdamse
rechter hun pleidooien. De 'DES-
dochters' stellen de tien fabrieken
verantwoordelijk voor de baar
moederkanker die zij hebben opge
lopen. Volgens de zes vrouwen is
die veroorzaakt, doordat hun moe
ders tijdens de zwangerschap het
DES-hormoon toegediend hebben
gekregen.
Het DES-hormoon werd in de ja
ren '50 tot en met de beginjaren '70
aan zwangere vrouwen gegeven
om miskramen te voorkomen.
Naar schatting kregen ruim 200.000
vrouwen het middel tussen 1947 en
1975 voorgeschreven. Volgens de
DES-dochters is er veel te weinig
onderzoek gedaan naar schadelijke
bijwerkingen van het middel. Bo
vendien vinden ze dat de bedrijven
het medicijn niet meer hadden mo
gen verkopen, nadat er een relatie
was gelegd tussen het gebruik van
DES en kanker bij dochters van be
handelde vrouwen.
"Inzet van de procedure is het
krijgen van schadevergoeding",
zegt woordvoerder A. Direcks van
de DES-dochters. Het proces is
volgens haar belangrijk om een ju
ridische uitspraak te krijgen over
aansprakelijkheid van fabrikanten
voor hun produkten.
In 1971 toonde een onderzoek
aan dat DES de vormen van kanker
kan veroorzaken, waaraan de kin
deren van vrouwen die DES had
den gebruikt lijden. Volgens advo
caat mr. Ekering, die optreedt na
mens de tien aangeklaagde fabri
kanten, is die relatie niet aange
toond. "Het enige dat vaststaat, is
dat die vrouwen inderdaad die be
paalde vorm van kanker hadden.
Er blijven dan nog een aantal vra
gen over. Het is bijvoorbeeld niet
bewezen, dat al hun moeders DES
hebben geslikt. Bovendien vraag
ik me af, of de vrouwen tien tame
lijk willekeurige bedrijven aan
sprakelijk kunnen stellen voor een
produkt dat door veel meer fabri
kanten is gemaakt".
KEP verbetert paspoort na kritiek
DEN HAAG (ANP) - De paspoortfabrikant KEP geeft TNO volgens een
woordvoerder van dit onderzoeksinstituut nog vóór 1 april een aantal
nieuwe paspoortkaarten voor aanvullend onderzoek. Volgens KEP zijn
in de nieuwe versie verbeteringen aangebracht ten opzichte van de pas
poorten die reeds door TNO zijn onderzocht.
De fabrikant kan de paspoorten op zijn vroegst op 23 maart leveren. Zo
dra de paspoortkaarten binnen zijn wordt begonnen met het aanvullend
onderzoek. Dit rapport zal gelijktijdig aan KEP en aan het ministerie van
buitenlandse zaken worden uitgebracht.
Leden van de Tweede Kamer kunnen op het ministerie van buitenland
se zaken een brief inzien die de Amerikaanse expert Kubic over de kwali
teit van het nieuwe paspoort heeft geschreven. Volgens staatssecretaris
Van der Linden blijkt uit de brief, in tegenstelling tot wat werknemers
van de Staatsdrukkerij beweren, geen kritiek op het paspoort.
ADVERTENTIE
Premier Lubbers daagt jeugd uit:
Krakers en politie raken slaags voor het Arnhemse gerechtsgebouw. (foto anp)
