TAD LEIDEN
'Opname van demente patiënten
in de regio een regelrechte ramp'
Jongeren bezetten kantoor
van sociale dienst in Leiden
LEIDSCH iÜ DAGBLAD
Uit protest tegen plannen van kabinet
Fietser
gewond
vanavond in de aanbieding:
IN DE OUDE een voorzichtig
MARENPQfft1 ontluikende
"I ontp avr\n/-l"
SPONS
s
DINSDAG 22 MAART 1988
LEIDEN De opname van de
mente patiënten laat in Leiden en
omstreken ernstig te wensen over.
Betrokkenen uit de gezondheids
zorg spreken van een 'onhoudbare
en onaanvaardbare situatie'. In
Leiden zijn geen bedden beschik
baar voor mensen die thuis niet
door
Meindert van der Kaaij
meer verzorgd kunnen wórden
doordat ze geestelijk achteruit zijn
gegaan. Er is een werkgroep ge
vormd van belanghebbenden en
deskundigen die de knelpunten op
dit gebied op een rijtje gaat zetten.
De leiding van het Leidse verpleeg
tehuis Zuydtwijck gaat een aan
vraag indienen om nieuwbouw te
plegen voor 60 bedden voor de
menten.
Bij de Hiagg is een wachtlijst van
150 demente patiënten die eigen
lijk al hadden moeten zijn opgeno
men. Voor de meesten geldt een
wachttijd van 9 maanden. Een
noodsituatie volgens algemeen di
recteur B. Samsom van het Riagg
in Leiden. Dat demente mensen zo
lang op opname moeten wachten
noemt hij een regelrechte ramp.
"Familie van mensen die eigenlijk
in een verpleegtehuis thuishoren
moeten we vaak teleurstellen. We
kunnen dan alleen adviseren om
maatregelen te nemen zoals het af
sluiten van de gaskraan, omdat de
mente mensen vergeetachtig zijn.
Ze kunnen een gevaar voor zichzelf
en anderen vormen", aldus Sam-
ADVERTENTIE
Toyota-rijder?
Maak dan eens een proefrit in
een Verberg Toyota. Da's een
Toyota waar een heel vertrouwd
bedrijf achterstaat. Plezierige
zekerheid is dat.
A.J. Verberg's Auto B.V.
Zoeterwoudseweg 23,
2321 GM Leiden
tel. 071-313141
Daar komt u verder mee
Eén van de taken van de
het onderzoeken
door huisarts, bejaardentehuis of
ziekenhuis worden aangemeld
voor een plaats in een tehuis voor
demente patiënten. Zo moet be
paald worden hoe hoog de nood is.
"Mijn medewerkers komen in inci
dentele gevallen erge dingen tegen.
Ik wil het nu in de pers niet opbla
zen, maar het is wel de realiteit. We
weten dat familieleden, vrienden,
buren en kruisvereniging zich in
allerlei bochten wringen om te
voorkomen dat dementen verloe
deren en omkomen. Er bellen da
gelijks directeuren van bejaarden
tehuizen met het verzoek om be
woners sneller in een verpleegte
huis geplaatst te krijgen".
Samsom laat daar direct op vol
gen dat zoiets niet kan. De Riagg zit
in een moeilijke situatie tussen in
stanties die mensen een behoorlijk
opderdak willen geven en ver
pleegtehuizen. "We hebben slechts
een zeer beperkt aantal plaatsen tot
onze beschikking. Het is schippe
ren geblazen. Het is frustrerend om
op die manier een keuze te moeten
maken".
Vergrijzing
Hoewel het aantal bejaarden in
Nederland toeneemt, trekt het mi
nisterie van volksgezondheid nau
welijks extra geld uit voor de ziek
ten die de ouderdom met zich mee
brengt. "De norm van het aantal
bedden per 100.000 inwoners is al
in geen jaren meer bijgesteld. Dat
is een heilige koe voor de staatsse
cretaris geworden. Ik heb sterk de
indruk dat de norm niet wordt ver
anderd uit bezuinigingsoverwegin
gen", zo vreest Samsom.
Demente Leidenaren zijn aange
wezen op het psychiatrisch cen
trum voor bejaarden O verduin in
Katwijk en verpleeghuis Mariën-
haven in Warmond. In de regio
rond Leiden is in totaal een groot
gebrek aan bedden voor demente
patiënten. Volgens deskundigen
gaat het om een landelijk ver
schijnsel. Te weinig is rekening ge
houden met de grote toename van
het aantal bejaarden in Nederland,
ook wel vergrijzing genoemd.
In Leiden is zelfs helemaal geen
instantie waar dergelijke patiënten
kunnen worden opgenomen. Vol
gens directeur van het Leidse ver
pleegtehuis Zuydtwijck E.W.N.
Lüning moeten er vaak mensen
worden afgewezen omdat zij de
ment zijn. Officieel mogen die te
huizen alleen patiënten opnemen
die een lichamelijke handicap heb
ben. In praktijk blijkt door het gro
te tekort aan bedden voor demen
ten moeilijk om daar strikt de hand
aan te houden. Daarom heeft het
bestuur van Zuydtwijck plannen
om het tehuis met 60 bedden voor
dementen uit te breiden.
Volgens Lüning komen er vaak
patiënten binnen die zowel licha
melijk als geestelijk ernstig achter
uit zijn gegaan. "Die bevinden zich
in het zogenaamde 'grijze' gebied.
Dat is een heel moeilijke categorie
voor ons. Het personeel en het ge
bouw van Zuydtwijck is alleen be
rekend op patiënten die lichame
lijk iets mankeren en hier beter wil
len worden. Bovendien zijn we niet
erkend door de minister om de
menten op te nemen", aldus
Lüning.
Gewezen wordt op de bizarre si
tuatie dat Leiden wél ruim in het
aantal bedden voor patiénten met
een lichamelijke handicap zit,
maar geen opvang voor demente
bejaarden heeft. In de omliggende
gemeenten is dat juist omgekeerd.
Er is volgens betrokkenen sprake
van een slechte spreiding over de
regio rond Leiden, die men Zuid-
Holland-Noord noemt. Hiertoe be
hoort naast Leiden ook Alphen aan
den Rijn en de kust- en bollen
streek.
Noodtoestand
Directeur B.R. van Beusekom
van het verpleegtehuis Leythenro-
de uit Leiderdorp bevestigt het
door Luning geschetste beeld.
"Soms nemen we iemand op waar
bij sprake is van een noodtoestand.
Stel dat iemand die dement is thuis
een been breekt. Dan moet er wat
gebeuren en nemen die persoon
op. Dat kan heel goed gaan zodat
de patiënt na verloop van tijd weer
naar huis kan zodra het been gene
zen is. Later kan echter ook blijken
dat dat een foute beslissing was en
dat het dementie-proces zodanig is
verergerd, dat terugkeer naar huis
onmogelijk is. We kunnen dan
geen kant uit", aldus Van Beuse
kom.
Duidelijk stelt hij dat niet klak
keloos iedereen wordt opgenomen.
"Als we ervan overtuigd zijn dat ie
mand dement is, besluiten we niet
tot opname. Vaak is bij een eerste
observatie niet duidelijk wat de
aard en oorzaak zijn van de klach
ten. Dan geven we zo iemand het
voordeel van de twijfel". Volgens
Van Beusekom en Lüning levert
een demente patiënt op een zaal
vaak de nodige spanningen op.
"Patiënten die bij hun volle ver
stand zijn vinden het erg om met
een demente op een zaal te liggen.
Ook familieleden maken daartegen
bezwaar en dat is wel begrijpelijk.
Demente patiënten vereisen nu
eenmaal een andere zorg", zo stelt
Van Beusekom.
De districtscommissie voor de
volksgezondheid provincie Zuid-
Holland-Noord, gaat binnenkort
met een aantal deskundigen om de
tafel zitten om een planprocedure
te maken. Hierbij moet boven tafel
komen waar de knelpunten zich
bevinden en welke mogelijke op
lossingen er zijn. Aan de hand van
deze nota beslist het ministerie van
volksgezondheid of één van de ver
pleegtehuizen uit de Leidse regio
mag uitbreiden.
Secretaris van die commissie L.
van Weert zegt dat er van alle kan
ten signalen komen dat er snel iets
aan de nijpende situatie moet wor
den gedaan. "Verpleegtehuizen
kunnen geen kant meer op met pa
tiënten. Onderling ontstaat er nu ir
ritatie over het opnamebeleid. Het
ene tehuis interpreteert de criteria
weer anders dan het andere. Er is
daardoor grote onduidelijkheid en
sprake van een afstemmingspro
bleem. Zelf pleit ik ervoor om op
regionaal gebied het opvangen van
demente bejaarden te coördineren.
Zover is het helaas nog niet", aldus
Van Weert.
In een ludieke sfeer jonassen ontevreden jongeren wethouder de la Mar in het kantoor van de sociale dienst
aan de Langebrug in Leiden. (foto ANp>
LEIDEN Ongeveer 80 jongeren
hebben gisteren ongeveer twee uur
het gebouw van de sociale dienst
aan de Langebrug bezet. Zij eisten
dat de Leidse wethouder De la Mar
zou verklaren dat hij de door de re
gering aangekondigde verlaging
van de sociale uitkeringen voor
jongeren niet zou uitvoeren. Toen
de wethouder niet tot die uitspraak
bereid bleek, wilden de jongeren
hierover een uitspraak van de ge
meenteraad. De actie van de jonge
ren verliep zonder incidenten. De
politie bemoeide zich er niet mee.
De gemeenteraad nam gister
avond een motie aan waarin de
voorgenomen bezuinigingen van
het kabinet worden afgekeurd. Een
meerderheid van de raad noemde
de plannen van de regering 'onaan-
Redactie: Simons van Driel en Meindert van der Kaaij,
telefoon 144941toestel 217 of 222.
Don Quichote(1)
"Ik voel me net als Don Quichote
die tegen de windmolens knokt.
Maar ik ben een strijdbaar fi
guur. Al moet de onderste steen
boven komen, ik blijf doorvech
ten". Leendert Cavé kan er maar
niet over uit. Hij is bang dat zijn
zoon Gilbert (21) de dupe dreigt
te worden van ambt.elijke regel
tjes. Gilbert kreeg een tijdje gele
den op medische indicatie een
woning toegewezen in de Molen
straat. Cavé senior: "Met centrale
verwarming zodat hij niet kan
verbranden als hij een toeval
krijgt. Want hij lijdt aan zware
epilepsie".
De woning was gekocht door
de gemeente, met nog enkele an
dere huizen op de hoek Molen
straat/Koningstraat, en vervol
gens ingrijpend gerenoveerd.
Toen Gilbert echter begin dit
jaar de woning wilde betrekken
bleek deze bijzonder vochtig te
zijn. Het behang van alle kamers
was nat. Leendert Cavé: "De ge
meente wilde toen eerst de
schuld geven aan de Woning
bouwvereniging Leiden. Maar zo
werkt het natuurlijk niet. Volks
huisvesting koopt de huizen en
laat ze renoveren. Daarna wordt
pas bepaald welke woningbouw
vereniging de zaak mag beheren.
Dus die is dan niet betrokken ge
weest bij de renovatie. Volks
huisvesting heeft later ook toege
geven dat het hun verantwoorde
lijkheid was".
Nadat de woning vochtyrij was
gemaakt kon Gilbert na twee
maanden wachten dan toch zijn
intrek nemen in het nieuwe
stulpje. De ellende was echter
nog niet voorbij volgens vader
Leendert: "Die jongen zal van z'n
leven niet kunnen werken. Hij is
bijna volledig aangewezen op z'n
video en z'n televisie. In de wo
ning was wel een aansluiting
aanwezig, maar de kabel ont
brak. Die bleek per ongeluk weg
gehaald. Bij de bovenburen die
van dezelfde aansluiting gebruik
maken lag de kabel er nog wel".
Dus maar een nieuwe kabel
aangevraagd. Groot was echter
de verbazing bij vader en zoon
Cavé toen de somma van 175 gul
den moest worden neergeteld.
Vader Cavé: "Normaal moet je
bij een verhuizing 88.50 gulden
betalen. Maar de gemeente han
teert in dit geval andere regels.
Ze rekenen de prijs voor een
nieuwe aansluiting. Dat is na
tuurlijk onzin want die aanslui
ting zit er nog".
Cave senior liet het er niet bij
zitten en belde vervolgens N.
Adema van volkshuisvesting:
"Hij gaf toe dat er een procedure
fout was gemaakt en dat de kabel
had moeten blijven liggen. Hij
vond het wel een zielig geval,
maar zei dat hij er niks aan kon
doen. Dat was een zaak voor de
stadskabel. Ik vind die Adema
een slappe-was-figuur".
Volgens Adema is er echter
geen sprake van een procedure
fout: "Ik heb nooit gezegd dat we
een fout gemaakt hebben. Alleen
bij kleine renovaties waarbij de
mensen gewoon in hun huis kun
nen blijven zitten blijft de kabel
liggen. Maar wanneer woningen
ingrijpend worden gerenoveerd
wordt de kabel er altijd uitge
haald. De stadskabei rekent dan
de normale prijs voor een nieuwe
aansluiting. Hoe dan ook, daar
mee hebben wij als volkshuis
vesting niks te maken. Het ener
giebedrijf rekent bijvoorbeeld
ook bepaalde bedragen voor
werkzaamheden in onze wonin
gen. Daarover hebben we niets te
zeggen".
Don Quichote (2)
Dus geen slappe-was-figuur?
Adema: "Dat is een kwalificatie
die geheel voor rekening komt
van de heer Cavé. Ik begrijp zijn
woede wel. Hij praat vanuit z'n
sociale bewogenheid, het gaat
om zijn epileptische zoon. Dat
valt te prijzen. Maar nogmaals,
we kunnen er niks aan doen. Dat
heb ik ook tegen de heer Cavé ge
zegd".
Gilbert Cavé in zijn woning aan de Molenstraat. Hij is het ot
is gestuurd in verband met de aansluiting voor kabeltelevisie.
Dus belde pa Cavé naar de
stadskabel. Cavé: "Ik heb toen
gesproken met de heer Van Don-
zel. Hij zei dat mijn zoon eerst die
175 gulden maar moest betalen.
Dan kon hij daarna Adema aan
sprakelijk stellen. Adema moest
het te veel betaalde bedrag maar
uit eigen zak terugbetalen".
Volgens A.J. Van Donzel lag
dat echter anders: "Nee hoor, die
woorden heb ik nooit gebruikt.
Volkshuisvesting bepaalt samen
met de aannemer wat er aan een
huis moet gebeuren in het geval
van renovatie. In alle gevallen
nemen ze vervolgens contact op
met ons. Als ze bijvoorbeeld een
nieuwe aansluiting willen voor
kabeltelevisie dan zorgen we
daarvoor. De kosten zijn dan
voor volkshuisvesting. Maar of
het nu de bedoeling was of niet,
in dit geval hebben ze kennelijk
geen contact met ons opgeno
men. Dan kunnen wij toch niet
vervolgens de kosten op ons ne
men als de huurder kabeltelevi
sie wil hebben? Die huurder
moet daarvoor zelf betalen".
Cavé senior is het daar dus niet
mee eens: "Begrijp je dat nou?
Ze geven elkaar de schuld. De
ene afdeling wil het hoofd niet
buigen voor de andere. Ik vind
dat zo kinderachtig en asociaal.
Ik heb tegen Van Donzel gezegd
dat hij wat menselijker moest
zijn. Maar hij zei dat we elkaar
wel voor de rechtbank zouden
zien en smeet de hoorn op de
haak".
Van Donzel ontkent dat echter
met klem: "De heer Cavé zelf zei
er een juridische zaak van te zul
len maken. Toen zei ik: als u
vindt dat u dat moet doen zien
we elkaar wel voor de rechter".
Een paar uur later komt Van
Donzel met een verrassende me-
?n rekening van 175 gulden die hem
(foto Wim Dijkman)
dedeling: "We zijn nog even gaan
kijken. Het blijkt dat er helemaal
geen aansluiting is. De aanslui
ting die er wel zit is alleen be
doeld voor de bovenburen. Maar
dan nog. Voor de procedure zou
het niks uitmaken. Zelfs al zat er
een aansluiting dan moet er toch
175 gulden'worden betaald. Dat
is een standaardbedrag".
Leendert Cavé barst in lachen
uit wanneer hij hoort van de on
verwachte boodschap: "Het is
gewoon belachelijk wat die man
verzint. Waarom heeft hij dat met
eerder nagekeken? En het klopt
ook niet. In elk huis zit een aan
sluiting. Maar hij is gewoon bang
om in de publiciteit te komen.
Daarom belt hij u omdat hij
denkt dat u van toeten noch wan
ten weet. Van Donzel is een echte
ijzerbijter, hij blijft maar zoeken
om zijn gelijk te krijgen. Nou dat
lukt hem mooi niet".
HERMAN JOUSTRA
vaardbaar'. Alleen de WD stemde
tegen. De liberalen menen dat het
gemeentebestuur niet op de stoel
van de regering moet gaan zitten.
CDA-fractievoorzitter Walen
kamp riep het college op ook zelf
een bijdrage te leveren aan 'bezui
nigingen die geen pijn doen' door
bijvoorbeeld de zevende wethou
der af te schaffen. Walenkamp kon
zich evenwel vinden in de 'steun
Bert de Vries-motie' die hij kreeg
voorgelegd.
De bezetting van het gebouw van
de sociale dienst begon gisteren
om kwart over drie. De jongeren
lieten tijdens de actie wel cliënten
van de sociale dienst toe, maar me
dewerkers mochten het gebouw
niet verlaten. De ambtenaren van
de sociale dienst konden het pand
overigens wel uit via een zijdeur.
In een pamflet maakten de actie
voerders duidelijk dat de bezetting
was gericht tegen de voorgenomen
korting van 300 gulden op de uitke
ring voor 18-, 19- en 20-jarigen en
tegen de verhoging tot de leeftijds
grens voor een minimum jeugd
loon van 23 tot 27 jaar.
Saboteren
De actievoerders eisten dat de
Leidse wethouder van sociale za
ken De la Mar zou verschijnen en
zou toezeggen bij de Tweede Ka
mer te protesteren tegen de plan
nen van het kabinet. De la Mar, die
na een uur in het gebouw van de so
ciale dienst verscheen, wilde dat
graag toezeggen. Hij ging echter
niet in op de eis dat hij zou verkla
ren dat hij de maatregel niet zou
uitvoeren.
De la Mar legde uit dat dat in fei
te inhield dat hij zou moeten aftre
den als de gemeenteraad hem daar
in niet zou steunen. De wethouder
stelde dat als zijn achterban wil dat
hij de maatregelen niet uitvoert,
dat via de politieke partijen die hij
vertegenwoordigt CPN, PPR en
PSP moet worden aangekaart.
Wel zegde hij toe met de sociale
dienst alle trucs te willen beden
ken om de kabinetsvoorstellen te
saboteren. Hij wees daarbij op de
mogelijkheid voor jongeren om
zich op een ander adres in te schrij
ven, terwijl zij nog eigenlijk niet
zelfstandig wonen. Verdere trucs
wilde hij in het openbaar niet kwijt.
Na de weigering van De la Mar
op de tweede eis van de jongeren in
te gaan, trokken de actievoerders
zich terug om zich te beraden. Zij
werden het vervolgens eens hun
eis te laten vallen, maar wel aan De
la Mar te vragen om het college
voor te stellen de maatregelen niet
uit te voeren. Ook willen zij mor
gen bij een vergadering van direc
teuren van sociale diensten van de
17 grote steden, het woord voeren.
Het college stelde zich na afloop
van de raadsvergadering eveneens
op het standpunt niet op het ver
zoek van de jongeren in te gaan om
de kabinetsmaatregelen niet uit te
voeren. Het college voerde aan dat
de gemeente Leiden een zoge
naamde 'artikel 12' gemeente is en
iedere uitgave door de rijksover
heid moet worden goedgekeurd.
Het niet uitvoeren van de korting
op de uitkering van jongeren zou
Leiden zo'n drie miljoen gulden
kosten. Het college dacht voor die
uitgave geen toestemming voor het
rijk te krijgen. Wel wilde een meer
derheid van het college de landelij
ke demonstratie op 28 maart tegen
de plannen van het kabinet steu-
Volgens een woordvoerder van
de FNV-jongenbeweging hebben
inmiddels ook de CDA-jongeren
zich bij de protesten tegen de voor
stellen van de regering aangeslo
ten.
LEIDEN - Een 13-jarige Leidse
jongen heeft gisteren een gekneus
de arm en pols opgelopen door een
ondoordachte handeling van een
automobiliste. Een 28-jarige vrouw
stapte aan de Drie Octoberstraat
uit haar geparkeerde auto zonder
te kijken naar het verkeer. De jon
gen fietste in de richting van de
Duivenbodestraat en reed tegen de
geopende portier van de auto. Hij
kwam hierdoor ten val.
ADVERTENTIE
Alléén in de 1 één van de acht 1
de
Plantage
ieven bieren van hec fust
IN DE OUDE
MARENPQRT
deWW
14
S®@
SOORTEN
BIER
e(e
Jlwce
SfUeyeli.
'STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
