PROFIEL VAN EEN
PARADEPAARDJE
Appelsap mede oorzaak van diarree bij kinderen
Statiegeld PET-fles moet omhoog
Consumentenorganisaties willen grondig onderzoek
CONSUMENT-
GAKO NU IN NIEUWE I
PAGINA 11
Rabarber wordt in de omgeving van Leiden weinig maar geteeld
maar toch zie je het overal bijna overal in de winkels. Wie er eens mee
wil experimenteren moet het nu doen want de kwaliteit is nu het best.
(foto GPD)
Liefhebbers van een frisse
salade kunnen deze week hun
hartje ophalen. Aan de Leidse
groenteveiling waren
maandagochtend de tomaten erg
goedkoop, de sla was niet duur
en ook de prijs van
komkommers viel, ondanks de
kleine aanvoer, wel mee.
Een typische wintergoente als
prei was duur 1,80-1,90 per
kilo). De prijs van andijvie zakte
wat maar met spinazie eten kunt
u beter nog even wachten, die
was erg duur. Wie van exotische
groenten houdt: er was weer
paksoy en amsoy in kleine
hoeveelheden.
Wie zondag een 'primeurtje' op
tafel wil hebben (bedenk wel
dat zoiets altijd nogal aan de
prijs is) moet bij de groenteman
om snijbonen vragen. Woensdag
worden de eerste aan de Leidse
groenteveiling aangevoerd door
de firma Hooymans uit
•Leidschendam.
Rabarber
Een (bij)groente die je met het
komende voorjaar in verband
brengt is rabarber. Ook die werd
al aangevoerd 1,70 per kilo) al
gaat er op de Leidse
groenteveiling maar heel weinig
van om. Toch groeit op menige
volkstuin rabarber.
De produktie van rabarber
kreeg pas zo'n vijftig jaar
geleden in Nederland enige
omvang. Voor mensen uit
Siberië, Mongolië en Tibet was
rabarber echter al eeuwen een
geliefde groente. Belangrijk
waren de gedroogde wortels die
een sterk laxerende werking
hebben dank zij de bittere stof
anthracinon. Toen de Grieken er
toch de hand op wisten te leggen
noemden ze het gewas 'rha-
barbarum', ofte wel de plant der
barbaren.
Best
De smaak van rabarber is te
danken aan de aanwezigheid in
de bladstelen van appel-, oxaal-
en citroenzuur. Twee van deze
stoffen, appel- en citroenzuur,
hebben een bloedreinigende
werking. Oxaalzuur is
daarentegen minder gezond. Dit
kan echter geneutraliseerd
worden door bij het koken een
beetje krijtpoeder toe te voegen.
Rabarber is, behalve in
oktober en november het hele
jaar verkrijgbaar, maar is nu op
z'n best. Hoewel de industrie in
velerlei soorten potjes kant-en-
klare moes en compote aanbiedt
is het eigen-gemaakte produkt
lekkerder en vooral,
gevarieerder. Rabarber-chutney,
gegratineerde rabarber,
rabarbertoetjes zijn bijvoorbeeld
niet kant-en-klaar verkrijgbaar.
Appelsap in combinatie met ver
keerde eetgewoonten kan bij klei
ne kinderen die daar gevoelig voor
zijn, leiden tot chronische diarree.
Dit komt omdat appelsap een over
maat aan fructose, vruchtensuiker,
bevat. Fructose is een koolhydraat
dat niet altijd volledig door het li
chaam kan worden opgenomen.
De onverteerde vruchtensuiker
wordt in de dikke darm door de
daar huizende bacteriën tot gisting
gebracht en dit kan leiden tot aller
lei buikklachten, zoals buikpijn,
winderigheid en diarree.
Appelsap is dan ook een drank
die eigenlijk ongeschikt is voor
kleine kinderen, zo concludeert
drs. C. M. F. Kneepkens in een
proefschrift waarop hij morgen
promoveert tot doctor in de ge
neeskunde aan de rijksuniversiteit
in Groningen. Ook het drinken van
peresap kan bij kleine kinderen tot
diarree leiden. Maar Kneepkens
heeft deze drank niet in zijn onder
zoek betrokken, omdat peresap in
Nederland niet veel wordt gedron
ken.
Het verband tussen vergisting
van koolhydraten en buikklachten
bij kleine kinderen werd door
Kneepkens via een waterstofadem
test onderzocht. Uit het onderzoek
bleek dat fructose door de meeste
kinderen niet volledig kan worden
opgenomen. De onverteerde fruc
tose wordt in de dikke darm vergist
en daardoor kunnen buikklachten
ontstaan.
Dit heeft volgens de onderzoeker
vergaande consequenties. Appel
sap is een drank die bij kinderen
erg geliefd is en door de ouders
juist wordt gegeven omdat die den
ken dat het sap diarree tegengaat.
Overigens is appelsap alléén niet
de veroorzaker van chronische
buikklachten, meent dr. Kneep
kens. Die ontstaan door een ver
keerd voedingspatroon waarin te
weinig vet en te veel appelsap voor
komt.
Het statiegeld op de vorig
jaar in ons land
geïntroduceerde kunststof
frisdrankfles (PET-fles) moet
worden verhoogd van een
dubbeltje tot 50 cent per fles.
Van het terugbrengsysteem
voor deze fles komt namelijk
maar weinig terecht, zo
schrijven zes consumenten
en milieu-organisaties aan
overheid en bedrijfsleven.
samenstelling
Raymond Peil
Consumentenbond, Konsumenten
Kontakt, Natuur en Milieu, Milieu
defensie, Actie Strohalm en de Ne
derlandse Vereniging van Huis
vrouwen vinden dat inmiddels dui
delijk is dat het terugbrengsysteem
voor de PET-fles niet werkt. Ahold
spreekt over een retourpercentage
van 40 procent maar een peiling
door Konsumenten Kontakt toont,
dat het gemiddelde over alle deel
nemende winkels aanmerkelijk la
ger ligt.
Het aantal ingeleverde PET-fles-
sen is in elk geval zo klein, aldus
genoemde organisaties, dat van de
beoogde recycling (hergebruik na
bewerking) niets terecht komt.
Overheid en bedrijfsleven hebben
mede hiervoor afgesproken dat
wat verpakkingen betreft statie
geldsystemen waar mogelijk moe
ten worden uitgebreid.
De organisaties wijzen erop dat
het statiegeld-systeem voor glazen
flessen wel leidt tot een retourper
centage van 95 procent. Ook voor
de PET-fles moet naar dit percen
tage worden gestreefd, aldus de
brief. Een statiegeld van 50 cent
vormt de beste garantie om dit te
laten slagen.
De afspraak rond de PET-fles is,
dat het statiegeldsysteem in juni.
dus een jaar na de introductie,
wordt beoordeeld. De organisaties
verwachten echter dat het terug-
brengpercentage de komende
maanden niet spectaculair zal stij
gen, zodat het volgens hun beter is
nog voor de komende zomer het
statiegeld te verhogen. De West-
duitse milieuminister Topfer over
weegt ook een dergelijke verho
ging, wordt er in de brief nog aan
toegevoegd: "Een voorbeeld dat in
Nederland navolging verdient".
Het bedrijfsschap voor frisdran
ken overweegt volgens een woord
voerder voorlopig geen verhoging
van de retourpremie voor PET-
flessen. Hij gaf toe dat het terug-
brengpercentage beneden ver
wachting blijft, maar er is wel elke
maand sprake van een stijging.
Het schap geeft nog geen exacte
cijfers maar de 40 procent van
Ahold klopt niet voor alle bedrij
ven. Dat percentage is volgens het
schap over het geheel genomen ze
ker te laag ingeschat.
Glas waar geen statiegeld op zit verdwijnt in de glasbak. Van d
wordt 95 procent weer ingeleverd. Op de PET-fles zit ook statiegeld.
van wordt er echter niet meer dan 45 procent geïnd. (foto wim dï
Ernstige twijfel bij invoering 230 volt
In Nederland kan verhoging van
de spanning van het elektriciteits
net tot 230 volt pas doorgaan als dit
de consument niet op extra kosten
jaagt en de veiligheid van elektri
sche apparatuur niet bedreigt.
Daarvoor is eerst een grondige stu
die vereist. De consumentenorga
nisaties stichting Consument en
Veiligheid. Consumentenbond,
Konsumenten Kontakt en de stich
ting Vergelijkend Waren Onder
zoek hebben dit standpunt ter ken
nis van het ministerie van econo
mische zaken gebracht.
Verhoging van de netspanning
kan het gevolg zijn van het plan
van Europese elektriciteitsbedrij
ven en de fabrikanten van elektri
sche apparaten om op alle West-
europese netten dezelfde netspan
ning in te voeren. Als voordelen
worden hiervoor aangevoerd dat
men overal probleemloos de stek
ker in het stopcontact kan steken.
Het omschakelen van scheerappa-
raat of radio op vakantie is dan bij
voorbeeld niet nodig.
Keuze
Voor de consument ontstaat ook
een grotere keuze in elektrische ap
paraten. Nu komt nog voor dat toe
stellen die in een land met een af
wijkend voltage zijn gefabriceerd
niet geschikt zijn voor gebruik in
Nederland. Als gevolg van de be
perking van het aantal soorten toe
stellen kan tevens de prijs omlaag.
Voor de elektriciteitsbedrijven is
een bijkomend voordeel dat de
transportverliezen bij stroomleve-
nng aan de huishoudens vermin
deren.
Nadelen zijn er ook: niet alle
Westeuropese landen doen mee
aan de harmonisatie van de elektri
citeitsnetten. Engeland, Spanje,
Italië en waarschijnlijk Finland en
Noorwegen gaan hun eigen weg.
De vereenvoudiging van elektri
sche apparaten brengt in de pro
duktie (tijdelijk?) extra kosten met
zich mee. Daar moet de consument
voor opdraaien.
Het belangste tegenargument, zo
schetst Consument en Veiligheid,
is het feit dat de veiligheid van
elektrische apparaten in gevaar
kan komen. Bij verhoging van de
netspanning van 220 naar 230 volt
wordt bij een aantal huishoudelij
ke apparaten de maximaal toelaat
bare temperatuur zeer dicht bena
derd of zelfs overschreden. De Ke-
ma heeft dit onder meer vastge
steld bij een afzuigkap, een tafel-
ventilator en enkele verlichtings
toestellen.
Kortsluiting
Het onderzoek van de Kema was
bovendien gericht op nieuwe appa
raten. Voor de hand ligt dat oudere
apparaten, die al enige slijtage heb
ben ondergaan, veel sneller schade
ondervinden van een verhoogde
netspanning. Denkbaar is tevens
dat kleine beschadigingen, stof en
vuil een apparaten op 230 volt
spanning eerder doen doorbran
den. Defecten, doorbranden en
kortsluiting dragen aanzienlijk
bij aan het ontstaan van brand.
Consument en Veiligheid vindt
het tevens bezwaarlijk dat de elek
trische installaties van woningen
niet zijn onderzocht. Dat moet na
melijk zeker gebeuren en uitge
breid ook. Wat boormachines be
treft, tot dusver lijkt het erop dat
hobbymachines afgezien van
een iets hoger toerental - geen last
hebben van 230 volt.
Een antwoord moet ook eerst ko
men op de vraag of het elektrici
teitsgebruik door de spanningsver
hoging oploopt. Bovendien: 230
volt leidt wel tot een capaciteits
verhoging bij de elektriciteitsbe
drijven en minder transportverlie
zen, maar worden dan ook de
stroomtarieven verlaagd. En wie
garandert dat dat inderdaad ge
beurt.
GAKO IS ÉCHT VOORDELIGER
I Er is al een Lada vanaf 10.395,-. Prijzen incl. BTW en katalysator, excl. afleveringskosten en ML-behandeling. Wijzigingen voorbehouden.
We mogen best trots zijn op de Lada Samara, met z'n 1300 cc motor.
Want we zijn er niet alleen in geslaagd om voor een meer dan voordelige
prijs een auto te maken die zo compleet is, dat hij 5.000,- duurder zou
moeten zijn. We zijn er ook in geslaagd hem én uiterlijk én prestaties mee
te geven waarop menig andere auto jaloers kan zijn. Ook leverbaar met
5-versnellingsbak en vele accessoires. Dus wat paardekrachten,
vormgeving en prijsklasse aangaat kunnen we
u beloven dat we het beste van stal hebben rfjj
gehaald. Laat 'n proefrit u eens overtuigen. \ja\
ALPHEN A/D RIJN VAN DER BOON AUTO'S ALPHEN B.V., GERARD D0USTRAAT16, TEL 01720-7 3216
LEIDEN AUTOBEDRIJF VAN HAASTEREN B.V., POTGIETERLAAN 32, TEL. 071-310800
NOORDWIJKERHOUT AUTOBEDRIJF A. KLEVERLAAN. DE VL4SH0VEN 8. TEL. 02523 - 7 37 24