Toch weer
onderzoek
paspoorten
De Vries moet kleur bekennen
De ambtenaar is
mens geworden
Kopers hebben soit
Onderzoek: gewonden
vaak onder invloed
soms zelf óók
iets te verkopen. Niet altijd is een toe
komstige huiseigenaar tot dan toe huurder geweest. Re
gelmatig is een koper tevens verkoper. En andersom. Je
kunt dan natuurlijk zelf in die enorma aan- en verkoop-
materie duiken. Met het gevaar, essentiële zaken over
het hoofd te zien. Eigen Haard ziet daarentegen niets
over het hoofd. Kijkt zelfs veel verder dan u denkt.
Steun voor De Vries
in kritiek op kabinet
ZATERDAG 19 MAART 1988
Mogelijk uitstel invoeringsdatum
DEN HAAG (GPD) Het kabinet heeft de Centrale Re
cherche Informatiedienst (CRI) en de Koninklijke Mare
chaussee gevraagd te onderzoeken hoeveel risico op ont
maskering vervalsers van het nieuwe Nederlandse pas
poort lopen. Premier Lubbers heeft dat gisteren na afloop
van het wekelijks kabinetsberaad meegedeeld.
WILLEMSTAD (GPD) De bevol-
king van de Nederlandse Antillen
wil in overgrote meerderheid bij
Nederland blijven horen. Een der
de deel van de mensen stelt zelfs
dat zijn eiland een provincie moet
worden van Nederland. Dit zijn de
resultaten van een enquête onder
750 mensen door de universiteit
van de Nederlandse Antillen
(UNA) in opdracht van de vakbon
den op Curacao.
Het is de eerste keer dat de bevol
king zijn mening is gevraagd over
de staatkundige toekomst. Sinds
Aruba twee jaar geleden een 'status
aparte' kreeg, los van Curacao, is
Meeste Antillianeii
willen bij
Nederland blijven
tussen de overige vijf Antilliaanse
eilanden het evenwicht verstoord.
Vooral op de kleinere eilanden
wordt de machtige positie van Cu
racao gevreesd, nu Aruba geen te
genwicht meer geeft.
Zo heeft de politieke leider Clau
de Wathey van het toeristeneiland
St. Maarten aangekondigd dat hij
met de Nederlandse regering wil
praten over andere verhoudingen.
Het is daarbij onduidelijk of de po
litici van St. Maarten nu algehele
onafhankelijkheid wensen, zoals
Wathey in eerste instantie aankon
digde, of een aparte status, zoals la
ter in een motie van de Eilandsraad
werd verwoord.
Wilt u de staatkundige band van
uw eiland met Nederland behou
den? Een positief antwoord kwam
van Curacao 96 prtocent, St. Maar
ten 98 procent, Bonaire 98 procent,
St. Eustatius 100 procent en Saba
100 procent.
Hij zei verder dat het inschakelen
van beide diensten gevolgen kan
hebben voor de datum van invoe
ring van het nieuwe paspoort. Oor
spronkelijk was daarvoor de da
tum van 1 januari genoemd. Later
moest dit tijdstip worden verscho
ven naar 1 april.
Het bedrijf dat de pas moet gaan
maken, KEP, overlegt 'momenteel
met TNO over verbeteringen aan
het paspoort. TNO kwam eerder
deze week, tot ongenoegen en ver
bazing van KEP, tot de conclusie
dat de nieuwe pas niet voor de volle
honderd procent bestand is tegen
fraude en vervalsing. Maar volgens
Lubbers heeft het TNO een versie
van de pas onderzocht die inmid
dels alweer verouderd was.
Crisis in Haags
gemeentebestuur
DEN HAAG (ANP) - Burgemeester
Havermans van Den Haag heeft
zijn winstersportvakantie gisteren
onderbroken voor spoedoverleg
met de Haagse wethouders. Er zijn
volgens een woordvoerder van de
gemeente binnen het college ern
stige problemen gerezen over de
opstelling van de voorjaarsnota.
Met name de hoogte van het ge
meentelijke begrotingstekort is
een strijdpunt. Volgens de woord
voerder vindt wethouder G. van
Otterloo (PvdA) van financiën dat
het financieringstekort niet boven
de 15 miljoen gulden mag uitstij- trokken paspoorthouder. Alleen
Volgens het TNO voldoet het
reisdocument niet op alle punten
aan internationaal aanvaarde nor
men van fraudebestedigheid. Pre
mier Lubbers wilde niet zeggen
wat de gevolgen zijn wanneer de
CRI en marechaussee een negatief
oordeel vellen over de pas. Hij wil
de het bedrijf geen 'nalatigheid'
verwijten. "KEP is juridisch ge
houden het contract uit te voeren
om een goede pas te leveren. Maar
er kan een marge zitten tussen
goed en beter".
Het is onduidelijk of de resulta
ten van dit volgende onderzoek be
schikbaar zijn wanneer de Tweede
Kamer woensdag over de invoe
ring van de nieuwe pas debatteert
met staatssecretaris Van der Lin
den en minister Van den Broek
(buitenlandse zaken).
Lubbers leidt uitstel va
ring van het nieuwe document met
tot 'onoverkomelijke problemen'
met de gemeenten, die de afgifte
gaan verzorgen.
Lubbers zei dat de CRI en de ma
rechaussee zijn ingeschakeld om
dat zij in de praktijk te maken zul
len krijgen met fraude met pas
poorten. De twee instanties moe
ten achterhalen 'hoe groot de kans
is dat een valse kaart eruit wordt
gehaald' bij routine-controles. Die
zelfde vraag werd overigens al eer
der aan een Amerikaanse controle-
instantie gesteld.
Van de zijde van de marechaus
see werd onlangs de gedachte ge
lanceerd de nieuwe pas te voorzien
vingerafdruk van de be-
ii diu k UTRECHT Leerlingen van de Montessori Basisschool in Utrecht demonstreerden gisteren voor het Utrechtse
Vnlfjpriq stadhuis tegen de uitwijzing van de Marokkaanse familie Loukili. Een vrouw en drie kinderen van resp. 5,6 en 9
vopS jaar dreigen daardoor het land uitgezet te worden. (foto anp>
gen. Andere leden van het college
zijn'het daar niet mee eens. De tota
le begroting van Den Haag be
draagt 2,7 miljard.
Tweede strijdpunt geldt de be
zuinigingen. Een deel van het col
lege wil extra bezuinigen op be
staande voorzieningen, om met het
uitgespaarde geld vervolgens
nieuw beleid te kunnen voeren.
Bevelhebber
Luitenant-generaal M.J. Wil
mink (52) zal in december van dit
jaar worden benoemd tot chef van
de landmachtstaf en bevelhebber
van de landstrijdkrachten. Hij
volgt luitenant-generaal P.J.
Graaff op die medio december chef
defensiestaf wordt. Dit heeft het
ministerie van defensie gisteren
bekendgemaakt.
Racisme
Twee mannen uit Apeldoorn zijn
gisteren wegens rassendiscrimina
tie door de rechtbank in Zutphen
veroordeeld tot een boete van
tweeduizend gulden en twee maan
den voorwaardelijke gevangenis
straf. Beide mannen zijn lid van de
neo-nazistische groepering Jonge-
renfront Nederland. Ze hadden on
der meer stickers met racistische
teksten opgeplakt op openbare
plaatsen in Apeldoorn.
Knalballen
De Amsterdamse politie heeft
deze week bij enkele winkeliers in
de hoofdstad ongeveer 2.700 'super
knalballen' in beslag genomen. Bij
de importeur van dit gevaarlijke
speelgoed in Veenendaal werden
verder nog eens 2.200 ballen mee
genomen, aldus gisteren de hoofd
stedelijke politie. De verkoop van
Super Knalballen is verboden. De -
betonnen - ballen zijn vooral ge
vaarlijk voor ogen. Er springen na
melijk stukjes af. De ballen zijn zo
groot als ping-pong-ballen. Aan de
buitenzijde van de ballen is de ver
boden kruitsoort Arcide aange
bracht. Worden de ballen tegen el
kaar geslagen, dan volgt een explo-
sietje.
Chemisch afval
De bevolking van de Oost Ach
terhoek is zeer verontrust over de
plannen van de Duitse deelstaat
Nordrhein Westfalen om net over
de grens bij Winterswijk een op
slagplaats voor chemisch afval in
te richten. Gevreesd wordt dat het
toekomstige opslagdepot, dat in
het midden van de jaren '90 gestal
te moet krijgen, een ernstige be
dreiging voor het milieu in Oost
Gelderland kan gaan vormen.
De Waarheid
De Stichting Bepenak, uitgeef
ster van het dagblad 'De Waarheid',
heeft Frank Biesboer benoemd tot
nieuwe hoofdredacteur. Hij volgt
de twee maanden geleden vertrok
ken Paul Wouters op, aldus giste
ren een bekendmaking. Biesboer
(34) is al anderhalf jaar bij 'De
Waarheid' in dienst als sociaal-eco
nomisch redacteur.
een dergelijke afdruk zou het docu
ment echt fraudebestendig maken.
DEN HAAG (ANP) - De Neder
landse regering kan zich niet ont
trekken aan haar internationale
verplichtingen tot gelijke behande
ling van man en vrouw. Het opzeg
gen of omzeilen van een VN-ver-
drag daarover is juridisch niet mo
gelijk. Maar ook al zou dat gebeu
ren, dan is het kabinet nog steeds
gehouden aan het discriminatie
verbod in de eigen Grondwet en de
richtlijnen van de EG.
De Leidse hoogleraar prof. mr.
P.H. Kooijmans - een autoriteit in
het volkenrecht - komt tot die con
clusie in een studie in opdracht van
de Emancipatieraad. Hij sabelt
daarmee toespelingen van enkele
CDA-bewindslieden neer, die me
nen dat Nederland onder het VN-
Leids hoogleraar:
Nederland kan
niet onder gelijke
behandeling uit
verdrag voor burger- en politieke
rechten uit kan. Kooijmans is zelf
lid van het CDA en adviseert bin
nen zijn partij over internationaal
recht.
die stellen dat in een aantal sociale
wetten ten onrechte onderscheid
wordt gemaakt tussen man en
vrouw. Daardoor doet zich een te
genvaller in de uitgaven op dit ge
bied voor die kan oplopen tot ze
ven miljard gulden. Minister De
Koning en staatssecretaris De
Graaf (sociale zaken) suggereerden
onlangs dat deze strop kan worden
omzeild door het VN-verdrag op de
helling te zetten. Ook minister Van
den Broek (buitenlandse zaken)
sloot zo'n stap niet uit.
ADVERTENTIE
1-175151 Mi
S T G E E S T Lid Makelaars Diensten Centrum.
GRONINGEN (ANP) - Van de vele
duizenden gewonden die jaarlijks
de polikliniek van het Academisch
Ziekenhuis Groningen worden
binnengebracht, verkeert negen
procent merkbaar onder invloed
van alcohol. De sociologe G. Pas
sies van de Rijksuniversiteit Gro
ningen heeft dit vastgesteld bij een
onderzoek dat ze in opdracht van
van het ministerie van welzijn,
volksgezondheid en cultuur heeft
ingesteld naar het alcoholgebruik
bij ongevalsslachtoffers.
Onder de slachtoffers van agres
sie bevinden zich volgens Passies
opvallend veel 'alcoholgewonden':
36 procent. Mannen en vrouwen
worden naar verhouding even vaak
mishandeld, maar mannen raken
eerder gewond door een messteek
of een klap, terwijl vrouwen vaker
van de trap 'vallen'.
Het onderzoek wees verder uit
dat ruim een kwart van de slachtof
fers van zelfverwonding en 18 pro
cent van de gewonde autobestuur
ders onder invloed van drank is als
ze in het AZG belanden. Van de
mannelijke autobestuurders die
zaterdag- en zondagnacht op de po
likliniek worden binnengebracht
heeft gemiddeld minstens de helft
gedronken. Bij sportongevallen
komt daarentegen bijna nooit alco
holgebruik voor, evenals bij men
sen die door machines gewond zijn
geraakt.
Mannen - van alle leeftijden - ko
men na een ongeluk veel vaker on
der invloed in het ziekenhuis dan
vrouwen. Bij vrouwelijke slachtof
fers wordt vooral in de leeftijds
groep van 40 tot 45 jaar geregeld al
coholgebruik vastgesteld.
DEN HAAG Oppositieleider
Wim Kok vroeg zich op 9 oktober
1986 af, wanneer CDA-fractievoor-
zitter Bert de Vries 'de te grote
broek' van de kritiek op het toen
net aangetreden tweede kabinet-
Lubbers, weer zou uittrekken. Hij
werd op zijn wenken bediend. De
Vries kronkelde al snel door het
stof en trok alle boze woorden te
gen Lubbers in.
door
Henri Kruithof
Tijdens die algemene beschou
wingen in het najaar van 1986 leek
het er even op dat De Vries duide
lijk afstand nam van zijn eigen poli
tiek leider Lubbers. De hoogste in
komens gingen er naar zijn zin te
veel op vooruit en er werd te veel
bezuinigd op sociale uitkeringen.
De vergelijking van de huidige
politieke situatie, met die van de
herfst, anderhalf jaar geleden, is
frappant. Nadat premier Lubbers
afgelopen maandag na een lang
weekend worstelen, het kabinet op
één lijn had gekregen over bezuini
gingen, lastenverlichting en beste
ding van wir-gelden, was de CDA-
fractievoorzitter er als de kippen
bij, om dit pakket ernstig te kritise-
Up het eerste gezicht lijkt De
Vries alle reden te hebben voor zijn
kritiek. Binnen de CDA-fractie cir
culeren berekeningen over de be
lastingverlaging voor de hoogste
inkomens, die oplopen tot 13.000
gulden per jaar. En dat terwijl de
minimum-jeugdlonen worden ver
laagd. Dat kan het CDA, dat wan
hopig probeert iets van het sociale
gezicht te redden, niet over zijn
kant laten gaan.
Bert de Vries: gezichtsverlies
moeilijk te voorkomen. (foto anp>
Toch is dat maar een beperkt
deel van het verhaal. Om te begin
nen is in de CDA-berekeningen ge
makshalve vergeten dat ook veel
aftrekposten, waarvan de hoogste
inkomens het meest profiteren,
worden afgeschaft. En ook wordt
er in CDA-kring met geen woord
gerept over het betrekkelijk lage
bedrag dat zal worden bezuinigd,
zeker gezien de aanvankelijke ei
sen van de eigen minister Ruding
en coalitiegenoot WD.
Deze beiden zagen de bui dan
ook al snel hangen. Ruding voor
spelde politiek 'gedonder' als De
Vries zou gaan sleutelen
bezuinigingspakket. En zelfs de al
tijd zo keurige WD-fractievoorzit-
ter Joris Voorhoeve waarschuwde
zijn CDA-collega geen moeilijkhe
den te zoeken.
Nu al beginnen op en rond het
Binnenhof de speculaties over het
tijdstip en manier waarop De Vries
zijn draai zal moeten maken. Dat
hij een fors deel van zijn kritiek en
zijn wensen zal moeten inslikken,
daarvan is vrijwel iedereen over
tuigd. Maar hoe doet hij dat zonder
al te veel gezichtsverlies?
Het totale pakket wensen van de
CDA-fractieleider, die het hevig
dwars zit dat hij niet bij de kabi
netsbesluitvorming is betrokken,
beloopt bijna een miljard gulden.
Eén ding is duidelijk, Ruding en de
WD zullen niet dulden dat het
CDA de toch al niet erg stevige be
zuinigingen, nog verder zal uitkle
den. De grens is allang bereikt.
Aan de andere kant lijkt Bert de
Vries nog niet bereid veel van zijn
eisen in te slikken. Hij wilde deze»
week, na de harde woorden van
Ruding en de iets minder harde,
maar toch niet mis te verstane uit
spraken van Voorhoeve, weliswaar
niet meer reageren, maar dat bete
kent nog niet dat het grote draaien
al begonnen is.
Naast het feit dat het hier voor
een deel een interne CDA-ruzie
lijkt (De Vries contra partijgenoot
Ruding), heeft de CDA-fractievoor-
zitter nog een probleem. In zijn
fractie is men niet onverdeeld blij
met de harde kritiek van De Vries.
Naar verluidt zijn er enkele
CDA'ers, vooral in het rechter deel
van de fractie, nogal krachtig tegen
de fractieleider tekeer gegaan.
Daar heeft De Vries ook terdege re-
kenii^mee te houden.
ARNHEM/DEN HAAG
(GPD/ANP) - CDA-fractievoorzit-
ter Bert de Vries krijgt steun voor
zijn kritiek op de bezuinigings
plannen van het kabinet van de
CDA-jongeren en van het invloed
rijke CDA-kamerlid A. Lansink.
Volgens Lansink is de steun aan
De Vries 'een breuk in de coalitie
waard'. Lansink zei dat gisteren op
een bijeenkomst in Arnhem.
De Vries liet eerder deze week
weten ernstige kritiek te hebben
op onderdelen van het moeizaam
bereikte bezuinigingsakkoord van
het kabinet. De bezwaren van De
Vries richtten zich met name tegen
de bezuinigingen in de sociale ze
kerheid en de positie van de laagste
inkomens bij de voorgestelde her
ziening van het belastingstelsel.
Fractievoorzitter Voorhoeve van
de WD waarschuwde De Vries
eerder deze week het voortbestaan
van de coalitie niet op het spel te
zetten. CDA-minister Ruding voor
spelde zelfs 'gedonder' wanneer de
CDA-fractie over anderhalve week
tijdens een speciaal kamerdebat
wijzigingen in het pakket wil aan
brengen.
Premier Lubbers weigerde giste
ren na afloop van het kabinetsbe
raad te reageren op die voorspel
ling van Ruding. Volgens Lubbers
heeft de uitlating 'een betrekkelij
ke betekenis'. "Uiteindelijk beslist
het gesprek in de Kamer. We gaan
een goed debat tegemoet".
Het CDJA start volgende week
een briefkaartenactie om De Vries
te steunen in zijn bezwaren tegen
de plannen. Het CDA-kamerlid
Lansink, voor zijn partij onder an
dere woordvoerder op het gebied
SMARTEGELD - De recht
bank in Den Bosch heeft gisteren
een 22-jarige man uit Veldhoven
veroordeeld tot vier jaar cel we
gens een overval vorig jaar juli op
een geldloper van Van Gend en
Loos. Bovendien moet de man
1500 gulden smartegeld betalen
aan de geldloper. Dat is het maxi
mumbedrag dat de rechter in een
strafzaak aan een benadeelde kan
toewijzen. De geldloper eiste het
bedrag omdat hij nog maanden na
de overval schrikachtig was.
van studiefinanciering en volksge
zondheid, zei gisteren op een bij
eenkomst met uitkeringsgerech
tigden dat de gehele CDA-fractie
achter de kritiek staat van De Vries
op de bezuinigingsplannen.
Eerder deze week herinnerde
ook CDA-partijvoorzitter Van Vel-
zen aan de verkiezingsbelofte dat
er 'rust' zou komen aan het uitke
ringsfront. Maar een kleine rech
tervleugel van de CDA-fractie
vindt dat De Vries te ver is gegaan
met in het openbaar de afspraken
in de coalitie aan te vallen.
Stankoverlast in
Rijnmond groot
ZAANSTAD (ANP) - In Rijnmond
en de IJmond is zeer regelmatig
sprake van stankoverlast. Dit blijkt
uit een onderzoek dat in opdracht
van het ministerie van VROM werd
uitgevoerd. Het onderzoek werd
gedaan in de plaatsen Zaanstad.
Beverwijk, Amsterdam, IJmuiden,
Vlaardingen, Schiedam. Hoog-
vlieg, Stein, Geleen en Beek. Deze
steden liggen respectievelijk in de
gebieden rond het Noordzeeka
naal, Rijnmond en in Zuid-Lim
burg.
In de Rijnmond en de IJmond
zijn duidelijke bronnencomplexen
te localiseren die voor stankover
last zorgen. In Zuid-Limburg is de
situatie onduidelijk. Zeer hoge
stankhinder treedt veelal op bij
heiig weer of mist.
Uit een onderzoek dat het dag
blad De Typhoon eind vorig jaar
heeft uitgevoerd, blijkt dat 40 pro
cent van de Zaankanters last heeft
van stank. Daarentegen klagen de
Zaankanters nauwelijks via de
klachtentelefoon van de provincie
Noord-Holland. De milieu-organi-
satie Kontakt Milieubescherming
Noord-Holland gaat er vanuit dat
de inwoners van deze streek met de
Zaanse luchtjes opgegroeid zijn en
ze daarom niet zo sterk merken.
De meeste luchtjes in de Zaans
treek komen van de cacaoverwer-
kende industrie en linoleumfa-
briek Forbo Krommenie.
Eén ding staat vrijwel vast. De
Vries kan deze strijd nooit winnen.
Lubbers zal niet accepteren dat er
al te grote gaten worden geschoten
in het 'broze akkoord' van afgelo
pen maandag. Desnoods zal de pre
mier het zwaafste kabinetswapen,
het 'onaanvaardbaar', uit de kast
halen om De Vries terug in zijn hok
te sturen.
Dat De Vries voor dat machts
woord zal wijken, staat vrijwel
vast. Een kabinetscrisis heeft te
ernstige gevolgen voor De Vries
persoonlijk, voor het CDA en voor
de samenwerking met de WD. Dat
laatste zal de CDA'er mogelijk wei
nig interesseren en het eerste mis
schien ook nog niet eens. Maar een
slechte verkiezingsuitslag na een
kabinetscrisis, die door hem is ver
oorzaakt, zal De Vries zeker niet op
zijn geweten willen hebben.
Beter is het dan ook dat De Vries
eens even in het 'torentje' bij zijn
politiek leider te biecht gaat, om te
kijken hoe hij zonder al teveel ge
zichtverlies aan de ene kant, en
zonder teveel gemorrel aan het ka
binetsbeleid aan de andere kant,
het debat in de paasvakantie kan
overleven. Lubbers is best bereid
daarover met hem mee te denken
en een slordige honderd miljoen
kan er nog wel versleuteld worden
aan het 'broze akkkoord'.
Als dat gebeurt kan de PvdA
weinig anders doen dan knarsetan
dend toekijken hoe het oppositie
voeren opnieuw zonder resultaat
blijft. Misschien was het verstandi
ger geweest als Wim Kok zich aan
zijn oorspronkelijke tijdschema
had gehouden en het debat al vol-
gende week had gevoerd. Nu heeft
Bert de Vries een week extra de tijd
om af te koelen. De 'te grote broek'
is dan vermoedelijk wel uitgetrok
ken.
LEIDEN - Is de ambtenaar een
mens9 Nee, natuurlijk. De amb
tenaar is de grijze muis van het
overheidsapparaat, die als een
robot moet voldoen aan de on
mogelijke opdrachten die de be
leidsmakers - politici - hem voor
houden. Faalt hij (en dat is dus
het geval) dan wacht hem ont
slag of, in het gunstigste geval,
privatisering. Een kleinere over
heid is immers een betere over
heid. Veel ambtenaren dienen de
samenleving kennelijk in nega
tieve zin, zo is wel duidelijk.
Ziedaar het schuivend paneel,
dat in dit tijdsgewricht dient als
decor voor discussies over het
functioneren van de overheid. Of
beter geformuleerd: over het niet
functioneren van de overheid.
De regulering uit de jaren zeven
tig is ontaard in een verstikkend
keurslijf van regels die veel voor
schrijven, maar weinig regule
ren. De inrichting van het open
baar bestuur is, al geruime tijd
toe, aan vernieuwing, verbete
ring toe.
verwarring omtrent het al dan
niet moeten aftreden van be
windslieden is immers groot.
Duidelijk moet ook zijn aan wel
ke regels ambtenaren zich die
nen te houden. En tenslotte moet
de overheid positie bepalen ten
opzichte van de burger, "die
meer is dan alleen klant of kie
zer". De inspraakcultuur uit de
jaren zeventig heeft nu eenmaal
niet gebracht wat ervan werd
verwacht.
door
Wim Fortuyn
Tjeenk Willink: "Het is nu zo
het kabinet er op let of de rekening
klopt, terwijl de ambtenaren kijkt
of het beleid nog ergens op slaat.
Wie gisteren de Landelijke Be-
stuurskundedag van de Leidse
universtiteit meebeleefde, kreeg
een onder het thema 'openbaar
bestuur in beweging' een tame
lijk helder beeld gepresenteerd
van de dilemma's en problemen
waarmee de overheid worstelt.
Worstelt, want de hamvraag is
niet of maar hoe het beter kan en
moet.
Om het te zeggen in de woor
denvan mr. H.D. Tjeenk Willink,
tot voor als regeringscommissa
ris belast met de reorganisatie
van de rijksdienst: ideeen in
overvloed, maar de snelheid
waarmee nieuwe begrippen wor
den geintroduceerd en weer ver
dwijnen is wel erg groot. "Jaren-
lang was coördinatie het sleutel
woord, maar daarmee kun je niet
meer aankomen. Nu rollen be
grippen als deregulering, privati
sering, bedrijfsmatig werken en
klantgerichtheid als pasmunt
over de tafel".
Verwaterd
Wat al te gemakkelijk wordt
gesuggereerd dat met dergelijke
begrippen meteen de oplossing
is aangereikt van de problemen.
Waarbij Tjeenk Willink signa
leert dat veel mensen ten onrech
te denken dat de overheid kan
worden vergeleken met een be
drijf. "De eigen identiteit van de
overheid is de laatste jaren sterk
verwaterd", aldus de PvdA'er
Willink, die vraagt om een herbe-'
zinning over de elementen die
bepalend zijn voor die identiteit.
Daarbij gaat het bijvoorbeeld
om de vraag in hoeverre het par
lement het feitelijk voor het zeg
gen heeft en in welke mate de mi
nister nog is aan te spreken op de
uitwerking van zijn beleid. De
Pas als er duidelijkheid is over
die identiteit, kan er ook klaar
heid komen over de wijze waar
op de ambtenaar zijn rol moet
spelen. Want dat hij een rol wil
spelen moge duidelijk zijn. De
overheid mag dan geen bedrijf
zijn, ambtenaren zijn volgens
Tjeenk Willink wel gewone men
sen "die televisie kijken, kranten
lezen en ambities hebben. Ze
hebben een mening hebben en
die ook willen uiten".
Zelfbeheer
De ambtenaar is dus mens ge
worden. En zo stond gisteren op
de Landelijke Bestuurskunde-
dag een betrekkelijk nieuw be
grip in de schijnwerper van de
belangstelling: zelfbeheer. Een
begrip dat zich onderscheid v«
andere modekreten doordat
voortspruit uit een behoefte ai
meer zelfstandigheid en eigen
verantwoordelijkheid bij de
ambtenaren zelf. Tjeenk Willink
"Het gaat om erkenning van het
feit dat het beleid vaak van on
derop wordt opgebouwd en niet
altijd van bovenaf opgelegd kan
worden".
'Zelfbeheer' is volgens de oud-
regeringscommissaris nodig,
maar binnen het huidige, hiërar
chische systeem tot mislukken
gedoemd. Zo is er een sterke nei
ging om, onder invloed van bij
voorbeeld fraude op de visafsla-
gen of gesjoemel met woning-
bouwsubsidies, de centrale co
tróle te versterken. "Het is nu
dat het kabinet er op let of de r
kening klopt, terwijl de ambte
naren kijkt of het beleid nog
gens op slaat. Er moet meer aa
dacht komen voor de effecten
van het beleid. We moeten ons
vragen wat we doen, en wie zi
op te wachten".
