1 Het is een heel apart stel
ezen
'Hier is geen droog brood te verdienen'
IachtergrqndI
GROOT-
BRITTANNIË
Informatiegids 16-jarigen
BUSKAART
Alides Hidding van 'Time Bandits' naar Amerika
aacjo
WOENSDAG 16 MAART 1988
PAGINA 21
PAGINA VOOR JONGEREN
Eindredactie Paul de Tombe
Telefoon 071-144941, toestel 242
Al staat dc zomer nog niet direct
voor dc deur, het is wel hoog tijd om
de vakantie te bespreken. Er zullen
ook dit jaar weer duizenden jonge
ren over de grens trekken en velen
voor het eerst zonder hun ouders.
Het is soms lastig om een ge
schikte bestemming te kiezen. 'Weg
wezen' is een rubriek die een (be
knopte) beschrijving geeft van een
aantal vakantie-oorden binnen Eu-
Voor meer informatie kun je te
recht bij de bekende reisorganisa
ties in de Randstad.
Een groep van ongeveer 920 ei
landen waarvan het grootste
'Great Britain' heet. De verza
melnaam voor Engeland, Schot
land en Wales. Geologisch gezien
behoort Groot-Brittannie duide
lijk tot Europa. Pas na de laatste
ijstijd ontstond de Noordzee
door het stijgen van de zeespie
gel. Voordien was de Thames
een zijrivier van de Rijn.
Wie naar Zuid-Engeland gaat
komt meestal aan in Dover. De
boten vertrekken vanuit Scheve-
ningen, Rotterdam, Vlissingen.
In Belgiè vanuit Oostende en
Zeebrugge. Ook varen er boten
tussen Dover en Frankrijk, die
vertrekken vanuit Calais en Bou
logne.
Dover ligt in de provincie
Kent. Vanwege het voor het
grootste gedeelte in cultuur ge
brachte groene landschap wordt
deze provincie ook wel door de
Engelsen 'The garden of Eng
land' (de tuin van Engeland) ge
noemd.
Voorbij Dover volg je bijvoor
beeld de kustweg naar het wes
ten (dat kan ook met het open
baar vervoer) en je rijdt door het
weergaloos mooie landschap van
de Engelse zuidkust. Een opeen
volging van akkers, bossen, par
ken een tuinen, afgewerkt met
krijtrotsen en brede zandstran
den. De typische badplaatsen
ademen nog de oude glorie.
Het land van Devon en Corn
wall heeft twee gezichten. Aan
de westkant ruig door de eeuwig
De tweede editie van de jon- 'hoe kom ik van mijn puistjes af
gereninformatiegids '16 of zo* is tot 'wat zijn mijn rechten als
weer helemaal in stijl gepresen- jeugdige verdachte'. Daarnaast
teerd. Op de 'Dag van de 16-jari- bevat de gids een adressenlijst
gen' (16 maart) om 16.16 uur van ongeveer 500 instellingen en
overhandigde de Goudse wet- organisaties die jongeren van
houder van jeugd- en jongeren- dienst kunnen zijn met nadere
zaken J. G. Potharst het eerste informatie, advies en/of hulp.
exemplaar aan een jarige 16-jari- Door de verlaging van de
ge in de Goudse Garenspinnerij. meerderjarigheidsgrens (van 21
De gids is geschreven voor alle naar 18) sinds 1 januari van dit
16-jarigen in Nederland en be- jaar is er ook een aantal zaken
staat uit 17 hoofdstukken met in- voor 16-jarigen veranderd. Jon-
formatie over onderwerpen die geren van 16 mogen nu een eigen
voor jongeren van belang kun- testament maken, een eigen zaak
nen zijn. Hoe oud moet je bij- beginnen of voortzetten, en ze
voorbeeld zijn om bij de brand- mogen lid worden van een om-
weer te kunnen, en wanneer mag roepvereniging.
je gaan oefenen voor een vlieg- Net als vorig jaar wordt de gids
brevet? Antwoord: voor het eer- de komende weken gratis ver
ste moet je 20 zijn, voor het twee- spreid via scholen van het voort-
de minimaal 16. Wat moet je gezet onderwijs. Krijg je de gids
doen als je dienst wilt weigeren op school niet dan kun je hem be
en hoeveel bedraagt het mini- stellen bij de Stichting Jongeren-
mumjeugdloon van een 17-jari- informatiegids. Maliesingel 27,
ge? Hoe bedien ik een geldauto- 3581 BH Utrecht, tel. 030-313430.
maat en wat is het jeugdwerkga-
rantieplan?
waarop in de jongereninforma- Schoolgaande spijbelaars in Leiden:
tiegids antwoord wordt gegeven.
De onderwerpkeuze varieert van B a na
Alle studenten en de ongeveer
15.000 leerlingen op middelba
re scholen met studiebeurzen
kunnen met ingang van augus
tus gratis in de trein, bus en
tram. Minister Deetman (on
derwijs) heefteen contract met
de vervoersbedrijven getekend
voor meer dan een half miljoen
ov-jaarkaarten. De overeen
komst geldt voorlopig voor vijf
jaar en kost de minister 340
miljoen gulden per jaar.
Dat doet vreemd aan, want
Deetman heeft juist opdracht
gekregen om vele honderden
miljoen op de studiebeurzen te
bezuinigen. Er blijken veel
meer mensen te studeren dan
Onderwijs had berekend, en
dat kost kapitalen. Vorig jaar
gaf Deetman ruim 250 miljoen
meer uit aan beurzen dan was
geraamd, dit jaar 400 miljoen,
en in de komende jaren zelfs
een half miljard. Deetman
hoopte dat zijn collega's wat
extra wilden bezuinigen om
dat bedrag op te brengen, maar
die weigerden dat pertinent.
Deetman geeft zelf meer uit,
dus moet-ie ook zelf maar be
zuinigen, zeiden ze.
Het is dan ook een illusie dat
die ov-kaart een extraatje van
de minister is. De studenten
betalen hem in feite zelf. Zo
vervalt bijvoorbeeld de reis
kostenvergoeding voor thuis
wonende studenten, wat het
ministerie ongeveer 200 mil
joen gulden per jaar bespaart.
Bovendien gaan de studiebeur
zen omlaag. Ook studenten die
op kamers wonen, geven vol
gens de minister 'vele tientjes'
per maand uit aan reizen. Bij
voorbeeld om ln het weekeinde
naar huis te gaan.
Bovendien denkt Deetman
dat studenten over het alge
meen goedkoper leven, omdat
ze minder eisen stellen aan
voedsel, kleding en behuizing
dan 'gewone mensen'. Met wat
rekenen komt de minister op
een verlaging van de beurs voor
studenten-op-kamer (ruim 600
gulden) met 60 gulden per
maand. Thuiswonende studen
ten moeten van hun huidige 224
gulden ruim vier tientjes inle-
Bovendien krijgen de 'beurs-
scholieren' in het vervolg geen
uitwonenden-beurs meer. Of
ze nu op kamers wonen of niet,
ze krijgen een thuiswonenden-
beurs.
Met al deze maatregelen is
Deetman er nog niet. Kortin
gen en jaarkaart leveren bij el
kaar 300 miljoen op, dus moet
de minister nog ergens 200 mil
joen zien te halen. Deetman
moet deze week aan zijn colle
ga's in de ministerraad vertel
len hoe hij dat wil doen. Ver
wacht wordt dat Deetman wil
proberen dat bedrag van Socia
le Zaken te krijgen. Minister
De Koning (sociale zaken) be
spaart veel uitkeringsgeld, om
dat veel meer jongeren stude
ren, redeneert Deetman. Een
groepje ambtenaren ls bezig te
onderzoeken of (en zo ja, hoe
veel) de onderwijsminister uit
de kas van sociale zaken mag
halen.
SJAAK SMAKMAN
HILVERSUM - "In Nederland is
voor de doorsnee-popmuzikant
geen droog brood te verdienen.
Zelf teer ik op de hits uit het ver
leden, die brengen nog geld in
het laadje en ik heb er zelfs nog
een leuk huisje aan over gehou
den. Veel van mijn collega's zijn
er beroerd aan toe. Ik zou niet
graag iedere popmuzikant, die
zich wekelijks maar één warme
maaltijd kan veroorloven, een
cent geven. Nee, het zijn louter
de tape-acts als een Anita Meijer
en Lee Towers met jaaromzetten
van twee ton tot een miljoen, die
in dit land het geld binnenhalen.
En dan nog de Frank Ashton's en
al die gasten. Dat heeft niets met
goede live-muziek te maken, dat
is gewoon zakkenvullen".
door
Dolf Ruesink
Alides Hidding, de band Time
Bandits in eigen persoon, wil het
geluk buiten ons land gaan zoe
ken. Geboren in het Drentse
Schoonebeek ("in die uithoek is
echt niets te beleven"), met de
muziek vergroeid in Groningen
("ook daar had ik het na een paar
jaar bekeken"), verkast naar Am
sterdam ("waar ik gek werd van
het stadsleven") en nu woonach
tig in het Gooi. "Het wordt tijd
om me te vestigen in Amerika.
Daar kun je als tekstschrijver en
componist nog uit de voeten. Ja,
ik geef het toe, de concurrentie is
er oneindig groot, maar met dat
beetje talent van mij zal ik er best
slagen".
Funky rock
Time Bandits leek ooit zo'n
aardig groepje. Met Alides Hid
ding als aanvoerder scoorde het
vaak van samenstelling wisse
lende kwartet voor Hollandse
maatstaven aardig wat hits. 'Sis
ter Paradise', 'Listen to the man
with the golden voice', 'I'm only
shooting love' en meer van die
lichtvoetige funky rock, met
Hidding's kopstem als markant
herkenningsteken. "Het leek
hij wil later het liefst iets met kin
deren doen, of iets in de verzor
ging of werken in een banket
bakkerij.
"Als ik \Toeger spijbelde zei ik
tegen mijn moeder dat ik hoofd
pijn had", vertelt Sylvia (15),
voormalig leao- en lbo-leerlinge.
"Mijn moeder is hartstikke mak
kelijk. Ze vond het niet erg dat ik
thuisbleef als ik geen zin had in
Engels of zo. Ze zei altijd tegen
mij: als je later maar goed bent
met je handen en lief bent voor je
kinderen".
Het fotografieclubje keert te
rug na een uurtje plaatjes schie
ten op straat. Ontwikkelen kan
nog niet. de donkere kamer is
nog niet in gebruik. Een deel van
het groepje gaat Engels doen, on
der leiding van André. Languit
liggend nemen Stefan, Jan en
Erik plaats voor de televisie. De
les begint met een korte video
film. Daarna moeten de jongens
navertellen wat ze gezien heb
ben. "Where are you from? I'm
from Holland. My name is Erik",
gaat het om de beurt. "Stefan wil
jij van 1 tot en met 20 tellen in het
Engels", vraagt André. Stefan ra
telt het rijtje af en loopt vervol
gens naar een brommeronder
deel om daarover iets aan André
te vragen.
Aandacht bij de les houden is
iets wat de jongens maar móei-
lijk afgaat. Voortdurend wordt er
gepriegeld aan plastic bekertjes
en gelopen naar kasten. André
kan zich er niet echt druk om ma
ken.
Volgens Ria Vermaas komt het
maar zelden voor dat leerlingen
hier öök spijbelen. "Wat dat be
treft zijn wij eigenlijk strenger
dan een gewone school. Komt ie
mand niet opdagen dan hangen
we onmiddellijk aan de lijn en te
lefoneren we tot we ze te pakken
hebben". Binnenkort zullen spij
belaars eerst een contract moe
ten tekenen voor ze in de opvang
terecht kunnen. Daarin leggen
leerling en leerkracht dan vast
wat ze in de 3 maanden spij-
belopvang willen bereiken.
Na het invullen van een kruis
woordpuzzeltje is de Engelse les
afgelopen. Nog even stoeien in
de gang en dan verdwijnt ieder
een naar huis. "Het is een heel
apart stel", zegt Ria Vermaas, als
iedereen weg is. "Maar wel leuk
hoor".
LEIDEN - De lunchpauze in de
Leidse 'spijbelschool' is bijna
voorbij. In een beetje dolle bui
duwen wat leerlingen een in het
klaslokaal staande bank achter
over. Het groepje valt - incluis de
bank - met een flinke klap op de
grond. "Rustig aan een beetje
jongens", roept een van de leid
sters. De radio gaat uit, de lessen
gaan beginnen. Op het program
ma staan Engels, handwerken en
fotograferen.
door
Erna Straatsma
Ak jöwsen htu pp. je zal dit dc doe diet mk 31 zsfcri
zonibie -mk |f helt Iviw ijjk is todi 6iïd.. Heb Werk,
wNrtefl «tel.-- p etsnmbedf'jtsmine
V3f5tHRlKKEL'JK' J"U'l wcfdfrtrtüi5...|3?
Op sommige plekjes ben je terug in de tijd van King Arthur.
aanstormende oceaan. Aan de
zuidkant lieflijk door de warme
golfstroom. Je vindt er zelfs sub
tropische plantengroei.
Midden Engeland is betove
rend en mysterieus tegelijk.
Soms kom je er een puffend
treintje tegen dat stopt bij een
station met een onuitspreekbare
Het Lake District is het land
van de grote romans. Met zijn he
melbestormende kathedralen,
oude vermoeide kastelen en het
steeds verspringende licht op het
water, blijft het inspireren en
verbazen. Toegegeven, er valt
hier wel eens wat regen maar
daar krijg je wat voor terug.
Over Wales is wel eens gezegd:
"Als dit landschap niet bestond
moest het worden uitgevonden".
Dit zeer speciale stukje Enge
land moetje zeker gaan zien.
Van de Schotten wordt be
weerd dat ze zuinig zijn. Dat kan
zeker niet slaan op het natuur
schoon van hun land, want dat is
Dagelijks wordt de spijbelop-
vang aan het Pieterskerkhof be
zocht door een groepje van
twaalf 'gestrande' scholieren,
niet ouder dan 16 jaar. Het pro
gramma dat ze volgen lijkt veel
op dat van een gewone school.
Iedereen is verplicht algemeen
vormende vakken te volgen als
Engels, economie en Neder
lands. Daarnaast kunnen een
aantal technische vakken geko
zen worden zoals koken, hand
vaardigheid en brommertech
niek. De lessen beginnen om ne
gen uur en gaan door tot kwart
over twee.
Maximaal twintig leerlingen
zouden in de school terecht kun
nen maar het blijkt nogal moei
lijk te zijn spijbelaars op te spo
ren. Scholen ontkennen dat er
bij hen gespijbeld wordt en leer
lingen weten niet altijd van het
bestaan van deze hulpverlening
af.
Al een jaar zit de spijbelop-
vang in een nieuw pand aan het
Pieterskerkhof. Door verschil
lende organisatorische proble
men zijn de lessen echter pas
twee maaanden geleden weer
van start gegaan.
Borduren
Op de benedenverdieping zijn
twee klaslokalen ingericht. In de
grootste ruimte staat een brom
mer en hangt een muür vol met
gereedschap. Materialen die die
nen voor het keuzevak 'brom
mertechniek'. In het tegenover
liggende lokaal staat een naaima
chine en zitten een paar jongens
en meisjes te borduren. Tussen
de lokalen is een kleine keuken,
en een donkere kamer in aan
bouw. Elke donderdag moet de
groep koken en wordt de zelfbe-
reide maaltijd gezamenlijk ge
nuttigd.
In de klassen heerste een soort
'huiskamersfeer'. De leerkrach
ten zijn niet echt streng - er moet
wel worden gewerkt - en de les-
groepjes zijn klein. "Gezellig vin
den ze het hier allemaal", zegt
Ria Vermaas, coördinatrice van
de spijbelopvang. Hier krijgen ze
volop aandacht, dat is natuurlijk
leuk".
Havo- en vwo-scholieren tref je
er merkwaardigerwijs niet aan,
het zijn vooral lbo- en leao-spij-
belaars die hier aankloppen. Om
allerlei redenen is het hen niet
gelukt op een normale middelba
re school mee te draaien. Proble
men thuis, verkeerde schoolkeu
ze, leerproblemen: het is vaak
een combinatie van factoren.
Gepest
Miranda (15) is bezig met het
maken van een kussenovertrek.
Sinds drie weken bezoekt ze de
school voor spijbelaars. "De lbo-
school waar ik eerst op zat zinde
me niet. Twee jaar lang werd ik
gepest. Daar kon ik niet meer te-
Brigittelerares naaldvakken:
fanten'.
gen. Daardoor ging ik steeds
meer spijbelen. M'n moeder wist
eerst niet beter dan dat ik altijd
naar school ging. Maar na een
-tijdje kreeg ik een brief van het
stadhuis. Mijn moeder zei dat ik
naar school toe moest, maar dat
deed ik dus niet. Bij een oudere
vriendin dook ik onder. Toen ze
daar achter kwam ging ik buiten
de stad ergens naar toe. Daar
konden ze me helemaal niet vin
den. Na twee gesprekken met
meneer Niepoth (leerplichtamb
tenaar gemeente Leiden, red.)
ben ik hier terecht gekomen.
Van Stefan, die hier ook zit, had
ik al gehoord dat het hier wel
leuk is".
Miranda vindt de spijbelop
vang veel op een gewone school
lijken. "Je krijgt dezelfde leer
stof maar bent hier veel vrijer. De
leerkrachten zijn aardiger en de
kleine groepjes zijn leuker".
Teruggaan naar een gewone
school zal echter wel moeten. In
principe kun je maar voor de
duur van drie maanden (soms
iets langer) in de spijbelschool
'We gaan niet een uur zitten lanter-
(foto Holvast»
blijven. Leerlingen die niet ge
motiveerd zijn om terug te gaan
naar school (of te gaan werken)
worden niet toegelaten op de
spijbelopvang.
Wat Miranda over drie maan
den gaat doen weet ze nog niet.
Het liefst wil ze kapster worden
en het zoeken is nu naar een ge
schikte school. De mensen van
de spijbelopvang zijn bezig met
het zoeken van een stageplaats
voor haar.
Lanterfanten
"Frank, wat ga jij nu doen? We
gaan niet een uur uur zitten lan
terfanten. Wil je misschien een
naambordje borduren? Het voor
stel van lerares Brigit wordt niet
al te enthousiast ontvangen. "Te
kinderachtig", vindt Frank (15).
Even later is hij geconcentreerd
bezig met het borduren van een
hart op een grote lap stof.
Voor de spijbelschool bezocht
Frank een bedrijfstechnische
school. Een voor hem eigenlijk
helemaal verkeerde school want
Alides Hidding: 'Ik moet hier weg, naar New York of Los Angeles'.
sommigen zo eenvoudig toe",
roept de hoofdpersoon z'n glorie
dagen nog even in herinnering,
"Vergeet echter niet dat compo
neren een gave is. De kunst van
een goede song bestaat niet uit
het verzinnen van leuke dingen,
maar uit het weglaten van de bal
last. Eenvoud bepaalt het suc-
Dat succes maakte de afgelo
pen anderhalf jaar evenwel een
zelfde ontwikkeling door als de
rondetijden van Hein Vergeer op
de ijsvloer. Boekte Time Bandits
eind 1985 nog behoorlijk buiten
lands succes in Australië, nadien
ging het bergafwaarts. De elpee
Can't wait for another world",
een paar maanden geleden ver
schenen, moest het tij doen ke
ren. Het werd een teleurstelling.
"De halve plaat en twee singles
zijn inmiddels helemaal geflopt
en van de overige nummers ver
wacht ik ook weinig heil meer",
verzucht de Gooise Drent. "Gek
is het natuurlijk niet. Als je de
hitparade bekijkt, is het net alsof
Mai Tai het enige volwaardige
muziekprodukt van Nederland
is. Per week komen er honderd-
vijftig plaatjes uit en daarvan ha
len er misschien vijf de tippara-
de. Heel soms zit daar een Neder
lands plaatje bij. Amerika en En
geland blazen echter veel beter
in de zak, want daar komt ver
houdingsgewijs veel meer inte
ressant materiaal vandaan".
Koffers
De koffers pakken lijkt voor
Alides Hidding nog slechts een
kwestie van tijd. "Ik moet hier
weg, naar New York of Los An
geles. Natuurlijk niet in de stad
zelf, want ik blijf een plattelands
mens. Ik zie het al voor me. New
York wordt natuurlijk New Jer
sey en Los Angeles zal wel uit
draaien op Laguana Beach. Daar
moet je voor achthonderd dollar
per maand een heel leuk huisje
met sauna en alles kunnen hu
ren. Of ik er wel een werkvergun
ning krijg? Ach, mensen die eco
nomisch interessant zijn voor
Amerika, en dat kan ik met het
scoren van hits natuurlijk wor
den, die wil men wel hebben. Het
is misschien een probleem hoe je
dat kunt aantonen, maar van ho
gerhand zullen de heren van
CBS dat wel voor mij weten te re
gelen".
Het gevoel een groep in de
steek te laten heeft Hidding niet.
"Time Bandits is toch nooit een
band geweest! Mensen hebben
daar vaak zo'n verkeerd beeld
van. Die zien op televisie een
groepje spelen en denken dan
dat die jongens hele dagen gezel
lig met elkaar optrekken en sa
men in repetitieruimtes oefenen.
Ga toch weg, popgroepen die zo
werken zijn in Nederland toch
op één hand te tellen. Er is ge
woon een schrijver die tekent
voor de muziek en tekst en daar
mee de sfeer bepaalt. Ik spoor de
andere jongens wel aan om ook
te gaan componeren, maar niet
iedereen kan dat. Als je geen cre
atief figuur ben, kun je overigens
wel vakman worden, maar dan
moet je andermans ideeën goed
uitvoeren en niet aankomen met
een ander basloopje of iets der
gelijks. Ik wil het niet hebben dat
muzikanten zo mijn nummers
verkrachten, laten ze dan maar in
een free funk- of jazzbandje gaan
pielen".
Flop
Wanhopen doet hij niet. "Door
iedere flop wordt ik alleen maar
gesterkt. Nooit maar dan ook
nooit zal ik bij de pakken neer
gaat zitten. Dat is mijn aard niet.
Ik moet nu naar Amerika, voor
de toekomst heb ik geen angst.
Componeren is me op het lijf ge
schreven. Soms heb ik het ge
voel op een bron te zitten en
dan...pfahhhwhooommm-
m....een pan die blijft overkoken.
Twaalf nieuwe nummers in drie
weken, dat komt er bij mij zo
uit".
overweldigend. Schotland is een
land met sterk traditioneel getin
te folkloristische gebruiken en
ook weer veel kastelen. Edin
burgh is een schitterende stad.
De keuken mist het franse raffi
nement maar met kreeft, garna
len, zalm en forel is veel smake
lijks te doen. Dat levert de culi
naire specialiteit 'finnan' op. La
ten we het erop houden dat ver
halen over zuinige Schotten ook
tot de folklore behoren.
ED PETIT
Hoe höodt u 't dan vol
i meneer
delfts b/autv en erfenis
van dit Hier-hiMó-
("Wordt vervolgd)