Wij houden niet van spetjes en spatjes
1
EXTRA op maandag
Paloma
Picasso's
geurlijn
nu compleet
Jong geleerd
THE PRINTER
"Cor werkt bij de bank, DIE TELT MEE!
Epilepsie en Werk: "Als je 't weet, is 't heel normaal"
I zirkzee b.v. leiden i
MAAND AU 29 r rJrJKU Artl ïyöö
De laatse jaren is de
belangstelling voor het
industrieel ontwerpen
toegenomen. Er valt een
duidelijke groei te
constateren in het aantal
studenten dat een studie
industrieel ontwerpen volgt
en ook vanuit de
bedrijfswereld groeit de
vraag naar deze ontwerpers.
De Stichting Industrieel
Ontwerpen Nederland (ION)
in Rotterdam zet zich al een
aantal jaren in voor het goed
ontworpen Nederlands
produkt. Een van de
activiteiten van het ION is
het organiseren van een
expositie met werk van jonge
afgestudeerde industrieel
ontwerpers. Deze
tentoonstelling 'Nieuwe
ontwerpers', dit jaar voor de
tweede maal gehouden is nog
tot 9 april te zien in de
Expositieruimte Stichting
ION, Weena 745 Rotterdam.
Openingstijden op
werkdagen van 10 tot 16 uur.
door
Annemarie van
Zevenbergen
Van de gevreesde 'design-moe
heid' na 'Design -87' zal dit jaar
geen sprake zijn. Zeker niet nu
het ministerie van WVC tien
miljoen gulden beschikbaar
heeft gesteld voor de vormge
ving. Ik denk dat vormgevend
Nederland zich de benen uit
het lijf zal moeten lopen om dat
geld vorm te geven. Door die fi
nanciële worst die het ministe
rie ons voor de neus hangt zal
Stichting Industrieel Ontwerpen Nederland
'88 een vormgevingsjaar moe
ten worden", die zei prof.ir. Jan
Jacobs, hoogleraar vormge
ving aan de Technische Uni
versiteit bij de opening van de
expositie 'Nieuwe ontwerpers'
in Rotterdam.
In Nederland zijn op dit moment
vijf opleidingen in de industriële
vormgeving. De Gerrit Rietveld
Academie in Amsterdam, de Hoge
school voor beeldende Kunst in
Arnhem (3-d design), de Techni
sche Universiteit in Delft (faculteit
van het industrieel ontwerpen), de
Academie in Den Haag. De laatste
is een weekeind-opleiding waarbij
iedere drie jaar studenten afstude
ren. De faculteit van het industrieel
ontwerpen aan de TU in Delft is
overigens de grootste van de uni
versiteit.
Technisch
De opleidingen verschillen on
derling niet zo veel. De TU in Delft
bijvoorbeeld geeft de studenten
een wat zwaardere technische ba
gage mee en de Arnhemse studen
ten zijn over het algemeen wat 'cul-
tureler' gericht.
Het ontwerpen van door de in
dustrie te vervaardigen produkten
is een vak apart geworden. De in
dustrieel ontwerper onderscheidt
zich dan ook van andere ontwer
pers door zijn specialisatie op het
gebied van in serie en massa ver
vaardigde produkten. De indus
trieel ontwerper moet over een ge
deeltelijk andere arsenaal van vaar
digheden beschikken dan een am
bachtelijk ontwerper die slechts
één of enkele stuks creee'rt. Een
Afneembare laadruimte-overkapping.
systematische aanpak en de toe
passing van materialen en fabrika-
gemethoden die in het bijzonder
geschikt zijn voor het vervaardigen
van grote aantallen zijn voor de in
dustrieel ontwerper van groot be
lang.
Een man die dagelijks bezig is
met het 'Nederlandse ontwerp' is
Arnoud Odding, project coördina
tor bij de Stichting Industrieel Ont
werpen Nederland (ION). De Stich
ting zet zich in voor het goed ont
worpen Nederlandse produkt. Zij
geeft voorlichting aan de hand van
congressen, cursussen, lezingen en
brochures, bemiddelt tussen be
drijven en ontwerpers en organi
seert reizende tentoonstellingen
om het Nederlandse ontwerp on
der de aandacht te brengen.
Is er eigenlijk wel sprake van een
Nederlands ontwerp. Heeft ons
land een eigen huisstijl?
Arnoud Odding: "Ik geloof niet
dat er sprake is van een uitgespro
ken Nederlands ontwerp. Wij doen
het allemaal wat rustiger aan. De
laatste tijd gebeuren er hele inte
ressante dingen op ontwerpgebied
maar ik zou niet kunnen zeggen
hoe 'het Nederlandse ontwerp' er
uit zou zien. Duidelijk is wel dat er
weinig tierelantijnen aan zitten.
Wij houden er niet van om overal
spetjes en spatjes op te zetten".
Hoe is de belangstelling binnen
het Nederlandse bedrijfsleven
voor het industrieel ontwerp?
Odding: "Je ziet een toenemende
belangstelling in het bedrijfsleven
voor de vormgeving van produk
ten. Bedrijven spelen nu veel meer
in op signalen vanuit de samenle
ving. Een voorbeeld daarvan is de
'roller-radio van Philips die inspeelt
op de roller-skate rage. Je kunt de
maatschappij niet langer in één ca
tegorie indelen. Vroeger werd een
lamp gemaakt en die vond ieder
een mooi. Nu heb je al die 'life-sty
les' waardoor de belevingswereld
van de mensen verschilt. Men kent
een andere emotionele waarde toe
aan een produkt".
Wat is het verschil tussen indus
trieel ontwerpen en design?
"Het begrip design is meer ge
richt op vormgeving. Industrieel
ontwerpen is een vak waarin die
vormgeving één onderdeel is naast
aspecten als ergonomie en func
tie", aldus de project-coördinator.
Dit wil echter niet zeggen dat in
dustrieel ontwerpers binnen zeer
beperkte grenzen moeten werken.
De tentoonstelling in de expositie
ruimte van de ION in Rotterdam is
daar een voorbeeld van. De exposi-
Kruipmodel voor gehandicapte kinderen.
tie biedt afwisselend en zeer uit
eenlopend werk en overschrijdt
die grenzen van het industrieel ont
werpen en toont ook voorbeelden
van esthetische produktverken-
ning.
Uiteenlopend
Een korte bloemlezing van wat
valt.
De Eindhovense Academie zond
acht werkstukken. Zeer uiteenlo
pend werk. Zo ontwierp Yvonne
Bartholomeus een decor en stond
er van Harrie Wessels een rolstoel-
bromfiets. Daartussen werkstuk
ken als een multifunctionele
strandtas, een kastje fauteuil en
verpakkingsmateriaal.
Van de Amsterdamse Rietveld
Academie is werk te zien van vier
studenten. In het oog springend
daarbij is de muzieklessenaar van
Frank Hoogveld waaruit een voor
liefde voor muziek spreekt. Func
tioneel is het persoonlijke commu
nicatiesysteem van Maarten Ja-
min. Ee compact en draagbaar ap
paraat.
Negen studenten werden gese
lecteerd van de Technische Uni
versiteit in Delft. Hun inzendingen
lopen uiteen van een aftaktussenas
die een veilige verbinding tussen
twee voertuigen vormt (Rene Hoef
nagels) tot een gevelkachel van
Eric, van Kuyk en een auto-interi
eur dat meer zitcomfort en veilig
heid moet bieden (Bart van Lotrin-
ven afgestudeerden. Onder hen de
ontwerper Rob Hermes die afgelo
pen jaar een onderscheiding kreeg
voor een tafel. Daarnaast schoenen
van Renate Volleberg en een rol
stoel, waarvan zitting en rugleu
ning verstelbaar zijn, van Hans van
der Köoy.
In Amerika zijn Paloma Picas
so's cosmetica-producten even
gewild als de sierraden van Car-
tier. De dochter van de fameuze
Spaanse schilder heeft er de
naam opgebouwd, niet alleen als
het om het produkt maar ook als
het om de prijs gaat. Haar groot
vader trouwens, was al een rede
lijk bekend parfumontwerper,
dus helemaal vreemd is de be
langstelling van de mode- en sie-
radenontwerpster voor die par
fums en badlijnen niet.
In Nederland worden haar par
fums, lipstick en bodyline op de
markt gebracht door de Bonne-
terie.
De parfums, waarvoor Paloma
Picasso (38) zelf heel verrassende
flacons ontwierp, behoren tot de
zogeheten cypres- en bloemen
geuren. De geur werd ontwik
keld door Franse parfumontwer
pers, naar de richtlijnen van de
artieste zelf. Rijk aan bloemenes-
sence, met diepe bosgeuren
een warme amberkleurige o
dertoon. De geparfumeerde
ivoorkleurige zeep wordt net als
de parfums op een heel eigen n
nier vormgegeven. Hetzelfde
geldt voor de aan een Griekse
kruik herinnerende fles wa«
een geur voor in het bad verpakt
is. Lipstick is bij Paloma Picasso
rood.
„Er zijn kleuren die diepte
volume weerspiegelen. Van die
kleuren is rood de meest exacte
weergave. Mijn rood moest dub
bel intens zijn, van een ongeken
de zuiverheid", zegt ze zelf in een
toelichting. De verpakking van
het lippenrood is elegant en klas
siek, een glanzend goudkleurig
metalen cylinder met aan de voet
een ingewerkte ring. Binnenin i
de handtekening van de artieste
Je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen, vinden ze bij Beiersdorf. Van
daar een serie schoonheidsprodukten voor meisjes vanaf 12 jaar onder de
naam Magic Girl. De serie omvat een parfum-deospray, ee parfum deorol-
ler, een parfum-shampoo-douche en een Fresh-parfum. De produkten
worden gebracht in leuke, niet te grote verpakkingen. De prijs blijft daar
om, behalve voor de Fresh-parfum 8,95), beneden de vier gulden. Er
zijn drie geurgroepen: Papaya Flirt (blauw) met onder andere jasmijn en
granaatappplbloesem; Cherry Kiss (rose) met een combinatie van mus
kaat en jasmijn en Lemon Touch (geel) met grapefruit, sinaasappel, man
darijn en lavendel.
ERVIEZEN
Driehoek
Goebel
Thomas
Johnson
Friesland
Wedgwood
Arzberg
Friesland
Villeroy Boch
Midwinter
Ter Steege
KOOKWINKEL
Lagostina
Spnng
Demeyere
Keltum
W.M.F.
Wilkens
B.S.F.
Robbe Berking
Sola Gero
cassettes met
50% korting.
SNELKOOKPANNEN
Fissier
W.M.F.
Tefal
sigg
Lagostina
Marke
GLASSERVIEZEN
Zwiesel
Christinenhütte
Leerdam
Cristal d'Arques
Thomas
Bohemia
Royal Albert
Villeroy Boch
ALLES VOOR DE
GEDEKTE TAFEL
Vraag naar onze
bruidslijsten.
HAARLEMMERSTRAAT 165
LEIDEN - TEL. 14 08 92
COPYSERVICE
Steun de
campagne 1988
Terwijl hij toch epilepsie heeftZo n 1 op de
150 Nederlanders heeft epilepsie. Velen van hen
willen en kunnen werken, danzij o.a. medicijn
gebruik. Helaas blijken vooroordelen hardnekkig
NATIONAAL KPILKPSIK
1 FONDS/DK MACHT
r= V AN HF.T KLKINK
Postbus 21. 2100 AA
Heemstede, giro 34781
-sjt
ALUMINIUM
is,
ii
profiel en plaat leveren wij op maat
I flevoweg 37. Ind.terr. rrterenwijk.071-213311 I
Beurs Amsterdam
Noteringen van maandag 29 februari 1988 (tot 12:53 uur)
752.00 767.00
449.80 449.50
12300
111 OOB
32.00
211.00
425.00
900
750.00
770 00
1.68
275.00
785.00
1.60
275.00
110 50
i= offoéle not geschorst
achtergestelde temng
certificaten van aandelen
sr
beleggingsinst.
amrofd |3 0<
asia pac gl 27 3i
bemco 47 Oi
bever bel. 22 4i
dellalloyd 30.4i
dp am gr fd 19.5i
dp energ res 30.5i
enhobel 142.0
eoe index 193 0
eq morlg fd 55.4i
eur gr fd 38 0
henderson 129.9
hollobMd 125 T
hol pac fd 87.2
mterefl 500 29.9
leveraged 236.0
nwyork ind 1960.0
nmb vg 34.7.
OBLIGATIES
staatsleningen
nl 123/4 81-91 116 51
106 30 106 3C
nl 6'/« 86p95
nl 6'/4 87p95
nl 6'M 87p95
nl6'/4 87p97
bng
bg 11V4 e
bg 1O/4 6
bg 8'/2 84II-09
bg 7»/2 85-10
bg65/e 86-11
107.00
105.40
112.80
h 8 85-93
.h 77/e 85-93
ih 7'/2 85-92
imb6'/2 88p.95
imb 6'/4 86-90
imb 6'/4 87p95
106 20 106 20
phi 63/4 87p94 102.90
fgh 7'/2 84-92 103.70 103.70
niet officieel genoteerd
3875.00 3875.0C
indices (a.n.p.-c.b.s)
Goud en zilver
Buitenlands geld
Oost.SChill (100)
Spaanse pes (100)
Griekse dr. (100)
ir (100) 0.07 0.21
Aanvoer 969, waarvan 150 stieren. Dikbillen,
extra kw. 8,00-13,50 per kg, stieren 1e kw.
6,90-7,60, 2e kw. 6,20-6,90, vaarzen 1e kw.
7,00-7,95, 2e kw. 6.20-7,00, koeien 1e kw.
6.85-7,95,2e kw. 6,10-6,85,3e kw. 5,65-6,10.
worstkoeien 5,30-5.80. Handel en prijzen
Slachtschapen- en lammeren: (gulden per kg
gesl.gew.). Aanvoer 147, schapen 5,00-7.50,
lammeren (rammen) 10,00-11,00, lammeren
(ooien) 9,50-11,00. (gulden per stuk) schapen
185-250, lammeren (rammen) 235-310 en
lammeren (ooien) 195-235. Handel en prij
zen: schapen goed - gelijk; lammeren goed -
iets hoger.
Totale aanvoer 1116 stuks.
Beursoverzicht
Damrak prijshoudend
AMSTERDAM (TD) - De Amsterdamse effec
tenbeurs is de beursweek maandag prijshou
dend begonnen. Schokkende koersschom
melingen waren er nauwelijks. De CBS stem
mingsindex steeg 0.1 punt tot 77.1 punten.
Fokker was met een stijging van 1 tot
23,80 procentueel gezien de grootste stijger.
De vliegtuigenbouwer profiteerde daarmee
van berichten alszou het met de door Swissair
geeiste schadevergoeding allemaal nog wel
meevallen.'
De stemming onder de internationale waar
den varieerde nogal. Akzo won 1,80 tot
101,80. Unilever deed het met een koerswinst
van 1,10 eveneens niet slecht, daarmee
vooruitlopend op de jaarcijfers die dinsdag be
kend worden gamaakt. Philips daarentegen
bleef de naweeen ondervinden van de tegen
vallende jaarcijfers, die dit fonds dit keer zes
dubbeltjes deden kelderen tot 25,90. Ook
achteruit moesten KLM en Kon. Olie, al bleven
de verliezen beperkt tot enkele dubbeltjes.
Olie is vrijdag aan de beurt om zijn resultaten
over 1987 openbaar te maken. Andere fond
sen die deze week met hun jaarcijfers komen.
KNP, Amro en NPM, hielden zich maandag op
de vlakte.
