PORT
Vergeer en de andere
kant van de medaille
De formidabele Tom Gustafson
S"ÏTV
Hoffman wist wat
hij moest rijden
MAANDAG 22 FEBRUAR11988
PAGINA 11
Goeljajev in Russische ploeg
Brons voor Visser, met dank aan Kemkers
I
Noren met
lege handen
Verdeling
medailles
Piccard blijft
weer overeind
Japanner met losse veter
BIJLAGE LEIDSCH DAGBLAD
CALGARY (GPD) Hoeveel had hij zich er jarenlang niet van voorgesteld en hoe bitter
liep het af. Hein Vergeer, in 1985 en 1986 op de toppen van zijn schaatsroem en hardop dro
mend van Olympisch goud, verliet de Olympische arena, waar hij zo dolgraag had willen
schitteren, onopgemerkt via de achterdeur. Zevenentwintigste was hij geworden, van de
39 deelnemers. Zelfs de vernedering dat Hans van Helden voor hem eindigde met een eve
naring van diens vroegere, uit 1976 stammende wereldrecord, bleef hem niet bespaard.
CALGARY (ANP) - Nikolaj Goeljajev verdedigt over twee weken zijn
wereldkampioenschap schaatsen. Boris Vasilkovski, de coach van de
Sovjet-allrounders, heeft verder Oleg Bozjev en Viktor Sjasjerin van
een startplaats voor het toernooi in Alma Ata geselecteerd. De vierde
deelnemer wordt waarschijnlijk naar Ildar Garajev.
Goeljajev, in Calgary winnaar van de 1000 meter en zevende op de
1500 meter, is de enige Olympische deelnemer in de WK-ploeg. Bozjev
en Sjasjerin, vorig jaar tweede en zesde tijdens de eerste overdekte
wereldtitelstrijd in Heerenveen, kwalificeerden zich niet voor de Spe
len.
CALGARY (GPD) Tomas Gustafson keert als de
schaatsvorst van Calgary terug naar Zweden. Twee maal
goud en als formidabele uitsmijter een wereldrecord, ver
schaffen hem die status. Geir Karlstad, die in zelfde rich
ting reist, vergezelt hem met afgunst en ergernis. De Noor
kon in de eerste maanden iedereen aan, leek ontembaar,
maar op het cruciale moment smolt zijn faam als een laagje
sneeuw in Calgary's alles overheersende Chinook. In de
olympische stad, die zich weer voorbereidt op een koude
golf, zette Leo Visser gisteravond de bloemetjes buiten.
Nam hij woensdag grommend genoegen met het zilver, dat
eigenlijk goud had moeten zijn, het brons op de tien kilo
meter nam Visser zonder morren in ontvangst.
CALGARY (GPD) Als het ware
op de dag af nauwkeurig gepro
grammeerd verkeerde André Hoff
mann in supervorm. Donderdag
leek zijn 1000 meter nog nergens
naar vijftiende werd hij slechts
twee dagen later leverde Hoff
mann een perfecte en met goud ge
honoreerde 1500 meter af. Het
Calgary 1988
CALGARY (AFP/ANP) - Noorwe
gen is voor het eerst in de historie
van de Olympische Winterspelen
bij het mannenschaatsen buiten de
medailles gevallen. Het land, met
in het verleden sterren als Ivar Bal-
langrud, Oscar Mathisen, Hjalmar
Anderson, Knut Johannesen, Fred
Anton Maier en Sten Stensen, zet
daarmee de neerwaartse spiraal
van de laatste jaren voort. Vier jaar
geleden resteerde tijdens de Spe
len van Sarajevo slechts één bron
zen medaille, van Kaj Arne Engel-
stad op de 1000 meter.
Het Noorse thuisfront had dit
maal zijn hoop gevestigd op super
stayer Geir Karlstad. Hij faalde
echter zowel op de 5000 meter (ze
vende) als op de dubbele afstand.
Gisteravond kreeg zijft mislukte
missie op de Olympic Oval een on
voorzien dramatisch karakter door
een valpartij na ruim zes kilometer.
Op dat moment vocht Karlstad ver
beten om de ingetreden teruggang
van zijn rondetijden tot een mini
mum te beperken. In een bocht
leek het alsof hij van pure ver
moeidheid zijn linkerschaats niet
meer van het ijs kon krijgen. "Ik
was erg moe en mijn concentratie
liet te wensen over", zei Karlstad
later. "Ik ben nog nooit gevallen in
een wedstrijd over een lange af
stand. De laatste keer, dat ik viel,
was ik pas zeven jaar."
De Spelen
in 't kort
GOUD Canada heeft zaterdag
eindelijk een gouden medaille ver
overd, ook al was dat bij de Olym
pische demonstratiesport curling.
De Canadese vrouwen lieten bij
het geschuif met de gepolijste
blokken graniet de teams van Zwe
den en Noorwegen achter zich. Bij
de mannen ging het Olympisch
goud naar Noorwegen. Zwitser
land werd tweede en Canada der
de. Het curlingtoernooi trok in Cal
gary duizenden bezoekers. De in
Canada erg populaire sport stond
in de jaren tussen 1924 en 1936 ook
al eens op de olympische agenda.
O
N
03
O
a
n
V.
Sovjetunie
6
5
5
DDR
6
3
1
Oostenrijk
2
3
1
Finland
2
2
Zweden
2
1
Zwitserland
1
3
2
West-Duits.
1
1
1
Ver.Staten
1
1
1
Frankrijk
.1
1
Nederland
2
2
Noorwegen
2
1
Tsjechosl.
1
1
Canada
1
1
Japan
1
Italië
1
deerde de Oostduitser, die on
danks zijn 27 jaar reeds als een ve
teraan oogt en al jaren meeloopt,
totaal niet dat Eric Flaim een
nieuw wereldrecord als barrière
had opgeworpen. "Voor de wed
strijd stond vast wat ik moest rij
den om goud te winnen, 1.52,0", zei
de stipte Berlijner, die na afloop
van de persconferentie handteke
ningen uitdeelde aan Oostduitse
verslaggevers en daar meteen zijn
glorieuze tijd bijschreef: 1.52,06.
Een voltreffer in de roos dus.
Zijn staat van dienst op de 1500
meter bestempelde André Hoff
mann niet tot een uitgesproken fa
voriet. Met zijn triomf kreeg het
Olympisch mannentoernooi dan
ook de meest verassende winnaar.
Ondanks Hoffmann's triomfen in
de World Cup (Heerenveen en But
te), werden de kansen van de beide
Sovjet-kemphanen Nikolai Goelja
jev en wereldrecordhouder Igor
Zjelezovski hoger aangeslagen.
Misschien in de war geraakt door
zijn 1000-metergoud ging Goelja
jev in de slotronde zo erg de mist
in, dat een prolongatie van de we
reldtitel straks lijkt uitgesloten. De
kleine Amerikaan Eric Flaim, de
uitblinkende alleskunner van de
huidige generatie, staat er veel be
ter voor. Hij had zich bijgelovig in
een ander tenue gestoken. "Mijn
gelukspak, want dat had ik vorig
jaar aan bij mijn 1.52 op Medeo en
ik won er bij het WK sprint de 1000
meter mee", vertelde Flaim, die on
voorstelbaar ver bij Hein Vergeer
vandaan reed. Ook Michael Had-
schieff blokkeerde voor de Russen
de tocht naar de medaille-uitrei
king. De Oostenrijkse allrounder
noemt de 1500 meter zijn "lieve
lingsafstand", al maakte hij op de
vijf en tien kilometer meer furore.
Overtroffen door de absolute klas
se van iemand die het klappen van
de zweep beter kent en de impo
sante allrounder Michael Had-
chieff, stelde Leo Visser zich tevre
den met de derde plaats. Hij had,
net als op de 5000 meter, met zijn
geweldige vechtersmentaliteit ge
reden voor wat hij waard was. Vis
ser: "De laatste drie ronden reed ik
zonder wat te zien. Het zag zwart
voor mijn ogen".
Balans
Toch verliep de race niet volgens
zijn bedoelingen. "Na zes kilome
ter wilde ik het tempo opvoeren,
maar de versnelling werkte niet".
Terugkijkend op beide afstanden,
maakte Visser toch voldaan de ba
lans op: "Natuurlijk reed ik voor
het goud, dat is steeds de hoofd
doelstelling geweest, maar als je
het niet redt moet je compromis
sen met jezelf sluiten. Met zilver en
brons ben ik echt gelukkig".
Het uitblijven van goud heeft de
loopbaan van Visser met vier jaar
verlengd. Zijn toekomstplannen
hingen af van wat er in Calgary
voor hem uit de bus rolde. "Met
goud", bekende hij nu ronduit,
"zou ik niet tot de volgende Spelen
zijn doorgegaan. De twee kleuren
medailles, die ik nu heb, zijn een
extra stimulans om over vier jaar
goud te pakken".
De olympische ervaring die hij in
Calgary opdeed, is in het Franse Al-
bertville van grote waarde. Hetzelf
de geldt uiteraard ook voor Gerard
Kemkers, de grootste pechvogel
van het laaste schaatsnummer van
de mannen. Gustafson is gelouterd
in de Winterspelen van Sarajevo en
ook Hadschieff mengde zich toen
reeds in de strijd, die veel meer
vergt dan het vermogen hard te
kunnen schaatsen. Dat heeft bij
voorbeeld Herbert Dijkstra onder
vonden. Hij gaf zich over aan zijn
eigen gretigheid en moest dat be
kopen. Toch sloeg de marathon
specialist in het olympische milieu
geen gek figuur, maar uit zijn tien
kilometer was meer te halen ge
weest dan de elfde positie.
De Drent realiseerde zich dat zelf
maar al te goed. Hij beet zich vast
in Hadschieff, die voor hem veel te
voortvarend de sokken erin zette.
Dijkstra, vol zelfverwijt: "Ik kan
mezelf wel voor de kop slaan. De
eeste ronden ging ik zelfs sneller
dan Leo Visser en dat kon vanzelf
sprekend niet goed gaan. Het twee
de gedeelte moest ik op karakter
doorkachelen en daarom is de tijd
me nog meegevallen ook. Met een
andere aanpak had ik gemakkelijk
mijn persoonlijk record van 14.19
kunnen verbeteren, maar ik wilde
zo graag en heb me overschat".
Uitgekookt
Na het goud op de 5000 meter cij
ferde Tomas Gustafson zich weg
als favoriet voor de langste afstand.
Uitgekookt schoof hij Karlstad en
Kemkers naar voren. Ze kwamen
allebei ten val. Kemkers door een
duur "ongelukje", Karlstad verloor
na zeven kilometer uit pure ver
moeidheid zijn evenwicht en bezat
geen puf de strijd te continueren.
De wereldrecordhouder scheen
onbreekbaar, maar zijn zelfver
trouwen knakte woensdag al toen
de vijf kilometer desastreus ver
liep.
Zijn roemloze aftocht, de drama
tische buiteling van Kemkers en
het krachtige doordraven van Vis
ser, vervolgens de duik onder de
veertien minuten van de uiterst ef-
ficiënt schaatsende Hadschieff en,
tenslotte, Gustafsons apotheose,
promoveerden de 10.000 meter tot
een aangrijpend olympisch num
mer. En vrijwel onopgemerkt blie
zen de Sovjet-rijders opnieuw de
aftocht. In Sarajevo vervulde Igor
Malkov een glansrol, maar de ont
wikkeling van de stayer liep in een
doodlopende straat. Bij de olympi
sche selectieduels werd hij uit de
ploeg gereden door schaatsers, die
internationaal tot de middenmoot
behoren.
Prijsjagers
Zonder Oosteuropese in
menging, wat op zich een unicum
is in Calgary, en de uitschakeling
van Kemkers en Karlstad, moest
Maar dat ontging Vergeer, zijn ei
gen pijnlijke aftocht was al zwaar
genoeg. Enkele uren voor de 1500
meter zette ABC, het Amerikaanse
tv-station dat als grootste sponsor
zoveel geld neertelde voor de Win
terspelen, Vergeer nog in het zon
netje. Een spotje van vijf minuten
ging geheel over hem en de in Ame
rikaanse ogen zo merkwaardige
Nederlandse schaatscultus. Hein
tje werd in een schoolklas toege
zongen en ging gewoon fietsend
door zijn woonplaats Haastrecht.
Hij kwam als een superstar naar
voren, terwijl zijn ster al danig was
verbleekt. Niemand durfde hem
dat te zeggen toen hij, vaak wanho
pend en in de loop van het seizoen
toch weer moed verzamelend, aan
stalten maakte om zijn grote doel te
bereiken, Calgary.
Het is een afgang geworden, die
Hein Vergeer niet verdiende. Een
groot sportman - die uiterst pech-
vol precies tussen twee Winterspe
len in gloreerde - en zijn te zeer
meelevende coach negeerden de
donkere wolken die in aantocht
waren. Des te zwaarder denderde
de bui op hen neer, al wilde Henk
Gemser nog niet bekennen dat hij
het échec wis en waarachtig had
zien aankomen.
"Als hem dit bespaard had moe
ten blijven, had ik al na het WK in
Inzeil moeten zeggen, nu mag je
niet meer rijden. Dat was het hoog
tepunt van zijn carrière", verweer-
het aantal prijsjagers in kleine
kring gezocht worden. Als laatste
van hen verscheen Gustafson in de
arena. "Met een gouden gevoel van
binnen", vertelde hij na zijn ver
bijsterend uitgebalanceerde
krachttoer. Beide helften van de
tien kiometer gingen vrijwel even
snel: 6.54 en 6.54,2. Bewust had de
Zweed zijn eigen naam verzwegen
als belangrijkste favoriet. "Want
als je over goud praat, krijg je het
nooit. Op de 5000 ging het me
slechts om een medaille, ik had
geen absoluut doel. Maar nu wist ik
vooraf dat de tijd van Hadschieff te
verbeteren viel. Aan mijn vorm
kon het niet liggen".
Hij had goud en geen wereldre
cord in gedachten, terwijl alle con
currenten de Zweed in het geel-
blauwe pak vol bewondering volg
den. Eenvoudig had Gustafson het
onderweg niet gehad. "Na zeven
ronden ging het nog zo gemakke-
de Henk Gemser zich. Toch liet hij
zich ook ontvallen: "Het NOC heeft
hem aangewezen, daar heb ik geen
pleidooi meer voor gehouden. En
Hein heeft me ook niet gevraagd of
het wijs was om naar Calgary te
gaan. Ik zag het niet als mijn plicht
om hem te vertellen dat dit onver
standig was. Daar had ik geen mo
tieven voor". 'Perplex' stond de
coach zaterdag aan de rand van de
Olympische ijsvloer. "Hein liet
donderdag een duizend meter zien,
zoals hij het kan. Daarna hebben
we geen gekke dingen gedaan.
Maar hij vertrok uit de startblok
ken en het was over. Er zat geen
geest in zijn manier van rijden en ik
heb hiervoor geen enkele oorzaak
kunnen vinden. Ik was sprake
loos".
Een uur lang hield Hein Vergeer
zich schuil. "Samen met mijn
vrouw", bekende hij naderhand,
"want die had het veel moeilijker
dan ik. We hebben alles samen be
leefd en nu is het op". Hij leek op
gemonterd, zijn gedrag was zelfs
onnatuurlijk uitgelaten. Een
schild, waarachter zijn echte ge
voelens verborgen bleven? Zoals
Vergeer als de spontane babbelaar
vaker een pose heeft aangenomen,
zijn twijfels verstopte toen de te
rugval zich inzette en waar zelfs
Henk Gemser geen vat op kreeg?
Gemser: "Als dat zo is, is hij een
meester in het verbergen van wat
hij denkt. Maar ik heb niet het idee.
lijk, dat ik er bang van werd. Bin
nen één rondje kun je een totaal an
der gevoel hebben. Halverwege
voelde ik me een beetje vermoeid
en de laatste zes ronden was ik doo
dop. Toch kon ik de rondetijden
vasthouden en dat was een sensa
tie. Maar eigenlijk ben ik iets te
vlug begonnen. Wie het beter op
bouwt, kan het record spoedig ver
beteren".
Feestvreugde
Tomas Gustafson is van plan
zich nu over te geven aan de feest
vreugde die hem thuis in het voor
uitzicht staat. Het WK in Alma Ata
laat hij voor wat het is. Gustafson:
"Ik heb slechte herinneringen aan
het WK in Gothenburg na de Spe
len van Sarajevo. Eerst wil ik de
gouden medailles gaan vieren en
de tijd is te kort om daarna goed
voorbereid een WK te rijden".
NAKISKA - In de tombola van de
super-G won de Fransman Franck
Piccard de hoofdprijs. De voorma
lige brokkenmaker bleef overeind
waar de helft van de skivedetten
omver kegelde. De Italiaan Tomba
'La Bomba' incluis.
Op de winderige ijslaag van
Mount Allan in Nakiska stond het
Westduitse drama centraal. Geen
der drie specialisten haalde de fi
nish op de dag dat Markus Was-
meier na Marina Kiehl opnieuw het
'Deutschland über Alles' zou laten
klinken. Bij Olympische skisuc
cessen kwam opnieuw geluk kij
ken, niets was vooraf zeker.
Zo rekende Pirmin Zurbriggen
op tenminste een medaille. De
Zwitserse koning van de afdaling
moest genoegen nemen met de
vijfde plaats. Piccard, al brons op
de afdaling, werd op het erepodi
um geflankeerd door de Oostenrij
ker Mayer en de Zweed Eriksson.
De Scandinaviër boekte het eerste
Zweedse succes in het skiën sinds
de gouden dubbel van Stenmark
van Lake Placid in 1980.
dat Hein voor mij dingen heeft ver
zwegen". "Ik had veel zelfvertrou
wen en me er zo'n hoop van voorge
steld", hield Vergeer zijn gehoor
voor. "Heus, ik meende mee te
kunnen doen in de competitie. Ik
had m'n race helemaal uitgestip
peld, je rijdt'em van tevoren altijd
een paar keer in gedachten. Na 500
meter liepen de slagen weg, ik
sloeg dicht en het was afgelopen".
Hij had zich ingeprent minimaal
zijn eigen Nederlands record
(1.53,88) te overtreffen. Vergeer:
"De opening was goed, daarna liep
het van geen kant. Ik had de pest
in, nu zeg ik, ook zoiets hoort bij de
sport. Maar wat voor mij het be
langrijkste moest worden, is op een
debacle uitgedraaid. We hoopten
hier allebei nog een slag te kunnen
slaan, Henk en ik. Henk heeft me
altijd verdedigd en zijn woordje
voor mij gedaan". Zo'n groot ver
val, in anderhalf jaar tijd, is drama
tisch. Vergeer: "Vreemd om dat te
moeten constateren. Ik had het
graag andersom gewild. Er is wel
gezegd, dat ik een tussenpaus was
met mijn kampioenschappen tus
sen de Olympische Spelen. Dat
verhaal gaat nu op. Ik kan terug
zien op een fantastische sportcar-
rière, het waren ontzettend fijne ja
ren, alleen kwamen de tegenslagen
net op een moment dat ik ze niet
nodig had. Na alle dromen die ik
van Calgary heb gehad, is dit een
bittere pil".
Niettemin zegt Vergeer zijn be
sluit om zijn loopbaan tot en met de
Winterspelen te verlengen, niet te
betreuren. Zakelijk gezien zal dat
zeker waar zijn, want aantrekkelij
ke commerciële nevenverdiensten
zoals in reclamespotjes, had hij an
ders gemist. Evenmin betreurt hij
het, althans op dit moment, dat zijn
loopbaan niet langs een andere
weg is gegaan. In twee jaar reed hij
zich fysiek leeg en na de eerste te
genvallers knapte de mentale veer
kracht. Er is hem vroeger door
sommigen op gewezen eerst voor
het sprinten te kiezen om later de
allroundtop te beklimmen. Na
tuurlijk, die klok is niet meer terug
te draaien en achteraf is het gemak
kelijker oordelen. Gemser: "Als je
terugkijkt, is zijn top-presteren van
korte duur geweest". Vergeer:
"Maar ik zal mezelf nooit het ver
wijt maken, dat ik mijn carrière
verkeerd heb gepland".
Er bestaat geen twijfel over dat
Henk Gemser zich zeer intensief
heeft beziggehouden met Hein
Vergeer, die als enige allrounder is
overgebleven sinds de coach aan
het bewind is. Zeker toen de afta
keling intrad, had Gemser zijn han
den vol aan Vergeer. "Een kam
pioen begeleiden kost een coach
heel weinig energie, iemand die op
de route zit naar het hoogste niveau
vraagt een behoorlijke investe
ring", meent Gemser, "Maar het
begeleiden van Vergeer vraagt gi
gantisch veel van me".
MAANDAG
19.25-20.00 Ned 1: Sportpanorama- met
o.m. beelden van de voetbalwedstrijd Li-
verpool-Everton, een verslag van de fina
le van de Europa-Cupvolleybal in L'O-
riënt, en het doelpunt van de week.
20.15-20.50 BRT 2: Extra Time
21.30-22 05 SKY Motorsport News.
22.05-23.00 SKY: Spaans voetbal: com
petitievoetbal.
22.30-23.30 SCH: Brazilian Football:
Gold Cup: Sao Paulo-America.
OLYMPISCHE SPELEN
17.00-17.40 NED 2: Samenvatting afge
lopen nacht
23.20-03.30 NED 2 Super G vrouwen,
Canada-Zweden, 4x1 Okm langlauf. 500
meter vrouwen.
19.30-21.00 NED 3: Super G vrouwen
21.00-03.30 NED 3 Als NED 2, met sa
menvatting Fmland-Polen.
KUKTIPS
Super G voor vrouwen (11.30 uur, Ne
derlandse ti|d 21.30 uur). Ook de vrou
wen strijden voor de eerste maal om de
Olympische titel in de Super G. De start is
op 2039 meter, de finish 507 meter lager,
de lengte van het parkoers 1844 meter.
Walliser werd op dit nummer vorig jaar
wereldkampioen en ook de wereldbeker
was voor haar. Dit seizoen werd driemaal
gestreden om de eerste plaats in de Su
per G. Michele Figmi won m Leukerbad,
de Oostennjkse Sigrid Wolf in Sestnère
en de Zwitserse Zoe Haas in Lech.
Cross Country estafette mannen (10.00
uur, Nederlandse tijd 18.00
uur). De Zweedse langlaufers waren op
dit nummer de sterkste bij het wereld
kampioenschap vorig jaar en bij de win
terspelen van Sarajevo met steeds de
Russen als tweede en de Noren en Fin
nen strijdend om het brons. Na de slechte
prestaties van de Zweden in de individu
ele nummers wordt een nieuwe Olympi
sche kampioen verwacht.
CALGARY (ANP) - De Japanner Yoshiyuki Shimizu zorgde hal
verwege zijn tien kilometerrit tegen zijn landgenoot Toru
Aoyanagi voor een bijzondere stunt. Shimizu ging er niet bij lig
gen, zoals Geir Karlstad en Gerard Kemkers overkwam. Als een
ware evenwichtskunstenaar maakte de pas achttienjarige Shimi
zu al rijdend zijn los geraakte veter vast.
Shimizu noteerde inclusief deze circusact een tijd van 14.47,21.
Het beroemdste veterincident staat op naam van de atleet Gerard
Nijboer, die zeven jaar geleden in Athene even de veter moest
vastmaken alvorens op klassieke bodem de Europese marathonti-
tel te veroveren.
