Waddenhoeve, en leider Piet, aan faam ten onder Khomeini na tien jaar nog vast in het zadel Groep anglicaanse bisschoppen: geen vrouw als priester PAGINA 2 D> DONDERDAG 18 FEBRUARI 1981 f Onderzoek naar ontuchtaffaire liep al een jaar LEEUWARDEN De berichte» over ontucht met pu pillen in het jongerentehuis de Waddenhoeve in Leeuwarden, gisteren, kwamen niet als een donderslag bij heldere hemel. Het onderzoek was al een jaar gaan de en al die tijd hing het als een zwaard van Damocles boven de Friese boerderij, die landelijke bekendheid kreeg als succesvol en goedkoop opvanghuis voor zoge noemde randgroep jongens: knapen die niemand, pleeg gezin of gevestigd jongenshuis, over de vloer wil of kan hebben. Het zwaard moest eens vallen, het had ook veel eerder gekund. In 1985, toen ouders in Sint Annapa- rochie verontrust naar begeleider Piet en de politie gingen, omdat pupil Bart hun kinderen om zich heen verzamelde voor seksspelle- tjes. Of nog eerder, want al voordat koningin Beatrix de hoeve op 23 oktober 1984 bezocht, waren er ge ruchten over ontucht op de boerde rij. Het ministerie van WVC ont kent bij monde van topambtenaar dr. Paul Bonke overigens van die geruchten te hebben geweten. door Willem Bosma en Gertjan Verhoog De Waddenhoeve huisvestte in zijn laatste jaren verhoudingsge wijs steeds meer pupillen die door de gevestigde instellingen waren geweigerd. Begeleider Piet, die ooit was begonnen jongens 'uit de goot te vissen', kon geen nee zeg gen tegen die, ook voor hem niet te hanteren, groep. Hem werden de echte probleemgevallen in de maag gesplitst. Piet, voormalig kraandrijver te Alphen aan den Rijn, kreeg van magistraten de on mogelijkste opdrachten en accep teerde ze, naar eigen zeggen, gela ten. Een ingewijde uit de kinderbe schermingswereld schetst hoe 'ar me Piet' werd uitgenodigd op een tuinfeest van een Arnhemse kin derrechter. Dezelfde tegen wie nu zoveel aanklachten zijn ingediend. De kinderrechter is een telg uit een patriciërsgeslacht, de zoon van een hoogleraar en katholiek ethicus. "Piet was geimponeerd door de kring van hooggeplaatste mensen. En dan zei die kinderrechter aan het eind: op dat en dat politiebu reau zit die en die jongen, een ca deautje. Volstrekt onverantwoor delijk wat die man deed". Piet had op het laatst evenveel moeilijke pu pillen op als rond de Waddenhoeve onder zijn hoede. Die verantwoor delijkheid, gecombineerd met de beweerde chantage door de pupil die hem later zou aangeven, werd de begeleider langzamerhand te veel. Happening Vandaag precies een jaar gele den stelde burgemeester Bartele Vries van Het Bildt de nieuwe re creatiezaal van de Waddenhoeve in gebruik, waaraan vooral de Rotary - club Leeuwarden-Oldehoeve veel geld en vrije tijd had besteed. Het was een ogenschijnlijk feestelijke happening. Maar Piet de man om wie het volgens iedereen alle maal draaide was er slechts met moeite toe te bewegen de opening bij te wonen, zo zegt hij zelf. Hij dronk naar eigen zeggen on matig veel, kwam nauwelijks meer van zijn kamer en liep al in de Ziek tewet. Een bestuurslid van de stichting PIET, zijn werkgeefster houdt echter vol: "Toen functio neerde Piet nog". Van Piet werd want dat was een van de geheimen van zijn opvallende succes 24 uur per dag inzet verwacht. WVC was enthousiast over dit experi ment van de zorgzame samenle ving. Dr. Paul Bonke, beleidsambte naar van WVC: "Doel van het expe riment was te kijken hoe Piet zich met zijn eigen, onorthodoxe aan pak kon ontwikkelen op een ge bied, waar de gevestigde instellin gen niet slaagden. En het was nog redelijk goedkoop ook. Daar zou de hele residentiële hulpverlening voor jeugdigen wellicht lering uit kunnen trekken. Na verloop van tijd zou bij gebleken succes even tueel een structurele voorziening van het project gemaakt kunnen worden. Dat het goedkoop was, was bijzaak". Arjen Jonker, adjunct-directeur van de Stichting Jeugd en Gezin (SJG) in Leeuwarden, ziet het an ders: "De problemen die zijn ont staan, hangen nauw samen met het overheidsbeleid. Dat is gericht op vervanging van dure door goedko pe hulp, van residentiële zorg naar dagbehandeling en pleegzorg. Het is het beleid van minder deskun digheid en professionaliteit naar meer sociale verantwoordelijkheid en zorg in de samenleving". Mantel der liefde Door de bezuinigingen, stelt Jon ker, zijn de residentiële instellin gen voor de categorie moeilijke jongens voortdurend vol. De jeugdbescherming moet daarom steeds terugvallen op pleeggezin nen en goedkope voorzieningen. Dat betekent dat jongeren terecht komen op plaatsen waar zij qua problematiek niet horen en waar men kwalitatief niet voldoende is toegerust om hen goed op te van gen. Volgens de SJG-adjunct is de Waddenhoeve indirect slachtoffer van "de kaalslag binnen de resi dentiële voorzieningen". Hoewel er volgens artikel 249 van het Wetboek van Strafrecht zes jaar gevangenisstraf op staat, ko men seksuele contacten tussen jeugdhulpverleners en pupillen veel vaker voor. Zelden leidt zo'n incident, zoals het doorgaans wordt genoemd, tot een rechts zaak. Willem Brander (Wirdum), penningmeester van de stichting PIET, over de tijd dat hij directeur van het Jongenshuis Leeuwarden was: "Ik heb zeker wel acht hulp verleners op staande voet ontsla gen, terwijl die zaken niet voor de rechter zijn geweest". De oplossing wordt kennelijk ge zocht in een vertrek naar een ande re werkkring. "De mantel der lief de van justitie is ontzettend groot", hoorde Piet dan ook uit de mond van de inspecteur die over hem zou rapporteren aan de officier van jus titie. De inspecteur, Egbert Brink uit De Wilgen: "Er waren verzach tende omstandigheden. De weten schap dat zulke risico's inherent zijn aan het werk en de problema tiek van het slachtoffer bijvoor beeld". Ook de seponering van de zaak van Bart met de kinderen? Brink: "Dat zou best kunnen". Sepot Het seponeren van deze zaak ziet de advocaat van Piet, mr. Hans An ker, als een ijzersterk wapen in de onverwachte strafzaak. Hij heeft dan ook schriftelijk om een sepot gevraagd. Zo zou de ene zaak in de justitie-lade de andere kunnen aan trekken, waardoor er zoetjesaan een seponeringstraditie ontstaat. Het gerechtelijk vooronderzoek te gen de Waddenhoeve-begeleider past niet in dat patroon, maar vol gens mr. Anker mag daaruit niet worden geconcludeerd, dat het een enorme zaak betreft. "Er ligt nog steeds één aangifte". Voor een amateur op het terrein van de opvang van moeilijk op voedbare kinderen, zijn de risico's, die toch al groot zijn, onaanvaar- baar groot. Zeker als hij het van zijn emotionele gaven moet heb ben. Dr. Jan van Belkum, oud-di recteur van de Groninger TBR-kli- niek en nu psychiater te Warga, had contact met Piet en pupil Bart na de affaire met de kleine kinde ren: „Het ging om een ernstig ge stoorde jongen. Niemand in de Waddenhoeve had de know-how voor zo'n geval". Volgens Van Belkum was het niet uitgesloten dat Bart in een pa nieksituatie een klein kind zou kunnen doden. Toch verhuisde Bart niet naar een gesloten inrich ting. Die was er niet. En als het er gens open was, dan was het wel op de Waddenhoeve, een bij uitstek ongeschikte plek. Kinderrechter Van der Loeff plaatste Bart met te genzin op de Waddenhoeve: "Er was geen keus, ook na tien dagen De Waddenhoeve: opvangtehuis observatie in Franeker niet. Ver antwoord plaatsen is dan onmoge lijk. Bovendien gaf Bart door steeds weg te lopen aan, dat hij graag bij Piet wilde wonen". Zó'n jongen Terwijl Piet steeds verder aan modderde als amateur in hulpver- leningsland, was er sprake van een overschatting van zijn talenten. Een overschatting die Piet zich aanvankelijk maar al te graag liet aanleunen. Het was op de Wadden hoeve een komen en gaan van be leidsambtenaren, Rotary-leden en andere lieden. Topambtenaar drs. W. G. MacLennan van WVC was dikke maatjes met de Waddenhoe ve-begeleider. Piet en Hare Majes- teits adjudant noemden elkaar ook alras bij de voornaam. Zo ging het bij iedereen. 'Piet? Zó'n jongen!' Piet liet zich welgevallen dat hij op een voetstuk werd geplaatst, dat allengs hoger reikte. Voor wester lingen was de boerderij temidden van wind en water een idylle, waar jongens iets moois beleefden aan elkaar en aan de dieren, zoals een kritische waarnemer het formu leert. „Ze romantiseerden Piet. Vonden het leuk dat er op twee honderd kilometer zoiets was. Daar kon wel wat geld heen, zij het niet te veel. De WVC-subsidie was immers maar een verpleegprijs van f75 per persoon per dag." Voor het bestuur, dat door de en thousiaste kringen rond Piet niet werd geacht zich met diens werk te bemoeien, was het nog moeilijk de touwtjes aan elkaar te knopên. Dat gaf weldoeners weer de kans Piet op de schouder te slaan. En ambte naren in functie vergaten zichzelf en brachten wat mee. Bijvoorbeeld de inspecteur voor de kinderbe schermingspupillen Brink. Hij was erg familiair met Piet, zo herinnert het PIET-bestuur zich. "Hij sleepte er zelfs een oud keukenfornuis heen. Oud ijzer, maar toch", aldus voorzitter Grobben. Doodziek Het bestuur zag de laatste jaren 'machteloos' toe hoe de omgeving Piets talloze amicale contacten bij hooggeplaatsten door het hele land een overheersende rol ging spelen. "Ik was er toen ook al dood ziek van", zegt Piet er nu zelf over. „Zekér nu ik weet hoe ze me alle maal hebben laten vallen". Penningmeester Willem Bran der (Wirdum) van de stichting PIET weigert de allerwege naar het bestuur geschoven Zwarte Piet te accepteren. "Dat verpof ik. Er wa ren er veel, teveel, die Piet meen den te moeten adviseren. En wij hadden van WVC een onderge schikte rol toebedeeld gekregen. Formeel zal het best zo zijn, dat het bestuur ervoor opdraait. Maar dan zeg ik: anderen kwamen er opval lend veel, bemoeiden zich er mee en versluierden hun functies. De rijkspolitiemannen, die kwamen koffiedrinken met brommerdie- ven, moesten ook processen-ver baal opnemen." SJG-adjunct-directeur Jonker, die bij de reorganisatie in het alge meen bestuur van PIET kwam: "Voor het ministerie stond Piet centraal en was het bestuur volger. Nu er problemen zijn mag men niet naar het bestuur wijzen. WVC wil de voor een dubbeltje op de eerste rang". Jonkers "persoonlijke me ning" is wel "dat richtlijnen, voor schriften en regels en toetsing en recht van appèl bij de rechter een betere bescherming bieden aan het individu dan de welwillendheid van lekenpanels". Duisternis Wat zochten al die leken op de boerderij? "Gezelligheid, ook een beetje erkenning voor zichzelf als gulle gever", aldus het bestuur. Maar gold dat voor iedereen? Er was veel aanloop van lieden „die er toch niets te zoeken hadden", al dus Willem Brander. „Het was een komen en gaan van prominenten", vindt een maatschappelijk werker. "Ik kan me de twijfels daarover voorstellen", aldus kinderrechter Rutgers van der Loeff. "Een duisternis ten top", volgens directeur Frans Poppe van Jeugd en Gezin Twenthe. Een toelichting lijkt alle zegslieden in de keel te blijven steken. Over het gerechte lijk vooronderzoek worden geen mededelingen gedaan, aldus justi tie. Advocaat mr. Anker zegt te be speuren dat Piet zich, teruggetrok ken in het klooster, nog steeds fy siek bedreigd voelt: „Ik neem dat Een mysterieuze zaak". TEHERAN - Het bewind van de mullahs regeert negen jaar na de is lamitische revolutie in Iran met on verminderde kracht, maar achter de schermen worden in afwachting van de schijnbaar onvermijdelijke machtsstrijd na de dood van de 87- jarige geestelijk leider, ayatollah Khomeini, posities ingenomen en coalities gesloten. De onafwendbare dood van de hoogbejaarde ayatollah zal de revo lutie sterk op de proef stellen in een tijd van grote economische moei lijkheden, een nog voortslepende oorlog en toenemende internatio nale isolatie. De gezondheid van de ayatollah laat te wensen over, maar zijn woord is nog altijd wet. On langs maakte Khomeini met een theocratische Koran-exegese de weg vrij voor economische en soci ale hervormingen in het land, die lang door conservatieve geestelij ken waren tegengehouden. Khomeini blijft het symbool van de islamitische revolutie tegen het gezag van de sjah. Het was de revo lutie die hem na vijftien jaar bal lingschap de mogelijkheid bood op 1 februari 1979 als overwinnaar naar zijn vaderland terug te keren. Stoelendans Het is de bijna onaantastbare po sitie van Khomeini die de revolutie bij elkaar heeft gehouden, ondanks de slepende oorlog tegen Iraq en de andere problemen van het land. De politieke stoelendans is recent sterk in tempo versneld als gevolg van de komende verkiezingen op 8 april voor de 270 zetels in de Majlis, het Iraanse parlement. De revolu tionaire elite is verdeeld over twee fronten: die van de puristen, geleid door premier Hussayn Musavi en die van de pragmatici, geleid door parlementsvoorzitter Hashemi Rafsanjani. Maar het voortbestaan van het bewind lijkt niet te worden bedreigd, ondanks de interne riva liteit en het binnenlands gemor. Vooraanstaande revolutionaire leiders bevestigen de onvrede on der het volk, maar benadrukken dat die wordt veroorzaakt door de oorlog en niet door de revolutie. Iraq probeerde in september 1980 van de revolutionaire chaos in Iran gebruik te maken door, na een se rie grensincidenten, een invasie uit te voeren. Die invasie is intussen vastgelopen tot de bloedigste loop gravenoorlog sinds de Eerste We reldoorlog. De revolutionaire leiders zeggen dat, ondanks de oorlog, onder de is lamitische regering meer openbare projecten zijn uitgevoerd dan on der de sjah. Er is ook meer gedaan aan de verbetering van het lot van de de straatarme massa die tijdens de revolutie het legioen van Kho meini vormde. De winkels in Tehe ran zijn goed voorzien, maar de prijzen schrikbarend hoog. Dui zenden mensen zoeken dagelijks naar koopjes. Voor de gecontro leerde winkels, waar gerantsoe neerde goederen tegen vastgestel de prijzen worden verkocht, staan lange rijen wachtenden. Op de zwarte markt is alles te koop, maar tegen tienmaal de officiële prijs. Het wantrouwen tegen buiten landers is nog altijd groot en de Verenigde Staten, de steun en toe verlaat van de sjah en zijn gevrees de geheime dienst, heten nog altijd De Grote Satan. Maar het verzet te gen Khomeini is nauwelijks zicht baar. De Khomeini-jeugd, de Revo lutionaire Garde, controleert elk dorp en elke wijk. Islamitisch verkleed Het islamitisch puritanisme uit de eerste jaren van de revolutie, lijkt iets te zijn verzacht. Veel vrou wen dragen nog steeds de chador, het zwarte kleed dat hen van kruin tot voeten bedekt. Op het belang rijkste busstation van Teheran hangt een bord met de tekst: Vrou wen die niet islamitisch gekleed zijn, worden niet toegelaten. Er lopen echter ook weer vrou wen met gewone hoofddoeken op straat en steeds vaker wordt in het openbaar make-up gedragen. Der gelijke uitingen van 'westerse de cadentie' waren nog maar een paar jaar geleden aanleiding tot arresta tie en vernedering door de de reli gieuze burgerwacht die, in burger auto's, patrouilleert en moreel ver val bestrijdt. Ook het bekrachtigen van het verbod op alcoholhoudende drank lijkt te zijn verminderd. Op de vrije markt is volop whisky, wodka en andere sterke drank te koop. De Iraanse filmindustrie produceert heldhaftige rolprenten voor een pa triottisch publiek, maar in de bio scopen draaien ook speelfilms uit de Sovjetunie en Japan. De twee televisienetten worden overheerst door religieuze en politieke discus sieprogramma's, oorlogsbeelden en documentaires over de Iraanse overwinningen. Golfoorlog Het veiligheidsapparaat van de staat is actief op alle niveaus, inclu sief de dorpen. Steden, kantoren, scholen en bedrijven worden be stuurd door islamitische raden. Naar schatting twee miljoen Ira- niërs, onder wie veel vertegen woordigers van de middenklasse, hebben gekozen voor een onzeker bestaan als vluchteling, liever dan zich te schikken naar het islami tisch recht of hun zonen de oorlog in te laten sturen. De Golfoorlog, waarbij de inter nationale aandacht is gevestigd op de westerse westerse interventie in de Golf en de tankeroorlog, heeft intussen naar schatting 600.000 Ira- niërs het leven gekost Vrouwelijke bisschoppen brengen de eenheid binnen de anglicaanse kerken in gevaar. Deze waarschuwing laten 52 an glicaanse bisschoppen in een verklaring horen. Tot de onderte kenaars behoren 8 Engelse, 4 Schotse, 8 Australische, 11 Ame rikaanse en 6 Zuidelijk-Afri- kaanse bisschoppen. De wijding van vrouwen tot bisschop is een van de voor naamste onderwerpen op de 'Lambeth-conferentie', die op 16 juli in Canterbury begint. Deze conferentie brengt alle angli caanse kerken uit de hele wereld bijeen. Een groot deel van de An glicaanse Kerk in de Verenigde Staten, de Episcopaalse Kerk, ziet graag vrouwen als bisschop. In hun boodschap zeggen de 52 bisschoppen, dat de bijbelse en katholieke traditie van de kerk en haar missionaire roeping in gevaar komen door onenig heid over bepaalde kwesties. "Wij vinden, dat de anglicaanse kerken niet het gezag hebben om de traditie van de kerk dat alleen mannen priester kunnen zijn, te wijzigen". "Diepgaande vernieu wingen kunnen pas worden goedgekeurd ais ze in overeen stemming zijn bevonden met het oordeel van de bijbel en als ook andere kerken ermee instem men. Anders kunnen zulke ver nieuwingen alleen maar tot ver deeldheid leiden en een hinder paal zijn bij de verbreiding van het evangelie". De 52 bisschoppen vinden, dat de onderlinge verdraagzaamheid en het onderlinge respect tussen de anglicaanse kerken toch al on der druk staan door de wijding van vrouwen tot priester in som mige anglicaanse kerken. Vol gens hen wijst het merendeel van de kerkleden de vrouwelijke priester af. Een traditie van het begin van onze jaartelling af is ook niet niks. Politiek In de Oostduitse Evangeli sche Kerk zijn conflicten ont staan over de bemoeienis van de kerk met politieke zaken. Er zijn gelovigen die financieel niet meer bijdragen als de kerklei ding mensen die willen emigre ren of gearresteerde dissidenten blijft helpen. Dat bericht het Oostduitse kerkblad 'Geloof en vaderland'. Volgens het blad zijn de con flicten in gemeenten in de pro vincie 'bijna lichamelijk voel baar'. Het vraagt zich af, of de door ledenverlies verzwakte kerk dergelijke spanningen nog wel aan kan. In alle plaatselijke gemeenten, zegt het blad, is men het erover eens, dat de groeiende openheid in de DDR verder moet worden ontwikkeld. Alleen bij een open lijke uitwisseling van meningen zijn problemen die tot een ver zoek om emigratie of tot kritiek op de samenleving leiden, op te lossen. "Politie en justitie bieden daarvoor geen alternatief'. De kerk moet aan de discussie in de samenleving deelnemen, maar ze moet duidelijk voor ogen houden tot hoe ver zij de vertegenwoordigers van uiteen lopende opvattingen tegemoet kan komen. Volgens het kerk blad is het de Evangelische Kerk de afgelopen weken niet altijd gelukt een 'onberispelijk juiste en berekende koers' te varen. 'Theekransjes' "Alle macht aan Rome en daarna aan de plaatselijke bis schop". Dat is grofweg de be langrijkste conclusie uit een tot nu toe vertrouwelijk ontwerp document van het Vaticaan over de bisschoppenconferenties. Mochten de voorstellen van het rapport dat de congregatie voor de bisschoppen op verzoek van de paus heeft opgesteld worden uitgevoerd, dan degra deren de nationale bisschoppen conferenties tot weinig meer dan 'vriendelijke theekransjes', zo vrezen geleerden met wie het Amerikaanse weekblad 'The Ca tholic Reporter' heeft gesproken. De bisschoppelijke collegiali teit een gedachte die ten tijde van het Tweede Vaticaans Conci lie ontstond wordt in dit dertig pagina's tellende rapport vervan gen door een streng hiërarchisch kerkmodel, oordelen de geleer den. Titel van het rapport is: 'De theologische en juridische status van bisschoppenconferenties'. Het Vaticaan, zeggen de ge leerden, is bang dat via de bis schoppenconferenties de lokale kerk te veel aandacht krijgt ten koste van de wereldkerk. 'Terug naar de autonome plaatselijke bisschop' is daarom het voorstel. Als de bisschoppenconferentie als collegiaal orgaan is verdwe nen, kan het Vaticaan zich direct tot de plaatselijke bisschop wen den. Al eerder bleek, dat Rome niet al te blij is met bisschoppencon ferenties. Ook kardinaal Joseph Ratzinger, voorzitter van de con gregatie voor de geloofsleer, is er geen enthousiast voorstander van. Bisschoppenconferenties hebben, volgens hem, geen theo logische basis en behoren niet tot de structuur die Christus heeft gewild. Bovendien dreigt de rol van de bisschop door de strak georganiseerde bisschop penconferenties met hun dikwijls logge bureaucratische inrichting volledig te worden verstikt, zei Ratzinger al in een interview in 1984. Het Vaticaanse ontwerp-docu- ment draagt als datum 12 januari 1988. Het zou enkele Europese bisschoppenconferenties al on der ogen zijn gekomen. Een woordvoerder van de Neder landse bisschoppen zei van niets te weten. Maar tegelijk: "Het is wel duidelijk, dat bepaalde stro mingen binnen de curie heel wei nig heil zien in bisschoppencon ferenties. Sinds ze in de jaren 60 werden opgericht staan ze al ter discussie. Maar in het nieuwe kerkelijk wetboek worden ze nog bekrachtigd". De Neder landse woordvoerder achtte het ondenkbaar dat de bisschoppen conferenties nog eens zouden wegvallen. Liedbundel De liedbundel 'Ook uit de mond der kinderen' van de Stichting Geestelijk Lied Gere formeerde Gezindte is voor het bestuur van de Bond van Zon- Volgens de bond krijgt in deze bundel van 100 liederen de bele ving van zonde en schuld nauwe lijks aandacht en klinkt de nood zaak van wedergeboorte er ner gens in door. Naar het oordeel van de bond zijn de liederen erg oppervlakkig en kunnen ze in geestelijk opzicht niet evenaren met de psalmen, hoewel sommi ge wél verantwoord en bruikbaar zijn. Bovendien is het taalge bruik hier en daar 'al te populair'. Een woordvoerder van de Stichting Geestelijk Lied Gere formeerde Gezindte betreurde het, dat deze negatieve reactie in het geheel niet ingaat op doel en werkwijze van de stichting. Doel is om tegenover heel wat 'wild groei' op het terrein van het gees telijk lied een verantwoord lied te brengen dat in overeenstem ming is met Schrift en belijdenis. Dat noties als zonde, schuld en wedergeboorte niet aan de orde komen, werd ontkend. Wel wor den bijbelse begrippen zo ver woord, dat het kind ze kan be grijpen. beroepbaar R. P. Oosterdijk, Leiden, en P. L. Wansink, Utrecht. Gereformeerde Kerken: aan genomen naar Apeldoorn P. Boomsma Stiens. Oud-Gereformeerde Ge meenten: bedankt voor Kampen A. D. Muilwijk Dordrecht. Gereformeerden. Bij J. H. Kok in Kampen is een boekje verschenen over 'de gerefor meerden' in de laatste vijftig jaar naar aanleiding van de driedelige documentaire 'De Nazaten' van de IKON-televisie. Peter van der Heijden en David Mol hebben de teksten van het programnma hiervoor uitgewerkt en aange vuld. Het boekje is 164 pagina's groot en kost f. 19,90.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 2