'Leden van onze muziekvereniging
vormen samen één grote familie'
Bouwplannetjes voor vergrijzende wijk Zuid-West
Leids Concordia viert 40-jarig bestaan
Wellicht woontorens tussen Churcliilllaan en Hoflandburg
Bouwen in
stadswijken
Verzet tegen
bouwen op
grasveldjes
Schubertlaan
Afscheids
symposium
Bastiaans
LEIDEN - De Leidse muziekvere
niging Concordia is voor haar le
den meer dan alleen een fanfare.
"We zijn één grote familie", zegt
Henk Steenbergen, voorzitter van
de vereniging die het 40-jarig be
staan viert. Concordia is een deel
van zijn leven geworden. Hij heeft
de vereniging meegemaakt van oe
fenen in de badcel van zijn moeder
tot optredens in de Rotterdamse
Kuip.
door
Ruud Lekx
De harmonie Atalia en de Leidse
Christelijke Harmonie gingen op
24 februari 1948 samen onder de
nieuwe naam Concordia. Drie jaar
later werd Steenbergen lid. "Na de
oprichting van Concordia begon de
vereniging te groeien", vertelt hij.
"We waren de eerste harmonie in
Leiden met een majorettencorps.
Dat was in 1952. Aan het eind van
de jaren zestig kwam ineens een
eind aan de groei. Het hele vereni
gingsleven liep terug, onder meer
door de opkomst van de televisie.
Nu hebben we weer 150 leden en
groeien nog steeds".
Concordia is van oorsprong een
christelijke vereniging. "Vroeger
was die christelijke signatuur heel
sterk", vertelt Steenbergen. "We
speelden bij voorbeeld nooit op
zondag en iedere repetitie werd be
gonnen en beëindigd met een ge
bed. Bij optredens speelden we
veel psalmen en religieuze din
gen". Hoewel dat nu verdwenen is,
heeft het christelijke verleden toch
wel enige invloed op het heden. Zo
is Concordia de enige fanfare die,
weliswaar alleen op uitdrukkelijk
verzoek, op begrafenissen speelt.
Andere fanfares doen dit niet meer.
Ook wordt op verzoek geregeld
voor het goede doel gespeeld. "We
hebben heel wat keren opgetreden
in de kliniek Endegeest. Ook speel
den we veel tijdens kerkdiensten,
maar wel met kleine groepjes.
Vroeger speelde een aantal leden
van Concordia met kerst gezangen
op straat, net als het Leger des
Heils. We merken nu nog dat veel
mensen met een christelijke ach
tergrond bij Concordia komen".
Betrokkenheid
De leden van Concordia zijn erg
betrokken bij hun vereniging. De
band van de leden onderling is zeer
sterk, volgens Steenbergen. "Voor
al sinds we het jeugdcorps hebben,
komt het veel voor dat twee gene
raties bij de fanfare spelen. Er
wordt zelfs veel getrouwd binnen
Concordia. Toen we een nieuwe di
rigent kregen was het eerste wat hij
tegen me zei: jullie zijn geen vere
niging, maar een familie". Die
band met de vereniging valt niet
weg als iemand verhuist of zijn lid
maatschap opzegt. "We hebben ja
renlang een lid gehad dat was ver
huisd van Leiden naar Pijnacker.
Hij kwam steeds trouw uit die
plaats naar Leiden. Ook duiken er
met optredens vaak oude leden op,
van wie sommigen al meer dan 25
jaar weg zijn. Als ze dan in de buurt
zijn, komen ze toch even kijken en
bijpraten".
"Ik vind dat Concordia meer
moet zijn dan de vaste repetitie
avonden en de optredens. We heb
ben als vereniging ook een maat
schappelijke functie". De grote be
trokkenheid blijkt ook uit het grote
aantal vrijwilligers dat binnen de
vereniging werkzaam is. Dank zij
die vrijwilligers is Concordia een
financieel gezonde vereniging. De
enige betaalde kracht is de diri
gent. De mensen die lesgeven, ach
ter de bar staan en alles organise
ren zijn allemaal vrijwilligers.
Ook het nieuwe gebouw van de
vereniging is bijna vanaf de grond
opgebouwd door vrijwilligers on
der leiding van Steenbergen. Als
bouwkundige had hij een plannen
gemaakt voor het nieuwe onderko
men. Ook had hij vanwege zijn be
roep veel connecties in de bouw
wereld en hij schuimde alle fabrie
ken af op zoek naar goedkoop ma
teriaal. "We waren na alle omzwer
vingen door de stad blij dat we het
oude complex van de Hartevelt-
brouwerij aan de Langegracht 61
konden huren van de gemeente.
Het enige dat er nog stond waren
vier muren en een opslagsilo die
moest worden gesloopt. We heb
ben alles zelf gebouwd. Het voor
deel is natuurlijk wel datje het pre
cies kunt maken zoals je het wilt.
En we hebben nu ten minste iets
goeds".
De vereniging heeft inderdaad
heel wat moeten verhuizen in de
loop der jaren. In de beginjaren oe
fenden de tamboers en de blazers
zelfs apart van elkaar. Voor de ver
eniging was deze situatie niet echt
bevordelijk: ze zagen elkaar alleen
bij optredens en de ene helft van de
leden kende de andere helft niet.
De volgende, ietwat bizarre locatie,
was het darmenlokaal van het
slachthuis.
Vervolgens dienden een klaslo
kaal aan de Ceaciliastraat 65 (waar
ze door de vloer heen zakten), de
Morspoortkazerne (die werd ge
sloopt) en de Barbaraschool als on
derkomen voor Concordia. "Al die
ruimtes moesten we opknappen.
Overal hebben we getimmerd en
gebouwd om er wat van te maken.
En steeds moesten we weer weg.
Dat heeft handenvol geld gekost".
Familie
Waarom wordt iemand lid van
een muziekvereniging? Een be
langrijke reden is volgens Steen
bergen een ander familielid dat al
bij de fanfare speelt. "Bij mij is het
er met de paplepel ingegoten. Mijn
vader zat bij de harmonie en we
gingen al in de kinderwagen mee
om naar pappa te kijken. Ik groeide
op met die muziek en ging het
waarderen. Het was eigenlijk lo
gisch dat ik ook lid werd van de
harmonie. Er komen natuurlijk
niet alleen kinderen van leden,
maar ook mensen die de muziek
gewoon mooi vinden of een instru
ment willen bespelen. De jongeren
komen vooral om het meelopen bij
de optredens. Een groot gedeelte
VTL
Voetbalvereniging VTL houdt vrijdag
19 februari een klaverjas- en joker-
avond in de kantine op het Vlietcom-
plex aan de Voorschoterweg. Aan
vang 20.00 uur.
De Zijl/LGB
De zwem- en polovereniging De Zijl-
/LGB houdt zondag 21 februari een
Zijlloop vanaf 11.00 uur. Er kan geko
zen worden uit de afstanden 5 en 10,5
kilometer en de halve marathon. De
start heeft plaats bij het clubhuis aan
de Paramaribostraat vlakbij het
zwembad.
AbvaKabo
De Leidse afdeling van AbvaKabo
houdt dinsdag 23 februari geen
spreekuur. Met ingang van 1 maart
wordt het spreekuur weer voortgezet.
Rechtswinkel
De Leidse Rechtswinkel zoekt men
sen die bereid zijn met leden van de
Tweede Kamer te spreken over hun
persoonlijke ervaringen met de stel
selherziening. Op 7 maart is er een
landelijke actiedag met als doel Twee
de Kamerleden te informaren over de
gevolgen van het nieuwe sociale stel
sel. Daarbij gaat het er niet om menin
gen van deskundigen te horen, maar
de betrokken uitkeringsgrechtigden
aan het woord te laten. Voor informa
tie: Leidse Rechtswinkel, Ketelboeter-
steeg 10, tel. 130775.
PvdA
De actuele gemeentepolitiek staat
centraal tijdens een bijeenkomst van
van de PvdA op vrijdag 26 februari.
Aan de orde komen: de EHD, Bree-
straat en de nota 'Bouwen in stadswij
ken'. De vergadering heeft plaats in
buurthuis Aktief aan de Berlagestraat
2. Aanvang 20.00 uur.
WD
De Leidse afdeling van de VVD houdt
maandag 22 februari een bijeenkomst
die gewijd is aan de gemeentepolitiek.
Daar komen actuele zaken aan bod
als de Breestraatproblematiek en het
bouwen in stadswijken. De VVD-bij-
eenkomst wordt gehouden in het
Koetshuis aan de Burgsteeg 13. Aan
vang 20.00 uur.
Afrikaans
In het pand Breestraat 19 wordt zater
dag 20 februari alternatieve muziek
(van Afrikaans tot Ska) ten gehore ge
bracht. Vooral aandacht voor muziek
uit de zestiger jaren. Aanvang 21.00
uur, toegang twee gulden.
Klimaat
Dr. C.A. Velds houdt dinsdag 23 fe
bruari in de Petruszaal aan de Lam-
menschansweg een lezing over 'De
verandering van het klimaat door de
mens'. De lezing wordt toegelicht door
middel van dia's. Aanvang 20.00 uur.
De Burcht
Dr. ir. R.A.F. Smook houdt maandag
22 februari in het Leids Architecten
Kaffee in de Burcht een lezing over
'De rol van de projectontwikkelaar in
architectuur'. Aanvang 20.00 uur.
Toneel
Toneelvereniging Toverlei brengt
zondagmiddag 21 februari het toneel
stuk Plaza Hotel op de planken in het
clubhuis aan de Topaaslaan 19. Aan
vang 13.00 uur, toegang 3,50 gulden.
Bingo
Wandelsportvereniging Zuid-West
houdt zaterdag 20 februari een bingo
avond in het Parlement aan de Nieuw-
straat. Aanvang 20.00 uur.
LFC
Voetbalvereniging LFC houdt vrijdag
avond 19 februari een bingo-avond in
de kantine aan de Boshuizerkade.
Aanvang 20.00 uur.
Philatelica
De Leidse afdeling van Philatelica
houdt donderdag 18 februari een ruil-
avond in de kantine van Dr. W.A. Vis
ser 't Hooft aan de Anthonie
Duycklaan 1Aanvang 20.00 uur.
Lesbisch
Lesbische Vrouwen Leiden houdt
woensdag 24 februari een klaverjas-
avond in het pand Langegracht 65.
Aanvang 20.00 uur.
van hen haakt dan ook af in het eer
ste halfjaar waarin ze theorie, zoals
noten lezen, moeten leren. Van de
tien blijven er dan twee of drie
over. We hebben die theorietijd al
aanzienlijk bekort: ik moest vroe
ger twee jaar oefenen voor ik mee
mocht lopen. Nu mogen ze al mee
als ze een paar marsjes mee kun
nen blazen, maar van de muziek
weten ze dan nog niet veel. Maar
we praten hier wel over kinderen
van zes of zeven jaar".
Iets wat veel mensen niet weten
is dat Concordia nog steeds serena
des brengt. Met name voor jubila
rissen worden nog wel eens serena
des aangevraagd. Steenbergen:
"Veel verenigingen doen dat niet
meer. Die zeggen 'voor minder dan
duizend gulden -trekken we ons
uniform niet eens aan. Dat is na
tuurlijk een verkeerde opstelling". Voorzitter Henk Steenbergen is muziek met de paplepel ingegc
(De Vijf Meilaan gezien in de richting van de Noord-HoflandbrugVol
gens de gemeente een schoolvoorbeeld van een locatie waar gebouwd kan
worden. Door de rijbaan te versmallen zou langs het water (links op de fo
to) ruimte zijn voor vijf slanke woontorens of andersoortige bebouwing.
Vorig jaar november heeft het
gemeentebestuur de nota
'Bouwen in bestaande wijken'
het licht doen zien. Daarin is
een aantal plekken
geïnventariseerd, verspreid
over grote delen van de stad,
waar nog het één en ander
gebouwd kan worden. Het gaat
daarbij veelal om
plantsoentjes, sportveldjes of
grasstroken waar een blokje
nieuwbouw volgens het
gemeentebestuur niet zou
misstaan of de omgeving zelfs
ten goede zal komen.
Het gemeentebestuur is tot die
keuze gekomen omdat Leiden
langzamerhand raakt
volgebouwd en toch nog steeds
een groot aantal
woningzoekenden telt. Voor
LEIDEN - Zuid-West was in de ja
ren na de Tweede Wereldoorlog dé
stadsuitbreiding van de gemeente
Leiden. Zoals voor de meeste
naoorlogse wijken betekent dat
vooral veel strokenbouw, overwe
gend vijf bouwlagen hoog, met
daartussen brede stroken groen.
LEIDEN - Een grote meerderheid
van de omwonenden is tegen hui
zenbouw op twee grasveldjes aan
de Schubertlaan. Dit blijkt uit een
enquête die de Socialistiese Partij
(SP) de afgelopen weken in de
buurt heeft gehouden. Van de 245
mensen die meededen aan de en
quête stemden 238 tegen woning
bouw op de veldjes, die liggen op
de hoeken Schubertlaan-Bartok-
straat en Schubertlaan- Mahler-
straat.
Volgens de bewoners zijn de lo
caties niet geschikt voor woning
bouw, worden de grasveldjes veel
gebruikt door de jeugd en woont
een groot aantahjonge gezinnen in
de wijk, waardoor het kinderaantal
gaat toenemen. De bewoners heb
ben inmiddels een comité gevormd
dat de acties tegen de plannen gaat
leiden.
die vele woningzoekenden zijn
de voornemens van de
gemeente dan ook goed
nieuws. De bewoners van tal
van wijken zijn minder
opgetogen.
Het gemeentebestuur houdt in
de verschillende wijken
bijeenkomsten over de
bouwplannen. Op die avonden
lichten de wethouders
Tesselaar (volkshuisvesting)
en Peters (ruimtelijke
ordening) de plannen toe en
kunnen burgers op hun beurt
vertellen wat zij er van denken.
De volgende bijeenkomst gaat
over bouwplannen voor
Leiden Zuid-West (Boshuizen
en Fortuinwijk), het
Haagwegkwartier en de
Gasthuiswijk. De bijeenkomst
wordt gehouden op maandag
22 februari in de kerk van de
Antoniusparochie op de hoek
Boshuizerlaan/Vijf Meilaan.
Aanvang 19.30 uur.
Voorafgaand daaraan wordt in
deze krant een aantal
bouwplekjes onder de loep
genomen. Vandaag de locatie
Vijf Meilaan.
Het is een wijk die populair is on
der de Leidenaars, niet in de laatste
plaats omdat de huren "van de flats
betrekkelijk laag zijn.
Ondanks die populariteit heeft
Zuid-West te kampen met een te
ruglopend inwonertal. Mensen wil
len er wel graag wonen, maar er
worden minder kinderen geboren,
jongeren gaan de deur uit en nieu
we bewoners wonen steeds vaker
alleen of met twee mensen in een
flat waarin vroeger een gezin met
twee of drie kinderen woonde.
Sinds 1975 is Zuid-West een vijfde
deel van zijn inwoners kwijtge
raakt en nog steeds neemt de ge-
zinsbewoning sterk af. De vergrij
zing grijpt om zich heen.
door
Jan Rijsdam
Een aantal basisscholen heeft de
afgelopen jaren al de deuren moe
ten sluiten. Maar dat er minder
mensen in de wijk wonen merken
ook de winkeliers aan hun omzet
ten en ook buurt- en clubhuizen en
sportverenigingen gaat het minder
goed. Als dat zo doorgaat zal de
wijk op de lange duur veel van haar
aantrekkelijkheid verliezen, denkt
de gemeente. Met andere woorden:
Zuid-West is nu nog geen pro
bleemwijk, maar dreigt het op ter
mijn wel te worden. Om die ont
wikkeling te keren is het nuttig op
open plekken in de wijk nieuwe
woningen te bouwen. Het inwoner
tal zal daardoor iets stijgen en win
kels en buurt- en clubhuizen zullen
hun klandizie weer zien toenemen.
De nota 'Bouwen in bestaande
wijken' noemt in totaal acht loca
ties in Zuid-West en omliggende
buurten, die voor bebouwing in
aanmerking komen: de Vijf Meil
aan, de Multatulistraat, de Wissel-
weg-Kiljanpad, de César Franck-
straat-Schubertplein, de Mahler-
straat-Bartokstraat, de Beethoven-
laan (bejaardencentrum), de Berla
gestraat en de Brahmslaan (korf
balterrein).
In de meeste gevallen gaat het
om voorstellen voor woningbouw,
maar in enkele gevallen ook om
(een combinatie met) bedrijven en
kantoren die de bewoners meer
kansen moeten bieden op een baan
dicht bij huis. Er zijn ook locaties
gekozen omdat de bouw van wo
ningen kan bijdragen aan de socia
le controle, zodat mensen zich op
straat veiliger voelen. En in één en
kel geval wordt een bouwlocatie
mede aangewezen om de verkeers
veiligheid te bevorderen (Beetho-
venlaan).
Eén van de belangrijkste bouw-
plekken die in de nota wordt ge
noemd is de Vijf Meilaan. Daarbij
gaat het om het gedeelte tussen de
ChurchilUaan en de Noord-Hof
landbrug. Deze weg was bij de aan
leg een heel andere functie toebe
dacht. Het zou deel gaan uitmaken
van een belangrijke ringweg rond
de stad, terwijl het nu niet meer
heeft dan een functie als buurtont-
sluitingsweg. Volgens gemeente
ambtenaar Halfwerk is dit stuk Vijf
Meilaan een schoolvoorbeeld van
een plaats die voor bebouwing in
aanmerking komt.
Voor de herinrichting van het ge
bied zijn verschillende stedebouw-
kundige uitgangspunten mogelijk
waarvan er in de nota twee worden
genoemd. In het ene geval gaat
men uit van een bebouwing be
staande uit een vijftal vrijstaande
slanke woontorens waardoor het
gebied er wijds blijft uitzien. In het
andere geval gaat men uit van een
langgerekte bebouwing die aan
sluit bij de bestaande bouwvorm,
en waardoor sprake is van een dui
delijke versmalling van de Vijf
Meilaan.
In beide gevallen zal het water
langs de Vijf Meilaan gehandhaafd
blijven en zal er ook flink wat groen
overblijven. Volgens gemeente
ambtenaar Halfwerk is het moge
lijk dat door de herindeling van de
Vijf Meilaan straks een veel aan
trekkelijker groengebied ontstaat
dan de groene bermen die nu tus
sen de rijstroken liggen.
Buurtvereniging
Zien buurtbewoners ook de
voordelen in van de bouwplannen
die de gemeente in hun wijk wil re
aliseren?
Secretaris H. Kwik van wijkvere-
niging Aktief meent dat enkele van
de bouwplannen in goede aarde
vallen en andere niet. Kwik ver
wacht niettemin dat de meeste
mensen zich om uiteenlopende re
denen tegen de plannen van de ge
meente zullen keren. "Er is al heel
geëmotioneerd gereageerd in de
wijk. De één zegt: mag ik straks
nog een stukje groen voor mijn kin
deren overhouden. Anderen zijn
bang dat ze arbeiderswoningen in
de buurt krijgen. Dat hoor je ook.
En sommigen zeggen: er is geen
woningnood meer. Mensen zijn
meestal niet geneigd aan het be
lang van anderen te denken".
"Maar er zijn er ook die vinden
het prima. Die zeggen: mijn doch
ter gaat straks trouwen en die wil
ook een huis. De enige locatie
waarover al een duidelijke mening
bestaat is die aan de Berlagestraat.
In plaats van het bestaande school
gebouw zijn op deze plaats 15 een
gezinswoningen geprojecteerd en
een gebouwtje voor een peuter
speelzaal. Van het verwaarloosde
schoolgebouw, dat niet meer als
school in gebruik is, ondervinden
de mensen veel hinder. De meeste
buurtbewoners vinden het prima
als daar woningen komen".
Volgens de secretaris van de
buurtvereniging leven de plannen
van de gemeente heel erg in de
wijk. "Ik verwacht een hoge op
komst tijdens de inspraakavond,
en veel verzet. De heren wethou
ders kunnen hun borst nat ma
ken".
LEIDEN Geboren: Merel Charlotte dv. G.C.
Battels en M.A. Boting, Annelies dv. J. Guijt
en T.IJ.M. de Vries, Kim dv. J. Kanbier en C.J.
Hartman, Sandra Sabine dv. F. J. Sliedregt en
I. Boumans, Chantal dv. R.K. Slierings en
M.C. Bekooij, Ricky Hendrik zv. L. Paauw en
J. van Rij, Renzo Boudewijn zv. R. Slools en
H.A. van Heuveln, Otmar Frederik Adriaan zv.
H. Görtz en M.C.A.J. van Maarle, llona Rosa
lie Mariebert dv. J.M.R. Neuteboom, Kimber-
ley Francina Alida dv. M.R. Klein en J. Lens,
Anna Adeleida dv. C. van Duijvenvoorde en
J.M. van Rijn, Lianne dv. P.M. Heemskerk en
D.J. Bommezijn, Bauke zv. W.A.J. van der
Holst en L. van der Heyden, Pascal zv.
J.L.P.A. Rijnsburger en T. Guijt, Dennis zv.
E.T.H.M. Krom en M. van den Broek, Edwin
zv, A. Haasnoot en J. Sira, Brian zv. R.M. de
Geus en M.C.M. Huurman, Annabel dv. C.
van der Niet en C.H.M. Harends, Robin Maria
zv. A.W.M. van den Burg en M.A. Zantvoort,
Cornelis Wouter zv. D.C. Flinterman en
J.A.M. van den Meiracker. Preeti Saraswatie
dv. A. Amarjit en G. Sardpepersad, Hans zv.
A. Heemskerk en A. Doornbos, June dv. A.R.
van den Boogaard en N. van den Oever, Jo
anne Cathryne dv. H.W.M. Verburg en J.J.
Braxhoven, Danique Marije dv. M. Vette en
K.M. Verzuu, Belinda Fianna dv. J.C.A.M.
Bierman en A.S. Gijsen, Petrus Jacobus Ge-
rardus Nicolaas zv. J.P. Ravensbergen en
G.S.E.E. Kluts, Evelien Clazina Alida dv.
P.C.M. van der Vooren en H.W. Teske, Mari
nes zv. R. Bosman en M. Peet, Marco zv.
W.A. Vlakveld en Y. Palte, Renske dv. S.G.
Remerij en A.L. van der Plas. Michael zv. H.J.
Battels en K.E.C. van Giezen, Hicham zv. D.
El Guennouni en K.A. El Idrissi Reyahi, Marie
ke dv. C.J.N. Immerzeel en M.E.T. van Dijk,
Wadih zv. L. Achahbar en J. El Farhani, Ellen
dv. M. van der Plas en J.C. Varkevisser, Ro
bert Sébastiaan zv. A. Zaalberg en J.M. Ane-
maet, Diego zv. J. Ouwerkerk en T. Mark,
Radboud zv. R. Koning en L. Plantenga, Nien-
ke Sanne dv. R.J.A. van Duin en L.E.A.M.
Harmes, Victor Christian zv. G.J. van Asselt
en A. Tomson, Marlise Anna dv. S.K, Andrie-
sen en H.M. van Heusden, Willem zv. M. Ou
wehand en M. Ros.
LEIDEN - Gehuwd: E.A.J. Legué en A.S. de
Jong, A.J. Wijfje en A.C.M. Groenewegen, R.
Slingerland en H.R. Pet, F.W. Gerke en M.W,
Speckmann, P.J.A. de Jong en C.M.
Broomans, W.L. de Jong en C.J.M. Pluijmae-
OEGSTGEEST - Ter ere van het
afscheid van professor dr. J. Basti
aans houdt de stichting Cen-
trum'45 vrijdag 26 februari een
symposium 'Veraf en dichtbij, de
actualiteit van het traumatische
verleden'.
Professor Bastiaans heeft vele ja
ren lang oorlogs- en geweldsslacht
offers behandeld en over dit onder
werp gepubliceerd. Hij was nauw
betrokken bij de oprichting van de
stichting Centrum'45, waar ver-
zets- en oorlogsslachtoffers wor
den begeleid. Van 1964 tot 1985 was
hij hoogleraar aan de Leidse psy
chiatrische universiteitskliniek.
Het symposium ter ere van zijn
afscheid, waar diverse sprekers uit
binnen- en buitenland aanwezig
zijn, heeft plaats in het Congresge
bouw in Den Haag en begint om
13.30 uur.
