Wegenwacht moet
optornen tegen
drukte en irritatie
in kader natuurbehoud
Jacht in Zuidafrika onomstreden
Reportage
Service in Randstad onder druk
Meer sociale zekerheid voor kerkelijke medewerkers
PAGINA 2
WOENSDAG 17 FEBRUARI 1988
vele soorten bokken, zoals impala
en kudu, en kleiner wild als de
jackhals en het aardvarken.
Ook jagers mogen hun intrek ne
men in Londozi om onder strenge
begeleiding hun trofeeen te schie
ten. Volgens Lindy Nauta, die de
publiciteit van londolozi en een
aantal andere wildparken behar
tigt, gaat het hierbij om een moeilij
ke maar begrijpelijke keuze: "Ver
antwoord natuurbeheer is een
kostbare zaak en alle inkomsten
zijn welkom. In het Pilanesburg
Wildpark en het Botsalano Natio
nale Park moeten de jagers voor
twee weken boeken, tegen een be
drag van 400 dollar per dag. Dat be
tekent dat ze ruim 8000 dollar kwijt
zijn voordat ze ook maar een schot
hebben gelost".
Daarnaast moeten de jagers van
te voren opgeven wat ze willen
schieten en daarvoor vooruit beta
len. Zo ligt de prijs voor een olifant
en een neushoorn op 25.000 rand,
een leeuw kost 20.000 rand en da
len de prijzen tot 5000 rand voor
een giraf, 4000 voor een luipaard tot
1000 rand voor een zebra. En dat
zijn dan de prijzen voor het schie
ten alleen. De preparatie van de
huid en de kop, de uitvoervergun
ning en alle andere kosten komen
daar nog bovenop. Het is dan niet
zo moeilijk om uit te rekenen wat
zo'n jachtreisie van twee a drie we
ken met als einddoel een olifanten-
kop boven de open haard kost.
Daar moet toch wel 25 tot 30.000
dollar voor worden neergeteld.
Begeleid
Lindy Nauta benadrukt dat er
beslist niet zo maar op los kan wor
den geschoten. Zo eist Londolozi,
dat jagers te voet door het park
trekken, waarbij ze begeleid wor
den door een ranger. Er mag
slechts een exemplaar worden ge
schoten en dan nog alleen van een
diersoort dat niet met uitsterven
wordt bedreigd. De jager moet ver
der over een internationale schiet-
vergunning beschikken en kunnen
aantonen, dat hij een geoefend ja
ger is. En mocht het misgaan, dan
heeft de ranger het recht om in te
grijpen.
Nauta: "Het aantal exemplaren
dat per jaar kan worden geschoten,
wordt zorgvuldig gecontroleerd
door het regeringsdepartement
voor natuurbehoud. Elk jaar wordt
er met een helicopter geteld hoe
veel exemplaren er aanwezig zijn
en hoeveel er gemist kunnen wor
den. Over het algemeen worden er
alleen maar vergunningen voor het
schieten van oudere mannetjes af
gegeven".
Zonder deze inkomsten zou
commerciële exploitatie onmoge
lijk zijn. Het geld dat met het jagen
wordt 'verdiend', wordt vrijwel al
tijd weer in de parken geïnves
teerd. Er worden nieuwe exempla
ren op de maandelijkse wildveilin-
gen aangeschaft en een reservaat
als Londolozi heeft een reputatie
opgebouwd als het gaat om weten
schappelijk onderzoek met betrek
king tot verantwoord natuurbe
houd.
Gezien de enorme bedragen die
er met het natuurbehoud in Zuid-
afrika zijn gemoeid, staan nu ook
de nationale wildparken, zoals het
Krügerpark, voor het dilemma of
gecontroleerd jagen moeten wor
den toegelaten. Door de uitsteken
de stand van wildbeheer dreigt er
een teveel aan bepaalde diersoor
ten op te treden. Zo worden er al
enige jaren olifanten en buffels in
het Krügerpark afgeschoten, om
dat hun. aantal een bedreiging
vormt voor de andere wildsoorten.
Olifanten
Het Krügerpark moet dit jaar on
geveer ÏO'O olifanten afschieten en
tien maal zoveel buffels. Rangers
in het Krügerpark, die allemaal
weinig met jagen ophebben, ver
woorden dat dilemma aldus: "Als
je ziet wat buitenlandse jagers be
reid zijn te betalen voor het schie
ten van een olifant, dan ben je wel
gek als je dat geld om principiële
redenen laat schieten".
Met die investeringen is een be
drag gemoeid van negentien mil
joen gulden. Om dit soort uitgaven
mogelijk te maken en toch de kos
ten van het ANWB-lidmaatschap
beperkt te houden streeft men naar
een doelmatiger bedrijfsvoering.
In dit beleid past een drastische in
krimping van het aantal meldka
mers. Op dit moment hebben alle
dertien districten nog een eigen
meldkamer. Ravesloot verwacht
dat er uiteindelijk tussen de drie en
zeven van over blijven. De dienst
verlening lijdt volgens hem niet
onder deze operatie. „We denken
juist de service te vergroten door
meer aandacht te besteden aan ons
werk op de weg, de directe hulp".
Het is overigens nog de vraag of
de Wegenwacht aan voldoende
nieuwe medewerkers kan komen.
De werving levert nogal wat pro
blemen op, onder andere doordat
de autobranche veel specialisten
opslokt. En als een auto-monteur
de overstap naar de Wegenwacht
wil maken is het nog allesbehalve
zeker dat hij of zij geschikt is.
Ravesloot: "Natuurlijk moet een
Wegenwacht verstand hebben van
techniek; hij dient zelfs vijf jaar er
varing in een garage te hebben om
hier in dienst te komen. Maar zeker
zo belangrijk is dat hij ook proble
men van allerlei andere aard moet
kunnen oplossen. Denk maar eens
aan de hulpverlening bij ongeval
len, waar de Wegenwacht vaak als
eerste bij is". Het goed met mensen
om kunnen gaan in moeilijke situa
ties en stressbestendigheid zijn
daarom belangrijke eigenschap
pen. Ook medisch worden aan de
kandidaten hoge eisen gesteld.
Het personeel krijgt een basisop
leiding van neger, weken op het on
derwijsinstituut van de Wegen
wacht in Voorschoten. Hoewel de
aankomende Wegenwachten een
gedegen ervaring in garagebedrij
ven hebben opgedaan krijgt de
techniek bij de opleiding een sterk
accent. Dona, districtschef Bad-
hoevedorp/Naarden: "De techniek
van auto's wordt steeds ingewik
kelder: al die elektronica. Het zijn
soms complete computers op wie
len. Auto-importeurs informeren
ons voortdurend over nieuwe snuf
jes, zodat we steeds de gewenste
service kunnen blijven bieden".
Vast onderdeel van de opleiding
is ook dat de aankomende Wegen
wachten drie weken lang op pad
gaan met een oude rot in het vak.
Ravensloot: "Dan merken ze pas
goed dat het werk van een Wegen
wacht aanzienlijk meer is dan het
sleutelen aan auto's".
Het werk van de Wegenwacht
zou volgens een recent rapport van
het Nederlands Instituut voor Ar
beidsomstandigheden steeds meer
spanningen oproepen door agres
siever verkeersgedrag, te hoog ge
spannen verwachtingen van de
pechvogels en overwerk. Vooral in
drukke districten klagen Wegen
wachten over werkdruk, spanning
en gezondheid, zo luiden enkele
conclusies van het rapport dat in
opdracht van de Dienstenbond
FNV is opgesteld.
De Wegenwachten van het dis
trict Badhoevedorp/Naarden zeg
gen zich niet te herkennen in het
beeld dat het rapport schetst van
hun werk. "Het is duidelijk verte
kend", zegt Wegenwacht Haem,
terwijl hij in de gele VW Golf in rus
tig tempo door de bollenstreek
rijdt.
Dankbaar
"Natuurlijk", zo vervolgt hij, "is
het een zwaar beroep; je moet be
stand zijn tegen spanningen. En je
moet het leuk vinden met mensen
om te gaan. Bovendien heb je ver
antwoordelijk werk. Je neemt zelf
beslissingen. Maar het is tegelijker
tijd een baan die je veel voldoening
geeft. Je helpt mensen voort. Ze
zijn je dankbaar".
Haem verlangt dan ook niet te
rug naar de tijd dat hij als monteur
in een garagebedrijf werkte. Voor
hem is elk nieuw pechgeval, hoe
klein ook, "een uitdaging". Zo
stopt hij graag om een vrouw die
met haar auto op de vluchtstrook
staat te vragen of het lukt de benzi
netank van haar auto bij te vullen
en duikt hij ondanks de stormach
tige wind met alle plezier onder de
motorkap van een auto.
De ANWB probeert het de we
genwachters intussen zo veilig en
comfortabel mogelijk te maken.
Ravesloot wijst op het poolonder-
goed dat moet beschermen tegen
de kou, de nieuwe regenjassen en
jacks, de reflecterende strepen die
op de auto's worden aangebracht
voor de veiligheid als men ergens
aan het werk is, speciale stoelen in
de auto's en de aanschaf van de
meest moderne gereedschappen.
Nieuw is eveneens dat de Wegen
wacht het Instituut voor Psycho-
trauma heeft ingeschakeld voor de
nazorg aan Wegenwachten die ge
tuige zijn geweest van ernstige on
gevallen.
"We doen er alles aan de werk
omstandigheden van de mensen te
verbeteren. Dat is een permanent
proces," zegt Ravesloot.
Wie tegenwoordig in het westen van het land autopech krijgt kan merken dat hij langer op
de Wegenwacht moet wachten dan enkele jaren terug. Regel is dat de bekende gele wagen
toch wel binnen een half uur na een melding ter plekke is, maar vooral op piekdagen wil
dat wel eens later worden.
J.W. Ravesloot, hoofd van de ANWB-Wegenwacht heeft het dan over "enkele minuten".
"Dat lijkt weinig. Maar sta eens met pech in een druilerige regen of ijzige kou op een
vluchtstrook van een drukke snelweg. Dertig minuten wachten blijkt in dat geval nog aan
vaardbaar. Maar duurt het langer dan raken mensen geïrriteerd. Na drie kwartier wordt
een kritische grens bereikt en raakt vaak het geduld op."
LONDOLOZI - In Nederland is een
heftige discussie aan de gang over
de jacht op groot wild in Zuidelijk
Afrika. De directie aanleiding is
een advertentie van het Baarnse
reisbureau Nimrod Tours in het
blad 'De Jager' van de Koninklijke
Nederlandse Jagers Vereniging.
Hierin worden reizen aangeboden
naar Namibia en Zuidafrika, waar
bij tegen grote bedragen kan wor
den gejaagd op neushoorns, leeu
wen, buffels, giraffen en olifanten.
door
Ruud de Wit
Inmiddels heeft het reisbureau
onder druk van de publieke opinie
en het Wereld Natuur Fonds (WNF)
de organisatie van jachtreizen naar
Zuidafrika en Namibia stopgezet.
Ook in Zuidafrika staat jagen op
groot wild regelmatig in de aan
dacht, maar de controverse tussen
voor- en tegenstanders is hier lang
niet zo heftig. Jagen is hier een nor
male sport. Het uitstekende wild
beheer, zowel in de staatsreserva-
ten als in de talrijke privé-parken,
heeft de discussie zelfs doen toege-
spitsen op de vraag: "Wat te doen
met het overtollige wild".
Een mooi voorbeeld van verant
woord wildbeheer, waarbij gecon
troleerd jagep op kleine schaal is
toegestaan, vormt het Londolozi-
wildpark in de Oost-Transvaal.
Londolozi is een van de ruim 1500
Zuidafrikaanse privé-parken, waar
op commerciële basis aan natuur
beheer wordt gedaan.
Londolozi, dat een oppervlakte
heeft van 56.000 hectare en grenst
aan het vermaarde Krüger Natio
naal Park, is een initiatief van de
broers John en David Varty. Toen
ze het gebied elf jaar geleden erf
den, realiseerden ze zich al snel dat
het alleen als natuurgebied behou
den kon blijven als het rendabel
werd gemaakt. De filosofie van de
Varty's, die daarbij baanbrekend
werk hebben geleverd, is dat Lon
dolozi behouden kan blijven als na
tuurpark zolang de opbrengst uit
toerisme en andere activiteiten ho
ger ligt dan de eventuele agrari
sche waarde.
Exclusief
Voor zo'n 100 dollar per dag kan
een toerist rekenen op een luxueus
en exclusief verblijf in een van de
kleine rondavels in het park en op
wildtochten per landrover of te
voet -onder leiding van deskundige
en enthousiaste rangers- is men na
genoeg verzekerd van 'ontmoetin
gen' met olifanten, neushoorns, gi
raffen, leeuwen, luipaarden, buf
fels, cheetahs en nijlpaarden. Om
nog maar niet te spreken over de
Het nog steeds groeiende autobezit
en het dus ook toenemend aantal
leden van de Wegenwacht zetten
de kwaliteit van de hulpverlening
onder druk. Vorig jaar kwamen de
zevenhonderd Wegenwachten
640.000 keer in actie. In 1982 be
droeg het aantal hulpverleningen
ruim 500.000. In de afgelopen twee
jaar was het aantal pechgevallen
extra groot door het strenge win
terweer.
door
Ruud Klumpers
Hoe vreemd het ook mag klin
ken: de Wegenwacht heeft sterk de
indruk dat de verplichte keuring
van auto's (APK) eveneens bijge-
draagt tot de stijging van het aantal
pechgevallen. De autobezitters
denken nogal eens ten onrechte
dat ze onderhoudsbeurten kunnen
overslaan of uitstellen na een APK-
keuring. Maar het gaat in de eerste
plaats om een veiligheidskeuring
die lang niet alles zegt over de tech
nische staat van de wagen. De We
genwacht komt daardoor auto's te
gen die weliswaar APK zijn ge
keurd, maar waaraan het nodige
mankeert.
De toenemende elektronica in
auto's leidt ook tot steeds meer
Een verdoofde neushoorn wordt geladen. "Als je ziet wat jagers er voor
over hebben, moetje wel gek zijn om het geld om principiële redenen te la
ten schieten". (foto gpd)
pechgevallen. Ravesloot: "De ge
middelde automobilist kan nauwe
lijks iets uitrichten als bij voor
beeld de installatie voor het auto
matisch openen van de ramen het
laat afweten. Dan wordt al snel een
beroep op ons gedaan".
Randstad
Het district Badhoevedorp/Naar
den is met 170.000 hulpverleningen
per jaar het drukste district van de
Wegenwacht. De 135 wegenwach
ten die er werken bedienen onder
andere Amsterdam en het gebied
rond Schiphol. Werken in het
hartje van Randstad betekent wer
ken onder druk.
Chef G. Dona van dit district: "Je
hebt onder meer te maken met
pechgevallen van autobezitters die
op weg zijn naar Schiphol en een
vliegtuig moeten halen. Voor hen
betekent elke minuut wachten ex
tra spanning. We hebben daar be
grip voor, maar op drukke dagen,
als het bij voorbeeld ook nog
sneeuwt, moeten we die mensen
wel eens langer laten wachten dan
ons lief is."
Ook de hulpverlening in een stad
als Amsterdam, waar een straat of
gracht nogal eens geblokkeerd is
door vrachtwagens, stelt de We
genwacht niet zelden op de proef.
Op dit moment wordt in de Rand
stad een proef genomen met het ge
bruik van motoren om tijd te win
nen. Ravesloot: "Zoals het er nu
naar uitziet heeft het inzetten van
motoren vooral zin als het bijzon
der druk is, tijdens grote evene
menten en 's zomers langs de
kust".
Om de dienstverlening met na
me in de Randstad op het gewenste
peil te brengen en komend najaar
met de 'service-aan-huis' te kun
nen beginnen heeft de Wegen
wacht meer maatregelen in petto.
Zo moet het aantal mensen in de
loop van dit jaar met vijftig worden
uitgebreid en krijgt de Wegen
wacht een nieuw communicatie-
en computer-informatie-systeem.
Die stelt de mensen onder andere
in staat bepaalde informatie, zoals
het lidmaatschapsnummer van de
pechvogel, van een schermpje af te
lezen.
Mensen in dienst van hervorm
de gemeenten zijn, krachtens
een besluit van het brede syno-
debestuur, tot 'kerkelijk mede
werker' verklaard. De bepalin
gen in de kerkorde voor de
rechtspositie van kerkelijke me
dewerkers zijn nu ook van toe
passing op plaatselijke mede
werkers, zoals administrateurs
en ander administratief perso
neel, en kosters(-beheerder). Ui
teraard valt het kerkelijk vrijwil
ligerswerk hier niet onder.
Tot 1 januari van dit jaar gaf
het hoofdbestuur van de Vereni
ging van Kerkvoogdijen altijd
advies aan plaatselijke kerk
voogden over de rechtspositie
van kerkelijk personeel op basis
van een handleiding voor mede
werkers, zoals administrateurs,
en een handleiding voor kosters
en kosters-beheerder. De hand
leidingen waren een aanbeveling
om hun rechtspositie op de aan
gegeven wijze vast te leggen. Nü
zijn ze verplicht gesteld, inclu
sief de daarbij behorende salaris
schalen en andere voorzienin
gen. Zowel werkgevers als werk
nemers kunnen hieraan nu rech
ten ontlenen.
Een aantal plaatselijke ge
meenten werkt tot nu toe met
een eigen regeling die niet (ge
heel) aansluit op de nu bindend
verklaarde handleidingen. In het
vandaag verschenen maandblad
van de Vereniging van Kerk
voogdijen deelt voorzitter mr. J.
A. van Riessen mee, dat die ge
meenten en de daaraan verbon
den medewerkers de gelegen
heid krijgen om verschillen tus
sen de bestaande voorzieningen
en de verplichte handleiding ge
leidelijk .op te heffen. Als voorzit
ter dringt Van Riessen er bij alle
colleges van kerkvoogden op
aan, zorgvuldig te handelen en
over te schakelen op volledige
toepassing van beide regelingen.
"Dat biedt gerechtvaardigde ze
kerheid, zowel voor de colleges
als voor de medewerkers".
Archief
De hervormde gemeente van
Losser in Overijssel heeft haar
archief in bewaring gegeven bij
het Rijksarchief Overijssel in
Zwolle. Het bevat bijna 1000
stukken, waarvan de oudste da
teren van 1404.
H. Dalenoort, archiefconsu
lent van de Nederlandse Her
vormde Kerk in de regio Ensche:
de, bestempelt het Losser archief
als 'uniek'. Taak van Dalenoort
is. beheerders, kerkeraden en
kerkvoogdijen te adviseren over
de bewaring van hun archieven.
Hij doet dat namens de synodale
commissie voor de archieven.
Op zijn advies heeft een aantal
hervormde gemeenten in die re
gio brandvrije kluizen laten ma
ken om hun kostbare archief
stukken in op te bergen. Andere
willen liever geen kosten maken
en geven hun materiaal in bewa
ring bij het Rijksarchief of het
gemeenterarchief van Enschede.
Losser koos voor Zwolle.
Het voordeel van in bewaring
geven is, dat een archief op ver
antwoorde manier wordt opge
borgen en onderhouden. Boven
dien kan het gemakkelijk en te
allen tijde worden geraadpleegd.
Beroep op omroepen. De
Bond tegen het Vloeken heeft
een beroep gedaan op alle om
roeporganisaties in ons land "om
onderling een vrijwillige code af
te spreken ten aanzien van een
aantal minimaal in acht te nemen
grenzen van moraal en fatsoen".
"De naleving van zo'n code in ra
dio- en tv-uitzendingen zou ook
nuttig zijn om allerlei vormen
van ongewenste discriminatie
bij voorbaat uit te sluiten".
Een vrijwillig aangegane ver
plichting van de omroeporgani
saties, al dan niet gestimuleerd
door de minister van Welzijn,
Volksgezondheid en Cultuur,
zal, naar de Bond verwacht, meer
effect hebben dan strafrechtelij
ke vervolging.
Aanleiding tot het beroep van
de Bond was de recente plaat van
Robert Long. Volgens de Bond
worden door deze plaat mensen
in hun geloofsbeleving onnodig
geraakt en bezeerd.
Hervormde Kerk: benoemd
tot vicaris in Utrecht (Kanalenei
land) kandidaat mevrouw R. 01-
denboom Amsterdam.
Gereformeerde Kerken: be
roepbaar mevrouw M. van de Pol
Amsterdam.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: beroepen te IJmuiden
L. S. K. Hoogendoorn Musselka-
naal; aangenomen naar Gronin-
gen-West T. S. Huttenga Zaan
dam; bedankt voor Zuidhorn P.
Groenenberg Amersfoort-West.
Leger des Heils. Het Leger
des Heils houdt van 22 februari
tot en met 5 maart weer zijn jaar
lijkse landelijke collecte. In zijn
jubileumjaar is het Leger begon
nen met een aantal nieuwe acti
viteiten, die slechts gedeeltelijk
of zelfs helemaal niet worden ge
subsidieerd. Datzelfde geldt
voor de sociale hulpverlening in
de plaatselijke afdelingen, waar
mensen in acute nood worden
opgevangen, bejaarden en al
leenstaanden een warme maal-
tiid kunnen gebruiken en kle
ding en meubilair worden ver
strekt.
Tot de nieuwe activiteiten be
horen vier centra voor thuislo
zen. Voor deze winter huurde het
Leger in Rotterdam een salon
boot als dagverblijf en nacht
asiel. Hetzelfde gebeurde met
een pand in 's lands hoofdstad.
Voor al het niet-gesubsidieerde
werk vraagt het Leger des Heils
volgende week financiële steun.
Broden
Een delegatie van de Christe
lijke Stichting voor Hulp aan Ge-
wetensvervolgden is er gisteren
niet in geslaagd zeven lange
stokbroken aan te bieden aan de
Roemeense ambassade in Den
Haag. Ondanks herhaald bellen
werd er niet opengedaan.
De mensen van deze stichting
wilden met hun broden proteste
ren tegen de 'erbarmelijke voed
selsituatie in Roemenië' en tegen
de recente uitpraak van de Roe
meense president Ceausescu dat
zijn volksgenoten te dik zijn en
best wat minder kunnen eten.
Volgens de stichting is de situa
tie in dit land nog ernstiger dan
ten tijde van de Tweede Wereld
oorlog. Zo zou er per maand per
persoon maar 1 kilo meel be
schikbaar zijn en 2 kilo vlees.
De stichting heeft ook voedsel
pakketten naar Roemenië ver
zonden, maar deze worden sinds
enige maanden geweigerd.
Godsdienstvrijheid. Bijna
300.000 Tsjechoslowaken heb
ben een petitie ondertekend
waarin wordt aangedrongen op
meer godsdienstvrijheid, zo
meldt het rooms-katholieke
persbureau 'Kathpress' uit Oos
tenrijk. De autoriteiten hadden
verscheidene keren gewaar
schuwd dat ondertekening van
de oproep 'illegaal' zou zijn.
Concrete verlangens zijn de
vervulling van tien vakante bis
schopszetels en meer mogelijk
heden voor het godsdienstonder
wijs. Ook kardinaal Frantisek
Tomasek heeft zijn naam aan de
petitie gegeven. Hij zal het ver
zoekschrift eind deze maand de
autoriteiten overhandigen.
Een communistische krant be
schuldigde Tomasek er vorige
week van, handtekeningen te
vervalsen en ze te verkrijgen on
der valse voorwendsels. Ook
zouden de initiatiefnemers pro
beren, de onderhandelingen tus
sen het Vaticaan en de Tsjechos-
lowaakse autoriteiten over de va
kante bisschopszetels te torpe
deren. Volgens de krant staan de
meeste ondertekenaars bekend
om hun 'strijd tegen de eenheid
van het land en hun streven naar
een clericale fascistische staat'.
Sovjetunie. De vrijheid van
godsdienst in de Sovjetunie is
het afgelopen jaar zeker toegeno
men, maar talrijke godsdienstige
groepen hebben nog altijd met
onderdrukkende maatregelen te
kampen. Dat staat in een rapport
dat gisterenop een zitting van de
mensenrechten-commissie van
de Verenigde Naties in Genève
werd gepresenteerd.
Vooral baptisten, pinkster
christenen, Jehova's Getuigen,
joden en rooms-katholieken
kunnen hun godsdienst nog niet
in alle vrijheid beleven. In de me
dia wordt het geloof nog steeds
aan de kaak gesteld.
