'Ik vind het woord relatie erg vervelend'
Crufts: samenloop van kynologische driften
'Grootste hondenshow ter wereld' herbergt maar liefst 181 rassen
door Herman Joustra
Ike Ruiter uit Leiderdorp is 22 jaar en woont al zes jaar op
kamers in Leiden. Na een tijdje geschiedenis te hebben
gestudeerd doet zij nu vrijwilligerswerk. Overdag in
boekhandel Manifest, en een paar avonden in de week bij
de Lesbiese Vrouwen Leiden (LVL). Het zevende deel in
onze artikelenserie over jongeren en de jaren tachtig. "Door
de aard van hun contacten rust er een sticjma op de
mannelijke homoseksuelen, en door goede informatie kan
dat misschien worden veranderd".
Je moet homoseksualiteit niet als de
relatievorm naar voren brengen, dat
werkt denk ik averechts. Als je er
voor jezelf niet zo'n probleem van maakt
en het niet op een te agressieve manier
probeert over te brengen kweek je vol
gens mij makkelijker begrip. Ik praat al
tijd heel erg vanuit mijn eigen ervarin
gen, hoe het zich bij mij ontwikkeld
heeft, waarom ik voor vrouwen kies. Een
ander laat ik altijd in zijn waarde, behal
ve als zo'n persoon zegt dat het een ziekte
is. Maar zulke discussies vind ik moeilijk
om te voeren, met dergelijke mensen valt
bijna niet te praten, zeker niet omdat ik
homoseksualiteit zelf als heel iets ge-
"Gelukkig komt het niet zoveel voor
dat mensen mij veroordelen op mijn les
bisch zijn, ik weet niet hoe dat komt. Mis
schien omdat ik daarmee niet zo te koop
loop, al draag ik soms wel een roze drie
hoek. Maar mensen met wie ik omga
moeten mij eerst maar eens beter leren
kennen, en dan wil ik ze wel vertellen dat
ik meisjes leuker vind dan jongens om
een relatie mee te hebben".
Belangstelling
"Ik kan niet goed zeggen wanneer ik
me bewust werd van mijn lesbische ge
voelens. Op een bepaalde leeftijd krijgen
jongens en meisjes belangstelling voor
elkaar, maar ik zei vroeger altijd dat het
voor mij niet uitmaakte of het een jongen
of een meisje was. Het ging mij om de
persoon zelf, en niet om het geslacht of
het uiterlijk. Ik heb vroeger ook wel wat
vriendjes gehad en ik heb met hen de no
dige ervaringen opgedaan. Totdat ik een
keer een meisje ontmoette dat ik heel erg
leuk vond. Ik dacht toen zoiets van: dit is
het, dit vind ik veel leuker. Ik voelde me
veel meer op mijn gemak bij haar, ik had
het idee dat ik dichter bij een meisje kon
staan dan bij een jongen"
"In hoeverre de houding van mijn ou
ders een rol heeft gespeeld weet ik niet,
ze hadden in elk geval zelf ook vrienden
die homoseksueel waren. Als je dan ziet
dat je ouders tegen hen heel normaal
doen vind je het zelf ook niet snel
vreemd. Het was voor mij dus niets
nieuws. Ook mijn broer reageerde volko
men normaal, we kunnen nog steeds
grapjes erover maken. Maar niet ieder
een is zo tolerant, sommigen vinden het
prima zolang het niet voor hun neus ge
beurt, maar zodra ze met twee zoenende
vrouwen of mannen worden geconfron
teerd weten ze niet hoe ze moeten reage
ren. Je krijgt opmerkingen als je met je
vriendinnetje al te innig over straat
loopt, maar dat laat me dan koud, ze we
ten niet beter".
"Ik ben nog nooit lastig gevallen. Ik
hou het er op dat mannen niet zo snel aan
mij zien dat ik een meisje ben, want als ik
me niet veilig voel op straat probeer ik
me een beetje op te blazen en loop ik te
fluiten, dat geeft het idee van 'mij maak
je niks'. Wat ik heel erg leuk vond was de
actie 'Heggeschaar' in de Merenwijk.
Daar zijn een heleboel straten en paden
waaromheen menshoge struiken staan
die ruim gelegenheid bieden aan man
nen om zich te verbergen. Op een gege
ven moment hebben wat vrouwen, ik ge
loof dat het door het Vrouwenhuis in Lei
den georganiseerd was, een aantal heg
gen dusdanig gesnoeid dat de wegen van
alle kanten zichtbaar waren".
Invloed
"Ik denk zeker dat de aids-problema-
tiek voor sommigen van invloed is op
hun houding tegenover homoseksuali
teit. Het is dan ook heel belangrijk dat er
over aids veel publiciteit blijft komen.
Door de aard van hun seksuele contacten
rust er een stigma op de mannelijke ho
moseksuelen, en door goede informatie
kan dat misschien worden veranderd.
Want iedereen kan het krijgen. Van die
voorlichtingscampagne op de televisie
was ik behoorlijk stuk, ik vond het goed
dat ze heel duidelijk het psychologische
effect van aids lieten zien. Wat het te
weeg bracht bij personen die het hadden.
De mensen staan er vaak niet bij stil dat
het voor aidspatiënten een uitzichtloze
positie is, net zoiets als dat vroeger bij
kanker was. Door dat soort zaken te be
nadrukken denk ik dat men op een ande
re manier haar aids gaat kijken".
"Maar dat gedoe met die bloemetjes en
die bijtjes vond ik heel erg zwak, vertel
maar gewoon hoe mensen het kunnen
krijgen en hoe ze het kunnen voorko
men. Die voorlichting moet wel regelma
tig blijven komen, want je hoort er niet
zoveel meer over en het gevaar bestaat
dat het dan weer bij het publiek wegzakt.
Totdat ze ermee worden geconfronteerd
in hun eigen omgeving".
"De Engelse campagne ken ik alleen
van horen zeggen, maar ik weet wel dat
die heel hard is en heel erg gericht op het
homoseksuele circuit. Laatst werd daar
een wetsvoorstel behandeld dat inhield
dat er op scholen niet meer over homo
seksualiteit mocht worden gepraat, en
dat er geen subsidie meer gegeven zou
worden voor homoseksuele activiteiten.
Of dat onder invloed van het aidspro-
bleem gebeurt weet ik niet, maar ik vipd
het een kwalijke zaak. Het klimaat in Ne
derland is in elk geval een stuk toleran
ter".
Te hard
"Ik denk dat figuren als André van
Duin en Jos Brink gedeeltelijk bijdragen
tot de emancipatie van de homobewe
ging. Maar niet echt veel denk ik, de
mensen die hen op de televisie zien reali
seren zich niet altijd dat ze naar een ho
moseksuele artiest kijken. Ze zien ie
mand die leuk bezig is. Maar Van Duin
en Brink leveren in elk geval een positie
ve bijdrage, meer dan een film als 'Taxi
zum Klo' die de VPRO een tijd geleden
op televisie heeft uitgezonden. Ze zon
den trouwens meer films over homo
seksuelen uit, maar die heb ik niet ge
zien. 'Taxi zum Klo' hoefde in elk geval
niet zo voor mij, ik vond hem te hard, het
had bijna iets weg van porno. Dat slaat
misschien wel aan bij sommige mensen
binnen de homoscene, maar zeker niet
daarbuiten. Voor de emancipatie van de
homobeweging heeft zoiets dan ook
geen zin. Ik zou zelf kiezen voor een film
waarin een relatie tussen twee mensen
wordt neergezet, net zoals dat in hetero
seksuele films gebeurt".
"Nee, ik heb zelf niet echt een relatie.
Ik zeg tenminste altijd van niet omdat ik
het woord relatie erg vervelend vind, ik
noem het verliefde vriendschap. Vooral
omdat ik het vervelend vind me te bin
den, en relatie klinkt voor mij te vast.
Maar verliefdheid klinkt weer te los, dus
verliefde vriendschap drukt het voor mij
beter uit. Het omvat wat ik nu voel. Ik
zou het erg leuk vinden om samen te wo
nen, maar wel op zo'n manier dat ik een
eigen kamer heb en een eigen bed. En
mijn vriendin ook, we kunnen dan bij el-
kaar slapen als we daar zin in hebben.
Want ik moet mijn eigen ruimte hebben.
Ik zou ook wel kinderen willen hebben,
maar dan wil ik ze wel zelf krijgen. Pas
sinds een tijdje denk ik daarover na,
daarvóór was het: aan mijn lijf geen polo
naise, ik wil geen kind".
Vaderschap
"Ik heb er de laatste tijd veel over ge
discussieerd, over hoe dat dan zou moe
ten. Want ik heb een vriendin en ik vind
het geen prettig idee met een man naar
bed te gaan. Dus dan kom je toch uit op
kunstmatige inseminatie. En wat wil je
dan: ga je naar de spermabank of doe je
het via je vriendenkring? Dat weet ik nu
nog niet. Ik ben er wel erg voor dat de va
der bekend is bij het kind, ik zou het dat
zeker niet willen onthouden. En ik vind
ook niet dat ik de vader zijn vaderschap
zou mogen onthouden. Wie dan wanneer
het kind ziet is een kwestie van overleg".
"Het kind moet ook veel mensen kun
nen zien om ideeën te kunnen opdoen,
het kan dan zelf bepalen hoe het zich het
prettigst voelt. Ik zou ook zeker niet te
gen mijn kind verkondigen dat een ho
moseksuele relatie goed voor hem is. Ik
zou dat' openlaten, net zoals mijn ouders
dat hebben gedaan. Maar nogmaals, het
is een ingewikkeld probleem, over het
juridsche aspect ervan heb ik nog niet
eens nagedacht. Maar voorlopig wil het
nog niet omdat mijn levenswijze het op
dit moment niet toelaat een kind op te
voeden, ik geniet nog te veel van mijn
vrijheid en ik heb het druk".
"Ik ben sinds oktober '86 actief bij de
LVL, de Lesbiese Vrouwen Leiden. Ik
ben daar begonnen met het draaien van
bardiensten en nu doe ik de coördinatie
van de barvrouwen. Dat betekent dus
dat ik de bardiensten regel en daarvoor
schema's maak. Maar het is niet alleen
een kroeg, sinds een tijdje is het een re
gionale afdeling van het landelijke COC.
Samen met de Leidse Werkgroep Homo
filie. We zijn ook kleiner, want het ver
schil is dat daar ook vrouwen mogen ko
men. Het bezoekersaantal ligt daar dus
veel hoger".
Gediscrimineerd
"Waarom we gescheiden van elkaar
opereren, heb ik kunnen afleiden uit het
feit dat de lesbische beweging zich als
zelfsténdig wil presenteren, vanuit de
vrouwenbeweging. Onder het motto 'je
bent vrouw dus je wordt gediscrimi
neerd, en je bent lesbisch dus je wordt
dubbel gediscrimineerd'. Maar of dat
werkelijk écht erg belangrijk is voor de
LVL weet ik niet. Mijn standpunt is het
in elk geval niet, al worden vrpuwen af
en toe wel gediscrimineerd. Laatst stond
er iets in de krant over de betaling van
mannen en vrouwen bij de KLM, de sala
rissen verschilden nogal. Daar heb ik me
aan geërgerd, bij dat soort dingen denk
ik dat er nog wel wat verbeterd kan wor
den".
"Maar wat betreft de dubbele discrimi
natie, ik denk dat het voor een man moei
lijker dan voor een vrouw om uit te ko
men voor zijn homoseksuele geaardheid.
Als vrouwen bijvoorbeeld gearmd op
straat lopen wordt dat veel gemakkelij
ker geaccepteerd, ik denk dat dat heeft te
maken met de algemene mening dat
vrouwen gemakkelijker intiem kunnen
zijn met elkaar. Ze hebben onderling
veel meer lichamelijk contact dan man
nen, en als mannen zoiets doen wordt het
al snel als iets vrouwelijks afgeschilderd.
Maar ik heb in elk geval helemaal geen
ervaringen met discriminatie omdat ik
vrouw ben, dat komt denk ik omdat ik
me nogal vrij opstel, los van enig man of
vrouw zijn. Ik doe wat ik leuk vind, en of
dat nu mannelijke of vrouwelijke dingen
zijn, dat doet er niet veel toe".
"Ik werk ook hele dagen bij boekhan
del Manifest, daar heb ik mijn draai ge
vonden. Daarvóór heb ik nog twee jaar
geschiedenis gestudeerd, maar ik stoor
de me vreselijk aan de concurrentiesfeer
die daar hing. Bovendien wist ik toch al
niet zeker of het de studie was voor mij".
Praktischer
"Na een tijdje wilde ik wat praktischer
bezig zijn, veertig uur per week met je
neus in de boeken zitten is ook niet alles,
en ik ben toen bij Manifest gaan werken.
De winkel is begonnen als 'Linkse boek
handel Manifest', maar in november vo
rig jaar hebben we dat 'Linkse' uit de
naam geschrapt. We dachten dat de oude
omschrijving een te hoge drempel zou
vormen voor sommige mensen, en we
verkopen meer dan alleen maar linkse
boeken, ook romans en posters".
"Ik wil er voorlopig blijven zitten, en
misschien ga ik nog wel opleidingen in
die richting volgen zodat ik later zelf een
boekhandel kan beginnen. Mogelijk dat
ik Manifest dan ook zo ver kan krijgen
dat ze hun krachten betalen, want nu
werkt iedereen op vrijwilligersbasis".
"Wat die opleidingen betreft, in Am
sterdam zit de Frederik Muller Acade
mie, maar dat is een hbo-opleiding en ik
zie het niet zitten om weer de hele dag
naar school te gaan. Gelukkig zijn er ook
driejarige part-time opleidingen, je gaat
dan één avond in de week naar school.
Dat lijkt me wel wat, want ik wil niet de
hele dag achter de kassa staan, ik wil ook
het bestelwerk en de boekhouding doen.
In elk geval wil ik zelfstandig blijven en
niet te maken krijgen met mensen die
boven mij staan".
Zeker weet men het niet, maar
aangenomen wordt dat er in Groot-
Brittannië zo'n 6,5 miljoen honden
rondlopen. Bijna net zoveel katten
zijn er, als men de gangbare
schattingen mag geloven. Het zijn er
in elk geval veel. En volgens
sommigen zelfs veel te veel. Maar zij
durven dat niet hardop te zeggen,
want de hond staat bij de gemiddelde
Brit zeer hoog in aanzien. Iedere
ondoordachte opmerking daarover
kan tot zeer boze confrontaties
leiden.
door Haye Thomas
Over het waarom van deze niet te stuiten
hondenliefde is al veel gezegd, en nog
veel meer geschreven. Om te beginnen
hebben de Britten een hond, de bulldog,
tot hun symbool gekozen. Dat heeft ertoe
bijgedragen dat 's lands Vereniging voor
Bescherming van Dieren het predikaat
'Koninklijk' kreeg, terwijl de organisatie
die op wreedheden tegen kinderen moet
letten nog steeds géén 'Royal' in haar
vaandel mag voeren.
Maar Groot-Brittannië is ook het eilan
denrijk van lord Avesbury, die zonder
blikken of blozen in zijn testament heeft
laten vastleggen dat hij na zijn dood on
middellijk in stukjes moet worden ge
sneden. Zijn vlees moet de zielige, ver
waarloosde en afgestoten 'viervoeters'
se hoofdstad ten minste één vreugdevol
le dag bezorgen.
Gesprongen
Wat valt er verder te zeggen van de mi
litair, een commando, die de gedachte
niet kon verdragen dat hij bij terugkeer
in Engeland gescheiden zou worden van
zijn trouwe hond, omdat die volgens de
strenge wetten hier een half jaar in qua
rantaine moest. De commando was be
reid de gok te wagen en liet zich op een
stille zondagmorgen door een vriend tot
boven een afgelegen stuk Noord-Enge-
land vliegen. Als ervaren parachutist
waagde hij de sprong met de hond in zijn
armen. Eenmaal beneden is het tóch mis
gegaan. De commando en zijn hond wer
den separaat opgesloten. Want de angst
voor hondsdolheid is nog sterker dan de
liefde voor de hond.
Misschien is dat maar goed ook. Een
ongecontroleerde toeloop van elders zou
immers betekenen dat er helemaal geen
plek meer is op de Britten beweren dat
althans de grootste hondenshow ter
wereld. Vanaf afgelopen donderdag tot
en met morgen wordt onder de enorme
overkapping van Earls Court de Crufts
Dog Show 1988 gehouden. Meer dan
nieuw record, omdat 'ieder jaar meer en
beter' de slogan is van Crufts.
In Crufts culmineert telkens weer de ge
bundelde liefde, toewijding, onderwer
ping, zelfopoffering en discipline van 's
lands meest succesvolle hondenliefheb
bers. Duizenden bezoekers en miljoenen
televisiekijkers kijken mee over de
schouders van onvermurwbare juryle
den naar de grote imponerende Denen
en kleine kokette poedels, naar honden
die onmiddellijk doen denken aan ijzige
sledetochten over de pool en honden die
je automatisch plaatst in jachttaferelen.
De verscheidenheid in rassen is groot.
De selectie veelomvattend. Wie zich als
hond op de Crufts mag vertonen heeft al
heel wat voorselecties moeten door
staan. Keuringen op het gebied van ras
echtheid, proporties en aantrekkelijk
heid, maar ook gehoorzaamheid en zelfs
behendigheid.
Nieuwe fase
Crufts is ontstaan als een nieuwe fase
in het grote avontuur van de juweliers-
zoon Charles Cruft, die in 1891 zijn eerste
hondenshow organiseerde in de Noord-
londense Royal Agricultural Hall. Onder
zijn leiding werd Crufts 's werelds groot-
dood in 1938 zijn weduwe al vrij snel
doorhad dat Crufts zonder Charles niet
meer dezelfde was, kostte het haar wei
nig moeite om de zeer exclusieve en
prestigieuze Kennel Club over te halen
voortaan de Crufts Dog Shows te organi-
Daarmee kwam het
kynologische driften in goede handen.
En werd Crufts behalve goed en duur
ook nog chique. De Kennel Club is een
raszuivere organisatie, opgericht door
een aantal zeer bemiddelde Victoriaanse
heren die halverwege de vorige eeuwen
een grote passie ontwikkelden voor alles
wat zij beschouwden als instructief ver
maak.
Door de opkomst en uitbreiding van
de spoorwegen kon dat ook overal wor
den gezocht. Vooral door hun toedoen
groeide het aantal hondenshows. Om
daarin orde en regelmaat te brengen
richtten genoemde heren de Kennel
Club op en gaven die onderdak in een
keurig pand in Clarges Street, waar lord
Nelsons vriendin Emma Hamilton en an
dere dure maitresses woonden.
De club is er nog. Maar nu als een ei
gentijds opgezette organisatie met 120
man personeel. De sfeer van vroeger treft
aan de muur de dure portretten van de
hondenkoningen van het eerste uur-,
keurig gekleed in de deftige smokings
met groene revers, de officiële tenues
van de Kennel Club.
Aan de muur hangt ook het portret van
koningin Elizabeth, omringd door een
keur van honden. Een symbolische knie
val als het ware, om aan te geven dat nu
ook dames kunnen deel uitmaken van de
Kennel Club en zelfs mogen aanzitten in
de deftige eetzaal.
Druk genoeg
Maar die overwinning is pas zeer re
cent afgedwongen. Omdat de wederhelft
van de club voorzitter John MacDougall
het servies in de speciale dameseetzaal
beneden alle peil vond en in grote woede
ontstak toen zij ontdekte dat de heren in
hun dining room van exclusief of van
zeldzaam China aten. De dames kunnen
nu ook bij de heren eten.
Honderdeenentachtig verschillende
honderassen zijn er nu. Dat vindt de club
genoeg. Met andere woorden, voor hen
hoeft het niet meer: het hele, soms langer
dan tien jaar durende proces om een
nieuw ras door de Kennel Club erkend te
krijgen. De club heeft het druk genoeg
De bulldog, Brits symbool, is uiter
aard ook in vele variëteiten bij
Crufts aanwezig. (foto gpd>
landse honden (zo'n 200.000), de betrok
kenheid bij de verkoop van jaarlijks zo'n
70.000 honden, bij 1800 hondenclubs in
het land en jaarlijks 7000 hondenshows
en -tentoonstellingen.
Ieder jaar is er bovendien Crufts. Bij
ons weten de enige hondenshow ter we
reld waar je ook nog naar de kerk kunt
gaan. Op zondagmorgen in Room 213, op
de tweede etage van Earls Court, begin
nend om half tien. Waarom ook niet.
Want waar het niveau zo hoog is en de on
derlinge verschillen zo gering, kan een
extra steuntje van 'boven' veel uitma-
Ike Ruiter (22): "Ik noem het verliefde vriendschap, vooral omdat ik het vervelend vind me te binden
