TAD LEIDEN
Teveel zand in voegspecie
van Leids stadsbouwhuis
'Minder theorie, maar aanpak concrete
dingen'
LEIDSCH
I DAGBLAD
Foutje kan
gemeente
paar ton
kosten
s
ZATERDAG 6 FEBRUARI 1988
Onderzoek bureau wijst uit:
LEIDEN Het voegwerk aan
de buitengevel van het stads
bouwhuis is op veel plaatsen
ondeugdelijk. Veel van de voe
gen zijn verbrokkeld doordat
voor de specie te weinig ce
ment is gebruikt. Bovendien
zijn de voegen mede de oor
zaak van een vervuiling van de
gevel. De voegmortel bevat na
melijk een ijzerhoudende stof,
die nu is gaan roesten. Dit
blijkt uit het onderzoeksrap
port dat het bureau Koning
Bienfait bv heeft gemaakt over
de staat van de gevel van het
stadsbouwhuis.
Het bureau beveelt de gemeente
aan om de gevel met hoge-druk-
stralen schoon te spuiten. Welis
waar worden op die manier nog
meer 'zwakke' voegen beschadigd,
maar de gemeente krijgt dan
meteen een goed beeld van het pro
bleem. Na de schoonmaakbeurt
dienen de beschadigde voegen te
worden uitgehakt om opnieuw,
kaar zijn gemetseld is goed, zo is uit
monters gebleken.
De gemeente gaat samen met
IBB Kondor - die het gebouw ruim
tien jaar geleden heeft neergezet -
onderzoeken hoe de problemen
van het stadsbouwhuis het best
kunnen worden verholpen. Bij wij
ze van proef zal eerst één muur
worden behandeld en worden be
keken hoe de slechte voegen het
best kunnen worden gerepareerd.
Dat gebeurt waarschijnlijk in het
voorjaar. Het rapport van het bu
reau is al voorgelegd aan IBB Kon-
dor.
Het is de bedoeling dat het on
derzoeksrapport, waarop de ge
meenteraad in tegenstelling tot de
belofte van het college vijf maan
den heeft moeten wachten, wordt
binnenkort met het 'behandelings
plan' besproken in
volkshuisvesting en sport.V
LEIDEN Een foutje in het
contract met de Leidse Bond van
Amateurtuinders levert de ge
meente de komende acht jaar
een strop van totaal een kwart
miljoen op. Het Hoogheemraad
schap Rijnland is namelijk be
gonnen met het heffen van ver
ontreinigingsheffing bij de turn
verenigingen. In de overeen
komst die de Leidse Bond en de
gemeente twee jaar geleden aan
gingen, is opgenomen dat de ge
meente die heffing betaalt.
Het hoofd van de directie sport
en recreatie, J. Duivesteijn,
noemt die bepaling in het con
tract "een slip of the pen". Hij
vindt het ook niet terecht dat de
gemeente moet opdraaien voor
de verontreinigingsheffing van
circa 25.000 gulden per jaar (in
acht jaar cica een kwart miljoen).
"De gemeente huldigt over he;t
algemeen het standpunt 'de ver
vuiler betaalt'."
De problemen zijn ontstaan
omdat de turnverenigingen nooit
verontreinigingsheffing betaal
den. Het hoogheemraadschap re
aliseerde zich niet dat een groot
aantal volkstuinen is aangeslo
ten op het waterleidingnet. Vorig
jaar sloegen zij de verenigingen
voor de eerste keer aan voor een
bedrag van 25.000 over het jaar
1985. Met ingang van 1986 is de
overeenkomst tussen gemeente
en de Leidse Bond voor Ama
teurtuinders ingegaan.
De turnverenigingen moeten
de heffing over 1985 dus wel zelf
betalen. Secretaris C. Streefland
van de bond hoopt de gemeente
nog te bewegen de helft van de
heffing voor haar rekening te ne
men, maar vreest toch "dat de
verenigingen niet onder betaling
uit komen".
Aan de andere kant wil Dui
vesteijn met de bond om tafel
gaan zitten om de heffing over
1986 en 1987 en de toekomstige
aanslagen ten laste te laten ko
men van de verenigingen. "Het
bedrag van 25.000 is natuurlijk
flink. Wanneer het omgeslagen
wordt over alle volkstuinen, kom
je op een bedrag van 20 gulden
per tuin. Dat is natuurlijk nog
best een aardig bedrag, maar
toch ook niet onoverkomelijk.
Misschien dat er een overgangs
regeling te treffen is", aldus het
hoofd van de dienst sport en re
creatie.
De Vos krijgt
gouden speld
van gemeente
LEIDEN Mevrouw M.A. de Vos
heeft gisteren de gouden speld van
de gemeente Leiden ontvangen uit
handen van wethouder Peters. Me
vrouw De Vos (61) werkte op de af
deling openbare werken van de ge
meente Leiden. Zij maakt gebruik
van de vut-regeling.
Mevrouw De Vos werkte 34 jaar
in overheidsdienst. Zij werkte on
der meer bij de Rembrandt-scho-
lengemeenschap. Gedurende tien
jaar werkte zij op het kabinet van
de burgemeester. Sinds 1981 was
zij verbonden aan de afdeling
openbare werken waar zij zich
vooral bezighield met de coördina
tie van werkgelegenheidsprojec
ten.
Leidse Werkgroep Homoseksuelen viert 20-jarig bestaan
LEIDEN In de twintig jaar dat
de Leidse Werkgroep Homoseksu
aliteit (LWH) bestaat is het karak
ter van de organisatie volgens Jan
Nieuwenhuis grondig veranderd.
De LWH is met de tijd meegegaan.
Lange gesprekken over de theorie
met een sterkere mortel, te worden worden steeds meer achterwege
dichtgezet.
Het onderzoeksbureau heeft op
tien plaatsen in de gevel monsters
genomen. Bij zeven van die mon
sters bleek de mortel te zacht te
zijn. In de specie werden op één
deel cement maar liefst zeven de
len zand gevonden. Gebruikelijk is
dat één deel cement wordt ge
mengd met drie of vier delen zand.
En hoe meer zand er in de specie
zit, hoe zachter ze is. Overigens zat
er eigenlijk ook te weinig cement
in de mortel van de 'goede' voegen.
Daar werd een verhouding gevon
den van een deel cement op vijf de
len zand.
De gemeente dient volgens het
onderzoeksbureau ook de veel van
de kitvoegen te vervangen. De kit
is op een aantal plaatsen verweerd
en uit de voegen verdwenen. De
specie waarmee de stenen op el-
gelaten. "In plaats daarvan worden
er nu veel meer concrete dingen ge
daan. De groepen binnen de LWH
die nu het beste draaien, zijn bij
voorbeeld de praatshow en voor
lichting. Je kunt zeggen dat het de
invloed is van de heersende no-
nonsense-gedachten van de jaren
tachtilg", aldus Nieuwenhuis die lid
is van het bestuur.
door
Meindert van der Kaaij
In de beginjaren kon de LWH,
dat door studenten werd opgericht,
worden gekenschetst als 'links en
informeel'. Er werd veel gesproken
over het 'kapitalisme' en 'onder
drukking'. Er werd toen ook gecol
lecteerd voor Vietnam. "Ook wat
dat betreft is er veel veranderd. Bij
de LWH komen nu veel meer men
sen met verschillende politieke
voorkeuren, maar ook met andere
achtergronden. De tijd dat er alleen
linkse studenten kwamen is nu
echt voorbij".
"Ook het informele van de LWH
is verdwenen. De organisatie is nu
veel groter geworden dan destijds
met het gevolg dat alles gestructu
reerd is met vergaderingen en af-
sprakenlijsten. Dat is op zich een
minder leuke kant, maar ik ben er
wel blij mee. Als een grote organi
satie met een duidelijke structuur
leg je veel meer gewicht in de
schaal"
Rijnsburgerweg
vanaf maandag
gedeeltelijk
afgesloten
LEIDEN De Rijnsburgerweg
wordt maandag gedeeltelijk afge
sloten voor een periode van zes
maanden. Tussen Kagerstraat en
Warmonderweg worden in die tijd TianccnRnlem
VJerkzaamheden aan de riolering LJanSSCflOien
uitgevoerd. Het werk vindt steeds In de begin periode luidde het
op één rijbaan plaats, tweerichting- motto van de LWH 'integratie door Bestuurslid Jan Nieuwenhuis van de Leidse Werkgroep Homoseksuelen stelt vast dat de zaken tegenwoordig meer concreet worden aangepakt.
verkeer blijft daarom mogelijk. confrontatie'. Een voorbeeld daar- (foto Jan Hoiv.
In de eerste fase van het werk van was bijvoorbeeld het danspelo-
wordt de zuidelijke rijbaan afgeslo- ton, homo's die in een openbare ge-
ten. Gedurende die tijd is er twee- legenheden met elkaar dansten en
richtingverkeer mogelijk op de de hetero-omgeving daarmee 1
bijsterde. "Voorzo'n actie zou je nu
geen hond meer krijgen", zegt
Nieuwenhuis lachend. "Een derge
lijke manier van actie voeren is vol-
Houtlaan. In de tweede fase i
noordelijke rijbaan niet toeganke
lijk. Dan wordt de Houtlaan afge
sloten en zal de Kagerstraat open
r tweerichtingverkeer. Hel strekt uit de tijd. We gaan nu hoog
stens folders uitdelen op de markt.
We houden straks weer een roze
lente en we zijn bezig met de orga
nisatie van een straatfestival in
september".
Modelboten
In het Academisch Ziekenhuis wordt
zaterdag 6 en zondag 7 en expositie
gehouden van modelboten. De Leid
se Modelboten Club heeft ongeveer
50 modellen, waarvan een aantal ra
diografisch bestuurbaar, beschikbaar
gesteld die op het Leidse Plein in de
nieuwbouw van het AZL zijn te bezich
tigen op zaterdag van 10.00 tot 19.00
uur en zondag van 10.00 tot 15.00
Geweld
In het kader van een Studium Genera
le over gebruik en beheersing van ge
weld houdt prof. dr. J.A.R.A.M. van
Hooff (RU Utrecht) dinsdag 9 februari
een spreekbeurt onder de titel 'Agres
sief gedrag als een natuurlijk regelme
chanisme'. De lezing heeft plaats in
het centraal voorzieningengebouw
aan de Cleveringaplaats 1, aanvang
20.30 uur.
Ouders Op Herhaling
De stichting Ouders op Herhaling
(OOH) organiseert de volgende cur
sussen: notuleren en vergaderen (10
donderdagavonden, kosten 40 gul
den): spreekvaardigheid (5 donder
dagmiddagen, kosten 25 gulden);
computer en tekstverwerker (10 avon
den, 175 gulden): gebarentaal (10
avonden, 90 gulden). De cursussen
worden gegeven aan de Herensingel
3. Voor informatie tel. 218118.
Hij stelt ook dat de LWH nu be
slist geen schuilplaats meer wil zijn
voor homo's. "Als mannen met el
kaar op dansles willen moeten ze
maar naar een dansschool. We heb
ben daarvoor al verschillende
dansscholen afgebeld, maar het re
gelen van een les is nog niet gelukt.
Wel is er een zelfverdedigingscur
sus vor homo's op de plaats waar
dat thuishoort: in een sportschool.
Als homo's alles doen zonder naar
buiten te gaan, zijn we op de ver
keerde weg", aldus Nieuwenhuis.
Het bestuurslid concludeert dat
de LWH niet langer een actiegroep,
maar eerder een emancipatiebewe
ging is. Homo's moeten dezelfde
behandeling krijgen als hetero
seksuelen. "We proberen dat te be
reiken door voorlichting op mid
delbare scholen te geven. Daar
naast proberen we de gemeente er
toe te bewegen een emancipatiebe
leid te voeren. Dat lukt aardig, ja.
We zijn heel tevreden over de hou
ding van de gemeente. Ik denk dat
we aan de wethouder Van Dongen,
die verantwoordelijk is voor eman
cipatiezaken, een hele goede heb
ben. We hebben een nota geschre
ven die naar alle directies van de
gemeente gaat. Daarin worden
voorstellen gedaan om de werksi
tuatie voor homo's te verbeteren.
Tot nu toe is het bij woorden geble
ven. Er moet nu eindelijk eens tijd,
energie en geld in worden gesto
ken".
Mishandeling
Wat volgens de LWH veranderd
moet worden is het gemeentelijk
beleid op gebied van woningbouw.
"Wethouder Tesselaar gaat er klak
keloos vanuit dat er een grote be
hoefte is aan eengezinswoningen
en die worden vervolgens in one
venredige mate gebouwd. Homo's
hebben eerder behoefte aan wonin
gen waar mensen zelfstandig kun
nen wonen. Het idee van centraal
wonen spreekt ons veel meer aan.
Maar ja, dat gaat in tegen het ge-
tie toegenomen vindt, is er volgens
hem nog wel degelijk werk voor de
LWH. "Er wordt nog steeds gedis
crimineerd. Het hangt er natuurlijk
vanaf in welke mate je voor je ge
aardheid uitkomt. Maar als mensen
ook maar denken datje homo bent,
merkje dat onmiddellijk. Dat roept
vaak weerstand op. Je raakt op een
gegeven moment wel gewend aan
de opmerkingen die je naar je
hoofd krijgt. Het komt ook nog
voor dat homo's mishandeld wor
den, het zogenaamde poten-ram-
men. Vorig jaar zijn er bij het Cen
traal Meldpunt Discriminatie 24 te
lefoontjes binnengekomen. En dat
is nog maar een klein gedeelte van
het werkelijke aantal gevallen van
dicriminatie en mishandeling".
Een reden om naar het onderko
men van de LWH aan de Langeg-
racht te komen vindt Nieuwenhuis
de persoonlijke emancipatie.
"Toen ik in 1979 voor het eerst bij
de LWH kwam, op dat moment
hadden ze nog een gebouw aan de
Nieuwe Rijn, kreeg ik het gevoel
dat ik niet de enige was. Je wordt
daar niet beoordeeld op je homo
fiel zijn, want dat is iedereen. Je
wordt beoordeeld op andere kwali
teiten en dat is in een hetero-omge
ving heel anders", aldus Nieuwen
huis.
Utopie
Er zal altijd wel werk blijven
voor de LWH, denkt het bestuurs
lid. Het doel van de werkgroep is
de emancipatie van homoseksue
len, maar een volledige gelijkwaar
dige situatie voor homo's en hete
ro's zal volgens Nieuwenhuis altijd
een utopie blijven. "Daarom moe
ten we ernaar streven om zo'n situ
atie te benaderen. We hameren er
nog steeds op dat een bezoek aan
ons gebouw De Kroon aan de Lan-
gegracht net zo'n gewone keuze is
als het gaan naar een kroeg. Vaak is
het zo dat iemand eerst vijf keer de
Langegracht op en neer loopt,
voordat hij met bibberende knieën
naar binnenkomt. Dat is uiteraard
niet nodig, want als iemand bin
nenkomt valt dat helemaal niet di
rect op. En bovendien, zo eng zijn
we nu ook weer niet", schertst
Nieuwenhuis.
De feestelijkheden in verband
met het 20-jarig bestaan beginnen
op dinsdag met een open huis/in
formatieavond. Op donderdag
wordt er een receptie gegeven om
16.00 uur en op zaterdag is er een
groot feest dat begint om 22.00 uur
en dat, net als de andere activitei
ten, in De Kroon wordt gehouden.
gerwijs sterker voor nieuwbouw en
dus een hogere verkeers- en
milieubelasting, dan wethouder
Tesselaar. Dat kwam tot uit
druking doordat beide wethouders
tegenstellingen in hun betoog niet
schuwden, wat duidelijk was waar
te nemen. Waar Peters enerzijds de
menigte probeerde duidelijk te ma
ken waarom die mooie brugwach-
een terswoningen aan de Roomburger-
weg feitelijk moesten wijken voor
een flat in vijf bouwlagen, maakte
Tesselaar al twee minuten later be
kend dat de beslissing ten gunste
van de brugwachterswoningen ei
genlijk al ruim voor deze hoorzit-
- - ting was gevallen (alom verbazing!
ongeloofwaardig dan de Bijbelse Een rekenkundige vergelijking
boodschap. In ieder geval werden tussen de hoeveelheid groen
Bouwen (3)
Een krantekop in de trant
'PvdA-wethouders trekken
volle kerk' is er een die mij als ker
kelijk meelevend lid waarschijn
lijk meer zal aanspreken dan me
nig overtuigd socialist. Alleen is de
'boodschap' die de twee wethou
ders in de kerk verkondigden
waarschijnlijk voor meer
op 26 januari beide voorgangers
vaak weloverwogen toonaarden in
de Vredeskerk toegesproken om
zich vooral tijdig te bekeren.
Wethouder Peters liet vorige
week in deze krant wat dreigend
weten dat niet het aantal belang
stellenden, maar hun argumenten
van uiteindelijke invloed zullen
zijn op de besluitvormingOp deze
bijeenkomst bleek mijns inziens
overduidelijk dat er juist aan de ar
gumenten van de wethouders in
houdelijk veel bezwaren kleefden.
Door de absolute eensgezindheid
leek het er veel op dat er op deze
bijeenkomst twee wethouders van
volkshuisvesting aanwezig waren.
Dit omdat de heer Peters zich in
zijn verantwoordelijkheid als wet
houder van ruimtelijke ordening,
verkeer en milieu nauwelijks pre
senteerde.
In feite pleitte hij merkwaardi-
Stevenshof is naar de opvatting
van het college maatgevend voor
de groenomvang in de wijken van
de nota.
centrum gerealiseerd kan worden.
Het toewijzingsbeleid van Leiden
echter sluit garanties hieromtrent
mijns inziens volledig uit.
Hoewel wij als burgers nu al we
ten dat een flink deel van deze
bouwlokaties het wisselgeld vor
men voor het realiseren van een
veel beperkter aantal woingen, is
het een loterij om vast te stellen
welke lokaties door B en W serieus
als bouwplaatsen worden overwo
gen. In ieder geval lijkt het mij - ge
zien de eerste reacties - dat deze no
ta 'in het algemeen belang' meer
belangen schaadt dan dient. Niet in
de laatste plaats de geloofwaardig
heid van deze wethouders en daar
mee ook die van de Partij van de
Arbeid.
Leidenaren laat daarom voor het
algemeen belang uw stem massaal
doorklinken, ook in de nog volgen-
Maar een vergelijking tussen het de bijeenkomsten. Het gaat
nieuw bouwen tegen het veel meer dan alleen stukjes
schaars groen in uw directe omge-
Bram Groeneweg,
Soembastraat 65,
Leiden.
spoortalud van de lijn Leiden-
Utrecht en de bekende omstreden ving, namelijk de leefbaarheid
beslissing van B en W voor het af- Leiden,
breken van veel goede woningen
bij het spoor Leiden-Den Haag,
gaat volgens wethouder Peters vol
ledig mank. Tenslotte rees er tij
dens deze vergadering een moge
lijk belangwekkend misverstand
betreffende de nieuwbouw aan de
Lorentzkade en het sportveld aan
de Burggravenlaan. Het bleek dat
een aantal omwonenden in princi
pe wel oren had naar nieuwbouw
op deze lokaties, vanuit de opvat
ting dat hiermee 'doorschuiving'
van oudere bewoners uit dezelfde
.wijk en de bouw van een diensten-
Bouwplan
In deze krant van 28 januari stond
een verhaal over protesten van
buurtbewoners tegen het bouw
plan Consciëntieplein-Vliet-Kam-
persteeg. Daarin citaten van wijk-
verenigings-voorzitter Van Cruij-
sen. Globaal kwam de strekking
van het verhaal neer op: hoe vaak
de architect zijn plannen ook bij
stelt, de buurt blijft tégen omdat
het tegen elk modern ontwerp is.
Redelijke architect/opdrachtgever,
onredelijke buurt/wijkvereniging
dus.
Deze strekking is onjuist. De om
wonenden zijn niet anti-modern,
maar eisen dat de nieuwbouw har
monieert, hen niet onredelijk
schaadt en voldoet aan de bepalin
gen in het bestemmingsplan. De
bijstellingen van de architect kwa
men daaraan niet tegemoet, soms
integendeel. De welstandscommis
sie deelde deze visie. Arrogante ar
chitect dus.
Het spijt ons dat de verslaggever
zo'n draai aan zijn verhaal heeft ge
geven. Architectuur-columnist Jan
Rijsdam neemt regelmatig archi
tecten van nieuwbouwprojecten in
de Leidse binnenstad, bij voorbaat,
in bescherming tegen het, onge
twijfeld, overwegend negatieve
oordeel van het publiek over al dat
lelijks. Als zo'n 'eigentijds' ont
werp erg vloekt, heet het 'gedurfd'.
Zoals bij alle grote kunstenaars
moet het pubhek gewoon eerst
wennen, dan volgt de waardering
vanzelf. Daarmee maakt Jan Rijs
dam zelfs de slechtste architecten
immuum voor kritiek. Maar een co
lumnist mag opiniëren, een ver
slaggever (dezelfde?) niet.
In- en uitheemse passanten lo
pen hoofdschuddend langs de cul
tuurloze multiplex-met-glas-in-
staal-pui van de genoemde school
aan de Vliet. Hogere nieuwbouw
dreigt als uitbreiding van het ge
meentearchief de Vliet(brug) te
gaan ontsieren. Het Consciëntie
plein dreigt aan de overzijde te ver
rijzen. Mag het ons aan het hart
H.D. van Gelderen,
Vliet 7,
L.J.A. Pijnacker,
Ruime Consciëntiestraat 14,
Leiden.
(Naschrift redactie. Het verhaal
over de vele bezwaren uit de wijk is
niet van de hand van Jan Rijsdam,
maar van Gert Visser.)
Rembrandt
Naar aanleiding van de vele publi
caties in deze krant over het al of
niet verplaatsen van het mooie
borstbeeld van Rembrandt, dat
momenteel nog de Witte Singel
siert, kan ik het niet nalaten te rea
geren.
Leiden kan trots zijn op dit Re-
brandtbeeld, vooral omdat dit ge
maakt is door Toon Dupuis. Wie is
die kunstenaar?
Toon Dupuis, geboren in 1877 te
Antwerpen, studeerde aan de Aca
démie des Arts d'Anvers en deed
met lof examen aan l'Institut Supé
rieur. Nauwelijks 16 jaar stelde hij
een reeks stukken ten toon, die da
delijk de aandacht op hem vestig
de. Prijzen en medailles vielen hem
ten deel.
Voor het uitvoeren van een be
langrijk beeldhouwwerk kwam hij
in 1893 naar Holland. In 1898 ves
tigde hij zich in Den Haag, liet zich
naturaliseren en vervulde reeds op
23-jarige leeftijd het hoofdleraar
schap aan de Academie voor Beel
dende Kunst in Den Haag.
Van zijn oeuvre noem ik de
standbeelden van de gebr. De Witt
te Dordrecht, het ruiterstandbeeld
van koning-stadhouder Willem III
te Breda, dat van Petrus Stuy-
vesant te New York. Borstbeelden
en portretbustes vervaardigde Du
puis van onder anderen prinses Ju
liana, prof. Lorentz en dr. Kuyper,
Mesdag en het bekende beeld van
Jozef Israëls in het Rijksmuseum
in Amsterdam. Hij maakte verder
figuren in de gevel van het Vredes
paleis en een reliëf in de grote
rechtzaal.
Zijn werk is herhaaldelijk be
kroond: gouden medailles te Am
sterdam (1904), Rotterdam (1917)
en Utrecht (1920). Bij zijn 80ste ver
jaardag heeft de Vereniging voor
Penningkunst bij de Koninklijke
Begeer te Voorschoten een pen
ning laten slaan. In Toon Dupuis
'bezitten' wij een beeldhouwer van
grote betekenis.
Eén ding moet duidelijk zijn: het
is onze plicht er voor te waken dat
het Rembrandtbeeld voor de toe
komst bewaard blijft. Verplaatsen
naar een betere lokatie, namelijk
het Rembrandtpark, lijkt mij zeer
gewenst. Al vind ik 30.000 gulden
voor een verhuizing rijkelijk veel.
E.A. van den Wijngaard,
Tesselschadestraat 13.
Leiden.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN 'STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN