Fel protest tegen beddenplan Dees Suriname krijgt 12 miljoen steun 'VROM geeft honderden miljoen teveel subsidie' '8000 bedden minder voor 1990 onmogelijk' Reinder Zwolsman was 'keizer van Scheveningen' D66: kabinet verwaarloost de milieuzorg Nog geen sporen in moorden Nistelrode Bankrovers krijgen 13 jaar celstraf Europarlementariër ziet verband met illegale handel in splijtstoffen Atoomspionage-affaire Khan opnieuw opgerakeld ZATERDAG 6 FEBRUARI 1988 BINNENLAND PAGINA 3 DEN HAAG (GPD/ANP) De ziekenhuizen en vakebonden hebben fel gereageerd op het voornemen van staatssecretaris Dees (volksgezondheid) om nog 3300 bedden af te stoten. De vakbeweging vreest voor het verlies van 7000 arbeidsplaatsen. Ook de ziekenfondsen vinden Dees voorbarig. De ziekenhuizen vinden dat uitvoering van het plan vóór 1990 fei telijk en bestuurlijk onmogelijk is. Zij stellen dat vermindering van bedden en functies op die manier onverantwoord is uit oogpunt van continuïteit, kwaliteit en bereikbaarheid van goede ziekenhuiszorg. Volgens de Nationale Ziekenhuis raad (NZR) kan het kabinet de be oogde bezuiniging van 455 miljoen net zo goed binnenhalen door een sterkere verschuiving van zieken huiszorg naar thuiszorg en verster king van poliklinische behande ling. Verder zijn door verminde ring van het aantal verpleegdagen en bedden zijn besparingen moge lijk. De NZR zal 18 februari een extra ledenvergadering houden over de plannen. Het zal dan met name gaan om de opstelling van de zie kenhuizen bij de planvorming op regionaal en provinciaal niveau. De privincies moeten volgens Dees maar uitmaken welke ziekenhui zen en ziekenhuisafdelingen geslo ten moeten worden. De CFO-bond is 'zeer ongerust' over de kwaliteit van de patiënten zorg en de positie van de zorgverle ners. Bij uitvoering van Dees' plan verdwijnen volgens de bond 7000 banen, waarvan 3000 van verple gend personeel. De omscholing van verpleegsters en verplegers voor thuiszorg duurt volgens de CFO twee jaar. Op de part-time op- ledingen voor wijkverpleegkundi ge zijn momenteel maar 300 plaat sen per jaar beschikbaar. Boven dien wil Dees uit bezuinigingsover wegingen die opleidingen in 1990 geheel te stoppen. Fondsen Ook de ziekenfondsen vinden dat eerst de al 'eerste reductie' van 8000 bedden moet zijn afgerond. Volgens secretaris Blanken van de vereniging van Nederlandse Zie kenfondsen zijn er nog geen 1000 verdwenen. "Wij vragen ons af of die 8000 bedden wel vóór 1990 ver wijderd zullen rijn. Het wordt nu een wat theoretisch gevecht tussen Dees en de ziekenhuizen. Dat is jammer; men zou tot praktische overeenstemming moeten ko men". Volgens Blanken moet ook nog blijken wat de provincies met de gevraagde invulling van de plan nen van Dees zullen doen. "Er is politieke durf nodig en bij voor baat is er al veel consternatie. Daar om zouden wij ervoor zijn de twee plannen apart te behandelen: eer ste de 8000 klaar en dan weer eens praten over de rest. Dees loopt nu wat te hard van stapel. Achter het verminderen van specialisten plaatsen staan wij wel". De Landelijke Specialistenvere niging is uiteraard fel tegen dit on- -derdeel van Dees' plannen. Dees wil het aantal specialisten met 300 DEN HAAG/PARAMARIBO (AN P/AP) Minister Bukman (ont wikkelingssamenwerking) heeft besloten voor extra humanitaire noodhulp aan Suriname voor de komende zes maanden 12 miljoen gulden uitgetrokken. Daarnaast zal al lopende humanitaire hulp voor slachtoffers van de strijd tussen het junglecommando en het Suri naamse leger worden voortgezet zolang dat nodig is. Hiermee is naar verwachting nog eens 5 miljoen gulden gemoeid. De 12 miljoen humanitaire nood- Yiulp, die los staat van de sinds de decembermoorden van 1982 opge- Binnenland kort Vrouw is man De vrouw van Zweeloo, een van de 'veerdijken' in het Drents Muse um in Assen, is een man, zo hebben DNA-deskundigen van de Gro ningse universiteit vastgesteld. De onderzoekers stelden ook vast dat in Assen niet de gemummificeerde resten van zes, maar van acht men sen liggen. De technieken waar mee een en ander is vastgesteld, betekenen volgens de Drentse ar cheoloog Van der Sanden een in ternationale doorbraak. Kieviets-ei Het zoeken naar kievitseieren in het Drentse Borger wordt aan ban den gelegd om de jaarlijkse invasie van Friese eierzoekers te voorko men. Die gaan voor een groen ge spikkeld legsel zover van huis om dat in de provincie Friesland een pasjesregeling is ingevoerd. Frie zen die geen pasje krijgen zoeken het buiten de provincie. De politie zal verbaal gaan opmaken bij elke overtreding. Taxi-aanslag Tegen de twee Oostenrijkers die vorig jaar een taxichauffeur op Schiphol-Oost zeven .messteken toedienden bij een roofoverval, is gisteren in hoger beroep opnieuw 5 en 6 jaar cel geëist. De Haarlemse rechtbank hield de zaak aan, om dat een psychiatrisch rapport on duidelijk was. Het tweetal was ove rigens op de vlucht na een moord in hun vaderland. De rechtbank besloot al eerder dat ze daarvoor kunnen worden uitgeleverd aan Oostenrijk. Drugs Het Amsterdamse gerechtshof heeft gisteren een 39-jarige Mauri- tiaanse diplomaat in hoger beroep bij verstek veroordeeld tot 9 jaar wegens heroïnesmokkel. Hij werd eind 1985 op Schiphol aangehou den, toen hij een diplomatiek pas poort toonde hoewel hij geen di plomatieke reis maakte. Argwa nende douaniers vonden 20 kilo heroïne in zijn koffer. De man werd tot een halfjaar veroordeeld omdat opzet niet bewezen werd, en werd daarna teruggestuurd naar Mauri- tius. Hij komt nu op de or inkrimpen. Volgens hem worden nu veel ingrepen onnodig verricht en wordt veel dubbel werk gedaan. De specialisten ontkennen dat. Volgens hen betekent het opheffen van 300 specialistenplaatsen het verlies van 550 arbeidsplaatsen. DEN HAAG Op 75-jarige leef tijd is afgelopen maandag de be kende zakenman Reinder Zwols- man overleden. Zwolsman, de 'koning van het onroerend goed', heeft in de jaren na de oorlog een belangrijke rol gespeeld bij de ontwikkeling van de badplaats Scheveningen. Via de Exploita tie Maatschappij Scheveningen, waar hij de grote man van was, werden vrijwel alle Schevening- se hotels en amusementsgele genheden opgekocht. In het be gin van de jaren '70 ging zijn con cern roemloos ten onder. door Jos Pronk Zwolsman werd in Maassluis geboren als zoon van een loods. Via het aannemingsbedrijf van zijn oom leerde hij het bouwbe drijf kennen. Hij werd makelaar- taxateur en verwierf kort voor de Tweede Wereldoorlog de aande len van een onroerend-goed- maatschappijtje. In de oorlogsja ren verdiende hij veel geld met het opkopen van allerlei goedko pe, goed lopende kleine onroe- rend-maatschappijen. Over zijn handel en wandel in de bezet tingsjaren is veel geschreven. Hij zat na de oorlog een jaar vast op verdenking van collaboratie met de Duitsers, maar werd in 1950 door koningin Juliana gerehabi liteerd en onderscheiden met de Bronzen Leeuw. Met de aankoop van de Land- bank aan het eind van de jaren '50 werd de eerste aanzet gege ven voor de opbouw van het con cern dat later bekend werd als de Exploitatie Maatschappij Sche veningen. Kort daarna volgden de eerste grote aankopen van Zwolsman en maakte hij van zijn EMS een machtig imperium. Bij na alle grote Scheveningse ho tels en amusementspaleizen, zoals de pier (toen nog in aan bouw), het Kurhaus (waarvoor hij een sloopvergunning aan vroeg), Grand Hotel en Palace Hotel werden in de EMS onder gebracht. Zwolsman kwam met prachtige verbouwingsplannen voor zijn aankopen, die met veel vertoon in de openbaarheid wer den gebracht, maar waar nooit wat van terecht kwam. Ook buiten Scheveningen kocht Zwolsman voor vele mil joenen guldens hotels, restau rants, schouwburgen en biosco pen. Zoals hotel Brittania in Vlis- singen, hotel Continental in Pa rijs, Carre in Amsterdam, de Eu romast in Rotterdam en het Pala- cehotel in Hilversum. Daarnaast stortte hij zich in de woning bouw. Zo kwam hij met het op zienbarende Nervi-project in Den Haag, dat bestond uit wo ningen, winkels en een 130 meter hoog kantoorgebouw dat oude saneringswijken moest vervan gen. De waarde van het totale bezit van de EMS bedroeg in die be ginjaren '60 bijna een half mil jard gulden; de koers van de EMS-aandelen steeg in die bloei periode met honderden procen ten. Onder de aankopen zaten echter veel miskleunen, waar door Zwolsman al snel in finan ciële problemen kwam en veel onroerend goed moest afstoten. Er volgden reorganisaties bin nen zijn concern, maar de kritiek op de „keizer van Schevenin gen" bleef. De gemeente Den Haag zegde het vertrouwen in hem op en ook zijn plannen voor de nieuwbouw van Schevenin gen vonden geen genade in de ogen van het Haags college van B en W. Zwolsman, het gekissebis met de Haagse overheid meer dan zat, verkocht in 1970 de zaak. Het bezit van EMS in Scheveningen en Den Haag werd verkocht aan het Bredero-concern en van zijn eens zo machtige exploitatie maatschappij bleef weinig over. In 1974 werd hij op het nippertje uit zijn brandende Bentley ge red, toen hijop onverklaarbare wijze tegen een boom botste. Zijn gezondheid liet daarna te wensen over. De laatste jaren van zijn leven leidde Reinder Zwolsman een teruggetrokken bestaan in een huurhuis in Was senaar. Gisteren is hij begraven. schorte ontwikkelingshulp, is be stemd voor de aankoop van medi cijnen en voedsel. Bukman heeft de Surinaamse regering gisteren gevraagd concrete voorstellen te doen voor de nadere invulling van deze extra hulp. Bukmans woordvoerder zei geen antwoord te kunnen geven op de vraag of bij intern overleg eerder op het ministerie is gedacht aan 45 miljoen gulden extra, zoals deze krant gisteren meldde. Of na het verstrijken van de periode van zes maanden opnieuw humanitaire noodhulp wordt gegeven, hangt af van de gesprekken die zullen wor den gevoerd, achtereenvolgens door minister Van den Broek (bui tenlandse zaken) over het normali seren van de betrekkingen, en door minister Bukman over de manier waarop de ontwikkelingsrelatie zal worden hersteld. Suriname wil, zo heeft vice-president Arron deze week gezegd, zo snel mogelijk weer ambassadeurs uitwisselen met Nederland. De Surinaamse re gering komt over drie weken met een officiële verklaring over her stel van de relatie met Nederland en wil dat dan ook de ontwikke lingshulp wordt hervat. Premier Lubbers zei gisteren tijdens zijn wekelijkse persconferentie dat Van den Broek nog steeds wacht op een officiële uitnodiging, maar dat de regering al een kandidaat heeft voor het ambassadeurschap in Paramaribo. Wie dat is, wilde Lubbers nog niet zeggen. Gedurende het gehele jaar 1986 verleende Nederland Suriname noodhulp tot een bedrag van ruim 5 miljoen gulden. Vorig jaar steeg deze hulp tot een kleine 10 miljoen. DEN HAAG (GPD/ANP) - D66- voorzitter Van der Loo vindt dat het kabinet te weinig doet'aan be strijding van de milieuvervuiling. Tijdens het D66-congres vandaag in Amersfoort, zei ze dat bij de ko mende Europese verkiezingen (vooijaar 1989) het milieu een van de hoofdonderwerpen dient te worden. "Ondanks alle mooie woorden van verantwoordelijke bewindslie den vrees ik dat nationaal van te weinig actie sprake is. Grote pro blemen wat betreft overbemesting, vervuiling van bodem en 'water worden wel geconstateerd, maar de maatregelen om ze aan te pak ken zijn onvoldoende", aldus Van der Loo. Ze verweet het kabinet zelfs maatregelen te hebben genomen die schadelijk zijn voor het milieu. "Ik vind het onbegrijpelijk dat het kabinet heeft besloten de subsidies op isolatie van woningen en het ge bruik van alternatieve energie bronnen af te schaffen. De nationa le overheid lijkt de verantwoorde lijkheid af te schuiven op interna- tionale samenwerking. Ied< NISTELRODE (GPD) - De politie heeft nauwelijks vorderingen ge maakt in het onderzoek naar de da ders van de brute moord op twee broers in het Brabantse Nistelrode. De hoop is nu vooral gevestigd op het televisieprogramma Opsporing Verzocht, dat over anderhalve week aandacht aan de mysterieuze moordpartij zal besteden. De afgelopen twee weken heb ben 28 rechercheurs alle familie, vrienden en kennissen van de twee broers gehoord en tijdens een uit gebreid buurtonderzoek is gespro ken met 450 mensen. Dankzij deze AMSTERDAM Geduldig liet premier Lubbers zich gisteren in Londen opmeten door beeldhouwster Judy Craig van Madame Tussaud. Zij moet een wassen beeld van de minister-president maken dat begin volgend jaar in het wassenbeeldenmuseum van Madame Tussaud in Amsterdam een plaatsje krijgt tussen zijn Europese ambtgeno ten. Met dat van Lubbers zal het museum 120 beelden tellen. Madame Tussaud heeft het afgelopen jaar 413.000 bezoekers getrokken, dat zijn er 64.000 meer dan in 1986. (foto anp> DEN HAAG (ANP) - Het ministe rie van volkshuisvesting, ruimtelij ke ordening en milieubeheer (VROM) geeft te veel lokatiesubsi die aan gemeenten. Hoeveel is moeilijk na te gaan, maar volgens een rapport van de stichting Eco nomisch Onderzoek van de Uni versiteit van Amsterdam kan het over de afgelopen 14 jaar om enige honderden miljoenen guldens gaan. Grotere steden en groeikernen krijgen sinds 1974 lokatiesubsidie om sociale woningbouw op duur dere grond mogelijk te maken. Het onderzoek is beperkt tot de perio de 1979-1985. Daarin heeft VROM 675 miljoen gulden uitgekeerd. De onderzoekers hebben een klein aantal bouwplannen bestudeerd en geconcludeerd dat die even zo goed met de helft tot 80 procent minder subsidie hadden kunnen worden uitgevoerd. Onderzoeker Keers verklaarde gisteren te vermoeden dat het in to taal om honderden miljoenen gul den kan gaan. Gemeenten die we ten dat zij op de subsidie kunnen rekenen, nemen het niet volgens hem zo nauw met de behandeling van bouwplannen. Daardoor lopen de kosten hoog op. Dat is geen pro bleem, want het teveel wordt toch' gesubsidieerd, blijkt uit de onder zochte gevallen. De onderzoekers menen dat ge meenten door de lokatiesubsidie worden gestimuleerd om te over vragen. Gemeenten die geen recht hebben op de subsidie, drijven hun grondprijzen kunstmatig op om zo toch subsidie te krijgen. Volgens het rapport is de lokatiesubsidie fnuikend voor een goede beheer sing van de grondkosten. Het ministerie van VROM stelt dat het rapport alleen aangeeft hoe de effecten van lokatiesubsidie kunnen worden gemeten. Het on derzoek was niet gericht op de wer king van de subsidie, maar op me thoden om die werking te bestude- Lubbers laat dure dienstwagen onderzoeken DEN HAAG (ANP) - Premier Lubbers laat uitzoeken welke nieuwe regeling er is getroffen voor de financiële vergoeding van de dienstauto's voor minis ters en staatssecretarissen. Tij dens zijn wekelijkse persconfe rentie zei de premier te willen weten 'water precies is besteld, waarom en hoe en wat er ge beurd is rond de Lubbers doelde op de krante- berichten dat minister Smit- Kroes (verkeer en waterstaat), die verantwoordelijk is voor het ministeriële wagenpark, heeft toegestaan dat de be windslieden grotere en duurde re dienstauto's aanschaffen. Een minister mocht tot nu toe in een auto rondrijden in de prijsklasse tot 62.500 gulden. Staatssecretarissen moesten het met een karretje van 49.700 gulden doen. De nieuwe bedra gen, als door Smit-Kroes zou den zijn vastgesteld, kwamen uit op respectievelijk 106.500 gulden en 72.000 gulden. Het PvdA-kamerlid Castri- cum heeft hierover schriftelijke vragen aan de regering gesteld. "We moeten dit maar eens goed uitzoeken, ook wat wij op ons eigen departement hebben ge daan". Volgens de berichten zouden Lubbers en minister De Korte (economische zaken) als eersten de nieuwe peperdure BMW's krijgen. inspanningen kon de politie een aantal geruchten in het dorp te ont zenuwen, maar een nieuw spoor is niet gevonden. De beloning van 25.000 gulden, die justitie al snel na de dubbele moord uitloofde voor de gouden tip, heeft volgens woordvoerder Harmsen geen effect gehad. Er is geen extra informatie door binnen gekomen. De politie tast over het motief van de moord nog steeds in het duister. De twee samenwonende broers, 55 en 54 jaar oud, werden twee we ken geleden in hun huis neerge schoten, nadat zij waren vastge bonden door hun overvallers. Uit het huis wordt niets vermist. Uit het sporenonderzoek is gebleken dat twee of drie daders de woning van de broers zijn binnengedron gen. Het rechercheteam zal de ko mende veertien dagen nog in volle omvang blijven doorwerken. Er zijn nog voldoende gegevens voor handen, die nagetrokken moeten worden. DEN BOSCH (ANP) - De Bossche rechtbank heeft gisteren de twee mannen die vorig jaar oktober een bankoverval in Nuenen pleegden en tijdens een achtervolging daar na op de politie schoten en een handgranaat gooiden, veroordeeld tot dertien jaar gevangenis. Tegen de 32-jarige Eindhovenaar en de even oude Amsterdammer was 15 jaar geëist. De overval vond plaats op maan dagmorgen 12 oktober even na openingstijd. De buit was 130.000 gulden. De daders waren bewa pend met revolvers en een sten- gun. "De overval had het karakter van een teroristische aanslag", al dus officier van justitie Zwinkels. De overvallers werden kort na de overval door dé politie betrapt toen ze in Nuenen van vluchtwagen wil den wisselen. De Amsterdammer gooide een handgranaat, die doel miste omdat hij achter een muurtje terecht kwam. Wel werd één van de agenten in het been geschoten. HUIZEN (ANP/GPD) - De Belgi sche Europarlementariër Paul Staes vindt dat er alle aanleiding is om na te gaan of er verband bestaat tussen de Nederlandse spionage- affaire rond de Pakistaan Abdoul Khan en de mogelijk illegale han del van verrijkt uranium en pluto nium in West-Europa. Staes heeft hierover deze week een gesprek ge had met Frits Veerman uit Huizen, die in de jaren zeventig naaste me dewerker van Khan was bij Fy sisch Dynamisch Onderzoek (FDO), het centrale laboratorium van VMF-Stork in Amsterdam. De Pakistaan Khan, die werk zaam was bij FDO en Ultra Centri fuge Nederland (UCN) in Almelo, zou atoomgeheimen uit Nederland hebben gesmokkeld. Eind februari komt er een boek uit over de atoomspionage van Khan. Het boek is grotendeels gebasseerd op informatie van Veerman. Veerman is door de affaire ernstig gedu peerd: hij verloor zijn baan en werd anderhalf jaar lang lastig gevallen door de BVD, die het vermoeden had dat Veerman betrokken was bij de spionage. Illegale handel Staes is lid van de commissie die het Europees Parlement vorige week heeft ingesteld om na te gaan of de landen die het Euratom-ver- Hierover zijn twijfels gerezen om dat er aanwijzingen zijn voor illega le handel in radio-actieve stoffen. Er zou vanuit West-Europa verrijkt uranium en plutonium zijn gegaan naar onder andere Pakistan. Dit land zou door de spionage- activiteiten van dr. Khan bij FDO en Ultra Centrifuge Nederland (UCN) in Almelo over de kennis be schikken om de ultra-centrifuge technologie toe te passen voor zo wel de verrijking van uranium (ten behoeve van kerncentrales) als het aanmaken van een atoombom. Khan werd in Nederland in no vember 1983 bij verstek veroor deeld tot vier jaar gevangenisstraf wegens poging tot spionage. In ho ger beroep werd de atoomdeskun dige uit Pakistan in maart 1985 vrij gesproken wegens een vormfout: de dagvaarding had Khan niet in Pakistan bereikt. Het bestuderen van het gerechte lijk dossier van de zaak Khan is vol gens Staes van groot belang voor het werk van de onderzoekscom missie uit het Europees Parlement. Staes wil zich er sterk voor maken dat de commissie die stukken uit Nederland opvraagt. Frits Veer man zal waarschijnlijk getuigen voor de onderzoekscommissie van het Europese parlement. malige medewerker van dr. Kahn heeft de Europarlementariër de in druk overgehouden dat FDO het niet zo nauw nam met de beveili ging van informatie over de ont wikkeling van de ultra-centrifuge. Veerman verbaasde zich erover dat de Pakistaan aan hem probleem loos opdracht kon geven foto's te maken van allerhande apparatuur. Ook kwam Kahn in het bezit van kopieën van tekeningen en derge lijke, die geheim waren. Veerman wees daar zijn superi euren op, maar zij grepen niet in, al dus Veerman. Ook stelde hij vast dat allerlei apparatuur naar Pakis tan werd verstuurd die voor de ul tracentrifuge-technologie gebruikt zou kunnen worden. In 1977 keerde Kahn niet terug van vakantie in Pakistan. Hij bleef daarna wel contact houden met Veerman. "Hij belde en schreef me vanaf diverse adressen, onder an dere vanuit Libië, met het verzoek of ik naar Pakistan wilde komen om hem te assisteren", zo vertelt Veerman. Deze voelde er eigenlijk niets voor af te reizen, maar wekte tegenover Kahn de indruk wél ge ïnteresseerd te zijn in diens aanbie dingen. Zo kwam Veerman in het bezit van brieven die duidelijk maakten dat het Kahn te doen was om ultra- de Veerman de bedrijfsleiding van FDO ervan overtuigen met welke bedoelingen Kahn in Nederland had gewerkt. Veerman: "Van het management moest ik de brieven verbranden Maar dat heb ik ge weigerd". In 1977 kreeg Veerman ontslag bij FDO. De officiële reden was dat er geen werk meer voor hem was. gens zijn zeggen zeer regelmatig lastiggevallen voor verhoor door medewerkers van de BVD. "Ik had sterk de indruk dat men mij ook spionage-activiteiten wilde aan wrijven, omdat ik zo nauw met Kahn had samen gewerkt". In de Bijlmerbajes werd hij een dag on dervraagd door een officier van justitie. Steeds werd hem dringend verzocht te zwijgen over de zijn pe-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 3