NEEM HET
LOT IN EIGEN
T oenadering tussen
Grieken en Turken
Shamir bereid over
VS-plan te praten
Golf van geweld krottenkamp Kaapstad
Strauss brengt Westduitse
regering in moeilijkheden
Na ontmoeting Papandreou en Özal
Voorronde Republikeinen
heeft chaotisch verloop
Borja winnaar
eerste ronde
verkiezingen
in Ecuador
SDP voor fusie met Liberalen
MAANDAG 1 FEBRUARI 1988
PAGINA 5
caucus-systeem, waarbij tijdens
DAVOS (AFP/DPA/ANP/AP) - In het Zwitserse Davos is het afgelopen weekeinde het ijs bijeenkomsten van partijleden ge-
tussen Griekenland en Turkije gebroken. De Griekse premier, Andreas Papandreou, en Regeerden worden benoemd. Het
zijn Turkse collega Turgut Özal kondigden gisteren na afloop van hun eerste officiële ont- zomer!8tijdensade nationale partij
moeting de oprichting aan van twee commissies die zich zullen buigen over de toekomsti- conventie, de definitieve stemmen
ge samenwerking en over de politieke geschillen tussen beide landen. op presidentskandidaten uitbren-
WASHINGTON (GPD/Rtr) - Twee
Amerikaanse presidentskandida
ten, vice-president George Bush en
de voormalige tv-evangelist Pat
Robertson, hebben zichzelf dit
weekeinde uitgeroepen tot de win
naar van de eerste Republikeinse
voorronde van de presidentsver
kiezingen in november. Het zat er
al maanden geleden in, dat de voor-
verkiezingen van zaterdag in de
staat Michigan chaotisch zouden
verlopen.
Dat was ook de reden waarom
drie van de zes Republikeinse aspi
rant-presidenten niet eens mee de
den. Michigan wijst zijn kandida-
volgens het zogenaamde
De twee regeringsleiders spraken
af minstens één keer per jaar bijeen
te komen en eikaars land te zullen
bezoeken. Verder zal er een recht
streekse telefoonverbinding tus
sen Griekenland en Turkije ko
men.
Het is voor het eerst in tien jaar
dat Griekenland en Turkije weer
een ontmoeting op het hoogste ni
veau hadden. De verhouding tus
sen Athene en Ankara is al jaren
lang gespannen door conflicten
Zee uit te lopen op een oorlog. In
hun gezamenlijke slotverkaring
zeiden Papandreou en Özal dat een
dergelijke situatie zich nooit meer
mag voordoen. „De twee partijen
moeten hun best doen om een
duurzame vrede tot stand te bren
gen", zo onderstreepten zij.
De gesprekken tussen de twee
regeringsleiders in de marge van
een internationaal economisch
symposium in Davos verliepen in
een hartelijke sfeer. Niettemin be-
Griekenland zou hij op zijn vroegst
in juni kunnen
gan zijn echter zo ingewikkeld, dat
niemand zeker weet welke partijle
den mogen stemmen, en wat zo'n
stem formeel betekent.
De zeer conservatieve Pat Ro
bertson maakte van de onduidelij
ke regels in Michigan handig ge
bruik, toen hij zijn volgelingen in
de staat massaal naar plaatselijke
partij-bijeenkomsten liet gaan. Die
veranderden in vele gevallen de re
gels in een voor Robertson gunsti
ge zin. Robertson wilde graag in
Michigan winnen, omdat hij zo
meer geloofwaardigheid zou ver
werven bij de volgende, veel be
langrijker voorverkiezingen in Io
wa en New Hampshire.
Maar George Bush stak een
spaak in het wiel. Hij liet de rechter
zich over de partijregels buigen.
Die verklaarde dat de volgelingen
van Robertson onjuist hadden ge
handeld. Daarmee kwamen de gro
te voordelen voor de tv-evangelist
te vervallen. De officiële uitslag
van de caucus werd zaterdag in de
hoofdstad van Michigan, Grand
Rapids, bekendgemaakt.
Volgens de uitslag kreeg Bush 37
gedelegeerden van de 77 die Michi
gan naar de nationale Republikein
se conventie stuurt. Robertson
kreeg er 8 en Jack Kemp, een ande
re conservatieve presidentskandi
daat, 32. Maar in hetzelfde gebouw
waar die uitslag werd gegeven,
kwamen de aanhangers van Ro
bertson met een eigen eindtelling.
Volgens hen heeft Robertson recht
op 43 gedelegeerden, Kemp op 21
en Bush op niet meer dan 13. Zowel
Bush als Robertson zeiden zater
dag een overtuigende overwinning
te hebben geboekt.
Het zal wellicht pas op de natio
nale conventie blijken, welke dele
gatie als de enige echte wordt aan
vaard. Maar Bush heeft, alleen al
vanwege de rechterlijke uitspra
ken, de beste papieren. Met de
campagne van de vice-president
loopt het toch al gesmeerd. Sinds
zijn ruzie met CBS-nieuwspresen-
tator Dan Rather blijkt hij na opi
niepeilingen meer populariteit te
hebben geboekt. Uit een zaterdag
gepubliceerde opiniepeiling van
het weekblad Newsweek bleek dat
39 procent van de ondervraagden
vond dat Bush aan kracht had ge
wonnen na zijn woordenwisseling
in het CBS-journaal. Echter, 34
procent herkende in Bush geen
werkelijke leider.
de territoriale rechten in de klemtoonden Papandreou en Özal
Egeïsche Zee en over de tweede- dat het nog heel wat tijd, goede wil
ling van Cyprus. Vorig jaar dreig- en werk kost om de bestaande ge-
den de spanningen in de Egeïsche schillen uit de weg te ruimen.
Özal en Papandreou zijn over
eengekomen om contacten tussen
burgers en militairen, leden van de
pers en zakenlieden aan te moedi
gen en op te voeren.
De twee leiders zijn er van over
tuigd, dat „vastbeslotenheid, tijd
en hard werken" nodig zijn om be
tere betrekkingen en meer vertrou
wen tussen hun twee landen te
kweken.
Özal verklaarde later op een pers
conferentie dat de verklaring zeer
zorgvuldig moet worden gelezen.
„Het voornaamste conflict is niet
opgelost," zei hij, kennelijk doe
lend op de kwestie-Cyprus. Özal zei
dat het tijd zal vergen, „zo'n drie tot
vijf jaar", vooraleer er enige voor
uitgang van betekenis komt in de
betrekkingen tussen Griekenland
en Turkije.
Özal liet ook doorschemeren dat
er geen vooruitgang is geboekt ten
aanzien van de rechten op de olie
reserves in de Egeische zee. Papan-
dreou_herhaalde het standpunt dat
het geschil moet worden opgelost
door het Internationaal Gerechts
hof in Den Haag, maar Özal her
haalde dat Griekenland en Turkije
er onderling uit moeten zien te ko
men.
Özal zei dat nog geen datum was
vastgesteld voor zijn volgende ont
moeting met Papandreou. Naar
MEXICO (GPD) - Ecuador moet
nog een paar maanden wachten
voordat de opvolger van president
Léon Febres Cordero bekend is.
Bij de verkiezingen van gisteren
heeft geen van de kandidaten meer
dan vijftig procent van de stem
men behaald. Dat betekent dat er
in mei een tweede ronde zal wor
den gehouden tussen de nummers
een en twee.
Met meer dan tweederde van de
stemmen geteld, heeft de eerste
ronde een overwinning opgeleverd
voor de sociaal-democraat Rodrigo
Boija. Hij is zeker van minstens
twintig procent van de stemmen.
Bij de presidentsverkiezingen van
1984 was Boija bij de eerste ronde
ook als eerste uit de stembus geko
men. Hij leed toen in de tweede
ronde een nederlaag tegen de con
servatief georiënteerde zakenman
Cordero. Wie dit keer de tegenstan
der van Borja wordt, is nog niet
duidelijk. Duran-Ballen, evenals
Cordero van de sociaal-christelijke
partij, en volksmenner Abdala Bu-
caram, oud-burgemeester van de
industriële havenstad Guayaquil,
staan gelijk op iets meer dan veer
tien procent. Deze twee rechts-ge-
zinde kandidaten worden op de
voet gevolgd door de gepensio
neerde luchtmachtgeneraal Vargas
Pazzos.
Buitenland kort
Verkiezingen
In Finland zijn gisteren de stem
bureaus open gegaan voor de presi
dentsverkiezingen, die ook van
daag nog zullen worden gehouden.
Het is voor het eerst dat de vier mil
joen kiesgerechtigde Finnen de
kans hadden om rechtstreeks hun
stem op een presidentskandidaat
uit te brengen. Volgens de opinie
peilingen zou de huidige president
Koivisto na een korte campagne
van drie weken op een absolute
meerderheid kunnen rekenen van
52 procent van de stemmen.
Onbekwaamheid
De Britse weersvoorspellers zijn
ernstig in gebreke gebleven toen
zij vorig jaar oktober niet op tijd
waarschuwden voor wat uiteinde
lijk de zwaarste storm in driehon
derd jaar bleek. Circa twintig men
sen kwamen in het noodweer om.
In een officieel rapport wordt het
Britse KNMI onbekwaamheid ver
weten. Er zijn fouten gemaakt bij
het interpreteren van de verzamel
de meteorologische gegevens en er
werd teveel op computers ver
trouwd.
Westduitser
Het hoofd van de Syrische mili
taire inlichtingendienst in Liba
non, Kenaan, heeft de vrijlating ge
ëist van de ontvoerde Westduitser
Schray. Di; heeft een Syrische
bron gemeld. Kenaan reed per-
soonljk naar Bayrut en maakte
duidelijk dat Syrië „des te sneller
des te beter" vrijlating van Schray
eist. De ontvoering van Schray be-
tekert een ernstige uitdaging voor
het Syrische leger dat sinds elf
maarden de orde in Bayrut hand
haaft
Anerikaanse piloot
Dj Sandinistische regering van
Niciragua heeft zaterdag de Ame-
rikanse piloot Denby vrijgelaten.
Deiby zat sinds begin december in
Nicaragua vast en werd beschul
dig! van hulp aan de Contra's. Hij
wed overgedragen aan de Ameri-
kaase politicus Press, die zijn vrij-
lathg bekendmaakte. De Nica
raguaanse regering heeft nog
gea commentaar geleverd' op het
geleuren. De vrijlating komt enke
le lagen voor het Amerikaanse
Coigres moet stemmen over presi-
dert Reagans verzoek de Contra's
nieiwe steun te verlenen.
ekse premier Papandreou (links) schudt in Davos de hand van zijn Turkse collega Özal.
Na het afbranden van haar krottenwoning zit deze Zuidafrikaanse
vrouw in het KTC-kamp bij Kaapstad, met haar schamele bezittingen
naast zich, wat doelloos voor zich uit te kijken. (foto api
JOHANNESBURG (GPD) - Dui
zenden inwoners van het Zuidafri
kaanse krottenkamp KTC, dat deel
uitmaakt van het internationaal be
kendere Crossroads, vlakbij Kaap
stad zijn de afgelopen dagen weg
gevlucht na een nieuwe golf van
geweld. Minstens vijf personen
kwamen hierbij om het leven en
enige honderden krotten gingen in
vlammen op. De onlusten in Cross-
raods zijn de bloedigste sinds
mei/juni 1986, toen meer dan 70
personen om het leven kwamen en
tussen de 50.000 en 100.000 mensen
dakloos werden. Deze onlusten wa
ren de directe aanleiding voor de
regering-Botha om de noodtoe
stand uit te roepen, die nog altijd
van kracht is.
De onlusten onstonden afgelo
pen donderdag toen een groepje
jonge aanhangers van de anti
apartheidsbeweging ANC bloedig
wraak nam op één van de leiders
van de Masincedane-groep, die met
steun van de regering probeert ook
in KTC een soort gemeenteraad op
te zetten. Deze leider, de veertigja
rige Madubele, werd door jongeren
opgewacht en vervolgens met een
mes vermoord en in stukken ge
hakt. Enige uren later werd er bij
het lokale politiebureau ook een
ander lichaam afgeleverd.
Toen het bericht van de moord
op Madubele de overige leiders van
de Masincedane-groep bereikte,
gingen aanhangers onmiddellijk
op zoek naar de daders. Hierbij
werden de krotten van vermoede
lijke ANC-sympathisanten in
brand gestoken. Ook de politie
trok met zwaar materieel KTC bin
nen, maar kon of wilde niet verhin
deren, dat vele hutten afbrandden.
Ooggetuigen beweren zelfs, dat de
politie heeft meegeholpen om be
paalde krotten in brand te steken.
In velerlei opzichten doet de
nieuwe golf van geweld in KTC
denken aan het reeds een jaar sle
pende conflict in de zwarte woon
wijken rond Pietermaritzburg in
de provincie Natal. Het afgelopen
weekend kwamen opnieuw zes
personen als gevolg van deze te
genstellingen om het leven.
JERUZALEM (AP/AFP/Rtr) - De
Israëlische premier Shamir heeft
gezegd dat Israël bereid is tot vre
desbesprekingen over het Midden-
Oosten binnen het raamwerk van
een Amerikaans plan dat momen
teel in Washington nader wordt uit
gewerkt. „Wij hebben het nu over
een interim-regeling en het plan
wijkt natuurlijk iets af van de auto-
nomie-formule waar wij een aantal
jaren geleden over onderhandeld
hebben", aldus Shamir gisteren in
een Arabisch-talige uitzending van
de Israëlische televisie.
Volgens een bericht van de Israë
lische televisie heeft Shamir de
Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Shultz gevraagd aan
de Jordaanse koning Husayn over
te brengen dat „de Israëlische stel-
lingname niet zo is dat er niet over
de bezette gebieden onderhandeld
zou kunnen worden." Een naaste
medewerker van Shamir verwees
dit bericht echter nadrukkelijk
naar het rijk der fabelen.
Het autonomie-plan, zoals dat in
het in 1979 overeengekomen Egyp-
tisch-Israëlisch vredesakkoord
was verwoord, beoogde een vijfja
rige periode van beperkt zelfbe
stuur voor de Palestijnen op de
door Israël bezette Westoever en in
de Gaza-strook. Na die periode zou
een definitieve oplossing gestalte
moeten krijgen.
Volgens kabinetssecretaris en
naaste medewerker van premier
Shamir, Rubinstein, wordt in het
huidige Amerikaanse plan opge
roepen tot een interim-regeling die
dit jaar zijn beslag zou moeten krij
gen. Shamir heeft het kabinet gis
teren laten weten dat het Ameri
kaanse plan oproept tot besprekin
gen over autonomie die tegen sep-
tember-oktober 1988 zouden moe
ten worden afgerond. In december
zouden dan de onderhandelingen
over een permanente oplossing
van start kunnen gaan. In het eer
ste stadium zou de Amerikaanse
afgezant Habib een belangrijke rol
moeten spelen.
Gisteren bracht Habib een be
zoek aan Amman voor overleg met
koning Husayn. Hij nam echter na
afloop van dit overleg geen contact
op met de Israëlische regering.
Shamir zei het van groot belang te
achten om te weten of Husayn be
reid is via deze route aan onderhan-
SHEFFIELD (AP) - De Britse Soci
aal-Democratische Partij heeft gis
teren op een speciaal congres in
Sheffield besloten samen te gaan
met de Liberalen.
Die beslissing
betekent tegelijk een definitieve
breuk binnen de zeven jaar oude
partij, die een einde wilde maken
aan de overheersing van de Britse
politiek door de Conservatieven en
Labour. Voormalig partijleider Da
vid Owen verzette zich tegen de fu
sie en zal de SDP als een afzonder
lijke, vierde politieke partij voort
zetten. De leden van SDP en de Li
beralen moeten volgende maand
nog de fusie goedkeuren, maar al
gemeen wordt aangenomen dat dit
slechts een formaliteit zal zijn.
delingen mee te doen. Koning
Husayn heeft steeds aangedrongen
op overleg in een vredesforum,
waarin naast de betrokken partijen
ook de vijf permanente leden van
de VN-Veiligheidsraad zitting zou
den moeten hebben.
In verscheidene wijken van Na
blus op de Westoever en het nabij
gelegen vluchtelingenkamp Balata
heeft het Israëlische leger een uit
gaansverbod ingesteld na botsin
gen tussen soldaten en met kata-
pults uitgeruste jongeren. Een uit
gaansverbod werd tevens inge
steld in een vluchtelingenkamp bij
Ramallah en in het kamp Deir al-
Ballah in de Gaza-strook. De nieu
we golf van protesten in de bezette
gebieden hangt volgens het Israëli
sche leger samen met het bezoek
van de Egyptische president Mu
barak aan Washington. Mubarak is
in de Verenigde Staten om daar
over zijn nieuwe vredesinitiatieven
te praten.
Reagan laat in
opspraak geraakte
Meese niet vallen
WASHINGTON (AP) - De Ameri
kaanse president Reagan is niet
van plan om zijn minister van justi
tie, Meese, te vragen af te treden
naar aanleiding van diens ver
meende rol in een Iraaks pijplei
dingproject, omdat er geen bewijs
van onbetamelijk of onwettig ge
drag is geleverd, aldus stafchef Ba
ker van het Witte Huis. Meese
kwam in opspraak omdat hij een
belangrijke rol zou hebben ge
speeld bij plannen om een oliepijp
leiding door Jordanië te laten aan
leggen. In dat project had één van
de vrienden van Meese grote finan
ciële belangen.
Bakers commentaar volgde op
een bericht in The New York Ti
mes. Onafhankelijke onderzoekers
die met de affaire zijn belast zeiden
dat de minister van justitie een be
langrijke rol speelde in het project,
waarmee een miljard dollar was ge
moeid. Een goede vriend van
Meese, Wallach, zou financiële be
langen in het Iraakse project, dat
nooit goed van de grond kwam,
hebben gehad.
Wallach zond Meese een memo
randum waarin gewag werd ge
maakt van een plan om smeergel
den te betalen aan een Israëlische
topfunctionaris, aldus de krant. De
Israëliër moest ervoor zorgdragen
dat Israël de pijpleiding niet zou
bombarderen, zo zou zijn verklaard
door bronnen die nauw bij het on
derzoek zijn betrokken. Een uit
1977 daterende wet, de Foreign
Corrupt Practices Act, verbiedt het
bedrijven en individuen smeergel
den aan buitenlandse regerings
functionarissen te betalen om zich
te verzekeren van hun hulp of om
orders te verkrijgen.
ADVERTENTIE
BONN (AP) - De controverse rond
het bezoek dat de Beierse minister
president en leider van de CSU
Franz Josef Strauss aan zuidelijk
Afrika heeft gebracht, lijkt uit te
groeien tot een kleine crisis in de
Westduitse coalitieregering.
De leiding van de liberale coali
tiepartij FDP had gisteren ernstige
kritiek op de houding van Strauss
en betrok ook bondskanselier Kohl
in de affaire. De algemeen secreta
ris van de FDP Helmut Haus-
smann eiste in een interview met
Bild dat het kabinet duidelijk
maakt dat alleen minister van bui
tenlandse zaken Genscher verant
woordelijk kan zijn voor het bui
tenlands beleid. „Een nevenminis
ter van buitenlandse zaken Strauss
mag er niet zijn," vond Haus-
Volgens de FDP-top moet de re
gering ook duidelijk maken dat het
Westduitse beleid ten aanzien van
Zuidafrika zoals vastgelegd in de
kabinetsbesluiten van 1983 en
1986, onveranderd is en ook voor
de CSU geldt. Bovendien zou de
bondskanselier geen opdrachten
meer mogen geven aan niet-kabi-
netsleden zonder toestemming van
de coalitiepartner.
Woensdag of donderdag zal ook
het parlement zich naar aanleiding
van een hele reeks vragen van de
oppositie met de kwestie bezig
houden.
Het verschil van inzicht over de
afschaffing van de apartheid tus
sen Strauss en de regering in Bonn
werd in het weekeinde opnieuw
duidelijk. Terwijl Strauss vindt dat
de rassenscheiding geleidelijk en
met vreedzame methoden moet
worden opgeheven door middel
van nieuwe investeringen in Zuid
afrika, blijft de regering in Bonn bij
het magere compromis dat de EG
in 1986 over de kwestie-Zuidafrika
'bereikte. Volgens dat compromis
mogen geen nieuwe investeringen
in het land worden gedaan, mogen
ijzer, staal en gouden rands niet
meer worden ingevoerd en moet
krachtige politieke druk worden
uitgeoefend op het blanke minder
heidsbewind in Pretoria.
Strauss leverde zaterdag bij zijn
terugkeer kritiek op Genscher, die
weliswaar hetzelfde doel nastreef
de als hij (afschaffing van de apart
heid), maar daarvoor middelen ge
bruikt die volgens hem alleen maar
averechts werken. Strauss zei dat
talloze zwarte arbeiders in Zuid
afrika werkloos waren geworden
als gevolg van de sancties van wes
terse landen. De apartheid zou^al-
leen opgeheven kunnen worden
als er meer werkgelegenheid
kwam, en daarvoor waren nieuwe
investeringen nodig. Alleen in een
economisch sterk Zuidafrika kon
de rassenscheiding overwonnen
worden, meende Strauss.
Genscher bracht daar tegen in
dat het systeem van de apartheid
„niet te hervormen" is, maar ge
heel moet verdwijnen. De FDP, zei
de minister, staat in Zuidafrika aan
de kant van hen die de volledige
burgerrechten voor alle mensen ei
sen, en dat is ook het buitenlands
beleid van de Bondsrepubliek.
SPD-leider Hans-Jochen Vogel
eiste van Kohl en Genscher dat zij
zich onverkort zouden distantiëren
van Strauss' activiteiten in Zuid
afrika. Volgens Vogel heeft Strauss
het aanzien van de Bondsrepubliek
ernstige schade berokkend.
(l C
=^fflBLANPSE STAATSLOTERIJ q
Wie slim is koopt meteen een lot. Want ook deze maand zijn er meer dan 1 miljoen prijzen te winnen tegenover
zo'n 2 miljoen loten. Verdeeld over 3 trekkingen. Alles bij elkaar ruim 33 miljoen gulden aan prijzen. Van een tientje
king volgende week woensdag. MÉÉR KANS IN DE STAATSLOTERIJ
