Lubbers fel tegen Duits landbouwplan Kleurloze week op effectenbeurzen Premier erg somber over EG-top Van Nelle verliest kort geding Gigantisch verlies Texaco door 'bijzondere lasten' Wensen Akzo haaks op bondseisen Dollar stijgt, goudprijs daalt Overleg over Airbus stokt Geen acties bij Gist Brocades ZATERDAG 30 JANUARI 1988 GRONINGEN/ROTTERDAM (ANP) - Tabaksfabrikant De Erven De Wed. J. van Nelle BV uit Rotter dam heeft gisteren het kort geding verloren dat was aangespannen te gen de Koninklijke Bedrijven Theodorus Niemeyer BV in Gro ningen over de verpakking van Niemeyer's Samson zware shag. Het kort geding diende in Roer mond omdat Van Nelle het ge wraakte pakje zware Samson -s- hag vorig jaar in Venlo voor het eerst had aangetroffen. Volgens Van Nelle leek de Samson zware shag-verpakking teveel op die van de Van Nelle-zware shag. Van Nel le eiste dat de zware shag van Nie meyer niet meer in deze verpak king mocht worden worden. De rechtbank in Roermond heeft deze eis afgewezen, ondanks het feit dat zij de aanzienlijke mate van overeenstemming tussen beide verpakkingen erkent. In een ver klaring zegt Niemeyer dat de recht bank van oordeel is dat Van Nelle te laat heeft gereageerd. Niemeyer bracht zijn Samson zware shag in de aangevochten vorm en kleur stelling al in 1979 op de markt. Het huidige verpakkingsmateriaal da teert van 1985. De rechtbank stelde volgens de Niemeyer-verklaring dat de ver pakking van Van Nelle „slechts zwak onderscheidend vermogen" had, gezien het feit dat ook de ver pakkingen van andere zware shags als Javaanse Jongens, Brandaris en Jacobs lijken op die van Samson en Van Nelle. Directiesecretaris mr. M. Harms van Niemeyer toonde zich ver heugd over de uitspraak. „Waar het om gaat is dat Van Nelle probeert de kleurstelling blauw en oranje voor haar bedrijf te monopoliseren. Daarom is deze uitspraak voor ons zo plezierig". DEN HAAG (ANP) - De Nederlandse regering is niet be reid mee te werken aan besluitvorming over de EG-land- bouwuitgaven op basis van de voorstellen die de Bondsre publiek Duitsland daarover als voorzitter van de gemeen schap heeft gedaan. Premier Lubbers zei gisteren op zijn wekelijkse persconferentie het voorstel van negen van de twaalf landbouwministers om de uitgaven minder ver gaand terug te dringen onverantwoord en absoluut onaan vaardbaar te vinden. De premier toonde zich bij de hui dige stand van zaken somber over de kans op succes van het de tus sentijdse Europese topconferentie op 11 en 12 februari in Brussel. Die is een uitvloeisel van het topover- leg eind vorig jaar in Kopenhagen. In de Deense hoofdstad werd globaal overeengekomen de land bouwuitgaven vast te stellen op 27,5 miljard ECU, meer dan 60 mil jard gulden. Tijdens het laatste overleg van de Europese land bouwministers lieten negen van de twaalf lidstaten weten 2 1/2 miljard meer te willen. Groot-Brittannië, België en Nederland zijn daar te gen. Lubbers houdt met name de Duitsers verantwoordelijk voor het opdrijven van de landbouwuitga ven. In de Bondrepublek bestaat volgens hem, teveel het gevoel dat men als grootste donateur van de Europese gemeenschap ook waar voor zijn geld moet krijgen. Lubbers zei „Brussel" geen suc ces te zien worden als niet wordt te ruggekeerd naar het oorspronkelij ke voorstel van Kopenhagen. „Ik ben blij dat ik op dit moment geen voorzitter van de Europese Raad ben. De bijeenkomst in Brussel kan een hele moeilijke en pijnlijke zaak worden als het ontbreken van succes bij voorbaat vaststaat". grote landbouwnaties. Tijdens het wereldhandelsoverleg onder auspiciën van de GAIT (Algemene Overeenkomst inzake Tarieven en Handel) moeten de landen ernaar streven om vooral op dit punt over eenstemming te bereiken. Dat zei de speciale handelsvertegenwoor diger van de Verenigde Staten, Clayton Yeutter, gisteren. Yeutter erkende dat het overleg over liberalisering van de handel in landbouwprodukten waarschijn lijk het moeilijkste zal zijn. De uit komst daarvan is echter zeer be langrijk. Bij mislukking zal de han delsfrictie alleen maar toenemen. "En dan zullen de bedragen die de VS en de Europese Gemeenschap aan landbouwprogramma's uitge ven omhoog schieten", zo waar schuwde hij. Op dit moment geeft de EG in to taal circa honderd miljard dollar per jaar uit aan steunprogramma's voor de landbouw, terwijl de uitga ven van de VS hiervoor twintig tot dertig miljard dollar bedragen. Yeutter opperde dat de VS de land bouwsubsidies waarschijnlijk zul len opschroeven als antwoord op de Europese subsidies als het GAIT-overleg geen resultaten op levert. De regering-Reagan heeft on langs een plan gelanceerd om de landbouwsubsidies over een perio de van tien jaar geleidelijk af te schaffen. De EG heeft al laten door- Handelsoorlog Indien de landbouwsubsidies schemeren dat dit te ver niet fors worden teruggedrongen dreigt een handelsoorlog tussen de De Duitse landbouwminister Kiechle, voorzitter van het EG-landbouwberaad, opende gisteren de internationa le landbouwbeurs in West Berlijn. Hij werd verwelkomd door Hollandse kaasmeisjes, die hem kaas en bloemen aanboden. De beurs duurt tot 7 februari. (foto ad Economie kort Legbatterijen Kooien waarin legkippen gehou den worden, de zogenaamde leg batterijen, zullen aan wettelijke eisen moeten vol doen. Het kabinet heeft dat vrijdag beslist. Alle nieuwe kooien zullen moeten voldoen aan het legbatte rijen-besluit van minister Braks (landbouw). Vanaf 1 januari 1995 zal de regeling ook gaan gelden voor oude kooien. Maxvvell-Elsevier De Britse mediamagnaat Max well heeft gisteren in Parijs ver klaard dat hij nog steeds geïnteres seerd is in de overneming van uit geversbedrijven in Amerika en Eu ropa, waaronder de Nederlandse Elsevier. Maxwell wil zijn belang in Elsevier verder uitbreiden. Dit belang zou nu 10 procent be dragen. Ten tijde van de strijd tus sen Elsevier en Wolters-Samsom om Kluwer was er sprake van een belang van 8,5 procent. Contacten tussen de Brit en de Amsterdamse uitgever werden in die tijd afgebro ken. Een woordvoerder van Else vier verklaarde desgevraagd, dat er geen nieuwe contacten met Max well zijn geweest. Hoogovens Commissarissen van Hoogovens hebben gisteren het eerste deel goedgekeurd van het investeringsr programma 1988 voor een totaalbe drag van f323 miljoen. Hiervan is f 220 miljoen bestemd voor de staal- divisie, f 45 miljoen voor de alumi- 'Van arbeidstijdverkorting en loonsverhoging kan geen sprake zijn' de toekomst ARNHEM (ANP) - De directie van het chemieconcern Akzo Neder land (23.000 werknemers) zet bij de komende onderhandelingen over een nieuwe cao in op „wendbaar heid" en kostenbeheersing. Dat be tekent dat van de door de Indus triebonden van FNV en CNV ver langde verdere arbeidstijdverkor ting of loonsverhoging geen sprake kan zijn. Akzo wil wel afspraken maken over opleidingsprogram ma's en het invoeren van een winstdelingsregeling. Dit blijkt uit de gisteren gepre senteerde cao-nota Akzo Neder land 1988. De onderhandelingen over de nieuwe cao gaan komende week van start. In relatie met de scholing van werknemers zet Akzo vraagtekens bij de vervroegde uit treding, die nu bij 60 jaar mogelijk De vut, die „thans door velen ten onrechte als een structurele ar beidsvoorwaarde wordt be schouwd", komt op steeds gespan nener voet met scholing te staan, omdat het concern daardoor min der lang van de ervaring van werk nemers kan profiteren. In de nota doet Akzo geen concrete voorstel len, maar het conern spreekt wel van een „terugbuiging" van de vut. De Industriebonden van FNV en CNV hebben al eerder kenbaar ge maakt de nu gemiddeld 38-urige werkweek te willen terugbrengen niumdivisie en f 58 miljoen voor de naar 36 uur. De arbeidstijdverkor- overige onderdelen van het con- ting zou in de vorm van scholings- Bij het staalbedrijf Hoog ovens wordt f 84 miljoen besteed aan strategische investeringen. Hiertoe behoren onder meer de vernieuwing van een beitsbaan in koudbandwalserij 2 en de bouw van een produktielijn voor het ver ven van verzinkt staal. De Schelde De Koninklijke Maatschappij „De Schelde" (KMS) in Vlissingen gaat op basis van het Nederlandse M-fregat een fregat ontwerpen voor de Australische regering. KMS gaat daartoe een samenwer kingsverband aan met een Austra lisch consortium, dat de acht fre gatten uiteindelijk zal gaan bou wen. Naast De Schelde heeft ook de Westduitse werf Blohm Voss een opdracht voor een ontwerp ge kregen. De Nederlandse en de Westduitse werf zijn door de Australische regering gekozen uit dertien kandidaten. De twee ont werpen moeten voor 1 januari vol gend jaar zijn ingediend. Daarna zal de Australische regering een definitieve keuze maken. Vendex Vendex International neemt de Lederlandgroep over. Door deze overname gaat Mondileder, doch teronderneming van Vendex Inter national, een combinatie vormen met Lederland. De overname past in het beleid van Vendex Iernatio- nal om zijn positie op de Europese markt verder uit te bouwen. De combinatie Lederland/Mondileder is nu marktleider in Europa in de bedrijfstak van lederen zitmeube len. verlof gestalte moeten krijgen. In de huidige cao zijn Akzo en bonden overeengekomen dat 2,5 procent Akzo stelt nu echter dat „het uit gangspunt bij scholing geen kwan titatieve norm per individuele werknemer mag zijn". Het concern wil wel afspraken maken over bij komende opleidingsprogramma's, maar wil zich niet binden aan een vast aantal scholingsuren per werknemer. Structurele loonsverhogingen passen volgens Akzo niet in het be leid om de onderneming wendbaar te maken en het aantal arbeids plaatsen te behouden en uit te brei den. Bij het chemieconcern zijn tussen eind 1983 en eind 1987 ruim 7.700 nieuwe medewerkers in dienst getreden, een toename van twaalf procent. Door de belasting verlaging en de lage dollarkoers is het bovendien niet nodig de lonen te verhogen. Het netto besteedbaar inkomen (koopkracht) blijft daar door immers op peil, aldus Akzo. Het concern ziet wel mogelijkhe den voor een op zichzelf staande winstdelingsregeling, waardoor de werknemers toch kunnen profite ren van de gunstige bedrijfsresul taten. Tijdens de komende cao-onder handelingen wil Akzo Nederland met de vakbonden een gezamenlij ke studie naar de arbeidstijdpatro nen en beloning afspreken, waaruit een „adequaat rekenmodel" moet voortkomen. De huidige belo ningsstructuur is te weinig geënt op afwijkende arbeidstijden, zoals deeltijd en ploegendienst. Aange zien zowel onderneming als werk nemers steeds meer behoefte heb ben aan variatie in beloning, is er behoefte aan eenduidige bereke ningsmodellen. Deze modellen moeten variaties in de beloning „voor een ieder inzichtelijk en aan vaardbaar maken", aldus de cao nota. Unilever Een 36-urige werkweek voor per soneel in de dagdiensten en een looneis van twee procent ter verbe tering van de koopkracht. Dat zijn de belangrijkste eisen waarmee de Industriebond FNV ook bij het Unile ver-concern de cao-onder- handelingen in gaat. Bij Unilever in Nederland werken in totaal 10.000 mensen van wie er 6.000 on der de eigen ondernemings-cao vallen. De rest ressorteert onder di verse bedrijfstak-cao s, zoals die in de vleesindustrie. De FNV-bond wil bij Unilever in de (eenjarige) cao verder onder meer een winstdelingsregeling of een uitkering ineens en verhoging van de vloer in de vakantietoeslag van 2.450 naar 2.600 gulden. Verder moeten werknemers van 55 tot 60 jaar extra vrije tijd krijgen die afhankelijk van de leeftijd op loopt van 16 tot 60 uur per jaar. De leeftijd voor vervroegde uittreding ligt bij Unilever op 60 jaar. Over de VUT hoeft de bond zich voorlopig niet druk te maken, want daarover zijn aparte afspraken gemaakt die tot maart 1989 gelden. Voorts wil de bond scholingsrecht van min stens twee dagen per jaar voor alle werknemers. WHITE PLAINS (VWD) - De Ame rikaanse oliemaatschappij Texaco heeft over het vierde kwartaal van vorig jaar een verlies geleden van 4,76 miljard dollar. Het gigantische verlies is toe te schrijven aan bij zondere lasten in verband de uitbe taling van een schadeclaim aan oliemaatschappij Pennzoil en de kosten van een voorgenomen reor ganisatie. Over geheel 1987 be draagt het verlies 4,41 miljard dol lar, zo heeft het concern gisteren bekendgemaakt. Eind vorig jaar werd na een ja renlange juridische strijd overeen gekomen dat Texaco aan Pennzoil een schadevergoeding van ruim drie miljard dollar moet betalen wegens onrechtmatig optreden bij de overneming van Getty Oil in 1984. Tevens is voor de maatschap pij, die vorig jaar uitstel van beta ling heeft aangevraagd, een reorga nisatieplan opgesteld dat onder meer voorziet in de betaling van ruim 2,5 miljard dollar aan de schuldeisers. In verband met het reorganisa tieplan zijn afschrijvingen en reser veringen voor een nettobebedrag van 2,1 miljard dollar ten laste van het kwartaal- en j aaresultaat ge bracht. Verder is een bedrag van 2,8 miljard dollar gereserveerd voor de schadeclaim van Pennzoil. Texaco-topman James W. Kin- near sprak van een buitengewoon moeilijk jaar. Hij doelde hiermee niet alleen op de Pennzoil-affaire en het uitstel van betaling, maar ook op de toegenomen druk op de winstmarges in de olieverwerken- de sector. Optimistisch Ondanks alle moeilijkheden is het Texaco echter toch gelukt het bedrijfsresultaat in de loop van het jaar gestaag te verbeteren, zo voeg de Kinnear eraan toe. In het vierde kwartaal lag het resultaat duidelijk boven dat van de laatste drie maan den van het voorgaande jaar. Texaco boekte een nettowinst van vijftig miljoen dollar over het laatste kwartaal van 1986 en van 725 miljoen dollar over geheel 1986. Kinnear was over de vooruitzich ten van zijn concern vrij optimis tisch. De aangekondigde reorgani satie zal de concurrentiekracht van Texaco vergroten. Ook zal het con- AMSTERDAM (RTR/UCN) - De koers van de dollar is gisteren bij een kalme handel omhoog gegaan. Aan het slot van de handel op de wisselmarkt van Amsterdan no teerde de dollar 1,8820 gulden, bij na een cent meer dan de slotkoers van 1,8730 gulden van donderdag. De officiële middenkoers steeg van 1,8720 gulden tot 1,8820 gulden, maar de banken veranderden hun baliekoersen wederom niet en ga ven 1,82 gulden (aankoop) en 1,94 gulden (verkoop) op. De hogere dollarkoers was al eer der op de wisselmarkt van Tokyo bereikt. De stijging werd toege schreven aan het uitblijven van dollarverkopen, maar concrete oorzaken voor de koersstijging konden niet worden gevonden. De kalme stemming zal maar korte tijd duren, want nu al wordt uitge keken naar de Amerikaanse han delscijfers over december, die op 12 februari worden bekendge maakt. De vrees dat de verbetering van de Amerikaanse handelsba lans over november, die de dollar koers omhoog stuwde, maar een malig zal zijn begint langzamer hand post te vatten op de valuta markten. De goudprijs ging opnieuw fors omlaag gegaan. In Zürich noteerde het edele metaal aan het slot van de handel 456,50 dollar per ounce (31,1 gram) en dat was ruim tien dollar minder dan de slotprijs van 466,75 dollar van donderdag. Over de hele week genomen is de goudprijs ruim twintig dollar per ounce ge daald. AMSTERDAM Voor de aan delenmarkt was het deze week international gezien aanvanke lijk een kleurloze bedoeling. Al leen Wall Street begon met nogal hoog van de toren te blazen met een opwaartse sprong van 43 punten en een dagomzet van 275 miljoen aandelen. door C. Wagenaar Maar na die nogal wilde maandag was het ook daar afgelopen en kreeg een afwachtende houding de over hand. De week was belangrijk door de bekend te worden eco nomische gegevens van de Vere nigde Staten die, zoals gewoon lijk het geval is, verdeeld bleken te zijn en daarom vatbaar voor te genstrijdig commentaar. Zo rea geerde de Newyorkse effecten beurs scherp op de 6,7 procent hogere produktie van duurzame gebruiksgoederen in de decem bermaand en de daarop volgen de dag gepubliceerde economi sche groei van 4,2 procent in het laatste kwartaal van 1987. Op bei de dagen fluctueerde de aande lenmarkt zeer heftig, maar sloot per saldo in mineur. Later in de week begon de rentedaling enige steun te verlenen. De economische groei van 4,2 procent was op zich zeer bevredi gend, maar blijkt vooral in de de cembermaand een belangrijke stimulans te hebben ontvangen uit de hoek van de voorraadvor- ming. Conjunctuuranalisten ple gen dit doorgaans als een teken van groeivertraging te zien en pessimisten waren er dan ook als de kippen bij om voor de eerst komende tijd een fikse vermin dering van de economische groei te voorspellen. Zozeer zelfs dat de officiële groeiprognose, die voor 1988 enige tijd geleden op 3procent was gesteld, nu tot 2,4 procent werd teruggebracht. Muurvast Dit drukte de stemming op de aandelenmarkt van Wall Street tot gevolg, de obligatiemarkt werd daarentegen muurvast. Talrijke obligatieleningen zagen hun koersen met sprongen om hoog gaan en het rendement liep terug tot 8procent, het laagste ni veau sinds vorig jaar juli. Als de economische groei dit jaar inder daad vertraagt, zo luidt de alge mene redenering, dan zal de FED, het bestuur van de geza menlijke Amerikaanse centrale banken, de kredietteugels zeker laten vieren en de rente ook in de Verenigde Staten doen verlagen. Deze ontwikkeling zal onze centrale bank in de kaart spelen. Ondanks de jongste discontover laging de vijfde in successie. Sinds vorig jaar oktober bleef de gulden in het EMS, het Europese valutasysteem, volledig over eind. Vooral tegenover de West duitse mark bleef onze munt ook deze week keihard, zodat zelfs een nieuwe discontoverlaging niet onterecht zou zijn. Maar pre sident Duisenberg lijkt weer in de pas te willen lopen met zijn Westduitse collega's. Door de vijf discontoverlagingen is het Ne derlandse renteniveau zo onge veer gelijkgetrokken met het Duitse. De geldmarktrente, die ban ken elkaar berekenen schom melt nu rond de 4 procent. Een verdere verlaging over een breed front kan op korte termijn wor den verwacht. Toch blijven de kopers op de aandelenmarkten voorzichtig. Beroepsbeleggers melden zich nauwelijks en het grote publiek wacht af. Alleen de fusiespecula tie viert overal hoogtij en brengt nog wat leven in de brouwerij. Door de als gevolg van de okto- bercrach sterk verlaagde koer sen zijn veel bedrijfsbesturen in de verleiding gekomen overvals- biedingen op collega's in serieu ze overwegingen te nemen of fu siecontacten te zoeken. In Wall Street komt thans het ene fusie- geval na het andere voor. In ons land begon het nieuwe jaar met de fusie tussen VNU en Audet, terwijl het Damrak al vele dagen in de ban van de fusiespeculatie rond de NedLloyd verkeert. Dat vormde dan ook vrijwel het eni ge vuurwerk dat onze beurs deze week liet zien. Maar ook de olies trokken nog enige aandacht vanwege de 70 procent hogere winst die doch termaatschappij Shell Oil in de Verenigde Staten in het vierde kwartaal heeft geboekt. Maar verder dan goed prijshoudend kwam het Damrak na vier dagen handel in aandelen niet. De Ned Lloyd steeg, evenals Pakhoed, 10 procent in waarde en Bols kon 5 procent hoger komen. Daarente gen verloor Heineken 5 procent. BEI JRS W E E K Fokker vervolgde zijn trieste af braak door nog eens 15 procent terug te vallen tot 16 gulden. Stilte Op de Europese Optiebeurs heerste een angstwekkende stil te. De omzet schrompelde in de vijfdaagse werkperiode tot het extreem lage aantal van 82.400 contracten in. een omzet die in topperiodes bijna dagelijks voor komt. Het daggemiddelde was ditmaal nog geen 17.000 contrac ten. De olies begonnen dp extreem laag niveau. Van nauwelijks 800 contracten op een dag, maar zwollen nadien aan tot nummer één in de dagomzet. De rest bleef op laag niveau, met alleen voor Philips en Unilever nog enige aandacht. cern het uitstel van betaling onder hoofdstuk 11 van de Amerikaanse faillissementswetgeving hierdoor kunnen opheffen, aldus Kinnear. GENEVE (UPI/RTR/VWD) - On derhandelaars van de Verenigde Staten en vier Westeuropese lan den hebben donderdag en vrijdag opnieuw besprekingen gevoerd over de reeds lang slepende kwes tie van de enorme overheidssubsi dies aan het Europese vliegtuig- bouwconsortium Airbus Industrie. Het overleg heeft weinig opgele verd en zal op op een latere datum worden voortgezet. De VS zijn verbolgen over de subsidies die de Britse, Franse, Westduitse en Spaanse regering aan Airbus verstrekken. Dat is een oneerlijk voordeel in de concurren tiestrijd met de grote Amerikaanse vliegtuigbouwers, zo is de grief van Washington. Geen recht op schadevergoeding voor organisaties DEN HAAG (ANP) - "Het wetsont werp waar nu advies over wordt ge vraagd aan de SER is beter dan niets. Maar wij zijn in het geheel niet te spreken over het al op voor hand uitsluiten van de mogelijk heid een schadevergoedingseis in te dienen". Zo reageerde een woordvoerster van de consumentenorganisatie Konsumenten Kontakt (KK) op de bekendmaking na afloop van het wekelijkse kabinetsberaad dat aan de Sociaal Economische Raad (SER) advies zal worden gevraagd over het voorontwerp van wet over het collectieve actierecht voor con sumenten- en milieu-organisaties. Na afloop van het kabinetsberaad bleek dat het niet de bedoeling is dat de belangenorganisaties ook een eis tot schadevergoeding kun nen instellen. Ook een woofdvoerder van de Consumentenbond vindt dat „ont zettend jammer". „Een eis tot scha devergoeding is het sluitstuk van een collectief actierecht. Nu zou zich het feit kunnen voordoen dat de rechter de organisatie in het ge lijk stelt en dat elk lid vervolgens afzonderlijk een procedure moet gaan voeren om schadevergoeding te krijgen." DELFT (ANP) - Acties bü het che misch concern Gist Brocades in Delft zijn van de baan. De directie heeft de vakbonden toegezegd dat men een voorgenomen reorganisa tie pas zal uitvoeren als daar over eenstemming over is met de bon den. Dat heeft bestuurder Terpstra van de Industrie- en Voedingsbond CNV gisteravond m eegedeeld. In november kwam Gist Broca des met plannen om fors te snoeien in de kosten en om 440 van de 2.100 banen bij het concern te schrap pen. Volgens Terpstra waren die plannen echter volstrekt onvol doende onderbouwd. Bovendien ontstond er bij het bedrijf de nodi ge onrust omdat de directie vol gens Terpstra op onderdelen al be gon te reorganiseren, terwijl er met de vakbonden nog niet eens goed en wel was overlegd. Mede onder druk van dreigende acties deed de directie gisteren uit eindelijk de toezegging dat de reor ganisatie wordt stopgezet tot de vakbonden er hun fiat aan hebben gegeven. Volgens Terpstra heeft de directie ook beloofd dat men er al les aan zal doen om gedwongen ontslagen te voorkomen. Over een sociaal plan moet nog worden ge sproken, aldus vakbondsbestuur der Terpstra.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 7