'VVD laat zich door CDA
niet naar rechts drukken'
Tandengeknars in de Propotkinstraat
Interview
Voorhoeve wil concurreren in het politieke midden
Vernieuwing godsdienstles nodig én mogelijk
PAGINA 2
VRIJDAG 29 JANUARI 1988
DEN HAAG - Anders dan WD-minister De Korte sluit
fractieleider Voorhoeve een ministerschap in een kabinet
met de Partij van de Arbeid niet op voorhand uit. Maar hij
voegt daar onmiddellijk aan toe dat hij niet staat te trappe
len voor zo'n ministerspost, benadrukt dat hij de kans op
een coalitie van PvdA en VVD niet zo groot acht. Met enige
tegenzin beantwoordt hij de vraag en formuleert hij voor
zichtig:
door
Leo Maat/ANP
"Dat hangt er helemaal vanaf wat
het programma van dat kabinet
zou zijn en wat voor post dat zou
zijn. Daar kan ik geen ja of nee op
antwoorden, zolang het niet gespe
cificeerd is. Ik ben liever geen mi
nister, dan minister met een ver
keerd programma op een verkeerd
departement".
Hij aarzelt niet bij de vraag of hij
ambitieus is. "Ja. Er zijn een hele
boel dingen die ik zou willen veran
deren. Ik vind dat er een hoop aan
de Nederlandse samenleving is te
verbeteren. Dat de WD daar het
nodige aan kan bijdragen en dat ik
daar ook zelf het nodige aan zou
willen bijdragen. Gewoon vanuit
de verantwoordelijkheden die mij
worden gegeven".
"Ik weet dat het in Nederland ge
bruik is deze vraag met nee te be
antwoorden. Ik zie ambitie vooral
in de betekenis van datgene dat je
motiveert. Ambitieus in de Engelse
betekenis: iemand die flink wil
aanpakken. Hier in Nederland be
doelt men vooral iemand die de BV
Ik Vooruit aanvoert. Ik hoop dat
als ik ooit een dergelijke BV zou
oprichten, mijn vtouw en kinderen
me er onmiddellijk op zullen wij
zen".
Dr.ir. J.J.C.(Joris) Voorhoeve is
nog een stuk voorzichtiger over het
lijsttrekkerschap van zijn partij.
"Die vraag is nu niet actueel. Ik
denk dat het besef in de partij heel
wijd verbreid is dat die vraag op
een heel eenvoudige en construc
tieve manier moet worden opge
lost. Gewoon moet worden beant
woord door de daartoe-bevoegde
partijbestuurderen, vanuit de
vraag wat het beste is voor de WD,
wie moet met de vlag voorop?"
"Die vraag is aan de orde ik denk
in de tweede helft van 1989. Wie er
dan beschikbaar is en wie ervoor
gevraagd zal worden? Het zou rij
kelijk voorbarig zijn om daar nu op
vooruit te lopen. Als ik één ding ge
leerd heb in de politiek dan is het
wel geen hypothetische vragen te
beantwoorden".
Foute keuzes
Daarom ook wil Voorhoeve ei
genlijk niet speculeren over de
kansen van een PvdA/WD-kabi-
net. Hij constateert wel dat een be
langrijk obstakel - de plaatsing van
kruisraketten in Nederland - is
weggenomen. Maar daar staat vol
gens de liberale fractieleider tegen
over dat de PvdA twee foute keu
zes heeft gemaakt in het defensie
beleid.
Volgens Voorhoeve is het geven
van prioriteit aan het afschaffen
van kernwapens voor de korte af
stand onjuist. Het herstel van een
conventioneel evenwicht zou de
voorrang moeten krijgen. Boven
dien vindt Voorhoeve het onver
standig dat de PvdA zich vastlegt
op een vermindering van de defen
sie-uitgaven met vijf procent.
Voorhoeve: "De positie van de
WD staat niet ter discussie. Ik heb
tijdens een verkiezingstoespraak
in Haren gezegd dat de WD zich
niet door de ontwikkeling van het
CDA naar rechts moet laten druk
Minder theologische, dogmati
sche en beschouwelijke onder
delen en meer plaats voor de alle
daagse en zichtbare kant van
godsdienst en geloof. Dat zijn de
belangrijkste kenmerken van
'Levende Godsdienst', een nieu
we methode voor de godsdienst
les in de eerste fase van het voort-
gezet onderwijs, die vandaag in
Zwolle werd gepresenteerd. Mi
nister Deetman van onderwijs
nam het eerste exemplaar in ont
vangst op een landelijke mani
festatie voor het godsdienston
derwijs. georganiseerd door de
themagroep 'Godsdienstpro-
jekten voortgezet onderwijs' van
het Christelijk Pedagogisch Stu
diecentrum in Hoevelaken.
Om de saaiheid en onwerke
lijkheid van godsdienstlessen te
doorbreken werd in 1980 beslo
ten tot het projekt 'Leerplanont
wikkeling voor godsdienston
derwijs'. Vernieuwing was no
dig, maar ook mogelijk, zo werd
gedacht. De oude methode leek
het doel te missen: de leerlingen
betrekken bij bijbel en geloof. In
de nieuwe methode nemen vra
gen van de leerling zelf een be
langrijke plaats in. Lessen wor
den ook meer thematisch aange
pakt.
Met die benadering heeft de
nieuwe methode het juiste mid
den gevonden tussen objectivi
teit en directe beïnvloeding, zegt
ken. Wat is de ontwikkeling? Het
CDA is sinds 1982 geleidelijk meer
aandacht gaan besteden aan een
aantal typische WD-zorgen en be
leidspunten".
"Zowel op het terrein van een be
ter beheer van de overheidsfinanci
ën, wat meer ruimte voor de markt
sector, wat meer eigen verantwoor
delijkheid voor mensen en instel
lingen, als het geleidelijk weer op
het spoor komen van de bondge
nootschappelijke politiek".
"De WD heeft sinds de jaren ze
ventig op een aantal punten gelijk
gekregen". De coalitiepartner is
onze analyse gaan delen, heeft be
paalde punten van ons programma
overgenomen. Men vraagt wel
eens: wat is dan nog het verschil
tussen CDA en WD? Mijn ant
woord is: de WD is een liberale,
niet-confessionele volkspartij;
moet daar ook naar streven; moet
zich richten op het brede electo
raat".
Soepbord
"Tegelijk zie je een wijziging in
het electoraat van wat ik noem: het
theeschotelmodel naar het soep
bordmodel. Het soepbord heeft
maar een smalle rand, maar een
breed midden. Ik geloof dat de Ne
derlandse maatschappij de laatste
tien jaar politiek homogener is ge
worden, dat ideologische verschil
len kleiner zijn geworden, dat men
ook niet zo meer in polarisatie ge
looft. Het politieke midden is bre
der geworden".
"De politieke partijen - behalve
die zich op de rand van het soep
drs. J. J. Bade, oud-directeur
voortgezet onderwijs van het
Christelijk Pedagogisch Studie
centrum. "De godsdienstleraar
was en is vaak een beklagens
waardige figuur. De problemen
zijn nog steeds dat het vak een
geringe status heeft en geïso
leerd staat in de prestatie- en cij-
fergerichte vakkenschool. Bo
vendien zijn de leerlingen niet
erg gemotiveerd".
In vergelijking met bijvoor
beeld veertig jaar geleden zijn de
omstandigheden nogal veran
derd. Bade: "Toen werd in chris
telijke kringen - de achtergrond
van de godsdienstles - niet ge
twijfeld aan de waarheid van het
christelijk geloof. Nü is er sprake
van een grote verscheidenheid
onder scholieren. Zowel de cul
turele als de religieuze achter
grond verschilt sjerk. Kennis
van huis uit over godsdienstige
zaken ontbreekt veelal. Bevon
den jongeren zich veertig jaar ge
leden nog in een min of meer be
schermd jeugdland, nu verschilt,
als gevolg van de televisie, de we
reld van de jongeren niet veel
meer met die van de volwasse
nen". Ondanks kleine aanpassin
gen in het godsdienstonderwijs
de afgelopen tien jaar is het vak,
bord bevinden - concurreren op de
zelfde markt. Er zijn natuurlijk nog
hele belangrijke accentverschillen
en ook principiële verschillen,
zoals in het mens- en het maat
schappijbeeld, maar mijn overtui
ging is: die concurrentie moeten
wij aangaan. Niet zeggen: laat dat
midden maar aan andere partijen
over, wij trekken ons terug op de
rand van het soepbord. Als je dat
doet leg je je neer bij een kleiner
wordende WD".
De conclusie dat met de nota Li
beraal Bestek '90 de WD een ruk
naar rechts maakt wil Voorhoeve
niet onderschrijven. "Die conclu
sie is rijkelijk voorbarig. Het is ook
procedureel onjuist, want het is
nog slechts een discussiestuk. Hoe
het verkiezingsprogramma eruit
gaat zien weten we pas eind 1989".
Hij bestrijdt de opvatting dat er
uit de WD geluiden komen die
wijzen op een harde, conservatieve
opstelling, die haaks staan op het
met het liberalisme zo nauw ver
bonden begrip tolerantie: buiten
landers verplichten de Nederland
se taal te leren, het Nederlanders
chap te accepteren.
Minderheden
"Dat heb ik nergens in de WD
gehoord, zo staat het ook niet in het
Liberaal Bestek. Er staat daar dat
voor zij die het Nederlanderschap
willen verwerven een goede taalbe
heersing van groot belang is. Dat
blijkt ook wel uit het patroon van
de werkloosheid die onder de etni
sche minderheden schrikbarend
hoog is. Een van de beste maatre
gelen om hun kans op de arbeids
markt te vergroten is een betere
taalbeheersing".
Voorhoeve moet zich hier vergis
sen. In het Liberaal Bestek '90 staat
letterlijk: De beheersing van de Ne
derlandse taal moet verplicht wor
den gesteld als men hier wil blij
ven. Werkelijk geïntegreerd func
tioneren is zonder een beheersing
van het Nederlands niet mogelijk.
Er moet geen onbeperkte vesti
naar Bade's oordeel, nog steeds
te geïsoleerd.
Volgens de voorzitter van de
Nederlandse Zondagsschoolver
eniging, dr. C. M. Wigmans, zal
de tijd dat het godsdienstvak
diende als drager van een identi
teit-die overigens in de schoolse
routine ver te zoeken was - snel
voorbij zijn. "Men kan niet een of
twee uur per week met succes
aan jongeren ónder onderwijs,
met óndere doelen blijven geven
dan wat ze in de andere uren le
ren, horen en doen. Twee hoofd
stromingen blijven dan over:
scholen waar de godsdienstles
wordt teruggebracht tot een cur
sus geestelijke stromingen, en
scholen waar geloofsopvoeding
niet wordt beschouwd als iets
dat tot een vakgebied is te beper
ken".
Pastorale werker
De congregatie voor de
clerus in Rome acht zich niet be
voegd het Nederlandse statuut
voor een rechtspositieregeling
van pastorale werkers en werk
sters goed te keuren. Dat hebben
de Nederlandse bisschoppen
eerder deze maand bij hun be
zoek aan het Vaticaan te horen
gekregen, zo deelde bisschop
gingsvergunning worden verleend
aan migranten die er niet voor kie
zen of te lang aarzelen Nederlander
te worden.
Fifty-fifty
Ondanks de tamelijk neutrale
houding van Voorhoeve jegens de
oppositiepartij PvdA, is de liberale
fractieleider geenszins ontevreden
over de rol van de WD in de coali
tie met het CDA. "Het kabinetsbe
leid is voor ongeveer de helft WD-
beleid. De stemverhouding in de
coalitie is twee derde CDA en een
derde WD, de beleidsverhouding
is ongeveer fifty-fifty".
"In dit vak moet je iedere keer
weer een afweging maken tussen
watje inhoudelijk bereikt en watje
presenteert. Als je na een hele
moeilijke besluitvorming waarbij
de coalitiepartner concessies heeft
moeten doen, trots als een pauw
gaat rondlopen, dan doetrie coali
tiepartner bij het volgende pro
bleem geen concessies meer".
"Dus moet je soms kiezen voor
resultaat ten koste van presentatie.
Ik heb dat in de anderhalf jaar dat
ik fractievoorzitter ben een aantal
malen zo ervaren. Dan hoor ik wel
eens van de achterban: waarom
slaat de VVD niet harder op de
trommel? Ik probeer dan uit te leg
gen dat de kiezer op langere ter
mijn toch resultaat wil en geen op
windende verhalen".
MOSKOU - De Sovjetunie wil
heel graag een internationale
conferentie over de mensenrech
ten in Moskou houden. Dat zou
immers goed zijn voor het imago
van perestrojka-land. Het Wes
ten kijkt voorlopig de kat uit de
boom. Eerst maar eens laten zien
dat het in Rusland werkelijk de
goede kant uitgaat met de men
senrechten, meent men daar.
door
Alexander Münninghoff
De Sovjets hebben nu, om een
brug te slaan over de kloof van
het wantrouwen, een Commissie
voor de Mensenrechten inge
steld. Voorzitter daarvan is prof.
Fjodor Boerlatski, een bekend
politiek commentator en tevens
persoonlijk adviseur van Gor-
batsjov.
Woensdag hadden Boerlatski
en zijn medewerkers het even
moeilijk. In een van de kantoren
van het Sovjet Vredesfonds aan
de Propotkinstraat te Moskou
was de Commissie voor de Men
senrechten gastgever voor de In
ternational Helsinki Federation
IHF, een organisatie met verte
genwoordigingen in tal van lan
den. Voor Nederland was Max
van der Stoel naar Moskou geko
men.
De IHF wil de naleving van de
mensenrecht-akkoorden van
Helsinki 1975 bewaken en heeft
als principe, dat iedereen het
recht heeft om de autoriteiten op
hun vingers te kijken of zij zich
wel aan Helsinki houden. Dat
standpunt ontmoet in Rusland
wantrouwen. Erevoorzitter van
de IHF is Joeri Orlov, een dissi
dent die inmiddels in het Westen
verblijft en die indertijd een zo
genaamde Helsinki-monitor-
groep in de Sovjet-Unie opricht-
Bar van Rotterdam mee in de
vergadering van zijn priester
raad.
Het statuut is een zaak voor de
synoderaad, vindt de congrega
tie voor de geestelijkheid. Deze
raad moet toezien op de uitvoe
ring van de besluiten van de bij
zondere synode met de Neder
landse bisschoppen, die in 1980
in Rome werd gehouden. Daar
kwam de positie van de pastorale
werker uitvoerig aan de orde.
Het statuut is sinds 1984 in alle
bisdommen, behalve Roermond,
van kracht, maar is nooit door
het Vaticaan officieel goedge
keurd. Kardinaal Simonis noem
de begin dit jaar de vrees voor
het ontstaan van 'alternatieve
priesters' als reden voor de hou
ding van het Vaticaan. Een ande
re reden is, dat een dergelijke re
geling van 'minimaal' belang is
in de wereldkerk. In slechts en
kele Westeuropese landen zijn
pastorale werkers actief.
Hervormde Kerk: beroepen
door de classis Maastricht voor
pastorale zorg in de Lucas-stich-
ting te Hoensbroek mevrouw C
J. Menken-Bekius Brunssum, te
Veenendaal I. Kok Rotterdam-
Hij bestrijdt met verve dat de
WD een bijwagenrol zou vervul
len. "Zo ervaar ik dat helemaal
niet. Er is echt gemeenschappelij
ke besluitvorming in de coalitie,
waarbij toch in het algemeen niet
op basis van zetels wordt besloten
maar op kracht van argumenten.
Wel is het zo datje naast de grotere
coalitiepartner staande soms wat
minder in de schijnwerper staat.
De ervaring in de WD is: regeren
betekent een beetje krimpen".
"Oppositie betekent plotseling
sterk groeien. Maar regeren is be
langrijker dan groei van de partij.
Je bent er als partij niet omdat het
zo leuk is om een politieke partij te
zijn, maar omdat je het beleid wilt
veranderen. De VVD is heel duide
lijk geen getuigenispartij maar een
beleidspartij. Wij kiezen voor rege
ringsinvloed, zo lang dat kan, zo-
te. Voor die daad werd hij onder
Brezjnev tot een lange kampstraf
veroordeeld.
Inmiddels zijn de tijden in de
USSR veranderd. Maar toch ke
ken de buitenlandse correspon
denten er gisteren van op, dat
aan de conferentietafel in de Pro
potkinstraat drie Sovjet-burgers
plaats mochten nemen die allen
met de strafrechter te maken
hebben gehad en dus 'nobodies'
zijn, maar nu door de keurige he
ren van het IHF het gebouw wa
ren binnengesluisd.
Dat waren Lev Timofejev, ex-
journalist die voor een kritisch
boek twee jaar kamp had uitge
diend en nu, tegen de verdruk
king van overheidswege in, zijn
'persclub glasnost' in Moskou
beheert. De kettingrokende La-
rissa Bogoraz, ex-vrouw van de
beroemde dissident Joeli Danielj
en inmiddels weduwe van de
twee jaar geleden in een kamp
overleden Anatoli Martsjenko.
En Sergej Kovaljov, ooit verte
genwoordiger van Amnesty In
ternational in Moskou. Ook hij
kent het kampleven uit eigen er
varing.
Boerlatski begon met te zeg
gen, dat het aantal aanwezigen
aan de vergadertafel groter was
dan op de deelnemerslijst stond
aangekondigd, maar dat hij daar
geen bezwaar tegen had, het was
immers een open meeting en, zei
hij, iedereen mocht meedoen
met de discussie. Dat was op
zichzelf al een kleine sensatie:
Sovjet-burgers die even tevoren
op straat als vuil werden behan
deld door politie-agenten en de
onvermijdelijke stillen, konden
eenmaal binnen in ogenschijn
lijk plechtige rust confereren.
Maar zouden Timofejev en de zij
nen ook het woord mogen voe-
Zuid; aangenomen naar Rheden
(deelwerk) mevrouw C. M. Heij-
nis Nunspeet.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: beroepen te Gronin-
gen-West T. S. Huttenga Zaan
dam.
Oegstgeest. Pastor G. Kester
(40) treedt 1 februari als pastoraal
werker in dienst van de rk Willi-
brordusparochie in Oegstgeest.
Hi,j heeft dezelfde functie sinds
1982 vervuld in een Helmondse
parochie. Eerst had hij een baan
in het maatschappelijk werk en
later als pastor en maatschappe
lijk werker in een instelling voor
zwakzinnigenzorg.
Kester zal zich onder meer be
zighouden met toerusting van
vrijwilligers, pastorale zorg voor
de jeugd en pastoraat in de nieu
we wijk 'Haaswijk'.
Leiden. Hervormden en ge
reformeerden in Leiden zijn wat
de opbrengst van de jaarlijkse fi
nanciële actie 'Kerkbalans' be
treft niet ontevreden. Bij de gere
formeerden werd in vergelijking
met vorig jaar 4 procent meer
toegezegd en bij de hervormden
2 procent. Ook uit andere plaat
lang wij voldoende WD-program-
ma herkennen".
Ook over de regeling van de om
streden, zogenaamde 'immateriële'
zaken als euthanasie en anti-discri-
minatiewetgeving is 'Voorhoeve
niet ontevreden. "Ik geloof dat de
euthanasie-regeling een groot
draagvlak in de Nederlandse sa
menleving zal hebben. Het is een
moeilijk en gevoelig probleem,
waarbij je ook ruimte moet schep
pen voor veranderende inzichten".
"Dat betekent datje ruimte moet
scheppen voor jurisprudentie en
dat is nu juist de sterke kant van de
wettelijke regeling die het kabinet
voorstaat. De zich liberaal ontwik
kelende jurisprudentie heeft alle
ruimte in dit wetsontwerp, tegelijk
hoeft het CDA zich geen zorgen te
maken dat euthanasie niet zorgvul
dig wordt toegepast".
Van IHF-zijde toonde men
zich in dit eerste samenkomen
uiterst diplomatiek, soms op het
lachwekkende af. Zo schroom
den Scandinavische IHF-leden
niet om, in reactie op het Sovjet-
verwijt dat het (mensen)recht op
arbeid in het kapitalistische Wes
ten met voeten wordt getreden,
te verklaren dat zij zich soms ook
schamen voor die vreselijke
werkloosheid - dat hoorde alle
maal bij de verbale taktiek, be
doeld om te voorkomen dat de
Sovjets zich in de beklaagden
bank gedwongen zouden voelen.
Eigenlijk ging alleen Van der
Stoel echt in de aanval. Hij mefk-
te op dat er weliswaar onder Gor-
batsjov 339 politieke gevange
nen zijn vrijgelaten, maar dat er
volgens zijn gegevens nog 360
van die categorie vastzitten, on
der wie dertien personen die als
Helsinki-waamemers kunnen
worden aangemerkt: mensen
dus die zich in hun activiteiten in
niets onderscheiden van de IHF-
leden die nu met zoveel achting
in Moskou werden ontvangen.
Historisch
Het historische moment kwam
na een uur of drie, toen de Cana
dese geleerde Erwin Codler, ooit
advocaat van Sjaranski maar
nooit in die functie in de USSR
toegelaten, voorstelde om Timo
fejev het woord te laten voeren.
"Als u mij van mijn voorzitter
schap wilt ontheffen, dan moet u
dit vooral doorzetten", was de
eerste, zeer pinnige, reactie van
Boerlatski.
Hij legde uit dat hij en zijn col
lega's gekomen waren om met
hun buitenlandse gasten van ge
dachten te wisselen en dat hij de
'persclub glasnost' niet kende.
Reden voor Kovaljov aan het an
dere eind van de tafel om te roe-
sen komen gunstige berichten.
Zo is in hervormd Alphen aan
den Rijn nu al f. 21.000 meer toe
gezegd dan de kerkvoogdij had
begroot.
Honderd jaar
Koudekerk. De gereformeer
de kerk in Koudekerk aan den
Rijn bestaat een eeuw. Morgen
middag van 2 tot 4 uur is er een
ontmoeting in het gebouw
'Honswyc', bedoeld voor ge
meenteleden, oud-gemeentele
den en andere belangstellenden,
en zondagmorgen om 10 uur
wordt een kerkdienst gehouden
met als thema 'Het Woord van
God is niet geboeid'. De plaatse
lijke predikant W. A. van der
Lugt en de vorige predikant dr.
H. Bade gaan daarin voor.
Hazerswoude. Morgen
avond om 8 uur is er in de grote
zaal bij de gereformeerde kerk
aan de Dorpsstraat in Hazers
woude een 'gospelfestival', geor
ganiseerd onder andere door het
jongerenkoor 'Rising Hope'. Me
dewerking verlenen de reli-
bluesband 'Echt' uit Bodegra
ven, de groep 'Shelter', ook uit
Bodegraven, en de groep 'Coura
ge' uit Dordrecht.
Alphen aan den Rijn. Dins
dagavond 2 februari om 8 uur
spreekt dr. E. P. Meijering, lector
aan de Leidse universiteit en re
monstrants predikant, in de re-
Niettemin erkent Voorhoeve dal
er door CDA en WD nog belang
rijke problemen moeten worde|
opgelost, waarover verschil van iij
zicht bestaat. "Er zijn zeker accenl
verschillen tussen de wijze waaro]
CDA en WD de vragen van werk
loosheid, lastendruk en overheids
tekort beantwoorden. Ik denk da
van beide kanten water in de wijl
moet worden gedaan".
Aan de vooravond van de feeste
lijke viering van 40 jaar WD wi
Voorhoeve wel kwijt dat wat hen
betreft de problemen in de WD ni
enkele onrustige jaren zijn afgeslo
ten. "Als ik kijk naar de fractie, d|
bewindslieden, het partijbestuui
dan heb ik het idee dat de eenheii
in de WD is teruggekeerd, ja. II
vind zelf dat de onderlinge verhou
dingen heel plezierig zijn".
pen dat Boerlatski dan maar
eens kennis met Timofejev
moest maken.
De keurige heren van de IHF
bevonden zich in een lastig par
ket. Maar toch slaagde de IHF-
voorzitter, de Oostenrijkse prins
Von Schwarzenbach, er in om
Boerlatski met veel omhaal van j
woorden duidelijk te maken dat
het toch wel vreemd was dat hij
nooit had gehoord van de pers-
club, die toch in december een
seminar over de mensenrechten
in Moskou had georganiseerd
waarover in alle westerse media
uitvoerig was bericht.
Uiteindelijk gaf Boerlatski, zij
het tandenknarsend, toe. En zo
deed het unieke feit zich voor dat
een andersdenkende, die in het
dagelijks leven geregeld ge
schoffeerd wordt en die als ex-
gevangene geen enkel aanzien in
dit land geniet, nu voor een colle
ge van officiële hoogwaardig
heidsbekleders zijn verhaal
mocht houden.
Timofejev, een kleine grijze
licht kalende man met priemen
de, donkere kraalogen in een
lijkbleek gezicht, begon met te
zeggen dat de naleving van de
mensenrechten in de USSR al
sinds 1975 wordt bewaakt door
allerlei burgergroepen. Boerlats
ki moest dus niet denken dat hij
nu een voortrekkersrol vervult.
Ook bood hij een lijst met politie
ke gevangenen aan. „Dit zijn on
ze kameraden, die vastzitten om
dezelfde dingen die de geachte
professoren nu aan deze tafel
zeggen. Maar zij zeiden dat vijf
jaar geleden, toen er nog niet zo
veel glasnost was", zei hij.
Ten slotte overhandigde Timo
fejev ook de resoluties van 'zijn'
glasnost-seminar in december:
„Die kunnen de Commissie wel
licht van nut zijn", merkte hij bij
tend op.
monstrantse kerk in Alphen aan
den Rijn, Van Mandersloostraat
30, over 'Eeuwig leven na de
dood?' De toegang is vrij.
Bij paus. De paus heeft gis
termorgen minister Braks van
landbouw en veeteelt in privé-
audiëntie ontvangen. Braks
werd maandag in Rome gekozen
tot voorzitter van de elfde jaar
vergadering van het Internatio
nale Fonds voor Landbouwont
wikkeling.
Roepingen. In een brief aan
de bisdommen in de hele wereld
schrijft de paus dat er 'dringend
behoefte' bestaat aan meer roe
pingen tot priester of non. Het is
de bedoeling dat de brief op 24
april wordt voorgelezen. Het Va
ticaan heeft die dag bestemd als
'wereldgebedsdag voor de roe
pingen'.
Voorhoeve: "Je ziet een wijziging in het electoraat van wat ik noem: het
theeschotelmodel naar het soepbordmodel. Het soepbord heeft maar een
smalle randmaar een breed midden" (foto anpi
Dissident spreekt Mensenrechtencommissie toe