'FNV is ondanks alles nog altijd een mannenbolwerk' Wapenakkoord wacht lange weg in Senaat Interview Vrouweiïbornl is na 40 jaar niet langer braaf Teruggang rk kerkbezoek nu in rustiger tempo PAGINA 2 WOENSDAG 27 JANUARI 1988 AMSTERDAM - In de vakbeweging heeft de vrouw lang achter het aanrecht gestaan, en niet alleen figuurlijk. Maria van Veen, voorzitter van de Vrouwenbond FNV, vindt het nog steeds tekenend dat haar club in de keuken werd gestationeerd toen men bij de FNV introk. "Zo van: ach die vrouwen". Inmiddels is de bond in het hoofdkantoor van de groot ste vakcentrale gepromoveerd naar de tiende en hoogste verdieping. "Nu zitten we dus aan de top van de vakbe weging", lacht ze. Om meteen te melden dat de invloed van de Vrouwenbond binnen de FNV-organisatie dan wel sterk is toegenomen, "maar we er nog lang niet zijn". het eerst het woord, kinderopvang in de federatieraad i land verdiend wordt met thuis werk. Voor heel veel vormen van ongeschoolde arbeid bedraagt het uurloon niet meer dan drie gulden en soms zelfs maar vijftig cent. Op dat gebied zijn we echt een lage lonenland geworden". Veront waardigd: "Het komt nu al voor dat een arbeidsbureau bemiddelt in thuiswerk. Laat het liever meer doen aan scholing!" Thuiswerksters die wèl ge schoolde arbeid doen. verdienen meestal meer, maar toch altijd minder dan het minimumloon. Volgens Méria leidt de technologi sche ontwikkeling er ook al toe dat het thuiswerk uitdijt. Dat is de zo genaamde tele-arbeid: vrouwen die in de huiskamer voor een of an der dienstverlenend bedrijf achter de telefoon of het beeldscherm zit ten. "En zo groeit het leger vrou wen dat minder dan het minimum loon vangt". Actieprogramma Samen met beleidsmedewerkers van het FNV hééft de Vrouwen bond een actieprogramma in de maak dat dit voorjaar moet uitko men. Belangrijke punten daaruit: thuiswerksters dienen onder het cao-regime te worden gebracht en parttimers met minder uren dan eenderde van de normale werktijd moeten ook het minimumloon krij gen. Maria: "Het moet echt een dis cussiestuk voor de bonden wor den, waarvan ze zeggen: hier heb ben we wat aan, daar kunnen de cao-onderhandelaars, de bedrijfs- ledengroepen en de onderne mingsraadsleden mee aan de gang". Volgens Van Veen groeit binnen de vakbeweging het begrip voor de veranderde rol van de Vrouwen bond. Veertig jaar geleden begon nen als een organisatie die achter de mannen stond, wil de bond nu naast de mannen staan. Maar het schort bij de heren nog weieens aan het meedenken over proble men die juist voor vrouwen be langrijk zyn. "Twee jaar geleden viel voor het eerst het woord kinderopvang in de Federatieraad", herinnert zij zich. In de 23 leden tellende Fede ratieraad zitten de voorzitters van alle FNV-bonden. "Vijf jaar gele den zat er geen enkele vrouw met stemrecht in", aldus Maria, "nu zijn het er drie". Behalve zijzelf zijn dat Greetje Lubbi (Voedingsbond! en Karin Adelmund (als lid van het hoofdbestuur van de federatie on der meer belast met de portfeuille vrouwelijke werknemers). De FNV heeft er trouwens alle belang bij om vrouwvriendelijker te worden, zegt ze. De laatste jarert is het aandeel van de vrouwen iri het totale ledenbestand al voortdu rend toegenomen (tot nu 16 pro-; cent), maar volgens Maria kan dat nog aanzienlijk stijgen. "Het So ciaal Cultureel Planbureau heeft berekend dat er tot 1995 400.0000 vrouwelijke arbeidskrachten bij komen. Daar zit dus het toekom stig ledenpotentieel van de bon den". Hoewel in de minderheid, zijn de vrouwen heel goed georganiseerd binnen de vakbeweging, vertelt zij] "Dat is een prima voorwaarde orrV de komende jaren een paar slagen binnen te halen". En wat verder! kijkend: "Ik hoop toch wel dat in het jaar 2000 eenderde van alle bondsbestuurders uit vrouwen be staat. Want dat is het niveau waar de beslissingen worden genomen". door Frits Koffijberg Er zit wel vooruitgang in. Zo heelt de Vrouwenbond in 1982 stem recht binnen de FNV gekregen, "maar daar hebben we wel zeven jaar voor gevochten". De Indus triebond en de Vcrvoersbond heb ben de laatste paar jaar elk zes of zeven vrouwelijke districtsbe stuurder benoemd. Zelfs de Bouw bond met zijn overwegend manne lijke aanhang is naarstig op zoek naar iemand om het vrouwenwerk te ontwikkelen. "Goede aanzetten, dat wel", aldus Van Veen. "maar toch eigenlijk niet meer dan scheurtjes in het mannenbolwerk dat de vakbeweging nog steeds is". De buitenwereld heeft vaak een verkeerd idee van de Vrouwen bond FNV, vindt ze. "De mensen denken dat we een jonge bond zijn, een grote bond en vooral een rijke bond. Maar het tegendeel is waar. We zijn met 9600 leden klein, en we zijn arm. Dat hoort kennelijk bij vrouwenorganisaties, en we zijn ook niet jong". Op 27 januari bestaat de Vrou wenbond veertig jaar. Dat wordt die dag gevierd met de première van de film 'Van arbeidersvrouwen en vrouwenarbeid', vervaardigd door twee Nijmeegse leden, de po liticoloog Annie van Wezel en de antropoloog Annemarie Strij- bosch. Volgens Maria heeft de Va- ra al interesse getoond om de film op 1 mei uit te zenden. Het echte jubileumfeest zal overigens pas eind maart plaatsvinden. Gezin De Vrouwenbond werd dus in 1948 opgericht. Op initiatief van mannen nota bene. Bestuurders WASHINGTON - De Amerikaan se Grondwet is er ondubbelzinnig over. Verdragen die de president met andere landen sluit, moeten door de Senaat met een twee-derde meerderheid worden goedge keurd. Daarom is gisteren in ver schillende Senaatscommissies be gonnen met het lange, ingewikkel de parlementaire proces dat uitein delijk moet leiden tot de goedkeu ring van het INF-verdrag. Zoals be kend maakt dit verdrag een eind aan alle middellange afstandswa pens. door Henk Dam Het verdrag, dat in november werd getekend door president Reagan en de Russische partijlei der Gorbatsjov, is het eerste ak koord tussen de twee supermach ten sinds het SALT-2 verdrag van 1979. Dat verdrag werd, als gevolg van de Russische inval in Afgha nistan, nooit door de Senaat gerati ficeerd. Is er een kans dat het INF-ak- koord, net als het SALT-2 verdrag, namelijk van het toenmalige NW. In een brochure die bij het 30-jarig bestaan van de bond werd uitgege ven, lezen we dat het er de heren vooral om ging de vrouwen van de leden voldoende begrip bij te bren gen "voor de strijd die de vakbond van haar man ook voor haar gezin voert". Tijdens vrouwenkampen die het NVV in de eerste na-oorlog- se jaren voor echtgenotes van le den organiseerde was namelijk ge bleken "dat die vrouwen werkelijk niks van de vakbeweging afwis ten". En bovendien, zo redeneerden de NVV-bestuurders. zouden 'onze vrouwen' ook waardevol werk kunnen doem in het plaatselijke verenigingsleven van de vakbewe ging. De brochure geeft een paar voorbeelden van dat werk: het or ganiseren van feesten voor kinde ren van NW-leden en voor gepen sioneerde NW-leden en hun vrou wen, collecteren voor het NW- tbc-fonds, het helpen verspreiden van propaganda-materiaal. "En bij vergaderingen voor kof fie zorgen en de gebouwen schoon houden", voegt Maria van Veen er aan toe om te benadrukken hoe sterk dienstverlenend destijds het karakter van de bond was. Deson danks waren er veertig jaar gele den aardig wat mannen binnen het NW die zo'n vrouwenbond niet zagen zitten. "Misschien was er een behoorlijk portie conservatisme bij", aldus de eerder geciteerde brochure, "misschien ook wel een onbestemde vrees dat die vrou wenorganisatie weieens de nodige opschudding zou kunnen verwek ken in de mannenwereld van de vakbeweging". Braaf Die vrees werd uiteindelijk wel min of meer bewaarheid, maar het niet door de Senaat zal worden goedgekeurd? Die kans is, zeggen zowel Republikeinse als Democra tische senatoren, bijzonder klein. Iedereen verwacht dat het aantal benodigde stemmen - 67 van de 100 - ruim zal worden gehaald. Maar dat wil niet zeggen dat er geen enkel vuiltje aan de lucht is. Het is namelijk niet onmogelijk dat de Senaat amendementen aan het verdrag verbindt die heropening van de onderhandelingen met de Sovjets zouden betekenen. Deze zogenaamde 'killer amendments' (dodelijke amendementen) zouden indirect het einde van het INF-ak- koord betekenen. Hoorzitting Hoe gaat het parlementaire pro ces in zijn werk? Gisteren is in de Senaatscommissies voor buiten landse zaken en voor defensie een reeks hoorzittingen begonnen, waarvoor allerlei mensen die iets heeft heel lang geduurd voordat de Vrouwenbond echt het breekijzer ging zetten in het mannenbolwerk bij uitstek dal de vakbeweging ei genlijk wel tot het begin van de ja ren tachtig is gebleven. De vrou wen deden aanvankelijk braaf wat er van hen verwacht, namelijk ach ter hun mannen staan in hun strijd voor de emancipatie van de arbei der. De emancipatie van de vrouw was in die dagen niet aan de orde. De vrouwen zochten in hun bond vooral gezelligheid en oudere le den bewaren dan ook nog de beste herinneringen aan de Landdagen in Vierhouten, die door zo'n twee tot drieduizend vrouwen werden bezocht. En als de Vrouwenbond al sprak over de gelijkwaardigheid van man en vrouw, dan werd toch in de ver ste verte nog niet gedacht aan het doorbreken van het rollenpatroon. Integendeel. Zo belegde de bond in 1955 een kaderbijeenkomst over "de voorbereiding van het meisje voor haar taak in gezin en maat schappij". Daar sprak de bekende professor Banning over "de zor gende natuur" van de vrouw. "De arbeid in het bedrijfsleven maakt hard en veelal worden de meisjes wantrouwend en onzeker. Zij voelen zich minderwaardig en onbevredigd en het werk laat hen onverschillig. Hun diepste wezen wordt geweld aangedaan", aldus Banning. "Het beroep van bijvoor beeld verpleegster, kinderverzorg ster, onderwijzeres en jeugdleid ster komt meer overeen met de aard van het meisje". Verworvenheid De Vrouwenbond stond dan ook niet positief tegenover de arbeid van vrouwen buitenshuis. Vanuit de groep arbeidersvrouwen die de bond vertegenwoordigde, was dat ook wel logisch. Immers, deze vrouwen werkten in slecht betaal de en minder leuke banen. Ze werken omdat ze anders niet kon den rondkomen. Ze waren dubbel belast en de kinderen werden ver waarloosd. 'Alleen maar huis vrouw zijn' werd dan ook nog sterk ervaren als een verworvenheid van de georganiseerde arbeidersklasse. Sindsdien is er heel wat veran derd bij de bond, mede onder in vloed van de grote opleving van de vrouwenbeweging in de jaren ze ventig. Op een congres in 1972 werd gekozen voor een nieuwe zinnigs over het akkoord kunnen zeggen, zijn uitgenodigd. Uiteraard zijn Reagans onderhandelaars, mi nister Shultz van buitenlandse za ken voorop, door de Senaat ge vraagd te verschijnen. Maar niet al leen hij: vrijwel alle nog levende ministers van buitenlandse zaken en defensie zijn opgeroepen om te komen getuigen. Zo zal zelfs iemand als Clark M. Clifford, minister van defensie tij dens de regering-Johnson, worden gehoord. Militaire deskundigen, ambtenaren, wetenschapsmensen moeten het beeld completeren. Een derde Senaatscommissie, die voor de geheime diensten, zal achter gesloten deuren een eigen reeks deskundigen aan het woord laten. Die commissie zal bijvoor beeld met CIA-specialisten gaan praten over de manieren waarop kan worden nagegaan of de Sovjets zich wel aan het verdrag houden (de zgn. verificatieprocedures). doelstelling: het opkomen voor de maatschappelijke belangen van de vrouw. Het lidmaatschap, dat tot dusver was voorbehouden aan vrouwen van NW-leden, werd opengesteld voor iedere vrouw. En aan het eind van de jaren zeventig werd een beleidsplan vastgesteld met als centrale thema gelijke kan sen in het maatschappelijk leven, het onderwijs en het werk. Volgens Maria heeft de bond zo'n radicale omwenteling doorge maakt dat "het merkwaardig mag heten dat we nog zo stevig op de benen staan". Met de gelijke scho lingskansen voor jongens en meis jes zijn goede vorderingen ge maakt, aldus Maria, die echter moet vaststellen dat meisjes min der arbeidsmarktgericht zijn dan jongens, waardoor ze vaak terecht komen in opleidingen die weinig perspectief op een baan bieden. Wat het hoofdstuk werk betreft moet er echter nog "vreselijk veel" gebeuren, zegt ze. Weliswaar is de deelname van vrouwen aan het ar beidsproces flink gestegen (van 22 naar 35 procent in vijftien jaar), "maar de schrik slaat je om het hart-als je kijkt naar het soort ar beid dat ze doen. Je komt vrouwen vooral legen in banen met weinig rechtszekerheid, weinig toekomst mogelijkheden, weinig promotie kansen en weinig zeggenschap, laag gekwalificeerde banen die ook nog slecht betaald worden". Flexibilisering Vandaar dat een paar jaar gele den de Vrouwenbond samen met het vrouwensecretariaat de actie 'FNV-vrouwen knokken voor kwa liteitscontracten' voerde. Daaruit rolde een heel eisenpakket met als voornaamste paragraaf: meer greep op de zogeheten flexibilise ring van arbeid. Gevolgd door een dringend verzoek aan de andere FNV-bonden dat punt in hun cao- onderhandelingen mee te nemen. Over gebrek aan medewerking mag Mória niet klagen, "ook al om dat de bonden inzagen, dat de posi tie van het personeel met vaste contracten werd bedreigd, als er steeds meer uitzend-, deeltijd- en oproepkrachten werden ingescha keld". De Vrouwenbond trekt zich ook het lot aan van de grote groep vrou wen die zich moeilijk laat organise ren: de parttimers, de thuiswerk sters en de herintreedsters. "Het is ten hemel schreiend wat in Neder En de subcommissie Europese Zaken van de Senaatscommissie voor buitenlandse zaken zal ten slotte nog eigen hoorzittingen hou den die een antwoord op de vraag moeten geven wat het INF-verdrag voor het NAVO bondgenootschap betekent. De verschillende reeksen hoor zittingen zullen naar verwachting tot zeker eind februari gaan duren. Daarna wordt er in de commissies door de senatoren zelf gedebat teerd. Daar kan ook wel weer een maand mee heen gaan. Het zal daarom op z'n vroegst in april zijn, voor het INF-verdrag in de plenaire zitting van de Senaat aan de orde komt. Als alles gaat zoals de regering dat wil, dan zal het die maand worden goedge keurd. Reagan kan dan met een on belast gemoed naar Moskou gaan voor z'n vierde top met Gorbatsjov. Maar dan moet het wèl meezit ten. Tegenstanders van het ver drag, onder wie de formidabele conservatief Jesse Helms, hebben duidelijk gemaakt dat zij alle pro cedurele trucs uit de doos zullen halen om te proberen het debat te vertragen. De hoop van senator Helms en zijn medestanders is dat, als het INF-verdrag niet direct of via 'killer amendments' kan wor den gestopt, het in ieder geval niet meer tijdens het presidentschap van Reagan wordt geratificeerd. Want als het in de vroege zomer niet is goedgekeurd, dan zal Reagan de ratificatie inderdaad niet meer meemaken. In juli wordt de eerste nationale partijconventie gehouden, en vanaf dat moment staat alles in het teken van de ver kiezingen. In november wordt, be halve een nieuwe president, ook een gedeeltelijk nieuw Congres ge komen. De nieuwe president treedt pas in januari in functie. Als de uit stel-tactiek van de tegenstanders van INF dus succes heeft, dan zal pas in 1989 weer over het verdrag kunnen worden gesproken. Waar zal de discussie in de Se naat vooral over gaan? Drie belang rijke vraagstukken zullen de ge sprekken beheersen. Verificatie is de eerste. De Senaat zal de zeker heid willen hebben dat de controle op naleving van het verdrag door de Sovjets waterdicht is. De tweede vraag waarover de Se naat zich zal buigen is wat de mili taire gevolgen van het INF-verdrag zijn. Blijft de NAVO in Europa over voldoende afschrikking beschik ken om een Russische inval tegen te houden? Belangrijk kan, in het kader van die discussie, de vraag worden in hoeverre het conventionele (niet- nucleaire) overwicht dat de Sov jetunie in 'Europa heeft, een rol moet spelen bij de beoordeling van het INF-verdrag. Senator Sam Nunn, de zeer in vloedrijke voorzitter van de Se naatscommissie voor defensie, heeft de afgelopen tijd met de ge dachte gespeeld een amendement aan het INF-verdrag te verbinden, waarin onderhandelingen over de ze conventionele ongelijkheid wor- den geëist. Als er binnen een perio de van enkele jaren niet sprake is van conventioneel evenwicht, al dus Nunn's idee, dan zou de VS de mogelijkheid moeten hebben het INF-verdrag alsnog ongeldig te verklaren. De derde hoofdvraag in de Se naatsdebatten zal zijn, wat de poli tieke gevolgen van INF zijn. Wat betekent bijvoorbeeld het wegha len van de kruisraketten en Pers- hings uit Europa voor de relatie tussen Amerika en de Europese bondgenoten? En een andere, buitengewoon gewichtige vraag in het kader hier-! van: kan het INF-verdrag als mo del worden gebruikt voor het veel belangrijker START-verdrag tus sen de supermachten, waarbij Oost en West hun strategische (intercon tinentale) raketten met de helft ver minderen? In de loop van 20 jaar is het absolute aantal rooms-katholie- ke kerkgangers gedaald van 2,7 tot 0,9 miljoen. Dat is een ver mindering van twee-derde. De sterkste daling valt waar te ne men tussen 1965 en 1975. Bij de ze cijfers is geen rekening gehou den met de ontwikkeling van het aantal rooms-katholieken. Kijkt men naar de percentages waarin deze ontwikkeling wel is meege nomen, dan is de teruggang bijna driekwart. De dalende lijn is na 1975 wel flauwer geworden. De teruggang zet zich in een rustiger tempo nog steeds door. 'De vierende kerk' is de titel van een speciaal nummer van het rooms-katholieke Informa tiebulletin, gewijd aan 'de katho lieke kerkganger'. Wie komen er nog in de kerk in 1988? Het on derzoekbureau Kaski heeft dat nauwkeurig gepeild. De gegevens laten zien, dat de kerkgangers in het algemeen een oudere groep zijn, voor de helft bestaande uit mensen van 50 jaar en ouder. Bij de groepen daarón der valt het op, dat er als het wa re een knik zit in de leeftijdsver deling; de groep tussen 25 en 35 jaar is veel minder aanwezig dan de andere. Cijfers uit de Bonds republiek, de Verenigde Staten en Frankrijk laten alle dezelfde knik zien. Geeft deze groep de trend aan voor de toekomst, dan zal in de komende jaren het kerk bezoek nog meer teruglopen. Er is echter een 'theorie van de levenscyclus' die rekent met de mogelijkheid dat velen later de weg naar de kerk terugvinden. Regelmatige kerkgang paste niet in hun levenspatroon. Maar als men ouder wordt, vindt het le ven zijn vaste banen. Een andere, minder optimisti sche theorie gaat uit van de alge mene waardenverschuiving, die in Nederland nog wordt ver sterkt door de ontzuiling, een proces van verwereldlijking dat vooral binnen de katholieke be volking snel is verlopen. Het ou de patroon van wekelijks kerk bezoek wordt niet meer als ver plichtend beleefd. Vooral de jon gere generatie zal de gevolgen van deze verandering ervaren. Voor de toekomstige ontwikke ling van de kerkgang betekent deze theorie, dat voorlopig reke ning moet worden gehouden met een constante daling van het kerkbezoek. Keuze In hun slotbeschouwing kun nen de onderzoekers de 'theorie van de levenscyclus' tot op zeke re hoogte onderschrijven. Regel matig kerkbezoek past meer bij een vast levenspatroon dan bij een leven in ontwikkeling. Er zal dus wat de kerkgang betreft ver schil blijven tussen de leeftijds groepen. Maar de vraag is wel, of het kerkelijk christendom in die ontwikkelingsperiode voldoen de richting en inspiratie biedt om tot een persoonlijke keuze te genover de 'blijde boodschap' te komen én tot vaste kerkbinding. Ondanks de sterke teruggang van het kerkbezoek constateert het rapport 'De vierende kerk' nog steeds 'een grote deelname'. "Geen enkele vereniging of orga nisatie in onze samenleving heeft een dergelijk groot ledenbestand dat met zo'n regelmaat naar bij eenkomsten gaat. Dat neemt niet weg dat de voortdurende terug loop van het aantal en de drei gende vergrijzing zorgen baren". "In deze tijd van 'innerlijke se cularisatie', van zoekende en on regelmatig kerkende gelovigen heeft de kerkdienst een andere betekenis gekregen. Was de we kelijkse viering in een meer tra ditioneel ingestelde samenleving vooral gericht op versterking van de identiteit en de solidariteit van de groep, nu lijkt ze veel meer een steun voor een nieuwe oriëntatie. Niet alleen de herken ning van de traditionele symbo len is van belang, maar ook en vooral de vernieuwing in visie, het aanleren van een nieuwe christelijke oriëntatie in een ver anderende wereld". Daarbij komt nog, dat voor ve len de kerkdienst vaak nog het enige moment is waarop het ge loof tot uitdrukking wordt ge bracht. "De steun die vroeger werd ervaren in allerlei confes sionele organisaties en verban den is weggevallen. Die steun, die nodig is om als gelovige staande te blijven, lijkt nog slechts ervaren te worden in de kerkdienst". Voor de vrijwilli gers zijn er daarnaast nog de acti viteiten voor de parochie en het contact met de pastor. De bete kenis van de kerkdienst is daar door, volgens de onderzoekers, zwaarder geworden. "Het zal pastoraal van belang zijn, dat te onderstrepen". Per weekeinde zijn er op dit ogenblik ongeveer 850.000 rooms-katholieke kerkgangers. Van de kerkenden gaat 77,3 pro cent iedere week, 13,3 procent twee keer per maand, 4,7 procent één keer per maand en ook 4,7 procent minder vaak. Ongeveer 200.000 kerkgangers doen meer dan enkel naar de kerk gaan; zij zijn actief bij het kerkelijk leven betrokken, vrouwen iets meer dan mannen. Het merendeel van de kerkgangers, ruim 58 procent, heeft zelden of nooit contact met een pastor. Vrijwilligers hebben veel vaker dat contact. Baptisten De Unie van Baptistenge meenten in Nederland doet niet mee aan het proces voor gerech tigheid, vrede en behoud van de schepping, waartoe de Wereld raad van Kerken heeft opgeroe pen met het oog op een in 1990 te houden wereldconferentie. In ons land bereidt de Raad van Kerken dit proces voor. Het bestuur van de Unie er kent, dat christenen een duidelij ke verantwoordelijkheid hebben op deze terreinen, maar de ge meenten die bij de Unie zijn aan gesloten - ongeveer tachtig - zijn zelfstandig. "De Unie is geen kerkgenootschap in dien zin dat iemand in geloofszaken namens alle gemeenten kan spreken", zegt het bestuur in een brief aan de gemeenten. Wel wil het be stuur (officieel 'commissie' ge noemd) een doorgeefluik zijn voor materiaal ten dienste van gemeenten die wél willen mee doen. Unie-voorzitter ds. A. de Vries uit Emmen zei desgevraagd, dat er op de Unie een duidelijke ver antwoordelijkheid rust als het gaat om oecumenische contac ten. In 1963 werd het lidmaat schap van de Wereldraad van Kerken opgezegd omdat een aanzienlijke minderheid grote theologische bezwaren tegen de ze raad had. De Vries vindt een 'oecumenisch isolement' te ver kiezen boven onderlinge ver deeldheid, al zou hij deelneming van plaatselijke gemeenten aan het nu begonnen proces van de Wereldraad wel toejuichen. Gereformeerde Kerken Vrij gemaakt: beroepen te Hattem M. H. Oosterhuis Schildwolde. Met vut. De dovenpastor F. A. L. Franken (Zeist) maakt ge bruik van de vut-regeling van het pensioenfonds voor predikan ten. Op 20 maart hoopt hij af scheid te nemen. Ds. Franken was van 1968' tot aan zijn in diensttreding als dovenpastor in 1974 hervormd predikant in Woubrugge. Moker. Vanavond van half 7 tot 7 uur is er weer een radio-uit zending van Moker, het media- overleg van kerken in Rijnland en de Bollenstreek (FM 105.7 en op de kabel 88.1 FM). De onder werpen zijn: het 'oecumenisch kerkepad' van 20 januari in Lei den (georganiseerd door rooms- katholieke jongeren), de instruc tie-avond voor scholen en paro chies over de komende Vasten- aktie en Haiti en het werk van de kinderkerk in het Agatha-kloos- ter in Lisse. Westerkerk. De puzzelactie van de NCRV-gids voor de res tauratie van de Westerkerk in Amsterdam heeft ruim f. 720.000 opgebracht. Ze werd gehouden in het laatste kwartaal van 1987.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 2