emm 1 4 5 6 7 24 25 26 m r Ook morgen opmeuw een enkele bui PAGINA 20 DINSDAG 26 JANUARI 1988 TRtrPEL NICO SCHEEPMAKER Wat is plagiaat? De Van Dale zegt: 1. letterdieverij; het overnemen van stukken, gedachtenredene ringen van anderen en deze laten doorgaan voor eigen werk; - bij uitbreiding in toepassing op diefstal van allerlei andere gees telijke eigendom; - 2. een van an deren overgenomen deel van een geschrift enz. Marga Minco had ergens gele zen dat de Nieuwzeelandse schrijfster Katherine Mansfield (1888-1923), die vooral beroemd is geworden door haar korte ver halen (de Grote Winkler Prins meldt dat haar poëtisch proza wel eens vergeleken is met dat van Tsjechov), ooit via een Russi sche vriend kennis aan een ver haal van Tsjechov moet hebben gekregen, dat zij vervolgens had geplagieerd in het verhaal 'The Child-Who-Was-Tired' - Het Kind-Dat-Moe-Was. Marga vroeg of ik, als slavist, wist om welk verhaal van Tsjechov het ging? Zij vertelde me in het kort de inhoud van Mansfields ver haal (dat ik nu iets uitvoeriger zal weergeven): - Een meisje droomt weg, over een wit weggetjes met hoge zwar te bomen langszij, als zij hard handig wordt wakkergeschud. Ze moet de oven aansteken, zegt de Frau. Ook krijgt ze het verwijt dat ze de baby heeft laten bedwa- teren. De Frau geeft haar de baby en zegt dat zij koffie moet gaan zetten en brood klaarmaken voor de baas. Ze valt om van de slaap, maar doet wat haar gezegd wordt. De Man maakt haar het verwijt dat zij de tafel niet heeft schoongeveegd. Zij doet het als nog, en gaat daarna de vloer schrobben. Maar ze moet ook de baby sussen. De Man vertelt haar dat er een tweede baby op komst is. Met afschuw kijkt het meisje naar de krijsende baby, - nog zo een, ze moet er niet aan denken! Om 6 uur 's morgens wekt ze de andere kinderen, te laat, daar komt de Frau al, die alle kinde ren, ook het meisje, een pak ram mel geeft. Zij geeft de drie kinde ren hun ontbijt en helpt hen met aankleden. De baby blijft krij sen. Kinderen naar school, zij wast af en haalt aardappelen uit de kelder. De Frau roept haar naar boven, de baby is uit zijn stoeltje gevallen, ze krijgt er hardhandig van langs. Ze maakt de groenten en aardappels schoon en probeert de baby rustig te houden. Daarna was ophan gen, bedden opmaken en met de baby wandelen, en zo de hele dag door. Het Kind-Dat-Moe-Was wordt al slaperiger, maar 's avonds komt er bezoek en het ene bevel volgt op het andere: 'Maak koffie. Breng de suiker pot. Haal de stoelen uit de slaap kamer. Dek de tafel. Houd de ba by stil!' Dan krijgt Het Kind-Dat-Moe- Was een schitterend idee. Ze pakt een kussen en verstikt de baby. Daarna valt ze doodmoe in slaap op de vloer en droomt van het witte weggetje met de zwarte bo- Dit verhaal komt voor in de bundel 'In A German Pension', die in 1911 verscheen. Tsjechov was toen 7 jaar dood en nog vrij wel onbekend in het westen. Zijn verhaal, 'Slaap', uit 1888, had ik al snel gevonden. Het gaat over het 13-jarige kindermeisje War- jka, dat een krijsend kind pro beert stil te krijgen. Warjka valt bijna om van de slaap, maar ze moet wakker blijven, anders krijgt ze slaag van de baas of zijn vrouw. Ze heeft een visioen van een brede landweg die met een dun laagje modder is bedekt. Aan beide zijden van de weg schijnen de bossen door de mist, de mensen vallen langs de weg neer om te gaan slapen. Warjka denkt aan haar vader, die gestor ven is. Opeens krijgt ze een harde klap en ziet haar baas staan. Het kind huilt en jij zit maar te maf fen!, zegt hij kwaad. Ze sukkelt weer in slaap, maar dan komt haar meesteres: ze moet het kind wiegen, maar ook de kachel aan maken, de samowar aansteken, meneers overschoenen schoonma ken en de buitentrap schrobben. Daarna boodschappen doen en de aardappelen schillen, de was doen, kleren naaien. En Warjka wordt slaperiger en slaperiger, 's Avonds komt er bezoek. Ze moet de samowar klaar maken, flessen bier en wodka halen, de kurke- trekker zoeken, haring schoon maken, en als de visite weg is het kind zoet zien te houden. Maar de baby krijst en krijst en opeens weet ze: het kind is de vijand die haar belet te leven!. Ze smoort de baby en strekt zich snel uit op de vloer en een minuut later reeds ligt zij in een diepe slaap verzon ken... Is dit plagiaat? Reken maar van yes. Beide verhalen zijn on geveer even lang. Het 'story- board' is vrijwel gelijkluidend. Toch is 'The Child-Who-Was-Ti red' tot op heden in Mansfields Collected Stories gehandhaafd. Omdat zij toch een eigen 'invul ling' aan het verhaal gegeven heeft? Ze gebruikt meer dialoog- zinnen bijvoorbeeld. Ze is psy- chologiserender. Blijft meer dan Tsjechov (die de dood van War- jka's vader als verhaaltje in het verhaal heeft ingelast) bij het ei genlijke verhaal. Misschien is haar versie zelfs wel beter dan Tsjechovs versie. Maar die 'ver sie' was wel de eerste versie! Het blijft dus toch plagiaat... 2 3 1 J Horizontaal: 1 groep leidingge vende personen; 5 gekuipt houten vat; 7 bloedvat; 8 boom; 9 klap; 10 Japanse munt; 12 historisch vuur wapen; 16 insekt; 17 sierlijk dier; 18 laagtij; 20 samenhangende klomp planten; 22 tegenwoordig; 23 snij- werktuig; 25 dakbedekking; 27 op slagplaats voor niet ingeklaarde goederen; 30 aanmatigende hou ding; 31 zot; 33 zonder moed; 34 rank vaartuigje; 35 mannetjesbij; 36 stopplaats. 1 1 13 14 '5 H 1 18 20 22 23 1 L 27 261 29 H30 3, 32 33 1 3* 23 SSm- -'Ii Verticaal: 1 toiletartikel; 2 de geza menlijke edelen; 3 bewaarplaats; 4 bijwoord; 5 zangstem; 6 voorzetsel; 8 Europeaan; 10 wilddief; 11 gebro ken getal; 13 pluis op wollen stof fen; 14 telwoord; 15 uitspansel; 19 tenen mand; 21 stuk stof; 24 oog ziekte; 26 tamelijk; 28 koraalbank; Oplossing 25/1 1 censor; 2 SABENA; 3 espada; 4 broche; 5 cancan; 6 caddie; 7 ge hoor; 8 onager; 9 geiser. OVENSCHOTEL MET SPRUITJES (4 personen)R Twee kleine uien; 750 gram spruitjes; 40 gram boter; 30 gram bloem 4 dl melk of bouillon; 250 gram schouderham in dikke plakken; 100 gram ge raspte kaas; ong. 650 gram aardappelpuree; peper, zout, nootmuskaat. Pel de uien en snipper ze klein. Maak de spruitjes schoon en snijd ze aan de onderzijde kruiselings in. Kook de spruitjes in gezouten water onge veer 10 minuten voor. Smelt de boter en fruit hier de uisnippers in. Be strooi de uisnippers met de bloem en schenk al roerend scheutje voor scheutje de melk of bouillon hierbij. Roer de kaas op een eetlepel na door de dikke saus, en breng de saus op smaak met peper, zout en nootmus- Snijd de ham in reepjes. Vet een ovenschaal in met boter en verdeel on geveer de helft van de aardappelpuree over de bodem. Schep hierop on geveer 2/3 van de (uitgelekte) spruitjes en 2/3 van de hamreepjes. Schenk hierop een laagje saus. Dan de resterende aardappelpuree en vervolgens de spruitjes en hamreepjes. Schenk hierover de rest van de saus en be strooi dit ten slotte met de achtergehouden kaas. Schuif de ovenschaal voor ongeveer 30 minuten in een hete oven van C (gasstand 4). JANNY VAN DER LEE zonnig mist 19 temperaturen mo luchtdruk in millibaren r-Q opklaringen ■w-w warmtefront H hoge-drukgebied bewolking sneeuw w—r kou-front L lage-drukgebied cöj regen 9"" windrchting verplaatsmgsnchting Het weer wordt woensdag nog beheerst door een opvullende depressie op de Noordzee bij De nemarken. De wind neemt der af en kan in de nacht dinsdag op woensdag in het bin nenland zwak worden. Bij opkla ringen kan de temperatuur daar dan plaatselijk tot aan het vries punt dalen. Ook enkele mistban ken zijn mogelijk. Woensdag overdag is het wis selend bewolkt en valt er nog eer enkele bui. Met matige zuidwes telijke wind wordt de tempera tuur 's middags ongeveer 7 gra den. Intussen nadert vanaf de Oce aan een nieuwe depressie. Deze arriveert woensdag in de Golf van Biskaje en komt donderdag dicht bij ons land, waarbij de wind bij ons tijdelijk oostelijk wordt. Weersvooruitzichten voor di verse Europese landen, medege deeld door het KNMI, geldig voor woensdag en donderdag: Noord- en midden-Frankrijk: Half tot zwaar bewolkt en perio den met regen. Middagtempera- turen van 8 graden in het noor den tot ongeveer 12 graden in het midden. Zuid-Frankrijk: Half tot zwaar bewolkt en enkele buien. Middagtemperaturen ongeveer 13 graden. Spanje, Portugal: Wisselend bewolkt en enkele buien moge lijk.met onweer. Middagtempe raturen aan de kust van 13 gra den in het noordwesten tot 18 graden in het uiterste zuiden. Italië en Joegoslavische kust: Perioden met zon en mogelijk een enkele bui. Middagtempera turen van ongeveer 15 graden aan de kust, in het binnenland enkele graden lager. Alpengebied: Half tot zwaar bewolkt en vooral in het weste lijk Alpengebied af en toe regen. Boven 2000 meter sneeuw. Mid dagtemperaturen in de dalen van 8 graden in Zwitserland tot onge veer 4 graden in Oostenrijk. Leiden LUXOR (121239): 'Dirty dancing', dag. 19.00 en 21.15 uur, za., zo. en woe. ook 14.30 uur. al. LIDO 1. 2. 3, 4 en STUDIO (124130/133210): 'The last emperor', dag. 20.00 uur, zo. ook 14.30 uur. 12 jr. 'Witches of Eastwick', dag. 19.00 en 21.15 uur, do., vr„ ma. en di. ook 14.30 uur, 12 jr. 'Fatal attraction', 12 jr. 'Raising Arizona', al. 'Stake out', dag. 14.30, 19.00 en 21.15 TRIANON (123875): 'Van geluk ge sproken', dag. 19.00 en 21.15 uur, do., vr., ma. en di. ook 14.30 uur, 16 jr. 'Masters of the Universe', za., zo. en woe. 14.30 uur. REX (125414): 'Thunderstorm', dag. 22.15i 'The French Lieutenant's Woman', ma. 19.30 en 21.45 uur. 'Enrico de Vierde', ma. 20.00 en 22.15 Bioscopen 'Max Mon Amour, Max My Love', di. 19.30 en 21.45 uur. 'Le Rayon Vert', di. 20.00 en 22.15 uur. 'La Femme de Ma Vie', woe. 19.30 en Alphen (voor reserveringen 01720-20800): EURO 1, 2,3,4: 'Fatal attraction', dag. 18.30 en 21.15 uur, za. zo. en woe. ook 13.30 uur, zo. ook 16.00 uur, al. 'Donna, Donna', dag. 18.30 en 21.00 uur, al. 'Dirty Dancing', dag. 18.45 en 21.30 uur, za., zo. en woe. ook 13.45 uur, zo. ook 16.15 uur, al. 'Hector', dag. 18.30 en 21.00 uur, zo. Voorschoten (voor reserveringen 01717-4354) GREENWAY: 'Project X' vr. t/n 20.15 uur. 'Radio Days', vr. t/m woe. 20.30 c 'Who's that girl', vr., za., zo. en Katwijk (voor reserveringen 01718- 74075) City 1: 'Hector', do., vr., za., zo. woe. 14.45, 19.00 en 21.15 uur, ma. di. 19.00 en 21.15 uur. City 2: 'Black Widow', dag. 19.00 u do., vr. en zo. ook 14.45 uur. City 2: 'The secret of my succes', d; 21.15 uur. Kindervoorstelling: 'Bambi', za. woe. 14.45 uur. Noordwijk (voor reserveringen 01719-12800) Who's that girl', ma. 19.00 uur 21.15 uur. 26 januari 1988 Honderd jaar geleden stond er in de krant: - De bewoners aan de Plantage werden gistermorgen opge schrikt door een hevigen knal, terwijl de heeren Z. en H. tot de overtuiging kwamen dat bij hen ruiten gebroken waren, bij de laatsgenoemde zelfs vijf stuks, vier in de warande tweede étage en één in de keuken gelijkvloers, terwijl bovendien de in de wa rande hangende petroleumlam pen op den vloer stuk lagen. Bij het door de politie ingestelde on derzoek bleek al heel spoedig dat de werkman O. op de begraaf plaats aan de Groenesteeg met een geweer van tamelijk groot kaliber op eene kraai had. gescho ten, doch dit zóó onhandig had [gedaan dat gemelde vernieling daarvan een gevolg is geweest. Gelukkig vonden geene persoon lijke ongelukken daarbij plaats. - Een opmerker heeft meerma len waargenomen, dat een duif in hare vlucht rakelings werd ge volgd door eene musch, die haar van donsveeren beroofde. De musch heeft tegen Mei behoefte aan zachtwarm nestbekleedsel en gaat waarschijnlijk daarom op „schobberdebonk" uit. De miLS achtervolgt de zich in steeds wil der vlucht voortspoedende duif, totdat zij zooveel dons in haren bek heeft als zij kan vervoeren. hotelhouder Landau te Weenen is tot de kolos sale boete van 500,000 veroor deeld wegens te lage opgaven van de inkomstenbelasting. Hij heeft zich tot de regeering ge wend om vermindering van boe te te verkrijgen, maar dat schijnt hem niet te helpen. - Een schelpenbaggeraar ving gisteren aan het strand van Sche- veningen een springlevenden zalm van de grootste soort, ruim een meter lang, wat voorzeker een zeldzame vangst is. Vijftig jaar geleden: - DAK VAN EEN SCHOOL IN GESTORT. Tengevolge van den zwaren sneeuwval is het dak van het gymnastieklokaal eener school in de Japansche prefectuur Akita ingestort. In het lokaal bevonden zich 62 kinderen. Zes kwamen om het leven, terwijl zeven kinderen ernstig gewond werden. - DE ZOMERTIJD IN BELGIE. De zomertijd zal in België op Zondag 27 Maart aanvangen, dit is veertien dagen vroeger dan in September bij Koninklijk besluit werd bepaald. -LEIDSCH M DAGBLAD - ALPHENS ggg DAGBLAD- HOOFDKANTOOR Witta Singel 1. Leiden 071-144941. Directeur: G. Koopman. Adjunct-directeur: N. Quakernaat. REGIOKANTOREN Julianastraat 19, 2405 CG. Alphen a/d Rijn, 01720-9: NABEZORGING ma.-vrij18.00-19.30 uur 071-123143. zaterdag13.00-14.00 uur 071-123143. POSTAORESSEN Postbus 54, 2300 AB Leiden. Postbus 83, 2400 AB Alphen a/d Rijn. TELEFAX Leiden 071-143480. Alphen 01720-73933. ABONNEESERVICE Nieuwe abonnementen, wijzigingen, betalin- ABONNEMENTEN per kwartaal, aan huis bezorgd70.95 per post (binnenland)103.90 per post (buitonland)293.30 per half jaar. aan huis bezorgd141.90 per post (binnenland) 208.05 per jaar. aan huis bezorgd270.25 per post (binnenland)402.25 losse nummors (alle dagen; Prijzen incl. b.t.w. Abonnementsgelden dienen bij vooruitbeta- geNjk. i. Restitutie Is n dag ing; strijken opzegging is ontvangen, wordt het abonne ment automatisch verlengd. t.n.v. Damiate Holding BV te Haarlem Gemiddelde oplage per dag 50.200 e ADVERTENTIES (behalve Sleuteltjes) ma.-vrij. van 8.00-17.00 SLEUTELTJES ma.-vrij. van 8.00-19.30 uur 071-143545. REDACTIE (niet voor nabezorging) Hoofdredacteur: drs. J.W.E. Metselaar. Adj. hoofdredacteur: R.D. Paauw. Alg. redactiechef: A. van Leeuwen. Plv. alg. redactiechef: H. Houtman. Stad: H.G. van der Post. 071-893252. Regio Leiden: M. de Graaff. 070-652201. Duin- en bollenstreek: H.I.J. Veldhuizen, 01720-43360. Alphen- J.P.A. Preenen, 071-893819. Bin./Buitenl./Econ.: W. Fortuyn. Sport: A. van Kaam. Features/Extra- W. Schrama. Foto-red. W. Dijkman. KABELKRANT Redactie 071-144941. Advertenties 071-121942. of 071-144941. Ongevallcndienst Elke dag Acadermsch Ziekenhuis be halve van dinsdag 13.00 tot woensdag 13.00 uur (Diaconessenhuis) en van vrijdag 13.00 tot zaterdag 13.00 uur (Elisabeth Ziekenhuis) EHBO zieken huis Rijnoord elke dag geopend. Bezoekuren Diaconessenhuis nel. 071-178178): dagelijks 16.00-17.00 uur en 18.30-19.30 uur. Afdeling intensieve zorg 10.30-11.00 uur en 19.00-19.30 uur en na overleg. St. Elisabeth 071-899250): 14.00-14.45 uur Klasse afd. 14.00-14.45 uur Kraamafdeling 15.00-15.45 uur en 1Ö.3U-.19.JU uur, alleen voor vaders bovendien van 19.30-21:00 uur. Afdeling CCU (hartbewaking): 14.00-14.30 uur en 19.00-19.30 uur. Intensieve verpleging: 14.00-14.30 en 18.30-19.30 uur. 11.15-12.00 uur, n 18.30-19.30 uur. gynaecologie: Academisch Ziekenhuis (tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur. Avondbezoekuur afdeling Verlos kunde 18.00-19.00 uur. Prematurenafdeling in overleg door lopend bezoek mogelijk. Ernstige patiënten: wanneer doorlo pend bezoek wordt toegestaan kun nen speciale kaarten worden ver- Kinderafdelingèn: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruime t bezoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige. Voor andere bezoekers gelden de vol gende tijden: keel-, neus- en oorheel kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur: oogheelkunde en 15.15-17.00 uur; babyzaal en boxen afdeling: volgens afspraak met de hoofdverpleegkundige. Rijnoord (tel. 01720-33771): 14-30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur. Extra bezoek hartbewaking: 11.00-11.30 uur. Kraamafdeling: bezoek voor vaders gehele dag in overleg met hoofd afde ling. Overigen van 14.30-15.15 en van 18.30-19.30 uur. Kinderafdeling: bezoek voor ouders gehele dag in overleg met hoofd afde ling. Overigen van 14.30-15.30 uur. HEEFT HET ZENPIN6SWERK IN PE PERPE WERELP WRUCHT /IRSEIA/ORREN WAN NEER CE /WENSEN PA4R HET WARB <58 - UXf HEBBEN AA N(SE- NOMEN,,. KRIU6EN ZE OOK ZIN IN PEPSI COIA IK BEN ERUIT/ NEE. W-4CHT NOU EVEN. W4T V/ND JE V/IN EEN OJDWOl-- MNDSE NMtA VOOK DE 9A- By/TMtf -<SIÜ5BRECWT"OF ~MPEUXU"?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 20