Verplicht afkicken
wettelijk probleem
Kamermeerderheid steunt
'noodaanpak' cellentekort
'Laten we zonder haat uiteen gaan'
Deskundigen kritisch
over insuline-pen
Zeggenschap kind in
regeling omgangsrecht
Haagse arts berispt voor
onzorgvuldige euthanasie
Kamer stemt in met
eenvoudiger scheiden
Dees: geen nieuw overleg
over prijzen medicijnen
DONDERDAG 21 JANUARI 1988
'8i
PAGINA 3
Verslaafden nauwelijks te dwingen
DEN HAAG (GPD/ANP) - De overheid beschikt nauwelijks over wettelijke mogelijkhe
den om verslaafden aan drugs en alcohol te dwingen af te kicken. Alleen de Krankzinni
genwet en het wetsvoorstel 'Bijzondere opneming in psychiatrische ziekenhuizen' geven
de overheid het recht om in bepaalde gevallen mensen tegen hun wil op te nemen. Dat
schrijven minister Korthals Altes (justitie) en staatssecretaris Dees (WVC) in de notitie
'Dwang en drang in de hulpverlening aan verslaafden', die gisteren aan de Tweede Kamer
is gezonden.
ENSCHEDE (ANP) - Het gebruik
van de insuline-pen die de Deense
firma Nordisk deze maand in Ne
derland heeft geïntroduceerd voor
het toedienen van langwerkende
insuline, kan zonder goede grote ri
sico's opleveren voor de gezond
heid van suikerpatiënten. Bij het
regelen van de dosis insuline kun
nen vrij gemakkelijk fouten wor
den gemaakt, onder andere door
dat de aanduiding op de pen klein
is vermeld. Hierdoor lopen vooral
oudere mensen, die bij voorbeeld
slechtziend zijn, het gevaar dat hen
te veel of te weinig insuline wordt
toegediend. Zo kunnen zij infecties
oplopen en last krijgen van te hoge
of te lage bloedsuikers.
Dit hebben dr. J. Lekkerkerker
en P. Spooren, internisten van de
Stichting Samenwerkende Zieken
huizen, gisteren in Enschede ver
klaard tijdens een persbijeen
komst. Zij zijn de afgelopen dagen
overstelpt met vragen van patiën
ten over de kranteberichten waarin
de de bewuste pen werd geïntrodu
ceerd. De eerste 10.000 pennen
(waarde ongeveer 100 gulden per
stuk) stelt Nordisk gratis ter be
schikking aan suikerpatiënten. De
apparaatjes zijn overigens alleen
geschikt voor insuline die deze fir
ma produceert.
Op zichzelf betekent de pen vol
gens Lekkerkerker en Spooren en
de verpleegkundige mevrouw A.
van Dijk "een aanwinst" omdat het
toedienen van insuline er gemak
kelijker door wordt. Maar de firma
Nordisk heeft naar hun mening de
pen op een onverantwoorde wijze
gespresenteerd. Nog afgezien van
de verwerpelijke tam tam - "het
leek wel reclame voor een wasmid
del" - heeft het bedrijf volgens de
specialisten de fout gemaakt de
pen direct op grote schaal onder
patiënten te willen verspreiden.
''Medici hadden eerst ervaring
met het nieuwe instrument moeten
opdoen zoals dat met de pennen
voor kortwerkende insuline het ge-
Voor het kabinet blijft als uitgangs
punt gelden dat verslaafden zelf
verantwoordelijk zijn voor hun
handelen. Er is voor de bewindslie
den geen reden om de wet op dit
punt te wijzigen. Dwang is niet mo
gelijk, drang daarentegen wel.
Daarom willen de bewindslieden
meer druk op verslaafden uitoefe
nen om vrijwillig af te kicken.
Vooral Justitie kan via Openbaar
Ministerie en rechtbank druk uit
oefenen op verslaafden om hulp te
accepteren. Een voorlopige hech
tenis of een voorwaardelijke ver
oordeling kan worden geschorst,
als de verslaafde bereid is zich in
een kliniek te laten opnemen. Om
dat het gebruik van alcohol en verslaafden aan harddrugs
drugs vaak tot crimineel gedrag
leidt, heeft het ministerie van justi
tie een aantal mogelijkheden om
verslaafden aanpakken.
In Rotterdam begint binnenkort
een experiment, waarbij de voorlo- AmsTeriamse fr'acües
pige hechtenis wordt opgeschort en i
als de verslaafde gedetineerde isoiatie
deelneemt aan een ontwennings
programma en aan speciale werk-
projecten. In gevangenissen zal het lAttTatief'cu lmlpvelle.
gebruik van drugs zoveel mogelijk ning beter teJ ,aten samenw'Jerken
wordt steeds luider. Zo hebben de
het CDA
de WD de mogelijkheid van
deze mensen bepleit.
Vanuit de Jellinek-kliniek en de
Amsterdamse GG&GD komt het
justitie en hulpverle-
dÏSjEt Ëïn junk moet dan voortdurend
de keuze van afkicken of straf
uitzitten worden gesteld. In een ge
meentelijke notitie wordt op deze
suggestie ingehaakt.
drugsafdeling
invoeren van drugsvrije afdelin
gen.
Straatjunks
De gemeente Amsterdam wil
samenwerking met jusititie de GgIGDheTft^vóorges'teld
straatjunks aanpakken die voor junks die er lichamelijk slecht aan
overlast in de binnenstad zorgen. toe zijn en keer k h 12ie
L eHHge dulzenden kenhuis moeten wegens overdo-
verslaafden aan harddrugs van wie verplicht te laten opnemen
een aantal gro e overlast veroor- middels een zogenoemde 7nbewa.
zaakt in het Wallengebied, de Zee- ringstemng. De burgemeester kan
dijk en de Bijlmer. De roep om har- --
verplicht stellen zich te la-
DEN HAAG (GPD) - Kinderen die
niet tevreden zijn met de omgangs
regeling met een van hun geschei
den ouders willen veranderen,
kunnen in de toekomst zelfstandig
naar de rechter stappen. De over
grote meerderheid van de Kamer
vindt dat minderjarigen deze mo
gelijkheid moeten krijgen. Staats
secretaris Korte (justitie) zal zich,
ondanks haar bezwaren, niet tegen
deze wetswijziging verzetten.
Tijdens de voortzetting van het
debat over het omgangsrecht tus
sen kinderen en hun gescheiden
ouders, bleek gisteren dat nu ook
het CDA voorstander is van de mo
gelijkheid voor kinderen om naar
de rechter te stappen. In tegenstel
ling tot PvdA, VVD, D66 en klein
links vindt het CDA echter dat dat
recht alleen aan kinderen boven
twaalf jaar moet worden gegeven.
Nu de meerderheid vindt dat de
rechter moet uitmaken of het ver
zoek van een kind serieus genoeg is
om in behandeling te worden geno
men, zal er geen leeftijdsgrens in
Kamerlid zwanger
Het PSP-Tweede Kamerlid An
dree van Es (PSP) is zwanger. Zij
zal ten minste gedurende enige we
ken voor en na de bevalling uit de
Tweede Kamer moeten en waar
schijnlijk worden vervangen door
haar opvolger op de verkiezings
lijst, het ex-kamerlid Wilbert Wil-
lems. Officieel moet zij ontslag uit
de Kamer nemen. Intern, binnen
de PSP, kan echter wordën afge
sproken dat ze zelf aangeeft wan
neer ze weer terug wil in de Kamer.
Haar tijdelijke opvolger zou zich
dan kunnen terugtrekken.
Naaktschilderij
Op initiatief van enkele ambte
naren is tot grote woede van de ma
ker een schilderij van een liggend
vrouwelijk naakt uit het gemeente
huis van Castricum verwijderd.
Volgens een gemeentewoordvoer
der hadden zowel enkele ambtena
ren als bezoekers zich gestoord aan
het grote formaat (ruim twee bij
drie meter), de felle kleuren, de
zeer opvallende plaatsing en de af
beelding van het doek.
Zwei Lulis
Voor de rechtbank in Keulen
stonden gisteren twee carnavaldu
o's tegenover elkaar: het vermaar
de Keulse duo 'Colonia-Duett' en
hun imitatoren uit het Limburgse
Simpelveld, 'Die Zwei Lulis'. De
'Lulis' imiteren al jaren de profs uit
Keulen en dat hing het 'Colonia-
Duett' de keel uit. De rechter was
het met hen eens: deze vorm van
imitatie is ontoelaatbaar, en een
schending van het auteursrecht.
Bij herhaling dreigt een boete tot
maximaal 500.000 mark.
Hengelaars
Een politieteam samengesteld
uit verschillende Drentse korpsen
gaat een landelijk opererende ben
de te lijf die het heeft voorzien op
girobetaalkaarten. Er zijn inmid
dels negen Amsterdammers opge
pakt, onder wie een aantal helers.
Dit op initiatief van de Asser ge
meentepolitie die de Amsterdamse
plaag meer dan zat was. In korte
tijd sloeg de bende tientallen keren
toe in de Drentse hoofdstad. Ge
schat wordt dat landelijk honder
den pakjes betaalkaarten uit brie
venbussen van flats zijn gehen
geld.
Vrouw en studie
Het aantal vrouwen dat met suc
ces een universitaire studie afrondt
is sinds 1967 aanmerkelijk beter
geworden, terwijl onder mannelij
ke studenten het studierendement
de laatste jaren slechter is gewor
den. Dat blijkt uit een onderzoek
van drs. R. Reerink waarop zij van
daag promoveert aan de Katholie
ke Universiteit in Nijmegen.
de maatregelen tegen deze mensen ten opnemen in een psychiatrische
inrichting voor een maximale pe
riode van drie weken. De toelaat
baarheid hiervan wordt tussentijds
door de rechter getoetst. Volgens
een woordvoerder van de gemeen
telijke drugsafdeling zouden "eni
ge tientallen junks voor een derge
lijke verplichte opname in aanmer
king kunnen komen".
Ook zal meer aandacht worden
besteed aan de verspreiding van
aids onder heroïneprostituees.
"Dit probleem neemt snel in om
vang toe, met name onder buiten-
de wet worden opgenomen. Het
CDA zag gisteren dan ook af van
een eigen wijzigingsvoorstel, nu
duidelijk is dat dat toch geen meer
derheid zal halen.
Staatssecretaris Korte had grote landse druggebruikers. Op het
bezwaren tegen het voorstel
PvdA om het mogelijk te maken
dat kinderen naar de rechter kun
nen stappen. Zij vindt dat dit de
sfeer tussen ouders en kinderen
ernstig kan schaden. Bovendien is
zij bang dat de werkdruk op de kin
derrechters te groot zal worden. De
Kamer was echter niet gevoelig
voor die argumenten. De meeste
woordvoerders (behalve de kleine
christelijke partijen) vinden dat de
rechtsongelijkheid tussen kinde
ren en hun gescheiden ouders te
groot zou worden, wanneer de kin
deren niet zelfstandig naar de rech
ter kunnen stappen. De staatsse
cretaris hield vast aan haar bezwa
ren, maar zei de wens van de meer
derheid van de Kamer te zullen res
pecteren.
GG&GD-spreekuur voor buiten
landers blijkt 55 procent van deze
groep seropositief te zijn", aldus de
gemeentelijke notitie.
BENDE - Tweeëntwintig arrésta-
ties en twintig opgehelderde zaken
vormen het resultaat van een on
derzoek door een rechercheteam,
dat sedert december opereerde
vanuit het hoofdbureau van de
Apeldoornse gemeentepolitie. Het
team heeft hiermee een reeks dief
stallen in zomerhuisjes, insluipin
gen in bedrijven en kantoren, ver
duisteringen en oplichtingsaffaires
in heel Gelderland tot klaarheid ge
bracht. Onder de 22 aanhoudingen
bevinden zich zeven van inbraak
verdachte personen, alsmede alle
helers.
DEN HAAG (ANP) - Het Medisch
Tuchtcollege heeft een arts uit Den
Haag berispt wegens het doden
van patiënten in het Haagse ver
pleeghuis De Terp zonder dat hij
aan de voor euthanasie gestelde ei
sen heeft voldaan. De arts spoot in
1983 en 1984 een aantal patiënten in
met insuline. Deze patiënten lagen
in coma en waren medisch opgege
ven. De arts werd hiervoor straf
rechtelijk vervolgd, maar door de
rechter op juridische gronden vrij
gesproken.
De voorwaarden voor euthanasie
zijn volgens het Medisch Tuchtcol
lege dat de patiënt er uitdrukkelijk
om vraagt, dat er diepgaand over
leg heeft plaats gevonden met zo
wel de patiënt als met een tweede
arts en dat de arts alles nauwkeurig
opschrijft. Al deze regels zijn door
de betrokken arts onvoldoende na
geleefd, zo stelt het college.
Ook het invullen van een verkla-
DEN HAAG (ANP) - De Tweede
Kamer stemt in met een aantal
maatregelen om rechtszaken over
echtscheidingen eenvoudiger en
sneller te laten verlopen. Belang
rijkste daarvan is dat de verplich
ting een advocaat in te schakelen
vervalt, als beide partijen het over
de scheiding eens zijn. De partijen
hoeven elkaar dan ook niet meer te
dagvaarden, maar kunnen een ge
zamenlijk verzoekschrift indienen
bij de rechtbank. PvdA en WD
vrezen wel dat de werklast voor de
rechter door de maatregelen toe
neemt.
De WD, die van de grote partij
en de meeste moeite met het wets
ontwerp heeft gehad, gaat toch ak
koord met het voorstel. WD-ka-
merlid Korthals hield ook gisteren
tijdens het debat nog staande dat
DEN HAAG - Een groep van oud-verzetsstrijders en initatïefnemers van de Februaristaking ïn 1942 (een sta
king uit protest tegen het wegvoeren van joden) heeft gisteren voor de Israëlische ambassade in Den Haag gepro
testeerd tegen het optreden van Israël tegen Palestijnen. Ook vindt men dat Israël de door haar bezette gebieden
moet verlaten. (foto ANP)
Verbijstering bij gevangenispersoneel
ring als zouden de patiënten een
natuurlijke dood zijn gestorven
noemt het college onjuist. De arts
wist dat de dood was veroorzaakt
door het inspuiten van insuline.
Het handelen van de arts was ver
der in medisch opzicht zinloos, om
dat "de patiënten hoe dan ook bin
nen korte tijd zouden zijn overle
den en diep in coma lagen".
Het Medisch Tuchtcollege achtte
de handelwijze van de man ernstig
genoeg om de man voor enige
maanden als arts te schorsen. Hij
heeft echter al enige maanden in
voorarrest gezeten tijdens de be
handeling van zijn strafzaak door
de rechtbank, terwijl ook de publi
citeit "zeer belastend moet zijn ge
weest", aldus het college. Dit was
voor het college reden om met een
berisping te volstaan. Na de de vrij
spraak door de rechtbank heeft de
arts de uitoefening van zijn beroep
weer opgepakt.
DEN HAAG (ANP) - Beide rege
ringsfracties CDA en WD hebben
positief gereageerd op de voorstel
len van minister Korthals Altes
(justitie) om een eind te maken aan
het cellentekort. Vrijlating op
borgtocht wordt door het CDA niet
geheel afgewezen, op voorwaarde
dat voorbeeld verdachten van
drugshandel, moord en verkrach
ting van deze mogelijkheid worden
uitgesloten. Ook steunt het CDA de
gedachte verdachten huisarrest op
te leggen.
De WD'er Korthals noemt de
voorstellen van de minister be
spreekbaar. Het plaatsen van twee
gedetineerden in één cel kan hij als
een tijdelijke overgangs- en nood
maatregel accepteren. Borgtocht
zou in zijn ogen gekoppeld moeten
worden aan het inkomen van de
betrokkenen. "Het kan niet zo zijn
dat rijken wel op borgtocht weg
kunnen en de armen niet", aldus
Korthals. Zijn PvdA-collega Kosto
wijst de plannen van Korthals Al-
de advocaat "een wezenlijke en
controlerende" rol heeft in echt
scheidingszaken. De kleine rechtse
fracties zullen tegen de voorstellen
van staatssecretaris Korte-Van He
mel stemmen. Zij vinden dat schei
den wordt vergemakkelijkt en
spraken van "aftakeling" en "uit
holling" van het huwelijk. De
staatssecretaris antwoordt de Ka
mer vandaag.
De Nederlandse Orde van Advo
caten vindt dat het wetsvoorstel ve
le eenvoudige mogelijkheden tot
misbruik biedt. De rechtszeker
heid kan volgens de orde alleen
blijven bestaan als de verplichte
rechtsbijstand door een advocaat
blijft gehandhaafd of ten minste
een aantal andere controlemoge
lijkheden wordt ingebouwd.
tes geheel van de hand. Ook de
fractie van D66 heeft bezwaren te
gen de voorstellen.
Korthals Altes houdt vast aan
zijn plan een beperkt aantal gedeti
neerden met z'n tweeën in één cel
te plaatsen. De bewindsman bena
drukt dat het plaatsen van twee ge
detineerden in één cel in gesloten
inrichtingen uiterst onwenselijk is.
Nieuwe maatregelen daartoe zul
len dan ook alleen gelden tot 1990.
Dan moeten het cellentekort zijn
weggewerkt.
Korthals Altes wil ook de begin
maart te openen inrichting te Gra
ve in zijn geheel bestemmen tot
huis van bewaring, zodat er geen
120 maar 240 plaatsen worden toe
gevoegd aan de cellencapaciteit
voor het uitvoeren van de voorlopi
ge hechtenis. Justitie zal volgens
de minister onderzoeken wat de
mogelijkheden zijn voor het invoe
ren van een regeling voor het onder
een borgsom op vrije voeten stellen
van een verdachte. Ook zal de mo
gelijkheid voor het electronisch
huisarrest nader worden bestu
deerd.
De centrales van overheidsper
soneel en de gevangenisdirecteu
ren toonden zich gisteren zeer te
leurgesteld over de voorstellen.
Van alle kanten komt de kritiek dat
de bewindslieden voorbij gaan aan
de alternatieve voorstellen die
dinsdag aan hen zijn aangeboden.
De ACOP (AbvaKabo), CCOOP
(CFO), AC en CMHA zeggen "met
verbijstering kennis te hebben ge
nomen" van de opvattingen van de
minister.
CFO-bestuurder Hagedoorn
windt zich op over de wel erg snelle
reactie van Justitie: "Kennelijk lag
de brief al klaar". Volgens hem
hebben de bonden dinsdagmiddag
laat nog een exacte uitwerking van
hun alternatieven aan de minister
voorgelegd, gericht op extra ruim
te tot ten minste 200 cellen voor
zware gedetineerden, "veel meer
dus dan de beoogde doelstelling
van 100 tot 120 extra cellen".
In de alternatieven van de cen
trales lag onder andere het idee po
litiecellen de status van een cel in
het Huis van bewaring te geven en
andere overheidsgebouwen te ge
bruiken. Voor de bonden is de brief
aan de Kamer aanleiding door te
gaan met de voorbereidingen voor
acties.
val was. We zijn nu overrompeld,
weten nog niet precies hoe de pen
werkt, laat staan de patiënten", zo
stellen zij.
In de komende weken willen zij
onderzoeken hoe vaak patronen
van de pen moeten worden vervan
gen en met welke frequentie de
naald van het instrument dient te
worden verwisseld. "Patiënten die
nu zelf zo n pen bestellen en hem
gaan gebruiken lopen het risico dat
ze de naald te weinig verwisselen
en onvoldoende insuline binnen
krijgen", vrezen de Enschedese
deskundigen.
Lekkerkerker, Spooren en Van
Dijk verwachten dat het gebruik
van de pen zoveel vaardigheid ver
eist dat deze voor hoogbejaarden
niet geschikt is. Daarom is volgens
hen ten onrechte de indruk gewekt
dat alle suikerpatiënten die lang
werkende insuline nodig hebben,
baat hebben bij de nieuwe pen.
Rechercheteam
in Heijn-zaak
ingekrompen
HAARLEM (GPD) - Het regionale
recherchebijstandsteam dat zich
bezighoudt met de ontvoering van
Ahold-topman Gerrit Jan Heijn,
wordt met ingang van volgende
week ingekrompen. De sterkte
gaat van 60 naar ongeveer 40 men
sen. De Amsterdamse procureur-
generaal mr. J. de Ruiter heeft dit
gisteren besloten.
De politie wordt steeds pessimis
tischer over een goede afloop van
deze ontvoeringszaak. Het onder
zoek, inclusief de landelijke zoek
actie naar de verblijfplaats van
Gerrit Jan Heijn waaraan plaatse
lijke politiekorpsen meewerken,
heeft tot nu toe niets opgeleverd.
VVD moet
bezuinigen
DEN HAAG (GPD) De WD
moet drastisch bezuinigen. Door
het dalend aantal leden dreigt voor
de partij een tekort van 1,4 miljoen
gulden over vier jaar. Door verho
ging van de contributie en bezuini
ging op het partij apparaat hoopt
het bestuur van de VVD dit tekort
op te vangen.
Het ledenverlies is in 1984 begon
nen, toen WD-minister Gijs van
Aardenne als 'aangeschoten wild'
door het leven moest, nadat hij van
de Tweede Kamer ernstige kritiek
had gekregen op zijn rol in de RSV-
affaire. Ook de affaires die daarna
volgden binnen de partij en de ru
zies tussen Tweede-Kamerfractie
en liberale ministers, deden de par
tij geen goed.
Op haar hoogtepunt had de WD
ruim 100.000 leden. Nu zijn dat er
nog maar 75.000, een verlies van
een kwart in vier jaar. Een leden
werfactie moet weer enig soelaas
bieden, maar op korte termijn kost
dat alleen maar geld, in plaats dat
het geld oplevert.
Een organisatie-adviesbureau
zal worden ingehuurd om de orga
nisatie van het partijbureau doel
matiger te maken. Bovendien moet
er bezuinigd worden op voorlich
ting, scholing, de organisatie
'Vrouw in de VVD' en de Telders-
stichting, het wetenschappelijk
bureau van de WD. Uit bezuini
gingen hoopt de WD een half mil
joen te halen en de verhoging van
de contributie (25 gulden per lid)
moet een miljoen opleveren.
(Vervolg pagina 1)
DEN HAAG (GPD/ANP) - Staats
secretaris Dees voelt weinig voor
het voorstel van CDA en WD om
opnieuw met de ziekenfondsen en
de geneesmiddelenfabrikanten te
overleggen over de medicijnprij
zen. Dees wil een zogeheten stelsel
van ijkprijzen (laagst mogelijke ta
rief voor een bepaald middel) in
voeren. Maar de Ziekenfondsraad
heeft zich daar unaniem tegen ver
zet en de regeringsfracties ver
wachten er ook veel (uitvoerings
problemen mee.
Dees zei dat hij na het laatste ge
sprek met de twee organisaties (10
december) niets meer had gehoord.
Hij is er niet van overtuigd dat een
prijsbevriezing voor drie jaar (zoals
werd aangeboden) bijdraagt tot de
besparingen die hij wil doorvoe
ren. Inmiddels wordt de genees
middelenvoorziening veel te duur.
Met West-Duitsland heeft ons land
de hoogste prijzen van Europa; de
Bondsrepubliek denkt ook aan ijk
prijzen.
De bewindsman ziet geen enkel
alternatief. Hij zei met wel 14 be
trokken partijen overleg over deze
kwestie te hebben-gevoerd. Die be
trokkenen zijn uiterst verdeeld.
CDA, WD en PvdA willen ook
dat Dees het bouwbeleid voor de
gezondheidszorg verandert. Bij
motie vroegen ze hem projecten
die 'exploitatieverlagend' zijn ge
heel vrij te laten. Daarbij gaat het
onder meer om nieuwe (fusie)zie-
kenhuizen die minder bedden tel
len dan de oude. Dan kunnen tot
1990 meer verpleeghuizen, zwak
zinnigeninrichtingen en psychia
trische ziekenhuizen worden ge
bouwd of vernieuwd, waarvoor de
plannen nu op uitvoering wachten.
Beide regeringspartijen willen
via een motie bereiken dat het Ne
derlands Kanker Instituut in Am
sterdam één miljoen gulden subsi
die meer krijgt vanwege zijn finan
ciële problemen. Dees voelt daar
echter niet veel voor.
Kapo-Oberkapo De Rijke tijdens oorlogsmisdaden- proces:
Flinke smokkel op Schiphol
SCHIPHOL (ANP) - Slechts een heel klein deel van de reizigers die op
Schiphol aankomen zijn zo "eerlijk" of "deskundig" goederen waarover
invoerrechten en accijnzen moeten worden betaald aan de douane in de
aankomsthal te melden. De controle van de bagage van aankomenden die
"niets" hadden aan te geven heeft de schatkist in 1987 een bedrag van
1.871.000 gulden aan rechten opgeleverd. De boetes vanwege het niet-
aangeven van die goederen leverde nog eens 1,1 miljoen gulden op. Dit
zijn enkele cijfers uit het jaaroverzicht 1987 van de douane op Schiphol.
De controle van passagiers en hun bagage in de aankomsthal heeft ook
het afgelopen jaar weer een recordhoeveelheid hard drugs opgeleverd. In
1987 vond de douane 388 kilo hard drugs, die grotendeels zat verborgen in
de bagage van aangekomen passagiers. Soft drugs werden meestal als
vrachtzending ons land binnengesmokkeld.
DEN HAAG (ANP) - "Laat me
alstublieft naar huis teruggaan, ik
houd het niet meer uit. Laten we,
na wat we gisteren en vandaag heb
ben gehoord, zonder haat uiteen
gaan". Dat zei de van oorlogsmis
daden en misdaden tegen de men
selijkheid verdachte M. de Rijke
gisteren voor de rechtbank in Den
Haag.
Het was zijn 'laatste woord' in de
strafzaak die twee dagen heeft ge
duurd. Officier van justitie mr. F.
van Straelen eiste dinsdag vijf jaar
gevangenisstraf tegen 68-jarige
man. Volgens hem heeft De Rijke
één jood de dood ingejaagd en an
deren, joden en niet-joden, zwaar
mishandeld en vernederd.
Hevig geëmotioneerd vertelde
De Rijke gisteren dat hij aan het be
gin van de oorlog wegens handel in
bonnen door het gerechtshof in
Den Haag tot drie jaar cel was ver
oordeeld. Hij had zijn afnemers
niet willen verraden omdat daar
onderduikers bij waren. "Ik heb
nooit kunnen denken dat ik in zo'n
kamp zou komen. De Nederlandse
rechter had dat nooit mogen toe
staan".
Het door De Rijke bedoelde
kamp was Arbeitseinsatzlager Eri-
ka in Ommen. Daar zijn 2.300 men
sen terecht gekomen die door de
Nederlandse justitie wegens eco
nomische delicten waren veroor
deeld en niet meer in de reguliere
gevangenissen terecht konden. Er-
ika was ingericht door een assis
tent van Seyss-Inquart en de scep
ter werd er gezwaaid door de Duit
ser Werner Schwier. De nationaal-
socialistische kampleiding wees
Kapo's en Oberkapo's aan. Zij
moesten toezicht houden op mede
gevangenen. De Rijke zou zijn
vermeende misdaden als Kapo en
Oberkapo hebben gepleegd.
De officier van justitie stelde
dinsdag dat De Rijke zijn daden
had begaan als ambtenaar in dienst
van de vijand. Als hij inderdaad als
Kapo en Oberkapo ambtenaar was
geldt dat als een strafverzwarende
omstandigheid. Die strafverzwa
rende omstandigheid had de offi
cier nodig om De Rijkes daden te
kunnen indelen bij die waarop een
maximum straf van 15 jaar staat.
Alleen daden waarop een maxi
mum straf van 15 jaar cel of meer
staat zijn niet sinds 1971 verjaard.
De raadsman van De Rijke, mr
J. Sjöcrona, betoogde echter dat
zijn cliënt als Kapo en Oberkapo
geen ambtenaar in dienst van de
vijand was, maar gewoon een ge
vangene van de Nederlandse justi
tie. Als de advocaat daarin van de
rechtbank gelijk krijgt, blijft van
de zaak vrij weinig over. Dan zijn
De Rijkes daden verjaard. Sjöcro
na wees er verder nog eens op dat
De Rijke pas Kapo werd nadat hij
zelf mishandelingen had onder
gaan.
De bijzondere strafkamer van de
rechtbank in Den Haag doet 1 fe
bruari uitspraak.
