Dees onder
vuur van
hele Kamer
Vredesactivisten willen BVD
dwingen tot inzage dossiers
'TMOOISTE OPRUIMINGSKADO
DAT U UZELF KUNT SCHENKEN!
i)Hulshoff
'Geen extra tandartspremie'
f 1.150.-*
f 1.350.-*
f 1.450.-*
Ontslagplan ziekenhuis
door OR aangevochten
Deetman wil
top ministerie
vervangen
ABN bouwt
sluis tegen
bankoverval
CDA wil opheldering over
weigering verhuizing l)ik
I WOENSDAG 20 JANUARI 1988
B—rUTTI 11
PAGINA 3
DEN HAAG (GPD) - Een meerderheid van PvdA en CDA
blijft tegen het plan van staatssecretaris Dees om zieken
fondsverzekerden een extra premie te laten betalen voor
de tandarts. Door volwassenen 60 gulden en kinderen 30
gulden per jaar extra te laten betalen, wil Dees 500 miljoen
gulden binnenhalen. In hun kritiek wijzen beide partijen
op de lastenverzwaring voor de laagste inkomensgroepen.
Vrijwel alle fracties vinden dat maatregelen nodig zijn te
gen de hoge premies die particulier verzekerde bejaarden
moeten gaan betalen.
DEN HAAG (GPD) - Gaat het
staatsbelang boven de privacy van
de burger? Dat is de vraag waar de
Raad van State zich morgen voor
gesteld ziet wanneer 14 activisten
uit de vredesbeweging en een anti
militaristische organisatie met een
beroep op de Wet Openbaarheid
Bestuur inzage eisen in hun BVD-
dossiers. Het ministerie van bin
nenlandse zaken doet er alles aan
om dat te voorkomen. Sterker nog:
men wil zelfs niet zeggen of er wel
dossiers van de betreffende perso
nen bestaan. Volgens mr. C.R.
Niessen, chef van de stafafdeling
contitutionele zaken en wetgeving,
brengt dat de staatsveiligheid in
gevaar.
Eind 1984 braken leden van de
anti-militaristische actiegroep On-
kruit in in een kantoor van het mili
taire Contra Inlichtingen Detache
ment (CID) in de Knoopkazerne in
Utrecht. Daarbij stalen ze een aan
tal geheime documenten waaruit
bleek dat de inlichtingendienst
zeer veel belangstelling had voor
het doen en laten van een groot
aantal activisten.
De belangstelling van de militai
re inlichtingendienst was zeer
ruim: men hield krakers in de ga
ten. maar ook mensen van Pax
Christi, het IKV, Kerk en Vrede en
zelfs het Comité Kindervuist. Bo
vendien werd uit de papieren dui
delijk dat er samenwerking tussen
de CID en de BVD bestond.
"Er stonden mensen op de lijst
die alleen maar aan voorlichting
deden, demonstranten en actieve
krakers. Als je die lijst bekijkt, kan
iedereen die een beetje actief is er
eigenlijk onder vallen", aldus Trix
van Vugt, een van de mensen die
de procedure bij de Raad van State
heeft aangespannen.
Van Vugt vindt het bestaan van
inlichtingendiensten eigenlijk een Volgens hem hebben burgers c
voor gegevens de diensten over
personen verzamelen. Een burger
heeft op dit moment geen enkele
mogelijkheid om zich te verweren
tegen verkeerde gegevens in een
BVD-dossier. Die gegevens kun
nen echter wel belangrijke gevol
gen hebben. Sollicitanten naar ver-
trouwenlijke functies bij de over
heid worden bijvoorbeeld door de
inlichtingendienst gescreend.
Niessen erkent dat er een zekere
spanning heerst tussen de geheim
houding die de BVD wenst en de
democratische rechtsbeginselen.
slechte zaak. Maar als ze dan toch
nodig zijn, vindt ze dat op zijn
minst controleerbaar moet zijn wat
zekere mogelijkheid
het idee hebben
BVD-dossier hen in de pro
blemen brengt, kunnen ze zich tot
de Nationale Ombudsman of tot de
Vaste Tweede Kamercommissie
voor inlichtingen- en veiligheids
diensten wenden. Beide instanties
mogen de BVD-dossiers inzien.
Om te achterhalen of het dossier
correct is, helpt zo'n klacht overi
gens niet. De Kamercommissie en
de Ombudsman hebben ook een
geheimhoudingsplicht en mogen
de klager niet vertellen wat in het
dossier staat. Ze kunnen dus ook
niet nagaan of er onjuistheden in
de dossiers staan. Het enige dat ze
kunnen doen, is nagaan of de BVD
niet onrechtmatig heeft gehandeld
ten opzichte van de klager, of de
dienst zich kortom aan de regeltjes
heeft gehouden.
Niessen wil er niet van horen dat
de BVD fouten kan maken. En zo
ja, dan is dat pech voor de burger,
dat is het spanningsveld dat vol
gens hem nu eenmaal onvermijde
lijk is. Hij geeft toe dat de privacy
geschonden wordt als BVD'ers
zich met iemands leven bezig gaan
houden. Volgens hem erkent ook
het Europese Hof het recht van in
lichtingendiensten om het doen en
laten van privé-personen na te
gaan als die een gevaar voor de
staatsveiligheid vormen. Het is aan
de Tweede Kamer om te beoorde
len of de inlichtingendiensten zich
op de juiste manier van hun taak
kwijten. Voor burgers blijft het on
controleerbaar, want het parle
ment is in dit geval aan geheimhou
ding gebonden.
Niessen is ervan overtuigd dat
een inzagerecht in BVD-dossiers
het werken van de dienst onmoge
lijk maakt: "Als de Raad van State
daartoe besluit, kunnen we de
BVD opheffen". Als het aan hem
ligt, zal de inzage van de dossiers in
de procedure bij de Raad van State
overigens nauwelijks ter sprake
komen. Binnenlandse Zaken be
strijdt namelijk dat burgers het
recht hebben te weten of er een
BVD-dossier over hen bestaat.
Zowel de oppositie als regerings
fracties uitten forse kritiek op het
gebrek aan voortvarendheid van
minister Brinkman en staatssecre
taris Dees (WVC). CDA-woord
voerder Lansink stelde tijdens het
begrotingsdebat dat 'gedurfd be
leid' nodig is om de vernieuwing
inhoud te geven. "Niet terugtrek
ken op het Rijswijkse bastion,
maar met open mind en daad
kracht op pad". Het CDA is teleur
gesteld over de aanpak van de her
vorming van het ziektekostenstel
sel. Dat is volgens Lansink niet rea
listisch.
Het CDA stemde vorig jaar in
met de eigen bijdrage van 25 gul
den bij verwijzing naar een specia
list in de verwachting dat tijdig de
'blauwdruk' voor de basisververze-
kering ziektekosten zou komen.
Nu die er nog steeds niet is, wil
Lansink de maatregel opnieuw ter
discussie stellen.
Hij riep Dees ook op tot nieuw
Driejaar voor
poging tot moord
UTRECHT (GPD) - Wegens po
ging tot moord op een taxichauf
feur heeft de Utrechtse rechtbank
gisteren een 18-jarige jongen uit
Maarssen veroordeeld tot drie jaar
gevangenisstraf. Meer dan vijftig
taxichauffeurs woonden in de
rechtszaal de uitspraak bij. Er gin
gen geruchten dat ze actie zouden
voeren als de verdachte tot een
lichte straf zou worden veroor
deeld, maar na de uitspraak verlie
ten ze rustig het gerechtsgebouw.
De rechtbank achtte bewezen dat
de jongen wraak had willen ne
men, omdat hij eerder een keer als
passagier was geweigerd en op een
gemakkelijke manier aan geld wil
de komen.
Afpersers
De Bredase politie heeft twee
Bredanaars van 26 en 23 jaar aange
houden wegens afpersing van een
29-jarige horeca-exploitant uit Bre
da. Vorige week overvielen ze de
exploitant, zijn vriendin en een
huisgenoot in hun woning. Ze mis
handelden de man, schoten een
van zijn honden dood en sommeer
den hem om maandag 18 januari
15.000 gulden af te dragen. Met een
speciaal arrestatieteam heeft de po
litie het duo bij de overdracht gear
resteerd.
Nederlands
Nederlanders vinden van alle
vakken op de de middelbare
school Nederlands het belang
rijkst, gevolgd door de moderne
vreemde talen. Dat blijkt uit onder
zoek van het bureau Lagendijk.
Frans, Duits en Engels worden
even belangrijk geacht als wiskun
de en informatica. De vereniging
van Leraren in Levende Talen liet
het onderzoek instellen om de on
deugdelijkheid aan te tonen van
het plan om het taalonderwijs met
30 procent in te krimpen.
Studie
De belangstelling voor de uni
versiteit is sterk toegenomen. Op 1
december 1987 waren er ruim
32.600 eerstejaarsstudenten inge
schreven, 13 procent meer dan het
jaar daarvoor. De groei verschilt
per studierichting. Zo is bij econo
mie sprake van een groei met 31
procent en bij bedrijfskunde van
43 procent. Godgeleerdheid, wijs
begeerte en tandheelkunde verto
nen een daling.
Pilote
De 23-jarige Nelly Speerstra
wordt mogelijk uit de opleiding tot
jachtvlieger gezet. In de laatste fase
van haar opleiding hebben zich op
nieuw problemen voorgedaan.
Speerstra zou de eerste vrouwelij
ke jachtvlieger van ons land wor
den. Over de aard van de proble
men wil de luchtmacht noch
Speerstra zelf iets kwijt. Op korte
termijn wordt beslist of Speerstra
de jachtvliegopleiding kan voort
zetten, of dat ze in een andere vlie
gende functie wordt geplaatst.
overleg met de ziekenfondsen en
de geneesmiddelenproducenten
over de medicijnkosten. De be
windsman heeft het alternatief van
deze twee partijen volgens Lan
sink. De per 1 januari van kracht
geworden maatregelen zijn patiën-
tonvriendelijk, aldus de CDA'er.
De PvdA wil geen enkele in
greep in het ziekenfondspakket
voordat de basisverzekering een
feit is. Woordvoerder Van Otterloo
zal daarover vandaag een motie in
dienen. Hij uitte zware kritiek op
Dees persoonlijk. "Hij heeft zich
zelf opgesloten in een Rijswijkse
variant van de Bijlmerbajes. Ter
wijl men in de gezondheidszorg
klaagt over de geringe toeganke
lijkheid van deze bewindsman".
Deze staatssecretaris geeft geen
leiding aan het proces van verande
ring. Hij is slechts bezig overal
rampspoed te melden en te bren
gen, aldus Van Otterloo. Ook de
PvdA brak een lans voor verbete-
rjng van de positie van de bejaarde
verzekerden, die als gevolg van
wetgeving inkomensverlies lijden.
De socialisten willen bovendien
het bouwbeleid voor de gezond
heidszorg wijzigen door meer
ruimte voor initiatief te geven.
Om uit de problemen met de me
dische specialisten te raken moe
ten deze artsen in dienstverband,
aldus Van Otterloo. Daarmee wor
den de praktijkkosten bespaard.
Tesamen met een verlaging van het
inkomen is dan een bezuiniging
van ruim 300 miljoen per jaar mo
gelijk. De specialisten zijn veel te
coulant behandeld, aldus de
PvdA'er. Ook het CDA bepleitte te
genover de specialisten een scher
per beleid.
WD-woordvoerder Nijhuis uit
te scherpe kritiek op de particulie
re verzekeraars, die niet in staat
zijn met een oplossing te komen
voor de te hoge premies van oudere
verzekerden. Ze hebben toezeggin
gen voor verkleining van de ver
schillen tussen ouderen en jonge
ren niet waargemaakt. De verschil
len zijn juist vergroot. Hij vroeg
overleg met de branche en zonodig
wettelijke maatregelen.
De WD is voorstander van het
zogeheten specialistengeeltje en
zijn het ook eens met het plan voor
een speciale tandzorgpremie. Vol
gens Nijhuis kan aan bezwaren te
gemoet worden gekomen door ver
zekerden de gelegenheid te bieden
een eigen risico te nemen. Tegen de
bezuiningsplannen voor medicij
nen heeft de WD bedenkingen.
Ook de liberalen dringen op nieuw
overleg aan.
Liesbeth den Uyl
ADVERTENTIE
OPRUIMINGSWAARDEBONNEN
De nieuwe kollekties zijn
in aantocht. Wij moeten ruimte
maken in ons magazijn. Ook
deze prachtige, royale garde-
robekasten gaan de opruiming
in voor ongelooflijk scherpe
prijsjes. Kom snel en beslis
vóór anderen u voor zijn.
Schuifdeurkast 201 x224x63 cm
metl spiegeldeur
Schuifdeurkast 250x224x63 cm
met 1 spiegeldeur
Schuifdeurkast 300x224x63 cm
metl spiegeldeur
Lelden: Nieuwe Rijn, tel. 071 -133100.
anders denken over wonen
DEN HAAG (GPD) - Tweede Kamer-voorzitter Dick Dolman heeft giste
ren Joop den Uyl herdacht als "de vader van het Huis". "Een vechter als
Joop den Uyl is er geen tweede onder ons. Niemand heeft de na-oorlogse po
litiek zo doorleefd en in menig opzicht bestempeld". Den Uyl, die op de
middag voor Kerst op 68-jarige leeftijd overleed, was acht jaar kamerlid,
veertien jaar fractievoorzitter van de PvdA, twee jaar minister en ruim
vier jaar premier. De herdenking in de Tweede Kamer werd bijgewoond
door Liesbeth den Uyl en één van haar dochters. Dolman roemde Den Uyl
als iemand die "voor niets te lui, te goed of te trotswas.
Premier Lubbers herdacht de overleden nestor van de Nederlandse poli
tiek als iemand die ook in het persoonlijke vlak zeer betrokken was bij zijn
medewerkers en collega's. "Als er iemand getroffen werd door persoonlijk
leed, kon hij ontzettend van de kook raken". Lubbers zei het als "een voor
recht" te hebben ervaren als minister van economische zaken van 1973 tot
1977 zitting te hebben gehad in het kabinet-Den Uyl.
Op de foto enkele Tweede-Kamerleden tijdens de herdenking: Wim Meij
er, Maarten Engwirda, Wim Kok en Hans Alders. (foto anp>
Reorganisatie ambtenarij Leusden
LEUSDEN (ANP) - Het ambtelijk apparaat van de gemeente Leusden
vertoont ernstige tekortkomingen. Jarenlang is door de politiek ambtelij
ke top geen daadwerkelijk beleid gevoerd. Dat zijn de conclusies in een
rapport van het organisatie-adviesbureau Rijnconsult dat werd opgesteld
op verzoek van B en W en van de gemeenteraad van Leusden.
Het volgt op de bestuurlijke problemen die de gemeente het afgelopen
jaar ondervond. De gemeentesecretaris werd op staande voet ontslagen,
de raad stuurde de wethouders naar huis en burgemeester mr. J.W.M. Ra
demaker vertrok met vervroegd pensioen. Volgens de nieuwe burge
meester mr. Panis komt elke functie en persoon binnen het gemeentehuis
de komende periode ter discussie te staan en zullen ingrijpende wijzigin
gen in de organisatie moeten worden doorgevoerd.
AMSTERDAM (ANP) - De onder
nemingsraad van het Boven-IJ zie
kenhuis in Amsterdam heeft bij de
ondernemingskamer van het ge
rechtshof in de hoofdstad een pro
cedure aangespannen over de plan
nen van het bestuur en de directie
van het ziekenhuis om ongeveer
veertig mensen te ontslaan. Boven
dien hebben bestuur en directie
plannen voor verschuivingen in de
organisatie waardoor op den duur
twintig arbeidsplaatsen zullen ver
dwijnen.
De directie heeft volgens een
verklaring van de ondernemings
raad verzuimd haar advies te vra
gen over het principe-besluit tot de
inkrimping en de reorganisatie. De
OR wordt in de procedure ge
steund door de ambtenarenbon
den Avakabo, CFO en GOB.
De directie van het pas vorig jaar
geopende Boven-IJ ziekenhuis in
Amsterdam-Noord hoopt met de
uitvoering van de plannen totaal
2,25 miljoen gulden te bezuinigen.
Volgens de OR wordt het zieken
huis met deze bezuinigingen ech
ter "gestraft" voor het in het verle
den zorgvuldige personeelsbeleid
dat is gevoerd tijdens de fusie van
DEN HAAG (GPD) - Minister
Deetman (onderwijs) wil schoon
schip maken in de top van zijn de
partement. Nadat Ijij onlangs zijn
secretaris-generaal Scholten min
of meer dwong dit jaar met vut te
gaan, oefent de minister nu druk
uit op zijn beide plaatsvervangend
secretarissen-generaal om te ver
trekken. De drie topambtenaren
worden schuldig gehouden voor de
chaos rond de studiefinanciering.
Een van hen, Van Boven, staat
onder druk om ook met vut te gaan,
maar heeft dat tot nu toe gewei
gerd. Zijn collega Porsius krijgt
waarschijnlijk een andere functie.
Binnenkort worden de directies
personeelszaken en organisatie en
automatisering samengevoegd.
Porsius zou daar dan hoofddirec
teur van worden, een functie van
ongeveer gelijk niveau als zijn hui
dige.
Scholten, die in het najaar met
vut gaat, zal vanaf begin maart zijn
opvolger naast zich krijgen. Dat is
de huidige directeur-generaal ba
sisonderwijs De Haant.
de drie ziekenhuizen die uiteinde
lijk in het Boven-IJ ziekenhuis zijn
samengegaan.
De ondernemingsraad keurt de
plannen van de directie in eerste
instantie af. Een definitief oordeel
is volgens de OR en bonden echter
nog niet mogelijk, omdat "essen
tiële informatie" ontbreekt. Wel
heeft de directie de vakorganisa
ties en ondernemingsraad inmid
dels toegezegd dat nadere informa
tie over de plannen nog deze week
zal worden gegeven.
Indien dit het geval is zeggen OR
en vakbonden zich verder te zullen
beraden. "Uitgangspunt daarbij is
dat gedwongen ontslagen verme
den moeten worden. Het tekort op
de personele begroting hoeft niet
noodzakelijkerwijs verhaald te
worden op het personeel", aldus de
ondernemingsraad en de bonden.
AMSTERDAM (ANP) - De Alge
mene Bank Nederland (ABN)
neemt in diverse filialen in de
hoofdstad een proef met een sluis
bij de entree. De bank hoopt daar
mee zowel het personeel als de
klanten een betere beveiliging te
gen overvallers te bieden.
De ABN denkt dat dit soort
maatregelen noodzakelijk is ge
worden nu de bank in Amsterdam
en omstreken vorig jaar tot 15 keer
toe is overvallen. In eerste instantie
is de bank begonnen met het inzet
ten van een particulier bewakings
bedrijf bij de ingang. Het is echter
de bedoeling dat de bewakingsbe
ambten op korte termijn weer ver
dwijnen, aldus ABN-woordvoer
der Mol.
Als de proef met de sluis succes
vol is zal worden bekeken of bij
meerdere' filialen zo'n maatregel
kan worden genomen. Een sluis is
een kleine ruimte bij de ingang van
de bank. Degene die de bank in
komt moet eerst twee deuren door,
voordat hij in de bank zelf is. En de
tweede van die deuren gaat pas
open als de eerste dicht is. Hetzelf
de geldt andersom voor degene die
de bank weer verlaat.
In hoeveel van de dertig ABN-fi-
lialen in en rond de hoofdstad der
gelijke sluizen worden gebouwd,
wilde Mol niet zeggen. Een andere
grote bank, de Amro, wilde hele
maal geen mededelingen over
maatregelen tegen overvallen
doen.
DEN HAAG (ANP/GPD) - Het
CDA wil van minister Smit-Kroes
(verkeer en waterstaat) ophelde
ring over de weigering van de nieu
we PTT-topman Dik om uit Bra
bant naar zijn nieuwe standplaats
Groningen te verhuizen. In schrif
telijke vragen wijzen de kamerle
den Eversdijk en Koetje op de ge
voeligheid van de PTT-spreidings-
operatie. Ze vinden het onverstan'
dig dat de nieuwe voorzitter van de
raad van bestuur een weigerachti
ge houding inneemt.
Ze willen weten of Dik nadruk
kelijk is gewezen op het feit dat de
raad van bestuur in Groningen
wordt gevestigd. Ook willen zij we
ten of de reiskosten van Dik tussen
Groningen en zijn huidige woon
plaats Helvoirt en eventuele ver
blijfkosten voor rekening van de
PIT komen.
De christen-democraten vragen
of een dergelijke regeling dan ook
voor andere PTT'ers geldt die niet
willen verhuizen, 'onder andere
omdat hun echtgenote aldaar een
betrekking of praktijk heeft'. Daar
mee herinneren ze aan dat me
vrouw Dik in haar woonplaats een
praktijk heeft als psychotherapeu
te. Overigens bood een Gronings
psychologenteam mevrouw Dik
vorige week een baan aan.
De Groningse commissaris der
koningin Vonhoff wil een gesprek
met Dik over zijn weigering, zei hij
gisteren op een persbijeenkomst.
Vonhoff had nog niet eerder kun
nen reageren omdat hij op bezoek
was in Australië. Vonhoff wil in dat
gesprek benadrukken dat van de
nieuwe PTT-topman wordt ver
wacht dat hij regelmatig in Gronin
gen zal zijn. "Als er geen zicht is op
de regelmaat van zijn functioneren
in Groningen, dan hebben we een
probleem", aldus Vonhoff.
Hij stelde dat de noordelijke be
stuurders Smit-Kroes nadrukke
lijk hebben gevraagd tijdens de on
derhandelingen over de PTT-sprei-
ding Groningen als woonplaats
verplicht te stellen voor de directie.
Smit-Kroes was daar evenwel niet
toe bereid. "Het zou mij een lief
ding zijn geweest, als dat wel in de
onderhandelingen was inge
bracht", aldus Vonhoff.
Op zichzelf heeft hij er geen be
zwaar tegen dat Dik in Brabant
blijft wonen, zolang de spreidings
operatie maar doorgaat. „Het kan
mij niet schelen waar de hoogste
baas woont, het gaat mij er om
waar de hoogste baas werkt", aldus
Vonhoff. Overigens heeft Vonhoff
Dik bij diens benoeming direct een
brief met gelukwensen gestuurd
en een aantal folders van make
laars.
