Dollar stijgt met zes cent Stakers gaan door na uitspraak rechter Wachten op nieuwe handelscijfers VS Strijd om Martell in beslissende fase EVO weigert akkoord binnenvaart Mijnenjagers verkocht aan Indonesië Minister mag quota korten Door meevallend handelstekort VS AMSTERDAM (ANP) - De dollarkoers en de koersen op de internationale effectenbeurzen zijn gisteren scherp om hoog geschoten nadat bekend was geworden dat het te kort op de Amerikaanse handelsbalans in november aan zienlijk is verminderd. De dollarkoers steeg onmiddellijk met zes cent. Op de Europese effectenbeurzen kwam er een scherpe ommekeer in de tot dan toe wat flauwe stemming en Wall Street opende fors hoger. De goudprijs reageerde nauwe lijks. Op de wisselmarkt in Amsterdam kwam gisteren aanvankelijk wei nig verandering in de dollarkoers. Aan het begin van de middag werd een officiële koers vastgesteld van 1,8400 gulden, ruim een cent meer dan de 1,8285 gulden van donder dag. Daarna zakte de koers eerst iets terug naar 1,8310 gulden, maar toen de Amerikaanse handelscij fers bekend werden ging het scherp omhoog naar ruim 1,89 gul den. De slotkoers was met 1,8840 gulden weer wat lager, maar wel 4,5 cent hoger dan de 1,8390 gulden op donderdag. De advieskoersen van de Nederlandse banken, die al aan het begin van de middag wor den vastgesteld, gingen met een cent omlaag tot 1,89 gulden bij ver koop van dollars en 1,77 gulden bij aankoop. De sterke vermindering van het Amerikaanse handelstekort van 17,6 miljard dollar in oktober tot 13,2 miljard dollar in november zorgde ook op de effectenbeurzen voor flinke winsten. In Amsterdam steeg de stemmingsindex met vijf procent van 68,4 tot 71,8. Ook in Parijs, waar de beurshandel giste ren enige tijd was onderbroken we gens een bommelding, gingen de koersen gemiddeld met 2,6 procent omhoog. De Financial Times-in dex voor de 100 belangrijkste fond sen in Londen was kort voor het slot van de handel 2,2 procent ho ger. De beurzen in Frankfurt, Milaan en Zürich sloten te vroeg om nog van de Amerikaanse handelscijfers te kunnen profiteren. De koersge- middelden sloten daar wat lager. De Dow Jones-index op Wall Street daarentegen steeg binnen tien minuten na de opening met Economie kort Produktiesti.jging Het volume van de industriële produktie was in november 1987 één procent groter dan in oktober. Vooral door het sterk gestegen pro- duktievolume in de delfstoffen winning nam de produktie in de nijverheid (exclusief de bouwnij verheid) met 4 procent toe. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek, die gis teren zijn gepubliceerd. Vergele ken met november 1986 bedroeg de groei van de industriële produk tie 2 procent. ruim 55 punten, een winst van bij na drie procent. De index moest daarna iets terug, en had zich na twee uur gestabiliseerd op een winst van 45 vijftig punten. Door de winsten voor de dollar en de aandelenkoersen zou goud volgens de economische logica minder aantrekkelijk moeten wor den voor beleggers, maar dat kwam in de prijs ervan niet tot ui ting. Op de markt in Zürich werd gisteren bij het slot van de handel onveranderd 481,75 dollar per oun ce (31,1 gram) genoteerd. Wilton vraagt vergunning voor duikboten Taiwan ROTTERDAM (ANP) - De directie van de in moeilijkheden verkeren de werf Wilton-Fijenoord in Schie dam heeft gisteren bij het ministe rie van economische zaken een ex portvergunning gevraagd voor de levering van twee onderzeeboten aan Taiwan. Wilton-directeur ir. B. Sluis heeft dat bevestigd. Overi gens acht Sluis de kans niet bijzon der groot dat de vergunningaan vraag inderdaad gehonoreerd zal worden. Minister Van den Broek (buitenlandse zaken) zei half de cember nog dat de levering van twee duikboten aan Taiwan, waar voor het kabinet-Van Agt destijds toestemming gaf, voor hem een zaak van „eens maar nooit weer" Enige jaren geleden weigerde de Tweede Kamer de Schiedamse werf al een exportvergunning voor de levering van twee onderzeeërs aan Taiwan. Dat was een gevolg van het ernstig bekoelen van de be trekkingen tussen Nederland en de Volksrepubliek China, nadat Wil ton een vergunning had gekregen voor de bouw van twee onderzee boten voor China's „afvallige pro vincie". Een van deze vaartuigen is inmiddels afgeleverd. De tweede maakt momenteel een proefvaart. De gisteren aangevraagde ex portvergunning betreft eveneens de bouw van twee onderzeeërs. Die zijn van hetzelfde type als de twee waarvoor Wilton destijds wel een exportvergunning kreeg. Als Wil ton inderdaad toestemming krijgt om opnieuw twee duikboten voor Taiwan te bouwen betekent dat voorlopig de redding van de nieuwbouw-sector van de werf, waar vorige maand 600 ontslagen vielen. Met een dergelijke opdracht is een bedrag van ongeveer twee miljard gulden gemoeid. PARIJS/LONDEN (VWD/R- TR/ANP) - De strijd om de Franse cognacproducent Martellis vrijdag in een beslissend stadium geko men. Het Britse hotel- en dranken- concern Grand Metropolitan heeft een nieuw „laatste" bod uitge bracht en hoopt daarmee de Cana dese mededinger Seagram alsnog af te troeven. Seagram leek het overnemingsgevecht maandag te hebben gewonnen toen overeen stemming werd bereikt met de fa milie-aandeelhouders van Martell. Grand Met heeft nu een derde bod uitgebracht van 3.300 Franse frank per aandeel, dat Martell waardeert op 4,62 miljard frank (1,53 miljard gulden). Het Britse concern overtreft daarmee ruim schoots het bod van 2.975 frank per aandeel dat Seagram maandag uit bracht en waarmee de familie Mar tell onmiddellijk akkoord ging. Het familiebelang van 41 procent zou Seagram samen met de veertien procent die de onderneming al in ROTTERDAM (ANP) - De verla dersorganisatie EVO weigert voor alsnog het vorige week met de or ganisaties van binnenvaartschip pers bereikte principe-akkoord over de problemen tussen schip pers en verladers te ondertekenen. Dat maakte de verladersorganisa tie gistermiddag bekend. Reden voor de weigering is dat de schip- persbonden ONS en ASV aan on dertekening hunnerzijds de voor waarde hebben verbonden dat de overheid het verladersbedrijf Gra- naria de door het bedrijf gevraagde toestemming weigert voor vervoer van lading buiten de schippers- beurzen om. Als Granaria die toe stemming wel krijgt, verliezen de schippers een belangrijk deel van hun werk. De EVO, waarvan Granaria ove rigens geen lid is, zegt nog wel be reid te zijn het principe-akkoord, dat werd bereikt dank zij bemidde ling van burgemeester Van der Doef (oud-staatssecretaris van Ver keer en Waterstaat) van Vlissingen, te ondertekenen mits ONS en ASV afzien van hun eis dat eerst Grana ria toestemming moet worden ont houden. Van der Doef had de partijen in het binnenvaartconflict uitgeno digd het principe-akkoord op 21 ja nuari te ondertekenen en dan te vens een begin te maken met de uitwerking van het akkoord, dat zich beperkt tot de hoofdlijnen van een oplossing voor het conflict in de binnenvaart. Mees Hope geeft 'zero bonds' uit AMSTERDAM (ANP) - Bank Mees Hope maakt als eerste gebruik van de mogelijkheid 'nul-coupon obligaties' ofwel 'zero bonds' in Nederland uit te geven. Zij stelt tot en met donderdagmiddag 21 ja nuari de inschrijving open op f 100 miljoen van die obligaties 1988 per 1998 tegen de koers van 54,25 pro cent. Het effectieve rendement be draagt zodoende 6,31 procent. Storting dient op 15 februari te ge schieden. 'Zero bonds' zijn obligaties zon der coupons. Periodieke rentebeta ling vindt er niet op plaats. In plaats daarvan wordt aan het eind van de looptijd 100 procent van de nominale waarde van de obligaties terugbetaald. De aangroei van de rente blijft voor particulieren to- taan het moment van aflossing of tussentijdse verkoop buiten de heffing van inkomstenbelasting. bezit heeft een meerderheidsbe lang geven. De machtsstrijd om het 273 jaar oude cognachuis begon vorige maand toen Seagram met de fami lie Martell overeenkwam haar be lang over te nemen voor 2.500 frank per aandeel. De Franse autoriteiten verklaarden de overeenkomst ech ter ongeldig omdat daarmee een aandelenpakket zou worden ver handeld buiten de effectenbeurs om. Grand Met, al in het bezit van ROTTERDAM (GPD) - Stakende werknemers bij de margarine-fa briek Van den Bergh en Jurgens in Rotterdam hebben in grote meer derheid besloten door te gaan met de stakingsactie. Dit besluit viel vrijdagmiddag nog geen drie uur nadat de Rotterdamse rechtbank had bepaald dat de stakers, op straffe van een boete van f 200.000 per overtreding, werkwilligen niet meer mogen hinderen als die aan het werk willen gaan. Afgelopen woensdag kwam het aan de poort van de margarine-fa briek tot een confrontatie tussen de stakers en de directie. Vergezeld door een groepje werkwilligen pro beerde de leiding van het bedrijf het terrein op te komen. Dat lukte maar moeizaam en was voor de di rectie aanleiding om een kort ge ding aan te spannen. De staking zelf kwam bij de rechtbank niet aan de orde. 19,9 procent van de aandelen, kreeg daardoor een nieuwe kans en verhoogde zijn eerste bod van 2.675 frank tot 2.825 frank. Maandag ging Seagram naar 2.975 frank en nu biedt Grand Met dus 3.300 frank. De vraag is nu of de familie Mar tell Grand Met alsnog zal verkiezen boven Seagram. Een woordvoer der van het Britse concern ver klaarde vrijdag dat er volgende week overleg zal zijn met de top man van het cognachuis, René Firi- no-Martell. Deze verklaarde eerder Werknemers van de margarine- fabriek voeren al vanaf maandag actie. Aanvankelijk was een twee daagse staking de bedoeling. Na de provocatie, zoals stakingsleider eh districtbestuurder Nol de Jong van de Industriebond FNV het optre den van de directie noemde, werd besloten de acties tot gisteren voort te zetten. Op een druk bezochte perso neelsbijeenkomst kort na de uit spraak van de rechter, werd beslo ten om in ieder geval nog tot en met maandag door te gaan. Bestuurder De Jong zegt te verwachten dat de stakers zich dan zullen uitspreken voor een verlenging van de staking voor onbepaalde tijd. Het conflict bij Van den Bergh en Jurgens, een dochterbedrijf van Unilever, draait om het mogelijke verlies van 200 van de 900 arbeids plaatsen. Het bedrijf wil reorgani seren omdat de komende jaren re- deze week nog dat het onverstan dig van de Britten zou zijn om te twijfelen aan de vastbeslotenheid van Martell om met Seagram in zee te gaan. Seagram verwees hier vrij dag naar in een reactie op het nieu we bod van Grand Met. Martell is na Hennessy de groot ste cognacproducent ter wereld. De onderneming boekte vorig jaar een winststijging van dertig pro cent tot 137 miljoen frank (45,5 mil joen gulden) op een omzet van bij na drie miljard frank (een miljard gulden). Zowel Seagram als Grand Met heeft al een groot arsenaal alcoholi sche dranken in huis. Het Canade se concern is eigenaar van bijvoor beeld Sandeman-sherry en -port en de whiskymerken Glenlivet en Chivas Regal. Grand Met heeft on der meer Smirnoff-wodka. Tot de hotelketen van het concern beho ren het Amstel Hotel, het Ameri can Hotel en het Victoria Hotel in Amsterdam. kening wordt gehouden met een afnemend vetgebruik van de con sument. De stakende werknemers, ge steund door de FNV, eisen dat er bij die reorganisatie geen gedwon gen ontslagen zullen vallen. De di rectie weigert dat, maar heeft wel toegezegd ontslagen 'tot het uiter ste' te zullen vermijden. Die toe zegging was voor de Industrie- en Voedingsbond CNV voldoende om niet mee te doen aan de staking. Volgens stakingsleider Nol de Jong zal het effect van de staking in de loop van de komende week merkbaar worden in de winkels. Bij Van den Bergh en Jurgens wordt wekelijks 3.000 ton margari ne gemaakt. Sommige merken zul len volgens De Jong snel uitver kocht raken. De directie ontkent echter een dreigende schaarste. Zij zegt dat de handel nog over vol doende voorraad beschikt. SINGAPORE (GPD) - Nederland heeft twee kleine ultramoderne mijnenjagers aan de Indonesische marine verkocht. Ze zullen nog dit jaar worden geleverd, zo heeft mi nister van economische zaken De Korte in Jakarta bekend gemaakt. Volgens de bewindsman over weegt de Indonesische regering nog twee schepen van hetzelfde ty pe, die gezamenlijk worden ge bouwd door Frankrijk, België en Nederland, aan te kopen. Ze beho ren tot de modernste mijnenjagers in de wereld. Twee van deze mij nenjagers zijn door Nederland in gezet in de Perzische Golf. Minister De Korte maakte dit be kend na een ontmoeting met presi dent Soeharto. De vice-premier, die een promotiereis maakt door Indonesië en die in zijn kielzog een vijftigtal Nederlandse onderne mers meenam, zei verder dat het Indonesische marinepersoneel dat de twee moderne mijnenjagers zal gaan bemannen in Nederland een opleiding zal krijgen. De Korte verklaarde verder dat hij met president Soeharto gespro ken heeft over mogelijke samen werking op het gebied van de bouw van marineschepen en over Indonesië's strategie in het Verre Oosten. Beiden waren het eens dat in de nabije toekomst de marine in de oosterse zeeën een belangrijke rol zal spelen. De Nederlandse zakenlieden hebben zich tijdens hun verblijf in Indonesië uitvoerig laten voorlich ten over de deregulerende en de- bureaucratiserende maatregelen die de Indonesische regering in de cember heeft genomen om de ex portvan niet-oheprodukten en bui tenlandse investeringen te bevor deren. De Indonesische ministers heb ben duidelijk gesteld dat hun land de buitenlandse schulden, die door de dure Japanse yen'en Westduitse D-mark alsmede door de sterk ge daalde olieinkomsten dramatisch zijn gestegen, volgens afspraak zal aflossen. Er wordt niet gedacht aan herstructurering van de schulden last van ruim 44 miljard dollar, zo is van Indonesische zijde verze kerd. Indonesië moet dit jaar 6 mil jard dollar rente en aflossing beta len. De Korte vertrekt morgen naar Zuidkorea. DEN HAAG (ANP) - De Raad van State heeft ongeveer zestig vissers die bezwaar hadden gemaakt tegen een korting op hun individuele vangstquotum voor 1987 in het on gelijk gesteld. In tegenstelling tot de vissers oordeelde de Raad dat de minister van landbouw en visse rij op grond van de wet economi sche delicten een dergelijke kor ting mag opleggen. De minister had de vissers ge kort op hun quotum voor 1987, om dat zij hun quotum voor tong en schol in het jaar daarvoor hadden overschreden met in totaal achter eenvolgens 13.000 en 600 ton. Voor dit jaar heeft hij een soortgelijke regeling toegepast. Volgens de voorlopige cijfers hebben de vis sers hun individuele quotum vorig jaar met totaal ongeveer 7.000 tot 8.000 ton schol en 700 ton tong overschreden. Terwijl het kort geding van de directie tegen de Industriehond FNV diende, zagen stakers gistermiddag hij de fabriekspoort zwijgend toe hoe een groep werkwilligen er stevig de pas in zette (foto Anefo) Directie Van den Bergh en Jurgens wint geding Detailhandel De geldomzet van de detailhan- del lag in november vorig jaar twee procent lager dan in november 1986, welke maand overigens een zaterdag meer telde. Vooral de le vensmiddelensector kreeg met min 4,2 procent een gevoelige klap. Belangrijke stijgingen van de geld omzet deden zich voor bij zaken in huishoudelijke artikelen (plus 11,7 procent), de benzine-servicesta- tions (plus zeven) en de doe-het- zelf zaken (plus 6,2). Ferrari De Italiaanse sportwagenfabri kant Ferrari, voor de helft eigen dom van Fiat, heeft een recordjaar achter de rug. Het aantal verkochte auto's nam in 1987 met 279 toe tot 3.942. Ongeveer driekwart daarvan werd geëxporteerd, voornamelijk naar de Verenigde Staten en de Bondsrepubliek Duitsland. Bankverkoop De Britse Barclays Bank ver koopt haar dochteronderneming Barclays Bank of California voor 125 miljoen dollar aan de Ameri kaanse bank Wells Fargo. Barclays Bank of California had eind vorig jaar een balanstotaal van 1,3 mil jard dollar. De bank heeft vijftig vestigingen met in totaal 1.100 werknemers. De overneming moet nog worden goedgekeurd door de Amerikaanse autoriteiten. Hongarije Hongarije heeft vorig jaar een re cordaantal van negentien miljoen buitenlandse bezoekers ontvan gen, veertien procent meer dan in 1986. De groei was mede te danken aan omvangrijke investeringen in het toerisme. Het aantal westerse toeristen steeg met 32 procent tot 7,8 miljoen. Een derde daarvan kwam uit Oostenrijk. Daarbij ging het veelal om mensen die weeken- dreizen maakten om goedkoop te kunnen winkelen. een climax stijgt, geen enkele ef fectenbeurs kan leven. Voor Am sterdam had een en ander een ver nietigende uitwerking en op alle fronten doken de indexcijfers van de beurskoerzen beneden het slot- niveau van 1987. Daarmee ging alle winst van de zo hoopvol begonnen week in het nieuwe jaar weer verlo ren. Na drie dagen handel hadden de internationals 18 punten ver speeld en het algemene beursge- middelde moest 16 punten op de index inleveren. Dank zij een wat aantrekkende dollar kon hier don derdag enig herstel worden ge boekt. Maar het saldo bleef zwaar nega tief, mede onder invloed van te leurstellingen over het Philips-re- sultaat, dat in 1987 lager zal uitval len dan in 1986. Het aandeel moest rond 10% op de beurswaarde inle veren. Dat was ook het geval met Océ-Van der Grinten, Elsevier, We gener en Wolters-Samson. De Tu lip-computers daarentegen wisten 10% in beurswaarde te stijgen. De obligatiemarkt deed weinig en nam de nieuwe staatslening voor kennisggeving aan. De Europese Optiebeurs bleef eveneens erg rustig. Het kwam in totaal tot het afsluiten van 157.000 contracten of 31.000 gemiddeld per dag, tegen 33.500 als gemiddelde in de vorige werkweek. Indexopties ontmoetten weer forse belangstel ling. Optimisten hielden het tot dus ver op een teruggelopen tekort van 12 miljard dollar, terwijl de meest pessimistische inschatting de reeds genoemde 20 miljard dollar als uitgangspunt nam. TVssen deze twee polen werd de beursstem- ming deze week op het internatio nale effectenbeurswezen heen en weer getrokken, zonder tot een be paalde richting te kunnen komen. Vooral Wall Street legde een bij zonder grillig koersverloop aan de dag. Inzet van het handelsbalanste kort was natuurlijk de dollar die steeds meer een bepalende factor is geworden voor het gedrag van de belangrijkste effectenbeurzen. Samenhangend Dank zij forse steun van een aan tal grote centrale banken kon de Amerikaanse munt in de eerste beursweek van het nieuwe jaar fors herstellen. Maar deze week brok kelde de koers geleidelijk af, omdat er van een samenhangend optre den van de G7, de zeven grootste industrielanden, geen sprake meer was. Daar hadden uitlatingen van president Reagan voor gezorgd, die maandag voor een gehoor van een plaatselijke club doodleuk kwam vertellen dat het grote tekort op Amerika's handelsbalans eerder een bewijs was van economische kracht. De beurskrach van vorig jaar oktober zou ook helemaal niet te wijten zijn geweest aan dat te kort of de enorme val van de dollar, maar door interne krachten van de beurs zelf. De president maakte het zelfs nog bonter met de bewering dat ook de thans snel toenemende schulden in het buitenland hele maal niet zo erg waren, want Ame rika was in de vorige eeuw immers juist groot geworden dank zij die schulden aan het buitenland. Een potsierlijke vergelijking, want Amerika ging 100 jaar geleden in derdaad op grootscheepse wijze schulden aan met het buitenland, maar financierde daarmee zijn ei gen infrastructuur en de opbouw van een enorm industrieel poten tieel, waarmee het in deze eeuw zo veel dollars verdiende dat die schulden allang zijn verdwenen. Maar thans worden de nieuwe schulden aan het buitenland ge bruikt om de consumptieve impor ten van het leven op te grote voet te financieren en de dure militaire en economische hulpprogramma's in bevriende landen te betalen. Er wordt dus geld geleend, waar geen nieuwe produktiekrachten tegen over staan en wat uitloopt op een steeds lager wordende dollar. Steun Gelukkig houdt de Amerikaanse centrale bank er een andere visie op na en heeft vorige week krach tig meegedaan om de dollar inter nationaal te steunen. Ook de grote economische tegenpolen van Ame rika, als Westduitsland en Japan zullen president Reagan wel aan zijn verstand brengen dat dit niet de weg is om de grote financie ringsproblemen van de wereld op te lossen. Zo leefde de dollar deze week even op bij het gerucht dat de Japanse premier bij zijn bezoek aan de Verenigde Staten de Ameri kaanse centrale bank een enorm bedrag van yens zou hebben aange boden, om daarmee de dollars bui ten de Verenigde Staten uit de markt te nemen en de koers tegen een verdere val te beschermen. Maar het is duidelijk dat in zo'n labiel klimaat, waarin de angst voor de dollar centraal staat en tot AMSTERDAM - Scheldend en tie rend volgde het internationale ef fectenbeurswezen deze week maandag de zware koersval van Wall Street, die vorige week vrijdag onverwacht alle vreugde en hoop op een beter 1988 met een verlies van 140 punten in de grond had ge boord. Wat vooral veel beurshan delaren in Europa woedend had ge maakt was de indruk dat die enor me terugslag de op twee na groot ste uit de geschiedenis van Wall Street op louter geruchten berustte en niet op aanwijsbare harde fei ten. door C.Wagenaar Daardoor overheerste het gevoel een slachtoffer te zijn geworden van kwaadwilligheid die via het in blazen van ongunstige berichten bewust de markt omlaag wilde brengen. Daarom bleef maandag de terugslag op de meeste effecten beurzen beperkt, hoewel tegen het ergste bijverschijnsel, een op nieuw zwaar geschokt vertrouwen bij het beleggend publiek, weinig kon worden gedaan. Daar was het kwaad al geschied en moet er uit een ander vaatje worden getapt om het vertrouwen, dat op de eerste beursdagen van het nieuwe jaar leek te zijn teruggekeerd, opnieuw krachtig te funderen. Alle hoop in dit opzicht was deze week gevestigd op de gistermiddag bekend geworden Amerikaanse handelscijfers over de november- maand. Kwaadaardige geruchten als zouden die cijfers het giganti sche record-tekort van 20 miljard dollar hebben opgeleverd, waren vorige week vrijdag in hoofdzaak de oorzaak van Wall Streets harde val van 140 punten. Het tekort op de Amerikaanse Reagan: gelukkig met de lage dollar? handelsbalans over november vo- i rig jaar heeft 13,2 miljard dollar be- dragen, zo heeft het ministerie van 1 handel gisteren bekendgemaakt, r Het tekort is kleiner dan menigeen 1 had verwacht. Over oktober be- c (foto AP) reikte het handelstekort een record van 17,6 miljard dollar. De financië le markten, die de afgelopen dagen reeds verlamd leken in afwachting van deze cijfers, reageerden ogen blikkelijk. De dollarkoers schoot omhoog.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 7