trUTEL
PAGINA 20
WOENSDAG 13 JANUARI 1988
Z' V
nico scheepmaker
Ik sta, om de heel eerlijke waar
heid te zeggen, een beetje wan
trouwig tegenover het Neder
landse toneel. Ik word nogal eens
teleurgesteld door spel en spelers,
ik kom niet altijd himmelhoch
jachzend uit het theater, zal ik
maar zeggen. Maar ik heb nu
toch een stuk gezien (in De Balie
in Amsterdam, waar het nog tot
23 januari blijft staan), dat me
in alle opzichten beviel. Veel ge
lachen. Een paar keer ademloos
toegekeken. En gefascineerd ge
weest door een speciaal aspect
van het stuk, dat 'Master Class'
heet, geschreven is dooor David
Pownall, en gespeeld wordt door
RO-theater.
Het gegeven is al meteen onge
bruikelijk. We komen terecht bij
Stalin, waar de twee beroemdste
componisten van die tijd (1948):
Sergej Prokovjev en Dmitri
Sjostakovitsj, op het matje wor
den geroepen om ten overstaan
van Stalin en diens ideologische
rechterhand ov het aebied van
culturele zaken Andrej Zjdanov,
rekening en verantwoording af
te leggen over hun dissonante re
visionistische bourgeois-muziek.
Het ging er niet om dat hun mu
ziek in het decadente westen
mooi gevonden werd, maar dat
zij net als Tsjakovski mooie melo
dieën schreven die het Sovjet
volk kon nafluiten...
Ik vat het even ruwweg samen.
Het aardige van deze toneelsitu
atie is, dat ze in vele opzichten
aan de werkelijkheid ontleend is,
en zich tegelijkertijd tot een uit
bundige 'farce' leent. In 'Getuige
nis', herinneringen van Dmitri
Sjostakovitsj (Privé-domein),
zegt deze:
„Neem bijvoorbeeld een derge
lijke idtspraak: als muziek onele
gant, lelijk en vulgair wordt, vol
doet zij niet langer aan die eisen
waarvoor ze bestaat, dan is het
geen muziek meer. zou niet iedere
estheticus die strijdt voor de hoge
kunst, deze wijze woorden onder
schrijven? Maar toch is dit een
uitspraak van de bekende mu-
ziekspecialist Zjdanov. En hij
wilde net als de esthetici niet dat
muziek aan het leven herinnert.
Aan tragedies, doden en gemar-
telden. 'Laat muziek,' zei hij,
'mooi en -gracieus zijn. En laat
de componisten alleen over zui
ver muzikale problemen naden
ken. Dan zal het rustiger zijn.'"
Er zit dus veel historie in het
stuk verwerkt. Stalin en Zjdanov
hebben in die jaren veel kunste
naars (de dichteres Achmatova
en de schrijver Zostjenko met na
me) vernederd, het zwijgen opge
legd, uit het literaire leven ver
stoten, en dat gebeurde, zij het in
minder extreme mate, ook met
Sjostakovitsj en Prokovjev en
hun werken. Stalin wordt in
'Master Class' gespeeld door Ca
rol van Herwijnen, die niet al
leen uiterlijk tot een levensechte
Stalin is herschapen, maar ook
een bepaalde manier van lopen
van Stalin maar een beetje uit
vergroot) heeft overgenomen. Los
van deze uiterlijkheden, merk je
hoe een goede toneelspeler hij is
op de momenten dat hij 'onhoor
baar' fluisterend toch nog tot op
de achterste rijen verstaanbaar
weet te blijven. Zjdanov wordt
gespeeld door Jaap Donselaar,
en Prokovjev en Sjostakovitsj
door Chaim Levano en Walter
Crommelin, die qua uiterlijk ook
wel een beetje op de door hen ge
speelde componisten lijken.
Maar daar gaat het niet in de
eerste plaats om. In het midden
van de kamer staat een vleugel.
In de loop van de gesprekken tus
sen Stalin en Zjdanov enerzijds
en Prokovjev en Sjostakovitsj an
derzijds, moeten de laatsten een
paar keer op die vleugel spelen.
Om hun (verderfelijke) muziek te
laten horen, en om in samenwer
king met Stalin een lied te compo
neren,- een scene die zeer hila
risch werkt. Nu zag ik afgelopen
week op de BBC een oude film
met Mariene Dietrich, waarin zij
piano speelde. Je zag haar hoofd,
boven de piano uit deinen, met de
muziek mee, maar de camera
was wel zo wiis niet ov haar han
den te kijken. In films kan men
altijd perfect suggereren dat de
acteur niet alleen kan toneelspe
len maar ook als een god piano
kan spelen! Op toneel wordt dat
wat moeilijker. In 'Master Class'
heeft men daar een simpele oplos
sing voor gevonden. Chaim Le
vano (Prokovjev) is in eerste in
stantie musicus, pianist, en
speelt ook nog heel aardig toneel.
Walter Crommelin (Sjostako
vitsj) heeft zich de laatste jaren
weliswaar ontwikkeld tot een op
merkelijke toneelspeler, maar is
eerder concertpianist geweest.
Tegen het slot speelt hij 'zijn' 14de
Prelude uit Opus 34-24, terwijl
Stalin, inmiddels dronken, een
glas op zijn voorhoofd balan
ceert. Het is dan doodstil in de
zaal. Het effect van de toneelspe
ler die zo prachtig piano kan spe
len, is waarlijk verpletterend!
Een toneeleffect in optima forma
via de muziek! Trouwens, ook
Zjdanov laat nog even merken
dat hij een goede bourgeois-op-
voeding heeft gehad en een stukje
Chopin kan spelen. Waar vind je
dat, drie toneelspelers die alle
drie piano kunnen spelen! Na
vraag leerde, dat Jaap Donse
laar (Zjdanov) een halfjaar gele
den nog helemaal geen piano kon
spelen, maar dit speciaal voor
deze rol geleerd heeft. Dat wil
zeggen: dat fragment van Chop
in dat nodig was. Iets anders kan
hij nog steeds niet...
Door telkens één letter bij de voor
afgaande te voegen, kunnen woor
den van navolgende betekenis
worden verkregen:
1 100 m2 (afk.); 2 winters voer
tuig; 3 historisch strafwerktuig; 4
omtrek v.e. vlak; 5 dichterbij; 6
niet op dezelfde manier; 7 visje; 8
reis over land; 9 Nederlandse pro
vincie.
OPLOSSING 12/1
Horizontaal: 1 metselaar; 8 op; 9
til; 10 de; 11 kol; 12 weg; 13 es; 14
pel; 16 re; 17 molen; 19 mol; 20
gom; 22 ketel; 25 om; 27 nis; 28 ka;
29 gas; 30 boa; 31 ar; 32 zog; 34 er;
35 lepeleend.
Verticaal: 1 moker; 2 epos; 3 St.;
4 eikel; 5 11.; 6 ader; 7 regel; 14 Po
len; 15 leges; 17 mok; 18 nol; 21
nogal; 23 Tirol; 24 paard; 26 mare;
28 koen; 32 ze; 33 ge.
IJS 'CHARLOTTE'
4-6 personen
Voor dit nagerecht bestaan speciale zogenaamde 'charlotte'-vormen: gla
zen of metalen ronde vormen met een hoogte van ongeveer 10-12 cm, die
van onder iets breder zijn dan van boven. Heeft u geen charlottevorm, dan
kunt u ook een souffléschaal of andere hoge ronde schaal gebruiken.
Eén pak lange vingers; 1-1,5 liter vanilleijs (afhankelijk van de grootte
van de vorm); 1 klein blikje mandarijnenpartjes; evt. slagroom om te gar
neren.
Zet de lange vingers rechtop langs de rand van de hoge vorm, met de ge
suikerde kant naar buiten. Zorg dat ze goed aansluiten zodat ze niet naar
binnen kunnen vallen wanneer u de ijsvulling in de vorm schept. Laat het
vanilleijs enigszins zacht worden. Laat de mandarijnen op een zeef uitlek
ken.
Spatel enkele lepels van het mandarijnenvocht en enkele mandarijn
partjes (eventueel gehalveerd) door het zachtgeworden ijs.
Schep het ijs voorzichtig in de vorm en plaats de charlotte in de diepvrie
zer of het vriesvakje van de ijskast om helemaal op te stijven. 'Stort' de
charlotte voorzichtig op een grote ronde schaal en bind eventueel een
oranje lint om de charlotte. Schik de resterende mandarijnpartjes boven
op de charlotte en garneer de onderzijde eventueel nog met kleine toefjes
slagroom.
Serveer direct.
JANNY VAN DER LEE
VERWACHTE WEERSITUATIE VOOR 14-1
O zonnig
rmst
19 temperaturen
toto luchtdruk m milhbaren
cr^k Opklaringen
hagel
ww warmtefront
H hoge-drukgetxed
"fSf bewolking
-p» sneeuw
r kou-front
L lage-drukget»ed
«Sik regen
2^5 onweer
windrichting
verplaatsmgsnchtmg
Wel iets kouder,
maar echte vorst
laat het afweten
De depressie-activiteit die de af
gelopen dagen boven de oceaan
aanwezig was breidt zich lang
zaam uit naar het oosten. Dat wil
echter niet zeggen dat er bij ons
veel regen valt. Donderdag moet
er op regen gerekend worden,
maar de grootste activiteit wordt
boven zuid-Europa verwacht. Bij
ons is er donderdag een half tot
zwaar bewolkte lucht waarbij de
middagtemperatuur niet veel
verschilt van die van woensdag.
Ook het nachtelijk minimum
vertoont de eerst komende 24
uur nog geen verandering. In het
weekeinde wordt de tempera
tuur iets lager, hoewel nog steeds
niet van een vorstperiode ge
sproken kan worden.
Weersvooruitzichten voor diver
se Europese landen, medege
deeld door het KNMI, geldig
voor donderdag en vrijdag:
Zuid-Scandinavië: Op donder
dag vooral in Noorwegen nu en
dan regen of sneeuw. Vrijdag af
en toe zon. In de nacht lichte tot
matige vorst, overdag tempera
turen om het vriespunt.
Britse Eilanden: Wisselend be
wolkt en enkele buien. Middag-
temperaturen rond 7 graden.
Benelux: Half tot zwaar bewolkt
en meest droog. In de nacht tem
peraturen om het vriespunt, mid
dagtemperatuur ongeveer 5 gra
den.
Duitsland: Half tot zwaar be
wolkt en donderdag mogelijk
wat regen of sneeuw. Middag-
temperatuur rond 4 graden, in
het noorden enkele graden min
der.
Frankrijk: Half tot zwaar be
wolkt en vooral in het zuiden af
en toe regen. Middagtempera
tuur van 6 graden in het noord
westen tot 12 graden aan de Mid
dellandse Zee.
Spanje, Portugal: Veel bewol
king en nu en dan regen. Op vrij
dag in Portugal ook mogelijk een
onweersbui. Middagtempera
tuur van 5 graden in het binnen
land tot 16 graden aan de zuid
kust.
Alpenlanden: Af en toe zon en
overwegend droog. In de nacht
lichte vorst. Middagtemperatuur
in de dalen ongeveer 4 graden.
Nul graden nivo overdag tussen
1000 en 1300 meter.
Italië, Joegoslavische kust: Half
tot zwaar bewolkt en vooral in
Noord-Italië af en toe regen. Mid-
dagteinperaturen van 5 graden in
de Po-vlakte tot 15 graden in
zuid-Italië. aan de Joegoslvische
kust rond 11 graden.
Leiden
LUXOR (121239): 'Dirty dancing',
dag. 19.00 en 21.15 uur, za., zc
ook 14.30 uur, al.
LIDO 1, 2. 3, 4 en STUDIO (124130/
133210): 'The last emperor', dag. 20.00
uur, zo. ook 14.30 uur, 12 jr.
'Witches of Eastwick', dag. 19.00 en
21.15 uur, 12 jr.
'Big Foot and the Hendersons', al.
'Donna, Donna', 16 jr.
'Hector', dag. 14.30,19.00 en 21.15 uur,
al.
'De Reddertjes', za., zo. en woe. 14.30
TRIANON (123875): 'Van geluk ge
sproken', dag. 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
'Masters of the Universe', dag. 14.30
jr.
KIJKHUIS (142895): 'Zwarte ogen',
do. t/m woe. 19.30 en 21.45 uur.
'Du mich auch', do. t/m zo. 20.00 en
22.15 uur.
'Working girls', ma. 20.00 en 22.15 uur.
'Vroeger is dood', di. 20.00 en 22.15
'Mona Lisa', woe. 20.00 en 22.15 uur.
Alphen
(voor reserveringen 01720-20800):
EURO 1, 2, 3, 4: 'Innerspace', dag.
18.30 en 21.15 uur, beh za. 21.15 uur,
za. en woe. ook 13.30 uur, zo. ook
13.30 en 16.00 uur, al.
'Donna, Donna', dag. 18.30 en 21.00
'Dirty Dancing', dag. 18.45 en 21.30
uur, za. en woe. ook 13.45 uur, zo. ook
13.45 en 16.15 uur, al.
'Hector', dag. 18.30 en 21.00 uur, zo.
ook 13.30 en 16.00, za. en woe ook
13.30 uur, al.
Kindervoorstelling: 'De reddertjes',
za. en woe. 14.00 uur, zo. 14.00 en 16.15
uur, woe. 14.00 uur, al.
'Een maand later', ma. t/m woe 20.30
'Beverly Hills Cop II', do. t/m zo. 21.15
uur, za., zo. en woe. 14.30 uur.
'Salvador', do. t/m zo. 20.30 uur.
'Who's that girl', vr., za., zo. en woe.
15.45 uur.
Kindervoorstelling: 'Avontuur met
een staartje', za., zo. en woe. 14.00 uur,
Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
City 1: 'Who's that girl' dag. 19.00 u
City 1: 'Beverly Hills cop II', d
14.45 en 21.15 uur.
City 2: 'Witches of Eastwick', do.,
en zo. 14.45, 19.00 en 21.15 uur,
ma., di. en woe. 19.00 en 21.15 uur
Kindervoorstelling: 'Bambi', za.
woe. 14.45 uur.
Noordwijk
(voor reserveringen 01719-12800)
'Masters of the Universe', za., zo.
ma. 19.00 uur.
'Beverly Hills Cop II', za., zo. en r
21.15 uur.
Kindervoorstelling: 'Avontuur r
een staartje', za. en woe. 15.00 uur.
0iiöi7ifiih)S
13 januari 1988
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
- Nadat zich hedennacht eenie
der ter ruste had begeven, verliet
omstreeks twee uren een stoom
spuit de plaats harer bestem
ming, koers zettende naar de
Langebrug, waar, tot grooten
schrik van de bewoners dier
straat, de St.-Petruskerk als mik
punt der waterstralen werd ge
kozen. Nu en dan verliet de ene of
andere bewoner uit dien omtrek
zijne legerstede om te zien wat er
toch gaande en of er dan toch
werkelijk brand was. Op straat
gekomen zijnde zagen zij eenige
stadswerkers en politie-agenten
bezig om, bij wijze van proef, zoo
doende de bedoelde stoomspuit
eens te proberen en de bewuste
kerk eens schoon te spuiten.
- Na een uiterst zorgvuldig on
derzoek is de politie te Naarden
er in geslaagd over den diefstal
van 20,000 scherpe patronen, in
den loop van den jongsten zomer
aldaar gepleegd, zoveel licht te
doen opgaan, dat tegen den op-
kooper, zekeren L. Frank en een
militair, door hem als verkooper
opgegeven, proces-verbaal kon
worden opgemaakt.
- Uit Londen wordt aan de Pa-
rijse 'Herald' d.d. 10 dezer ge
seind, dat een zeldzaam dikke
inist Londen in duisternis hield.
Het verkeer op de rivier was ge
staakt en de treinen waren over
al te laat. De lantaarns brand
den van 's morgens tot 's avonds
en de rijtuigen reden met licht.
Enige personen geraakten te
water en op de North-Westernlijn
kwamen twee goederentreinen in
botsing.
Vijftig jaar geleden:
- WASSENAAR - Tegen biggen-
beperking? Bij den veehouder
G.v.d.S. heeft een jonge zeug niet
minder dan 16 welgeschapen big
gen geworpen. Daar de heer
v.d.S. een tegenstander is van
veebeperking, heeft dit dier zich
dus goed bij zijn baas aangepast.
- Hevige sneeuwstormen in
Amerika. In het Oostelijk deel
van Pennsylvanië woeden zware
sneeuwstormen, waarbij vele
noodlottige ongevallen zijn ge
schied. Totdusver wordt reeds
melding gemaakt van vier perso
nen, die hierbij zijn omgekomen.
-LEIDSCH m DAGBLAD - ALPHENS DAGBLAD-
HOOFDKANTOOR
i Singel 1, Lelden 071-144941.
REGIOKANTOREN
Julianastraat 19. 2405 CG.
Alphen a/d Rijn. 01720-93961.
Vuurbaakplein 11, 2225 JB.
Katwijk, 01718-12383.
NABEZORGING
ma.-vrij18.00-19.30 uur 071-123143.
zaterdag13.00-14.00 uur 071-123143.
POSTADRESSEN
Postbus 54, 2300 AB Leiden.
Postbus 83, 2400 AB Alphen a/d Rijn.
TELEFAX
Lelden 071-143480.
Alphen 01720-73933.
ABONNEESERVICE
Nieuwe abonnementen, wijzigingen, betalin
gen ma.-vrij. van 8.30-17.00 uur 071-
ABONNEMENTEN
met automatische betaling).
208,05
..ƒ270,25
402,25
losse nummers (alle dagen)1,20
Prijzen incl. 6% b.t.w.
Abonnementsgelden dienen bij vooruitbeta
ling te worden voldaan. Restitutie is niet mo
gelijk.
Abonnementen kunnen op elke gewenste
dag ingaan. Indien één maand voor het ver
strijken van de abonnementsperiode geen
opzegging is ontvangen, wordt het abonne-
Gemiddelde oplage per dag 50.200 e
ADVERTENTIES
(behalve Sleuteltjes) ma.-vrij. van 8.00-17.1
uur 071-144941.
SLEUTELTJES
ma.-vrij. van 8.00-19.30 uur 071-143545.
REDACTIE
(niet voor nabezorglng)
Hoofdredacteur: drs. J.W.E. Metselaar.
R.D. Paauw.
Leeuwen.
Houtman.
Stad: H.G. van der Post. 071-893252.
Regio Leiden: M. de Graaft, 070-652201.
Sport: A. van Kaam.
KABELKRANT
Redactie 071-144941.
Advertenties 071-121942. of 071-144941.
Ongevallcndicnst
Elke dag Acadenvsch Ziekenhuis be-
dinsdag 13.00 tot woensdag
dagelijks 16.00-17.00
18.30-19.30 uur. Afdeling
zorg 10.30-11.00 uur en 19.00-19.30
St. Elisabeth
071-899250):
14.00-14.45 uur
Klasse afd.
14.00-14.45 uur
Kraamafdeling
15.00-15.45
Ziekenhuis
volwassenen
?n 18.30-19.30 uur.
11.15-12.00 uur,
n 18.30-19.30 uur.
gynaecologie:
18.30-19.30 t
alleen voor vaders bovendien van
19.30-21.00 uur.
Afdeling CCU (hartbewaking):
kinderen) 14.15-15.00
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Prematurenafdeling in overleg door
lopend bezoek mogelijk.
Ernstige patiënten: wanneer doorlo
pend bezoek wordt toegestaan kun
nen speciale kaarten worden ver-
Kinderafdelingen: voor ouders van
opgenomen kinderen is er een ruime
t bezoek mogelijkheid in overleg met
de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de vol
gende tijden: keel-, neus- en oorheel
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur
en 18.30-19.30 uur: oogheelkunde en
15.15-17.00 uur; babyzaal en boxen
afdeling: volgens afspraak met de
hoofdverpleegkundige.
Rijnoord (tel. 01720-33771):
14 30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur.
Extra bezoek hartbewaking:
11.00-11.30 uur.
Kraamafdeling: bezoek voor vaders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling.'Overigen van 14.30-15.15 en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: bezoek voor ouders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.30 uur.
Hgr peu&r we vastnet*,
IN Hgf YAM H&rKWMP.
IKZOUPÉSTMeTU Mt-t Wltz
ttSN.A/WU? pe eg 15 Z»YY/ZU/
Ais u&fup hêpt.KUNN&N wf/wef uzi*
YHfelCJI© 0AAN.PATISV661.YKJ6
^OLl-IFOP.'KM -J i- gÊN eeiSKO FFflJfle
het risico bestaat dat
onze exportproducten
op de internationale
markt geboycot
gaan worden...
...omdat
zeeuwsviaamse
vissers
teveel
kabeljauwen
vangen.'
wat
moeten
we daar
aan doen?