trUTEL PAGINA 20 WOENSDAG 13 JANUARI 1988 Z' V nico scheepmaker Ik sta, om de heel eerlijke waar heid te zeggen, een beetje wan trouwig tegenover het Neder landse toneel. Ik word nogal eens teleurgesteld door spel en spelers, ik kom niet altijd himmelhoch jachzend uit het theater, zal ik maar zeggen. Maar ik heb nu toch een stuk gezien (in De Balie in Amsterdam, waar het nog tot 23 januari blijft staan), dat me in alle opzichten beviel. Veel ge lachen. Een paar keer ademloos toegekeken. En gefascineerd ge weest door een speciaal aspect van het stuk, dat 'Master Class' heet, geschreven is dooor David Pownall, en gespeeld wordt door RO-theater. Het gegeven is al meteen onge bruikelijk. We komen terecht bij Stalin, waar de twee beroemdste componisten van die tijd (1948): Sergej Prokovjev en Dmitri Sjostakovitsj, op het matje wor den geroepen om ten overstaan van Stalin en diens ideologische rechterhand ov het aebied van culturele zaken Andrej Zjdanov, rekening en verantwoording af te leggen over hun dissonante re visionistische bourgeois-muziek. Het ging er niet om dat hun mu ziek in het decadente westen mooi gevonden werd, maar dat zij net als Tsjakovski mooie melo dieën schreven die het Sovjet volk kon nafluiten... Ik vat het even ruwweg samen. Het aardige van deze toneelsitu atie is, dat ze in vele opzichten aan de werkelijkheid ontleend is, en zich tegelijkertijd tot een uit bundige 'farce' leent. In 'Getuige nis', herinneringen van Dmitri Sjostakovitsj (Privé-domein), zegt deze: „Neem bijvoorbeeld een derge lijke idtspraak: als muziek onele gant, lelijk en vulgair wordt, vol doet zij niet langer aan die eisen waarvoor ze bestaat, dan is het geen muziek meer. zou niet iedere estheticus die strijdt voor de hoge kunst, deze wijze woorden onder schrijven? Maar toch is dit een uitspraak van de bekende mu- ziekspecialist Zjdanov. En hij wilde net als de esthetici niet dat muziek aan het leven herinnert. Aan tragedies, doden en gemar- telden. 'Laat muziek,' zei hij, 'mooi en -gracieus zijn. En laat de componisten alleen over zui ver muzikale problemen naden ken. Dan zal het rustiger zijn.'" Er zit dus veel historie in het stuk verwerkt. Stalin en Zjdanov hebben in die jaren veel kunste naars (de dichteres Achmatova en de schrijver Zostjenko met na me) vernederd, het zwijgen opge legd, uit het literaire leven ver stoten, en dat gebeurde, zij het in minder extreme mate, ook met Sjostakovitsj en Prokovjev en hun werken. Stalin wordt in 'Master Class' gespeeld door Ca rol van Herwijnen, die niet al leen uiterlijk tot een levensechte Stalin is herschapen, maar ook een bepaalde manier van lopen van Stalin maar een beetje uit vergroot) heeft overgenomen. Los van deze uiterlijkheden, merk je hoe een goede toneelspeler hij is op de momenten dat hij 'onhoor baar' fluisterend toch nog tot op de achterste rijen verstaanbaar weet te blijven. Zjdanov wordt gespeeld door Jaap Donselaar, en Prokovjev en Sjostakovitsj door Chaim Levano en Walter Crommelin, die qua uiterlijk ook wel een beetje op de door hen ge speelde componisten lijken. Maar daar gaat het niet in de eerste plaats om. In het midden van de kamer staat een vleugel. In de loop van de gesprekken tus sen Stalin en Zjdanov enerzijds en Prokovjev en Sjostakovitsj an derzijds, moeten de laatsten een paar keer op die vleugel spelen. Om hun (verderfelijke) muziek te laten horen, en om in samenwer king met Stalin een lied te compo neren,- een scene die zeer hila risch werkt. Nu zag ik afgelopen week op de BBC een oude film met Mariene Dietrich, waarin zij piano speelde. Je zag haar hoofd, boven de piano uit deinen, met de muziek mee, maar de camera was wel zo wiis niet ov haar han den te kijken. In films kan men altijd perfect suggereren dat de acteur niet alleen kan toneelspe len maar ook als een god piano kan spelen! Op toneel wordt dat wat moeilijker. In 'Master Class' heeft men daar een simpele oplos sing voor gevonden. Chaim Le vano (Prokovjev) is in eerste in stantie musicus, pianist, en speelt ook nog heel aardig toneel. Walter Crommelin (Sjostako vitsj) heeft zich de laatste jaren weliswaar ontwikkeld tot een op merkelijke toneelspeler, maar is eerder concertpianist geweest. Tegen het slot speelt hij 'zijn' 14de Prelude uit Opus 34-24, terwijl Stalin, inmiddels dronken, een glas op zijn voorhoofd balan ceert. Het is dan doodstil in de zaal. Het effect van de toneelspe ler die zo prachtig piano kan spe len, is waarlijk verpletterend! Een toneeleffect in optima forma via de muziek! Trouwens, ook Zjdanov laat nog even merken dat hij een goede bourgeois-op- voeding heeft gehad en een stukje Chopin kan spelen. Waar vind je dat, drie toneelspelers die alle drie piano kunnen spelen! Na vraag leerde, dat Jaap Donse laar (Zjdanov) een halfjaar gele den nog helemaal geen piano kon spelen, maar dit speciaal voor deze rol geleerd heeft. Dat wil zeggen: dat fragment van Chop in dat nodig was. Iets anders kan hij nog steeds niet... Door telkens één letter bij de voor afgaande te voegen, kunnen woor den van navolgende betekenis worden verkregen: 1 100 m2 (afk.); 2 winters voer tuig; 3 historisch strafwerktuig; 4 omtrek v.e. vlak; 5 dichterbij; 6 niet op dezelfde manier; 7 visje; 8 reis over land; 9 Nederlandse pro vincie. OPLOSSING 12/1 Horizontaal: 1 metselaar; 8 op; 9 til; 10 de; 11 kol; 12 weg; 13 es; 14 pel; 16 re; 17 molen; 19 mol; 20 gom; 22 ketel; 25 om; 27 nis; 28 ka; 29 gas; 30 boa; 31 ar; 32 zog; 34 er; 35 lepeleend. Verticaal: 1 moker; 2 epos; 3 St.; 4 eikel; 5 11.; 6 ader; 7 regel; 14 Po len; 15 leges; 17 mok; 18 nol; 21 nogal; 23 Tirol; 24 paard; 26 mare; 28 koen; 32 ze; 33 ge. IJS 'CHARLOTTE' 4-6 personen Voor dit nagerecht bestaan speciale zogenaamde 'charlotte'-vormen: gla zen of metalen ronde vormen met een hoogte van ongeveer 10-12 cm, die van onder iets breder zijn dan van boven. Heeft u geen charlottevorm, dan kunt u ook een souffléschaal of andere hoge ronde schaal gebruiken. Eén pak lange vingers; 1-1,5 liter vanilleijs (afhankelijk van de grootte van de vorm); 1 klein blikje mandarijnenpartjes; evt. slagroom om te gar neren. Zet de lange vingers rechtop langs de rand van de hoge vorm, met de ge suikerde kant naar buiten. Zorg dat ze goed aansluiten zodat ze niet naar binnen kunnen vallen wanneer u de ijsvulling in de vorm schept. Laat het vanilleijs enigszins zacht worden. Laat de mandarijnen op een zeef uitlek ken. Spatel enkele lepels van het mandarijnenvocht en enkele mandarijn partjes (eventueel gehalveerd) door het zachtgeworden ijs. Schep het ijs voorzichtig in de vorm en plaats de charlotte in de diepvrie zer of het vriesvakje van de ijskast om helemaal op te stijven. 'Stort' de charlotte voorzichtig op een grote ronde schaal en bind eventueel een oranje lint om de charlotte. Schik de resterende mandarijnpartjes boven op de charlotte en garneer de onderzijde eventueel nog met kleine toefjes slagroom. Serveer direct. JANNY VAN DER LEE VERWACHTE WEERSITUATIE VOOR 14-1 O zonnig rmst 19 temperaturen toto luchtdruk m milhbaren cr^k Opklaringen hagel ww warmtefront H hoge-drukgetxed "fSf bewolking -p» sneeuw r kou-front L lage-drukget»ed «Sik regen 2^5 onweer windrichting verplaatsmgsnchtmg Wel iets kouder, maar echte vorst laat het afweten De depressie-activiteit die de af gelopen dagen boven de oceaan aanwezig was breidt zich lang zaam uit naar het oosten. Dat wil echter niet zeggen dat er bij ons veel regen valt. Donderdag moet er op regen gerekend worden, maar de grootste activiteit wordt boven zuid-Europa verwacht. Bij ons is er donderdag een half tot zwaar bewolkte lucht waarbij de middagtemperatuur niet veel verschilt van die van woensdag. Ook het nachtelijk minimum vertoont de eerst komende 24 uur nog geen verandering. In het weekeinde wordt de tempera tuur iets lager, hoewel nog steeds niet van een vorstperiode ge sproken kan worden. Weersvooruitzichten voor diver se Europese landen, medege deeld door het KNMI, geldig voor donderdag en vrijdag: Zuid-Scandinavië: Op donder dag vooral in Noorwegen nu en dan regen of sneeuw. Vrijdag af en toe zon. In de nacht lichte tot matige vorst, overdag tempera turen om het vriespunt. Britse Eilanden: Wisselend be wolkt en enkele buien. Middag- temperaturen rond 7 graden. Benelux: Half tot zwaar bewolkt en meest droog. In de nacht tem peraturen om het vriespunt, mid dagtemperatuur ongeveer 5 gra den. Duitsland: Half tot zwaar be wolkt en donderdag mogelijk wat regen of sneeuw. Middag- temperatuur rond 4 graden, in het noorden enkele graden min der. Frankrijk: Half tot zwaar be wolkt en vooral in het zuiden af en toe regen. Middagtempera tuur van 6 graden in het noord westen tot 12 graden aan de Mid dellandse Zee. Spanje, Portugal: Veel bewol king en nu en dan regen. Op vrij dag in Portugal ook mogelijk een onweersbui. Middagtempera tuur van 5 graden in het binnen land tot 16 graden aan de zuid kust. Alpenlanden: Af en toe zon en overwegend droog. In de nacht lichte vorst. Middagtemperatuur in de dalen ongeveer 4 graden. Nul graden nivo overdag tussen 1000 en 1300 meter. Italië, Joegoslavische kust: Half tot zwaar bewolkt en vooral in Noord-Italië af en toe regen. Mid- dagteinperaturen van 5 graden in de Po-vlakte tot 15 graden in zuid-Italië. aan de Joegoslvische kust rond 11 graden. Leiden LUXOR (121239): 'Dirty dancing', dag. 19.00 en 21.15 uur, za., zc ook 14.30 uur, al. LIDO 1, 2. 3, 4 en STUDIO (124130/ 133210): 'The last emperor', dag. 20.00 uur, zo. ook 14.30 uur, 12 jr. 'Witches of Eastwick', dag. 19.00 en 21.15 uur, 12 jr. 'Big Foot and the Hendersons', al. 'Donna, Donna', 16 jr. 'Hector', dag. 14.30,19.00 en 21.15 uur, al. 'De Reddertjes', za., zo. en woe. 14.30 TRIANON (123875): 'Van geluk ge sproken', dag. 19.00 en 21.15 uur, 16 jr. 'Masters of the Universe', dag. 14.30 jr. KIJKHUIS (142895): 'Zwarte ogen', do. t/m woe. 19.30 en 21.45 uur. 'Du mich auch', do. t/m zo. 20.00 en 22.15 uur. 'Working girls', ma. 20.00 en 22.15 uur. 'Vroeger is dood', di. 20.00 en 22.15 'Mona Lisa', woe. 20.00 en 22.15 uur. Alphen (voor reserveringen 01720-20800): EURO 1, 2, 3, 4: 'Innerspace', dag. 18.30 en 21.15 uur, beh za. 21.15 uur, za. en woe. ook 13.30 uur, zo. ook 13.30 en 16.00 uur, al. 'Donna, Donna', dag. 18.30 en 21.00 'Dirty Dancing', dag. 18.45 en 21.30 uur, za. en woe. ook 13.45 uur, zo. ook 13.45 en 16.15 uur, al. 'Hector', dag. 18.30 en 21.00 uur, zo. ook 13.30 en 16.00, za. en woe ook 13.30 uur, al. Kindervoorstelling: 'De reddertjes', za. en woe. 14.00 uur, zo. 14.00 en 16.15 uur, woe. 14.00 uur, al. 'Een maand later', ma. t/m woe 20.30 'Beverly Hills Cop II', do. t/m zo. 21.15 uur, za., zo. en woe. 14.30 uur. 'Salvador', do. t/m zo. 20.30 uur. 'Who's that girl', vr., za., zo. en woe. 15.45 uur. Kindervoorstelling: 'Avontuur met een staartje', za., zo. en woe. 14.00 uur, Katwijk (voor reserveringen 01718-74075) City 1: 'Who's that girl' dag. 19.00 u City 1: 'Beverly Hills cop II', d 14.45 en 21.15 uur. City 2: 'Witches of Eastwick', do., en zo. 14.45, 19.00 en 21.15 uur, ma., di. en woe. 19.00 en 21.15 uur Kindervoorstelling: 'Bambi', za. woe. 14.45 uur. Noordwijk (voor reserveringen 01719-12800) 'Masters of the Universe', za., zo. ma. 19.00 uur. 'Beverly Hills Cop II', za., zo. en r 21.15 uur. Kindervoorstelling: 'Avontuur r een staartje', za. en woe. 15.00 uur. 0iiöi7ifiih)S 13 januari 1988 Honderd jaar geleden stond er in de krant: - Nadat zich hedennacht eenie der ter ruste had begeven, verliet omstreeks twee uren een stoom spuit de plaats harer bestem ming, koers zettende naar de Langebrug, waar, tot grooten schrik van de bewoners dier straat, de St.-Petruskerk als mik punt der waterstralen werd ge kozen. Nu en dan verliet de ene of andere bewoner uit dien omtrek zijne legerstede om te zien wat er toch gaande en of er dan toch werkelijk brand was. Op straat gekomen zijnde zagen zij eenige stadswerkers en politie-agenten bezig om, bij wijze van proef, zoo doende de bedoelde stoomspuit eens te proberen en de bewuste kerk eens schoon te spuiten. - Na een uiterst zorgvuldig on derzoek is de politie te Naarden er in geslaagd over den diefstal van 20,000 scherpe patronen, in den loop van den jongsten zomer aldaar gepleegd, zoveel licht te doen opgaan, dat tegen den op- kooper, zekeren L. Frank en een militair, door hem als verkooper opgegeven, proces-verbaal kon worden opgemaakt. - Uit Londen wordt aan de Pa- rijse 'Herald' d.d. 10 dezer ge seind, dat een zeldzaam dikke inist Londen in duisternis hield. Het verkeer op de rivier was ge staakt en de treinen waren over al te laat. De lantaarns brand den van 's morgens tot 's avonds en de rijtuigen reden met licht. Enige personen geraakten te water en op de North-Westernlijn kwamen twee goederentreinen in botsing. Vijftig jaar geleden: - WASSENAAR - Tegen biggen- beperking? Bij den veehouder G.v.d.S. heeft een jonge zeug niet minder dan 16 welgeschapen big gen geworpen. Daar de heer v.d.S. een tegenstander is van veebeperking, heeft dit dier zich dus goed bij zijn baas aangepast. - Hevige sneeuwstormen in Amerika. In het Oostelijk deel van Pennsylvanië woeden zware sneeuwstormen, waarbij vele noodlottige ongevallen zijn ge schied. Totdusver wordt reeds melding gemaakt van vier perso nen, die hierbij zijn omgekomen. -LEIDSCH m DAGBLAD - ALPHENS DAGBLAD- HOOFDKANTOOR i Singel 1, Lelden 071-144941. REGIOKANTOREN Julianastraat 19. 2405 CG. Alphen a/d Rijn. 01720-93961. Vuurbaakplein 11, 2225 JB. Katwijk, 01718-12383. NABEZORGING ma.-vrij18.00-19.30 uur 071-123143. zaterdag13.00-14.00 uur 071-123143. POSTADRESSEN Postbus 54, 2300 AB Leiden. Postbus 83, 2400 AB Alphen a/d Rijn. TELEFAX Lelden 071-143480. Alphen 01720-73933. ABONNEESERVICE Nieuwe abonnementen, wijzigingen, betalin gen ma.-vrij. van 8.30-17.00 uur 071- ABONNEMENTEN met automatische betaling). 208,05 ..ƒ270,25 402,25 losse nummers (alle dagen)1,20 Prijzen incl. 6% b.t.w. Abonnementsgelden dienen bij vooruitbeta ling te worden voldaan. Restitutie is niet mo gelijk. Abonnementen kunnen op elke gewenste dag ingaan. Indien één maand voor het ver strijken van de abonnementsperiode geen opzegging is ontvangen, wordt het abonne- Gemiddelde oplage per dag 50.200 e ADVERTENTIES (behalve Sleuteltjes) ma.-vrij. van 8.00-17.1 uur 071-144941. SLEUTELTJES ma.-vrij. van 8.00-19.30 uur 071-143545. REDACTIE (niet voor nabezorglng) Hoofdredacteur: drs. J.W.E. Metselaar. R.D. Paauw. Leeuwen. Houtman. Stad: H.G. van der Post. 071-893252. Regio Leiden: M. de Graaft, 070-652201. Sport: A. van Kaam. KABELKRANT Redactie 071-144941. Advertenties 071-121942. of 071-144941. Ongevallcndicnst Elke dag Acadenvsch Ziekenhuis be- dinsdag 13.00 tot woensdag dagelijks 16.00-17.00 18.30-19.30 uur. Afdeling zorg 10.30-11.00 uur en 19.00-19.30 St. Elisabeth 071-899250): 14.00-14.45 uur Klasse afd. 14.00-14.45 uur Kraamafdeling 15.00-15.45 Ziekenhuis volwassenen ?n 18.30-19.30 uur. 11.15-12.00 uur, n 18.30-19.30 uur. gynaecologie: 18.30-19.30 t alleen voor vaders bovendien van 19.30-21.00 uur. Afdeling CCU (hartbewaking): kinderen) 14.15-15.00 18.30-19.30 uur. Avondbezoekuur afdeling Verlos kunde 18.00-19.00 uur. Prematurenafdeling in overleg door lopend bezoek mogelijk. Ernstige patiënten: wanneer doorlo pend bezoek wordt toegestaan kun nen speciale kaarten worden ver- Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruime t bezoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige. Voor andere bezoekers gelden de vol gende tijden: keel-, neus- en oorheel kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur: oogheelkunde en 15.15-17.00 uur; babyzaal en boxen afdeling: volgens afspraak met de hoofdverpleegkundige. Rijnoord (tel. 01720-33771): 14 30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur. Extra bezoek hartbewaking: 11.00-11.30 uur. Kraamafdeling: bezoek voor vaders gehele dag in overleg met hoofd afde ling.'Overigen van 14.30-15.15 en van 18.30-19.30 uur. Kinderafdeling: bezoek voor ouders gehele dag in overleg met hoofd afde ling. Overigen van 14.30-15.30 uur. Hgr peu&r we vastnet*, IN Hgf YAM H&rKWMP. IKZOUPÉSTMeTU Mt-t Wltz ttSN.A/WU? pe eg 15 Z»YY/ZU/ Ais u&fup hêpt.KUNN&N wf/wef uzi* YHfelCJI© 0AAN.PATISV661.YKJ6 ^OLl-IFOP.'KM -J i- gÊN eeiSKO FFflJfle het risico bestaat dat onze exportproducten op de internationale markt geboycot gaan worden... ...omdat zeeuwsviaamse vissers teveel kabeljauwen vangen.' wat moeten we daar aan doen?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 20