TJA, ALS HET U NIET OP DE RUG GROEIT... Peres wil erleg overleg met Arabieren Oproerige moslims bedreiging president Egypte Oplossing bezet gebied Onderzoek sabotage vliegongeluk Turkije Europa in de greep van te vroege lente Drugskoning Ochoa in Colombia vrijgelaten WASHINGTON (AP/UPI) - De Israëlische vice-premier Peres wil „zinvolle onderhandelingen" tussen Israël en de Arabische buurlanden om een einde te maken aan de voortdurende onrust onder de Palestijnse bevolking in de door Israël bezette gebieden. ACTIE VOOR GERECHTIGHEID VEERBOOTRAMP :rV,sW UUSTIGt In een interview met de Ameri kaanse televisie heeft Peres gezegd dat die onderhandelingen kunnen leiden tot oplossingen „die nie mand tot op heden aan de hand heeft gedaan, omdat je naast de verdeling van het land aan andere oplossingen kan denken zoals een federatie of een gedeelde rege ring". Peres benadrukte dat een derge lijke oplossing alleen via onder handelingen kan worden bereikt. „Eenieder die tot een oplossing wil Rebellen in Mozambique blazen trein op: 22 doden JOHANNESBURG/MAPUTO (GPD/AP) - Bij een aanval van de Mozambiquaanse verzetsbewe ging Renamo zijn afgelopen don derdag minstens 22 Mozambikaan- se burgers om het leven gekomen. Het incident vond op 40 kilometer van de grens met Zuidafrika plaats. De trein was met circa 1500 passa giers onderweg van Zuidafrika naar de Mozambiquaanse hoofd stad Maputo toen door een ontplof fing, veroorzaakt door een land mijn, vijf wagons en de locomotief uit de rails liepen. Al tien jaar lang is de Renamo- beweging in een bloedige strijd ge wikkeld met de linkse Frelimo-re- gering. Renamo zou hierbij steun ontvangen uit Zuidafrika ondanks een in 1984 gesloten non-interven tiepact tussen wijlen president Sa- mora Machel en president P.W. Bo tha. In november vielen de rebellen eveneens de voor de Mozambi quaanse economie zo vitale spoor lijn met Zuidafrika aan. Woensdag werd tevens een bus aangehouden, die van het buurland Swaziland naar de hoofdstad van Mozambi que op weg was. Hierbij kwamen drie personen om het leven. De nieuwe aanslag bewijst dat de Renamo-beweging haar geweldda dige campagne tegen Maputo heeft opgevoerd. Een Renamo-woordvoerder in Portugal kon de aanval echter niet bevestigen, maar achtte die wel waarschijnlijk. De Zuidafrikaanse minister van buitenlandse zaken, Roelof 'Pik' Botha zond zondag een condoleancetelegram naar de Mozambiquaanse president Chis- sano en bood aan eventuele techni sche en medische assistentie te ver lenen. Botha verwierp echter de beschuldiging in de Mozambi quaanse pers dat de aanslag zou zijn gepleegd door Zuidafrikaanse agenten. Buitenland kort Eyskens Zesvoudig premier van België, Gaston Eyskens, is gisteren op 82- jarige leeftijd in zijn woning in Leuven overleden. Eyskens, die deel uitmaakte van de Christelijke Volkspartij (CVP) was tussen 1949 en 1973 gedurende ruim acht jaar premier van zes verschillende rege ringen. In de jaren zestig was hij premier tijdens de onafhankelijk heidsstrijd in Kongo (het huidige Zaire) en de periode van ernstige sociale onrust in eigen land. Zwart geweld In de Zuidafrikaanse stad Pieter- maritzburg zijn zaterdag twaalf zwarten gedood tijdens geweldda dige botsingen tussen elkaar be strijdende zwarte groeperingen. De botsingen deden zich voor in de zwarte woonsteden buiten Pieter- maritzburg, de hoofdstad van de provincie Natal. In Natal woedt al vele maanden een strijd om de heerschappij over de zwarte gebie den tussen het Verenigd Democra tisch Front UDF en de conservatie ve Zulu-beweging Inkhata. Goudzoekersopstand Bij gevechten tussen mijnwer kers en de politie in het jungledorp Maraba in het noorden van Brazilië zijn bijna honderd goudzoekers om het leven gekomen. De politie richtte daarbij een waar bloedbad aan. De goudzoekers van de Serra Pelada, 's werelds grootste open goudmijn, hadden een spoorbrug in Maraba bezet, die zij dreigden op te blazen uit protest tegen de onvei lige werkomstandigheden in de mijn. komen voorafgaand aan de onder handelingen zal falen." Peres is voorstander van een in ternationale Middenoosten-confe rentie waaraan de permanente le den van de VN-Veiligheidsraad, Is raël en de Arabische buurlanden deelnemen. Premier Shamir ver wacht daar echter geen enkel heil van en heeft duidelijk aangegeven dat de recente Palestijnse onrust in bezet gebied Israël niet dichter bij internationaal overleg met de Ara bische wereld zal brengen. PLO-leider Yasser Arafat heeft Egypte, Jordanië en Syrië ge vraagd de grenzen met Israël te sluiten om te voorkomen dat negen Palestij nen uit de bezette gebieden het land uit worden gezet. Arafat zei van Egypte, Jordanië en Liba non de verzekering te hebben ge kregen dat die landen deportatie van Palestij nen niet zuillen toe staan. Hij verklaarde verder dat de Ver enigde Staten er mee instemmen dat de Palestijnse Bevrijdingsorga nisatie deelneemt aan een interna tionale vredesconferentie voor het Midden-Oosten. „Wij beschikken over inlichtingen dat de Sovjets aan koning Husayn van Jordanië hebben verteld dat de Amerikanen instemmen met het bijeenroepen van een internationale conferentie over het Midden-Oosten, waaraan alle partijen met inbegrip van de PLO meedoen", zei Arafat in een verwijzing naar het bezoek van de Jordaanse vorst aan Moskou vori ge maand. De meeste Arabische landen en de Sovjetunie hebben opgeroepen tot het houden van een internatio nale vredesconferentie onder au spiciën van de vijf permanente le den van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Dat zijn de Vere nigde Staten, de Sovjetunie, China, Groot-Brittannië en Frankrijk. Enerzijds is Washington voor stander van een internationale vre desconferentie ter slechting van het conflict in het Midden-Oosten, maar het steunt niet de Palestijnse stelling dat de PLO de enige wetti ge vertegenwoordiger van het Pa lestijnse volk is. Israël is nadrukke lijk tegen een delegatie om de tafel van de PLO, omdat zij de organisa tie van Arafat beschouwt als een terrroristische groep die uit is op de vernietiging van de joodse staat. MANILA - Familieleden en sympathisanten van slachtoffers van de veerbootramp op de Filipijnen eisten giste- en bij de haven van Manila gerechtigheid van de regering voor de directe nabestaanden van de ruim 1600 omge komen passagiers. Zij willen een diepgaand onderzoek en een forse schadevergoeding. Een marineschip bracht gisteren een aantal slachtoffers over n i massagraf op één der eilanden. ANKARA (UPI/DPA) - Het West- duitse vliegtuig dat zaterdagavond in de buurt van de Turkse haven stad Izmir verongelukte, is wellicht geëxplodeerd voor het neerstortte. Dat heeft een Turkse functionaris verklaard. Bij het ongeluk kwamen 11 Turkse passagiers en vijf West- duitse bemanningsleden om het le ven. „De lijken lagen verspreid over een groot gebied, zodat we de mo gelijkheid niet kunnen uitsluiten dat het toestel is ontploft voor het verongelukte", zo verklaarde Vec- di Gynol, de gouverneur van Izmir. De minister van communicatie, Ekrem Pandelmirli, voegde eraan toe dat de mogelijkheid van sabota ge moet worden onderzocht. Maar ook is het volgens hem niet uitge sloten dat de piloot een fout heeft begaan of dat het vliegtuig is ge troffen door de bliksem toen het in slechte weersomstandigheden be gon met de voorbereidingen voor de landing in Izmir. De linkse Turkse krant „Cumhuriyet" zocht de oorzaak van de ramp bij de in november geopende luchthaven van Izmir, die volgens het blad zelfs bij ervaren vliegers een zeer slechte naam heeft. DEN HAAG (ANP) - In geheel Europa heersen deze eerste janu- ari-dagen van 1988 ongewoon zachte temperaturen, die nogal uiteenlopende effecten teweeg brengen: besparingen op de kos ten van verwarming enerzijds maar slechte zaken voor de dege nen die moeten leven van de win tersport en de winterkleding an derzijds, terwijl de landen langs Het Kanaal sinds 48 uur gebukt gaan onder zware stormwinden. Het lenteverschijnsel doet zich ook in Oost-Europa gevoelen. In Moskou wees de thermometer gisterochtend enkele graden bo ven nul aan. In Tsjechoslowakije steeg de temperatuur in bepaal de gebieden zelfs tot 15 graden, waardoor grasvlakten zich weer groen begonnen te kleuren. In West-Europa is al enkele da gen sprake van vijf tot tien gra den boven het normale niveau. In Parijs registreerde men op Nieuwsjaarsdag 12 graden, al bleef dat nog duidelijk onder het record van 15,6 graden dat op 1 januari 1983 werd bereikt. Stormwinden, vergezeld van zware regenval, teisterden Enge land in de nacht van vrijdag op zaterdag, waardoor vrees ont stond voor nieuwe schade, we ken na de tornado die op 16 okto ber het zuiden van het land trof en waarbij zeker 13 doden vielen. Volgens meteorologen kan onbe stendig weer in dit jaargetijde ge dijen bij temperaturen tussen de 7 en 12 graden. In Cornwall wer den windstoten van 135 km per uur gemeten en de weerkundige dienst van Londen mat in de hoofdstad windsnelheden van meer dan 80 km. Drie i kwamen om het leven door ver keersongevallen die het gevolg waren van het slechte weer. Door het stormachtige weer deden zich met name in Wales overstro mingen voor waardoor wegen moesten worden afgesloten. In dit gebied dreigden gisteren meer dan tien rivieren buiten hun oevers te treden. De hover craft-diensten tussen Dover en het Franse vasteland waren ge durende langere tijd onderbro ken. In de Bondsrepubliek sprak men de laatste dagen van de hoogste temperaturen sinds 1945. Het fenomeen leidde tot een ongekende vroegtijdige te rugkeer van vakantiegangers uit de wintersportgebieden in de Beierse Alpen. Files die soms lengten bereikten van 80 km de den zich voor op het merendeel van de Westduitse autobanen, dit keer in de richting zuid-noord. „Met 17 graden in de zon", zo zei een hotelier, "wanen de gasten zich hier op de Canarische eilan den. Men wenst elkaar geen Ge lukkig Nieuwjaar meer, maar Prettige Paasdagen". Deson danks trokken de uitlopers van een stormdepressie in de nacht van zaterdag op zondag ook over grote delen van de Bondsrepu bliek. In het hooggebergte be reikten orkaanachtige winden snelheden van 120 km per uur. Wegens het voortdurende ge brek aan sneeuw trokken niet al leen duizenden vakantiegangers eerder dan verwacht uit de Alpen weg, een toenemend aantal toe risten zegde ook hun voorgeno men reis af. Het neergestorte vliegtuig was een Boeing 737 van de Westduitse chartermaatschappij Condor, een dochter van Lufthansa. Het toestel was gehuurd voor het vervoer van Turkse gastarbeiders van Stuttgart naar Izmir. Het vertrok zaterdag uit de Bondsrepubliek met maar 11 passagiers aan boord. Maar voor de terugvlucht was het 125 zitplaatsen tellende toestel volgeboekt met Turken, die na de feestdagen wil den terugkeren naar de Bondsre publiek. Schmidt vreest wereldrecessie WASHINGTON (DPA) - De voor malige Westduitse bondskanselier Helmut Schmidt verwacht dat de wereldeconomie dit jaar door poli tieke fouten in de Verenigde Sta ten, Japan en de Bondsrepubliek in een recessie zal raken. Schmidt zei dit in een vraaggesprek met het Amerikaanse tijdschrift US News and World Report. De regeringen van Washington, Bonn en Tokio begrijpen volgens Schmidt niet hoe belangrijk hun beleid voor de wereldeconomie is en hoe zij zich als de drie grootste verantwoordelijken daarnaar moe ten gedragen. Hij zei voorts van het Amerikaanse Congres geen effec tieve stappen te verwachten om het begrotingstekort in de Verenigde Staten te verminderen. Schmidt is dan ook weinig optimistisch over de toekomst van de Amerikaanse economie op grond van zijn buiten landse schuld en voorziet een nieu we dollarinflatie. In het interview heeft de voorma lige bondskanselier zich tevens over de Russische leider Gor- batsjov uitgelaten. Hij noemde de partijleider een formidabele strate gische acteur. Hij ondersteunde de beoogde halvering van de kernwa penarsenalen voor de lange afstand en de beperking van de wapens met zeer korte reikwijdte als die ge paard gaat met een evenwichtige vermindering van de conventione le strijdkrachten. ADVERTENTIE BOGOTA (AP) - De Colombiaanse miljardair en drugskoning Jorge Luis Ochoa is vorige week op bevel van een rechter uit een gevangenis in Bogota vrijgelaten door een ci pier, met wie hij arm in arm de poort uit wandelde. De Verenigde Staten hadden om de uitwijzing van Ochoa gevraagd, die ervan verdacht wordt dat hij de HONOLULU - Bewoners van het plaatsje Hahaione op Hawaii zoeken hun weg tussen de puinhopen, veroorzaakt door een wervelstorm van het afgelopen weekeinde die auto's tegen huizen heeft geblazen en barricades van brokken steen heeft opgeworpen. Ook deden zich overstromingen voor. Er waren geen meldingen van doden of gewonden. (foto ap) leider is van een bende die 80 pro cent van de cocaïne levert die in de VS wordt verkocht. President Virgilio Barco van Co lombia zei in zijn oudejaarsbood- schap op televisie dat hij veront waardigd was over de vrijlating van Ochoa. Hij zei dat de rechter en de cipier in strijd hadden gehan deld met de instructies van hun su perieuren. De cipier en een jurist van de gevangenis zijn ontslagen en zullen worden berecht. In een interview met de krant El Tiempo zei de Colombiaanse mi nister van justitie Enrique Lo Mutra dat hij de cipier opdracht had gegeven Ochoa niet vrij te la ten. De cipier verklaarde dat hij Ochoa toch had vrijgelaten op be vel van een rechter in Bogota, An dres Montanez. Ochoa zat een straf uit van 20 maanden wegqns de smokkel van stieren. De betreffen de rechter had bepaald dat Ochoa zijn straf al had uitgezeten in Span je in afwachting van zijn uitwijzing naar Colombia en in voorhechtenis in Colombia. Ochoa is na zijn vrijlating met een particulier vliegtuig vertrok ken naar een onbekende bestem ming. Wie slim is koopt meteen een lot. Want ook deze maand zijn er meer dan 1 miljoen prijzen te winnen tegenover zo'n 2 miljoen loten. Verdeeld over 3 trekkingen. Alles bij elkaar ruim 33 miljoen gulden aan prijzen. Varteen tientje king volgende week woensdag. MËËR KANS IN DE STAATSLOTERIJ CAIRO - Egypte is het afgelopen weekeinde opnieuw geconfron teerd met het gevaar van het isla mitisch fundamentalisme. Sinds het uitbreken van een op rellen uit gedraaide anti-Israël-demonstra- tie, afgelopen vrijdag in het hart van Cairo na afloop van de weke lijkse gebedsdiensten, houden vei ligheidstroepen strategische pun ten in de stad nauwlettend in de ga ten. Er werden 28 prominente or thodoxe moslims gearresteerd, on der wie de militante sjeik Hafez Sa- lama en de blinde theoloog Omar Abdel-Rahman. door Taco Slagter Na het vrijdag-gebed in de Al Azhar-moskee, bij het bekende toe ristencentrum Husseini, organi seerden honderden in witte kle ding gestoken orthodoxe moslims een mars door de stad. Daarbij schreeuwden zij anti-Israëlische leuzen als protest tegen het militair geweld in door Israël bezet gebied. Snel spreidde de betoging zich uit over de rest van het centrum, waar op dat moment de goedgevul de moskeeën leegstroomden. Van de talrijke islamitische gebedshui zen die het centrum van Cairo telt, lukte het de politie een aantal af te grendelen, waarmee werd voorko men dat deze gelovigen zich bij de betoging zouden aansluiten. Tijdens de mars door de winkel straten werden auto's en winkels vernield. Veiligheidstroepen gre pen met knuppels en traangas hardhandig in. Volgens de politie hadden de demonstranten het plan een synagoge in het centrum van Cairo te bestormen. Het was sinds tien jaar de eerste gewelddadige confrontatie in het centrum van de hoofdstad tussen fundamentalis ten en de politie. Volgens een verklaring van het ministerie van binnenlandse zaken zouden tijdens de diensten in de moskeeën 'bekende elementen van de moslim-broederschap' de massa voor deze demonstratie hebben ge manipuleerd. Het was inderdaad duidelijk waarneembaar dat het protest door fanatieke moslimlei ders was georganiseerd en zich in eerste instantie richtte tegen het re- gime-Mubarak. Behalve dat de fun damentalisten strijden voor de in voering van een religieuze wetge ving (sha'ria) zijn zij tegen de vrede met Israël en hebben zij menig maal van president Mubarak geëist het vredesverdrag op te zeggen. Alcohol Het is niet de eerste keer dat de fundamentalisten zich in het open baar tegen de regering roeren. De uitdaging - (foto ap> afgelopen jaren braken spontaan georganiseerde protesten uit tegen westerse invloeden, zoals de con sumptie van alcohol, film en vide overtoningen. Juli vorig jaar wer den 500 fundamentalisten uit de harde kern van de moslim-broeder schap gearresteerd, na twee pogin gen tot moord op twee voormalige ministers van binnenlandse zaken en een prominente journalist. Te gen 75 andere verdachten waren er beschuldigingen wegens sabotage en samenzwering om de regering omver te werpen. De nieuwe uitdaging van de fun damentalisten aan het adres van het door hen zo verfoeide regime komt voor Mubafak op een erg on gelegen moment. Op dit moment neemt de druk op de regering van uit de oppositie en de Arabische wereld toe politieke en diplomatie ke stappen tegen Israël te onderne men. Voorts stijgt de spanning on der met name de arme bevolking als gevolg van de per 1 januari inge voerde prijsverhogingen op eerste levensbehoeften en goederen. Cairo heeft herhaalde malen la ten weten het militaire geweld te gen de Palestijnen in Gaza en de Westelijke Jordaanoever niet te kunnen tolereren. Tot nog toe is het bij officiële protesten gebleven. Maar westerse diplomaten in Cairo houden er in verhoogde mate reke ning mee dat Egypte bij een onver anderde situatie in bezet gebied ernstig zal overwegen de ambassa deur uit Tel Aviv terug te troepen om de orthodoxe oppositie de wind uit de zeilen te nemen en om het aanzien in de Arabische wereld niet te verspelen. Het zou dan de tweede keer zijn dat Egypte de diplomatieke relatie met Israël bekoelt. In 1982 daalde de toch al gevoelige verhouding tussen Cairo en Jeruzalem tot het vriespunt nadat de Egyptische am bassadeur in Israel op last van zijn regering zijn standplaats had verla ten uit protest tegen de onder Is raëlische verantwoordelijkheid plaatsgevonden moordpartij op Palestijnse vluchtelingen in de Li banese hoofdstad Bayrut. Zou opnieuw de Egyptische di plomatieke missie in Israël door de afwezigheid van een ambassadeur tot het niveau van een zaakgelas tigde worden gedegradeerd, dan betekent dat ten aanzien van het vredesproces in het Midden-Oos ten een geweldige terugval. Een ander politiek instrument dat de fundamentalisten de ko mende tijd kunnen uitbuiten om het volk tegen Mubarak op te zet ten, zijn de economische maatrege len. Forse prijsverhogingen zijn een uitvloeisel van bezuinigingen en monetaire hervormingen. Egyp te werd daartoe gedwongen door het Internationale Monetaire Fonds in ruil voor leningen onder gunstige voorwaarden en een soe pele regeling van de gigantische buitenlandse schuld. mmm. Al met al staat president Muba rak voor de zeer moeilijke vraag hoe hij tegelijkertijd de fundamen talisten de baas kan blijven en een naar een betere levensstandaard snakkend volk tevreden kan stel len. Daarbij moet hij in gedachten houden dat de 'papieren vrede' met Israël toch altijd meer waard is dan militaire en politieke spanningen tussen beide landen, die het Mid den-Oosten opnieuw in een mense lijke en kostenverslindende ramp kunnen storten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 5