Rutten: nadruk op
scheppen van werk
Dollar moest ook in 1987 weer flink inleveren
Braks pakt vissers hard aan
Topambtenaar schetst somber perspectief
Rotterdam verwerkte
iets minder goederen
Reddingsoperatie haalt
Union uit rode cijfers
Omzet beurs
fors omhoog
AUTO
LEASEN
DONDERDAG 31 DECEMBER 1987
PAGINA 7
DEN HAAG (GPD) - De vooruitzichten voor 1988 zijn door de ineenstorting van de effec
tenbeurs en de voortdurend dalende dollarkoers aanmerkelijk ongunstiger dan op Prins-
jesdag. De economische groei zal trager verlopen waardoor het verwezenlijken van de in gehele jaar daalde met 8,5 procent
het regeerakkoord gestelde doelstellingen een extra zware opgave wordt.
ROTTERDAM (GPD/ANP) De
haven van Rotterdam heeft in 1987
ruim 250,3 miljoen ton goederen
verwerkt. Dat is een daling van
ruim 2,8 procent ten opzichte van
vorig jaar, toen het eindcijfer 257,6
miljoen ton was. Dit resultaat komt
vrijwel overeen met de voorspel
ling die het gemeentelijk havenbe
drijf begin dit jaar deed.
Per kwartaal bekeken was vol
gens de Rotterdamse havenwet
houder R. den Dunnen vooral het
eerste kwartaal slecht. Vooral de
aanvoer van ruwe olie en ertsen
bleef toen sterk achter, maar ook in
de andere sectoren vielen de resul
taten tegen. In de stukgoed- en
containersector speelde de ar
beidsonrust hierbij een rol, aldus
de wethouder.
De aanvoer van ertsen over het
Het kabinet staat andermaal
een grote krachtproef. Het
deren van het financieringstekort
en het stabiliseren van de collectie-
ve-lastendruk (belastingen en soci
ale premies) zijn toch nog een haal
bare kaart voor 1990. Met het
scheppen van werk en de bestrij
ding van de werkloosheid staat of
valt alles.
De secretaris-É
ministerie van economische zaken,
prof. dr. F.W. Rutten, schrijft dit in
zijn traditionele nieuwjaarsartikel
in het economenblad Economisch
Statistische Berichten. Hij merkt
erin op dat het Nederlandse be
drijfsleven zijn internationale con
currentiepositie in de afgelopen
vier jaar aanmerkelijk heeft ver
sterkt. De overheid kan volgens
Rutten de economische groei sti
muleren door zowel de belastingta
rieven als de overheidsuitgaven de
komende jaren te verlagen.
De economische groei zal in 1988
aanmerkelijk trager verlopen dan
verwacht, zo stelt de hoogste amb
tenaar van het departement van
economische zaken vast. De export
zal afnemen nu de Nederlandse
concurrentiepositie in de wereld is
verslechterd door de lage koers
van de dollar. De bedrijfsinveste
ringen zullen niet verder stijgen en
'de toch al magere', geraamde pro-
duktiegroei van ruim 1 procent zal
niet wordt gehaald. Rutten spreekt
nochtans van "een beperkte tegen
valler"; hij noemt in dat verband
het gunstige effect van de lage dol
lar op de inflatie en de koopkracht.
Terugkijkend naar 1987 consta
teert Rutten dat er nauwelijks eni
ge rek zat in de bedrijfsinvesterin
gen in vergelijking met de explo
sieve groei in de jaren 1985 en 1986.
Toch was de omvang van de inves
teringen nog goed voor een bevre
digende groei van de produktieca-
paciteit met 3 procent. De export
(exclusief het gas) nam met 5 pro
cent toe, terwijl de particuliere
consumptie steeg met 2 tot 3 pro
cent. Het werkloosheidscijfer ging
in de tweede helft van 1987 niet ver
der omlaag.
Het Nederlandse bedrijfsleven
heeft zijn concurrentiepositie in
Europa in de afgelopen vier jaar
aanmerkelijk verbeterd. Zo lagen
de loonkosten het afgelopen jaar
(1987) 20 tot 30 procent gunstiger
ten opzichte van onze Europese
buren dan in de periode 1975-1980.
Ook de groei in de Nederlandse ex
port lag tussen 1984 en 1987 gemid
deld 1 tot 1,5 procent boven dat van
onder meer België, Zweden en
Oostenrijk.
De Nederlandse uitvoer bleef in
de periode 1981-1983 jaarlijks 2
procent achterbleef bij deze lan
den. Ronduit opmerkelijk is het
verschil in groei van de uitvoer ten
opzichte van West-Duitsland: 4
procent. De bedrijfsinvesteringen
zijn tussen 1984 en 1987 over de ge
hele lijn met 45 procent gestegen
en in de industrie zelfs met 80 pro
cent. De groeicijfers in Duitsland
en Frankrijk, respectievelijk 18 en
6 procent, steken hier schril bij af.
Toch worden de internationaal
georiënteerde bedrijven in Neder
land in 1988 opnieuw zwaar op de
proef gesteld. Door de internatio
nale perikelen van de afgelopen
maanden zullen zij genoegen moe
ten nemen met een kleinere winst
om hun concurrentiepositie te
kunnen behouden. Vooral de 'bok-
kesprongen' van de dollar, die van
2,50 gulden in 1986 inmiddels is ge
kelderd naar 1,80 gulden, baart
Rutten grote zorgen.
De Groep van Zeven (de zeven
grootste industrielanden) moet in
de ogen van Rutten stoppen met de
discussie over wie de schuld treft,
maar snel een nieuw evenwicht
voor de dollar vinden. Er moet wor
den voorkomen dat de Amerikaan
se valuta zo diep wegzakt, dat de
structurele concurrentie-verhou-
dingen langdurig worden ver
stoord. Ook de sanering van een
aantal subsidie-regelingen zal een
'extra inspanning' van het bedrijfs
leven vragen.
Nederland kan niet achterblij
ven bij andere Europese landen
met de invoering van een vereen
voudigd belastingstelsel, zoals
door de commissie-Oort is voorbe
reid. Door de vereenvoudiging te
combineren met een algemene ver
laging van de belastingtarieven
kan tevens de koopkracht worden
vergroot.
De grootste krachtproef voor dit
kabinet is zonder meer de verla
ging van de werkloosheid tot
500.000 in 1990. Door diverse tegen
vallers zoals de lage dollar, de inge
zakte wereldhandel en een onver
wachte groei van het arbeidsaan
bod zal dit ambitieuze cijfer voorlo
pig niet worden gehaald, zo ver
wacht Rutten. Het geeft volgens
hem geen pas om de werkgelegen
heid te stimuleren door extra over
heidsinvesteringen. Dat zou ten
koste gaan van een ander rege-
ringsdoel, het verlagen van het fi
nancieringstekort.
tot bijna 32,6 miljoen ton,
melijk ijzererts bestemd voor de
Bondsrepubliek Duitsland. De da
ling is een gevolg van de proble-
de Europese staalin
dustrie eind 1986 terecht is geko
men. Die problemen zijn nog niet
opgelost, maar voor 1988 wordt
desondanks geen verslechtering
verwacht.
In het stukgoed is een aanzienlij
ke groei te bespeuren in het zoge
heten roll on/roll off vervoer. De
uitbreiding van de transportcapa
citeit naar Engeland heeft hier vol
gens Den Dunnen zijn vruchten af
geworpen: een stijging van de af
voer met 23,6 procent naar 3,7 mil
joen en een stijging van de aanvoer
(vooral een gevolg van de toegeno
men Britse export) met bijna 9 pro
cent tot ruim 2,6 miljoen ton.
Opvallend is dat de langdurige
stakingen en arbeidsonrust in de
afbrokkelende stukgoedsector in
de eerste maanden van dit jaar het
eindcijfer niet extra nadelig heb
ben beinvloed. De aan- en afvoer
van het stukgoed liep het afgelo
pen jaar weliswaar terug, met resp.
ruim 4 en 6 procent, maar ook dit
cijfer komt overeen met eerder uit
gesproken verwachtingen.
Wethouder Den Dunnen waar
schuwde ervoor om de getallen te
gebruiken als belangrijke maatstaf
om succes aan af te meten. "Als je
naar de tonnen kijkt, zijn en blijven
we verreweg de grootste haven ter
wereld. We zullen dat ook in de vol
gende jaren ongetwijfeld blijven,
maar als we het hebben over 'suc
ces' is daar anno 1988 meer voor no
dig", aldus Den Dunnen.
Volgens hem zal Rotterdam de
komende jaren steeds meer van be
lang worden als spoorweghaven.
"Natuurlijk is het vervoer naar het
achterland via het water - van ouds
her onze grote kracht- van blijvend
groot gewicht, maar de wereld ver
andert. Het achterland van de ha
ven wordt groter, er komen nieuwe
industriecentra in Europa die niet
direct via het water kunnen wor
den bereikt. Landen als Oostenrijk
en Zwitserland, het zuiden van
Duitsland, het zijn voor ons inte
ressante gebieden die voor hun
doorvoer een spoorweg-scenario
hebben. Dus", zo zei de havenwet
houder, "moet Rotterdam zijn po
sitie als spoorweghaven verster
ken, door gezamenlijk inkoop van
treintransport, door een systeem
van snelle, ongestoorde treinver
bindingen met economische
zwaarteputen in het achterland".
Keramiek
Minister De Korte van economi
sche zaken heeft voor 1988 en 1989
acht miljoen gulden toegezegd
voor het nationaal onderzoekspro
gramma keramische supergelei
ding. Hij geeft dat geld in het kader
van het programma materiaaltech
nologie, een van de vier prgram-
ma's voor bedrijfsgerichte techno
logiestimulering.
Murdoch
De Australische regering heeft
gisteren de voorgenomen overna
me van het persbureau AAP door
de mediamagnaat Rupert Murdoch
geblokkeerd. Volgens de regering
zou de onafhankelijkheid van het
binnenlandse persbureau door de
overname in gevaar kunnen ko
men. De in Australië geboren Mur
doch heeft al 60 procent van de Au
stralische mediamarkt in handen.
VS economie
De 'index of leading indicators',
die algemeen wordt beschouwd als
een barometer voor de Amerikaan
se economie, is in november met
1,7 proqent gedaald, zo heeft het
Amerikaanse ministerie van han
del gisteren bekendgemaakt. De
daling, vooral veroorzaakt door het
inzakken van de aandelenkoersen,
was wat groter dan de 1,5 procent
waarop de meeste economen had
den gerekend.
Ontslag
Burgemeester en wethouders
van Tilburg hadden vorig jaar di
recteur J. Holthaus van het Neder
lands Textielmuseum niet uit zijn
functie mogen ontheffen en hem
begin dit jaar niet mogen ontslaan.
Tot die uitspraak is het ambtena
rengerecht in Den Bosch gekomen
in een procedure die Holthaus te
gen de gemeente Tilburg had aan
gespannen.
Dubbelfunctie
De Raad van Discipline van de
Nederlandse Orde van Advocaten
heeft beslist dat curatoren in faillis
sementen niet tegelijk mogen op
treden als advocaat
schuldeiser. De raad heeft dat be
slist
AMSTERDAM (ANP) - De red
dingsoperatie van de fietsenfa-
briek Union is voltooid. Grootaan
deelhouder (met 90 procent) com
missionairshuis Gestion heeft een
aantal financiële regelingen getrof
fen, zo bleek gisteren, die Union uit
de rode cijfers halen.
Volgens commissaris mr. G. van
den Brink van Gestion en sinds gis
teren ook van Union, heeft het
commissionairshuis, voor het sym
bolische bedrag van een gulden
vorderingen gekocht van de Ne
derlandse Middenstandbank en de
Nationale Investeringsbank ter
waarde van 9,7 miljoen gulden. De
ze vorderingen zijn omgezet in
60.000 aandelen, waarmee het ei
gen vermogen, dat per eind 1986
10,2 miljoen gulden negatief was,
op nul kwam. Bovendien worden
550.000 nieuwe aandelen uitgege
ven. Dit totale aandelenpakket wil
Gestion verkopen aan vijftien tot
twintig klanten van de commissio
nair.
Gestion heeft voorts 600.000 gul
den betaald aan de Utrechtse in
vesteringsmaatschappij Wolters
Schaberg voor een vordering van
DEN HAAG (GPD) - De Neder
landse visser wordt het komend
jaar nauwlettend in de gaten ge
houden. Extra regels, extra man
kracht en verscherpte controle
moeten voorkomen dat er meer vis
wordt gevangen, dan is toegestaan.
De Algemene Inspectie Dienst
(AID) zal elke visser bij het lossen
van zijn lading controleren. Hier
voor zijn vijftien havens aangewe
zen waar op vaste tijden kan wor
den gelost.
Het afgelopen jaar hebben de
Nederlandse vissers veel te veel vis
gevangen. Daarom heeft minister
Braks (landbouw en Visserij) be
sloten de controle op de vangsten
in 1988 aanzienlijk te verscherpen.
De ruim 600 Nederlandse vissers
zijn hiervan gisteren schriftelijk op
de hoogte'gebracht.
oorspronkelijk 3 miljoen, die Wol
ters Schaberg op zijn beurt had
overgenomen van het ministerie
van economische zaken. Een be
lang van 27 procent in de Franse van het net glippen heeft de AID
ben opgevist, mogen meer vis van
gen. Volgens een woordvoerder
van het ministerie is dit niet meer
dan een 'tegemoetkoming' en geen
volledige schadeloosstelling. Som
mige vissers zullen in 1988 niet
meer hoeven uit te varen, aange
zien zij hun quotum reeds in 1987
hebben opgevist. Met toestem
ming van de minister kunnen zij
met andere vissers afspreken een
deel van hun vangst over te nemen.
Braks kan bovendien de vangst
van een bepaalde vissoort sluiten
voordat het quotum is volgevist.
Deze maatregel is genomen om te
kunnen voorkomen dat vissers die
op meer dan één soort tegelijk va
ren, meer ophalen dan is toege
staan. Dat kan het geval zijn bij kot
ters die gecombineerd op tong en
schol vissen of op wijting en kabel
jauw. Is bijvoorbeeld het kabeljau
wquotum vol, dan kan de minister
nu ook de vangst van wijting ver
bieden.
Op uitdrukkelijk verzoek van de
Tweede Kamer en het bedrijfschap
voor de visserij heeft Braks voorlo
pig besloten de zeedagenregeling
te handhaven op het niveau van
1987. De regeling is bedoeld om de
visvangst over het jaar uit te sme
ren, waardoor de consument ook in
november verzekerd is van een
verse kabeljauw.
Mocht op 26 juni blijken dat het
meerendeel van de vissers zich
daar opnieuw niet aan houdt, dan
trekt de minister de regeling in.
„Het is in het belang van de vissers
zelf dat zij zich aan de regeling hou
den. Steeds meer fabrikanten slui
ten contracten met het buitenland
om het gehele jaar door verzekerd
te zijn van vis", aldus de woord
voerder.
fietsenfabriek Motobecane is voor
288.000 gulden van Wolter Scha
berg overgenomen.
Union leed vorig jaar een verlies
van 2,6 miljoen gulden na een ver
lies a
kom.
nul. Volgend jaar verwacht het be
drijf winst te maken, nu het na de
financiële operatie is verlost van
buitensporig hoge rentelasten.
Union heeft een reeks reorganisa
ties achter de rug, waardoor de per
soneelssterkte tussen 1981 en nu is
gezakt van ruim 400 tot ongeveer
200.
OVERNEMING - Het Westduitse
concern Robert Bosch zal de tele-
communicatie-divisie van het
Franse bedrijf Jeumont-Schneider
overnemen. Bosch neemt in eerste
instantie een belang van 35 pro
cent. Dat zal in de loop van volgend
jaar worden vergroot tot tachtig
procent.
contract afgesloten met de Ne
derlandse Veiligheids Dienst. Hier
door krijgt de AID de beschikking
over 250 extra controleurs. Die tel
len het aantal kisten met vis en con-
voegdheid hebben - zij vallen i
der verantwoordelijkheid van de
AID en zijn geen ambtenaar - zijn
de vissers verplicht hen aan boord
te laten.
Braks heeft overigens zijn EG-
collega's verzocht hem te informe
ren over Nederlandse schepen die
zich in buitenlandse havens van
hun lading ontdoen. Hierdoor
wordt ontduiking van het quotum,
de toegestane vangsthoeveelheid,
vermeden.
De voor 1988 toegewezen hoe
veelheden tong en schol zullen
overigens nog worden gekort met
AMSTERDAM (ANP) - De omzet
van de Amsterdamdse effecten
beurs is in 1987 met 30 procent ge
stegen tot 335 miljard gulden. De
algemene aandelenindex
(ANP/CBS) moest 25 procent terug
naar 208,7. Het rendement op staat
sleningen ging omlaag van 6,41
naar 6,15, terwijl de CBS obligatie
index een stijging te zien gaf van
114,3 tot 116,2. Dit blijkt uit een op
gave van de beurs.
Op de officiële markt ging in aan
delen 159,2 miljard gulden om te
gen 148,5 miljard in 1986. De bui
tenlandse aandelen namen hiervan
956 miljoen (1199 miljoen) voor
hun rekening. De omzet op de pa-
rallelmarkt moest scherp terug van
5,2 tot 2 miljard gulden. De obliga-
tiemarkt kende een topomzet van
173,6 miljard tegen 104 miljard vo
rig jaar.
De vooral in het tweede halfjaar
opgetreden koersdaling had gevol
gen voor de uitgifte van nieuwe
aandelen. In 1987 gaven Neder
landse ondernemingen voor 11,8
miljard gulden (15,1 miljard vorig
jaar) aan nieuwe aandelen uit,
2,1 miljard (2,6 miljard)
openbare emissies. De grootste
kwamen voor rekening
Philips (1008 miljoen), ABN
(720 miljoen) en Nationale Investe-
rings Bank (172 miljoen).
ADVERTENTIE
dan laat u het
investeren, het
onderhoud en
risico van de
zakenauto aan
experts over.
hebben de twee onder- <Je overschrijding uit 1987. Vissers
nemingen gisteren meegedeeld.
die in 1987 hun quotum niet heb-
PARIJS (AP) - De sterke daling van de dollar betekent een ramp voor
Airbus Industries, het Europese consortium dat de Airbus verkeersvlieg
tuigen bouwt. Dat heeft de Franse minister van handel Michel Noir giste
ren gezegd. In een interview met het dagblad France Soir zei de minister
dat Airbus door de daling van de dollarkoers gedwongen wordt toestellen
met verlies te verkopen.
De daling van de dollar in het afgelopen jaar leidde al tot het wegvallen
van de winst op de vliegtuigen. Nu wordt echter ook verlies gemaakt, om
dat de dollar niet minder dan 25 procent in waarde is gedaald. De vlieg
tuigen worden in dollars betaald. (foto ad
AMSTERDAM (ANP/Rtr) - De
Amerikaanse dollar is in 1987 voor
het derde achtereenvolgende jaar
flink in waarde achteruit gegaan.
Aan het begin van het jaar lag de
koers rond de 2,18 gulden. In de de
daarop volgende weken ging de
koers omlaag naar 2,06 gulden,
waarna de grootste industrielan
den op 22 februari in hun 'Louvre-
akkoord' besloten te koers te stabi
liseren.
Ongeveer acht maanden lang
was de koers vervolgens opmerke-
een bank- lijk stabiel tussen de 2,00 en de 2,10
gulden. Na de beurskrach van 10
klacht van de Stichting oktober zakte de dollarkoers op-
Onderzoeks Bedrijfs Informatie nieuw en wel naar minder dan 1,80
(Sobi) van Pieter Lakeman tegen
mr. J.M.F. Dingemans, curator van
het failliete Hurks Bouwbedrijf in over 1987 op ruim zeventien cent
Amsterdam.
China
Ondanks een respectabele
nomische groei in dit afgelopen
jaar vertoont de Chinese economie
gedurende de laatste weken van
het jaar werden herhaaldelijk nieu
we na-oorlogse laagterecords ge
boekt.
Het gaat om een forse koersda
ling, maar in 1986 ging de dollar
aan de heimelijke wens van Was
hington dat de koers nog wel ver
der omlaag gaat.
De koersdaling werd ingeluid in
september 1985, toen vijf grote in
dustrielanden (G-5) besloten om de
dollar via gezamenlijke actie goed
koper te maken. De hoge dollar
koers van toen (ongeveer 3,25 gul
den) werd beschouwd als hoofd
oorzaak van grote tekorten op de
handelsbalans en de begroting van
de Verenigde Staten en die tekor
ten werden weer gezien als oorzaak
van de onevenwichtige groei van
de wereldeconomie. Overigens
kwam eerder in 1985 de dollar op
een hoogtepunt terecht van 3,93
gulden.
Aarzelen
Het is dan wel gelukt c
tegen 156,2 miljard dollar i
(G-7) vermocht de dollar niet om-
Renteverlagingen in Europa, be- hoog te halen. In de valutahandel
aantal zwakke plekken die di- nog veei sterker omlaag, want
recte aandacht vragen. Er werd ne- het begin van dat jaar kostte een
gen procent meer geproduceerd, doUar nóg 2,75 gulden. De daling
de industriële produktie steeg zelfs van djt jaar trok echter meer de
met 14,5 procent, aldus opgaven - - -
van het Chinese staatsbureau voor
de statistiek. De produktie voldoet
echter niet aan de vraag. En met na
me in de primaire sector, de land
bouw, wordt onvoldoende gepro
duceerd om de sterk groeiende
Chinese bevolking te voeden.
- - - aandacht, omdat de dollarkoers
het Chinese staatsbureau voor verder wegzakte dan velen wense-
lijk achtten. De Amerikaanse rege
ring heeft bij herhaling laten weten
dat de dollar niet verder mocht da
len, maar dat dat toch gebeurde
wordt door velen toegeschreven
de dol
larkoers fors naar beneden te ha
len, maar het tekort op de Ameri
kaanse handelsbalans is niet klei
ner geworden. Integendeel, on
langs moest de regering in Was
hington bekendmaken dat het te
kort in oktober is gegroeid tot een
recordbedrag van 17,6 miljard dol
lar. Dat was ruim een miljard dollar "JK °°or "ec *-°n8res
meer dan het voorgaande record dollarkoers gewoon laag.
van juli dit jaar. Over de eerste tien
maanden van 1987 werd een nega
tief saldo geregistreerd van 145,8
miljard dollar en de verwachting is
dat er over heel 1987 een tekort uit
doeld om de VS tegemoet te ko
men, haalden ook maar weinig uit.
De centrale banken, en vooral die
van de Bondsrepubliek, verlaag
den hun disconto pas na lang aarze
len, omdat ze het peil van de rente
tarieven laag genoeg vonden. Ja
pan deed gewoon niet mee met de
verlaging van de rentetarieven,
hoewel Washington ook dat land t
nadrukkelijk om had j
De dollar reageerde dus niet met
een stijging op alle pogingen om de
koers te steunen en de valutahan
del richtte zich laat in het jaar dan
ook op de Amerikaanse inspannin
gen om de tekorten te verkleinen.
Weken van overleg in Washington
onder druk van de beurskrach van
oktober resulteerden uiteindelijk
in bezuinigingen en belastingver
hogingen (de laatste zeer tegen de
zin van president Reagan) die het
begrotingstekort in twee jaar met
76 miljard dollar, moeten verklei
nen. Toen die maatregelen einde
lijk door het Congres waren bleef
Verklaring
Zelfs een daarna met grote span
ning tegemoet geziene verklaring
de bus komt van 175 miljard dollar van zeven ërote industrielanden
werd toen gezegd dat die verkla
ring te laat is gekomen en in feite
alleen maar een herhaling was van
het „Louvre-akkoord", waarin de
grote industrielanden toezegden
gezamenlijk de dollarkoers te steu
nen en de wereldeconomie te sti
muleren.
De koersdaling van de dollar
wordt beschouwd als belangrijke
oorzaak van de val van de aande
lenkoersen op de beurs van New
York, die bij velen herinneringen
opriepen aan de beurskrach van 28
oktober 1929. Op 'zwarte maandag'
(19 oktober) kelderde de Dow Jo-
nes-index van de dertig industriële
fondsen met ruim 500 punten, een
daling die procentueel gezien bijna
tweemaal zo groot was als die van
1929.
De beurskrach van 1987 was aan
leiding om de ramingen van de eco
nomische groei voor 1988 te her
zien. De OESO (Organisatie voor
Economische Samenwerking en
Ontwikkeling) verlaagde haar
groeiraming voor de 24 aangeslo
ten landen voor 1988 met een kwart
procent tot 2,25 procent en voor
1989 met een half procent tot 1,75
procent. Ook de Amerikaanse rege
ring zag zich genoodzaakt haar
groeiramingen te wijzigen. Was
hington gaat nu uit van een groei in
de VS in 1988 van 2,4 procent, na
dat in augustus nog een groeiper
centage van 3,5 was voorspeld.
Grillig
De meeste deskundigen ver
wachten volgend jaar geen reces
sie, zoals wel het geval was na de
beurskrach van 1929. 'Beursgoe-
roe' Henry Kaufmann voorziet wel
dat 1988 op zijn minst net zo grillig
zal verlopen als 1987 en hij sluit
niet uit dat de crisiselementen die
de financiële wereld dit jaar bin
nenslopen ook volgend jaar aanwe
zig zullen zijn. Hij acht, evenals an
dere deskundigen, voor 1988 voor
zichtigheid op zijn plaats.
Weinigen zullen zich echter nog
geschokt voelen als de combinatie
van paniek op de effectenbeurzen,
het aanhoudende handelstekort
van de VS, het grote Amerikaanse
begrotingstekort en de daling van
de dollarkoers de wereldeconomie
alsnog in de afgrond storten, maar
in het algemeen wordt dat niet ver
wacht. Het zijn vooral psychologi
sche factoren die de zaak vererge
ren. Er zit mogelijk ook een goede
kant aan, want wellicht zien de re
geringen nu werkelijk in dat
slechts met een doortastend, geco
ördineerd optreden de problemen
kunnen worden opgelost, zo wordt
gezegd.
Waar de dollarkoers naar toe gaat
durft niemand te voorspellen, nu
alle pogingen om de koers te steu
nen op niets uitgelopen lijken te
zijn. Over het algemeen wordt een
verdere daling voorzien. De enige
die de koersdaling zou kunnen
stoppen is de Amerikaanse rege
ring. Die moet laten zien bereid en
in staat de zijn 'om de mouwen op
te stropen en de structurele proble
men werkelijk aan te pakken'. De
grote industrielanden kunnen ver
gaderen in alle sjieke restaurants
en hotels die er zijn, maar het is aan
de VS om wat aan de dollar te doen,
aldus een Amerikaanse beursdes-
kundige.
