Eibergen wil geen beeld
van Gerrit Achterberg
Nieuw huis niet meer weggelegd voor minima
Reportage
Tbr achtervolgt dichter ook na zijn dood
'Bedrijf moet niet op
kerstpakket bezuinigen'
Achtergrond
Hoekendijk ziet einde van traditionelen en vrijzinnigen
PAGINA 2
WOENSDAG 23 DECEMBER 1987
EIBERGEN - Bij de
dichter Gerrit Achterberg
werkt het stigma van zijn
tbr-stelling zelfs 25 jaar na
zijn overlijden nog door.
Omdat Achterberg in het
begin van de oorlog enige
jaren als tbr-patiënt in de
omgeving van Eibergen
werd verpleegd, mag in
die gemeente geen stand
beeld worden geplaatst
ter ere van zijn werk. On
der druk van de bevolking
besloten B en W van deze
plaats gisteren hun op
dracht aan de Lochemse
kunstenaar Willem Berk-
hemer voor het vervaardi
gen van zo'n beeld in te
trekken.
door
Funs Kockelmans
heb ik wel begrip voor de gevoe
lens van de mensen. Ik wil niet
dat ze door mij de pest in hebben.
Heeft Jezus niet gezegd: wee hij
die ergernis opwekt?"
Overigens maakt Berkhemer
het ontwerp voor het beeld, dat
al in vergevorderd stadium is,
wel gewoon af. "Het wordt onge
veer één meter hoog, in brons ge
goten. Maar de oorspronkelijke
bedoeling, een wit granieten
beeld van 3,5 meter op een sok
kel van 1 meter, was natuurlijk
veel mooier geweest".
"Ik vind het erg jammer dat we
dit besluit hebben moeten ne
men", aldus wethouder B. Hem-
melder. "Maar we kunnen niet
dwars tegen de wens van een be
langrijk deel van de bevolking
ingaan. De zaak ligt hier te ge
voelig". Met dat laatste doelt hij
op het feit dat onlangs de Eiberg-
se José Burbank door een tbr-ge-
stelde met proefverlof werd ver
moord. De emoties die deze tries
te gebeurtenis heeft opgeroepen,
zijn nog zo vers dat een blijvend
gedenkteken voor iemand die
ook tbr-patiënt is geweest, voor
velen in het Achterhoekse stadje
onaanvaardbaar is.
Maar het is niet alleen de
moord op José Burbank die in de
discussie rond het Achterberg
beeld een rol heeft gespeeld. Ook
eerder al waren er bezwaren ge
rezen, namelijk van de dorpsraad
in Rekken. Het beeld zou aan
vankelijk worden geplaatst In dit
tot de gemeente Eibergen beho
rende buurtschap, waar de tbr-
inrichting Oldenkotte is geves
tigd. Na felle protesten, voortko
mend uit het negatieve beeld dat
de Rekkense bevolking van de
tbr-kliniek heeft, werd daar ech
ter al snel van af gezien.
Pijnlijk
Gerrit Achterberg (1905-1962)
werd tussen 1939 en 1943 in Ol
denkotte verpleegd, nadat hij in
1937 in een vlaag van verstands
verbijstering zijn Utrechtse hos
pita had doodgeschoten. Uit ge
dichten die hij in deze periode
schreef, wordt pijnlijk voelbaar
hoe gruwelijk het verblijf daar
voor hem was: "God in de hemel,
beesten van mensen/hebben mij
in hun macht/maar ik schreeuw
tegen ze, op zielsgezag/een
woord uit een oude grammatica:
/dat ik godverdomme verga".
Het thema van Achterbergs hele
poëzie het zoeken naar de ge
storven geliefde kan trouwens
uit de tragische gebeurtenissen
van '37 en hun droeve nasleep
worden verklaard.
Voor beeldhouwer Willem
Berkhemer was het dan ook
geen vraag welk onderwerp hij
zou willen uitbeelden toen B en
W van Eibergen hem vroegen
een beeld te maken. "Ik wilde
een hommage "brengen aan het
prachtige werk van Achterberg,
die daar heeft geleefd. Ik ben niet
geïnteresseerd in zijn biografie,
maar uitsluitend in zijn poëzie.
Voor mij is Achterberg de groot
ste dichter die de afgelopen twee
eeuwen heeft geleefd, niet alleen
in Nederland, maar ook daarbui
ten".
Het beeld dat Berkhemer wil
de maken, zou dan ook niet de
dichter zelf moeten verbeelden,
maar een symbool moeten zijn
van diens poëzie. "De gebroken
mens die door liefde en kos
misch besef bijeen wordt gehou
den", zo kenschetst hij zelf de
idee achter zijn beeld.
Nadat gebleken was dat het
Achterberg-gedenkteken niet
door de Rekkense bevolking zou
worden geaccepteerd, besloten
B en W uit te wijken naar Eiber-
gen zelf, waar ook al een kunst
werk staat ter nagedachtenis van
de in deze plaats geboren schrij
ver Menno ter Braak. Berkhemer
ging daarmee akkoord. Toen er
de laatste dagen enige publiciteit
onstond rond het beeld van Ach
terberg, kwamen er echter bij
wethouders en raadsleden ook
diverse protest-telefoontjes van
Eibergenaren binnen.
Telefoontjes
Wethouder Hemmelder: "Ik
denk dat we in totaal zo'n 15 tot
20 telefoontjes hebben ontvan
gen. Maar achter zo'n aantal gaan
veel meer bezwaren schuil. Er
zijn altijd mensen die bij protes
ten voorop lopen. Als die trage
die met José Burbank niet was
gebeurd, had de hele zaak hier in
Eibergen misschien niet zo'n stof
doen opwaaien. Maar zoals het
nu is gegaan, konden wij geen
ander besluit nemen dan de op
dracht niet te verlenen".
Voor kunstenaar Willem Berk
hemer, die Achterberg persoon
lijk heeft gekend en een aantal
publicaties over zijn poëzie op
zijn naam heeft staan, een uiter
mate vervelende gang van zaken.
Hij blijft er echter tamelijk gela
ten onder. "Ik heb 37 werken
langs de openbare weg staan,
van Doetinchem tot Portugal.
Nooit is daar vervelende publici
teit over geweest. Maar ach, ik
Iets negatiefs
Bij degenen die tegen de
komst van het beeld hebben ge
protesteerd, resteert het gevoel
dat B en W van Eibergen een ver
standig besluit hebben genomen
door van de opdracht aan Berk
hemer af te zien. Mevrouw A.
Scholten van de Rekkense
dorpsraad:
"Moet je iemand, die mis
schien wel een groot dichter is
geweest, maar die in Rekken al
leen maar als tbr-gestelde heeft
verbleven, op deze manier gaan
gedenken? Dat verblijf in Rek
ken is toch iets negatiefs geweest
in het leven van Achterberg, daar
moet je nu niet meer de nadruk
op gaan leggen. Waarom plaat
sen ze geen beeld in Neede, daar
heeft Achterberg immers ook ge
woond? Ik heb er niets tegen als
hier een beeld van een dichter
komt, maar laten ze dan voor
mijn part Vondel nemen. Die
heeft geen enkele band met Rek
ken, maar in elk geval ook geen
negatieve".
Nog sterker drukt drs. J. Soes
man, directeur van tbr-kliniek
Oldenkotte zich uit. 'Ik vind zon
dermeer dat Achterberg vanwe
ge zijn groot dichterschap een
standbeeld verdient. Maar niet
hier. Ik kan mij de oppositie van
uit de bevolking heel goed voor
stellen, zeker gezien de recente
dramatische gebeurtenis. De ne
gatieve gevoelens ten aanzien
van tbr zijn enorm. Iemand met
zo'n stempel kun je geen stand
beeld geven. Ik vrees dat als het
beeld er toch gekomen was, er
heel kwalijke dingen mee zou
den zijn gebeurd. Bekladding of
vernieling, ja".
- Maar het beeld was bedoeld
als eerbetoon aan Achterbergs
dichterschap en niet als aanden
ken aan zijn tbr-tijd. Mag je die
twee zaken met elkaar in ver
band brengen?
Soesman: "Tbr is iets dat je
nooit meer kwijt raakt. Daar
word je voortdurend mee gecon
fronteerd. En zelfs postuum laat
het je niet met rust, zoals nu he
laas is gebleken. Daarom is het
verkeerd de kunstenaar Achter
berg te identificeren met Rek
ken. Daardoor zou zijn tbr-stel
ling alleen maar een extra accent
gekregen hebben. Dat zou nie
mand goed gedaan hebben".
DEN HAAG - Nieuwbouwwoningen zijn
verschrikkelijk duur geworden. Door de
huurstijgingen van de afgelopen jaren zijn
ze eigenlijk niet meer te betalen voor men
sen met een minimuminkomen. Veel ge
meenten en woningbouwverenigingen
overwegen dan ook maatregelen om te
voorkomen dat mensen met een laag inko
men in zo'n dure woning terechtkomen.
door
Runa Hellinga
i raken steeds meer aangewe
zen op de bestaande voorraad. Er zal een
neiging ontstaan om het zwakste deel van
de samenleving in het zwakste deel van het
woningbouwbestand te plaatsen", aldus Ni
co van Velzen, directeur van de Nationale
Woningraad (NWR).
Afgelopen weekend kwam de Tilburgse
Bouwvereniging in het nieuws omdat ze be
paalde woningen niet aan mensen met een
minimuminkomen wilde verhuren. Vol
gens woordvoerder Kloppers van de wo
ningbouwvereniging berust deze beschul
diging op een misverstand. Tot nu toe is
geen enkele woningzoekende in Tilburg ge
weigerd op grond van een te laag inkomen,
en dat is ook niet gebeurd in het gewraakte
complex aan de Schoolstraat.
Wel is er op dit moment in Tilburg een dis
cussie gaande over een koppeling tussen
huur en inkomen. Kloppers: "De wet op de
individuele huursubsidie schrijft voor dat
als er een passende woonruimte voorhan
den is, een woningzoekende die een beroep
doet op de huursubsidie geen duurdere wo
ning toegewezen mag krijgen. In de feitelij
ke uitvoering houden we daar tot nu toe
geen rekening mee, maar als het rijksbeleid
niet wijzigt, zul je daar toch naar moeten
gaan kijken".
Het hanteren van dat soort regels bete
kent dat woningzoekenden met een mini
muminkomen nauwelijks nog in aanmer
king zullen komen voor nieuwbouwwonin
gen. Van Velzen van de NWR verwacht dat
het voor deze inkomenscategarie steeds
moeilijker zal worden een woning te vin
den. De afgelopen vijfjaar zijn de huren zo'n
twintig procent gestegen, terwijl de koop
kracht van de minima vrijwel stil is blijven
staan.
Komend jaar komt er weer een huurver
hoging van drie procent aan en wordt er bo
vendien bezuinigd op de huursubsidie. Dat
heeft veel huurders onzeker gemaakt. Wie
nu met een redelijke subsidie een woning
huurt, leeft wel met het gevoel dat hij er
over een paar jaar en een paar bezuinigings
ronden later misschien veel slechter aan toe
Mevrouw M. Knipscheer van het Bureau
Woonvergunningen: "Als we dat soort eisen
zouden stellen, zouden we problerrfen krij
gen in verband met het grote aantal nieuw
bouwwoningen dat we aan te bieden heb
ben". Ze verwacht wel dat er in 1988 een uit
gebreide discussie over zal komen. Zijzelf
wijst zo'n begrenzing ondanks haar eerdere
bezwaar niet echt af, "al realiseer ik me wel
de problemen die dat op kan leveren. Men
sen kunnen dan niet meer terecht in een
wijk waar ze graag willen wonen",
bouwwoningen. Het aanbod in de bestaan
de voorraad wordt echter steeds kleiner.
Onder de wals van de stadsvernieuwing
sneuvelt de ene na de andere slechte, maar
goedkope woning. Van Velzen verwacht dat
de huidige ontwikkelingen de stadsvernieu
wing overigens danig in de problemen kun
nen brengen: "Mensen met een laag inko
men zullen niet meer willen meewerken aan
verbeteringsplannen als daarna ze veel
meer moeten gaan betalen".
Het stellen van inkomensgrenzen bij de
toewijzing van woningen is niet echt onge
bruikelijk. Alleen gaat het er dan meestal
om te voorkomen dat mensen met een hoog
inkomen een te goedkope woning krijgen.
Bij de gemeente Breda is deze vorm van in
komenstoetsing heel normaal. Tot nu toe
kent men er echter geen onderste inko
mensgrens voor de toewijzing van een wo
ning.
Bij Au Gourmet leeft de kerstgedachte
In Leeuwarden kijkt men allang niet
meer op van het idee huur en inkomen te
koppelen. Als een van de weinige gemeen
ten van ons land hanteert de noordelijke
provinciehoofdstad zo'n regeling al lang.
Wie voor een bepaalde woning meer dan
tweehonderd gulden huursubsidie nodig
heeft, krijgt in principe geen woonvergun
ning en moet iets goedkopers zoeken. "Dat
kan natuurlijk niet in alle steden kan", aldus
wethouder J. Timmermans, "Maar wij ken
nen hier een wachttijd van minder dan een
jaar. Mensen worden over het algemeen
snel geholpen en daarom vinden we dat
mensen in zo'n geval nog wel even door
kunnen zoeken."
Heel anders ligt dat in Den Haag, waar de
woningmarkt krap is. De Algemene Wo
ningbouwvereniging uit die stad haalde een
tijd geleden ook de pers omdat een woning
zoekende met een minimuminkomen een
bepaalde flat werd geweigerd. Directeur
A.H. Moerman erkent dat dat een keer is ge
beurd. Dat was echter een uitzonderingssi
tuatie: "Die man wilde beslist in een woning
in een bepaalde wijk, terwijl we een veel
goedkopere vergelijkbare woning voor hem
hadden. Onze stelregel is dat we mensen
met een laag inkomen zoveel mogelijk een
goede, goedkope woning aanbieden. Maar
daar kun je geen regel van maken, want we
zijn afhankelijk van het aanbod en «dat is
toch al mager".
ROTTERDAM - Wat andere be
drijven met het oog op de kerstda
gen er 'eventjes' als extraatje bij
doen, daarmee houdt het Rotter
damse verzendhuis Au Gourmet
zich het hele jaar bezig: het samen
stellen en verzenden van kerstpak
ketten.
door
Bas Hoppel
Aan de paktafels is de grootste
drukte achter de rug. Duizenden
dozen vol heerlijke delicatessen
zijn allang verzonden, want som
mige hebben nog een hele reis voor
de boeg. Het Rotterdamse verzend
huis stuurt ze naar zo'n 200 landen.
"De eerste ging al vlak na de zomer
de deur uit", vertelt directeur B.
Tol (55) die al 26 jaar tussen de
kerstpakketten zit. "Dat was be
stemd voor een pater op een eenza
me missiepost in de binnenlanden
van Nieuw-Guinea. Als het goed is,
moet het er nu rond deze tijd per
kano zijn aangekomen".
Zo'n 30 tot 40 part-timers maak
ten vorige week aan de paktafels
nog dagelijks overuren om de
laatste pakketten, die voor dichter
bij huis waren bestemd, verzend-
klaar te maken. Volgens kenners
behoort wat Au Gourmet maakt tot
de Mercedessen onder de kerst
pakketten.
Dat is dan ook wel te zien. Er
worden spullen in de geschenkdo
zen gestopt om van te watertan
den: behalve de gebruikelijke fles
sen drank gaan uitgesneden zalm
en paling, Ardennerham, boeren-
kaasjes en gevulde kalkoen de ge
schenkkistjes in. Aan de oproep
om met deze kerst wat meer geld
uit te geven aan eten, hebben klan
ten van Au Gourmet zichtbaar ge
hoor gegeven.
Het Rotterdamse bedrijf bestaat
al 26 jaar en ieder jaar nog heeft di
recteur Tol het kerstpakket meer
zien oprukken en daarmee ook de
concurrentie. "Op het moment dat
ik ermee begon, deden alleen twee
grootwinkelbedrijven het ook al.
Nu moeten we de omzet delen met
zo'n veertig andere warenhuizen
en grootwinkelbedrijven voor wie
het in de laatste maanden niet meer
is dan een 'bijverdienste'. Wij doen
het hele jaar niets anders".
Dat betekent niet een gemakke
lijk eerste halfjaar en dan pas de
handen uit de mouwen. Het nieu
we 'kerstpakketten-seizoen' begint
bij Au Gourmet al onmiddellijk na
1 januari. "Het is keihard achter de
gebeurtenissen aanrennen", zegt
Tol. "Anders halen we het niet. Je
kunt ons werk vergelijken met het
lanceren van een raket. Niet in het
wegschieten daarvan zit het mees
te werk, maar in de voorbereiding.
Zo ligt het in ons werk ook. Een
klein foutje kunnen we ons niet
veroorloven. Omdat we de laatste
drie maanden varr het jaar op onze
top werken en omdat de opdrach
ten elk jaar steeds later afkomen, is
alles tot in de kleinste details gere
geld. Ik geloof dat we in dit bedrijf
wel 7000 kleine dingetjes in voor
raad hebben en de meeste daarvan
zijn in tweevoud: van nietjes tot
machine-onderdelen".
Over het waarom zegt Tol: "Als
er plotseling iets zou uitvallen of
moet worden vervangen, terwijl we
middenin een orkaan van orders
zitten, dan mogen we geen tijd ver
liezen. Een kerstpakket kun je uit
eindelijk niet meer op de 27-ste de
cember bezorgen".
Niet alles dat voor het buiten
land is bestemd, kan zomaar wille
keurig in een pakket worden ge
stopt. De export heeft zo zijn be
perkingen. Tol kent die uit zijn
hoofd. Voor Australië en Nieuw-
Zeeland mag het pakket, uit angst
voor mond- en klauwzeer, geen
kaas bevatten. Van het Midden-
Oosten is het alom bekend dat daar
geen sterke drank de grens over
mag, maar ook Frankrijk verbiedt,
om meer protectionische redenen,
de invoer van wijn. Pakketten voor
Oosteuropese landen mogen geen
conservenblikjes bevatten omdat
die niet kunnen worden geopend.
Tol: "Naar sommige landen moet
je ook geen dingen sturen in een
etiket met een zwarte kat erop.
Daar hebben we nieuwe etiketten
voor, met koeien en molens en zo.
Er wordt wel gezegd dat zoiets een
cliché van Nederland is, maar in
het buitenland doet dit beeld hetj
toch nog steeds goed".
Rituelen
Behalve deze bepalingen voor
wat betreft de inhoud, heeft hel
Rotterdamse bedrijf ook te maken
met soms de meest vreemde bezor
gingsrituelen in het buitenland.
"Als je een foutje maakt bij het in
vullen van de douane-verklaring,
dan mag in sommige landen in
Afrika de postbode zo'n pakket
houden. Dat wil zeggen: de kist
hoeft niet te worden terugge
stuurd".
Dat komt volgens hem slechts
een enkele keer voor en als het ge
beurt, is de oorzaak hiervan dat de
klant van het aflever-adres inmid
dels is verhuisd of vertrokken.
Au Gourmet biedt de keus uit
zo'n 150 verschillende kerstpak
ketten, variërend van betrekkelijk
eenvoudige kartonnen dozen van I
45 tot degelijk verpakte houten ex
port-kistjes van f 250.
Aan 'bezuinigingspakketten'
doet Tol niet mee. Over het feno
meen 'kerstpakket' zegt hij: "Of je
geeft een goed pakket of helemaal
niets. Je bent als bedrijf ook niet!
verplicht een kerstpakket te geven.
Het is een gunst, een blijk van
waardering. Als de omstandighe-:
den het niet toelaten, moet je er
niet aan beginnen. Maar een doos
vullen met een rol biskwietjes, een
pakje thee, zes verpakte stroopwa
fels, een fles limonadesiroop, een
paar sinaasappels erbij en voor de
rest vooral veel cellofaan-wol, daar
begin ik niet aan".
"Het is ook geen strelende ge-;
dachte voor degene die zoiets ont
vangt. D'r moeten dingen inzitten,
waarmee je de mensen blij kunt
maken. En als het iets bevat waar je
zelf niet van houdt of wat je nooit'
eet of drinkt, dan is er altijd wel een
keer bezoek dat het wel lekker
vindt".
In het verleden heeft Tol nog wel
eens geëxperimenteerd met sui
kervrije, zout-arme, vegetarische
en drankvrije pakketten. Hij is,
daar echter niet veel wijzer van ge
worden omdat die niet werden af
genomen. Hij is er dan ook acuut;
mee gestopt. "Het bleek bijvoor
beeld dat suikerpatiënten sterk ge- j
hecht zijn aan hun eigen favoriete!
merken. En die-zaten er dan juist
niet in".
Zijn er nog nieuwe trends te be
speuren? "Toen het een aantal ja
ren geleden economisch zo slecht
ging, hebben we een speciaal pak
ket gemaakt met uitsluitend Hol
landse spullen. Dat bleek toen een
succes. De laatste jaren is er weer
meer vraag naar luxe pakketten.
Sherry' en rosé zijn allang uit. Rosé
is helemaal weg en de sherry is al
enkele jaren vervangen door de
droge witte wijn".
"Ach", zegt Tol over de bedrijfs-
verrassing, "je moet niets achter
zo'n cadeau zoeken. Het is mij ten
minste nooit gebleken dat een fir
ma zijn personeel aan het eind van
het jaar probeert om te kopen met
een kerstpakket. Ik heb ook nooit
gemerkt dat het in de plaats komt:
van een dertiende maand, het tan
tième' of een loonsverhoging. Ik
vind het ook heel onterecht om een
kerstpakket te zien als een zoet
houdertje. Als je ziet hoe serieus
bedrijven bezig zijn geweest met
het kiezen van het pakket, hoeveel
duizenden guldens er niet aan
wordt uitgegeven, dan zou je haast
denken dat het personeel er wel
eens wat blijer mee zou mogen
zijn".
De evangelisch-charismatische
beweging is het sterkst groeiend
deel van de christenheid. Tot de
ze conclusie komt de bekende
evangelist Ben Hoekendijk in
het vernieuwde tijdschrift 'Op
wekking', een uitgave van de
door hem opgerichte gelijknami
ge stichting, die bijna dertig jaar
bestaat. Het tijdschrift verschijnt
binnenkort in A4-formaat in een
oplage van 11.000 exemplaren.
Volgens Hoekendijk zijn de
evangelisch-charismatische
christenen (sterk gericht op de
gaven en krachten van de Geest-
redactie) het antwoord op de
'leegloop van de kerk'. Hij con
stateert overigens in de traditio
nele kerken een toenemende be
langstelling voor lofprijzing en
vrije expressie. Zo komen er op
de jaarlijkse, door 'Opwekking'
georganiseerde conferenties in
Vierhouden steeds meer gerefor
meerden en hervormden. Over
ongeveer tien jaar is het gebeurd
met zowel de traditionele als de
vrijzinnige kerk, meent Hoeken
dijk.
Hü verwees in dit verband
naar een recent rapport van P. B.
C. Beasily Murray, directeur van
het Spurgeon College in Londen,
die onderzoek heeft gedaan naar
de verhouding tussen theologie
en gemeentegroef Beasily Mur
ray berekent, dat het aantal vrij
zinnigen en traditioneel kerkdij
ken jaarlijks met respectievelijk
22 en 15 procent daalt. De kerke-
lijk-charismatischen zouden - in
tegenstelling tot de evangelisch-
charismatischen - jaarlijks met 3
procent teruglopen.
Veélzeggende cijfers voor de
Nederlandse kerksituatie, aldus
Hoekendijk, die eenzelfde terug
loop waarneemt in kerken "waar
politiek wordt vermengd met
Gods Woord". "In Amsterdam
staan zeventien kerken te koop
als een stil getuigenis van de
geestelijke leegloop van de kerk
in ons land".
Hoekendijk denkt, dat de we
reld nog in de jaren 80 een 'gees
telijke opwekking' staat te wach
ten. Zijn stichting zal in verband
daarmee op 4, 5 en 6 januari een
landelijke 'tijd van vasten' hou
den. Dan wordt gebeden voor
'een doorbraak van Gods Geest
en een opwekking in Nederland'.
Na 103 jaar
Voor het eerst in haar 103 jaar
oude geschiedenis heeft de gere
formeerde kerk van Kamper
veen een eigen predikant. Het is
ds. J. Maliepaard, die deze ge
meente nu dient in combinatie
met de kerk in het nabije Wil-
De kerk van Kamperveen telt
iets meer dan zeventig leden en
heeft nooit het geld voor een ei
gen predikant kunnen bijeen
brengen. In de eerste jaren van
haar bestaan zijn er wel een paar
beroepen uitgebracht, maar na
drie bedankjes is er nooit meer
een predikant benaderd. Een
paar jaar geleden heeft Kamper
veen - waar de grotere hervorm
de gemeente de signatuur van de
Gereformeerde Bond heeft - het
honderdjarig vacant-zijn op ge
paste wijze 'gevierd'.
Drs. Maliepaard zal ongeveer
een vijfde deel van zijn tijd in
Kamperveen werkzaam zijn.
Radio Bloemendaal. De
twee provinciale gereformeerde
synodes van Noord-Holland heb
ben besloten, het werk van 'Kerk
zonder grenzen' voort te zetten.
Men is overtuigd van het belang
van dit bijzondere kerkewerk via
de radiozender van de Bloemen-
daalse kerk.
De pensionering van ds. L. J.
Boeyenga was voor de synodes
Oost en West aanleiding zich
over 'Kerk zonder grenzen' te be
raden. Het heeft lange tijd ge
duurd vóór een definitieve be
slissing kon worden genomen.
Bij velen binnen de Gerefor
meerde Kerken en daarbuiten
was bezorgdheid ontstaan over
mogelijke beëindiging van het
werk.
Uit het beraad kwam naar vo
ren, "dat in een sterk verande
rende samenleving deze vorm
van 'anoniem pastoraat' steeds
meer mensen de mogelijkheid
biedt om de helende werking van
het Evangelie in hun leven te er
varen". Na de uitzendingen van
Radio Bloemendaal kunnen luis
teraars altijd contact opnemen
voor een pastoraal gesprek.
De twee provinciale synodes
zijn inmiddels op zoek naar een
opvolger van ds. Boeyenga. Dit is
een volledige baan.
Cabaret-dienst
"Zelden is er over een kerk
dienst zo intens met elkaar ge
sproken als die eerste week van
november". Dat meldt de com
missie 'Kerkdiensten andere
stijl' van de gereformeerde kerk
in Berkel-Rodenrijs naar aanlei
ding van een door haar georgani
seerde 'cabaret-dienst' op zon
dag 1 november.
Al een paar jaar wordt in Ber-
kel geëxperimenteerd met nieu
we vormen van liturgie, speciaal
voor de tweede dienst, maar aan
cabaret in de kerk was nog niet
gedacht. De commissie had de
dichter-zanger Jan van Oordt uit
genodigd, en hij bracht op kern
achtige wijze een deel van Mat-
theüs 16 op de planken.
De commissie:
"In zijn uitleg sprong hij
schijnbaar van de hak op de tak,
van de rijke jongeling naar Si
mon bar Jona, van 'gewogen en
te licht bevonden' naar de bewa
peningswedloop, van het 'stie-
kum een kaartje leggen op de ga
lerij' vroéger naar het 'uitslapen,
want de nachtfilm was zo span
nend' nu".
"Liederen die dwongen tot in
tens luisteren om de gedach-
tensprongen en woordspelingen
te kunnen volgen, waarin met
het kerkelijk verleden en heden
speels werd omgegaan, maar ook
het verkondigend element niet
ontbrak".
Het blad 'Kerkinformatie'
geeft nog het adres van de 'ker
kelijke cabaretier': Van Renes-
straat 3,2692 CM 's Gravenzande,
01748-12206.
Anders geloven. Van de gere
formeerde predikant dr. Harry
Faber van der Meulen (45) in
Dordrecht is bij Kok in Kampen
een boek verschenen getiteld
'Geloven kan ook anders' (165
bladzijden, f24,75).
Geloven, zegt de schrijver, kun
je op heel verschillende manie
ren. Je kunt zo geloven, dat je
verstand daarbij geen enkele rol
speelt. Maar je kunt als gelovige
je verstand ook zoveel mogelijk"
laten meespreken. Wie z'n ver
stand niet wil uitschakelen en
met vallen en opstaan probeert te
geloven, komt telkens weer in
conflict met degenen die vol
strekt zeker zijn van hun zaak en
twijfel als een vorm van ongeloof
beschouwen.
Met dit boek wil Van der Meu
len 'twijfelende gelovigen' en
'gelovige twijfelaars' helpen bij
het lezen in de bijbel en de 'om
gang met God'. Hun wijze van
geloven typeert hij als een 'be
weeglijke driehoeksverhou
ding', of ook als een zich open
stellen voor de Ander én voor de
ander. In plaats van je op te slui
ten in de zekerheden van giste
ren, ben je steeds weer op weg
naar morgen en verheug je je
over de nieuwe mogelijkheden
die onze snel veranderende tijd
ook de gelovige biedt.
Bij het schrijven is de Dordtse
predikant ervan uitgegaan dat
over deze toch vrij moeilijke on
derwerpen 'gemakkelijk' kan
worden gelezen. Vandaar dat er
geen discussies in staan met voor
de lezer vaak onbekende auteurs
en de lezer ook niet steeds met
behulp van nummertjes naar
aantekeningen en voetnoten
moet zoeken. De nieuwere litera
tuur die bij deze onderwerpen
past is voor een deel in een kort
laatste hoofdstuk verzameld.
Leiden. Vanavond tussen
half 8 en 9 uur houdt het Evange
liecentrum/Pinksterbeweging
van de Bethlehemskerk (Lam
mermarkt) een kerst-fakkeltocht
door de binnenstad. Er wordt
voor verkondiging en zang ge
stopt bij de Hartebrugkerk, de
Waag en het stadhuis.
Hervormde Kerk: beroepen
te Kerkenveld-Alteveer (Gr.-Dr.)
kandidaat W. M. de Bruin Ede.
