Een no-nonsens college verdraagt geen inspraak DE TIJD, VAN TOEN Woontoren verrijst nabij de Morsweg Reinwardt Vrouw en hond krijgen klappen Parelvissers' neemt actie tegen inbrekers Man (27) uit Sassenheim aangereden KONINGIN EMMA ONTHULDE LEIDS REMBRANDTBEELD Opinie Arrestante vlucht na behandeling in AZL Waarschijnlijk in juni gereed LEIDEN - Aan de Morsweg, naast de spoorbrug over het Galgewater (het voormalig terrein van Nieu- wenhuizen). tekenen zich de con touren af van een woontoren die deze omgeving een duidelijk ander gezicht geeft. Over het complex is heel wat te doen geweest. Het architectenbu reau Klunder uit Rotterdam ont wierp twee jaar geleden in op dracht van de gemeente Leiden na melijk een toren die het hoogste woongebouw van Leiden zou wor den: 50 meter hoog, 19 verdiepin gen en 72 woningen tellend. De ge plande toren kreeg niet de instem ming van een meerderheid in de gemeenteraad en werd vervolgens een kopje kleiner gemaakt. In het nieuwe plan is de hoogte van de woontoren teruggebracht van 19 naar 11 verdiepingen. Daar naast is langs de Morsweg een tweede woongebouw verrezen van vier bouwlagen dat aansluit op het voormalige Pelcomplex waarin studenten gehuisvest zijn. In totaal LEIDEN - F.F.J. Schouten is met ingang van 1 januari 1988 benoemd tot directeur van de faculteit muse ologie van de Amsterdamse Hoge school voor de kunsten: de nog steeds in Leiden gevestigde Rein wardt Academie. Hij volgt P.P.J. Pouw op, die is benoemd tot lid van de centrale directie van de ho geschool. Schouten is op dit mo ment nog adjunct-directeur van de Reinwardt Academie en doceert op deze school museumcommunica tie en marketing. bevat het project nu 59 woningen, waaronder 15 bejaardenwoningen. De woontoren - alles wat in Lei den boven de bomen uitsteekt blij ven we kennelijk een toren noe men - staat naast het Galgewater en er gedeeltelijk zelfs in. Het com plex wordt opgetrokken uit een witte betonsteen en krijgt aan de straatzijde een langgerekte strook glas waarachter zich het trappen huis verschuilt. Om de verschij ningsvorm nog wat markanter te maken wordt het gebouw be kroond met een tempelachtige en gedeeltelijk van glas gemaakte kap. Tussen de toren en de bebou wing aan de Morsweg is een ruimte vrij gebleven waar een buurtparkje zal komen dat doorloopt tot aan het water. Dit parkje wordt bereikbaar via twee poorten tussen de woon gebouwen. Naast de spoorbrug over het Galgewater is nog een par keerterrein gesitueerd. De bouw van het wooncomplex is, ijs en we der dienende, volgend jaar juni ge reed. LEIDEN - Een ongeveer 25-jarige man heeft gisteravond zowel een vrouw als haar hond een paar klap pen gegeven. De 21-jarige Leidse liep met haar hond in de stations hal toen een onbekende man zon der enige aanleiding de hond een paar rake schoppen gaf. De vrouw raakte hiervan danig overstuur en sprak de man daarover aan. Hierop liet hij het hondje met rust en gaf de vrouw een paar klappen op het lichaam. De onbekende verliet daarna als een haas het station. Op Eigen Wieken Ook in buurthuis Op Eigen Wieken worden tal van vakantie activiteiten gehouden. Maandag 21 december: kinderbingo om 14.00 uur. Dinsdag 22 december: bezoek aan de schouwburg. Woensdag 23 december: kerst stukjes maken vanaf 14.00 uur. Donderdag 24 december: kerst- lunch om 12.00 uur. Er wordt een bijdrage in de kosten gevraagd. Vogelvlucht Buurtcentrum Vogelvlucht aan de Boshuizerlaan houdt zon dag 27 december een bijeenkomst voor ouderen uit Leiden-Zuid- west en het Morskwartier. Er staan tal van activiteiten op het programma: muziek, voordrach ten, liedjes, gezamenlijke lunch e.d. De bijeenkomst begint om 11.00 uur en duurt tot 16.30 uur. Opgeven vóór 23 december bij het buurtcentrum, tel. 313648. Chili In het Volkshuis aan de Apo- thekersdijk wordt zaterdag 19 december een kerstconcert gege ven ten bate van Chileense poli tieke gevangenen en hun familie leden. Het blazersensemble Wind kracht 10 voert onder meer wer ken op van Von Beethoven en Do nizetti. Na de pauze treden Con- junto Clamor en Carlos Aguïlar. Aanvang 20.00 uur. Blauwkras Postduivenvereniging De Blauwkras houdt zaterdag 19 en zondag 20 december een tentoon stelling in haar clubhuis nabij sportpark De Vliet aan de Voor- schoterweg. Zaterdag zijn de duiven te bezichtigen van 16.00 tot 22.00 uur en zondag van 10.00 tot 17.00 uur. Mini-basketbal In het universitair sportcen trum aan de Wassenaarseweg wordt dinsdag 22 december een mini-basketbaltoernooi voor het basisonderwijs gehouden. De wedstrijden beginnen om. 9.00 uur en zijn omstreeks 16.00 uur afgelopen. Koper Girls Majorettenvereniging The Ko per Girls houdt vrijdag 18 de cember een bingo- annex loterij avond in de aula van het scholen complex aan het Valkenpad in de Merenwijk. Aanvang 20.00 LEIDEN - Bij de serviceflat voor ouderen De Parelvissers in Leiden- Zuidwest is een aantal maatregelen genomen om het inbrekers moeilij ker te maken de woningen binnen te sluipen. In de flats is de afgelo pen vijf weken drie maal ingebro ken. Telkens betrof het woningen die in de buurt van de brandtrap waren gelegen. De directie van het bejaardente- LEIDEN - Een 27-jarige Sassenhei- mer is gisteravond gewond geraakt bij een aanrijding op de Willem de Zwijgerlaan. Hij wilde met zijn brommer rechtdoor rijden en de Gooimeerlaan oversteken. Daaruit kwam een auto die werd bestuurd door een 28-jarige Leidenaar. De automobilist gaf geen voorrang en schepte de bromfietser. De man uit Sassenheim is met onbekend letsel overgebracht naar het AZL. huis Rijn en Vliet, onder wier'ver antwoordelijkheid de serviceflat valt, heeft nu in overleg met de brandweer het hek rond de brand trap vervangen door een gemetsel de muur. De trap is daardoor van buiten onbereikbaar geworden. De bewoners kunnen de trap in geval van nood echter nog steeds gebrui ken. Het vermoeden bestaat dat de in brekers de woningen telkens kon den bereiken door vanaf de trap op de naastgelegen balkons te klim men. Om dit te voorkomen worden langs de balkons nabij de brand trap schuinhangende hekjes ge plaatst, zodat eventuele inbrekers de overstap niet meer kunnen ma ken, in elk geval niet zonder le vensgevaar. De directie heeft de bewoners bovendien een brief gestuurd waarin zij hen op het hart drukt de balkondeuren altijd af te sluiten. "Bij een of twee inbraken is geble ken dat de inbrekers de huizen zon der probleem konden binnendrin gen doordat de balkondeur niet op slot zat", stelt directeur F. van Oos ten. Hij heeft de beowners boven dien aangeraden om, wanneer ze afwezig zijn, licht in de woningen te laten branden. LEIDSE KRONIEK OVER De laatste tijd wordt nogal wat gediscussieerd over het al of niet verplaatsen van het Rembrandt- beeld op. Er heerst onenigheid over de plek: moet het beeld aan de Witte Singel blijven of krijgt het een plaats in een Rembrandt- park? Laten we eens teruggaan naar het ontstaansjaar van het borst beeld 1906. Eigenlijk moeten we nog iets verder terug en wel naar zaterdag 11 juni 1904. Plaats van handeling: het Raadhuis. Daar kwamen ruim twintig personen bijeen om onder leiding van Lei- dens burgervader, mr. N. de Rid der, tot plannen te komen ter waardige herdenking van de dag waarop het 300 jaar geleden zou zijn dat Rembrandt te Leiden werd geboren. Aanwezig waren vertegenwoordigers van kunst- verenigingen, zowel binnen als buiten Leiden, kunstenaars, kunsthistorici en autoriteiten. Op initiatief van de voorzitter van de in 1902 opgerichte vereni: ging Oud Leiden, mr. dr. J.C. Overvoorde (die tevens gemeen te-archivaris en directeur van het Stedelijk Museum de Lakenhal was), werd een commissie ge vormd om deze plannen vaste vorm te geven. Omdat Amster dam, waar Rembrandt het groot ste deel van zijn leven heeft ge woond, ook plannen koesterde de 15de juli 1906 niet ongemerkt voorbij te laten gaan, werd sa menwerking met de hoofdstad vooropgesteld. In overleg met de Amsterdamse commissie werd besloten dat de Leidse feestvie ring op vrijdag 13 en zaterdag 14 juli zou plaatsvinden en in Am sterdam op maandag 16 juli 1906. In grote lijnen behelsden de Leidse plannen het stichten van een blijvend gedenkteken en het houden van een tentoonstelling van werken van Rembrandt en oude Leidse meesters en van et sen, tekeningen en reproducties van werken van Rembrandt. Het gevolg was de oprichting van de vereniging Rembrandt Har- mensz. van Rijn, die bij Konink lijk Besluit van 6 februari 1905 goedgekeurd werd. Men toog naarstig aan het werk, in verschillende commis sies, onder de bezielende leiding van een groot uitvoerend comité, waarin naast Overvoorde de he ren Bredius en Martin van het Mauritshuis, Hofstede de Groot (oud-directeur van het Rijksprentenkabinet) en de kunstschilders Israëls en Mes dag belangrijke personen waren. Voor de schilderijententoonstel ling in De Lakenhal werd aan overkapping van het voorplein /MENSEN EN GEDANE ZAKEN Voor het 'blijvend gedenkte ken' gingen de gedachten uit naar een medaillon of buste, te plaatsen op het Noordeindsplein, aan de ingang van de Witte Sin gel. In de commissie werden ver schillende namen van kunste naars genoemd, zoals Odé, Henri Teixeira de Mattos en Toon Du- puis. Men besloot de laatste uit te nodigen een ontwerp te maken voor een borstbeeld op een gra nieten voetstuk. Een storm van protesten stak op. Talloze ingezonden stukken verschenen in de kranten: waar om geen prijsvraag, dat was toch eerlijker; waarom Dupuis, een Belg nog wel?! De commissie bleef op haar standpunt staan: Dupuis had kwaliteiten en hij zou de ontwerper zijn. Van twee door hem gemaakte kleischetsen vond er één de algemene instem ming van de commissie van goedkeuring. Het ontwerp werd vervolgens in gips uitgevoerd en tenslotte in brons gegoten. In op dracht van Dupuis ontwierp de Haagse architect J. Limburg het voetstuk. Terwijl er nog slechts 3981 gul den aan bijdragen binnengeko men was, nauwelijks genoeg om de kosten van het borstbeeld te dekken, begon eind 1905 ook de tentoonstellingscommissie ver dere plannen te maken. Na rijp beraad kwam men tot de slotsom dat niets bereikt kon worden zonder een minimum bedrag van 5000 gulden. Gelukkig werd een regeringssubsidie verkregen en de toezegging van de Leidse ge meenteraad een eventueel tekort tot dit bedrag te dekken. Mr. dr. J.C. Overvoorde (links) tijdens zijn Crayontekening in kleur door Willy Sluiter. bij de onthulling i Financieel moeilijker had de commissie het die zich tot taak gesteld had de Rembrandtdag voor zoveel mogelijk stadgeno ten te organiseren. Pas twee maanden voor de feestelijkhe den kreeg deze commissie de be schikking over 3000 gulden. Het uiteindelijke feestprogramma zag er als volgt uit. Vrijdag 13 juli 1906 om 10 uur 's morgens werd de kermis op de Burcht voor het publiek ge opend. Het was geen gewone De grote kunstzaal en de daar bij behorende gang van De La kenhal werden afgestaan voor de tentoonstelling van schilderijen van Rembrandt en Leidse mees ters uit de zeventiende eeuw. Voor een verzekerde waarde van ruim twee miljoen gulden hin gen er schilderijen. Voor de be waking was zelfs de gemeente politie ingeschakeld! Tevens kwam de reproductietentoon stelling tot stand, waarvoor vijf zalen in het Academiegebouw ter beschikking werden gesteld. kermis, zoveel mogelijk was er een oud-Hollands tintje aangege ven. Zo was er een zilversmids- kraam, een pottenbakkerij en de taveerne waar de Olycke Rem brandt uithing. Alle eigenaars van kramen waren in oud cos- tuum en hellebaardiers bewaak ten de toegangen, 's Avonds was er een concert in de Hooglandse Kerk, waar al een voorproefje ge geven werd van de gezangen die bij de onthulling van het monu ment uitgevoerd zouden wor den. De ochtend van de 14de juli was Leiden in feestdos: vlaggen wapperden en het carillon liet zijn tonen over de stad klinken. Met een eenvoudige ceremonie werd in de Weddesteeg (nabij Noordeinde) een gedenksteen onthuld door het bestuur van de vereniging Oud Leiden. Deze steen bevatte slechts de woor den: Hier werd geboren op de 15de juli 1606 Rembrandt van Rijn. Tegen twee uur verzamelden zich op het afgezette terrein op het Noordeindsplein de talrijke genodigden voor de plechtige onthulling van Rembrandts borstbeeld. Bijna alle ministers en de commissaris van de Konin gin voor Zuid-Holland waren aanwezig. Verder het College van Burgemeester en Wethou ders van Leiden, vertegenwoor digers van de Universiteit, mili taire autoriteiten van Leiden en de vertegenwoordigers van bijna alle bekende kunstenaars- en kunstverenigingen. Het feestterrein was met groen en vlaggen versierd, waartussen schilden met het kunstenaarswa pen en met het monogram dat Rembrandt in zijn Leidse tijd ge bruikte. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat het monument door de Koningin onthuld zou worden, maar zij was wegens ziekte verhinderd. Haar plaats werd ingenomen door haar moe der, koningin Emma, die samen met prins Hendrik bij de plech tigheid aanwezig was. Na een redevoering door mr. dr. J.C. Overvoorde onthulde ko ningin Emma het beeld, waarop ongeveer 200 zangers Hollands Glorie van Richard Hol lieten weerklinken. Daarna legden ver tegenwoordigers van de vereni gingen bloemen aan de voet van het beeld, onder de tonen van Verhulsts Rembrandt-F eest zang. Vervolgens vertrokken de koninklijke gasten richting La kenhal, waar zij een bezoek brachten aan de tentoonstelling. In de tuin van de buitensocië teit Amicitia en in het Van der Werfpark vonden concerten plaats. Muziek klonk ook bij de feestmaaltijd in sociëteit Miner va. Na die maaltijd wachtte de deelnemers een stoomboot op het Kort Rapenburg om hen naar het Galgewater te brengen waar een verlichte gondeltocht te zien was. Aan de kant stonden dui zenden mensen het schouwspel gade te slaan, dat nog bekroond werd door een schitterend vuur werk. INGRID MOERMAN LEIDEN - Waar burgers al jaren tevergeefs over klagen, werd de ze week (eindelijk) objectief vast gesteld door een onafhankelijke commissie: van inspraak komt in Leiden maar bitter weinig te recht. In voorzichtige bewoor dingen is de inspraakcommissie tot de conclusie gekomen dat in spraak door wethouders en amb tenaren als een 'noodzakelijk kwaad' wordt gezien en tot het 'hoogst noodzakelijke' wordt be perkt. Het is moeilijk daar iets anders in te lezen dan een vernie tigend oordeel over het college- beleid in deze. door Gert Visser Ooit waren het de linkse partij en die het initiatief namen om de Leidse burgers het recht van in spraak te geven. Na vijf jaar blijkt dat het door linkse partijen geregeerde college de inspraak heeft laten verloederen. Daar mee is niet alleen de burger te kort gedaan. Ook een besluit van de gemeenteraad werd bij voort during genegeerd. Over enkele maanden mag de gemeenteraad daar zijn conclusies aan verbin den. Het rapport van de inspraak- commissie blinkt niet uit in fer me taal en stoere uitspraken. De commissie heeft vastgesteld dat het niet goed gaat met de in spraak, maar laat de conclusies liever aan anderen over. Alsof het de commissie aan moed ont brak om zelf de schuldigen aan te wijzen. Toch kan er geen enkel misverstand bestaan over de vraag wie er verantwoordelijk is voor de inspraak. In artikel 3 van de Leidse inspraakverordening staat dat 'burgemeester en wet houders er zorg voor moeten dra gen dat er inspraak geboden wordt'. Het bedekte taalgebruik van de commissie draagt voorts niet bij aan een helder oordeel. Het rapport hangt van constaterin gen als 'inspraak lijkt een nood zakelijk kwaad' en 'men kan zich afvragen of inspraak een succes is geworden' aan elkaar. Dat het rapport geen enkele positieve kwalificatie over de inspraak be vat, zegt echter genoeg. De commissie adviseert de ge meenteraad de regels voor in spraak bij te stellen. Zo wordt ge suggereerd om burgers al bij het beleid te betrekken voordat het college een besluit heeft geno men. Ook vindt de commissie dat het college' de burgerij meer alternatieven moet voorleggen in plaats van één zoals nu gebeurt. De vraag is echter of dergelijke veranderingen ook een beter re sultaat opleveren. No-nonsens heeft het college niet op kunnen be trappen de regels genegeerd te hebben. Eerder hebben de wet houders de regels in negatieve zin te nauwgezet opgevolgd. Hoe komt het dan dat de inspraak heeft gefaald? Een fraai pakket van regeltjes is kennelijk niet voldoende, inspraak is een kwes tie van mentaliteit en niet van voorschriften. Dat constateert ook de commissie waar zij stelt dat 'inspraak een natuurlijke component van het bestuurlijk handelen moet zijn'. Die mentaliteit en die bereid heid om argumenten van bur gers serieus mee te laten wegen in de besluitvorming, ontbreekt kennelijk. De bestuurders be drijven politiek op een wijze die door ambtenaren op het stadhuis wordt omschreven als 'no-non sens, efficiënt en vlot'. Als koele managers die met harde hand en overtuigd van het eigen gelijk politieke zaken doen. Daad krachtige bestuurders die niet gestoord willen worden door las tige en eigenwijze burgers. Een beeld dat overeenstemt met de werkelijkheid, want al ja ren klagen burgers dat er naar hen niet geluisterd wordt. De in spraakavonden blijken uit te lo pen op bijeenkomsten waarop de gemeente haar fraaie plannetjes aan de burgerij tracht te slijten. Boze burgers werden naar huis gestuurd met het argument dat niet iedereen zijn zin kan krijgen. Onder het mom van het alge meen belang is het college ge wend zijn zin te krijgen. Schrik Het rapport van de inspraak commissie kan voor de gemeen teraad nauwelijks een verrassing zijn. De raad ontvangt immers met grote regelmaat klachten van burgers die zich onjuist be handeld voelen. Bovendien heeft die gemeenteraad zelf als eerste te lijden onder de straffe no-non- sens-politiek van zijn wethou ders. Raadsleden die vanuit de op positie kritiek op het college le verden, werden door de PvdA- wethouders Bordewijk en Tesse- laar op arrogante wijze in de hoek gezet. Geen raadslid van een collegefractie die zijn wet houders tot de orde durfde te roepen, de schrik zit er kennelijk goed in. Alleen in de wandelgan gen werd er steevast geklaagd over het onbehoorlijke optreden van de wethouders, niet in de laatste plaats door PvdA-raadsle- den. Het resultaat van dit alles is in middels op schrijnende wijze duidelijk geworden. Het college krijgt in de gemeenteraad geen enkel tegenspel meer. De opposi tie blijft (om met de woorden van de inspraakcommissie te spre ken) 'geirriteerd of apathisch' achter. De PvdA-fractie heeft zich gedegradeerd tot een duffe applausmachine die zijn weer werk verbergt achter de gesloten deuren van de fractiekamer. Al leen het PvdA-afdelingsbestuur lijkt wakker te zijn geschrokken. Deze heeft inmiddels een verte genwoordiger naar de fractie ge stuurd om de socialistische wet houders op de vingers te tikken voor hun gedrag tijdens de laatst gehouden begrotingsvergaderin gen. Aftakeling Men kan twisten over de kwa liteit van de kritiek die het colle ge zo nu en dan in de gemeente raad voor de voeten krijgt gewor pen. Dat doet niets af aan het feit dat ook minder scherpzinnige vragen door wethouders behoor lijk beantwoord dienen te wor den. Dat is allereerst een kwestie van beleefdheid. Bovendien: niet het college van B en W, maar de gemeenteraad vormt het be stuur van de stad. De aftakeling van de gemeen teraad is echter verklaarbaar. Men kan de wethouders veel ver wijten, maar voorop staat dat het met name aan de PvdA-bestuur- ders is te danken dat de stad er de laatste jaren met sprongen op vooruit is gegaan. In de binnen stad zijn de resultaten van het no-nonsens-beleid van de heren Waal (inmiddels Peters) en Tes- selaar overduidelijk zichtbaar. Welk raadslid durft dergelijke deskundige en- hardwerkende bestuurders onderuit te halen? Te lang echter is de kwaliteit van de wethouders een reden ge weest om hen ongestoord hun gang te laten gaan. De raad dient zijn bestuurders ook te beoorde len op hun bereidheid zich met ondeskundige burgers en raads leden te verstaan. Een wethou der die daartoe niet bereid is, is ongeschikt voor het politieke be drijf en doet er beter aan zijn heil elders te zoeken. De gemeente raad is het aan zichzelf en de Leidse burgers verplicht zijn wethouders hier ondubbelzinnig op te wijzen. LEIDEN - Een 26-jarige Haagse ar restante is gevlucht na een bezoek aan het Academisch Ziekenhuis in Leiden. De vrouw zat in afwach ting van een rechtzaak in voorlopi ge hechtenis in het politiebureau in Leiden en werd woensdag voor be handeling overgebracht naar de vrouwenkliniek van het AZL. Artsen van het AZL verklaarden haar gistermorgen genezen en meldden de politie dat de vrouw weer kon worden opgehaald. Bij aankomst van de politie was de ar restante echter verdwenen. Ze had ongestoord het ziekenhuis kunnen verlaten. Ze heeft die dag contact opgeno men met de officier van justitie in Den Haag met het verzoek te wor den opgenomen in het ziekenhuis dat deel uitmaakt van het huis van bewaring in Scheveningen. Die hebben haar geweigerd. De vrouw is nog voortvluchtig, maar de poli tie verwacht haar vandaag nog te kunnen aanhouden. Burgerlijke Stand Gehuwd: H. Kato en M.J. Molenaar, F. van Spronsen en M.J. van Zijl, G.P. Kwakemaat en I.M. Quakernaat, J.P. Veerman en M.C. van der Ploeg, C.M. Kloots en C.J.. de Roo, J.F. Stouten en M. Gaasbeek, A. Tichelaar en P Boon, W.C. Imthorn en M.E. Beij, O.A.G. Cioli-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 19